Nog geen akkoord met Nkomo
Tanzania denkt
Juristencomité:
Felle kritiek op
aan terugtrekken
uit Oeganda
dictatuur Uruguay
Kritiek Botha
op minister
voor kinderen
VN-commissie
Ambassade van
Sovjet-Unie
weigert petitie
Syriërs weg uit
Aan Amerikaanse president
Uitbreiding
Oost-Beiroet
Kritiek van Moskou
van schandaal
op bezoek Schmidt
in Italië
Arrestatie
opvangprogramma
commissaris
in Luxemburg
ar
natuurrampen
publiceert
zwarte lijst
Bomaanslag op
consulaat van
„Beklagrecht
uitbreiden”
I
Sovjet-Unie
rg
b
h
.1
s.
Politiemannen: niet geschoten om te doden
FAO ontvouwt
2
3
ZATERDAG 8
1980
BINNEN- EN BUITENLAND
MAART
men
VS
eken
200
rgen
jaar
•bi.i
sten
rale
jfer
janu-
129,0
van
een
ilden
Jlijkt
wer-
iking
het
n de
SALISBURY (UPI). De voormalige premier van Rhodesië, Ian Smith, heeft zich gisteren
bereid verklaard samen met de overwinnaar in de verkiezingen van vorige week, Robert
Moegabe, zitting te nemen in een regering. Dit heeft hij gisteren op een persconferentie
meegedeeld.
1 I w
I
Smith wil functie
an de
ft be-
lar de
cen-
n aan
ario.
strek-
or de
arok-
mdse
aan-
s het
In het wetsontwerp wordt de omstreden
plaatsing in een isoleercel vervangen door
plaatsing in een strafvertrek. Hierover
zegt de PvdA-fractie van de minister van
Justitie te willen weten wat het verschil
tussen beide begrippen is. Als er geen
verschil is in de praktijk tussen plaatsing
in een strafvertrek of plaatsing in een
isoleercel, dan moet dit dwangmiddel
worden afgeschaft, zo vinden de socialis
ten. Het CDA vindt dat de maximumduur
voor plaatsing in een strafvertrek zoals
die in het ontwerp staat te lang is en moet
worden teruggebracht tot maximaal en
kele uren.
(Van onze redactie binnenland)
DEN HAAG. Ook kinderen in parti
culiere inrichtingen moeten het beklag-
recht krijgen zoals dat in het ontwerp-wet
Kinderbescherming wordt toegekend aan
kinderen in rijksinrichtingen.
Dit zeggen de PvdA en CDA in een
schriftelijke reactie op het wetsontwerp
van de regering-Van Agt waarin onder
meer dit beklagrecht wordt geregeld.
constructieve wijze mee te werken aan de
opbouw van het vroegere Rhodesië, aldus
de premier.
De leider van de SWAPO-guerrillabe-
weging in Namibië (Zuidwest-Afrika),
Sam Noejoma, heeft een beroep gedaan
op Moegabe hem materieel te steunen in
zijn strijd om onafhankelijkheid voor het
nog door Zuid-Afrika beheerde Namibië.
Het Angolese persbureau ANGOP be
richtte dat Noejoma een boodschap had
gestuurd aan Moegabe, waarin hij de
hoop uitsprak dat een onafhankelijk Zim
babwe materiële, politieke en diplomatie
ke steun zou geven om de strijd voor de
bevrijding van „geheel Zuid-Afrika” te
bespoedigen.
KAMPALA (DPA). Nog deze maand
zullen ongeveer 10.000 Tanzaniaanse mili
tairen uit Oeganda worden teruggetrok
ken, zo is in militaire en diplomatieke
kring in Kampala vernomen. Dat is bijna
de helft van de Tanzaniaanse troepen
macht die sinds de val van Idi Amin in
april vorig jaar in Oeganda is gelegerd.
(door onze redacteur in Libanon,
Rienko Wilton)
BEIROET. Precies 24 uur nadat
president Sarkis zijn 14-puntenplan
voor een nationale verzoëning in Liba
non voor radio en tv had bekendge
maakt, zijn Syrische troepen van de
arabische vredesmacht begonnen zich
uit de christelijke voorsteden van Oost-
Beiroet terug te trekken. De Syriërs
geven hun posities over aan eenheden
van het geregelde Libanese leger.
De Syrische regering maakte begin
februari bekend haar troepen uit heel
Beiroet te zullen terugtrekken. Dit ver
oorzaakte aanvankelijk algemen pa
niek, omdat men vreesde dat een en
ander zou leiden tot hervatting van de
Libanese burgeroorlog.
alleen
maar
Klok-
overi-
van
atiën-
hart-
orden
ridge-
j een
aan-
isario
onaf-
aan
in de
ten is
r zich
n het
esloot
an De
nhuis
e was
n het
n Mi-
para-
slijke
ioen.
van
sfysi-
con-
uni-
ge-
istge-
tmen
mee
g en
antal
lerm-
n.
tersposten. Dit is in goed ingelichte poli
tieke kringen vernomen.
„Het is duidelijk dat wij Joshua in de
regering wensen, maar niet tot iedere
prijs”, verklaarde een medewerker van
Moegabe. Een adviseur van Nkomo ver
klaarde: „Wij gaan de coalitie niet binnen
zonder tanden en wapenen”.
De koninkrijksministerraad wil Zim
babwe erkennen zodra de souvereiniteit
zal zijn overgedragen. Minister-president
Van Agt heeft dat gisteravond na af
loop van het wekelijks kabinetsberaad
meegedeeld.
Het ligt in de bedoeling op korte termijn
diplomatieke betrekkingen met Zimbab
we aan te gaan. Ons land is bereid op
Eerder deze week werd een reeks
arrestaties verricht. Onder hen be
vonden zich een aantal bankdirecteu
ren die ervan worden beschuldigd
gelden verduisterd te hebben. Zij
zouden op te lichtvaardige wijze kre
dieten hebben verschaft aan aanne-
mingsmaatschappijen, dat wil zeggen
zonder voldoende waarborgen voor
de terugbetaling ervan.
Uit het gerechtelijk onderzoek is
inmiddels ook naar boven gekomen
dat Italcasse uit een geheim fonds
illegale schenkingen heeft gedaan
aan verscheidene politieke partijen.
In totaal zou er 16,5 miljoen gulden in
de partijkassen van de christen-de-
mocraten, socialisten, sociaal-demo-
craten en republikeinen zijn gevloeid,
zonder dat dit overigens in de boeken
terug te vinden is.
Een wet uit 1974 bepaalt dat geen
geld geschonken mag worden aan
politieke partijen als die schenkingen
niet geboekt worden.
Onder degenen die hun pas hebben
moeten inleveren, bevinden zich eni
ge parlementsleden en Sereno Fera-
to, die deel uitgemaakt heeft van het
secretariaat van wijlen Aldo Moro.
Inmussen is de parlementaire behan
deling van een wet die voorziet in een
verdubbeling van de financiering van
de politieke partijen, opgeschort. Een
aantal partijen wil er clausules in
opnemen voor een scherpere controle
op de herkomst van partijgelden.
Er is een kleine kans dat rechtse
milities de zogenaamde falangisten
en chamounisten, die oppermachtig
zijn in de christen-wijken zullen pro
beren bepaalde Syrische posten te „be
zetten” voordat het Libanese leger dat
kan doen. Maar tot nu toe is de Syri
sche overdrachtsoperatie, die dit week
einde moet zijn voltooid, zonder inci
denten verlopen.
Onlangs nog waren Tanzania en Oegan
da overeengekomen dat de Tanzaniaanse
militairen tot volgend jaar zullen blijven.
Maar volgens de berichten gisteren wil
de Tanzaniaanse president Nyerere nu
10.000 man terughalen en tegen juli nog
11.000 man, als president Binaisa van Oe
ganda er tenminste dan nog niet in is
geslaagd de machtsstrijd tussen politieke
groepen en stammen te beheersen.
In Kampala circuleerden gisteren ge
ruchten over een mogelijke coup tegen
Binaisa. Tanzaniaanse militairen door
zochten auto’s op wapens. Volgens de
berichten uit Kampala zou Nyerere ook
klagen over de politieke onmacht van de
Oegandese regering en zouden hem dos
siers over een omvangrijke corruptie bin
nen de regering-Binaisa zijn voorgelegd.
NEW DELHI (Reuter). De voedsel- en
landbouworganisatie van de Verenigde
Naties (FAO) heeft gisteren haar plan van
actie ontvouwd voor het opvangen van de
gevolgen van droogteperioden, overstro
mingen en andere natuurrampen.
Een woordvoerder, die zei dat het plan
er allang had moeten zijn, verklaarde op
een regionale voedselconferentie in New
Delhi, dat het plan was ontworpen om
telkens weer voorkomende natuurram
pen in het gebied van Azië en de Stille
Oceaan veeleer aan de wortel aan te pak
ken, dan zich alleen maar bezig te houden
met de gevolgen.
Het plan voorziet in het verzamelen van
informatie over natuurrampen, techni
sche middelen om te velde staande gewas
sen te redden, voorbereiding van nood
voorzieningen, betere waarschuwingssys
temen vooraf en voorzorgsmaatregelen
op lange termijn.
De FAO pleitte op de conferentie ook
voor aanvaarding van een exclusieve eco
nomische zone van 200 mijl (324 km) die
het patroon van de visserij-industrie in
het gebied van Azië en de Stille Oceaan
zou kunnen wijzigen.
De zone zou de toegang bèperken van
landen als Thailand en Japan tot belang
rijke visgronden, maar andere kuststaten
zouden nieuwe mogelijkheden vinden ter
vervanging van de buitenlandse visvloten.
rmid-
nstra-
>e en
okko.
inden
t ver-
wer-
uitge-
Iheid
ir de
iljard
et de
ucht-
sn de
uilen
5
GENÈVE (AP). De commissie voor de
mensenrechten van de Verenigde Naties
heeft gisteren in Genève een lijst gepubli
ceerd van de namen van negen landen die
zich op systematische wijze schuldig ma
ken aan grove schendingen van de rech
ten van de mens.
Nadat de afgelopen vier dagen achter
gesloten deuren was vergaderd, waarbij
de 43 leden tellende commissie per geval
had bekeken welke stappen ondernomen
zouden kunnen worden, maakte de voor
zitter, Waleem Sadi uit Jordanië, de na
men bekend.
Het zijn Argentinië, Bolivia, de Cen-
traalafrikaanse Republiek, Ethiopië, In
donesië, Paraguay, Zuid-Korea, Oeganda
en Uruguay. Acht landen stonden ook
vorig jaar op de lijst. Alleen de Centraal-
Afrikaanse Republiek is toegevoegd. Wel
ke maatregelen de commissie voor ogen
heeft werd niet bekendgemaakt.
MOSKOU (DPA). Moskou heeft
gisteren met onbehagen en duidelijke
teleurstelling gereageerd op het be
zoek van de Westduitse bondskanse
lier, Helmut Schmidt, aan Washinton.
Volgens het Russische persbureau Tass
duiken in het gemeenschappelijke West-
duits-Amerikaanse communiqué, dat in
Washington werd uitgegeven, de bekende
Amerikaanse opvattingen over de inter
nationale situatie op.
„Het communiqué laat zien dat bij de
gesprekken vooral de toon van president
Carter en niet die van bondskanselier
Schmidt heeft overheerst”, aldus Tass.
Waarnemers in Moskou zien in het com
mentaar van Tass een duidelijke aanwij
zing voor een groeiend onbehagen en een
toenemende teleurstelling bij de Russi
sche regering over de houding van
Schmidt, vooral inzake de invasie in Af
ghanistan en de daarmee verbonden pro
blemen van een boycot van de Olympi
sche Spelen en mogelijke economische
sacties.
Aeroflot, de nationale luchtvaartmaat
schappij van de Sovjet-Unie, moet voort
aan tenminste 30 dagen tevoren toestem
ming vragen voor charter-vluchten op de
Verenigde Staten. Deze maatregel van de
Amerikaanse Raad voor de Burgerlucht
vaart, past in het kader van de strafmaat
regelen die president Carter tegen Mos
kou neemt vanwege de invasie.
Tot dusver mocht Aeroflot onbeperkt
chartervluchten uitvoeren tussen Moskou
en de Verenigde Staten. In januari had de
Raad voor de Burgerluchtvaart al beper
kingen uitgevaardigd op de lijnvluchten
van Aeroflot.
Volgens de Pakistaanse president Zia
Oel-Haq is zijn land bereid samen te wer
ken met de Sovjet-Unie, maar niet ten
koste van zijn betrekkingen met Peking.
Dit staat in een interview van het Libane
se tijdschrift Al Hawadess met de presi
dent.
In Londen hebben Engeland en de Sov-
3) in
d er-
ar de
snge-
Jaas-
bben
>rstel
gade-
1 het
leeds
voor
jet-Unie verdere besprekingen gevoerd
over het plan van de Europese Gemeen
schap Afghanistan een neutrale en onge
bonden status te verlenen. Dit hebben
Britse functionarissen gisteren bekendge
maakt. Het plan is een initiatief van de
Engelse minister van Buitenlandse Zaken
Lord Carrington. Donderdag is op hoog
diplomatiek niveau overleg gepleegd in
Londen en Moskou, aldus de functiona
rissen.
De Amerikaanse inlichtingendiensten
hebben de laatste dagen „een gestadige
groei” geconstateerd van het aantal Russi
sche soldaten zowel in Afghanistan als
aan de Russische zijde van de grens met
dat land.
Volgens cijfers die gisteren door het
ministerie van Buitenlandse Zaken in
Washington zijn bekendgemaakt be
draagt het aantal Russische manschap
pen sinds het begin van de week meer dan
75 tot 80.000. Aan de Russische kant van
de grens bevinden zich meer dan 25 tot
30.000 man, aldus de Amerikaanse inlich
tingendiensten.
UTRECHT (ANP). De militai
re dictatuur in Uruguay maakt
zich schuldig aan systematische
schending var. mensenrechten.
Moord, marteling en verdwijning
van politieke tegenstanders zijn
aan de orde van de dag in dit
Zuidamerikaanse land, waar link
se politieke partijen, studentenor
ganisaties en de vakbeweging ver
boden zijn.
DEN HAAG (ANP). Een door Amnes
ty International gisteren aan de ambassa
de van de Sovjet-Unie in Den Haag aange
boden petitie, is niet in ontvangst geno
men. „Ieder contact werd van de kant van
de ambassade geweigerd”, aldus een
woordvoerder van Amnesty.
De petitie omvatte een dringend beroep
op de regering van de Sovjet-Unie om alle
„gewetensgevangenen” vrij te laten, een
verzoek om een einde te maken aan mis
bruik van de psychiatrie voor politieke
doeleinden en een verzoek om de systema
tische ondervoeding van gevangenen in
werkkampen in Rusland te beëindigen.
De petitie ging vergezeld van 150.000
handtekeningen van verontruste Neder
landers, resultaat van een enkele maan
den geleden gestarte campagne van Am
nesty, speciaal gericht op de Sovjet-Unie.
De actie werd half februari afgesloten.
Tijdens die campagne deed Amnesty in
het bijzonder een beroep op burgemees
ters en gemeenteraden. Volgens de
woordvoerder van Amnesty hebben velen
uit deze groep gehoor gegeven aan het
verzoek tot ondersteuning.
Het door het regime dit jaar afgekon-
dige meerjarenplan om de
„uitzonderingstoestand” van nu lang
zaam te laten verdwijnen, is een farce
die geen essentiële verbetering zal
brengen.
Dat is de eindconclusie van een twee
daagse bijeenkomst in Utrecht van de
Nederlandse afdeling van het Interna
tionaal Secretariaat van Juristen voor
Amnestie in Uruguay (SIJAU). Sinds
1976 voert de SIJAU een campagne
voor algemene en onbeperkte amnestie
voor de circa vierduizend politieke ge-
KAAPSTAD (AFP). Premier Pieter
Botha van Zuid-Afrika heeft gisteren in
het openbaar kritiek geuit op zijn minister
van Openbare Werken, Statistiek en Toe
risme, Andries Treurnicht, omdat hij
apartheid in de sport blijft voorschrijven.
Zonder de minister, exponent van de
uiterst rechtse vleugel van de Nationale
partij, bij naam te noemen, kritiseerde
Botha diegenen zijner medewerkers die
apartheidsrichtlijnen aan sportorganisa
ties blijven verschaffen die bepaalde vor
men van rassenonderscheid willen af
schaffen.
De openbare kritiek van Botha, die ge
zien wordt als bezegeling op het hoogste
niveau van de ongenade waarin Treur
nicht al enige tijd verkeert, zou volgens
waarnemers een kabinetswijziging kun
nen inluiden waardoor Treurnicht zijn
positie zou verliezen.
LUXEMBURG (DPA). In Luxemburg
dreigt het grootste schandaal aan het licht
te komen in de geschiedenis van het groot
hertogdom. De hoofdcommissaris van po
litie in de hoofdstad, majoor Georges
Rauchs, is geschorst en gearresteerd on
der meer onder verdenking van souter-
neursschap, corruptie, wapenhandel en
handel in verdovende middelen.
Volgens een woordvoerder van het
openbaar ministerie in Luxemburg kon
den er gisteren, „in het belang van het
onderzoek” geen nadere mededelingen
worden gedaan. Kranten in het groother
togdom hebben bericht dat bovendien
vier „prominente politici en zakenlieden”
in de hoofdstad gearresteerd zijn onder
meer wegens verdenking van wapenhan
del, souterneursschap en handel in drugs.
Er zouden nog meer arrestaties volgen,
aldus de kranten.
Deze berichten zijn door het openbaar
ministerie noch ontkend noch bevestigd.
In doorgaans goed ingelichte kringen
wordt het nieuws echter als Juist” be
schouwd. Volgens een regeringswoord
voerder is de affaire ook ter sprake geko
men in het parlement.
vangenen in Uruguay en voor herstel
van de vakbondsrechten en de politie
ke vrijheid.
Op de bijeenkomst in Utrecht waren
ook politieke vluchtelingen uit Urugu
ay die vertelden over hun ervaringen
met de situatie daar.
Volgens het internationale juristen
comité is het hard nodig dat politieke,
juridische, kerkelijke en vakbonds-
groeperingen druk uitoefenen op het
regime. Versterking van de internatio
nale aanklachten, een diplomatieke
boycot, het stopzetten van culturele en
sportieve contacten en zelfs een econo
mische boycot zijn volgens het comité
gerechtvaardigd in de strijd tegen de
mensonterende onderdrukking.
Het slagen van de meerjarenplannen
van de militairen zou een voortzetting
van de onderdrukking achter een de
mocratische facade betekenen, aldus
SIJAU, „met beperkte amnestie en
schijnvrijheid die in strijd zijn met de
democratische en vrijheidlievende tra
ditie van het Uruguayaanse volk”.
in kabinet-Moegabe
Smith zei dat hij nog niet benaderd is
door Moegabe, maar dat als iemand in
Zimbabwe nu wordt opgeroepen om zijn
land te dienen, hij geen andere keus zou
hebben dan aan deze oproep gehoor te
geven. Er wordt in Salisbury druk gespe
culeerd of de partij van Smith, het Rhode-
sisch Front, dat de twintig zetels voor
blanken in het parlement heeft, een of
twee ministersposten aangeboden zal krij
gen in de regering.
In een waarschuwing aan Moegabe zei
Smith dat Rhodesië altijd heeft gestreefd
naar een „perfecte democratie”. Dit in
tegenstelling tot andere Afrikaanse staten
die geregeerd worden door militaire dicta
turen of een een partijsysteem hebben,
aldus Smith.
De voormalige premier, die indertijd de
eenzijdige onafhankelijkheid uitriep en
zei nooit een zwarte meerderheidsrege
ring in Rhodesië te zullen accepteren, was
bang dat de kans om de „democratie
verder te vervolmaken” misschien niet
geboden zou worden.
Robert Moegabe is gedwongen de vor
ming van een regering uit te stellen omdat
hij het niet eens kan worden met Joshua
Nkomo over de verdeling van de minis-
ROME (DPA). Het financiële
schandaal rond het staatsbedrijf Ital
casse waarbij alle Italiaanse spaar
banken zijn aangesloten, breidt zich
uit. Gisteren werd bekend dat 44 par
tij functionarissen, industriëlen en za
kenlieden in verband met deze affai
re hun paspoort hebben moeten
afgeven.
BERLIJN (DPA). In West-Berlijn is
gisteren een bomaanslag gepleegd op het
Russische consulaat. De ontploffing ver
oorzaakte veel schade, maar geen slacht
offers. De politie kon nog geen precieze
inlichtingen verschaffen over de toe
dracht van de aanslag.
Een onbekende heeft in een telefoonge
sprek met het Westberlijnse radiostation
RIAS gezegd dat de aanslag het werk is
van een Afghaanse organisatie, die daar
mee wil protesteren tegen de Russische
aanwezigheid in haar land.
De Sovjet-Unie heeft de aanslag scherp
veroordeeld als een „bandietendaad”. De
diplomatieke vertegenwoordiging van
Moskou in de DDR sprak van een misda
dige aanslag op het leven van Russische
burgers en het eigendom van de Sovjet-
Unie.
DÜSSELDORF (Reuter). De Nederlandse politie-agenten hebben gisteren voor de
rechtbank in Dusseldorf getuigd dat zij in 1977 niet op de Westduitse extremisten
Christoph Wackernagel en Gert Schneider hebben geschoten met de bedoeling hen te
doden.
Bij de schietpartij, die zich in 1977 in Amsterdam afspeelde, werd Schneider door
negen kogels getroffen en Wackernagel door drie kogels. De agenten verklaarden dat ze
hadden geschoten omdat ze wisten dat de twee zwaar gewapend waren.
Wackernagel en Schneider staan terecht wegens poging tot moord op drie Amster
damse politie-agenten, die bij de schietpartij gewond werden. Ze hebben verklaard niet
schuldig te zijn. Hun verdediger, de Nederlandse advocaat mr. Van Bennekom, zei dat
niet de twee West-Duitsers, maar de Amsterdamse agenten terecht zouden moeten staan
wegens poging tot moord, omdat zij het eerst geschoten hebben.
Wackernagel en Schneider behoorden tot de Baader Meinhof-groep. Tijdens het
proces onthulde de openbaar aanklager, Klaus Holland, dat de Westduitse recherche
(BKA) had geassisteerd hij de voorbereiding van de overval op Schneider en Wackerna
gel. De twee werden gearresteerd in een telefooncel buiten het huis dat ze in Amsterdam
gehuurd hadden. De aanklager wilde niet zeggen of er ook Westduitse agenten aan de
schietpartij hebben deelgenomen.
- -
over dit stadsdeel.