overbodig
Pleidooi Ziekenfondsraad:
Te zwaar om te rollen
ILO: zoeken
naar olie in
Derde Wereld
Uit enquête blijkt:
Toeristenbond:
meer mensen
met vakantie
IATA: groei
luchtverkeer
In België 1,5
procent groei
Zes miljoen meer
winst voor VNU
4
1
VWO: spaarknop Vereniging Eigen Huis:
wasautomaten
Financiële regeling
voor lijkschouwing
valt tegen
„Olie-invoer
sinds 1975
„Boetebepalingen op
eigen huis onjuist”
helft duurder”
J Stijging bleef onder 15 procent
WM
Hooggesloten jurk
in Saoedi-Arabië
s
21
ECONOMIE
19 80
MAART
WOE N S D A G, 26
08
■■V
Hs
la-
t.
(Van ónze redactie economie)
DEN HAAG. Minister
Van Aardenne van Economi
sche Zaken heeft meegedeeld
dat de beperking van het con
sumptief krediet, waartoe de
regering in april vorig jaar
overging, volgende maand
niet zal worden verlengd.
5".
- 5 -x V ^5'
consumptief krediet
;eerd
he
kt
Uitzendbureau geeft
hoop op vaste baan
bij
?m,
ndsen
z. ed.)
Te zwaar om weg te rollen is dit gigantische 2200 kilogram wegende ei, dat langs de autosnelweg tussen de Zwitserse steden Zürich en Bern
ligt. Het is een artistiek presentje van de maatschappij die de weg heeft aangelegd.
Het consumptief krediet bestaat uit per
soonlijke leningen, doorlopend krediet,
afbetalingsleningen en dergelijke. Door
middel van een beschikking bepaalde mi
nister Van Aardenne vorig jaar, dat het
totaal uitstaand bedrag aan consumptieve
kredieten in één jaar met niet meer dan
vijftien procent zou mogen stijgen.
Juridisch gezien gaat het hier om een
ingewikkelde zaak, mede omdat verzeke
ringen nu eindigen bij het overlijden en
dus in deze gevallen een verzekerde feite
lijk ontbreekt. Deze kosten kunnen ook
niet in een ziekenhuistarief worden door-
bereknd, behalve als het gaat om degenen
die in ziekenhuizen overlijden.
(Van onze redactie economie)
ARNHEM. Werken via een uit-
izendbureau begint voor steeds meer
mensen een vlucht uit de werkloos-
heid in te houden. In de praktijk heeft
namelijk menige uitzendkracht in
middels ervaren, dat het „uitgezon
den worden” tevens veelal gesloten
deuren naar - opnieuw - een vaste
baan tenminste op een kier zet.
De conjunctuurbeschikking consump
tief krediet zal in april van dit jaar echter
niet door een nieuwe beschikking worden
vervangen, omdat er, gezien de economi
sche vooruitzichten voor dit jaar en het
verloop van het consumptief krediet in de
afgelopen maanden, thans weinig aanlei
ding tot vrees voor een buitensporige kre
dietverlening aan de consumenten be
staat, zo heeft het ministerie van Econo
mische Zaken meegedeeld.
Wel zal de ontwikkeling van deze kre-
dietvorming nauwlettend in de gaten wor
den gehouden. Mocht tegen de verwach
tingen in toch een sterke uitbreiding
plaatsvinden, dan komt er alsnog een
nieuwe beschikking, zo'is meegedeeld.
Uit de enquête bleek, dat het publiek het
uitzendwerk in het algemeen nog altijd
ziet als tijdelijk werk, maar voor mensen
die onvrijwillig zonder werk zitten, ziet
GENÈVE (Reuter) De Internationa
le Arbeidsorganisatie (ILO) is van me
ning dat de opsporing van oliereserves
in de Derde Wereld moet worden uitge
breid ter bevordering van de economi
sche ontwikkeling van de arme landen.
De VN-organisatie noemt vijftien lan
den acht in Latijns-Amerika en Azië
en zeven in Afrika waar goede voor
uitzichten voor het aantreffen van eco
nomisch ontginbare reserves bestaan.
Vergeleken met de vorig jaar door de
stichting onderzochte goedkopere wasma
chines wassen de middenklasse-appara-
ten de witwas en de synthetische was
beter, maar toch kunnen de fabrikanten
nog heel wat verbeteren. De stichting
noemt een aantal punten: de bontwas kan
schoner, de 60-graden synthetische was
zuiniger en de bediening eenvoudiger.
datzelfde publiek toch wel veel mogelijk
heden in uitzendarbeid. Op de vraag na
melijk welke groepen mensen vooral ge
bruik zullen maken van een uitzendbu
reau, werden veelal genoemd: mensen, die
part-time kunnen of willen werken (40
procent), schoolverlaters (37 procent) en
werklozen (36 procent).
Het is een alleszins aardig gegeven, dat
tijdelijk werk de aanloop kan vormen
voor een vaste baan. Volgens drs. Garrit-
Het gaat bovendien om landen met een
betrekkelijk groot olieverbruik.
Eigen Huis in Amersfoort komt dat
lening-verkopers onvoldoende is.
De ILO heeft een rapport over deze
zaak opgesteld, dat volgende maand zal
worden besproken in de oliecommissie
van de organisatie. Er staat onder meer
in dat de vooruitzichten uitbreiding van
de exploratie rechtvaardigen in Argenti
nië, Colombia, India, Pakistan, Peru, de
Filippijnen, Turkije en Vietnam. Goede
mogelijkheden zijn er ook in Benin, Ka
meroen, Kongo, Zaïre, Ghana, Ivoorkust
en Togo.
Overigens - los van de reacties - een
uiterst interessante vraag, omdat er nog
wel eens ten onrechte wordt gesteld, dat
het uitzenden óók arbeidsbemiddeling is
en dus door de overheid zou moeten ge
scheiden. De ABU wijst er evenwel op dat
uitzenden géén arbeidsbemiddeling is.
82, Odt
346.00
256,00
6.83
30
nd
it.
Ook geven enkele automaten nog steeds
veel geluidsoverlast, zo stelt de stichting
VWO.
n.
lit
uvel
in.
131,00;
63.30-
94,00-
83,50.
12,501
34,401
87,00-
22,oo;
70,20.
43.30-
86,501
37.30-
59,901
70,00-
13,00'
91,601
114,50-
55,501
92,90-
48,801
95,90
Al met al toch wel aardig cijfermateri
aal over hoe de uitzendarbeid en de uit
zendbureaus door het publiek worden ge
zien. Het Intomart-onderzoek is destijds
verricht in opdracht van de ABU (Algeme
ne Bond Uitzendbureaus) te Amsterdam.
De in 1961 opgerichte ABU beheert thans
80 procent van de uitzendingen, gemeten
naar omzet.
40,00
35,001
22,20
154,00
132,00
73,50
47,00
116,00
34,00
48.00
54.20.
95,50.
55,00-
75,501
130,00-
101,00
137,20
33,70
46,50
120,00
49,00
46,50
40,50
64,50
88,50
39,60
127,50
40,80
43.20
57,30
30,001
56,30
126,60
98,00
49,50
137,50
33,50
136,70.
67,00
69,30
171,50
29,10'
75,00
166,00
21,70
36,00
34,00
39,00
44,00
107,10
320,00
145,00
146,00
260.00
sen betekent dit gegeven, vertaald in de
praktijk, dat van alle jaarlijks uitgezon
den krachten naar tijdelijk werk, er zeker
22.000 aan een vaste baan komen.
i/ij
RIJSWIJK (ANP) De spaarknop voor
weinig vuile was op wasmachines blijkt
overbodig bij een goed 60-gradenbont-
wasprogramma. Dat is een van de conclu
sies uit een onderzoek van de Stichting
Vergelijkend Warenonderzoek (VWO) die
tien centrifugerende wasautomaten en
twee wascombinaties testte (prijsklasse
900 tot 1.500 gulden).
De spaarknop voor kleine wasjes blijkt
niet zuinig als voldoende was voor een
volle trommel wordt opgespaard, aldus de
stichting VWO. De stichting constateerde
voorts grote onderlinge verschillen in het
water- en energieverbruik tussen de di
verse merken wasautomaten.
(Van onze redactie economie)
AMSTELVEEN. De Ziekenfondsraad (ZFR) vindt dat er een regeling
moet komen waardoor lijkschouwingen (secties) op overledenen buiten
ziekenhuizen financieel beter mogelijk worden gemaakt. Van ziekenfondswe-
ge worden hiervoor nu geen vergoedingen gegeven, maar het wordt door de
ZFR in het belang van de volksgezondheid geacht hiervoor mogelijkheden te
openen. Daartoe zijn echter wetswijzigingen noodzakelijk.
Aanleiding voor het instellen van deze
kredietrem was de bijzonder sterke stij
ging van het bedrag aan consumptieve
kredieten tot april vorig jaar, die verschei
dene financiële deskundigen ertoe bracht
te waarschuwen, dat er teveel werd ge-
1 leend. Op jaarbasis blijken de kredietver-
leningsinstellingen echter onder de grens
van vijftien procent te zijn gebleven. Al-
leen enkele financieringsmaatschappijen
kwamen hier bovenuit, maar voor deze
instellingen was een bepaalde uitzonde
ring van toepassing.
ABU-directeur algemene zaken drs. W.
Garritsen: „Er zijn natuurlijk allerlei mo
tiveringen om via een uitzendbureau te
gaan werken. Niet alleen om een vaste
baan te verwerven. Toch zie je steeds
meer het verschijnsel, dat de uitzendbu
reaus als een veredelde laatste strohalm
worden beschouwd om aan het werk te
blijven”.
De Vereniging Eigen Huis krijgt de
klachten uit alle delen van het land en
heeft dus een algemeen beeld van de hele
situatie. Een andere boetebepaling waar
nog minder mensen van hebben gehoord,
is die voor te laat betalen. „Dat is juist een
logische boete”, vindt Bos, „want te laat
betalen betekent renteverlies voor de
geldschieter”.
De vereniging krijgt voortdurend klach
ten binnen van leden, die plotseling te
horen krijgen van de boetebepaling.
Daaruit blijkt duidelijk, aldus Bos, dat er
iets mis is met de informaties die de
bemiddelaars moeten verstrekken. Als
een van de redenen daarvoor noemt hij '~T
het verschil in provisie die men voor de
verkoop van verschillende soorten hypo
theken krijgt. Bij zogenaamde levenshy-
potheekvormen wordt het voor de bemid
delaar erg verleidelijk om de consument
in de richting van een levenshypotheek te
adviseren, terwijl deze vorm van lenen
lang niet voor iedereen zo voordelig is.
Dit juridisch probleem kan alleen door
wetswijzigingen worden opgelost. Nader
moet worden bekeken op welke manier
dan de ziekenfondswet en/of de Algemene
Wet Bijzondere Ziekenkosten moeten
worden aangepast. Dat kan lang duren en
daarom zou een tijdelijke regeling moeten
worden getroffen. Over de kosten kan de
ZFR de staatssecretaris nog geen ophel
dering geven.
De verkopers zouden niet alleen over de
rente en aflossingen moeten praten, maar
ook over de boetebepalingen en andere
condities, zo stelt hij.
Het lijkt vreemd dat iemand erop gewe
zen moet worden, eerst alle voorwaarden
in een contract van een ton of meer te
lezen alvorens het te tekenen. Toch ben je
als leek gauw geneigd de hele zaak over te
laten aan de bemiddelaar.
Eigen Huis heeft minder goede ervarin
gen met tussenpersonen, gezien de klach
ten die er nog altijd binnenkomen van
leden over allerlei bepalingen waar ze
DIEDDAH (ANP). Het ministe
rie van Binnenlandse Zaken van Sa
oedi-Arabië heeft de aandacht van de
buitenlandse vertegenwoordigingen
gevestigd op een nieuw voorschrift
van koning Khaled. Daar staat in dat
alle niet-mohammedaanse buiten
landse vrouwen in het land, ook toe
risten, hooggesloten jurken tot op de
enkels, met lange mouwen, moeten
dragen, zelfs bij 50 graden in de
schaduw.
Volgens een door het marktonderzoek
bureau Intomart verricht onderzoek naar
de kennis en de houding van de Neder
landse bevolking ten aanzien van uitzend
bureaus was 66 procent van de onder
vraagden het eens met de vraag, dat wer
ken via een uitzendbureau de kans ver
groot aan een vaste baan te komen. Ne
gentien procent was het hiermee oneens
en vijftien procent „wist het niet”.
Om aan een baan te komen, werden de
personeelsadvertenties het meest ge
noemd (97 procent), het arbeidsbureau
kwam op de tweede plaats met 95 procent,
het eigen initiatief was een goede derde
met 88 procent en het uitzendbureau
scoorde 86 procent en werd daarmee
vierde.
De vraag of de geënquêteerden zelf via
een uitzendbureau een andere baan zou
den gaan zoeken, werd door 11 procent
beantwoord met „beslist wel”, terwijl 25
procent reageerde met „ja, misschien”.
In oktober 1077 heeft de toenmalige
staatssecretaris van Volksgezondheid
Hendriks de ZFR gevraagd de mogelijk
heden na te gaan voor een regeling binnen
de wettelijke ziektekostenverzekering, zo
dat financiering van secties op verzoek
van huisartsen of verpleeghuisartsen mo
gelijk wordt. Vergoeding wordt nu alleen
gegeven voor lijkschouwingen op in zie
kenhuis overleden verzekerden.
De ZFR meent dat een dergelijke rege
ling voor de eerste-lijnsgezondheidszorg
en de verpleeginrichtingen een waarde
volle bijdrage voor de gezondheidszorg
zal betekenen. Argument: de patiënten die
buiten de ziekenhuizen overlijden,'hebben
meestal een ander ziektebeeld dan dege
nen erbinnen.
Meer zekerheid kan worden verkregen
over doodsoorzaken, wat dan weer de
verwerking van het overlijden door de
nabestaanden en de begeleiding van de
arts ten goede komt. Door het verwerken
van verkregen gegevens uit secties in sta
tistieken kan een beter inzicht worden
verkregen over de waarde van de lijk
schouwingen. Hierbij wordt ook gedacht
aan de betekenis die een sectie in een
zwakzinnigeninrichting voor de volksge
zondheid kan hebben.
(Van onze redactie economie)
HAARLEM. VNU, Verenigde Neder
landse Uitgeversbedrijven NV, stelt voor
over het afgelopen jaar een contant divi
dend uit te keren van 6.85 per gewoon
aandeel van 20.
Hiervan werd al 2.20 als interimdivi
dend uitgekeerd. Over 1978 bedroeg het
dividend 6,-.
De nettowinst over vorig jaar bedroeg
ƒ45,1 mln (1978: ƒ39,7 mln) ofwel 19,12
16.81) per aandeel bij een van 1.096.5
mln tot 1.187.8 mln gestegen omzet, zo
heeft de VNU bekendgemaakt.
DEN HAAG (ANP). Er zullen dit
jaar weer meer Nederlanders met
vakantie gaan. De ANWB schat zeker
8,3 miljoen, van wie zestig procent
naar het buitenland gaat en veertig
procent in eigen land blijft. Van dit
aantal gaat een zeer groot gedeelte
met vakantie in het komende zomer
seizoen, dat er volgens de ANWB an
ders zal uitzien dan in voorgaande
jaren.
Met name zullen de vliegvakanties
minder in de belangstelling staan. De
boekingen tot nu toe wijzen in deze
richting. De belangstelling voor
Spanje en Portugal zal afnemen, zo
denkt de ANWB en wellicht zullen er
ook minder vakantiegangers naar
Joego-Slavië en Griekenland gaan.
„Flink afnemende interesse voor
Amerika en Canada. De sterk geste
gen vliegprijzen maken ondanks de
gunstige koers van de dollar een va
kantie in deze landen weer aanzien
lijk duurder dan in 1979, hoewel nog
steeds attractief”, zo stelt de toeris
tenbond verder.
In het buitenland zal vooral Frank
rijk weer flink aan bod komen. Vorig
jaar was Frankrijk vakantieland
nummer één voor de Nederlander,
gevolgd door Spanje, West-Duits-
land, Oostenrijk en Italië.
Nog eventjes terug naar het onderzoek
van Intomart. Aan de ondervraagden
werd ook voorgelegd of arbeidsbemidde
ling uitsluitend een overheidstaak moet
zijn en niet door particuliere instellingen
moet worden verricht. Daarmee was 29
procent van de geënquêteerden het eens,
maar liefst 55 procent was het daarmee
niet eens, terwijl nog eens 17 procent
wederom geen mening had.
Maar als we de Sociale maandstatistie-
ken mogen geloven - en waarom zouden
we dat niet - dan is de schatting van de
ABU-directeur algemene zaken zelfs nog
een tikkeltje aan de bescheiden kant. Vol
gens die statistieken zouden namelijk
jaarlijks zelfs tussen de 24.000 en 30.000
mensen een overstapje via het uitzend
werk naar vast werk nemen.
GENÈVE (UPI). Het passagiersver
voer op de Noordatlantische routes is vo
rig jaar minder toegenomen dan in enig
‘voorgaand jaar, met uitzondering van de
economisch zeer ongunstige jaren 1974 en
1975. Dit blijkt uit de cijfers die de IATA
(International Air Transport Association)
I heeft gepubliceerd.
Er vlogen in het afgelopen jaar 18,4
Miljoen mensen over het noordelijk deel
Jvan de Atlantische Oceaan. Dat was 5,7
procent meer dan in 1978. Het vervoer per
«lijndienst nam nog aanzienlijk toe, name
lijk met 15,7 procent tot 15,9 miljoen pas
sagiers. Daarentegen was er sprake van
“een sterke inzinking van het charterver-
Ivo^r en wel met 31,4 procent tot 2,5 mil
joen passagiers. Het vrachtvervoer nam
met 10,7 procent toe tot 847,866 ton.
Het passagiersvervoer van en naar de
Verenigde Staten nam met acht procent
toe maar het aantal mensen dat per vlieg
tuig van en naar Canada reisde, nam met
twee procent af. Het aantal ingezetenen
van de Verenigde Staten die op de Noord-
atlantische routes vlogen nam met één
procent af. Daarentegen maakten 24 pro
cent meer mensen van andere nationali
teit een vlucht over het noorden van de
Atlantische Oceaan.
TL. f
Hoewel de ABU het gegeven nog niet
helemaal hard heeft kunnen krijgen,
meent drs. Garritsen in elk geval te kun
nen stellen, dat van elke tien uitzend
krachten er één uiteindelijk overgaat in
vaste dienst.
„Uitzendbureaus en arbeidsbureaus
zijn”, aldus drs. Garritsen, „twee onverge
lijkbare grootheden. Arbeidsbureaus le
veren adressen. Uitzendbureaus het
werk.
(Van onze redactie economie)
AMERSFOORT. Er zijn kennelijk nog veel mensen die bij het afsluiten
van een hypothecaire lening alleen letten op de rente, de looptijd en vooral op
de hoogte van de periodieke betalingen. De andere voorwaarden worden
uiteraard eveneens genoemd in het contract; die worden dan onnauwkeurig
of helemaal niet gelezen. Volgens adjunct-directeur Bos van de Vereniging
vooral omdat de voorlichting van de
BRUSSEL (ANP). In de huidige eco
nomische situatie valt er voor België dit
jaar eerder een economische groei met
slechts anderhalf procent te verwachten
dan een met 2,5 procent, zoals eerder was
voorzien. Dat is de mening van de Belgi
sche minister van Financiën, Gaston
Geens. Om het inflatiepercentage in Bel
gië dit jaar tot zes te kunnen beperken zal
men tot een stabilisatie van de lonen moe
ten komen. Drie procent loonsverhoging,
zoals die in sommige CAO’s is voorzien, is
te veel, aldus de Belgische minister.
Geens heeft dit 'gezegd tijdens een bij
eenkomst mwt journalisten van gespecia
liseerde dagbladen in België. Volgens de
minister betaalt België, na de recente olie
prijsverhogingen, nu ongeveer 28 dollar
per vat olie „en dat is ruim het dubbele T
van de prijs van eind 1978”. De weerslag
daarvan op de Belgische economie is gro-
ter dan die op de België omringende lan- -
den, omdat België voor de helft van zijn
binnenlandse energieverbruik afhanke
lijk is van de ingevoerde aardolie, aldus
de minister. -
In geld uitgedrukt zal het tekort voor dit
jaar op de Belgische energiebalans onge
veer 14,6 miljard gulden zijn tegenover
ongeveer 10,2 miljard vorig jaar. De Belgi
sche energierekening dreigt dan ook te
stijgen van vier tot vijf procent van het
bruto nationaal produkt. Het tekort op de
Belgische betalingsbalans zal dit jaar
rond 8,5 miljard gulden zijn, „maar de
kans is groot dat dat cijfer nog hoger zal
liggen,” aldus de minister.
m,
NEW YORK (Reuter). Het Ameri
kaanse vakblad voor de olie-industrie Pe
troleum Intelligence Weekly heeft bere
kend dat de werkelijke stijging van de
kosten van de olie-invoer voor de voor-
tnaamste industrielanden sinds het mid-
den van de jaren zeventig meer dan vijftig
I procent heeft bedragen.
I Hoewel wordt beweerd dat de werkelij-
ï-ke kosten van olie geleverd door de OPEC
(Organisatie van Olie Exporterende Lan-
den) zijn gedaald, zijn ze integendeel ge-
stegen met elke ronde van prijsverhogin-
I gen waartoe de olielanden sinds het derde
Wcwartaal vorig jaar besloten hebben, zo
".concludeert het blad uit een analyse van
de officiële olieprijzen met correcties voor
schommelingen van wisselkoersen en de
inflatie in de industrielanden. Daarbij
werd 1972 als basisjaar genomen, het jaar
•vóór de zogenoemde eerste energiecrisis.
De werkelijke prijzen die de Verenigde
•Staten voor olie uit de OPEC moeten
betalen zijn het sterkst gestegen. In febru-
Jari kostte een vat olie van standaardkwa-
•liteit (Arabian light crude) 12,15 dollar per
J vat (159 liter), 56,6 procent meer dan hal-
Jverwege de jaren zeventig (7,76 dollar). In
J vergelijking met het derde kwartaal van
J het afgelopen jaar bedroeg de stijging 35,5
J procent.
I De werkelijke prijs die Japan nu voor
Jde duurdere olie uit Libië betaalt, is in
J vergelijking met het midden van de jaren
I zeventig met 50,3 procent gestegen en ver-
geleken met het derde kwartaal van 1979
{met 51,5 procent. Engeland kwam er gun-
jstiger af als gevolg van de koersstijging
J van het pond sterling en de sterke inflatie.
!De werkelijke prijs die het de vorige
maand voor olie uit Libië betaalde, was
3,6 procent lager dan halverwege de jaren
zeventig en 36,8 procent hoger dan in het
Aderde kwartaal van het afgelopen jaar,
'aldus de berekeningen van Petroleum In-
-telligence Weekly.
Geen nieuwe rem op
geen weet van hadden tot ze ermee gecon
fronteerd werden. Bos zegt dat de meeste
mensen zich vooral genomen voelen over
de boetebepalingen bij vervroegd aflos-
sen van hun lening.
Hij vindt deze bepalingen trouwens on
redelijk en naar zijn mening is het de
hoogste tijd dat de hypotheekverstrek
kers daar verbetering in brengen. Het kan
voorkomen, bijvoorbeeld wanneer men
verhuist, dat men een lening vervroegd
moet aflossen. Extra aflossingen worden
door de meeste banken gestraft met een
forse boete. Het betekent volgens Bos een
interessante bron van inkomsten voor
Veel banken.
,,x
«--(Tc -■*
