BEVRIJDERS TERUG
Ook stakingsrecht
voor ambtenaren
Nepal stemt over
positie monarchie
federmann
DamiatePers
bij voorjaar hoort
een nieuwe bril
POLAK NA UITLATING CHEF MOBIELE EENHEID:
Modernisering
en versterking
Japans leger
99
eten en drinken
Commissie in VS:
staalprodukten
1
worden gedumpt
Doodvonnissen
in Z.-Korea
VS-commandant:
IJmuider Courant
Studie naar
alternatief
voor celstraf
Nog steeds acties
scholen Z.-Afrika
volledig eens
met einde actie
Limburger langer
ziek door anders
Stakingen in
heel Zweden
verslechtert”
„Situatie bezette
Jordaanoever
Voorontwerp commissie-Toxopeus:
Vandaag referendum in Himalaya-staat
i
VRIJDAG
2
M E 1
19 80
BINNEN* EN BUITENLAND
V
G
I1
(Van onze redactie
binnenland)
Een goedgekozen bril kan net zo
aantrekkelijk zijn als de sfeer
van de lente.
o
Ar
vo
he
ve
Or
do
dij
gii
va
st(
pl;
m<
m<
let
tei
da
pi'
en
kc
,4
bi
m
is
v<
st
w
ti
d<
P’
o<
k
Brillenmakers sinds 1850
Om dat verband te benadrukken
krijgt iedereen die bij Feder
mann een montuur met glazen
koopt tot 19 mei a.s. twee
GRATIS KAARTEN KEUKENHOF
(t.w.v. 12,-)
Komt u vrijblijvend kijken, wij
willen dat met onze grandioze
kollektie modebrillen bewijzen.
AMSTERDAM. Burge
meester Polak van Amster
dam kan niet instemmen met
de uitlatingen die de chef van
de Amsterdamse Mobiele Een
heid. commissaris De Rhoo
des, heeft gedaan naar aanlei
ding van de rellen die zich
woensdag de dag van de
troonswisseling hebben af
gespeeld in de hoofdstad.
4
'ADVERTENTIE)
Schieten alleen in
van noodweer
geval
155,00
j
1
I
SEOEL (AP). Vier mensen, die
terechtstonden op verdenking van de
regering van Zuid-Korea omver te
hebben willen werpen, zijn gisteren
ter dood veroordeeld. Vier anderen
kregen levenslange gevangenisstraf.
In totaal stonden 73 mensen terecht
in het proces. Zij worden ervan be
schuldigd lid te zjjn van een onder
grondse organisatie, die een socialis
tisch bewind zou willen vestigen in
Zuid-Korea.
Van der Linden over de vraag of er
moet worden geschoten in extreme situa
ties: „Woensdag was er bij de relletjesma-
kers vaak van moordaanslagen sprake.
Maar met vuurwapens werken betekent
een te groot risico”. De politiebonden me
nen, dat in het justitioneel optreden meer
ruimte moet komen voor het snel berech
ten van rellenschoppers.
Commissaris De Rhoodes, die naar har
dere wapens dan traangas en de wapen
stok zoekt, heeft daarbij twee in Neder-
PvdA-fractieleider Den Uyl noemde gis
teravond de suggestie dat geschoten zou
moeten worden bij dergelijke rellen „erg
gevaarlijk”. Wel was Den Uyl het eens met
voorzitter Van der Linden van de Neder
landse Politie Bond (NPB), dat de politie
bij rellen zoals in Amsterdam meer men
sen moet kunnen inzetten en over zwaar
der materieel moet kunnen beschikken.
Hoewel Polak erkent dat zich woensdag
talloze zogenaamde „schietwaardige situ
aties” hebben voorgedaan, meent hij toch
dat een dergelijke conclusie niet zonder
meer kan worden getrokken. Zijns inziens
moet de oplossing vooralsnog worden ge
zocht in een verbetering van de defensieve
uitrusting van de Mobiele Eenheid. „Ik
vind dat schieten tot de noodweersituaties
beperkt moeten blijven”, aldus Polak.
De tot nu toe vrijwel onbekende groepe
ring die zich „Autonomen” noemt, heeft
overigens vanmorgen in een persbericht
de volledige verantwoordelijkheid op
geëist voor de rellen in de Amsterdamse
binnenstad. „Amsterdam heeft woensdag
voor het eerst kennis kunnen maken met
een nieuwe methode om terug te pakken
wat de bezittende klasse van ons jatte”,
schrijven de autonomen over de plunde
ringen die tijdens de rellen plaatsvonden.
Koningin Beatrix heeft gisteren, in ge
zelschap van burgemeester Polak, een be
zoek gebracht aan enkele gewonde agen
ten in het Academisch Ziekenhuis in Am
sterdam
Bij de VARA-studio in Hilversum blij
ken vannacht enkele ruiten te zijn inge
gooid. In VARA-kringen wordt aangeno
men dat dit is gebeurd door mensen, die
op deze wijze uiting wilden geven aan hun
ongenoegen over de radioverslaggeving
op 30 april door de VARA, in een gecombi
neerde uitzending met STAD radio Am
sterdam. Gisteren kwamen bij de VARA
ook vier bommeldingen binnen. De VARA
gaat intern een onderzoek instellen naar
eventuele fouten, die zijn gemaakt in de
Met betrekking tot geschillen bij CAO-
onderhandelingen heeft de commissie in
een tweede voorontwerp van wet opge
steld, dat bepaalt dat een onafhankelijke
derde partner kan bemiddelen indien de
minister en de bonden het niet eens wor
den over de arbeidsvoorwaarden. Ook
kunnen de geschillen worden voorgelegd
aan een arbitragecommissie. In beide ge
vallen gebeurt dit vrijwillig.
De minister op zijn beurt kan een actie
ontoelaatbaar verklaren indien hij vindt
dat de rechten en vrijheden van anderen,
de openbare orde, de staatsveiligheid of
de volksgezondheid in het gedrang ko
men. Hij moet dat wel nauwkeurig moti
veren, anders wordt het stakingsrecht van
ambtenaren „illusoir”, zo meent de com
missie-Toxopeus.
tie, brandweer, vleeskeuringsdiensten en
dergelijke, mogen in geen geval staken.
Ambtenaren die staken krijgen over de
niet gewerkte uren geen loon uitbetaald.
Een collectieve actie moet altijd zeven
dagen voor aanvang worden aangekon-
digd bij de minister en de leiding van het
dienstonderdeel.
verslaggeving van de gebeurtenissen in de
hoofdstad. Ook de VARA zelf vindt dat de
reportages over de ongeregeldheden niet
vlekkeloos zijn verlopen, al wordt het to
taal nog steeds „een goed journalistiek
produkt” genoemd.
De directeur van de VARA-radio, Piet
van de Ende, zei gisteravond in een televi-
sie-uitzending dat geen sprake is geweest
van „boos opzet” of is aangezet tot ophit
sing.
PvdA-fractieleider Den Uyl zei. in de
zelfde uitzending, de kritische opmerkin
gen van vice-premier Wiegel richting VA
RA en NOS „intimiderend” te vinden. „De
vrijheid van de omroep wordt hierdoor
aangetast”, aldus Den Uyl.
Haarlem
Centrum: Grote Houtstraat 37
Noord: Rijksstraatweg 246b
Winkelcentr Schalkwijk: Rivièradreef 9
oogmeting en kontaktlenzen
BEZORGKLACHTEN:
maandag t/m vrijdag van
zaterdags van
HOOFDREDACTIE
Jos L. Lodewijks
E. Koning
DIRECTIE: Mr H. C. van der Mije
V
j.
a
I
1
v
c
1
r
1
r
1
t
1
i
sol
he
Wi
bh
ve
br
ge
eei
de
pe
ra
re
B>i
mi
m<
de
ne
ge
sti
de
tw
ec
sl
d
u
VA
si
g
\A
k
b
ri
ii
d
h
g
ti
d
ti.
b
st
k«
h:
b'
k
d
r<
ti
I
o
f
f.
Oudeweg 12-14, Haarlem
tel. 023 - 31 90 53
JOHANNESBURG (AP). De nu bijna
twee weken durende schoolstaking van
bijna honderdduizend zwarte jongeren in
Zuid-Afrika is ook gisteren en vandaag
voortgezet.
De belangrijkste zwarte kerken hebben
een steunverklaring uitgegeven. De Zuid-
afrikaanse politie heeft in het kantoor van
het organisatiecomité een inval gedaan.
Zestig aanwezige jongeren werden gefoto
grafeerd en geregistreerd. De jongeren
eisen een schoolsysteem voor gekleurde,
zwarte en Aziatische leerlingen dat gelijk
waardig is aan het niveau voor blanke
leerlingern
STOCKHOLM(REUTER). In Zwe
den is het openbare leven vandaag geheel
verlamd doordat enkele honderduizenden
vakbondsleden staken en bijna een mil
joen niet-stakende werknemers door de
werkgevers zijn uitgesloten.
De stakingen zijn georganiseerd door
het Zweedse vakverbond LO, dat loons
verhogingen tussen twaalf en vijftien pro
cent eist. De Zweedse werkgeversorgani
satie SAF wil niet verder gaan dan 2,3
procent Naast de grote industrieën en de
openbare diensten is ook de produktie
van brood én dergelijke platgelegd. De
werkgevers spreken al van een schade
van miljarden guldens.
Commissaris De Rhoodes voorspelde in
een vraaggesprek op de radio, dat de
politie in de toekomst harder zal moeten
optreden om onlusten in de stad meester
te kunnen blijven. Hij zei bang te zijn dat
er .dan gericht zal moeten worden ge
schoten.
nog voor 26 mei overeenstemming over de
kwestie te bereiken.
De tien landen die troepen leveren aan
de VN-vredesmacht in Zuid-Libanon zul
len waarschijnlijk vandaag VN-secreta-
ris-generaal Waldheim vragen een beroep
te doen op alle betrokken partijen om
UNIFIL in staat te stellen zijn opdracht
uit te voeren. Zij zijn vandaag bijeen in de
Ierse hoofdstad Dublin.
In het eerste geval zullen de politieke
partijen aan de regering mogen deelne
men. Deze partijen, met name de Con
grespartij en de Communistische partij,
zijn in december 1960 verboden door
koning Mahendra, de vader van de hui
dige vorst, koning Birendra. Sindsdien
wordt Nepal bestuurd door een absolute
monarchie. Deze wordt geassisteerd
door een raad van 135 notabelen, waar
van 23 door de koning worden benoemd
en de overigen door de dorpsraden.
De 34-jarige koning Birendra maakte
(Van onze redactie buitenland)
KATMANDOE. De ongeveer
zeven miljoen inwoners van Nepal
moeten vandaag een geel of een
blauw stembiljet inleveren. Zij be
slissen daarmee of deze kleine staat
in het Himalaya-gebergte een con
stitutionele monarchie zal worden
of dat de huidige bestuursvorm, de
absolute monarchie, moet worden
voortgezet.
DEN HAAG (ANP). Minister De Rui
ter van Justitie heeft een voorbereidings
groep „Experimenten alternatieve sanc
ties” geïnstalleerd. Deze moet advies uit
brengen over de mogelijkheden van
dienstverlening als vervanging van celf-
straf voor kort gestraften.
Tevens moet de groep bekijken welke
voorzieningen hiervoor moeten worden
getroffen en aangeven welke organisaties
en instellingen bereid zijn mee te werken.
Het is de bedoeling experimenten te star
ten in vijf arrondissementen. Dit zijn ge
bieden waar een rechtbank bevoegd is.
ringsleider door de vorst aangewezen.
De derde maatregel van Birendra is dat
de regering voortaan verantwoordelijk
is tegenover het parlement en niet langer
tegenover het Koninklijk Huis. Derhalve
wordt het bewind in elk geval geliberali
seerd, wat de uitslag van het referendum
ook zalzijn, tenzij de groep van de ’harde
lijn’, uit vrees voor het verlies van zijn
bevoorrechte positie, de koning buiten
spel zet.
Bij deze groep vindt men onder meer
de vroegere premiers en de huidige rege
ringsleider, Soerya Bahadoer Thapa.
De Congrespartij wordt geleid door de
64-jarige B. P. Koirala. Andere partijen
zijn de pro-Russische, door Keshar
Joeng Jayamajhi geleide communisti
sche partij, die vooral aanhang vindt in
het gebied rond de hoofdstad Katman-
doe, en de pro-Chinese communistische
partij van Mana Moham Adhlkari. die
actief is op de universiteiten en in het
zuiden van het land. Dan zijn er nog
twee democratische partijen, de Natio
nale Democratische Partij en de Demo
cratische Volkspartij, die om officiële
erkenning hebben verzocht.
ber drie belangrijke liberaliseringsbes-
luiten uit te vaardigen, die ongeacht de
uitkomst van het referendum zullen
worden uitgevoerd. Het zijn maatrege
len die Birendra al wilde invoeren bij
zijn kroning in 1975, maar waar hij toen
niet in slaagde.
De maatregelen zijn invoering van al
gemene verkiezingen, benoeming van
een premier door een uit vertegenwoor
digers van politieke partijen samenges
teld gekozen parlement of door gekozen
dorpsraden. Tot dusver wordt de rege-
WASHINGTON (ANP). De Amen-
kaanse commissie voor de internationale i
handel is op grond van een voorlopig
onderzoek tot de conclusie gekomen dat
de klacht van US Steel over dumping van
staalprodukten door Westeuropese pro
ducenten op de Amerikaanse markt, ge
grond is.
Het betreft produkten als koolstofhou-
dende dikke plaat en warm- en koudge-
walste dunne platen, die zijn geleverd
door staalproducenten uit zeven Westeu
ropese landen inclusief Nederland. Vorig
jaar hebben de Verenigde Staten voor 2,8
miljard gulden van deze staalprodukten
geïmporteerd.
Indien het ministerie van Handel in
Washington het met de conclusie eens is,
zal de commissie een definitief oordeel
over deze zaak vellen.
Uitsluitend telefoon: 02550-10519
voor Santpoort: 023 - 31 90 53
18.30-19.00 uur
11.30-12.30 uur
land niet toegelaten wapens gesugge
reerd: de rubber kogel of de elektrische
wapenstok, waarmee oproerkraaiers eni
ge minuten uitgeschakeld worden. De me
dische bezwaren gelden echter vooral
voor hartpatiënten, voor wie de elektri
sche schok grote risico’s met zich mee
brengt.
(Van onze redactie buitenland)
TEL AVIV. De militaire gouverneur
van de Westelijke Jordaanoever, Ben Elie-
zer, heeft gisteren verklaard dat de situa
tie verslechtert. Hij zei dit naar aanleiding
van rellen, waarbij een scholier de dood
vond. Volgens de generaal is de bevolking
meer dan voorheen bereid tot een openlij
ke confrontatie met de Israëliërs.
De afgevaardigden naar de autonomie-
besprekingen voor de Palestijnen hebben
gisteren geen overeenstemming over een
agenda kunnen bereiken. De Egyptena-
ren, Israëliërs en Amerikanen besloten
daarop geen voltallige vergadering te hou
den. De besprekingen, die al elf maanden
duren, worden op het ogenblik in Herzlia
bij Tel Aviv gehouden. Daarna worden zij
weer verplaatst naar Eevpte in een poging
vorig jaar tot veler verbazing bekend dat
hij besloten had zijn volk te vragen of
het prijs stelt op voortzetting van de
huidige situatie of invoering van een
liberale monarchie. Voorstanders van
liberalisering van het regime zeggen dat
de koning, met het besluit een referen
dum te houden, uiting wil geven aan zijn
misnoegen over zijn naaste omgeving,
die voorstander is van handhaving van
de toestand van onderdrukking van het
volk. De vorst streek hen nog eens extra
tegen de haren in door vorig jaar decem-
Bij een grensgevecht tussen Irak en
Iran zijn gisteren twee kinderen gedood
en is veel schade aangericht. Iran heeft
zes bemanningsleden van een Iraakse he
likopter die in Iran tot landen was ge
dwongen, teruggestuurd. De Iraanse mi
nister van Buitenlandse Zaken Ghotbza-
deh is intussen in Bahrein gearriveerd,
het laatste land van zijn tocht door arabi-
sche landen. Zijn reis heeft tot doel de
betrekkingen tussen Iran en de arabische
landen te verbeteren.
MAASTRICHT (ANP). De Zuidlim-
burgse werknemers melden zich niet va
ker ziek dan collega’s in de rest van het
land, maar ze zijn wel langer ziek. Dat
heeft niets met hun werk of met de be-
drijfsgrootte te maken, maar met slechte
eet-, drink- en rookgewoonten.
Tot die conclusie zijn medewerkers van
de rijksuniversiteit Limburg gekomen na
een onderzoek in opdracht van de begelei
dingscommissie perpectievennota Zuid-
Limburg. Het rapport „Afwezigheid we
gens ziekte in het herstructureringsgebied
Zuid-Limburg”, is gisteren aan de com
missie overhandigd.
Volgens de opstellers van het rapport
komt de langere ziekteduur in alle leef
tijdsgroepen voor en zowel bij mannen als
vrouwen. De Zuidlimburgse eet- en drink
gewoonten vertonen volgens het onder
zoek grote verschillen met die in de rest
van het land.
TOKIO(ANP). Het nationale defen-
siebureau van Japan, dat in feite het mi
nisterie van Defensie is, heeft opdracht
gegeven tot modernisering van het militai
re apparaat en vergroting van zijn ge-
vechtswaarde. Dit is gisteren meegedeeld
door een officiële regeringswoord
voerder.
Kisjizo Hosoda, de directeur van het
bureau, heeft de stafchefs van de drie
onderdelen van de krijgsmacht verzocht
het aantal stafofficieren te verminderen
ten behoeve van de gevechtseenheden.
De begroting voor defensie voor dit jaar
beloopt ruim 1,7 miljard gulden. Dit komt
neer op een vermeerdering van 6,5 pro
cent vergeleken met vorig jaar. Volgens
berichten in de Japanse pers wil het de-
fensiebureau dit bedrag met 15 procent
verhogen voor het begrotingsjaar 1981.
Premier Hua Guofeng van China heeft
gisteren verklaard dat hij achter het stre
ven van Japan staat zijn defensie te ver
sterken. Als reden voor deze steun geeft
het persbureau Nieuw China de „hegemo-
nistische politiek” van de Sovjet-Unie op.
(Van onze redactie binnenland)
DEN HAAG. Ambtenaren kun
nen beperkt stakingsrecht krijgen, zo
blijkt uit het gisteren gepubliceerde
voorontwerp collectieve acties amb
tenaren van de commissie-Toxopeus.
Deze commissie is door minister Wiegel
van Binnenlandse Zaken ingesteld om een
regeling te ontwerpen voor geschillen bij
onderhandelingen over collectieve ar
beidsovereenkomsten voor overheidsper
soneel. Voorzitter is commissaris der ko
ningin in Groningen, Toxopeus. Een der
gelijke regeling moest worden opgesteld,
omdat ons land het Europees sociaal
handvest heeft ondertekend, waarin het
stakingsrecht voor ambtenaren is opge
nomen.
Werkonderbrekingen, stiptheidsacties
en stakingen van overheidspersoneel mo
gen mits het gaat ofn acties die de arbeids
voorwaarden van de ambtenaren zelf aan
gaan. Politieke of solidariteitsacties zijn
verboden en bovendien mag het werk niet
worden neergelegd zolang er nog door de
bonden en de minister wordt onderhan
deld, zo staat in het voorontwerp.
Ambtenaren die werken bij leger, poli-
WASHINGTON/TEHERAN (UPI, AFP
en AP). De bevelhebber van de negentig
commando’s die betrokken waren bij de
mislukte Amerikaanse bevrijdingsactie in
Iran vorige week, kolonel Beckwith, heeft
gisteren gezegd dat hij en de commandant
van de luchttroepen het volledig eens wa
ren met het besluit van president Carter
om de operatie af te gelasten toen drie van
de acht helikopters onbruikbaar waren
geworden.
In Iran is door onbekenden een aan
val uitgevoerd op de Amerikaanse ambas
sade in Teheran. Hierbij werd een man
gewond. In de stad zijn verscheidene bom
men tijdig buiten werking gesteld door de
revolutionaire garde. Een Britse vrouwe
lijke missionaris, de 58-jarige Jean Wa-
dell, is ernstig gewond geraakt toen zij in
haar huis door onbekenden in de rug
werd geschoten.
Burgemeester Polak van Amsterdam was vanochtend op Schiphol aanwezig om de Canadezen die naar ons land zijn gekomen om de
bevrijding mee te vieren, te verwelkomen. Op de foto is hij in gesprek met de toenmalige commandant van de bevrijdingstroepen. Henry Bell-
Irving. In het midden is mevrouw Polak (rechts) in gesprek met mevrouw Bell-lrving.
BUREAU:
Redactie en administratie:
Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden
postbus 18, 1970 AA IJmuiden
tel. redactie: 02550-15389
na kantoortijd: 02208-3577
tel. adm: 02550-15437 en 16450
postgiro: 273107
telex: 41866
ADVERTENTIES:
telefoon 023-31 90 53
GROENTJES;
gerubriceerde advertenties, uitsluitend
telefoon 02331 92 72
ABONNEMENTEN:
bij vooruitbetaling
(inclusief 4% BTW)
per maand
per kwartaal
per post
per jaar
per post
losse nummers
buitenland
per kwartaal
15,90
45,85
60,00
180,70
233,00
0,80
