Zesde slachtoffer van aanslag overleden Visumbureau van VS in Havanna gesloten Gevechtsvliegtuig VS 3 neergestort bij Iran i Zweden hamstert op grote schaal de I I n MIW jifi ih Weer overwinning Carter en Reagan Uit protest tegen aanval VS wijzen vier Libiërs uit Twee vliegers omgekomen Regering wacht af Iraans voorstel voor onderzoek Afghaanse crisis Hoofdkwartier Russen op „Japans” eiland laar Mercedes De Ouwe k Muggen Monotoon Regent Pi ijen ijs” >and) 3 2 M A AND A G BINNEN- EN BUITENLAND 5 M E I 19 8 0 ZN” door Nico Scheepmaker nemers nlanders □sterdam wet ar- De stoet t Leidse- het Am- demon- gale bui ding van ;n einde (Van onze redacteur in Scandinavië, Henk Ruijssenaars) STOCKHOLM. Een oplossing in het arbeidsconflict, dat vorige week in Zweden uitbrak, is nog niet in zicht. Bijna één miljoen mensen zijn of uitgesloten van hun werk of nemen deel aan de door de vakbonden uitge roepen stakingen. ■Somber gsrecht Gif PPR van de ■n op de romende is zater- ring van echt. De -natorep. jn, waar- binnep- 1 (Van onze redactie buitenland) JERUZALEM. Israëli sche troepen hebben gisteren Hebron, de stad op de Weste lijke Jordaanoever waar vrij dag een aantal joden werd doodgeschoten, afgegrendeld gehouden van de buitenwe reld om wraakoefeningen door Israëliërs te voorkomen. jfel 'j tnjfël Leger Israel houdt Hebron afgegrendeld ■DWW.'.V De Libische leider kolonel Kadaffi heeft op 27 april gezegd dat alle Libische dissi denten die geen gehoor geven aan de oproep terug te keren, vermoord zullen worden, waar ter wereld zij zich ook be vinden. (Van onze redactie buitenland) NORFOLK. Twee vliegers van de Amerikaanse marine zijn zaterdag om het leven gekomen toen hun F-14 Tomcat-gevechtsvliegtuig neerstortte onder de kust van Iran. bepaalde duidelijke en van de i tot onno- Ook bij het naburige Kirjat Arba, een grote joodse nederzetting bij Hebron, wa ren Israëlische militairen geposteerd. In Tel Aviv overleed gisteren een 20-jarige Israëlische student aan de verwondingen die hij vrijdag had opgelopen bij de Pales- Uit angst dat het arbeidsconflict zich nog verder zal uitbreiden, zijn de Zweden de afgelopen dagen op grote schaal le vensmiddelen en benzine gaan hamste ren. Zaterdag was er bijvoorbeeld geen brood of melk meer te koop in steden als Stockholm, Malmö en Gotenburg; bij de pompstations stonden rijen mensen met vaten, flessen en jerrycans om die vol te laten gooien met benzine. Vandaag blijven ook 30.000 scholieren in Gotenburg thuis, omdat alle leraren in staking zijn gegaan. Schoolmaaltijden worden in de meeste steden ook niet meer geleverd. Op de scheepswerven is de situatie peni- van Cis-Jordanië op de strijd tegen „de bezettingstroepen en hun fascistische me thoden” voort te zetten. Linkse politici in Israel noemden de deportatie onwettig, omdat de drie betrokkenen geen gelegen heid kregen beroep aan te tekenen. Woordvoerster Anita Stockman zei dat ongeveer 380 Cubanen een toevlucht in de missie ondergebracht in de Zwitserse ambassade in Havanna hadden gezocht nadat de aanval had plaatsgehad en dat zij weigerden eruit weg te gaan. Mevrouw Stockman zei dat de sectie gesloten zou blijven zolang de Cubaanse regering geen waarborgen zou geven dat Cubanen die om een visum kwamen, niet Het was de Egyptische hoofdredacteur Heikal, Nassers vertrouweling, die Tito „de eerste communistische koning,’ noem de. Inderdaad kon niemand Tito het ver wijt maken dat hij als een asceet leefde. Over het hele land verspreid werden ze ventien kastelen, villa’s of jachthuizen voor hem gereserveerd gehouden, hoewel hij in één ervan, op de berg Romanija, in totaal maar één nacht heeft doorgebracht. Verder had Tito (vertelt Dusko Doder in „The Yugoslavs”) de beschikking over een eigen „blauwe trein”, een speciaal voor hem ingerichte Boeing 727, het koninklij ke jacht „Galeb” en een groot aantal dure auto’s. De zwarte Mercedes is zozeer deel uit gaan maken van het „tenu” van de hoge Joegoslavische autoriteit, dat mijn vrouw, die in november een week in Bel grado was en een keer met een particulie re Joegoslaaf in diens Mercedes meereed, op een gegeven moment merkte dat ver keersagenten automatisch hun kruisende verkeer meteen stop zetten als hun Merce des het kruispunt naderde. Het is iets duurder, zo’n Mercedes, maar je schiet dan wel lekker op in het verkeer. Josip Broz Tito was ongetwijfeld een groot politiek tacticus, die er in slaagde Joegoslavië als „niet-gebonden land” tu- sen de klippen Amerika en Rusland door te laveren en het intussen ook nog van beide walletjes te laten eten. Van Was hington kreeg hij, in ruil voor Joegosla- viës onafhankelijkheid, alles bij elkaar zo’n 3,5 miljard dollar (Amerika be schouwde hij als „een melkkoe, geen stier alleen maar uiers, geen horens”), en de USSR liet hij bij herhaling blijken dat hij nog lang niet uitgeblust was. In 1973 was hij, 81 jaar oud, in Kiev om met Brezjnjev de situatie in het Midden-Oosten te be spreken. Hij moest een krans leggen bij een monument voor oorlogsslachtoffers. De treden waren ongebruikelijk hoog, daarom kreeg hij twee Russische legerof ficieren mee om hem te assisteren bij het beklimmen van de trap. Tito schudde ze echter geïrriteerd van zich af en beklom de treden zonder hulp. Een lid van de Joegoslavische delegatie zei daarover: „De Ouwe wist dat hij geen enkel teken van zwakheid mocht tonen, want dat zou meteen zijn uitgebuit. We zagen dat de Russen het scènetje nauwlettend gade sloegen, en er werd goede nota genomen van zijn lichamelijke kracht! tebestuur, an”. ;eft zater- DPR-kern ijen opge- ïllen in de )m de in- :r om een sn Hoger ongerust over de door het die voor- toeft vol- s aan te afbraak- ti in VQT- ad MHP rze week gepubli- llen mede ugdbeleid partijen e verdrin- gaan wer- werken, j- n kritiek ezonden zei hij, leid van centrale) verheids- ■den, kan met het Coxopeus □tenaren, m dat 'in nog eens roeperin- l, en wel- i moeten WASHINGTON (Reuter). De Verenigde Staten sluiten de visum- sectie van hun missie in Havanna vanwege de aaanval die vrijdag is gedaan op Cubanen die papieren wil den hebben voor het verlaten van hun land. Dit heeft het ministerie van Buitenlandse Zaken in Washington gisteren bekendgemaakt. De bijeenkomst zal worden gehouden op initiatief van de Costaricaanse presi dent Rudrigo Carazo, die uitnodigingen heeft gestuurd aan „geïnteresseerde rege ringen”. De Verenigde Staten hebben al toegezegd een afvaardiging naar de bij eenkomst te sturen onder leiding van Wil liam Bowdler, onderminister voor La- tjjns-Amerikaanse Zaken. i de hin- irafische □herpen. de ont- n, dat !n »n lekke van het n in de is geko- n de be ider an- rbmden, □t periv- WASHINGTON (UPD. Vier Libische diplomaten zijn vrijdag de Verenigde Sta ten uitgewezen omdat zij Libische ballin gen hebben geïntimideerd. Dat heeft het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken gisteren meegedeeld. De diploma ten moeten de VS vandaag verlaten hebben. gebruikt door de helikopters die betrok ken waren bij de mislukte actie tot red ding van de Amerikaanse gegijzelden in Teheran. Die actie mislukte doordat er problemen waren met enkele van de heli kopters. De overdracht van de stoffelijke resten van de acht Amerikanen die om het leven kwamen bij die mislukte reddings actie, zal deze week plaatsvinden. Dit heeft een woordvoerder van de Zwitserse ambassade in Teheran gisteren gezegd. „Ik ben niet in de gelegenheid een precie ze datum te geven. Wij proberen dit pro bleem zo snel mogelijk tot een goed einde te brengen”, aldus de woordvoerder. Hij voegde eraan toe dat de verkoolde resten van de Amerikanen worden gebalsemd en in speciale loden kisten naar Zwitserland zullen worden vervoerd waar functiona rissen van het Rode Kruis ze zullen overdragen aan de familie. De Sovjet-Unie heeft Iran verzocht de Amerikaanse vliegtuigen te mogen in specteren die in Iran zijn achtergelaten na de mislukte actie om de gegijzelden in de Amerikaanse ambassade te bevrijden, Dit blijkt uit een bericht in het dagblad Jom- hori Islami, het orgaan van de Iraanse Islamitische Republikeinse Partij. Vol gens het blad heeft Moskou aangeboden een nieuw radar-systeem voor Iran te bou wen als Russische technici wordt toege staan de technologie van de achtergelaten Amerikaanse vliegtuigen, en in het bijzon der hun anti-radar systeem, te bestude ren. Een woordvoerder van het Iraanse militaire opperbevel verklaarde evenwel niets af te weten van het in Jomhori Islami gemelde Russische aanbod. De Iraanse communistische partij, een trouwe volgeling van Moskou, zegt voor kennis van de Amerikaanse militaire ope ratie in Iran te hebben gehad en de Iraan se autoriteiten te hebben gewaarschuwd. De secretaris-generaal van de Toedeh- partij, Noredim Chanoeri, zei gisteren dat zijn partij „iman Khomeini, dertig uur voor de invasie van de Amerikanen plaatsvond, heeft gezegd dat een Ameri kaanse actie binnen twee etmalen te ver wachten was.” Een uit drie man bestaan de Westduitse televisieploeg is zaterdag na drie dagen hechtenis door de Iraanse autoriteiten vrij gelaten, zo is door de Beierse televisie meegedeeld. De katholieke bisschoppen van de Ver enigde Staten hebben op hun voorjaars vergadering in Chicago de gijzeling van Amerikanen in Iran veroordeeld, maar tegelijk president Carter met klem ver zocht in deze kwestie een gematigde poli tiek te voeren. Bij Qasr-e Chirin in Iran aan de grens met Irak zijn gisteren vijftien mensen gedood toen hun voertuig op een mijn reed, zo heeft radio Teheran bekendge maakt. Volgens een woordvoerder van de mari ne in Norfolk (Virginia) ontdekte men dat er mechanische problemen met het toestel waren op het moment dat het van het dek van het vliegdekschip Nimitz vertrok. Er was echter geen tijd meer de F-14 tegen te houden. De Nimitz is het vliegdekschip dat werd Een Zweedse automobilist neemt het zekere voor het onzekere en slaat bij een pompstation een voorraadje benzine in. Door de massale staking waaraan sinds vorige week ruim een miljoen Zweden meedoen is de toevoer van brandstof stil komen te liggen. Twee grote olieraffinaderijen hebben de productie inmiddels helemaal gestaakt. Donderdag zal in de Costaricaanse hoofdstad San José een internationale bij eenkomst worden gehouden over het pro bleem van de Cubaanse vluchtelingen in de Peruaanse ambassade n Havanna. Dit heeft de regering van Costa Rica zater dagavond bekendgemaakt. tjjnse aanslag. De aanval had al aan vijf Israëliërs het leven gekost. In Hebron is een volledig uitgaansver bod van kracht. Journalisten worden in de stad niet toegelaten. Volgens corres pondenten in het gebied is vanuit Kirjat Arba geschoten op arabische huizen; Is raëliërs, die Hebron binnendrongen in de nacht van zaterdag op zondag, zouden er vernielingen hebben aangericht. Na de schoten zijn twee inwoners van Kirjat Arba gearresteerd. Anderzijds gaan in Israel, ook binnen het Israëlische kabinet, stemmen op om bij wijze van represaille voor de moord aanslag de vestiging van joodse nederzet tingen in bezet gebied uit te breiden. Velen eisen een harder optreden op de Westelij ke Jordaanoever, waar de onrust en de spanningen tussen de arabieren en de joodse kolonisten de laatste maanden sterk zijn opgelopen. lastig gevallen zouden worden. De zes Amerikaanse ambtenaren die de missie leiden, keren naar de Verenigde Staten terug. Behalve de Mercedes is de Volvo een geliefde wagen in Joegoslaviës hogere kringen, reden waarom de lommerrijke buitenwijk Dedinje, waar de autoriteiten hun villa’s hebben, in de volksmond „Vol- vograd” wordt genoemd. Tito woonde daar in de Uzickastraat 15, maar het grootste deel van het jaar bracht hij toch door op zijn privé-eiland Brioni. Zoals anderen hun tweede huisje hebben, zo had Tito nog zijn tweede eilandje, Vanga „aan de overkant” van Brioni, waar hij boomgaarden had, een wijnkelder en een smidse, waar hij zijn oude vak van me taalarbeider nog wel eens praktizeerde. Dusan Doder, die als correspondent van de Washington Post in de buurt van „Vol- vograd” woonde, had al snel een methode ontdekt om er achter te komen wanneer Tito van plan was Brioni voor enige tijd te verruilen voor zijn woning in Belgrado. Althans in de zomer. Kort voordat Tito arriveerde, plachten de stedelijke autori teiten namelijk wat vliegtuigjes boven De dinje los te laten om met pesticiden de wolken muggen over de kling te jagen. Want Russen en muggen, daar had Tito een broertje dood aan! Het Israëlische leger is er nog niet in geslaagd de daders van de aanslag van vrijdag, waarschijnlijk zes Palestijnen, te achterhalen. Onder de slachtoffers waren twee Amerikaanse joden en een Cana dees. Twee Israëlische doden zijn gisteren begraven. Een van hen, Elie Hazeev, was vorig jaar veroordeeld wegens vandalis me in huizen in Hebron en het aftuigen van de bewoners, zo berichtte de Jerusa lem Post gisteren. Het Israëlische kabinet heeft zich giste ren beziggehouden met de gespannen si tuatie op de Westelijke Jordaanoever, maar geen bijzondere maatregelen afge- kondigd. Sommige ministers oefenden scherpe kritiek uit op minister van Defen sie, Ezer Weizman, die naar hun mening te laks is bij de handhaving van de veiligheid in de bezette gebieden. Premier Mena chem Begin wees die kritiek echter van de hand en verklaarde dat de veiligheid op de Westelijke Jordaanoever de verant woordelijkheid is van het hele kabinet en niet van Weizman alleen. In verscheidene steden op de Westelijke Jordaanoever en in Oost-Jeruzalem zijn stakingen gehouden en bleven winkels gesloten uit protest tegen de deportatie van twee Arabische burgemeesters en een godsdienstig leider naar Libanon. Jorda nië heeft de uitwijzing van de burgemees ter veroordeeld en de Palestijnse bevrij dingsorganisatie PLO riep de bevolking bel; omdat er geen zuurstof meer wordt geleverd voor de snijbranders, is er van produktie geen sprake meer. Via de dagbladen en de weinige radio- en tv-uitzendingen doet de overheid een dringend beroep op de Zweden niet deel te nemen aan de hamsterhysterie. Dat zal echter weinig uithalen, omdat binnen en kele dagen bovendien de transportvak- bond in staking gaat, zodat het gebrek aan levensmiddelen en brandstof nog groter zal worden. De bemiddelingscommissie, die in het arbeidsconflict een oplossing probeert te bereiken tussen werkgevers en werkne mers, verklaarde gisteren de zaak somber in te zien. Wat de looneisen betreft, be staat er een verschil van tien procent tussen werkgevers en vakbonden, een kloof die niet zo gemakkelijk kan worden overbrugd. De regering neemt een afwachtende houding aan. Als de chaos groter wordt, zal het waarschijnlijk overgakn tot dwangmaatregelen en noodwetten om het land te redden van een nationale economi sche ineenstorting. (Van onze redactie buitenland) TEHERAN. President Bani-Sadr van Iran heeft de Cubaanse minister van Bui tenlandse Zaken, Isidoro Malmierca, gis teren een Iraans voorstel aangeboden over een onderzoek door vijf landen naar de situatie rond Afghanistan, zo heeft het Iraanse persbureau PARS meegedeeld. Het Iraanse voostel behelst een onder zoek door vijf niet-gebonden landen drie mohammedaanse en twee andere die vervolgens aanbevelingen zouden moeten doen die de betrokken landen zouden moeten ovememen. PARS liet in het midden wat Malmier- ca’s reactie op het voorstel was, maar drukte wel een boodschap af die president Castro van Cuba aan de minister heeft meegegeven. Malmierca’s reis naar Tehe ran past volgens de boodschap in het raam van de bemiddelingspoging die Cu ba in de Afghaanse crisis onderneemt. De Chinese premier Hua Guofeng heeft de Pakistaanse president Mohammed Zia Ul-Haq beloofd dat China Pakistan zal helpen bij buitenlandse agressie en in menging. Beide leiders veroordeelden in krachtige bewoordingen de Russische mi litaire interventie in Afghanistan, een buurland van Pakistan. Zia arriveerde in Peking voor besprekingen met Chinese leiders over regionale vraagstukken als de Afghaanse crisis en Iran. TOKIO (AP). De Sovjet-Unie is begonnen een divisiehoofdkwartier aan te leggen op een van de vier Russische eilanden ten noorden van het Japanse eiland Hokkaido, zo heeft het Japanse persbureau Kyodo gisteren bekendgemaakt. Volgens Kyodo is het kennelijk de bedoeling van de Russen een permanente mili taire basis op het eiland te vestigen. Op twee van de eilanden, Kunashiri en Eterofu, hebben de Russen vol gens Kyodo ongeveer 10.000 man troepen gelegerd. Het persbureau zei dat men in Japanse regeringskringen verwacht dat dit aantal tegen het einde van het jaar zal zijn uitgegroeid tot 13.000, de sterkte van een Russi sche divisie. De vier eilanden werden in de laat ste dagen van de Tweede Wereld oorlog door de Sovjet-Unie bezet. Ja pan heeft ze teruggeëist, maar de Russische regering weigert de Japan se aanspraken ook maar te be spreken. De recente Russische troepenbewe gingen in het gebied hebben in Tokio grote bezorgdheid doen ontstaan en Japanse functionarissen zeggen dat zij over de bedoelingen van Moskou in het duister tasten. Het nieuwe Russische divisiehoofd kwartier, dat zich bevindt in Tennei, op het eiland Eterofli, staat volgens zegslieden in de Japanse hoofdstad rechtstreeks onder bevel van het regi onaal hoofdkwartier van het Russi sche Verre-Oosten-leger in Chaba- rowsk. Ik héb Tito twee keer van enigszins nabij meegemaakt. De eerste keer was, toen hij bij het station in Belgrado na thuiskomst van een lange buitenlandse reis het volk toesprak. Dat zal in 1954 of daaromtrent geweest zijn, ik studeerde in Belgrado, en ik bevond mij toen onder „het volk”. Wat me het meest frappeerde was zijn sterk Kroatische accent, dat hij in de Servische hoofdstad op geen enkele wijze trachtte te verbloemen. De tweede keer was ik al wat dichter naar hem toegeschoven, ik woonde toen voor de kranten het Negende Partijcon gres in Belgrado bij en zat in de zaal van het congresgebouw toen hij er zijn grote rede afleverde. Wat me toen opviel, en me trouwens ook eerder bij het station was opgevallen, was dat hij een allesbehalve begenadigd spreker was. Hij las van pa pier, op een monotone manier, zich nogal eens versprekend, met als enige pluspunt dat er van retoriek of redenaarsdemago- gie geen sprake was. Een van Tito’s buitenverblijven aan het meer van Bied had vroeger toebehoord aan regent prins Paul. Dusan Doder ver telt, dat een collega eens aan een oude automonteur die in de buurt woonde ge vraagd had wat het verschil nu eigenlijk was tussen prins Paul en Tito. De man vertelde dat beide van zijn diensten ge bruik hadden gemaakt, „maar prins Paul placht hier met twee auto’s naar toe te komen, waarvan de ene oud was, terwijl Tito met dertien auto’s komt die allemaal nieuw zijn”. WASHINGTON (DPA). De voor- verkiezingen in Texas hebben een overwinning opgeleverd voor presi dent Jimmy Carter en in het republi keinse kamp voor Ronald Reagan. Carter kreeg zaterdag 56 percent van de democratsche stemmen, terwijl zijn rivaal voor de democratsche presi- dentskandidatuur, senator Edward Kennedy, slechts 22 percent haalde. Het exacte aantal gedelegeerden naar de democratsche partijconventie, dat deze uitslag voor beiden oplevert, is nog niet bekend. Bij de republikeinen was de voor sprong van Ronald Reagan op zijn tegenspeler George Bush niet zo groot. Reagan kreeg 52 percent, vooral dank zij het behoudende platteland en Geo- ge Bush verwierf 46 percent, die hij vooral te danken heeft aan de kiezers in zijn woonplaats Houston. Reagan heeft daarmee meer dan 60 van de 80 gedelegeerden behaald, die bij de voor- verkiezingen in Texas op het spel ston- den.Daarmee lijkt de conservatieve Reagan onstuitbaar af te stevenen op de republikeinse kandidatuur, ook al verklaarde Bush dat/zelfs een neder laag in zijn eigen staat Texas hem niet iphouders met de igste ver- zes cent □cent van zaterdag cht, om te lie minis- ie Zaken) man had ■ze pomp- ■olgd. ie pomp- afgekon- t is ieders ■dereen is it minder daarmee phouders t verkeer- De Israëlische bezettingsautoriteiten hebben gewaarschuwd dat ze geen repre saillemaatregelen door joodse kolonisten zullen dulden. In Oost-Jeruzalem kwam het tot enkele schermutselingen tussen joden en arabie ren, die elkaar met stenen bekogelden. Een arabische taxichauffeur werd door jongelui in Israëlisch legeruniform in het hoofd geschoten. Israëlische militairen probeerden in een aantal steden een eind te maken aan de proteststaking van de arabische winkeliers. In Tulkarem, Na bloes, Ramallah, Toubas en Kalkilja greep het leger in om demonstraties van scholieren te verhinderen. Gematigde Israëliërs waarschuwden dat al te scherpe repressaillemaatregelen tot verdere escalatie kunnen leiden. Weiz man verklaarde in interviews dat het be leid gericht moet blijven op vreedzaam samenleven met de arabieren. De Israëli sche minister had het beter gevonden als maatregelen waren genomen tegen de joodse kolonisten, die zich in Hebron zelf hadden gevestigd. De kolonisten betrok ken een jaar geleden huizen in de stad, hoewel de Israëlische regering dat verbo den had. zal doen besluiten uit de nominatie- wedloop te stappen. Na Texas kan Reagan rekenen op 692 van de 998 stemmn, die op de republikeinse conventie nodig zijn om tot presidentskandidaat gekozen te worden. Bush heeft tot dusver slechts de steun van 142 afgevaardigden behaald. Kennedy heeft zich in Texas vooral ingespannen om de stemmen te krijgen van de aanzienlijke minderheid van Amerikanen van Mexicaanse afkomst, die in deze staat woont. Kort voor de verkiezingen bracht Kennedy nog een bezoek aan de Mexicaanse president Jose Lopez Portillo. Carters campag neleider in Texas, Robert Beckel, meende dat Kenndy’s pogingen om de Mexicaanse Amerikanen op te zetten tegen de president wel schadelijk kun nen zijn voor Carters kansen bij de presidentsverkiezingen in november.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1980 | | pagina 3