D’66 en PPR sceptisch
Woonschepen door ’t lorgnet van
ambtelijk misprijzen bekeken
1
Leliekwekers voortaan
elk jaar naar Lisse
achtergrond
„Alle Schipholwerkers
hebben recht op een
woning in de polder”
Statenleden eisen politiek standpunt van GS
Keukenhof vanmorgen geopend
fFSjBang&Olufsen
Piano’s,vleugels en
klavecimbels.
K
Tijdelijk
’n auto nodig?
De Vilder
Het LMJ
Motorhuis IJmond
Koningstraat 40/42,
Beverwijk
Telefoon 02510*29162 J
CC Bender B.V
15
DONDERDAG 27
IJMOND
MAART
1980
Directeur Woningraad Schiphol tegen onderscheid
Geautoriseerd B&O dealer
Velserduinweg 173
IJmuiden
Tel. 02550-1 23 46
Huur dan een praktisch
nieuwe Opel bij het
betrouwbare bedrijf voor
auto
verhuur
voor één of meer dagen of
weken/weekends.
(Van een onzer verslaggevers)
SCHIPHOL. Er leek zwaar
weer op komst voor woningzoe
kende Schipholwerkers. Vorige
maand liet de gemeente Haar
lemmermeer in een brief weten
van plan te zijn de woningzoe
kenden in de kaartenbak van de
stichting die haar bemiddeling
verleent bij de huisvesting van
Schipholwerkers, de Wonin
graad Schiphol, per 1 januari
van het volgend jaar op te ne
men in het gemeentelijk bestand
met uitzondering van die wo
ningzoekenden die binnen een
straal van 25 km van onze natio
nale luchthaven wonen. Zij wor
den geacht een beroep te doen
op de gemeente waarin zij thans
woonachtig zijn.
Allergie
3 jaar garantie
ADVERTENTIE)
RIEN POLDERMAN
(ADVERTENTIES)
Directeur De Maat.
fcaSêer
QC*
Stapelhaven voor
krot-woonboten
„Het past echter niet slechts een ge
deelte uit de bak over te nemen en de
rest van de woningzoekenden af te sche
pen met de mededeling dat zij verder
„Een onaanvaardbare zaak”, aldus de
nieuwe direkteur van de Woningraad, de
heer A. C. de Maat. „Met de mededeling
de woningzoekenden uit ons bestand
over te nemen en zelf zorg te dragen
voor de distributie van het huizenbe
stand, heeft de gemeente te kennen gege
ven een stilzwijgend aan ons opgelegde
taak, namelijk die van woningverdeler,
weer zelf te willen vervullen. Daar is
niets op tegen. Zodat wij ons weer bezig
kunnen houden met onze eigenlijke
taak, namelijk het bevorderen van het
voldoende ter beschikking komen van
woonruimte voor mensen die op Schip
hol werken”.
Stemmen,
koop,
verkoop,^
revisie.
Hi-fi, video en grammofoonplaten.
Spui 12, Amsterdam. Tel.: 020-230853.
niet meer in aanmerking komen voor
vrijkomende huizen in de Haarlemmer
meer.”
Toch is de kersverse directeur niet
pessimistisch over de toekomst. Enkele
dagen geleden heeft hij een vruchtbaar
gesprek gehad met de burgervader van
de polder C. van Stam en de wethouder
van woningaangelegenheden mr. S. T.
Cnossen. Nu is De Maat te verstaan
gegeven dat in dit soort zaken de soep
niet zo heet gegeten wordt als zij wordt
opgediend. „Allereerst zou een dergelij
ke operatie van de gemeente de goed
keuring van de minister voor Volkshuis
vesting vereisen. Natuurlijk heeft de ge
meente hierom gevraagd, maar men is
geenszins overtuigd deze (schriftelijke)
toestemming te krijgen. Hoogstwaar
schijnlijk zou hiervoor een wetswijzigng
nodig zijn en het moet niet uitgesloten
worden geacht dat deze langdurige af
faire uiteindelijk toch niet zijn beslag
zou krijgen”.
Het is KLM-er De Maat in deze luttele
weken wel duidelijk geworden dat de
politiek in zijn nieuwe functie een be
langrijke rol vervult. Hij geeft toe aan
vankelijk wel geschrokken te zijn van de
brief van de Gemeente Haarlemmer-
stemmingsplan voor een bepaald doel
(facet-bestemmingsplan voor woonsche
pen). In de notitie zou de bedoeling van
de Memorie van Antwoord worden ver
doezeld, door het tussen haakjes plaat
sen van datgene, waar het juist om gaat:
het facetbestemmingsplan voor woon
schepen. „Zo kan men, vervolgens onder
het mom van geïntegreerde planning,
allerlei woonschepen-uitsluitende belan
gen introduceren”, steld De Kleuver.
meer maar hij begrijpt nu dat de ge
meente de woningraad slechts heeft ge
bruikt om een zo gunstig mogelijk resul
taat te verkrijgen bij de onderhandelin-
gen met de provincie over een verdeels
leutel van huizen bij de aanvaarding van
de groeikernstatus. Toch heeft hij een
gesprek aangevraagd met de staatsse
cretaris van Volkshuisvesting Brockx.
De Maat vindt dat gezien de meer dan
gemeentelijke betekenis van de lucht
haven Schiphol met haar 250 bedrijven
en haar ruim 25.000 arbeidsplaatsen,
meer gemeenten de economische gebon
denheid van Schipholwerkers moeten
erkennen. Het is de woningraad een
doorn in het oog dat gemeenten als Am
stelveen, Uithoorn, Aalsmeer en Haar
lem Schipholwerkers als tweederangs
woningzoekenden behandelen wanneer
zij zich bij de afdeling huisvesting van
hun gemeente laten inschrijven. „On
danks het grote economische belang dat
deze gemeenten aan onze nationale luch
thaven ontlenen worden deze Schiphol
werkers als ingezeten, niet-economisch
gebonden woningzoekenden ingeschre
ven waardoor zij veelal op een plaats
belanden waarop uitzicht op een woning
nihil is”, aldus de heer de Maat. Hij pleit
er dan ook voor dat, indien de minister
de gemeente Haarlemmermeer bij uit
zondering haar zin geeft, dit zal worden
gekoppeld aan het economisch gebon
den worden van de interne schipholwer
kers in die gemeenten waarin zij thans
woonachtig zijn.
Vooral de Statenleden Janssen-Quant
|(PPR) en Klaasen (D’66) hadden nogal wat
(bedenkingen tegen het plan. Janssens
vond het cynisch om het natuurgebied
van de buren te gebruiken om er ontsie
rende woonboten (het gaat om krakke
mikkige schuiten waar men niet goed
raad mee weet, en niet om bewoonde
arken) uit het eigen natuurgebied te dum
pen. Zij vroeg zich af of er bijvoorbeeld in
het Westelijke Havengebied geen betere
plek voor was.
Klaasen meende, dat het provinciaal
bestuur er als beschermer van natuurbe-
langen niet geloofwaardiger op werd,
door woonschepen in een natuurgebied
neer te leggen, die men eerst uit een ander
natuurgebied heeft willen verwijderen.
Ook zij vroeg zich af, of er geen betere
alternatieven waren.
Gedeputeerde Van Gelder verklaarde,
dat juist deze plek was uitgekozen omdat
de haven dan zowel bruikbaar was voor
(Van een onzer verslaggevers)
LISSE. De Keukenhof in Lisse heeft vanochtend haar poorten voor de
31e keer wijd open gezet. De komende twee maanden valt er heel wat
voorjaarsgeur en -kleur op te snuiven en te zien rond de brede wandelpaden.
Hoewel Keukenhof 1980 geen spectaculaire uitschieters bevat, valt er veel te
bewonderen. De ontwerpers zijn de afgelopen tijd onder meer druk bezig
geweest in de warme kas, waar voorheen tulpen in rechte perkjes stonden.
Het is dit jaar wat speelser geworden: de beplanting is gegroepeerd in diverse
afzonderlijke ronde perken. Er is één geheel ontstaan met de showkas.
Voor de bepaling of een woonschip
ergens wel of niet gewenst was, zouden
kortom dezelfde maatstaven moeten gel
den als voor een huis op de wal. En
precies zoals met bebouwing op de wal
gebeurt, zou men ook woonboten moe
ten aangeven op de kaarten van de ge
meentelijke bestemmingsplannen.
Provinciale Staten vonden, dat de stu
die naar de mogelijkheid, om woonboten
in te passen in gemeentelijke bestem
mingsplannen, voorrang moest hebben
boven de voltooiing van de woonsche
penverordening, waaraan al jaren werd
gewerkt. Want wellicht zou de studie
naar de inpasbaarheid wel uitwijzen, dat
een dergelijke verordening (met een ver
bod om een ligplaats in te nemen voor tal
van gebieden) overbodig was. Voor de
bouw van woningen op de wal bestaat
immers ook geen speciale verordening,
die een woning landschappelijk onge
wenst verklaart. Dat wordt in het be
stemmingsplan wel uitgemaakt.
Voor de ambtenaren, die al jaren aan
het dokteren waren aan de woonsche
penverordening was deze omwenteling
van de Staten natuurlijk wel sneu. Alle
deskundig geformuleerde verbodsbepa
lingen (een woonboot mag niet in na
tuurgebied liggen, en ook niet waar dat
landschappelijk misstaat en evenmin in
gebieden die archeologisch wel eens
waardevol zouden kunnen zijn etc.) zou-
Bjj de nieuwe opzet van de warme kas is
rekening gehouden met de Liliade, de
lelietentoonstelling die vorig jaar voor het
eerst op de Keukenhof werd gehouden.
Ook dit jaar (van 14 tot en met 26 mei)
komen de leliekwekers er hun produkten
tonen onder de naam Liliade. Het is voor
hen aantrekkelijk geworden naar Lisse te
komen op één dag ontvingen ze vorig jaar
méér bezoekers dan gedurende de hele
periode waarin de Liliade voorheen in
Akersloot werd gehouden. Bij de Keuken
hof heeft men het plan om voortaan elk
jaar een expositie van lelies naar Lisse te
halen. Maar of dat steeds onder de Lilia-
de-vlag gaat gebeuren is nog niet bekend.
De heidetuin, die door de vorige strenge
winter deerlijk was gehavend, is geheel
opgeknapt. Met 15000 nieuwe ericaplant-
jes in de grond hoopt men er een kleurig
geheel van gemaakt te hebben. De ten
toonstelling heeft een nieuwe rotstuin ge
kregen, terwijl in een aparte specietuin
oude tulpesoorten te zien zijn, onder meer
uit Siberië. Bovendien is de Hortus Bulbo-
rum uit het Noordhollandse Limmen
present.
In het Koningin Julianapaviljoen zijn
onder meer edelstenen te bewonderen van
de Federatie Goud en Zilver, er is een
expositie van het Wereld Natuur Fonds
(„Wonderen der natuur”) er valt veel in
formatie te vergaren over de manier
waarop bollen groeien en de Bloembollen-
raad staat klaar met adviezen over het
planten van alle soorten bollen. Boven
dien is de VW van Rotterdam dit jaar
naar de Keukenhof gekomen om met be
hulp van onder meer dia’s en videobeel
den de grootste havenstad ter wereld aan
bezoekers te verkopen. Dat alles onder de
titel „Leg’s aan in Rotterdam”. Niet voor
niets werd de bloemententoonstelling
vanochten dan ook door Rotterdams bur
gemeester André van der Louw geopend.
De Spaarndamse woonschipper be
schuldigt de ambtenaren er voorts nog
van, dat zij opzettelijk de groei van het
aantal woonschepen overdrijven, door
het gebruik van verouderde cijfers. De
notitie toont een „allergie” voor lintbe
bouwing en die heb je natuurlijk al gauw
bij woonschepen: een waterstroom heeft
immers per definitie de vorm van een
lint. Leg je daarin een rijtje woonsche
pen, dan krijg je vanzelf lintbebouwing.
Vervolgens kunnen de opstellers van de
notitie hun oude stokpaardje weer van
stal halen: een pleidooi voor woonsche
penhavens, zo meent De Kleuver.
Overigens kwam de reactie van Bart
de Kleuver geruime tijd na de sluiting
van de inspraakprocedure bij GS bin
nen. Eigenlijk had de bespreking van de
notitie over de planologische inpasbaar
heid allang in Provinciale Staten moeten
hebben plaatsgevonden. Deze behande
ling is echter telkens weer uitgesteld. GS
zijn nu van plan om de notitie in septem
ber, samen met de woonschepenveror
dening, ter bespreking aan de Staten
voor te leggen.
Maar juist deze koppeling zit een aan
tal Statenleden niet lekker. Want er was
afgesproken, dat de planologische in
pasbaarheid voorop zou staan. Pas daar
na zou worden bekeken of de
woonschepenverordening (landschaps-
verordening) nog wel nodig was. Van
deze volgorde dreigt nu niets terecht te
komen, en het is niet onmogelijk dat de
inpassing in de gemeentelijke bestem
ming plannen verdwijnt achter de op de
voorgrond geschoven (anti-)woonsche-
penverordening. Weliswaar hebben GS
de mopperende Statenleden bezworen,
dat de verordening „terugtreedt” wan
neer een gemeente de woonschepen in
een bestemmingsplan heeft ingepast.
Daar werd dan echter steeds aan toege
voegd, dat een en ander veel tijd zal
kosten. En op deze manier termijnen
waarbinnen de woonschepen in bestem
mingsplannen moeten zijn opgenomen
worden namelijk niet genoemd komt
vanzelf de lange baan in zicht.
Dit is de achtergrond van een aantal
stekelige discussies tussen GS en de sta
tenleden Thea Janssens-Quant (PPR) en
Ina Klaasen (D’66). Wat er achter de
schermen wellicht nog aan discussie
plaatsvond tussen de coalitiegenoten
PvdA en CDA en hun gedeputeerden is
niet bekend. In het openbaar echter
kwam eerst Janssens (mede namens
D’66 en PSP) in de begrotingsvergade-
ring flink geërgerd in botsing met GS.
In vereniging met Klaasen drong zij
vervolgens in de laatste commissiever
gadering voor Ruimtelijke Ordening
aan op een spoedige standpuntbepaling.
En woensdag in de commissie natuur-
en landschapsbescherming trad hetzelf
de duo opnieuw tegen GS in het krijt,
met een herhaling van de smeekbede om
beleidsmatige duidelijkheid met betrek
king tot de woonboten.
Ook deze keer bleef het rookgordijn.
En hoe daarachter de woonschepenve
rordening zich verhoudt tot de notitie
over de planologische inpasbaarheid
werd niet meegedeeld. In een belendend
vertrek poetste een ambtenaar zijn lorg
net op.
nog haar misnoegen over de „hoogst ong<_
lukkige” procedure met betrekking tot het
woonschepenbeleid. Hoe kunnen wij nu
praten over de inpassing van woonsche
pen in bestemmingsplannen als niet dui
delijk is welke functie de
woonschepenverordening gaat vervullen
in het woonschepenbeleid, zo vroeg zij
zich af. Zij hekelde het gebrek aan duide
lijkheid van de zijde van GS over het in te
nemen standpunt.
Gedeputeerde Van Gelder beloofde, dat
er voor 13 juni nog voldoende informatie
zou worden toegespeeld. Maar Klaasen
had daarin geen vertrouwen en sprak de
vrees uit, dat het niet de bedoeling van GS
was, om voor die datum nog een echt
beleidsstandpunt kenbaar te maken”. Wat
weerhoudt GS toch om daarover duidelijk
te zijn”, zo vroeg zij zich af.
Van Gelder zei niet te begrijpen, waar
heen Klaasen nu eigenlijk heen wilde en
nodigde haar uit op schrift te zetten, wat
precies haar grieven waren over de woon
botenkwestie. Janssens viel haar D’66-
collega bij en vond, dat er minstens nog
twee commissievergaderingen nodig wa
ren om het woonbotenprobleem behoor
lijk door te spreken. (Zie ook elders op
deze pagina).
DêJZ^ense wxmoeveis van tjeeki.en geluid
den wellicht in de prullebak kunnen
verdwijnen. Al het werk voor niets.
Maar tja, in een democratie zijn de poli
tici de baas en dus..Lorgnetten in de
kast en leesbrillen op.
Groot was dan ook de verontwaardi
ging bij de woonbootbewoners en hun
politieke aanhang, toen bleek dat de
ambtenaren bij het opstellen van de no
titie over de planologische inpasbaar
heid kennelijk (stiekum?) toch weer hun
lorgnetten uit hun bureauladen hadden
gehaald. Want wat las men als laatste
punt in de samenvatting van het stuk?:
„Ook bij toepassing van de wet Ruimte
lijke Ordening op woonschepen houdt
de Woonschepenverordening Noord-
Holland haar functie”. De georganiseer
de woonbootbewoners (Noordhollands
Woonschepen Overleg) constateerden in
een commentaar, dat de notitie „dienst
baar is gemaakt aan de gedachte” dat
een provinciale woonschepenverorde
ning noodzakelijk is. Het NWO vond
bovendien dat de notitie blijk gaf „van
een keur aan evenzeer tendentieuze als
niet onderbouwde keuzen, uitspraken en
stellingen, van waaruit onafgebroken
een ondertoon van afwijzing van het
wonen op het water spreekt”.
Zo mogelijk nog bitterder is de toon
van een late reactie van Bart de Kleuver,
gemeenteraadslid in Haarlemmerliede
en zelf woonbootbouwer. In een brief
aan Gedeputeerde Staten verwijt hij de
opstellers van de notitie, dat zij hebben
zitten manipuleren met de Wettekst (de
bij de wet behorende Memorie van Ant
woord). Citerend uit de Memorie van
Antwoord toont hij aan, dat de wet de
mogelijkheid openlaat, om partiële en
facetplannen vast te stellen. Daarin kun
nen ligplaatsen en woon- of kampeer-
schepen worden aangeduid bij bestem
mingsplan, „ook al zou een dergelijk
plan geen andere onderwerpen regelen”.
Deze duidelijke vingerwijzing wordt
volgens De Kleuver gebagatelliseerd in
de notitie. In de notitie wordt namelijk
de voorkeur uitgesproken voor een
„geïntegreerde planning”, boven een be-
HAARLEM. In kringen van woon
bootbewoners en bij sommige Statenle
den groeit ongerustheid en ergernis
over het uitblijven van een beleidsvisie
van Gedeputeerde Staten op woonbo
ten. De vrees bestaat, dat ambtenaren
van dit beleidsvacuüm gebruik zullen
maken, om in het uiteindelijk te formu
leren standpunt hun anti-woonschepen-
verordening voorop te stellen. En dat
zou wel eens slecht kunnen kloppen met
de politieke waardering voor het ver
schijnsel woonboot.
Het bewonen van een woonschip is al
lang niet meer een zonderlinge hobby
van enkelen. Gedreven door de woning
nood hebben velen gebruik gemaakt van
het economisch niet meer renderende
deel van de binnenvaartvloot, door dit
voor bewoning geschikt te maken. Zo
heeft een omvangrijke groep mensen
ontdekt, dat het wonen op het water een
aantrekkelijk alternatief kon zijn voor
het opgestapeld verblijf acht- of elf hoog
in een rechthoekige betonwijk.
Ook de reactie op de steriliteit en de
eentonigheid van de uitgestrekte nieuwe
buurten bracht een andere kijk op het
verschijnsel woonboot. Het is niet toe
vallig dat in het boek „De Recreatieve
Stad” (van het ministerie van CRM)
plaats is ingeruimd voor het wonen op
palen en het wonen in boten. In dit boek
wordt gewezen op het gebrek aan her
bergzaamheid en gezelligheid van de
door- en door geplande nieuwe woonom
gevingen. Een situatie, waarin individu
en zelf vorm geven aan hun woonomge
ving, lijkt een menselijker resultaat op te
leveren: een omgeving, waar het plezie
rig verblijven is, zoals in een oud stadje.
En daarin past ook de spontaniteit van
het woonschip uitstekend.
Het wonen op het water is dus een
geaccepteerde huisvestingsvorm gewor
den voor velen. Dat is ook politiek niet
zonder gevolgen gebleen. De verschillen
de politieke partijen hebben het woon
schip als volwaardige vorm van huisves
ting erkend. Ook in het collegeprogram
ma van Gedeputeerde Staten is een arti
kel van die strekking opgenomen.
Deze duidelijke politieke standpuntbe
paling kon niet samengaan met de amb
telijke huiver, waarmee „zoiets wanor
delijks” als het fenomeen woonschip tot
voor kort werd gadegeslagen. Ten pro-
vinciehuize „moest derhalve de lorgnet
worden opgeborgen, waardoorheen men
het woonschip te aanschouwen placht,
als een goddank tijdelijke smet op het
landschap. De drijvende huisvesting
diende voortaan, net als elke andere
vorm van huisvesting te worden beke
ken door de objectieve planologische
leesbril. Met andere woorden: men dien
de er op toe te zien, dat woonboten net
als woonhuizen en andere bebouwing
stonden aangegeven op de kaarten van
de gemeentelijke bestemmingsplannen.
Dat althans had de bedoeling moeten
zijn van de Notitie Toepassing van de
Wet Ruimtelijke Ordening op de lig
plaatsen van woonschepen, die in juni
1979 werd gepubliceerd en in de in
spraak gebracht. Deze notitie was im
mers het uitvloeisel van het Statenbes
luit, dat bij de goed- of afkeuring van
ligplaatsen alle voor en nadelen goed
tegen elkaar zouden worden afgewogen.
Er zou dus moeten worden bepaald of
het belang van de volkshuisvesting op
woog tegen de waarde van een bepaald
gebied als natuurgebied of recreatiege
bied. Er moest worden bekeken of woon
boten konden samengaan met natuurbe
houd en stedeschoon enzovoorts. Het
zou niet zo mogen zijn, dat één belang
(bijvoorbeeld dat van natuurbehoud,
landschapsschoon of archeologische
waarde) al bij voorbaat voorop stond
(want dan zou er altijd wel een reden te
vinden zijn om woonboten ergens te
verbieden).
Nadat hij zich de talloze rapporten,
bestemmingsplannen, streekplannen en
studies op het gebied van ruimtelijke
ordening van volkshuisvesting zal heb
ben eigen gemaakt, denkt hij dat de
woningraad zich verdienstelijk kan ma
ken bij het ontwerpen van een nieuw
aangepast puntensysteem ten bate van
de woningdistributie in de polder.
Utrecht als voor Noord-Holland. Het is
precies daar waar woonschepen Noord-
Holland binnen komen via Utrecht of om
gekeerd. Hij bestreed dat de haven een
aantasting van de natuur was. De boten
werden door bagger en beplanting aan het
oog onttrokken. De rust zou maar zelden
worden verstoord, want het ging om onbe
woonde boten (maximaal tien). De haven
was vooral ook belangrijk omdat daar
mee daadwerkelijks toepassing van poli-
tiedwang tegen ongewenste woonboten
mogelijk werd. Zonder de haven had poli-
tiedwang geen zin, want waarheen zou
men de schepen moeten slepen. Het plan
werd in de commissie van harte respectie
velijk met pijn ondersteund door de CDA-
statenleden Reus en Achterstraat.
Naar aanleiding van een aankondiging
van een gecombineerde commissieverga
dering Ruimtelijke Ordening en Natuur-
en Landschapbescherming uitte Klaasen
Hoewel de taak van de stichting als
verdeler van woonruimte aan het perso
neel op de luchthaven per 1 januari
wegvalt, ziet directeur de Maat voorlo
pig nog genoeg werk aan de winkel van
de woningraad.
(Van een onzer verslaggevers)
HAARLEM. In de Statencommissie voor natuur- en landschapsbescherming en
openluchtrecreatie is sceptisch gereageerd op het plan om in Mijdrecht een stapelha
ven te maken voor woonschepen. Samen met de provincie Utrecht wil Noord-Holland
deze opslaghaven voor onbewoonde woonschepen inrichten. Mijdrecht ligt op de
grens van Noord-Holland en Utrecht.
