Europese top uitgesteld
Kadar waarschuwt voor
t
economische terugval
1
E
Honderden doden
in Tsjaad gemeld
met Filippijnen
KLM-aandeel in
Tenerife-fonds:
veertig procent
Hongarije blijft zich richten op Moskou
Paus zou naar
Bestraffing voor
UNESCO gaan
30.000 leden
Hongaarse partij
Over landbouwprijzen
Aanslag in DDR
op Russisch
oorlogsmonument
Miljoenenroof op
weg naar Londen
Pinochet breekt
8
«3
3
2
DINSDAG 25 MAART
1980
ad
Kwartjes
Elf kinders
Vertrapt
Broodpap
Broodtaart
Stokbrood
BINNEN- EN BUITENLAND
door Nico Scheepmaker
iaal
•der
elen
king
»dja
•lijft
nciën
i, dat
gul-
kken
i van
dat
iheid
geen
t het
jrwij-
ing
slag
lister
t een
drie-
iftrek
zich
aan-
bbele
staan
maar
nena-
irden
p te
-
(Van onze redactie buitenland)
LONDEN. De Britse rege
ring heeft nieuwe voorstellen
ontvangen van de Europese
Commissie (het dagelijks be
stuur van de EG) die „een be
langrijke stap voorwaarts
kunnen zijn bij de oplossing
van de problemen over de
Britse bijdrage aan de EG.”
'l
i
kan doorbraak zijn
De EG is volgens de Nederlandse be-
Verdeeldheid in EG-parlement
(Van onze redacteur in België, Jan Gerritsen)
BRUSSEL. Een intern diep verdeeld Europees parlement is gisteravond
in Straatsburg begonnen aan een driedaags debat over de Europese land
bouwprijzen. Het parlement moet een advies uitbrengen over het voorstel van
de Europese commissie de landbouwprijzen dit jaar met gemiddeld 2,4
percent te verhogen.
Bergh
.rgen-
>oden
pro-
genti-
druk-
r het
digde
ntaire
meri-
zal
en te
rege-
ritia-
,pag-
?am-
heb-
inge-
naar
het
aties
voor’
een
gens
tot
2V01-
De geloofwaardigheid van het Europese
parlement komt immers flink op de tocht
te staan als de eis van de Europese boeren
pitalistische landen hebben genomen”
hebben volgens Kadar een ongunstige in
vloed op de Hongaarse economie. Bijna
de helft van het Hongaarse nationale in
komen komt uit de export, waarvan ruim
eenderde naar westerse landen gaat.
De Hongaarse, partijleider betitelde de
Sovjet-Unie als de „belangrijkste steunpi
laar van de zaak van de menselijke voor
uitgang” en verklaarde dat de vriend
schap met dit land nog hechter is gewor
den. Kadar wees op de verslechtering van
de Oost-West-verhoudingen, hetgeen hij
weet aan een anti-communistische cam
pagne die door „reactionaire en imperia
listische kranten” zou zijn ontketend na
het begin van de Russische inmenging in
Afghanistan.
7,9 percent het politieke fiat van de
eerste gekozen Europese volksvertegen
woordiging zal krijgen. In december ver
wierp' het Europese parlement juist de
ontwerpbegroting van de EG voor dit
jaar, omdat onvoldoende bezuinigd was
op de landbouwuitgaven die al driekwart
van alle EG-uitgaven uitmaken. Een prijs
verhoging van 7,9 percent staat dus haaks
op dit verlangen naar bezuinigingen. Be
rekend is dat inwilliging van de eis van de
boeren voor de EG 2,6 miljard gulden
extra-uitgaven betekent.
Het behoeft geen verbazing te wekken
dat de landbouwcommissie uit het Euro
pese parlement zonder blikken of blozen
de belangrijkste eisen van de boerenorga
nisaties in de EG-landen heeft overgeno-
hebben verdiend waarop hij geen recht
had.
men: behalve 7,9 percent meer ook af
schaffing van de zogenaamde superhef
fing op uitbreiding van de melkproduktie.
Met deze laatste maatregel wil Europees
landbouwcommissaris Einn Olav Gunde-
lach een halt toeroepen aan de alsmaar in
omvang toenemende Europese melkplas.
te verliezen, zo is de opvatting van deze
commissie.
In Brussel wordt aangenomen dat de
Landbouwministers in stilte werken aan
een compromis van rond de 5 percent
prijsverhoging. Het kan hun dus alleen
maar goed uitkomen als Gundelachs
voorstellen door het parlement van een
negatief advies worden voorzien. De land-
bouwlobby is zeer sterk bij de gaullisten,
de liberalen, een deel van de Britse con
servatieven en een flink deel van de chris-
ten-democraten. De Franse communisten
en socialisten willen evenmin achterblij
ven in de strijd om de gunst van de kiezer
op het Franse platteland en zullen waar
schijnlijk ook steun onthouden aan Gun-
delach.
De Nederlandse minister Braks van
Landbouw heeft gisteren een kennisma
kingsbezoek aan zijn Britse collega Wal
ker gebracht. Hij verklaarde bij zijn te
rugkeer dat financiële solidariteit „het
element is voor het behoud van het beleid
dat de EG tot nu toe heeft kunnen voe
ren”. Braks noemde verder de landbouw
het proefterrein van de politieke inte
gratie.
PARIJS (AFP/Reuter). Paus Johan
nes Paulus de Tweede zal over enkele
maanden een bezoek brengen aan de zetel
van de VN-organisatie voor onderwijs,
wetenschap en Cultuur (UNESCO) in Pa
rijs, zo is van welingelichte zijde in de
Franse hoofdstad vernomen.
Eerder circuleerden geruchten dat de
paus in juni Frankrijk zou willen bezoe
ken, maar door het Vaticaan is nog niets
bekend gemaakt.
ister
tem-
kaar
ucle-
rich-
Vest-
;inië.
van
Van
i mi-
ndse
(Van onze redactie buitenland)
WEST-BERLIJN/DURANGO. In de
DDR is begin deze maand uit protest
tegen het Russische ingrijpen in Afghanis
tan, een bomaanslag gepleegd op een Rus
sisch monument in Karl-Marxstadt. Dit
hebben Oostduitse dissidenten gisteren
verklaard tegenover de Werkgroep voor
de Mensenrechten in West-Berlijn.
Bij de aanslag werd het monument
een tank uit de Tweede Wereldoorlog
ernstig beschadigd. Volgens de werk
groep zijn de afgelopen tijd verscheidene
mensen in de DDR aangehouden wegens
het verspreiden van pamfletten waarin
werd geprotesteerd tegen de Russische
invasie in Afghanistan.
In Baskenland zijn gisteren twee mensen
BOEDAPEST (AP). In de afgelopen
vijf jaar zijn ongeveer dertigduizend van
de iets meer dan achthonderdduizend
leden van de Hongaarse communisti
sche partij gestraft, omdat zij zich niet
hebben gehouden aan de gedragsregels.
Dit is gisteren bekendgemaakt door de
voorzitter van de controlecommissie van
de partij, Janos Brutyo. Hij zei dat een
aantal leden „onophoudelijk de wet
overtreedt teneinde het persoonlijk bezit
te vermeerderen”. Hierbij noemde hij
een leider van een universitaire faculteit
als voorbeeld, die door „slordig werk”
voor anderen te doen, extra-geld zou
amer
ivoer
e op
zijn
poli-
van
cport
Chi-
alijkt
PPR,
risse-
zoen
dub-
die
prijs
van
gaat
sakte
s 5,5
ver-
Am-
man
deel-
toe-
:k in
lit in
Van
Het
juist
ook
iebe-
het
fuut
Hij zei te hopen, dat het tweede verdrag
ter beperking van de strategische bewape
ning (SALT-2) snel door de Amerikaanse
Senaat zal worden bekrachtigd en dat de
conferentie over veiligheid in Europa, die
dit jaar in Madrid zal worden gehouden,
een terugval in de koude oorlog zal kun
nen verhinderen. Het congres van de Hon
gaarse communistische partij duurt tot en
met donderdag.
trijfël
LONDEN (UPI/AFP/AP). Op een
van de drukste wegen van Londen is
gisteren een vrachtwagen geladen met
zilveren staven gestolen. De buit be
draagt ongeveer vier miljoen pond,
meer dan zestien miljoen gulden.
De roof werd gepleegd door een ben
de van zeven mannen. Een van hen was
verkleed als politieagent. Hij gaf de
vrachtwagen die het zilver vervoerde
een stopteken, waarna de overige ben
deleden de bestuurder en de twee be
wakers overvielen en hen opsloten in
een garage. Binnen een minuut was de
overval voorbij. De politie werd pas
ingelicht nadat de bestuurder uit dë
garage had kunnen komen door een
deur in te trappen.
De politie heeft meegedeeld, dat er
verscheidene onduidelijkheden rond
het zilvertransport bestaan. Zo is het
niet bekend waarom het dure metaal
niet met een gepantserde wagen werd
vervoerd en waarom er slechts twee
bewakers waren.
Dit heeft de Britse onder minister van
Financiën Nigel Lawson gisteravond in
het Lagerhuis gezegd. Volgens hem is er
weer licht in de kwestie nu de Europese
commissie heeft voorgesteld de bedragen
die de EG in Groot-Brittannië besteedt te
verhogen en de netto bijdrage van de
Britten aan de EG-kas te verminderen.
„Als de politieke wil aanwezig is, kun-
nen de voorstellen de basis vormen voor
een goede en aanvaardbare oplossing”,
NEW YORK (AFP). Het KLM-aan
deel in het fonds voor schadevergoeding
aan slachtoffers van de luchtvaartramp
op Tenerife in 1977, is vastgesteld op veer
tig procent. Dit hebben advocaten giste
ren in New York bekendgemaakt. In to
taal zal het fonds 250 miljoen gulden uit
keren.
De Amerikaanse luchtvaartmaatschap
pij PanAm neemt dertig procent voor
haar rekening, de Spaanse regering twin
tig en de vliegtuigfabrikant Boeing de
resterende tien procent.
Tengevolge van de botsing tussen twee
Boeings op de luchthaven van Santa Cruz
de Tenerife op de Canarische eilanden,
kwamen 587 mensen om het leven. Er
raakten 57 mensen gewond.
De boeren in de EG vinden dit veel te
weinig: hun eis —’7,9 percent verhoging
zullen ze vandaag met een grote demon
stratie in Straatsburg kracht bijzetten.
De Landbouwministers van de Negen
gaan morgenavond als de mening van
het parlement bekend is in Brussel
verder met hun beraad over de prijsvoor
stellen voor dit jaar. Beslissingen worden
echter niet verwacht voor hun „mara
thon” van eind april. De Landbouwminis
ters hoeven zich niet veel van het parle
ment aan te trekken, maar in de huidige
politieke situatie is de uitspraak van het
Europese parlement van groot belang,
niet in de laatste plaats voor de Europese
volksvertegenwoordiging zelf.
De landbouwcommissie is, net als in het
oude Europese parlement, de voorhoede
van het hecht georganiseerde „groene
front”.
PARIJS (UPI). Van officiële Franse
zijde is gisteren meegedeeld dat tijdens
gevechten tussen politieke groeperingen
in Tsjaad, de afgelopen tijd honderden
mensen het leven hebben verloren. De
Fransen zijn bezig met de evacuatie van
buitenlanders uit hun voormalige kolonie.
Gisteren werd 300 mensen naar Kame
roen overgevlogen. In de hoofdstad
N’Djamena verblijven nog een paar hon
derd buitenlanders.
Aanvankelijk ging de strijd tussen aan
hangers van president Goukouni Oueddei
en die van minister van Defensie Habre.
Intussen is ook een derde groep gaan
deelnemen aan de strijd. Het betreft aan
hangers vgn vice-president Abdelkader
Kamougue.
De Hongaarse partijleider Janos Kadar tijdens zijn toespraak op het twaalfde congres van
de communistische partij in Boedapest.
Van der Klaauw benadrukte overigens,
dat het uitstel van de Europese top geen
afstel mag betekenen. Hij ontkende dat de
opschorting van het overleg het gevolg
zou zijn van de moeilijkheden over de
Britse bijdrage. Oorzaak van het uitstel is
dat Italië momenteel de handen vol heeft
aan de kabinetsformatie, aldus de be
windsman.
Kadar zei, dat het reëel inkomen per
hoofd van de bevolking in de komende
jaren met slechts 6 procent zal stijgen,
tegen gemiddeld 9 procent in de afgelopen
vijf jaar. De consumptiegroei zal bij 8
procent blijven, tegen 14 procent in de
laatste jaren. Het nationaal inkomen zal
niet meer met 21 procent, maar slechts
met 17 procent toenemen. Economen
schatten dat de inflatie in Hongarije op
jaarbasis zeker veertien procent beloopt.
Dit is grotendeels het gevolg van de prijs
verhoging met dertig procent van de eer
ste levensbehoeften.
A. Pinochet.
Niet verwonderlijk is evenmin dat de
begrotingscommissie van het parlement
zich heeft uitgesproken vóór het voorstel
van Gundelach. De gematigde prijsverho
ging met 2,4 percent, gekoppeld aan in
voering van de superheffing op melk en
andere bezuinigingsmaatregelen (waar
over de ministers van de Negen ook nog
een besluit moeten nemen) voldoen vol
gens de begrotingscommissie aan de prin
cipes die in december golden bij de ver
werping van het ontwerp-EG-begroting.
Van deze principes kan het parlement niet
afstappen zonder zijn geloofwaardigheid
Nijhoff schreef betere gedichten, maar
voor een zondagsdichter, zoals de heer
Slabbers zich noemt, is het toch een aar
dig, onopgesmukt gedicht. Vandaag viel
me overigens opeens in hoe ik het Neder
landse volk het beste ervan kon weerhou
den zoveel oud brood weg te gooien. Een
Allisonbrood kost 1,93. Het telt 22 sneet
jes en twee kapjes, maar u weet wat
moeder altijd zei: „Kapjes zijn óók
brood”! Stellen we twee kapjes op een
sneetje, dan betaal je dus 193 cent voor 23
sneetjes brood en dat is 8,5 cent per snee
tje. Elke keer als u nonchalant drie sneet
jes oudbakken brood weggooit, gooit u
dus een kwartje in de vuilnisbak. Als u nu
weer eens op het punt staat drie oude
boterhammen weg te gooien moet u in
plaats daarvan eens een kwartje aan de
eendjes voeren. Eens kijken of u dat even
weinig emotioneert als het weggooien van
die drie boterhammen.
(Van onze redactie buitenland)
BOEDAPEST. De Hongaarse partijleider Janos Kadar heeft gisteren bij
de opening van het twaalfde congres van de communistische partij in zijn
land, gewaarschuwd dat er na de sterke welvaartsgroei van de afgelopen tijd
nu magerder jaren in het verschiet liggen.
En van abonnee L. Slabbers kreeg ik
zijn gedicht „Brood” toegestuurd:
„Elf kinders om de tafel,
het brood snijden deed ze zelf.l
Bijna ongemerkt maakte
ze ’n kruis voor alle elf
over ’t vers gebakken deeg,
of ze bidden wou tot Hem,
Heer, zegen dit mijn broodhuis
dank U voor mijn Betlhem.
Hoeveel brood zou ze wel
gezegend hebben, nooit één
vergeten. Voor ’t hele stel
was er genoeg, vaak over.
Oud brood kon ons niet smaken.
Met melk, suiker en rozijn
wist ze ’t smakelijk te maken
om voor ons weer „vers” te zijn.
Moeder, wat je er nu van maakt
is heerlijk en smaakt naar meer.
Is zoveel werk voor ’t| sparen
van oud brood niet te veel eer?
Zo lijkt het wel m’n jongen,
onthou goed wat ik nu zeg:
Brood, al is ’t wat oudbakken,
brood, dat gooi je toch niet weg!”
doodgeschoten. In Durango werd een ju
welier doodgeschoten door twee mannen
die volgens de politie vermoedelijk lid zijn
van de afscheidingsbeweging ETA. In
Escoriaza schoten twee jongelui een man
dood die ervan was beschuldigd, inlichtin
gen te verstrekken aan de autoriteiten. De
daders behoren volgens de politie vermoe-
delijk tot de ETA.
In het Noordierse Armagh zijn gisteren
de gebouwen van een golfclub volledig
verwoest door een bomaanslag. Over de
dader(s) is niets bekend.
De Britse politie heeft gisteren een Itali
aan aangehouden voor verhoor in ver
band met de aanslag op het Italiaanse
consulaat in Londen.
Een groepering die zich noemt Revoluti
onaire cellen in de IG Metall (de Westduit-
se bond van metaalarbeiders) heeft de
verantwoordelijkheid opgeëist voor een
bomaanslag op het gebouw van de Cen
trale Raad van Beroep in het Westduitse
Kassei. Daar wordt momenteel een geding
behandeld over een staking. Bij de ont
ploffing werd overigens weinig schade
aangericht.
In het Italiaanse Genua heeft een onbe
kende vrouw gisteren een 44-jarige hoog
leraar in de schouder en benen geschoten.
De aanslag is later opgeëist door de Genu-
ese Kolonne van de Rode Brigades.
In Beiroet is gisteren een leider van de
„Unie van Iraakse Democraten” doodge
schoten. Deze groepering verzet zich te
gen het bewind in Irak.
SANTIAGO (AFP/AP). De Chileense
president Pinochet heeft gisteren bekend
gemaakt dat de betrekkingen tussen zijn
land en de Filippijnen zijn verbroken,
nadat vorige week een staatsbezoek van
Pinochet aan dit Aziatische land op het
laatste moment door president Marcos
werd afgezegd.
Zaterdag was in Manilla gemeld, dat
Marcos de afspraak in verband met een
aantal dringende zaken moest afzeggen.
Vandaag maakte de Filippijnse regering
echter bekend, dat het bezoek van Pino
chet was afgezegd, omdat „tal van buiten
landse terroristen” naar het land waren
gekomen met het doel zowel de Chileense
als de Filippijnse president om het leven
te brengen. Waarnemers hadden al eerder
aangenomen, dat de Filippijnse regering,
onder meer in verband met heftige beto
gingen tegen Pinochet in Manilla, zijn
veiligheid niet durfde te waarborgen.
Joegoslavische vrienden vertelden me
eens dat kort na de oorlog in Belgrado een
stuk werd opgevoerd, waarin de ellende
van de oorlog breed werd uitgemetfen. De
één was nog niet dood of de andere sneu
velde al. Het publiek zat een en ander met
belangstelling gade te slaan. Toen pakte
één van de acteurs (het zal de slechterik
wel geweest zijn) een half brood van de
tafel, gooide het op de grond en vertrapte
het. Zo stond het in zijn script. Een golf
van afgrijzen en verontwaardiging ging
door de zaal: daar werd een half broodje
doodgetrapt! Als hij een springlevende,
kakelende kip de kop had afgebeten zou
de verontwaardiging niet groter zijn ge
weest. Een half brood, wie vertrapt er nu
een half brood.
Hongarije zal zich, zo zei Kadar, ook in
de komende jaren sterk blijven richten op
de Sovjet-Unie, maar op binnenlands vlak
wordt de economische beleidslijn van de
laatste jaren voortgezet. Dit wil zeggen,
dat Hongarije doorgaat met de huidige
„gemengde economie”, die een van de
meest liberale is in het Oostblok. Hierbij
wordt de ondernemers een betrekkelijke
beslissingsvrijheid gelaten.
Als gevolg van de internationale econo-
mipche teruggang zal de bedrijvigheid in
Hongarije sterk teruglopen, zo zei de par
tijleider. De economische ontwikkeling
.zal hierdoor achterblijven bij de doelstel
lingen van het vijfjarenplan. De voor Hon
garije slechter wordende handelsvoor-
waarden op de wereldmarkt en de „discri
minerende maatregelen die sommige ka-
aldus Laswon.
De kwestie van de Britse bijdrage zou
volgende week op de Europese top in
Brussel aan de orde komen, maar die
bijeenkomst werd gistermiddag uitge
steld. Als reden daarvoor werd aange
voerd de regeringscrisis in Italië. Diplo
matieke kringen in Brussel zeggen echter
dat de werkelijke reden voor het uistel is,
de vrees voor een „catastrofale botsing”
tussen Groot-Brittannië en de andere EG-
landen. Het is voor het eerst dat een
bijeenkomst van de Europese staats- en
regeringsleiders is uitgesteld.
Minister Van der Klaauw van Buiten
landse Zaken zei gisteren op Schiphol, na
terugkeer uit Londen waar hij besprekin
gen heeft gevoerd met zijn Britse collega
lord Carrington, dat ons land bereid is de
Britten financieel te steunen bij het vin
den van een compromis in de kestie van
de Britse biidrage.
windsman bereid de Britse regering voor
de helft tegemoet te komen. Dat betekent
dat de EG genoegen neemt met een Britse
bijdrage van 2,3 miljard gulden minder.
De Britten zouden dit jaar 4,6 miljard
gulden meer aan de EG hebben moeten
afdragen, dan zij uit de EG-pot zouden
hebben bekregen. Volgens premier That
cher van Groot-Brittannië moet de Britse
bijdrage met tenminste zestig procent
worden verminderd. Vooral Frankrijk
heeft zich daartegen steeds fel verzet.
Londen: EG-voorstel
I
Ik schreef al dat ik nogal wat reacties
had gekregen op mijn Trijfel over de 63
miljoen kilo brood die we elk jaar blijken
weg te gooien, de vuilnisbak of de eend in.
Voor het merendeel kwamen ze van leze
ressen die bezwoeren dat er bij hen thuis
nooit brood werd weggegooid, en ik geloof
dat onmiddellijk. Ik kreeg dan ook meni
ge tip voor de verwerking van ons oude
brood, waarvan sommige al door ons wor
den toegepast. Zoals: brood roosteren en
dan liefst marmelade erop. Of de onover
trefbare wentelteefjes bakken, maar dat
kan alleen van witbrood vind ik, en dat
eten wij zo zelden.
Ik herinner me nu ook dat ik vroeger als
kind een groot liefhebber was van slappe
broodpap, waarbij het oude wittebrood
werd overgoten met warme melk en onge
veer zeven scheppen suiker. Lijkt me ook
heel goed voor de tanden. Je zou het oude
brood natuurlijk ook gewoon kunnen op
eten, met wat extra kauwen, maar me
vrouw N. Burgers Heinen uit Heemstede
heeft een beter idee:
„Onze jongens (9 en 11) zijn zo gek op
geroosterd brood, dat ik soms met opzet
brood „belegen” laat worden, om het
daarna te roosteren. Oud brood, met daar
op flinke plakken kaas roosteren in de
koekepan totdat de kaas is gesmolten,
maar dat is lekker!”
En mevrouw D. M. H. Nienhuys-Boisse-
vain geeft de volgende tips:
Broodpudding met rozijnen en appel.
Kaasbroodschotel (eventueel met ham
erbij).
Geweekt brood met peterselie, ui en
dergelijke, vermengd met gehakt in folie
in een cakevorm in de oven braden,.pon
der vet.
Broodtaart (met veel citroenschil en ro
zijnen en bestrooid met poedersuiker;
wordt kotid gegeten).
En met het broodkruim kun je jus bin
den (breadsauce).
Een enigszins onverwachte en ook onge>
bruikelijke ode aan het Nederlandse
brood kreeg ik van mevrouw F. A. van
den Akker uit Haarlem:
„In Frankrijk is elk stokbrood drie uur
na aanschaf al zo hard als een steen! Daar
gooit men hele broden weg. Het stokbrood
kan niet in de schaduw staan van het
Hollandse brood, heeft weinig voedings
waarde en is zeer eenzijdig. In verschillen
de flinke Franse dorpen en stadjes is
totaal niets anders te koop dan dit stok
brood. Vergelijk daar eens de 30 (of 40?)
verschillende soorten brood in Nederland
mee! Wat een keus, wat een kwaliteit!
Alleen de broodfabriek moet eruit, want
zij levert een minderwaardig produkt.”
