w
W-Duitsland mogelijk
Russisch doelwit
buiten de aarde”
Britse bijdrage bleek struikelblok
„Geen beschavingen
Haddad: PLO
Novosti in fel commentaar:
Russische geleerden na onderzoek:
Nationalisatie
akkerland in
El Salvador
Ontsnapping uit gevangenis Milaan
Christopher
mogelijk opvolger
heeft baat bij
Ierse houding
Nicaragua heft
noodtoestand op
Eind gijzeling
in gevangenis
2
BINNEN- EN BUITENLAND
1980
APRIL
DINSDAG 29
s
s
d
e
e
n
g
I
(Door onze redacteur
in België)
LUXEMBURG. De Eu
ropese top is in een fiasco
geëindigd. Noch over de Brit
se bijdrage aan de EG noch
over de landbouwprijzen
voor 1980 werden de rege
ringsleiders van de Europese
Negen het gisteren na een
dag van keiharde onderhan-
delingen eens.
i
1
1-
n
Aftreden
Vance
algemeen
betreurd
stappen
politieke
ir
Vsevolod Troitski, de Russische ge-
„Als wij hen niet ontdekken betekent
dit dat zulke beschaving niet bestaan”,
aldus de geleerde Iosif Skjlovski.
„Tot dezelfde slotsom moet men ko
men vanwege het ontbreken van enig
spoor van bezoeken aan de aarde door
buitenaardse wezens”.
In het tijdschrift Za Rabezjom ver
klaarden de Russische wetenschappers
dat hun vruchteloos verkennen uitwees
dat er zeker geen „superbeschavingen”
waren en waarschijnlijk evenmin primi
tieve.
„Dit systeem zou zonder enige twijfel
signalen van oppermachtige buitenaard
se beschavingen hebben opgetekend”,
aldus Tass.
De Russen zetten in 1969 hun eerste
luisterpost op met de bedoeling vreemde
radiosignalen te registreren. Zij bestre
ken daarbij in periodes van 24 uur het
hele heelal en dus alle sterren van de
Melkweg, in plaats van concentratie op
één bepaalde ster gedurende langere
periode.
leerde die de leiding van het afluister-
project had, verklaarde dat er een gerin
ge kans is dat zich enkele andere bescha
vingen hebben ontwikkeld, maar dat zij
nog niet het technische niveau van de
aarde hebben bereikt.
s-
e
n
ia
11
s-
a
e
V
P
d
d
h
is
n
tl
n
MANAGUA (AFP). De regering van
Nicaragua heeft de noodtoestand opgehe
ven. Sergio Ramirez, lid van de regerende
junta, heeft dit gisteren bekendgemaakt.
De noodtoestand werd in juli 1979 inge
voerd na de val van dictator Somoza. Deze
mededeling komt onverwacht omdat de
regering enkele dagen geleden nog be
kend maakte dat de noodtoestand tot
april 1981 zou worden verlengd.
Ter vervanging komt er nu een wet ter
bescherming van de burgers. Burgers
kunnen zich nu tot rechtbanken wenden
om zich te verzetten tegen de onteigening
van particuliere eigendommen door de
staat.
(Van onze redactie buitenland)
MILAAN. Vijftien gevangenen, onder wie een leider van de linkse groepering
Prima Linea, zijn gisteren al schietend uit de gevangenis San Vittore in Milaan
ontsnapt. Binnen een uur had de politie echter tien ontsnapten weer in handen.
De gevangenen hadden na het middageten drie pistolen en enkele messen getrokken
die de gevangenis moeten zijn binnengesmokkeld. Buiten het gebouw raakten zij in een
vuurgevecht met scherpschutters verwikkeld.
Daarbij raakten vijf gevangenen en twee bewakers gewond. Onder hen was Corrado
Alunni. Deze leider van Prima Linea is een van de voornaamste verdachten van de
moord op oud-premier Aldo Moro, twee jaar geleden.
voor de Europese integratie”. De Belgi
sche premier Martens: „Funest voor de
samenhang binnen de Gemeenschap”.
De Franse president Giscard: „We kun
nen dit niet nog eens beleven”.
De ministers van Buitenlandse Zaken
en Financiën moeten nu verder werken
aan het Britse probleem. Mevrouw That
cher, die zich na afloop opmerkelijk
gematigd uitdrukte, zei dat er geen re
den voor wanhoop was. ,„Er is een goede
basis om verder te gaan”. Ze wekte de
indruk dat een compromis over de Brit
se EG-bijdrage er niet inzat, omdat de
andere acht haar hadden willen dwin
gen met andere „totaal onaanvaardba
re” compromissen (visserij, schapevlees)
akkoord te gaan.
De Franse president Giscard deed na
urenlang debat het laatste bod: gesteund
door de Duitse bondskanselier Helmut
Schmidt verklaarde hij zich bereid om
3,2 miljard gulden over te nemen van de
4,6 miljard gulden die Londen dit jaar
meer aan de EG betaalt dan het uit de
EG-kas ontvangt.
Ook in 1981 zouden de acht Britse EG-
partners dit bedrag willen overnemen, al
staat nog niet vast hoeveel de Britse EG-
bijdrage dan zal zijn. Maar Thatcher
eiste een soort indexering, en dat bete
kende nog eens 400 miljoen gulden meer.
Dat was onaanvaardbaar voor de acht.
Verder ondernam Christopher onder
meer een missie naar Zuidoost-Azië in
verband met het vluchtelingenprobleem
en werd hij in de laatste maanden, toen de
conflicten over het buitenlands beleid tus
sen Brzezinski en Vance toenamen, gaan
deweg de belangrijkste woordvoerder van
zijn minsterie.
Na de piet door president Carter bij de
bondgenoten aangemelde poging om de
Amerikaanse gijzelaars in Teheran met
een commando raid te bevrijden, is bij
de Negen nog maar weinig animo om
door te gaan met de economische sanc
ties tegen Iran. De strafmaatregelen te
gen Iran zouden 17 mei worden afgekon-
digd als er geen „beslissende vooruit
gang” is geboekt bij de vrijlating van de
gijzelaars. Knelpunt hierbij is vooral het
verbreken van bestaande handelscon-
tracten met Iran.
Voor Frankrijk, Italië en Engeland
staan bij het verbreken van dergelijke
contracten vele honderden miljoenen
guldens op het spel. De Franse president
Giscard en de Italiaanse regeringsleider
Cosiga wezen erop dat ze op forse kri
tiek in hun parlementen zouden kunnen
rekenen als ze dergelijke verstrekkende
sancties tegen Iran zouden nemen. Maar
omdat het politiek onwenselijk is om dit
nu al te demonstreren, besloten de Ne
gen het sanctiebesluit van vorige week
toch te bevestigen.
Half mei moeten de ministers van Bui-
grond speelt hier de verwachting mee
dat de Negen in 1981 de grenzen van het
„eigen-middelensysteem” zullen
overschrijden.
(Van onze redactie buitenland)
SAN SALVADOR. De regering van
El Salvador heeft gisteren 90 procent van
het akkerland genationaliseerd. De grond
wordt overgedragen aan arme boeren.
Kolonel Jaime Gutierrez, lid van de bur-
gerlijk-militaire regering, maakte bekend
dat ruim een miljoen boerengezinnen
voor een periode van 30 jaar elk 7 hectare
krijgen.
Gewapende jongeren zijn dit weekeinde
de kathedraal van de hoofdstad San Sal
vador binnengedrongen. Zij zeiden met
het oog op de viering van 1 mei nog meer
kerken te zullen bezetten. Bisschop Rive
ra, die tijdelijk de functie van de vermoor
de aartsbisschop Romero waarneemt, zei
dat de kathedraal niet voor politieke doe
leinden dient te worden gebruikt.
De junta van El Salvador is van goede
wil maar heeft over de tragische gebeurte
nissen in dat land nauwelijks enige con
trole. Dit heeft minister Van der Klaauw
van Buitenlandse Zaken geantwoord op
vragen van het Tweede Kamerlid Ter
Beek (PvdA) naar aanleiding van de aan
slag op een Nederlandse reportageploeg.
De Nederlandse regering keurt die aan
slag scherp af, aldus de minister, maar wil
hem niet aanduiden als een nieuw hoogte
punt in de intimidatie en terreur van mili
taire zijde.
(Van onze redactie buitenland)
HAMBURG. De Sovjet-Unie heeft West-Duitsland aangeduid als moge
lijk „doelwit” voor een tegenaanval uit het Oosten bij het ontstaan van een
oorlogssituatie.
„Klaarblijkelijk is hun niveau niet
hoog genoeg om hun in staat te stellen
zich door de sterrenhemel te „versprei
den” of krachtige signalen uit te zen
den”, aldus Troitski.
In 1974 hebben de Amerikanen beslo
ten niet te wachten op een signaal uit de
ruimte en hebben hun eigen „ansicht
kaart” uitgestuurd een signaal van de
radiotelescoop Arecibo op Porto-Rico
naar een „wolk” van 300.000 sterren bij
de grens van de Melkweg.
Dr. Kardasjev, een Russische geleerde
die ook bij het zoeken naar leven in de
ruimte is betrokken, zei dat de Sovjet-
Unie ook ernstig denkt aan het sturen
van eigen signalen naar verre sterren.
Maar hij wees erop dat als aardbewo
ners een signaal uitsturen, niet vaststaat
dat iemand in de ruimte een ontvanger
in de juiste richting heeft afgesteld. Af
gezien daarvan, het antwoord zou 60.000
jaar op zich laten wachten.
„Dat is niet bevordeljjk voor een dia
loog”, aldus Kardasjev.
g
n
[•-
ir
e
P
k
e
P
r
i-
n
t
e
1
a
n
ït
n
it
it
?t
le
e
V
,e
n
t-
1-
e
d
e
n
ït
r-
d
n
r-
it
>r
n
e
i-
n
je
st
?t
1-
1-
d
il
»e
jr
r-
ir
ir
it
1-
n
1-
n
is
n
De gevangenis in Milaan van waaruit gisteren vijftien gevangenen ontsnapten. Tien van hen
werden na korte tijd weer gegrepen.
Omringd door belangstellenden, veiligheidsagenten, journalisten en persfotografen sprak president Carter gisteren met de
pers nadat hij de vijf commando's had bezocht die bij de actie in Iran vorige week brandwonden hebben opgelopen.
MOSKOU(UPI). Na ruim tien jaar luisteren naar radiosignalen uit de
ruimte, zijn Russische wetenschapsmensen tot de conclusie gekomen dat er
naar alle waarschijnlijkheid geen buitenaardse beschavingen bestaan. Dit
meldde gisteren het Russische persbureau Tass.
MICHIGAN(UPI). Aan de gevange
nisopstand in de Amerikaanse staat India
na is gisteren een einde gekomen. De
oproerpolitie trok de staatsgevangenis
binnen nadat de ongeveer 200 opstandige
gedetineerden zeven gijzelaars hadden
vrijgelaten.
De autoriteiten hebben toegezegd hun
klachten te zullen onderzoeken. De sterk
verouderde gevangenis huisvest ongeveer
1500 gedetineerden die straffen uitzitten
variërend van tien jaar tot levenslang.
Onderminister Chirstopher is een 54-
jarige advocaat die op het ministerie van
Buitenlandse Zaken reeds jaren belast is
geweest met verantwoordelijke opdrach
ten. Zo trachtte hij steun te vergaren bij
de westelijke bondgenoten voor tegen
maatregelen na de Russische inval in Af
ghanistan en reisde hij na die inval naar
Pakistan om te overleggen over economi
sche en militaire hulp in verband met de
Russische aanwezigheid in Afghanistan.
In een ongekend felle aanval van het
Russische persbureau Novosti op de
Bondsrepubliek werden de „militaire am
bities” van Bonn gisteren in een commen
taar een gevaar voor de gehele wereld
genoemd.
In West-Duitsland zijn momenteel zes
duizend kernraketten en kernbommen ge
stationeerd, aldus Novosti. Het commen
taar is ondertekend met „Waarnemer”,
een formulering die wordt gebruikt als de
inhoud is ingegeven door de Russische
autoriteiten.
Over de kernwapens in West-Duitsland
zegt Novosti: „Neemt men in aanmerking
dat deze tegen de Sovjet-Unie gericht zijn,
dan wordt het duidelijk dat het gebied van
de bondsrepubliek naar de wens van haar
leider praktisch tot een doelwit voor de
Er was waardering voor het feit dat
Vance zich heeft verzet tegen het besluit
van Carter om militair in te grijpen in
Iran. Een Russische televisiecommentator
prees zowel de „gematigdheid” als de
werkelijkheidszin” van de ex-minister en
zei, dat door zijn vertrek de invloed van de
Amerikaanse adviseur Brzezinksi voor
nationale veiligheid zal toenemen, „het
geen toont dat het Amerikaanse beleid
een politiek van avonturiers is geworden”.
Democratische leden van het Ameri
kaanse Congres noemden Vance „een ge
matigde factor in de regering”. Sol Lino-
witz, speciaal afgezant van Carter in het
Midden-Oosten, noemde Vance een zeer
succesvol minister van Buitenlandse Za
ken, die moeilijk kan worden gemist.
President Carter zei gisteren in eén
brief aan Vance, dat hij diens besluit op te
(Van onze redactie buitenland)
WASHINGTON-DEN HAAG. Zowel in
als buiten de VS wordt het vertrek van de
Amerikaanse minister van Buitenlandse Za
ken Vance betreurd, zo blijkt uit de reacties
gisteren nadat president Carter het ontslag
van Vance officieel had aanvaard.
De 51-jarige presidentsadviseur Brze
zinski is een sterk voorstander van ver
groting van de macht van de VS. Daar
naast vindt hjj de Westeuropese bondge
noten de taak hebben te zorgen voor een
afdoende militaire bewapening in hun ei
gen gebied. Brzezinski heeft elke morgen
een „werkontbijt” met Carter, waarbij de
belangrijkste internationale
kwesties worden besproken.
In de Tweede Kamer hebben de
WD’ers Bolkestein en Remp-Halmans de
Jongh minister Van der Klaauw van Bui
tenlandse Zaken gevraagd een oordeel uit
te spreken over de Amerikaanse actie in
Iran. Voorts willen zij uitvoerige informa
tie over de gang van zaken tijdens de actie
en de invloed daarvan op de politieke
verhoudingen met Iran.
respecteert. In een eerdere brief
aan Carter, geschreven op 21 april, tien
dagen nadat Carter definitief had beslo
ten tot een militaire operatie in Iran, zegt
Vance: „Ik weet hoe diep u heeft nage
dacht over uw beslissing over Iran. Ik zou
willen dat ik u hierin kon steunen, maar
om de redenen die wij besproken hebben
kan ik dit niet”.
Vance gaf gisteravond in Washington
een persconferentie, waarop hij zei te ho
pen dat niet meer bewindslieden uit het
kabinet van Carter zullen vertrekken.
Ook vroeg hij steun voor onderminister
van Buitenlandse Zaken Warren Chris
topher, die zijn taken voorlopig waar
neemt. Christopher is de belangrijkste
kandidaat voor opvolging van Vance. Ook
Brzezinski wordt gezien als een kansheb
ber voor de ministerspost.
Met hun aanbod waren Thatchers
partners al zeer ver gegaan: 3,2 miljard
betekent een flink deel van de Britse
bijdrage van 4,6 miljard. Dat was een
hoge prijs, in ruil voor de Britse instem
ming met een prijsverhoging van 5 pro
cent in de EG-landbouw, waarmee de
Franse president Giscard uit Luxem
burg naar Parijs wilde terugkeren. Me
vrouw Thatcher zei toch neen, tot ver
rassing van zelfs Britse waarnemers.
Ook voor Nederland was het laatste
Frans-Duitse bod een financiële aderla
ting: ongeveer driehonderd miljoen gul
den per jaar. Maar politiek zat er voor
Den Haag weinig anders op dan
Schmidt en Giscard te volgen, te meer
daar het landbouwakkoord de Neder
landse boeren evenmin windeieren zal
leggen. Voor bondskanselier Schmidt
was het aanbod meer dan hij van parle
ment en oppositie in Bonn weg mocht
geven: ongeveer 1200 miljoen mark per
jaar.
De Franse president Giscard en de
Belgische premier Martens stelden na
afloop vast dat de Britse eis tot indexe
ring van de 3,2 miljard gulden die Gi
scard voor 1981 aanbood, in strijd is met
het EG-principe van de „eigen midde
len”. Giscard noemde dit onthullend
voor de Britse denkwijze. Op de achter-
tegenaanval in geval van een conflict is
geworden”.
West-Duitsland heeft volgens het com
mentaar in het verleden een werkelijke
bijdrage aan ontspanning tussen Oost en
West geleverd. „Nu volgt niet slechts een
zich afwenden van deze beginselen, nee zij
worden door het militarisme met voeten
getreden”.
Het initiatief van de NAVO om het kern-
wapenarsenaal te moderniseren is vol
gens Novosti afkomstig uit Bonn. „Daar
mee werd een rechtstreekse actie tot
handhaving van de militaire spanningen
in Europa ondernomen die het klimaat
van het politieke vertrouwen tussen de
bondsrepubliek en de landen van het soci
alistische kamp, ernstig heeft vertroe
beld”.
De definitieve breuk tussen Engeland
en de acht ander EG-landen ontstond
over vierhonderd miljoen gulden. Dat
was het verschil tussen het laatste, on
verwacht vergaande bod van Parijs en
Bonn en de eis van de Britse premier
Margaret Thatcher in de al een jaar
slepende kwestie over de Britse bijdrage
aan de EG-begroting.
Na deze mislukking werden de Negen
het evenmin nog eens over de nieuwe
landbouwprijzen (5 procent meer), de
schapevleesoorlog tussen Engeland en
Frankrijk en de visserijpolitiek, waarbij
Thatcher steeds lijnrecht tegenover de
andere acht stond.
Voorlopig heerst er nu stilstand bij de
EG. Als er geen oplossing is voor ons
probleem, dan werken we niet mee aan
verhoging van de landbouwprijzen, ver
klaarde Thatcher na afloop. Over de
landbouwprijzen, waarover de land
bouwministers het eens werden, afge
zien van de Britse reserve, zal pas een
formeel besluit komen als het Britse
budgetprobleem is opgelost.
Premier Van Agt en de meeste andere
deelnemers aan het topberaad, dat lan
ger duurde dan ooit in de geschiedenis
van de Europese Raad, toonden zich
teleurgesteld. Van Agt: „Een tegenslag
(Van onze redactie buitenland)
JERUZALEM-BEIROET. De leider
van de christelijke militia in Zuid-Liba-
non, de door Israel gesteunde majoor
Haddad, heeft de Ierse premier Haughey
verweten in de kaart van de Palestijnse
Bevrijdingsorganisatie (PLO) te spelen.
Haddad reageerde op het Ierse initiatief
in Dublin een conferentie te beleggen voor
de tien landen die militairen leveren aan
de VN-vredesmacht in Zuid-Libanon,
UNIFIL. Aanleiding tot de bijeenkomst
van vrijdag is de dood van drie Ierse
soldaten in Zuid-Libanon.
Volgens Haddad brengt de „vijandige
houding” va de Ierse premier het leven
van de VN-militairen in gevaar en wordt
een slechtere toestand ter plaatse ge
creëerd.
Premier Haughey heeft, aldus Haddad,
in het verleden wapens geleverd aan het
verboden Ierse Republikeinse Leger
(IRA) en staat bekend om zijn goede be
trekkingen met terroristen in Europa en
het Midden-Oosten.
Een woordvoerder van Haddad heeft
gisteren verklaard dat Ierse UNIFIL-mili-
tairen een aanslag hebben gepleegd op
Haddad. Het bericht is overigens van geen
enkele zijde bevestigd.
In het Zuidlibanese gebied dat onder
Nederlandse controle staat, hebben leden
van de christelijke militia een huis opge
blazen en de huiseigenaar ontvoerd. Het
zou gaan om een vergeldingsactie voor de
moord vorige week donderdag op een
burger.
tenlandse Zaken van de Negen de knoop
doorhakken tijdens informeel beraad in
Napels. Maar duidelijk is dat Parijs,
Rome en Londen zich zullen verschuilen
achter juridische argumenten om te ont
komen aan een besluit dat meer in eigen
vlees zou snijden dan in dat van Iran.
Om politieke redenen drong onder an
dere minister Van der Klaauw (Buiten
landse Zaken) aan op bevestiging van
het sanctiebesluit. „Het zou een klap
voor Amerika zijn als we daarop terug
kwamen na de mislukte Amerikaanse
reddingsacties”, aldus de Nederlandse
bewindsman.
De Italiaanse premier Cossiga, voor
zitter van deze Europese raad, stelde
echter vast dat de Negen blijven streven
naar een vreedzame oplossing van het
Amerikaans-Iraanse conflict. Daarmee
werd al duidelijk dat de Amerikaanse
pogingen om de gegijzelden met militai
re middelen te bevrijden (en het ontbre
ken van vooroverleg met de Europese
bondgenoten) veel bezorgdheid over een
mogelijke escalatie van het conflict on
der de regeringsleiders heeft veroor
zaakt.
Net als de Nederlandse premier Van
Agt zei ook Thatcher de reddingsactie
gerechtvaardigd te vinden en niet te
rubriceren als „militaire operatie”. Maar
ze voegde er direct aan toe dat een
vlootblokkade in de Perzische Golf of
her onklaar maken van de Perzische
havens door het leggen van mijnen „een
heel andere dimensie” aan de zaak zou
geven.
De regeringsleiders onthielden zich
ook van commentaar op het ontslag van
de Amerikaanse minister van Buiten
landse Zaken Cyrus Vance. „Dat is een
zaak tussen Carter en Vance”, zei That
cher. Maar in één adem drukte zij haar
„grote spijt” over het verdwijnen van
Vance uit en roemde de uitstekende sa
menwerking met deze „delightful
person”.
Ontwikkelde beschavingen zouden
naar buiten moeten treden als er al be
schaafde wezens waren, aldus de onder
zoekers.
Europese top in
fiasco geëindigd
