Vooruitzichten blijven goed Chili lost Boos op Ijzeren Maggie leningen af Emancipatiekommissie: BOY AG-garantie Schooltijden moeten voor gebruikte plezierjachten worden aangepast Geen lening voor Pleidooi voor IMP-Amsterdam Rentestand probleem voor huizenmarkt bio-technologie in Wageningen Hogere omzet Hoechst AG Verlies Chrysler dicht bij half miljard dollar Sluiting beurs in Amsterdam I Hongarije: meer samenwerking met Nederland achtergrond Consument kocht gemiddeld 3,6 paar schoenen 17 DINSDAG 1 1 MAART 19 8 0 ECONOMIE I -F I (Van onze redactie economie) AMSTERDAM/UTRECHT. De winsten van de Amro- bank en Rabobank zijn in het afgelopen jaar met respectie velijk acht en 21 percent geste gen. De Amrobank is optimis tisch over de ontwikkeling in dit jaar, terwijl de Rabobank verwacht dat het groeitempo van de kredietvraag verder zal blijven afnemen of zich zal stabiliseren. F A r i doge re winsten voor en Rabobank Amro u (I ft; serd B vel m, (Van onze redactie economie) en (Van onze redactie economie) idset ed.) 94,50 SAN DIEGO (Reuter). Chryslers ex ploitatieverlies in het eerste kwartaal zal wellicht groter uitvallen dan het verlies van 375,8 miljoen dollar (ruim 750 miljoen gulden) in het vierde kwartaal van vorig jaar. Topman Lee lacocca van Chrysler hoop De EK is ervoor om scholen tijdens de vakanties open te houden, waarbij ver vangende leerkrachten en buurtwerkers de opvang voor hun rekening nemen. Het ziet ernaar uit dat deze week de hypotheekrente naar een record hoogte gaat en boven het niveau van 1974 komt. Dit verwacht Donald Bos, adjunct-directeur van de ver eniging Eigen Huis in Amersfoort. ook de 12 percent gepasseerd, maar toen zakte de hypotheekrente binnen een half jaar naar 9 a 9,5 percent. Staat dit nu ook te gebeuren? Bos is daar niet optimis tisch over. De verwachting in financiële kringen» is zeer verdeeld, zegt hij. Maar het geluid dat je het meest hoort, is toch wel dat de rente tot de tweede helft van dit jaar hoog blijft. Wel meent hij dat de stijging zal afvlakken. De hoge hypotheekrente heeft funeste gevolgen voor de huizenmarkt en menig hypotheekgever. In de nieuwbouw is de zaak in een jaar tijd helemaal omgesla gen. In de stad Groningen bijvoorbeeld is een wijk waar hele straten koophuizen onverkocht staan. Her en der worden projecten niet meer uitgevoerd eri ik weet dat een aantal bouwondernemers financieel erg moeilijk zit. De markt van zal plaatsen. Haverhals ziet echter wel oplossingen in een verhoging van de doelmatigheid, onder meer te vinden in. een betere kennisoverdracht aan deel- tijd-winkelhulpen, en een actievere, ge zamenlijk aan te pakken verkoopbevor dering. Hij noemde het onbegrijpelijk dat de consumentenorganisaties nooit hebben geprotesteerd tegen het feit dat schoe nen onder het normale BTW-tarief val-’ len, terwijl ze naar de mening van de CBNS-voorzitter evengoed tot de eerste levensbehoeften behoren als voedsel, dat wel onder het lage BTW-tarief is gebracht. Mensen met een variabele rente zijn nog slechter af, in vergelijking met 1978, toen de hypotheekrente op 8 a 8,5 per cent lag. Mensen met een groeihypo- theek worden helemaal dubbel gepakt, zegt Bos. Kenmerkend voor de groeihy- potheek is dat de woonlasten voortdu rend toenemen en dat er zodoende een wissel wordt getrokken op hun toekom stige loonstijging. Vijf jaar geleden was de periode dat enorm veel van die groei- hypotheken zijn verstrekt. We hadden al problemen in die sector door de stagne rende inkomstengroei, we kunnen zeker verwachten dat door renteherzieningen heel veel nare toestanden ontstaan. Het moeilijkst zitten de mensen die in het tweede kwartaal van 1978 hebben gekocht, op de top van de markt, dus tegen de hoogste prijzen, en dit gefinan cierd hebben met een hypotheek met een variabele rente. Hun lasten zijn sinds dien aanzienlijk gestegen en ze kunnen ook niet verkopen, want anders hebben ze een strop van 10.000 gulden aan de broek. Die mensen kunnen geen kant uit. Als je al die gevolgen overziet, is het erg somber, aldus Bos. Hoe sneller de rente omlaag gaat, hoe beter dat voor alle partijen is. 365,UU 280.00 7,26 bestaande woningen was al niet erg wild en daar heeft de renteontwikkeling ui teraard een negatief effect op de prij sontwikkeling. Het is een eerste-kopers- markt geworden, vertelt Bos. En hoe hoger de rente, hoe minder de koper en vooral de starter (iemand die nog geen huis heeft) voor een huis zal willen neer tellen, want die kijkt naar zijn maand lasten. De transacties komen op een la ger niveau te liggen. Dat hoeft uiteraard niet nadelig te zijn voor wie zowel koopt als verkoopt. De rentestijging treft niet in de laatste plaats een hele groep hypotheekbezit- ters, aldus Bos. Hij wijst erop dat van de anderhalf miljoen woningbezitters met een hypotheek slechts 200.000 een lening met een 30 jaar vaste rentevoet hebben. De meesten hebben een variabele of vijf jaar vaste rente. Dit betekent dat tien duizenden mensen meer rente moeten gaan betalen. Wie vijf jaar geleden tegen 9 a 9,5 percent leende, moet 2 a 2,5 percent meer gaan betalen. Uitgaande van een lening van een ton is dat 200 tot 250 gulden per maand meer. In een tijd dat de inkomens reëel niet stijgen is dat voor menigeen een forse lastenverzwa ring. in- ip ftl QO Of 6? W ‘X V' ft oe w ft' Ub ft. ft' fis BOEDAPEST (ANP). Hongarije zoekt naar mogelijkheden van samenwer king tussen Nederlandse en Hongaarse ondernemingen. Daarbij zou dit land bij voorbeeld van de grotere Nederlandse kennis van en ervaring met internationale marketing gebruik willen maken, vooral De nettowinst van de Rabo-organisatie nam vorig jaar met 21 percent toe van 273 miljoen tot 330 miljoen gulden (het jaar daarvoor groeide de nettowinst met 12 percent). In het afgelopen jaar ontstond enig tegenwicht tegen het achterblijven in 1977 en 1978 van het bedrijfsresultaat bij de stijging van de bedrijfsomvang. Het balanstotaal nam met 16 percent toe tot 86,290 miljard gulden (in ’78 was die stij ging 21 percent). De in 1976 begonnen afbrokkeling van de rentemarge werd het vorig jaar onderbroken. De Rabobanken verstrekten vorig jaar voor 18,1 miljard gulden nieuwe leningen. In 1978 was dat voor 18 miljard gulden en in 1977 voor 15 miljard gulden. De groei was dus geringer. In de agrarische sector nam de vraag naar krediet minder sterk toe. Toch is het investeringsniveau in deze sector nog altijd groot. Specialisatie, schaalvergroting en modernisering zetten WAALWIJK (ANP). De Nederlan der kocht in het vorige jaar gemiddeld 3,6 paar nieuwe schoenen van leer of kunststof. Dat kostte hem ongeveer 1,6 percent van zijn budget. Dit zei de voor zitter van de Christelijke Bond van Schoenwinkeliers in Nederland (CBSN), J. J. Haverhals, gisteren tijdens de jaar vergadering van de bond in Waalwijk. Volgens Haverhals bestaat de indruk dat de belangstelling voor schoenen van kunststof is toegenomen. Aangezien de totale verkoop ongeveer gelijk is geble ven met voorgaande jaren betekent dit, dat de verkoop van leren schoeisel is gedaald. FRANKFURT (DPA). Het Westduitse chemische en farmaceutische concern Hoechst AG heeft zijn voorlopige resulta ten over het afgelopen jaar bekendge maakt. Het concern maakte een totale omzet van 26,87 miljard mark (ruim 29.56 miljard gulden) vergeleken met 24,19 mil jard in het jaar daarvoor. In West-Duits- land werd voor 8,86 (was 7,92) miljard mark omgezet, daarbuiten voor 18,1 (was 16,28) miljard mark. Voor het hele con cern ontbreken de winstcijfers; de moe dermaatschappij boekte een winst voor belastingen van 907 miljoen mark tegen 711 miljoen mark in 1978. Hoechst liet weten dat zij een geslaagd jaar achter de rug heeft bij een tot het eind van het jaar volgehouden krachtiger economie en een verbeterde vraag naar de produkten van haar ondernemingen. De concernomzet nam in omvang en in waar de toe. Daarom heeft het AAF de Federatie van Bedrijfsverenigingen en de Gemeen schappelijke Medische Dienst op de hoog te gebracht van het verzoek dat het IMP heeft gedaan. 40,26 37, 20,« 283,0) 148,0! 80,S 53,21 123,11 33,31 48,36 63,06 102JX 66,00 77,50 124,00 98,50 155,00 38,10 54,00 148,00 51,00 53,00 40,56 60,00 101,20 40,06 129,06 44,6! 42,00 58,00 30,10 59,30 126,30 100,70 50,40 151,00 35,00 154,00 65,1) 73,80 182,00 29,00 80,50 173,30 22.50 36,00 36,50 42,00 43,10 108,50 305,00 134,00 148,00 230,00 DEN HAAG. Het in liquiditeitsmoei- lijkheden verkerende Instituut voor Medi sche Psychotherapie in Amsterdam zal van het Algemeen Arbeidsongeschik theids Fonds (AAF) geen lening krijgen van zeven miljoen, waarom het had ge vraagd. Bij het AAF is men van mening dat zo’n lening in strijd is met de wet op de arbeidsongeschiktheid. Om die reden werd eerder vorig jaar een dergelijk ver zoek van het IMP-Utrecht afgewezen. Het Amsterdamse IMP heeft, zo blijkt uit zijn balans, per 31 december vorig jaar voor 10,5 miljoen gulden aan vorderingen op de bedrijfsverenigingen en het Alge meen Burgerlijk Pensioenfonds wegens behandelingen in het kader van de alge- zich ook vorig jaar voort. De WIR en de rentesubsidieregeling zijn hierbij duide lijk stimulansen. Van de laatstgenoemde regeling maakt met name de veehoude rijsector nog altijd zeer veel gebruik. In de sectoren handel, nijverheid en dienstverlening steeg de kredietverlening door de Rabo met 15 percent, tegen 21 percent in 1978. De teruggang is het ge volg van een verminderde lust om te in vesteren. In de particuliere sector was de kredietverlening 11 percent minder dan in 1978, toen de stijging 15 percent was. Vooral minder vraag naar woningkrediet is de oorzaak. Het eigen-woningbezit groeit nog wel gestaag, maar de animo daarvoor neemt momenteel toch wat af De groei in de verlening van consumptief krediet bleef belangrijk achter bij die in 1978 en vooral 1977. Dit geldt met name voor de persoonlijke leningen. De spaarmiddelen bij de Rabobanken namen minder snel toe als gevolg van de verminderde inkomensgroei. Nochtans groeiden ze met 4,5 miljard gulden (in 1978 met 4,4 miljard gulden). _Het aantal personeelsleden van de Rabo nam het vorig jaar toe met 1157 (in 1978 met 1309) tot 25.339. In de jaren zeventig is het personeelsbestand van de organisatie meer dan verdubbeld. De groei in de afge lopen tien jaar was gemiddeld 7 percent. De kleinere toeneming in 1979 is geheel toe te schrijven aan de Centrale Rabo bank, waar de vacatures niet in alle geval len in het gewenste tempo konden worden vervuld. Wat de Amrobank betreft, deze heeft vorig jaar met een aantal ontwikkelingen De gevolgen van de hoge hypotheek rente zijn volgens hem niet gering. In de nieuwbouw is de klad gekomen, waar door steeds meer bouwondernemers in de problemen raken. De prijzen van de bestaande huizen komen nog verder on der druk te staan en een grote groep hypotheekbezitters wordt geconfron teerd met een enorme lastenverhoging. Het is de laatste tijd gewoon een gek kenhuis geweest met de ontwikkeling van de hypotheekrente. Vorige week was het nog dat er banken waren die binnen een week hun tarieven tweemaal hebben verhoogd. Dat is ongekend. Bos rekent erop dat de handelsbanken zeer binnenkort het voorbeeld van de West- land-Utrecht zullen volgen en op 12 per cent of iets daarboven gaan zitten. In 1974 werd op een gegeven moment mene arbeidsongeschiktheidswet. Daar staan tegenover ongeveer zeven miljoen aan bankkrediet en drie miljoen schuld aan de therapeuten die voor het instituut werken. De IMP-directie schreef in de brief aan het AAF-bestuur waarin zij de lening vraagt dat zij het maatschappelijk onver antwoord en strijdig met het juiste beheer van sociale premies vindt dat handelsban ken, tegen hoge rentes, en de behandelend therapeuten via particuliere banklenin gen de psychotherapiekosten moeten voorfinancieren. Het secretariaat van het Algemeen Ar beidsongeschiktheids Fonds vindt dat het primair de taak van de uitvoeringsorga nen is om een zodanige regeling met insti tuten te treffen dat financieringstekorten worden voorkomen dan wel opgevangen. WAGENINGEN (ANP). „Bio-tech nologie, de technische toepassing van biologische processen, speelt in Neder land nog nauwelijks een rol en moet daarom sterk worden gestimuleerd. De hogescholen in Delft en Wageningen zijn de beste plaatsen om een afstu deerrichting van deze technologie in het leven te roepen”. De Wageningse rector magnificus dr. H. van der Plas zei dit gisteren ter gelegenheid van de 62e verjaardeg van deze landbouwhogeschool. Volgens Van der Plas is het door de nieuwe ontwikkelingen in de bio-tech- nologie mogelijk geworden „op ruime schaal en met een minimum aan ener gieverlies of schade aan het milieu een hele reeks van complexe produkten te maken, die de mens nodig heeft”. De hoogleraar signaleerde „een forse ach terstand” die West-Europa de laatste drie jaar op dit gebied heeft opgelopen ten opzichte van de Verenigde Staten en Japan. De regering bestempelt in haar inno- vatienota de bio-technologie als een van de gebieden, waar belangrijke ver nieuwingen worden verwacht, die de industrie nieuw leven kunnen inbla zen. Van der Plas meent, dat de LH in Wageningen voor onderzoek en onder wijs in deze sector zeer goed is uitge rust door de aanwezigheid van een p aantal verwante vakgroepen. 135, 76,51 92,06 87,06 16,90 36,00 191,00 22,81 78,60 40,3t 96,00 47,00 65,90 70,0) 14,00 85.50 120,2) 61,06 96.50 r 49,11 96.0! Uit de rede van de CBSN-voorzitter bleek dat een verdere verzwaring van de personeelskosten, onder meer veroor zaakt door mogelijke invoering van de 35-urige werkweek, hogere pensioen rechten en vervroegde uittredingen, de schoenenbranche voor moeilijkheden DEN HAAG (ANP). Driehonderd bjj( de BOVAG aangesloten watersportbedrij ven, gaan kopers van gebruikte plezier vaartuigen een garantiebewijs geven dat. drie maanden geldig is op alle essentiële onderdelen, zoals casco, vaaruitrustirigj mechanische voortstuwing en stuurin richting. Het nieuwe garantiebewijs geldt verder voor de gasinstallatie en eventuele matefi- aalfouten in masten en verstaging, zo heeft de BOVAG gisteren bekendge maakt. Het totaal eigen risico voor de koper bedraagt slechts vijf percent van de repa ratiekosten met een maximum van drie honderd gulden. Het garantiebewijs is tot stand gekomen in overleg met de ANWB en kan uitslui tend door BOVAG-watersportbedrijven worden verstrekt. Aan de garantie is te vens een bemiddelings- en geschillenrege ling verbonden. t overblijven op school zal een belangrijke stap zijn om een evenwichtige dagindeling voor ouders, kinderen en leerkrachten mogelijk te maken. De nu gehanteerde schooltijden en het gebrek aan opvang mogelijkheid vormen voor moeders en alleenstaande ouders een groot obstakel om andere geregelde werkzaamheden te verrichten. Zomervakanties en andere vrije perioden moeten volgens de EK per regio in dezelfde periode vallen en dezelf de duur voor alle schooltypen hebben. DEN HAAG (ANP). De Amsterdamse effectenbeurs en de wissel- en geldmarkt zullen op 4 april (goede vrijdag), 30 april (koninginnedag) en 5 mei (nationale feest dag) zijn gesloten. De betreffende dagen zullen voor de geldleningen zoals die zijn omschreven in de Beursvoorschriften 1914 (V) niet als werkdagen worden beschouwd, aldus het ministerie van Financiën. SANTIAGO (ANP). Chili is van plan dit jaar zijn buitenlandse schuld, die is toegenomen van vier miljard dollar eind 1973 tot acht miljard dollar eind vorig jaar, voor zover mogelijk af te lossen uit zijn inkomsten van de koperexport. De prijs van koper is gestadig gestegen en de monetaire reserves van Chili zijn dan ook toegenomen van 1,71 miljard dollar in januari vorig jaar tot 2,79 miljard dollar eind december. Nu beschikt Chili over een monetaire reserve van ruim drie miljard dollar, zo heeft president Alvaro Bardon van de centrale bank van Chili meege deeld. Vorig jaar heeft Chili 1,6 miljard dollar aan buitenlandse schulden afgelost, waar van 60 percent bestond uit staatsschuld. Er werd 400 miljoen dollar aan kredieten van het IMF vervroegd afgelost. Dit beleid zal dit jaar worden voortgezet. Verder zullen de exportinkomens van Chili wor den gebruikt voor infrastructurele voor zieningen die rendabel worden geacht. Het metronetwerk van Santiago, dat twee jaar geleden werd voltooid, kan niet onder dergelijke projecten worden gerang schikt, daar de exploitatie ervan verlies oplevert. Voor het aanleggen van een autosnel weg naar het zuiden van Chili zal 300 miljoen dollar worden geleend. De bouw van een waterkrachtcentrale in Colburr- Marchihue, waarmee een bedrag van 600 miljoen dollar gemoeid is, zal gedeeltelijk worden gefinancierd met kredieten van. het buitenland. tenlandse Handel van Hongarije heeft dit meegedeeld naar aanleiding van de Hon- gaarse economische en technische dagen, die van 14 tot 17 april in Amsterdam, Rotterdam en Utrecht zullen worden ge houden. ir- voor de Hongaarse landbouwprodukter I en produkten van de voedingsmiddelenin dustrie. Hongarije kan van zijn kant daai De minister van CRM zal rekening moe ten houden met de groeiende behoefte aan opvang buiten schooltijd. Om die opvang te kunnen financieren zal de nu geldende Rijksbijdrageregeling Kinderdagverblij ven omgezet moeten worden in een Rijks bijdrageregeling Kinderopvangvoorzie- ningen. Via deze bredere regeling zouden behalve de kinderdagverblijven ook overblijfcentra en buurt- en clubhuizen die opvang van kinderen tot in ieder geval twaalf jaar verzorgen, betaald kunnen worden. Een ouderbijdrage op basis van het inkomen lijkt de Emancipatiekommis sie daarbij redelijk. te maken gekregen die ongunstig voor het bedrijf waren. De toeneming van de pro visies was lager dan de percentuele kos tenstijging. Dit vond haar oorzaak onder meer in minder woninghypotheken en het slechte beursklimaat. Het uitstaande sal do woninghypotheken steeg vorig jaar met 617 miljoen tot 6,5 miljard. Het aantrekken van spaargelden ge schiedde onder ongunstige omstandighe den. De onafgebroken hoge rente op de geldmarkt leidde tot omzetting van naar schatting 600 miljoen spaargelden in ter- mijndeposito’s, de toeneming van de te goeden op de onderscheidene soorten spaarrekeningen bleef hierdoor beperkt tot ƒ84 miljoen (1978: ƒ555 miljoen). Via openbare en onderhandse leningen alsme de door de plaatsing van spaarbiljetten en -brieven werd 2,4 miljard (het jaar tevo ren 1,8 miljard) opgenomen. De kosten voor de VUT-regeling waren ongeveer zoals werd verwacht. Op basis van vervroegde uittreding bij 62-jarige leeftijd werd een post opgenomen van ƒ4,5 miljoen. Volgend jaar zou dit ƒ7 miljoen kunnen zijn en op den duur 12 miljoen. De voorziening voor algemene risico’s nam met 22,6 percent toe van 155 tot 190 miljoen. Zoals gezegd steeg de nettowinst vorig jaar met 8 percent tot 273,5 miljoen. In 1978 bedroeg deze stijging 19,2 percent. Het dividend zal worden gehandhaafd op 5 per aandeel van f 20. Rekening hou dend met het al uitgekeerde halfjaardivi- dend zal het slotdividend 2,60 zijn, naar keuze geheel in contanten dan wel voor 1,35 in contanten en voor nominaal 0,50 in agio-aandelen. (Van onze ijedactie binnenland) DEN HAAG. Het verbeteren van schooltijden en opvangvoorzieningen tijdens de middagpauzes, is een absolute noodzaak voor de emancipatie van de vrouw. Dit is de mening van de Emancipatiekommissie (EK), die over dit onderwerp een advies heeft opgesteld. De huidige schooltijden en het gebrek aan opvangvoorzieningen buiten school tijd vormen aanzienlijke obstakels voor ouders en met name voor de moeders om geregelde activiteiten buitenshuis te kun nen verrichten. De Emancipatiekommis sie heeft de minister van Onderwijs en de staatssecretaris van CRM aanbevolen via een wettelijke regeling het verschil in aan tal lesuren tussen de scholen voor kleuter en lager onderwijs op te heffen en de begin- en eindtijden gelijk te trekken. Geleidelijk aan zal op al deze scholen een continurooster met verkorte lunch pauze tot maximaal een uur moeten wor den ingevoerd met overblijfmogelijkheid binnen de scholen zelf. Onbetaald inscha kelen van moeders bij het overblijven, vindt de EK ongewenst. Het bevestigt de dienstverlenende rol van vrouwen in de samenleving en het is bovendien geheel onduidelijk waar de verantwoordelijk heid voor de opvang komt te liggen. Aanpassing van schooltijden The Iron Lady, de Ijzeren Dame, zo wordt de Britse premier Margaret Thatcher vaak genoemd door oppositie en vakbonden om haar nogal straffe maatregelen. Een dezer dagen moest premier Thatcher het weer eens ontgelden: bij een demonstratie tegen de besnoeiingen liep een verkleed vakbondslid mee met handen als bijlen en volgeplakt met leuzen. echter dat het verlies over dit jaar kan worden beperkt tot circa een half miljard ollar, 150 miljoen dollar minder dan de prognose van een onafhankelijk advies bureau. lacocca vindt de ontwikkeling van de Amerikaanse automarkt zo belabberd dat hij verwacht dat Chrysler dit jaar een deel van zijn federale kredietgaranties van 1,5 miljard dollar zal moeten aanspreken. De stijging van de benzineprijzen en de rente hebben de automobielindustrie onder gro te druk gezet. In de herfst van dit jaar zal normale benzine in de VS twee dollar per gallon (3,79) kosten en niet 1,5 dollar zoals het Amerikaanse ministerie van Energie verwacht, zo voorspelde lacocca. .bepaalde produkten, waarin zijn onderne mingen gespecialiseerd zijn, tegenover stellen, die een aanvulling van het Neder- n landse produktiepakket zouden kunnen I vormen. Staatssecretaris dr. Bela Szalai van Bui- I

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1980 | | pagina 17