Irritatie over
dumpingklachten
Winststijging voor
Volkswagenconcern
Voorbereidingen
tussen de
bedrijven door
Ir
H
del me
>r, zee
nylor
senvou
oordeli
t kom
tandlge
1
u
Bij raad van bestuur Estel
Vorig jaar
netto-verlies
173,3 miljoen
Omzet zal dit jaar groter worden.
Rapport: betere
voedselproduktie
in Afrika nodig
Vooruitzichten
West-Duitsland
lijken gunstig
Aankondiging:
gasbesparende
ketels verplicht
Kamervragen over
gratis NS-tickets
HCf
rs
15
ECONOMIE
HWOENSDAG
1980
30 APRIL
s
W
■HM**
-
onden
Franse bank
Obligatielening
Zonne-energie
Haven Rotterdam
Rente VS
Vervoer op Spanje
Milieu
(Van een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM. De ver
wachtingen van het staalcon
cern Estel NV (Hoogovens)
voor dit jaar zijn getemperd.
F De raad van bestuur van Estel
K vreest, dat de hogere kosten
i van energie en grondstoffen
niet tijdig kunnen worden
doorgerekend in de prijzen.
lït
li
WUTW UW»
Verwachtingen van
Estel getemperd
(Van onze redactie economie)
Een kijkje op het befaamde Rode Plein in de Russische hoofdstad
Moskou, waar weer hard wordt gewerkt aan de voorbereidingen van
de grote 1-meiparade.
AITOF
>242
telbare
gheids-
(Van onze redactie economie)
WOLFSBURG. Volkswagen heeft in het afgelopen jaar een totale winst
behaald van netto 667 miljoen mark (733,7 miljoen gulden) tegen 574 miljoen
mark in 1978.
1979. Volgens Thomee komt dit doordat
prijsverhogingen de stijging van de kos
ten niet dekken. Bovendien zal de onder
neming zich dit jaar intensiever op de
markt bewegen, iets wat het afgelopen
jaar niet zoveel resultaat opleverde.
Thomee verwacht verder dat de export
dit jaar toeneemt. Vanuit de Bondsrepu
bliek werd het afgelopen jaar voor 12,5
miljard mark omgezet en vanuit vestigin
gen in het buitenland voor 18,2 miljard
mark. De voorzitter van de raad van be
stuur, Toni Schmuecker, voegde daaraan
toe dat dit jaar voor de onderneming
bevredigend zal verlopen, tenzij er zich
ernstige problemen voordoen met de
grondstoffen of de wisselkoersen.
Het Volswagenconcem investeert dit
jaar ongeveer 3,1 miljard mark, evenveel
als vorig jaar. De onderneming hoeft hier
voor volgens Thomee geen beroep te doen
op de kapitaalmarkt. De moedermaat
schappij geeft tot 1982 tien miljard mark
uit onder meer introductie van nieuwe,
aan herstructurering en modernisering.
bij en mechanisering van de oogst en door
gebrekkige methoden van drogen, trans
port en het verwerken van graan. De
bij een reële economische groei van 2,3
procent de inflatie gemiddeld 5,5 procent
zal bedragen. Het hoogtepunt van de
prijsstrijging is volgens de instituten ech
ter bereikt. Tegen het einde van dit jaar
zal de inflatie weer onder de 5 procent-
gens zitten.
De werkloosheid neemt daarentegen, al
dus de economische deskundigen, toe. In
maart van dit jaar verminderde het aantal
werklozen met 120.000 tot ruim 870.000.
Dat komt neer op een werkloosheidsper
centage van 3,8. De instituten gaan er
vanuit dat aan het eind van dit jaar de
miljoenengrens weer wordt overschre
den. Dat hangt samen met de slechter
wordende conjunctuur in de wereld.
Volgens het rapport is de groter wor
dende staatsschuld (25 miljard mark dit
jaar) niet zo erg als soms wordt beweerd.
Zij werkt alleen inflationair als zij een
straffe geldpolitiek doorkruist. Dat is op
het moment echter niet het geval.
GRONINGEN. In nieuwbouw en
bij de vervanging van centrale verwar
mingsketels in bestaande huizen wordt
het installeren van een gasbesparende
ketel straks verplicht. Minister Van
Aardenne (Economische Zaken) heeft
dat deze week aangekondigd in Gro
ningen, waar hij met een toespraak de
officiële start van het noordelijk isola-
tieplan opluisterde..
Gasbesparende ketels komen naar
verwachting binnen een jaar in de han
del, aldus de directeur-gasverkoop van
de Gasunie, drs. J. P. van den Berg,
tijdens diezelfde bijeenkomst. De Ga
sunie is nauw betrokken geweest bij
het ontwikkelen van een prototype van
nieuwe ketels. Alle fabrikanten zullen
het nieuwe type ketel moeten voorzien
van een speciaal etiket, zodat de consu
ment het apparaat kan onderscheiden
van de tot nu toe gangbare types.
Het noordelijk isolatieplan voorziet
in het isoleren van 300.000 woningwet
woningen in vijf jaar.
De Franse bank Societé Genrale, de
zevende bank op de wereldranglijst met
een balanstotaal eind vorig jaar van 73
miljard dollar, heeft maandag een vesti
ging aan de Blaak in Rotterdam geopend.
In 1977 opende het bedrijf zijn eerste
kantoor in Nederland in Amsterdam.
op hf
enkel
note,
kruide
ie erui
alles
im van
jdgele
s.
>s
I «C^>L
mpakte
zonder
et laadt
3. Kom-
wand-
uitwas-
stroom-
>pladen
nt. Bre-
werkt
De concemomzet kwam uit op 30,71
miljard mark; in 1978 was dat 26,72 mil
jard mark. Bij de cijfers zijn inbegrepen
de resultaten van Triumph Werke en van
Chrysler Motors do Brasil. De moeder
maatschappij kwam uit op het positieve
resultaat van netto 437,88 miljoen mark
(368,08 miljoen). Hier werd voor 24,26 mil
jard mark (22,38 miljard) omgezet.
Bij de presentatie van het jaarverslag
verklaarde de financieel directeur van
VW, Friedrich Thomee, dat er voor dit
jaar een vergroting van de omzet wordt
verwacht, in waarde en in volume. De
nettowinst zal echter kleiner zijn dan in
(Van onze redactie economie)
LAGOS. De Afrikaanse landen die
nen hun voedselvoorziening te verbete
ren. In de komende vijf jaren zullen zij
fundamentele maatregelen moeten tref
fen om uiteindelijk in hun eigen voedsel
voorziening te kunnen voorzien. Dit staat
in een rapport van de economische top
conferentie van de Organisatie voor Afri
kaanse Eenheid (OAE) in Lagos, dat is
opgesteld door de OAE en de Commissie
voor Afrika van de Verenigde Naties.
De nadruk dient te worden gelegd op
vermindering van de oogstverliezen die
voor graan worden geraamd op tien pro
cent ofwel 4,5 miljoen ton per jaar. De
oogstverliezen ontstaan door vertraging
De koers van uitgifte van de 10,5 pro
cent 15-jarige obligatielening 1980 van
150 miljoen ten laste van de Nederlandse
Investeringsbank voor Ontwikkelingslan
den NV is vastgesteld op 100 procent, zo
hebben emittenten medegedeeld. De in
schrijving staat open tot en met 2 mei.
Griekenland krijgt de grootste zonne-
energiecentrale ter wereld, zo heeft een
Griekse regeringswoordvoerder meege
deeld. Deze centrale gaat 20 megawatt
leveren en zal worden gebouwd in samen
werking met het Westduitse ministerie
voor Wetenschappelijk Onderzoek en
Technologie, dat momenteel met de voor
bereidende plannen bezig is.
In de Rotterdamse haven is het eerste
kwartaal van dit jaar ruim 76 miljoen ton
goederen overgeslagen, zeven procent
meer dan in het eerste kwartaal van vorig
jaar. Er werd weer hoofdzakelijk ruwe
olie afgehandeld (35,7 miljoen ton), de
ertsoverslag groeide tot 10,7 miljoen ton.
De kolenoverslag nam met een derde toe
tot 3 miljoen ton, zo meldt het havenbe
drijf gisteren.
l
gemak-
it snij-
s, vlees
(Van een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM. Voorzitter
J.D. Hooglandt van de Raad van
Bestuur van Estel NV (Hoogovens)
heeft zijn misnoegen uitgesproken
over de dumpingklachten van Uni
ted States Steel Corporation
(USSC) tegen alle grote Europese
staalbedrijven.
Voorlopig is de strategie van Estel voor
de toekomst gericht op het gezondmaken
en houden van de Staaldivisie, niet op
uitbreiding. De Raad van Bestuur hoopt
dat de herstructurering bij een aantrek
kende staalconjunctuur er toe zal leiden,
dat tegen het midden van de jaren tachtig
Estel weer een sterke en gezonde concur
rentiepositie in de wereld zal kunnen inne
men. Men wil een en ander bereiken met
een investeringsprogramma, waarmee ih
een reeks van jaren 1.200 zal zijn
gemoeid.
In de jaren 1973 tot en met 1979 inves
teerde Estel ƒ650 miljoen in milieube-
schermende installaties. De lopende kos
ten voor milieubeschermende installaties
bedroegen vorig jaar ongeveer 280 mil
joen gulden. Per ton ruwstaal betekende
dat een kostenbelasting van 25.
Hoogovens in IJmuiden produceerde
vorig jaar 5,5 miljoen ton ruwstaal, vier
procent meer dan in 1978. De raad van
bestuur geeft toe, dat de uitbreiding van
de produktiecapaciteit in IJmuiden tot elf
miljoen ton staal per jaar voorlopig niet
actueel is.
Zoals bekend wil het streekplan voor
het Amsterdam-Noordzeekanaalgebied
een uitbreiding van de produktiecapaci
teit van Hoogovens tot elf miljoen ton
staal per jaar niet onmogelijk maken. De
capaciteitsuitbreiding, die is verweven
met de plannen voor een voorhaven aan
de noordpier in IJmuiden, was destijds
inzet ven een hevig meningsverschil in de
Provinciale Staten.
Het streekplan werd vorig jaar juni
vastgesteld en heeft een looptijd van tien
jaar. Dan moet een nieuw plan worden
vastgesteld. Eventuele uitbreidingsplan
nen van Hoogovens zouden echter pas
over een jaar of vijftien hun beslag kun
nen krijgen, dus in de volgende streek^
planperiode.
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG. Het Tweede-Kamerlid
P. A. M. Cornelissen (CDA) wil van minis-
ter Tuijnman (Verkeer) weten wat het
verschil is tussen het onbeperkt gratis
vervoersbewijs dat kopers van het was
middel Dreft binnenkort in de tonnetjes
zullen aantreffen, en de halfgeldkaartjes
die NS enige tijd geleden beschikbaar
stelde aan koffiekopers.
Bij de begrotingsbehandeling in januari
had Tuijnman de Kamer toegezegd dat
zulke acties niet weer zouden plaatsvin
den, ondanks de stimulans voor het trein
vervoer die van de koffie-met-reductie
was uitgegaan.
Van half mei tot half augustus levert
Dreft in zijn tonnetjes wasmiddel door NS
beschikbaar gestelde „gastrechtbewij-
zen” die recht geven op een gratis trein
kaartje voor gebruik binnen Nederland,
zonder beperking voor afstand of klas,
enkele reis of retour.
Wel is dit gastrechtbewijs alleen geldig
voor een „gast”, dat wil zeggen dat degene
die louder dan negen jaar) een treinreis
koopt, zich na afstempeling van het gas
trechtbewijs kan laten vergezellen door
iemand die dezelfde reis maakt, zodat
beiden voor half geld reizen.
NS vindt de Dreft-actie „een gans ande
re” dan die met de koffie van Kanis en
Gunnik, maar ontkent niet dat treinpassa-
giers door middel van een commerciële
actie een reductie van vijftig procent
wordt gegeven; het onderwerp van kritiek
van de Tweede-Kamerladen Van der
Spek (PSP) die daarover in november
schriftelijke vragen had gesteld en Corne
lissen. Alvorens de actie te beginnen, heeft
NS zich niet met minister Tuijnman ver
staan.
Volgens Hooglandt is de Amerikaan
se regering allerminst gelukkig met het
optreden van USSC. Achter de klacht
van USSC ging volgens hem meer
schuil, dan alleen een zuiver individue
le actie tegen de Europese import van
staal in de Verenigde Staten. De Ame
rikaanse staalindustrie zou met de
dumpingklachten extra steun willen
afdwingen, zoals een versoepeling van
de milieuwetgeving en fiscale voor
delen.
Als reactie op de indiening van de
klachten van de USSC heeft de Ameri
kaanse regering onmiddellijk het sinds
mei 1978 geldende „trigger priceme-
chanisme” geschorst, zo zette Hoog
landt uiteen. Dit „trigger pricemecha-
nisme” hield in, dat de staalimport in
de USA werd gebonden aan een be
paalde berekende minimumprijs, op
straffe van blootstelling aan zoge
noemde versnelde ariti-dumpingproce-
dures. Nu het „trigger pricemechanis-
me” is geschorst zijn de importen uit
alle derde landen naar de VS vogelvrij
verklaard. Andere VS-producenten
buiten USSC hebben zich daarover in
Washington beklaagd. Estel is er voor
stander van dat het trigger-pricebegin-
sel wordt hersteld, aldus Hooglandt.
„Wij hebben de indruk, dat na een te
lang uitstellen van een aanpak van de
produktie van rijst, mais, losse gierst en
trosgierst zal moeten worden gestimu
leerd.
Indien op nationaal en regionaal niveau
met volledige inzet wordt getracht de ge
breken te verhelpen en indien daarvoor
voldoende financiële middelen beschik
baar worden gesteld, moet het mogelijk
zijn de oogstverliezen tot de helft te beper
ken. Ook zal op korte termijn aandacht
moeten worden geschonken aan uitbrei
ding van de opslagcapaciteit van voedsel
met het oog op de beoogde produktietoe-
neming van voedsel met 18 20 procent in
de eerste vijf jaar van de jaren tachtig.
Deze toeneming komt neer op 17 miljoen
ton, inclusief 13 miljoen ton graan.
(Van onze redacteur in
West-Duitsland, Hans Amessi)
BONN. De Westduitse economie
heeft weinig last van vooijaarsmoeheid.
Er wordt weliswaar op gerekend dat de
conjunctuur in de tweede helft van dit
jaar afzwakt, maar niemand weet of dit
met een zachte landing of een buiklanding
eindigt. Zo mag het jaarlijke rapport van
vijf economische instituten uit de Bonds
republiek worden uitgelegd.
De instituten zijn, met uitzondering van
het Kieler-instituut, optimistisch, een re
cessie blijft uit. En als de politieke situatie
in de wereld zich niet dramatisch toe
spitst, wordt de verzorging met belang
rijke grondstoffen niet gestoord.
Het rapport komt tot de conclusie dat
Enkele Amerikaanse banken hebben
maandag hun „prime rate”, de rente die
zij in rekening brengen op kredieten aan
hun meest kredietwaardige klanten, met
één procent verlaagd tot 18,5 procent.
Morgan Guaranty Trust was de eerste
bank die deze ongebruikelijke grote verla
ging van de prime rate doorvoerde. Zij
werd gevolgd door de Bank of New York.
Het zogenoemde pendelvervoer op
Spanje krijgt wat meer armslag. Dat bete
kent dat reizigers, die met een bus naar
Spanje reizen, behalve op de plaats van
bestemming ook op twee andere op de
reisroute gelegen plaatsen kunnen uit- of
instappen. Dit is volgens het ministerie
van Verkeer en Waterstaat afgesproken
tijdens overleg in Den Haag tussen dele
gaties van het Spaanse ministerie van
Transport en het Nederlandse ministerie.
Minister Ginjaar van Volksgezondheid
en Milieuhygiëne streeft ernaar de milieu-
effectrapportage (MER: onderzoek naar
gevolgen van nieuwe activiteiten voor het
milieu) dit jaar nog aan de Tweede Kamer
voor te leggen. Tevens zal hij algemene
richtlijnen opstellen voor de rapportage.
Deze zullen een voorlopig karakter krij
gen. Zij zullen bij het komende interim-
beleid al kunnen worden gebruikt. Voorts
zal hij een onderzoek op gang brengen om
de MER op de belangrijste zaken toe te
spitsen. Dit zegde de bewindsman maan
dag toe tijdens een vergadering van de
vaste Kamercommissie voor milieuhygië
ne in Den Haag.
IS zws
jd. on
in
■26/4. I
I.
werkelijke problematiek de Ameri
kaanse staalindustrie nu de stok van
de vermeende dumpingimporten zoekt
om de hond te slaan”, zo meende de
voorzitter van de Raad van Bestuur.
De marktpositie, die Europa en Japan
en de overige importeurs in de USA
hebben opgebouwd wordt door de re
cente ontwikkeling in gevaar gebracht.
Globaal genomen nemen Europa en
Japan en de overige importeurs ieder
een derde van de totale Amerikaanse
staalimport voor hun rekening, waar
bij Europa in het bijzonder gerekend
kan worden tot de traditionele staal-
handelspartner van de VS, adlus Hoog
landt. Hij vindt dat traditionele han
delsstromen erkend moeten blijven.
Herstructureringslasten mogen niet op
andere landen worden afgwenteld.
Hooglandt deed een beroep op de rege
ring het „algemene en verder strekken
de belang” van deze zaak in te zien en
via politieke wegen naar een oplossing
te zoeken.
Volgens een nadere toelichting van
de Raad van Bestuur van Estel was de
verhouding in de staalimport in de VS
vroeger respectievelijk Europa veertig
procent, Japan veertig procent en de
derde-landen twintig procent.
Er heeft zich een verschuiving voor
gedaan ten gunste van de derde-lan
den: de verdeling is nu respectievelijk
één derde - één derde - één derde.
Omgekeerd heeft zich ook een ver
schuiving voorgedaan in de export van
Hoogovens IJmuiden. Tegenover de
vermindering van de export naar de
Verenigde Staten staat een toename
van de export naar de derde-landen
(Zuid-Amerika, Midden-Oosten,
Sovjet-Unie).
tijd tien procent onder het record van
1974. Het Estel-concem zelf zat zes per
cent beneden de produktie in 1974.
De afzet van staal nam in de Europese
Gemeenschap weliswaar toe met zes pro
cent. Deze stijging werd voor 3,5 procent
veroorzaakt door een vergroting van de
voorraden.
In West-Duitsland was het staalver-
bruik 5,4 procent hoger. In Japan nam het
staalverbruik door het conjunctuurher-
stel toe met ongeveer 15 procent. Estel
profiteerde vorig jaar van de gestegen
vraag naar staal. De ruwstaalproduktie
lag met 11,5 miljoen ton 10,7 percent hoger
dan het voorafgaande jaar. De produktie
van walserijprodukten kwam op 9,5 mil
joen ton, een toeneming van 10,3 percent
ten opzichte van de produktie van 1978.
Volgens Hooglandt verkeert de Europe
se staalindustrie nog steeds in een crisis.
Hoewel de installaties van de Europese
staalindustrie in het verslagjaar beter be
zet waren dan in 1978, wijst het jaarver
slag op het nog steeds bestaan van aan
zienlijke overcapaciteit binnen Europa.
Voor Estel betekent een en ander, dat de
herstructurering zal worden voortgezet.
In IJmuiden zal men daarvan overigens
minder merken dan in West-Duitsland. In
Dortmund luidt de Estel-slagzin „afslan
ken”, een minder lelijk, maar daarom niet
minder onverbiddelijk woord voor massa
ontslagen. Tot en met 1981 zullen daar
4.200 arbeidsplaatsen moeten verdwijnen.
In IJmuiden daarentegen kan men nog
vijfhonderd man gebruiken. Omdat een
wervingscampagne op de Nederlandse ar
beidsmarkt voor Hoogovens teleurstellen
de resultaten heeft gehad, heeft de direc
tie de hoop gevestigd op Joegoslaven.
Bij Estel waren vorig jaar 79.200 perso
neelsleden in dienst tegenover 77.400 in
1978. Van hen werkten er 49.100 bij
Hoesch in West-Duitsland (47.000 in 1978)
en 30.100 bij Hoogovens (30.000 in 1978).
lijk tot stilstand. De staking had nog we
ken na de beëindiging van het arbeidscon
flict nadelige gevolgen voor de produktie,
aldus het jaarverslag.
Ondanks dat kon toch worden gespro
ken van een verbetering van het bedrijfs
resultaat. De sinds 1978 voortdurende op
waartse ontwikkeling bevestigt volgens
het jaarverslag, dat Estel met de genomen
structurele maatregelen op de goede weg
is.
„Dit is zichtbaar in de ontwikkeling van
het bedrijfsresultaat, dat in 1977 nog min
282,4 miljoen bedroeg, in 1978 tot plus
63,2 miljoen verbeterde en in het afgelo
pen boekjaar steeg tot plus 250 miljoen”.
Ook hierbij tekent Estel aan, dat de prijs
stijgingen bij energie en grondstoffen on
voldoende konden worden doorberekend
in de opbrengstprijzen.
Volgens het jaarverslag maakt ook de
ontwikkeling van de zogenoemde cash
flow (de hoeveelheid geld waarover het
bedrijf vrij kan beschikken) duidelijk dat
vooruitgang is geboekt: een stijging van
576,6 miljoen in 1978 naar 866,7 mil
joen in het verslagjaar. Het Estel-concem
deed in de divisie staalverwerking een
goede zaak met de eind 1978 verworven
SAG Siegener AG. De baten uit deelne
mingen stegen van 16,4 tot 47,8
miljoen.
Het jaar 1979 werd volgens Estel over
het geheel bezien, gekenmerkt door be
trekkelijk gunstige conjuncturele ontwik
keling. Dat had over de gehele wereld een
toeneming van de ruwstaalproductie tot
gevolg. Met een stijging van 4,2 percent
ten opzicht van 1978 tot 745,3 miljoen ton
werd het produktiecijfer van 1974 op
nieuw overtroffen en wel met 36,4 miljoen
ton.
De toeneming vond zowel plaats in de
traditioneel staalproducerende landen,
zoals Japan (met 9,4 percent) en West-
Duitsland (met 11,6 percent), alsook in de
jonge staalproducerende landen zoals
Zuid-Korea, Taiwan en Brazilië. Het aan
deel van de Europese Gemeenschap in de
wereldstaalproduktie verminderde ech
ter. Tegenover een overschrijding van de
staalproduktie uit 1974 op wereldschaap
staat een nog steeds bij 1974 achterblij
vende produktie op Europese schaal. De
E.G-staalproduktie lag vorig jaar nog al-
,al.
Haarleni
w/br
el 4s
fro tea
enkact»
ars. led'
i ƒ101-
10. Te
m.
gebode:
8 maat
Dirk Ha
nuiden.
Voorzitter J.D. Hooglandt van de raad
van bestuur heeft dat meegedeeld bij de
presentatie van het jaarverslag van Estel
over vorig jaar. De staal-multinational
Estel, waarvan Hoogovens IJmuiden de
winstgevende poot is en Hoesch in het
Westduistse Dortmund de verliesgevende,
leed vorig jaar opnieuw verlies: 173,3
miljoen netto. Dit verliescijfer is wel be
duidend lager dan de cijfers uit 1977 en
1978, respectievelijk ƒ416,9 miljoen en
288,3 miljoen verlies.
Het verlies voor belasting bedroeg
119,9 miljoen. Het verschil ten opzichte
van het netto verlies is toe te schrijven aan
het feit, dat, evenals in het vorige verslag
jaar, in 1979 een belastingnadeel ontstond,
omdat ook nu de in sommige concernon
derdelen behaalde winsten fiscaal niet
konden worden gecompenseerd met in
andere onderdelen geleden verliezen.
De bedrijfsresultaten werden begin vo
rig jaar nadeling beïnvloed door het ar
beidsconflict en de Westduitse staalindus
trie en door het barre winterweer. Het
slechte weer uit het begin van het verslag
jaar trof vooral het staalbedrijf in IJmui
den. Sneeuw en ijs bemoeilijkten het in
terne transport bij Hoogovens en de
grondstoffenvoorbereiding. Een en ander
leidde tot een aanzienlijke storing in de
produktie.
Door het arbeidsconflict in de ijzer- en
staalindustrie in Nordrhein-Westfalen in
de winter van 1978/79 kwam een groot
deel van de staalbedrijven in Dortmund
stil te liggen. Niet alleen ontstonden aan
zienlijke produktieverliezen aan ruwstaal
en walserijproducten.
Ook de materiaalvoorziening van de
verwerkende bedrijven kwam gedeelte-
-
4';
I
E
fc
I ih y
V