Voorschriften
FNV-ECONOOM IN VAKBONDSKRANT:
administratie
in bouwwereld
95
55
Taiwan uit IMF
Gezinsverzorging
STAND HYPOTHEEKRENTE
Motor
wil uitstel
op
nieuwe regering
alcohol
Pleidooi voor
vervoerder
Japanse auto’s
spekken schatkist
beurs deze
week
I
c.de krijger
johann siegerstraat 8 1096 BH amsterdam
telefoon 020-920321 - 949800
r
verkoop
verhmir
I
r i
'■'i
15
19 8 0
ECONOMIE
ZATERDAG
1 9
APRIL
1
de
en
wij
37
)300
V.
i
i
te-
3h-
ng
UTRECHT (ANP). In de
huidige economische situatie
zonder groei moet de FNV vol
ledige werkgelegenheid en in
standhouding van de sociale
voorzieningen verkiezen bo
ven handhaving van de koop
kracht. Dit zegt de ec ono
noom Piet Vos in de Vak-
bondskrant van de FNV van
deze week. Vos wordt be
schouwd als één van de leiden
de „strategiedenkers” van de
FNV.
M.,
I
Werk verkiezen boven
(Van onze redactie economie)
handhaving koopkracht
n
Naam Bank:
Amrobank
Bouwfonds Ned. Gem.
12,43
=7
12,43
11,5
11,5
13,12
12,25
Ned. Middenstandsbank
13,46
12.2
13,23
12,0
2
5/10 jaar
Feestroes op Damrak
■75'J
cht.
5/10 jaar
5/10 jaar
Centrum-bank
Nationale Nederlanden
Ned. Credietbank
De gegevens voor dit overzicht zijn verschaft door de vereniging Eigen Huis in Amersfoort.
Rentepercentages per 15 april 1980.
5 jaar
variabel
10 jaar
10 jaar
11,75
12,2
1
1,25
11,9
11,5
11,9
11,6
11,6
11,6
12,24
13,0
12,72
12,31
12,44
12,11
12,11
12,11
11,9
11,5
11.9
11,6
11,6
11,6
12,72
12,31
12,44
12,11
12,11
12,11
AMSTERDAM. Een voorzichtig
Wall Street met een teruglopende ten
dens, maar een Amsterdam in feest
roes met over de gehele linie forse
aantrekkende koersen. Dit was het
beursbeeld van deze week.
Tot nu toe hebben de volgende banken daadwerkelijke verlagingen doorgevoerd:
Amrobank (0,25%), A.B.N. (0,25/0,5%), Bouwfonds Nederlandse Gemeenten (0,9%) en
Bondsspaarbank Maastricht (0,25%).
Wij gaan er van uit dat dit voorbeeld op korte termijn door andere financiers zal
worden gevolgd.
Opmerkingen:
De hypotheekrente is over het hoogtepunt heen en zal op een wat lager niveau komen
te liggen. Deze verlaging zal een beperkte omvang hebben, maar wèl van blijvende aard
zijn. Het algemene niveau van de hypotheekrente blijft relatief hoog.
1 jaar
5 jaar
variabel
5 jaar
2 jaar
5 jaar
30 jaar
5 jaar
10 jaar
2 jaar
5 jaar
3 jaar
5 jaar
variabel
3/5 jaar
1,5
1,5
1,5
1
1
1,25
1,25
Het leek of iedere belegger zoveel moge
lijk aan zijn trekken wilde komen om de
achterstand in de aankopen in te halen.
Maar nu er, zoals in zulke situaties gebrui
kelijk, het materiaal voor deze aankopen
maar mondjesmaat voorradig is, moet er
flink meer worden betaald, wil de koop
lust eniger mate worden bevredigd.
Zoals gezegd, bleef Wall Street deze
week bijzonder voorzichtig. De grote op
mars van vorige week naar de 800 werd
beëindigd en het koerspeil brokkelde af
bij bijzonder kleine omzetten. De kleinste
zelfs sedert vele maanden, zodat nog altijd
vele Amerikaanse beleggers de kat uit de
boom kijken. Er zijn daar dan ook vele
zaken die tot afwachten nopen. Op de
eerste plaats de slepende gijzelingskwes-
tie, die langzaam maar zeker naar een
climax loopt, omdat de Amerikaanse pre
sident zich uit verkiezingsoverwegingen
niet langer bij passief afwachten kan hou
den. Op de tweede plaats geeft de binnen
landse economie nog altijd aanleiding tot
een afwachtende houding, want de menin
gen blijven over de recessie verdeeld, ter
wijl ook over de inflatie verschillend
wordt gedacht.
Het belangrijkste is voorlopig echter de
vraag wat de rente gaat doen. Verder dan
uitbreiding van werk in de collectieve
sector, arbeidstijdverkorting, en arbeids
plaatsenovereenkomsten in het bedrijfs
leven.
Deze werkgelegenheid zal moeten wor
den gekocht met bereidheid tot matigen,
aldus Vos, omdat tienduizenden mensen
die de komende jaren op de arbeidsmarkt
komen anders in de kou worden gezet.
In prioriteit voor handhaving van de
koopkracht ziet Vos niet zoveel: „Ik ver
werp een beleid waardoor mensen de illu
sie wordt gegeven dat hun verlangens
ingewilligd kunnen worden”.
Vos vindt dat de FNV lering moet trek
ken uit de ontmoedigende ervaringen die
zijn opgedaan bij de - niet door de FNV
gesteunde - havenstaking in Rotterdam en
de loonmaatregel die ondanks fel verzet
van de FNV toch door het parlement is
aanvaard.
De FNV moet zich volgens haar eigen
econoom bezinnen hoe het mogelijk is
echte hervormingsvoorstellen te verweze-
lijken om de werkgelegenheidsproblemen
aan te pakken.
Overigens wijst Vos erop dat geen enke-
12,25
12,0
12,25
12,0
12,2
11,5
11,5
13,05
12,77
12,85
12,58
13,3
12,05
12,05
Opgave
bank
11,75
12,5
12,75
12,5
12,3
12,5
11,5
11,5
13,05
13,05
13,11
12,85
12.24
13,33
13,67
13,4
13,42
13,65
12,05
12,05
Wat dat betreft heeft de FNV volgens
hem terecht zo veel energie gestoken in
het verzet tegen de loonmaatregel. „Na
tuurlijk moet er onderhandelingsvrijheid
komen, maar de geloofwaardigheid van
het gevecht is ondergraven door de wens
'iets eruit te halen dat er niet in zat”, aldus
Vos.
Hij vindt dat arbeidstijdverkorting via
een wettelijke maatregel moet worden af
gedwongen. Bedrijven zouden vanaf een
bepaalde datum alleen nog maar perso
neel mogen aannemen voor tachtig pro
cent van de gebruikelijke werktijd, ofwel
32 van de veertig uur per week. Het loon
zou aan die kortere werktijd moeten wor
den aangepast.
taal van dit jaar een meevaller, voor het
Damrak blijkt dat het vorig jaar te zijn.
Nu de jaarcijfersstroom vrijwel het volle
wasdom heeft bereikt, gaat het aantal
goede uitkomsten met tenminste onveran
derd, maar vaak hoger dividend sterk
overheersen. En daar heeft de forse koers
daling van onze beurs in vooral de maart-
maand niet aan beantwoord. Terwijl vele
ondernemingen sedert 1974 elk jaar flink
meer hebben verdiend, zakte het koers
peil weg tot niveaus die sinds dat jaar niet
meer zijn voorgekomen. En dat moest
natuurlijk tot een explosie en een krachti
ge wending ten goede leiden.
Toch kwam de stoot tot herstel groten
deels uit de rentesector voort. Doordat de
rente steeds verder opliep en elke nieuwe
lening tegen een hoger tarief niet of nau
welijks slaagde, bleven vele potentiële ko
pers van obligaties aan de kant staan. Nu
het vorige week duidelijk werd dat de
rente inderdaad op zijn hoogtepunt was
beland, werden alle remmen losgegooid
en wilde ieder zijn achterstand inhalen.
Dit versterkte de koersstijgingen op de
obligatiemarkt en deed de rentedaling in
tempo toenemen.
Vrijwel elke dag trokken vele leningen
een half tot een vol procent aan. De nieuw
ste 11,5 procent-staatslening kwam hier
door op circa 105 procent. De laatste 12
procent-lening die deze week door de Ne
derlandse Kredietbank tegen 100,5 pro
cent werd geplaatst, begon direct al op
koersen van 102,7 procent.
De hypotheekbanken stokten met de
De overheid zelf kan voor werk zorgen
door grote werkgelegenheidsprojecten uit
te voeren. De FNV zou hiervoor concrete
plannen kunnen aanbieden, aldus Vos.
afgifte van 12 procent-pandbrieven en de
staat kwam met een voor de volgende
week te plaatsen nieuwe lening op de
markt tegen 10,5 procent, dus een vol
procent minder dan op de lening, die deze
week gestart moest worden.
En tot vreugde ongetwijfeld van alle
huizenbezitters, die over enige tijd hun
hypotheek moeten verlengen, is de hypo
theekrente ook aan een daling begonnen.
Maar zoals altijd zijn de koersbewegingen
op de aandelenmarkt toch spectaculair
der geweest. Hier zijn de afgelopen maan
den dan ook de grootste klappen gevallen.
Bijzonder gunstig nieuws hielp bovendien
een handje.
Zo trok Van Ommeren op een uitste
kend jaarresultaat en aanzienlijk hoger
dividend aan van 200 tot 235, Bos Kalis
was 10 hoger, de NMB herstelde zich van
180 tot 210, de ABN werd 20 hoger
gebracht, Amfas 10 en Heineken 7.
Spectaculair was ook het herstel voor
de hypotheekbanken. Friesch-Groning-
sche kwam van 64 op 74 en Westland-
Utrecht van 252 op 272. Nog indruk
wekkender ging het toe bij Gelatine-Delft,
die ondanks een tegenvallend jaarresul
taat en een daarop volgende koersdaling
nu een herstel het zien van 460 tot 540.
Ahold daarentegen was teleurgesteld over
de iets lagere resultaten in het eerste
kwartaal van dit jaar en liet daarop 5
schieten.
Op de Hannover-Mes-
se wordt een motor gede
monstreerd die op zuive
re alcohol loopt. De mo
tor is ontwikkeld door de
Braziliaanse vestiging
van Volkswagen. In dat
land wordt gewerkt aan
een nationaal alcohol-
programma, als energie
besparing wel te ver
staan.
Wel kan een verantwoord ondernemers
gedrag de negatieve invloed van markt-
schommelingen beperken, zo stelt zij.
Voor een dergelijk gedrag dient ook de
vervoerder te beschikken over de kennis
van wat er in zijn bedrijf gaande is.
In dat licht bezien toonde de staatsse
cretaris zich verheugd over het congres,
dat zich met de situatie op de nationale en
internationale vervoersmarkt bezighoudt.
Wel achtte zij het programma slechts voor
een klein deel van de vervoersonderne-
mers begrijpelijk.
gend directeur van het Instituut voor Eco
nomisch Onderzoek op Taiwan, zal het
verlies van het IMF-lidmaatschap geen
grote economische gevolgen hebben voor
Taiwan, daar het na het kwijtraken van
zijn zetel in de Verenigde Naties in 1971
geen krediet meer kreeg noch van het IMF
noch van de Wereldbank. Taiwan staat
geen enkel probleem om geld los te krij
gen in het buitenland, onder andere van
de Amerikaanse Export-Import Bank, zo
zei Tai-Ying.
gen
cht-
het
bad
lag-
jge-
tree
tot
rap,
ard,
ken
i, 2
tap-
ime
srg-
?ad.
leg.
I-
j:
Annuïteitenhypotheken
A.B.N.
snelbouw-, kamer- en hangsteigers -
hangladders
NU 30% EXTRA KORTING
Bij kontante betaling
en 10% AFHAALKORTING
op onze aluminium ladders, trappen
en kamersteigers
levering uitsluitend aan professio
nele gebruikers bij ons filiaal:
Jan van Gentstraat 162, Badhoeve-
dorp, telefoon 02968 - 4845
uit-
a is
nd.
ner,
/ijn-
>ad-
k.k.
n
k
i-
E
Nutsspaarbank
West Nederland
Postgiro en
Rijks Post Spaarbank
Rabobank (adviesrente)
Westland-Utrecht
standaard
Levenhypotheken
Centraal Beheer
Ennia
Levensverz. aangesl.
bij N.V.L.
Nationale Nederlanden
werke
lijk
A
12,25
12,25
12,5
12,25
1,5
1,5
1,5
1,5
1,5
1,5
1,5
1
I-
>r
2
r-
li
n
r-
k-
Hj
tl.
'P
1-
3:
e,
ir,
s,
a-
t9e
a-
3
9-
:e
>1
I-
5
I
Zij had kever gezien dat het meer gericnt
was op de kleine ondernemer in het be
drijf. De kleine ondernemers maken na
melijk het grootste deel uit van het Neder
landse beroepsgoederenvervoer.
Rentepercentages
met Gem. gar. zonder Gem. gar.
Opgave werke- Opgave werke-
bank lijk bank lijk
ROTTERDAM (ANP). Alleen met een
grondige kennis over het beroepsgoede
renvervoer kan de vervoerder een gelijk
waardige partner van de verlader wor
den. Dit heeft staatssecretaris Smit-Kroes
van Verkeer en Waterstaat vandaag ge
zegd in haar toespraak bij de opening van
het wegvervoercongres in Rotterdam. Het
congres is georganiseerd door Misset en
de Nederlandse bond van protestants-
christelijke beroepsgoederenvervoers.
In het bedrijfsleven kunnen voorts meer
arbeidsplaatsen worden geschapen als de
overheid steun zou verlenen volgens FNV-
plannen, dat wil zeggen gebonden en ge
richt. Bovendien zou de overheid een „au-
tomatiseringsheffing” kunnen instellen
voor bedrijven waar door automatisering
arbeidsplaatsen verloren gaan. Deze hef
fing zou bijvoorbeeld kunnen geschieden
door een relatief hogere aanslag voor soci
ale lasten.
Ie FNV-initiatief mogelijk is zolang het
kabinet de loonmaatregel blijft hanteren
als wapen om inkomensmatiging af te
dwingen. De FNV moet onderhandehngs-
vrijheid hebben - anders komt een bijdra
ge van de vakcentrale aan de kosten van
een werkgelegenheidsbeleid slechts neer
op het tekenen van een blanco cheque.
„De bijdrage van de tegenpartij moet kun
nen worden afgedwongen”, aldus Vos.
Volgens de staatssecretaris is de positie
van de vervoerder ten opzichte van zijn
opdrachtgever, de verlader, in het alge
meen niet sterk. De belangrijkste oorzaak
van die zwakke marktpositie zoekt zij in
de overcapaciteit en overinvestering bij
het beroepsgoederenvervoer. De overheid
is echter niet in staat om een evenwichtig
capaciteitsregime te ontwikkelen en zo
doende de positie van de vervoerder te
verbeteren, aldus Smit-Kroes.
TAIPEI (Reuter). Taiwan heeft het
besluit van het Internationale Monetaire
Fonds (IMF) om Taiwan uit de organisatie
te stoten onwettig genoemd en heeft beslo
ten zelf zijn lidmaatschap met onmiddel
lijke ingang op te-zeggen.
Eergisteren keurde het dagelijks be
stuur van het IMF de toetreding goed van
de Volksrepubliek China tot de organisa
tie als officiële vertegenwoordiger van
China in plaats van Taiwan. Dat hield
tevens in dat de Volksrepubliek nu lid kan overal goed aangeschreven en verwacht
UTRECHT. (ANP). In een telegram
aan staatssecretaris Wallis de Vries
(CRM) heeft de centrale raad voor gezins
verzorging scherp geprotesteerd tegen
verplichtstelling van een nieuw financie
ringssysteem per 1 januari. De raad wil de
250 instellingen eerst een jaar op vrijwilli
ge basis op dit systeem laten inspelen.
De uit 1958 daterende subsidieregeling
voor de gezinsverzorging is vaak gewij
zigd en ze is volgens de raad inmiddels
zeer onoverzichtelijk geworden. De laat
ste verandering werd in 1976 aange
bracht, toen er een bijdrageregeling naar
draagkracht werd ingevoerd. CRM stelde
in verband daarmee voor apparaatskos
ten 40 cent per formatie-uur beschikbaar.
Dat bleek lang niet genoeg te zijn, maar
CRM subsidieert ook de tekorten. Voor
1980 staat daarvoor op de rijksbegroting
een post van 1,1 miljoen gulden.
Zowel CRM als de gezinsverzroging vin
den dit een ongewenste situatie en een
1 werkgroep heeft daarom de mogelijkheid
bekeken van een subsidiesysteem met af
koopsommen. In december vorig jaar is
de centrale raad in principe akkoord ge
gaan met het door de werkgroep voorge
stelde nieuwe systeem. Voorwaarde daar
bij was dat de instellingen er een jaar op
vrijwillige basis zouden kunnen worden
aangebracht voordat het systeem ver
plicht werd gesteld.
Omdat de instellingen nog steeds niet
over de circulaire met de maatregel be
schikken is het volgens de raad twijfel
achtig geworden of het nieuwe systeem
dit jaar nog op een verantwoorde manier
kan worden ingevoerd. Vandaar zijn pro
test tegen het kennelijk voornemen van
CRM, op 1 januari al over te gaan tot
verplichte invoering ervan.
Daling van de koopkracht is de prijs die
voor die keuze moet worden betaald - en
die keuze is noodzakelijk, wil de FNV
geloofwaardig blijven, aldus Vos.
Volgens hem moet de FNV duidelijk
kiezen voor het werknemersbelang van
goede werkgelegenheid en collectieve
voorzieningen. Vos bepleit een op werkge
legenheid gericht beleid op drie fronten:
DEN HAAG. Ter bestrijding van ma
lafide praktijken in de bouwnijverheid
heeft de Bedrijfsvereniging voor de
Bouwnijverheid voorschriften uitgevaar
digd voor de te voeren loonadministraties.
Deze voorschriften zijn goedgekeurd door
de Sociale Verzekerings Raad.
worden van de Wereldbank die tegen ge
makkelijke voorwaarden leningen ver
strekt aan ontwikkelingslanden.
Volgens Liu Tai-Ying, plaatsvervan-
Rente vast Afsluitprov.
gedurende: in proc.:
/ADVERTENTIE)
(Van onze redactie economie)
DRIEBERGEN. De invoer van Ja
panse auto’s in ons land spekt de Neder
landse schatkist. Vorig jaar vloeide 88
miljoen gulden aan invoerrechten naar de
Nederlandse schatkist dank zij een totale
inkoopwaarde van achthonderd miljoen
gulden aan Japanse auto’s. Dat zei deze
week president-directeur J. F. van Santen
van Datsun Nederland bij de Nederlandse
introductie van de nieuwe middenklas-
seauto Datsun Blue Bird.
Van Santen meende dat het hoog tijd
wordt eens duidelijk te antwoorden op
wat hij noemde de vele eenzijdige berich
ten die van alle kanten op de Europese
Gemeenschap worden losgelaten tegen de
Japanse producenten. Maar hij wilde,
hoewel hem duidelijk gevraagd werd wat
minder relativerend te analyseren, niet
verder gaan dan de „stijgende verkopen
van Japanse auto’s te bekijken tegen de
achtergrond van de Nederlandse econo
mie, en de beurs van de consument”.
Hij stelde ook dat de 80 procent import
van andere dan Japanse merken (2,8 mil
jard uit Frankrijk en West-Duitsland) niet
zulke invoerrechten van 11 procent, zoals
de Japanners, hoeven te betalen. Met dit
Japans surplus had men bijvoorbeeld de
100 miljoen voor de redding van de
scheepsbouw kunnen bewerkstelligen, zo
meende Van Santen. Hij vindt dat de
Japanse produktie voor de Europese
industrie een uitdaging en een stimulans
is geweest, want „tenslotte kwam bijvoor
beeld de Japanner het eerst met de com
plete kleine, zuinige auto”.
een bescheiden verlaging van 20 procent
op 19,75 procent van de leenrente van
enkele banken kwam het deze week nog
niet. Wel is de obligatie-index van Wall
Street, sinds april begon, van 64 tot 67
gestegen, zodat hier een zekere ontspan
ning is opgetreden. Houdt deze aan, dan
lijkt een verdere rentedaling in de ban
kwereld niet meer tegen te houden. En dat
zou het sein kunnen zijn voor Wall Street’s
herstel.
Het is opvallend dat veel Amerikaanse
ondernemingen in de eerste drie maanden
van dit jaar gunstig hebben gewerkt en
een aantal vooraanstaande bedrijven
zelfs aanzienlijk gunstigêr. Dit nog afge
zien van de oliemaatschappijen, waar in
vergelijking tot vorig jaar in het eerste
kwartaal opnieuw enorme winststijgin
gen zijn geboekt. Maar dat komt omdat
vorig jaar in het eerste kwartaal door de
meeste oliemaatschappijen matige winst
stijgingen werden behaald. De vergelij
king valt nu dus enigermate geflatteerd
uit.
Dat neemt niet weg dat dit jaar voor het
Amerikaanse bedrijfsleven opnieuw
overwegend gunstig is begonnen. Wel
houden de meeste bedrijfsbesturen duide
lijk een slag om de arm en wordt in
toenemende mate rekening gehouden met
de ongunstige gevolgen van de recessie.
Macro-economisch gezien lijkt die zich nu
wat duidelijker aan te dienen, want de
belangrijkste economische data vertoon
den in maart een zekere neiging tot dalen.
Is dus voor Wall Street het eerste kwar-
Zo’n regeling zou het probleem oplos i
sen, dat nu arbeidstijdverkorting in de
weg staat. Volgens Vos zou het de „vastge
bakkenheid” doorbreken die nu mensen
ervan weerhoudt korter te gaan werken
tegen een geringere beloning. Vos erkent i
dat er „oude” en „nieuwe” werknemers
zullen ontstaan, maar voorziet dat er al na I
één jaar zo veel „nieuwe” zullen zijn, dat
de „oude” meer nadrukkelijk om een bij
drage in de werktijdverkorting kan wor
den gevraagd.
In de voorschriften heeft de bedrijfsver-
eniging een bepaling opgenomen waar-
door het nu mogelijk is van werkgevers
nominatieve kwartaal- en maandloonop-
gaven te vragen indien dit wenselijk
wordt geacht voor een juiste heffing van
een voorschotpremie. Van deze nomina
tieve opgaven wordt een preventieve wer
king verwacht. Ook kan eventueel bedrog
i daardoor in een eerder stadium aan het
I licht komen.
