Door middel van verwarming en goede isolatie:
Plankzeilen grote
stimulans voor
hele watersport
r
15
DONDERDAG
1980
1 3
MA A R T
li
y
Isolatie nodig
Thermopakken
Eigenlijk is het verbazingwek
kend dat die dure boten over
het algemeen zo weinig worden
gebruikt. Zonder twijfel kun
nen de watersporters veel lan
ger van hun schip genieten dan
doorgaans het geval is: eenvou
dig door het vaarseizoen te ver
lengen.
Ieder jaar trach
ten de scheepsbou
wers de show te ste
len met nieuwe ont
werpen. Dikwijls
zijn deze echter afge
leid van oude top
pers. Het is ondoen
lijk om alle novitei
ten op te sommen.
Enkele zullen we er
uit lichten.
Over de schrik heen
(Door Henk Jukkema)
De eerste man zeilt nog maar een paar jaar, hij is enthousiast en
heeft vorig jaar op de Hiswa zijn eerste boot gekocht. Een polyester
zeilboot van 6 meter, waar hij een tent over kan spannen, zodat hij er
uitstekend met z’n vrouw in kan kamperen. Ze houden van hun boot
en zeilen in weer en wind.
De tweede man zeilt al vanaf zijn kinderjaren, eerst met zijn ouders
en later in zelfgebouwde bootjes. Iedere boot werd een stukje groter
en nu is hij de trotse bezitter van een 10 meter lang zeegaand jacht met
alle benodigde veiligheids- en navigatieapparatuur erop en eraan.
Lichte grondzeeën
Het erop nahouden van een
flink jacht is een vrij kostbare
geschiedenis. Wat dat betreft
spreken de prijzen van de op
de Hiswa tentoongestelde sche
pen boekdelen. Maar behalve
met renteverlies, afschrijving
en onderhoud moet er ook nog
geld op tafel komen voor de
zomer- en winterberging en
niet te vergeten de verzekering.
Paar weken later
Ervaring en ervaring is twee.
Dat kan je weJ stellen als een
ervaren piassenzeiler bet grote
water opzoekt. De bekende zee-
zeiler Henk Jukkema geeft een
relaas van twee zeilers, die in
hun vakantie op avontuur gaan.
Ondanks hun „goede” voorberei
ding komen zij toch in een min of
meer precaire situatie.
(Door Anne de Boer)
WW
r
iiill
■a
"X
Sprinta D
Beachcomber
Compromis 900
Een opmerkelijke ver-
Ervaring en ervaring is twee
i
Op een mooie morgen rijdt de eerste
man met zijn vrouw en zijn boot achter de
auto naar Harlingen. Ze hebben al eens
een kort tochtje langs de kust gemaakt.
Immers, de verkoper had verteld dat de
boot heel wat zee kon verdragen, als je
maar in de buurt van de kust bleef. Nu wil
hij een oversteek naar Terschelling ma
ken. Het weerbericht is goed: matige tot
zwakke wind uit west tot zuidwestelijke
richting. Opgewonden laat hij in Harlin
gen zijn boot te water en stouwt twee
thermosflessen met koffie, boterhammen,
slaapzakken en zeilkleding in het vooron-
dertje. Snel koopt hij nog even een kaart
van de Waddenzee en vertrekt. Buiten de
pieren wacht de door zonlicht overgoten
zee. Voor hen uit strekt zich een slingeren
de rij boeien uit naar de lokkende verte,
waar een heiig Terschelling wacht.
De tweede man heeft zijn jacht ook
volgestouwd en de tanks gevuld. Zijn ge
zin is klaar voor drie weken vakantie.
Vrijwel het hele seizoen vaart hij op het
IJsselmeer en zo af en toe een tochtje
buitengaats van Den Oever, via Den Hel
der naar IJmuiden. Nu hoopt hij het ei
land Wight te bereiken. Avonden had hij
zich over de kaarten gebogen en er over
Dat kan best door simpelweg wat
voorzieningen aan de boot te treffen.
Als dat gebeurt kan men al heel vroeg
in het voorjaar en laat in het najaar of
desgewenst zelfs in de winter gaan
varen. Dat biedt grote voordelen. Er is
in voor-en naseizoen volop ruimte en
rust evenzeer. In de prille lente is de
schijning is de Beachcom
ber 35 EC, een jonkgetuig-
de stalen multikniksparft.
natuur nog ongerept en mooi. Half
april zijn de dagen net zo lang als eind
augustus. Bovendien is ons voorjaar
meestal vrij droog en zonnig. De sfeer
op het water kan in de herfst prachtig
zijn.
Het jacht moet echter ook het nodige
comfort bieden bij lagere temperatu
ren. Om te beginnen is daarom een
goedé isolatie gewenst. Vooral een sta
len romp geleidt de warmte in de kajuit
snel naar buiten. Bovendien conden
seert de vocht in de lucht tegen de kale
stalen huid. Daarbij komt warmte vrij,
die meteen ook naar buiten wordt afge
voerd. Aluminium is een nog betere
temperatuurgeleider. Een van dit ma
teriaal gebouwd jacht moet daarom
nog beter geïsoleerd worden. Gewa
pend polyester geleidt minder goed.
schip stampt nogal. Hij besluit .niet in één
keer naar België te varen, m^ar Breskens
aan te lopen. Zo krijgt hij de wind wat
ruimer in en gaat de boot een stuk harder,
terwijl ze minder stampt.
16.15 uur Ze hebben besloten terug te
gaan, zodra het zicht beter wordt. Het
geluid van een scheepsmotor wordt hoor
baar, zo te zien aan de vaag zichtbare zon,
ten noorden van hen. Het lijkt een eeuwig
heid te duren voor het schip langs komt.
Het geluid zwelt nog steeds aan en ze
kunnen nu zelfs de boeggolf horen. De
man grijpt de toeter en begint een nood
sein te blazen. Eindelijk doemt er een
hoge viskotter uit de mist op met een man
op de boeg. Ze vragen om een sleep en dat
wordt toegestaan.
16.30 uur Ze worden nu achter de
kotter aangesleept, terug naar Harlingen.
Het dek veert vervaarlijk omhoog, zo
trekt de sleeplijn aan de lichte dekbolder.
Ietwat angstig kijkt de vrouw achterom,
ze gaan zo hard, dat hun hekgolf bijna
binnenboord rolt, maar de man verzekert
haar dat die vissers wel weten wat ze
doen.
16.45 Het kraakt maar even en dan is
de dekbolder door de sleeplijn uit het dek
gerukt, compleet met een stuk dek. De
kotter verdwijnt zonder dat iemand iets in
de gaten heeft, in de mist. Als de weerlicht
start de man de buitenboordmotor en
vaart achter het nog zichtbare zog aan.
Met een ervaren bemanning en een
goed schip is het goed zeilen op zee. Als
aan die voorwaarden echter niet wordt
voldaan, kunnen de problemen vrij ge
makkelijk aan boord komen.
17.00 uur De kotter doemt weer op uit
de mist, men heeft de zeilboot gemist en is
weer omgekeerd om te gaan zoeken. De
tocht wordt nu langzaam voortgezet, het
paar volgt op eigen kracht.
20.00 uur De man heeft zijn boot weer
op de trailer gezet en zit nu met de vissers
in een café de zaak nog eens na te praten.
Ze vertellen hem dat hij toch maar beter
met zijn bootje op het binnenwater kan
blijven. De man en zijn vrouw zien nu heel
goed hun gemaakte fouten in. Eén opmer
king van de vissers doet hem weer glim
lachten: „Ach, we moeten allemaal door
schade en schande wijs worden, en als je
goed voorbereid naar zee gaat in een goed
bootje dan kan er nog zoveel niet ge
beuren”.
Terug in Nederland leest hij in zijn
watersportblad een artikel waarover hij
zich opwindt. Hij schrijft een ingezonden
stuk waarin hij zich afvraagt waarom er
geen autoriteiten zijn die lieden kunnen
tegenhouden, zoals die man die in een
open boot naar Terschelling wilde en na
tuurlijk in moeilijkheden kwam.
De tweede man heeft de hele vakntie
zoveel naar de weerberichten geluisterd,
dat hij niet verder gekomen is dan Dover.
Immers, als de wind niet tegen zat dan zou
hij het wel weer worden. En je vaart toch
met vrouw en kinderen en dan doe je het
rustig aan.
Enfin, u moet zelf maar
gaan kijken.
r
18.00 uur Het tweede paar bevindt
zich op een stralende maar ietwat ruwe
zee. De man is weliswaar wat over zijn
zeeziekte heen, maar besluit toch door te
gaan naar Breskens. Het weerbericht
blijft even vervelend, weer tegenwind. De
vrouw ergert zich een beetje aan het
voortdurende genavigeer van haar man.
Het eerste paar is wat over de schrik
heen, de man heeft zich uitgekleed en
afgedroogd en is in een slaapzak gekro
pen om warm te worden. De vrouw
overtuigt de man ervan dat ze niet meer
naar Terschelling wil. De stroom viel
knap tegen ze hadden nooit zonder kom
pas moeten gaan. Toch is er voorlopig
weinig aan de hand, alhoewel de man eens
ergens gelezen had dat je niet aan een boei
behoort af te meren, maar dat zal hem nu
Maar ook in polyester schepen is een
isolerende laag gewenst om het binnen
behaaglijk te houden en condenswater
aan de binnenkant van de romp te
voorkomen. Bij een sandwich-con-
structie zit de isolatie in de huid inge
bouwd. Houten schepen hebben geen
of nauwelijks isolatie nodig.
er voordat er geen water in de len-
spomp blijft staan. De loospijpen kun
nen tegen kapotvriezen beschermd
worden door er een aan beneden en
bovenkant afgesloten stuk slang in te
steken.
Het is duidelijk dat er bij het varen in
voor- en naseizoen warme kleding
moet worden gebruikt. Er zijn tegen
woordig thermojacks en termobroe-
ken in de handel en ook thermo-onder-
kleding Jacks en broeken moeten wel
waterdicht zijn, maar niet waterdamp-
dicht. Het lichaam moet kunnen uitwa
semen zonder dat aan de binnenkant
van het zeilpak condensvorming on
staat. Van belang is vooral dat men
laarzen of bootschoenen draagt met
een prima antislipzool Het overboord
vallen is nooit prettig. Zeker in het
koude seizoen is het levensgevaarlijk.
Tegenwoordig is dat heel anders.
Er zijn vele tientallen zeil- en vaar
scholen. Verenigingen zijn zich met
de instructie gaan bemoeien. Voorts
zijn er tal van boeken verschenen,
die voor de watersporters-in-spé goe
de handleidingen vormen. Op de
zeilscholen raken nu jaarlijks dui
zenden voornamelijk jonge mensen
vertrouwd met de zeilsport. Er wordt
hun als het goed is niet alleen zeilen
geleerd, maar ook varen, zodanig
dat zij een veilig gebruik van het
alsmaar drukker wordende water
kunnen maken.
De tweede man heeft, na nog wat
overleg gepleegd te hebben met een paar
andere zeilers, toch zee gekozen. Ze bevin- .een zorg zijn,
den zich buiten de pieren in de lichte
grondzeeën en hij voelt de koffie in z’n
maag. Zijn vrouw ziet ook wat wit, maar
de kinderen vinden het prachtig.
11.00 uur Ze bevinden zich in de
drukke scheepvaartroutes voor het Euro-
poortgebied. De kinderen roepen opge
wonden zodra er weer een schip in de
buurt komt, en hun vader wijkt wat hen
betreft veel te vroeg uit, zij willen er nog
veel dichter langs. Zodra ze door de routes
zijn, pakt hij de radiopeiler en tuurt door
de verrekijker naar de kust of hij ergens
duidelijke landmerken kan zien die hem
kunnen vertellen waar hij zich precies
bevind. Door het werken aan de navigatie-
tafel benedendeks is hij zeeziek gewor
den. Nog een uur houdt hij zich goed,
maar dan moet hij naar de reling om over
te geven.
14.00 Ze hebben nu een aantal uren
schuin tegen de wind in gevaren en het
met een kleintje met ach-
terkajuit, de T 7.
’t Waar op stand 103,
- Etap 20 -
toegenomen en zijn er
weer meer en duurdere
accessoires.
Voor de verwarming moet uitslui
tend een kachel worden gebruikt waar
bij de verbrandingsgassen recht
streeks naar buiten worden afgevoerd.
consternatie is de buitenboordmotor afge
slagen en de man ziet zijn boot wegdrijven
terwijl zijn vrouw verwoed bezig is het
ding weer te starten. Als ze al uit zicht is,
hoort hij de motor weer en even later
komt ze op zijn geroep af uit de mist te
voorschijn. Terwijl hij aanwijzingen
schreeuwt, weet zij na herhaalde pogin
gen precies bij de boei te komen. Hij grijpt
de boeg en zij weet de boot vast te leggen.
Daarna hijst hij zich uitgeput en steen
koud aan boord.
14.30 Het zicht is slecht en de stem
ming niet al te best.
Een heel nieuwe groep waterspor
ters is er gekomen na de introductie
van de zeilplank, die in enkele jaren
tijds geweldige populariteit heeft
gekregen. Jaarlijks komen er tien
duizenden plankzeilers bij. Sommi
gen verwachten dat deze windsur
fers, zoals ze ook wel genoemd wor
den, na een zekere tijd genoeg krij
gen van deze wel erg natte vorm van
watersport. Het ligt voor de hand
dat ze dan zullen overstappen op een
echte boot. Het zit er dik in dat zulks
zal gebeuren. En dat zal dan weer
een enorme impuls geven aan de
jachtbouw.
het aantal
aanzienlijk
gepraat met vrienden van de watersport
vereniging. In alle vroegte had hij al naar
het weerbericht geluisterd. Het was wat
hem betreft niet ideaal, maar de rest van
de familie wilde nu weg en de zon scheen
immers.
Om 12 uur ’s middags bevindt het eerste
paar zich midden op zee. Het is nogal heiig
en Harlingen is niet meer te zien. Beiden
genieten met volle teugen van de wijdheid
om hen heen.
Om 13.00 uur Het zicht wordt slech
ter, Terschelling is nu ook al niet meer te
zien, maar de boeien zijn nog goed te
volgen.
14.00 uur Het zicht wordt nu toch wel
heel slecht, ze kunnen nog maar één boei
vooruit zien. De wind is gaan liggen er er
staat een flinke stroom. De man start de
buitenboordmotor en besluit toch maar af
te meren aan de dichtstbijzijnde boei. Zijn
vrouw neemt het roer en hij gaat naar
voren op de boeg zitten met een meerlijn.
Doordat zij niet gewend is op de stroom te
varen, verloopt het afmeren wat onhan
dig. De man reikt ver buitenboord, grijpt
de boei, maar de stroom drukt de boot
dwars weg en de man valt overboord.
Gelukkig weet hij de boei te grijpen. In de
Als dat niet het geval is, ontstaat er een
grote hoeveelheid waterdamp, die in
het interieur klam, kil en vochtig
21.00 uur Voor hen ligt Breskens en
de stemming van de man stijgt.
22.00 uur Ze zijn afgemeerd, de
vrouw bereidt het avondeten en de man
overlegt aan dek met zijn buurman over
het te verwachten weer, en het lijkt beiden
beter om gezellig een dag te blijven liggen.
18.30 De kotter heeft voor het paar uit
de haven bereikt en opgelucht meren ze
hun boot af.
hls
wa
14 tlm 23 maart 80
amstepdamraa
(Door Anne de Boer)
Nederland heeft met zijn ongeveer
200.000 boten zeker zo’n 600.000 ac
tieve watersportbeoefenaren. Al die
pleziervaarders zijn eens als volko
men ondeskundigen aan de recreatie
te water begonnen. Vroeger hadden
de aspirant-watersporters slechts
beperkte mogelijkheden om het va
ren te leren. Als men wat geluk had
mocht men wel eens met vrienden of
kennissen mee. Zeilscholen waren er
maar zeer dun gezaaid.
;U
maakt. Veel ernstiger is echter dat een
kachel koolmonoxde en kooldioxyde
produceert. Als die gassen niet worden
afgevoerd is dat levensgevaarlijk. Ui
terste voorzichtigheid is op dit punt
geboden. Ook het kooktoestel brengt
die gevaarlijke gassen in de kajuit.
Gebruik het daarom zo kort mogelijk
en zorg te allen tijde voor een goede
ventilatie.
Een zusterschip neemt
deel aan de Spicerace van
Jakarta naar Rotterdam.
Het schip is te zien op
stand 93 van jachtwerf De
Rietpol uit Spaarndam.
Van de Nederlandse
werven hebben o.a. jacht
werf Jongert uit Medem-
blik (stand 85) haar „ran
ge” uitgebreid met een
motorzeiljacht van 18,40
m, de 18 M getekend door
Willem de Vries Lentsch
en Peter Sijm.
Etap Yachting (92) heeft
haar serie uitgebreid met
de Etap 20, een boot om
mee te nemen achter je
auto.
Dufour (102) komt o.a.
De eerste man heeft zijn boot allang
gerepareerd en zeilt er weer lustig op los.
Over het gebeurde heeft hij een verhaaltje
geschreven en dat opgestuurd naar een
watersportblad, zodat een ander ook nog
eens wat kan leren van zijn blunders.
a
Uiteraard moeten er ook allerlei
maatregelen genomen worden als het
gaat vriezen. Aftappen van het koelwa
ter van de motor, het water in de boiler,
de „waterleiding” aan boord en het
onderwatertoilet is dan geboden. Gas
leidingen kunnen ook bevriezen. Zorg
Langer genieten door verlenging vaarseizoen
heeft er een nieuwe telg
bij, de 660.
Compromisfabrikant
Zaannoordijk (131) heeft
zich nu ook op grote ge
zinnen gestort met de 909,
een familietoerjacht van
de tekentafel van Frans
Maas.
Dehler uit Zaandam
(138) heeft haar toch al
grote „gezin” uitgebreid
met de Sprinta D, een
„goedkope” weekeinder
en de Duetta 86.
Scheepswerf Porsius
(146) blijft het in het groot
doen. Nu komt deze werf
met een stalen kits, de Ca
tena 40.
Verder is
surfplanken
