Overname van macht in Oeganda nu officieel Bondskanselier Schmidt kan tevreden zijn achtergrond ersterking reservestrijdkrachten Libië wijst 25 Amerikanen uit Geen winnaars Bild-dossier van Instemming van Zuid-Afrika met zóne in Namibië Gemeenschap komt in geldproblemen Democraten vragen Kennedy te stoppen met campagne Walraff gestolen na beëindiging Zweedse staking Starfighter stort héén drie doden Bekendmaking militaire commissie Capsule Gijzelaars Ford Sjtsjaranski 2 BINNEN. EN BUITENLAND S D A G 1 3 door Nico Scheepmaker sen ver OP taal- tak- dit Idus sche is, lode s de strie was i in ing jzig- i de tici ode HC vbe- me- op- gul- te ster- 98 van het een swa- rder rbij. idu- trie LO leis La' MEI 1980 £Van onze redactie buitenland) BRUSSEL. De Europese NAVO-landen zijn in principe bereid op verzoek van de NS 'hun reservestrijdkrachten te versterken in verband met de •Russische inval in Afgha nistan 1 trijFcl extra inspanning NAVO bereid tot inis- mis- ede- Be- iden De militaire commissie staat onder lei ding van de minister van Arbeid, Paulo Muwanga. Een van de leden is kolonel David Ojok, die zaterdag door Binaisa als stafchef van het leger werd ontslagen. Toen de commissie eerder op de dag verklaarde dat Oeganda onder controle van de militairen stond, bleef het onduide lijk of dat betekende dat president Binai sa was afgezet. Hij verbleef gisteravond in zijn residentie in Entebbe, op 40 kilometer van de hoofdstad Kampala. zorgen hoeven te maken omdat het Duit se kiezersvolk in ieder geval niet een „geheel rode” regering wil zien. Uitslui tend de „Sozi’s” aan de macht is voor velen in dit land een schrikbeeld. Terwijl de toestand van de FDP met het woord dramatisch kan worden om schreven, geldt voor de positie van de CDU-CSU eerder de omschrijving cata strofaal. Na een verlies van ruim vijf procent twee weken geleden bij de ver kiezingen in het Saarland, nu een verlies van bijna vier procent in Noordrijn- Westfalen! Cijfers die zelden meer voor komen in de Duitse politiek. De vergadering zal openbaar zijn, zo werd gezegd. Van de raad maken verte genwoordigers van de partijen van ver schillende politieke richtingen deel uit. Alle partijen zijn verenigd in het Nationa le Bevrijdingsfront. In Dar es Salaam, de hoofdstad van Tanzania, is vernomen dat Milton Obote, die in 1971 door Idi Amin als president van Oeganda was afgezet, gisteren met president Nyerere de toestand in Oeganda heeft besproken. De hoogste functionaris van Tanzania in Oeganda, Hussein Shekilango, blijkt zondag met zijn vliegtuig te zijn veronge lukt toen hij naar Tanzania onderweg was om Nyerere over de crisis in te lichten. Het toestel is in dichte mist tegen een berg in de buurt van de Noordtanzaniaanse stad Arusha te pletter gevlogen, zo werd mee gedeeld. Het ligt voor de hand aan te nemen dat de kandidaat-kanselier van de oppositie, Frans Josef Strauss, voor deze nederla gen verantwoordelijk is. Strauss zelf heeft dit uiteraard verontwaardigd van de hand gewezen. Hij is onmiddellijk begonnen om de grotere zusterpartij van zijn eigen CSU allerlei verwijten te ma ken. De CDU heeft volgens de kandidaat in het land Rijn en Ruhr niet genoeg hardheid getoond. In het hoofdkwartier van de CDU in NEW YORK (Reuter). Zuid-Afrika heeft ingestemd met het voorstel van de Verenigde Naties tot instelling van een gedemilitariseerde zóne in Namibië Zuid- west-Afrika als onderdeel van het onaf- hankelijkheidsplan voor dit gebied. Minis ter van Buitenlandse Zaken Pik Botha heeft dit gisteren meegedeeld. Hij zei verder dat er dan wel zekere toezeggingen van VN-zijde gedaan moe ten worden. Zo moet secretaris-generaal Waldheim van de Verenigde Naties troe pen naar het gebied sturen, voorkomen dat de bevrijdingsbeweging SWAPO mili taire bases in het land krijgt en ervoor zorgen dat de VN de SWAPO niet zullen erkennen als enige vertegenwoordiger van het volk van Namibië. WASHINGTON (AFP). De voorzit ters van de verkiezingscomités van de Democratische Partij in tien Amerikaan se staten hebben senator Edward Kenne dy gisteren gevraagd zich terug te trekken uit de strijd om de presidentskandidatuur van die partij. Volgens de tien voorzitters is de strijd in feite toch al beslist in het voordeel van de zittende president, Jim my Carter. Onder degenen, die Kennedy hebben aangeraden zich terug te trekken is de voorzitter van de Democratische Partij in Californië, de staat waar Kenne dy een grootscheepse campagne wil voe ren voor de voorverkiezing van 3 juni. Edward Koeznetsow, die 10 jaar in Sow- jetkampen en -gevangenissen doorbracht, zei dat de autoriteiten iedereen die ooit tot gevangenschap in een kamp veroordeeld was, als een permanent slachtoffer be schouwen dat altijd weer achter het prik keldraad zal terugkeren. Er is een kamp- gezegde, vertelde hij, dat luidt: „Hoe vlugger je erin komt, hoe vlugger je er weer uit komt; en hoe vlugger je er uit komt, hoe vlugger je weer terugkomt”. Toen een der panelleden hem vroeg hoe hij, ondanks de scherpe controle, in staat was geweest een boek in het kamp te schrijven, vertelde Koeznetsov dat het schrijven, hoe in het geheim dat ook moest gebeuren, minder problemen had opgeleverd dan het verbergen, en uit het kamp smokkelen, van het geschrevene. Hij haalde een papiertje uit zijn porte feuille, dat vervolgens de ronde deed bij de panelleden. Op zulke dunne papiertjes schreef hij zijn boek! Al die papiertjes werden ineengerold in een capsule ge daan, en die werd bij een doorzoeking van de cel aan een draadje dat tussen de kiezen werd geklemd, doorgeslikt. Ging het toch mis, dan werd het touwtje door gebeten en verdween de capsule, ging het goed dan kon de capsule weer aan het draadje omhoog worden gehesen. Ik heb dat papiertje, een origineel exem plaar, even op de hand mogen hebben. Doorschijnend dun, ter grootte van een hand, ter breedte van drie vingers, volge krabbeld (met een fijne ballpoint) met zulke kleine letteijes van nog geen milli meter hoog, dat ze met het blote oog niet te ontcijferen waren, terwijl één kant van zo’n ragdun velletje vier boekbladzijden druks vertegenwoordigden. 'ïi jft Dr. Alexander Luntz, een van de getui gen tijdens het tribunaal voor Anatoli Sjtsjaranski, dat maandag en dinsdag in het Hilton Hotel in Amsterdam werd ge houden, besloot zijn getuigenis met de woorden van de dichter John Donne (1572-1631): „Vraag nooit voor wie de klok luidt; ze luidt voor jou”. Hij sprak onder meer deze opmerkelij ke woorden: „Iran is niet het eerste land waar de regering gijzelaars vasthoudt”. „In de loop der jaren hebben we al dikwijls betoogd en aangetoond dat het houden van gijzelaars in de Sowjet-Unie tot de dagelijks praktijk van de regering behoort. Wij, die ervaring in deze zaken hebben, weten al heel lang dat de regering die gijzelaars houdt in geen enkel opzicht kan worden vertrouwd, noch op militair gebied, noch op het gebied van politieke en economische verdragen. Een regering die gijzelaars loslaat, maakt op die manier de eerste stap in de richting van een werkelijk vreedzame coëxistentie, een werkelijke détente. De leider van de vrije wereld moeten dat in gedachten houden als zij met de USSR onderhandelen over ontwapening, handelsverdragen en ande re overeenkomsten waarin de USSR zo sterk geïnteresseerd is”. itige e te die De d. de waar van lats- md- age- 3UW »ren rga- ge- i de zeg- eke- ijke r te ster vee- ialo- igen FRANKFURT (DPA). Een dossier en materiaal, dat belastend zou zijn voor het Westduitse boulevardblad Bild-Zeitung, is gestolen uit een kantoor in Frankfurt. Dat heeft de Frankfurtse politie zondag be kendgemaakt. Het kantoor is van de West duitse schrijver-journalist en Bild-bestrij- der Günther Walraff. Volgens de aangifte bevatte het dossier duizenden contact adressen, copieën van rapporten over au teursrechten op emblemen van Bild, do cumentatie over Bild-cadeau’s, verkoop lijsten van de uitgeverij Axel Springer Verslag en ongeveer 750 Duitse mark. :t is it is 978, ren. >rui- aver war- Jfde >gen oen. nge- sgen «er gere NV drie Isle- atri- juri- laar i. >oek pa- hre- thur irist ien- be- met ren idse son* gen- vrij- en gen. nis- de die isen >ese t te van terk van aan- met BRUSSEL (ANP). Door het ontbre ken van een begroting dreigt de Europese Gemeenschap in de loop van dit jaar in ernstige financiële problemen te komen. De begroting, die er voor dit jaar had moeten zijn is vorig jaar door het Europe se parlement verworpen. De uitgaven, die de Gemeenschap toch moet doen, worden op het ogenblik gefinancierd uit zoge naamde „twaalfden” van de begroting van vorig jaar, maar die leveren onvol doende geld op. De Europese commissie, het-„dagelijks bestuur” van de Gemeen schap, heeft de Europese ministerraad voorgesteld voor de maand juni extra geld ter beschikking te stellen. Ondanks het feit dat coalitiepartner FDP bij de deelstaatverkiezing en in Noordrijn-Westfalen ruim 1,7 procent verloor en daardoor 1340 stemmen te kort kwam voor de kiesdrempel van 5 procent, hebben SPD en FDP samen dankzij de winst van bijna vier procent van de socialisten toch bijna 1,6 procent gewonnen in vergelijking met de verkie zingen van 1975. Schmidt: „Dat is met name te danken aan onze buitenlandse politiek, aan onze inzet om de spannin gen tussen Oost en West te vermin deren”. Bondskanselier Schmidt kan tevreden zijn. Hij is namelijk de eigenlijke win naar van de voor de sociaal-democraten zo gunstig uitgevallen verkiezingen. In Noordrijn-Westfalen, waar bijna een derde van de hele Duitse bevolking Gisteravond werd via de radio tevens meegedeeld dat het voorlopige Oegandese parlement, de Nationale Consultatieve Raad, „zo snel mogelijk” bijeen zal komen om over de politieke toestand in het land te debatteren. Dit werd besloten tijdens een vergadering van de militaire com missie. Het militaire comité van de NAVO, waarin de chefs van staven zijn verenigd, kwam gisteren, net als de ministers van Defensie, in vergadering bijeen. Links op de foto de chef-staf voor Europa, de Amerikaanse generaal Hogers. Rechts zit de commandant van de Atlantische Oceaan, de Amerikaanse admiraal Train. (Van onze redactie buitenland) KAMPALA. In een gisteravond via de radio verspreide verklaring van de militaire commissie van het Oegandese Nationale Bevrijdingsfront, is gezegd dat zij „met onmiddellijke ingang” de macht van president Binaisa heeft overgenomen. (Van onze redacteur in Zweden Henk Ruyssenaars) STOCKHOLM. Het grootste CAO- conflict dat Zweden ooit heeft beleefd, is opgelost en het openbare leven weer genormaliseerd. Via een bemiddelings- commissie tussen de bond van werkge vers, SAF, en het overkoepelende or gaan van vakbonden, LO, kon een compromis worden bereikt. Zweden heeft door deze botsing van de sociale partners een miljardenverlies geleden. Bovendien is volgens velen duidelijk geworden dat het zogenaamde Zweed se harmoniemodel afgeschreven kan worden. SAF-leider Curt Nicolin zei in een commentaar de door zijn organisatie geaccepteerde looneisen nog steeds te hoog te vinden, terwijl LO-leider Gun nar Nilsson verklaarde dat de werkne mers hebben verloren. De effectieve loonsvergoging bedraagt rond 7,3 pro- icent, terwijl de inflatie in Zweden rond 11 procent ligt. Duidelijk is geworden dat van de goede vèrstandhouding tussen werk nemers en werkgevers niets meer is overgebleven. Daarom heeft het cao- conflict zo lang geduurd. Twee weken lang werd het hele land lamgelegd in een strijd die door de meeste mensen als totaal overbodig werd beschouwd. Opgelucht was men in ieder gaval toen het openbaar vervoer weer begon te functioneren, radio en televisie weer op gang kwamen en havens en vlieg velden weer werden geopend. Het isolement dat Zweden nu twee weken lang heeft gekend, werd einde lijk verbroken en restaurants, winkels, warenhuizen en bioscopen werden be stormd. Rond een miljoen mensen kon den in ieder geval gisteren normaal naar hun werk na door staking en uitsluiting twee weken lang weerloos te zijn geweest. Van de sociaal-democratische wel vaartsstaat is weinig meer overgeble ven dan een land dat dezelfde crisis verschijnselen begint te vertonen als andere Middeneuropese landen. De so ciaal-democratische oppositie gaat een motie van wantrouwen indienen welke waarschijnlijk zal leiden tot het aftre den van de huidige premier Faelldin. Een van de beschuldigingen die zijn straf van tien jaar kamp en drie jaar verbanning opleverden, was dat hij presi dent Ford van de Verenigde Staten ter gelegenheid van het 200-jarig bestaan van de Verenigde Staten een gelukwens had gestuurd. De Canadese professor Irwin Cotler, die door Sjtsjaranski’s moeder was gevraagd als zijn verdediger op te treden, had uitgezocht dat Brezjnjev, Ko sygin en menige andere hoge Sowjet-auto- riteit veel hartelijker en uitvoeriger geluk wensen aan Gerald Ford hadden ge stuurd, echter zonder dat zij daarvoor een zo hoge straf kregen opgelegd. Cotlers advocaatschap duurde overigens ultra kort. Samen met de Russische prof. Ler ner werd hij in de auto waarin zij op aandringen van de Sowjet-autoriteiten!, op zondag een tochtje maakten, aange houden en naar het vliegveld gebracht. Het was snikheet in de auto, maar ze mochten er niet uit om even de benen te strekken. „Als ze je voor straf het land uitzetten, zeg dan dat ik dat ook graag wil!” had prof. Lemer tegen Cotler ge zegd. En ook: „Denk erom dat je je niet, dat je je NOOIT laat intimideren! Wij zijn de waarborg van eikaars toekomst”. aald van h a gin oals aast i tot sten Bonn, het Konrad Adenauerhuis, heb ben gisteren bijna alle CDU-leiders, ge vraagd en ongevraagd, beweerd dat er nu niet meer over kan worden gepraat of er misschien een andere lijsttrekker voor de Bondsdagverkiezingen moet ko men. Ernst Albrecht, door Strauss als kandidaat verdrongen: „Ik zal alles doen om zo.n discussie te vermijden”. De ge schiedenis heeft uitgewezen dat dit soort verklaringen er in de CDU juist toe leiden dat er wel een discussie over personen ontstaat. CDU-voorzitter Hel mut Kohl, kan daar van meepraten. De vraag is of Strauss nog over de nodige autoriteit beschikt om de gang van zaken binnen de Union beslissend te bepalen. Er zijn waarschijnlijk teveel CDU-leden die ervan overtuigd zijn dat het aan hem ligt dat hun partij het in het Saarland en Noordrijn-Westfalen zo slecht heeft gedaan. De CDU-top kan, bij gebrek aan goede alternatieven, niet anderes doen dan tandenknarsend de eed van trouw op Franz Josef afleggen. Het partijvolk zal echter opheldering willen hebben over de betekenis van de persoon Strauss bij de afgelopen deelstaatverkiezingen en zo mogelijk bij de komende Bondsdag verkiezingen. Als de CDU-aanhangers tenminste niet nu al zijn gedemorali seerd. Zuid-Afrika voert sinds de Eerste Wereldoorlog krachtens een mandaat van de Volkenbond het bestuur over Zuid- west-Afrika. De Verenigde Naties hebben vastgesteld dat het gebied onafhankelijk behoort te worden. (Van onze redacteur in West-Duitsland) BONN. De Westduitse regeringschef Schmidt weet waar hij na de voor hem zo voorspoedig verlopen deelstaatverkiezingen in Noordrijn-Westfalen, aan toe is. Op een bestuursvergadering van zijn partij zei de SPD-voorman gisteren dat de absolute meerderheid van het Duitse volk zijn politiek goed keurt. Lws tens van Defensie van de zogeheten Euro groep van de NAVO' gisteren in Brussel hebben gepubliceerd. Definitieve beslis singen zullen waarschijnlijk niet voor het eiiide van het jaar worden genomen. ■■Uri hun verklaring zeggen de ministers, ■dat de Europese NAVO-landen bereid zijn „hun deel van de defensielast te dragen, in het bijzonder in het licht van de toegeno men verantwoordelijkheid van de VS die uit de recente ontwikkeling voortvloeit”. Uit een andere passage in de verklaring blijkt, dat hiermee met name wordt ge doeld op de kwestie-Afghanistan. 'De voorzitter van de Eurogroep, de Westduitse minister van Defensie Apel, zgj gisteren dat de VS niet van plan zijn Amerikaanse troepen uit West-Europa te- rhg te trekken om deze in te zetten in het gebied van de Perzische Golf en de Indi sche Oceaan. Wel acht hij het mogelijk, dak Amerikaanse reserves die volgens de Oorspronkelijke plannen eigenlijk be stemd' zijn voor Midden-Eüropa „een an- deïë ‘bestemming krijgen”. Apel herinner de eraan, dat al in mei 1978 door de l£AVO-landen is overeengekomen dat oreer aandacht moet worden besteed aan reservetroepen. Na het Russische in- •gjjjpen "in Afghanistan is deze afspraak Vólgens hem en zijn collega-ministers van de;- andere NAVO-landen meer dan ooit actueel. De Westduitse bewindsman zei overi gens, .dat „elke verandering in de prioritei- teh jn het NAVO-defensieprogramma bin- rten het huidige financiële raamwerk fftoet blijven”. Zoals bekend hebben de NAVO-landen afgesproken hun defen- sieuïtgaven jaarlijks met drie procent reëel, (dat wü zeggen rekening houdend friet dé inflatie) te doen stijgen. -De Nederlandse minister van Defensie Scholten heeft de Eurogroep voorgesteld, de mogelijkheden te onderzoeken van een gezamenlijke opleiding van de bemannin gen van Lynx-helikopters. Deze toestellen zijn in gebruik in Nederland, Engeland, West-Duitsland, Denemarken en Noorwe gen, Tevens zal worden nagegaan, of straaljagerpiloten uit Nederland. West- Duitsland, Noorwegen, Denemarken en België gezamenlijk in de VS kunnen wor den getraind. Tot nu toe vindt die training plaats in Canada. '16'1 Overigens blijkt uit het nieuwe Belgi- sché regeerakkoord, dat België niet eer- dêf dan eind dit jaar definitief zal beslis sen óf het akkoord gaat met de statione- riijg’ van Cruise-raketten Öp Bèlgisch gröndgébied. SAARBRÜCKEN (DPA). Door het nèerstorten van een Belgische straaljager van het type Starfighter op een machine fabriek in Neunkirchen in het Westduitse Saarland, zijn gisteren drie vrouwen om hét leven gekomen. De twee piloten kon den zich met de schietstoel tijdig in veilig heid brengen. Bij het ongeluk vielen ver scheidene gewonden en op twaalf plaat sen in de fabriek brak brand uit. De oorzaak van het ongeluk was een vogel, dië volgens de piloten in een van de moto ren werd gezogen. Het vliegtuig werd daarop onbestuurbaar en stortte neer. (Van onze redactie buitenland) PARIJS. De Libische regering heeft 25 Amerikanan het land uitgewezen, zo heeft radio-Tripoli vannacht bekend ge maakt. De Amerikanen worden beschul digd van spionage, het onderhouden van contacten met terroristische organisaties én het toebrengen van schade aan „de relatie tussen het Libische en Amerikaan se volk”. Een woordvoerder van het Amerikaan- së.ministerie van Buitenlandse Zaken zei vanmorgen geen verband te zien tussen deze uitwijzing en de uitwijzing van vier Libiërs door de Amerikaanse regering af gelopen zondag. Het viertal was door de regering in Washington beschuldigd van intimidatie van tegenstanders van het be wind van de Libische leider kolonel Kadaffi. Ook de Britse regering heeft gisteren yier Libiërs, allen medewerkers van de Libische ambassade, uitgewezen wegens wat wordt genoemd „activiteit die niet te verenigen is met hun functie”. Gesproken wordt- van intimidatie van Libiërs in Groot-Brittannië. Volgens de Britse rege- f-ing heeft de Libische regering ingestemd met het vertrek van de vier. Gisteren hebben Libische studenten de Libische ambassades in een groot aantal landen bezet en „omgedoopt” tot volksbu- reaus. De acties volgden op een oproep van Kadaffi tot het volk om „zichzelf te besturen”. Tot nu toe hebben de regeringen van landen waar Libische ambassades zijn b'ézet, niet gereageerd op deze acties, met uitzondering van Zwitserland dat liet we ten de bezetting als een interne Libische aangelegenheid te beschouwen. '-Dit blijkt uit de verklaring die de minis- Het duurde drie jaar voordat de moeder van Anatoli Sjtsjaranski haar zoon in het kamp mocht opzoeken. Dat is overigens tegen alle regels, zoals het ook tegen de regels was dat zij hem maar kort mocht opzoeken, waarbij zij bovendien werden gescheiden door een glazen wand. Dat was kort nadat er foto’s in de kranten hadden gestaan (in juni 1979), Waarop Breznjev en Carter elkaar omhelsden. Toen Sjtsjaranski en zijn moeder afscheid van elkaar moesten nemen, vroegen ze of ze elkaar even persoonlijk mochten om helzen. Dat mocht niet. „Je moet maar denken”, zei Sjtsjaranski toen tegen zijn moeder, „wij zijn geen Carter en Brezjnjev...” woont, heeft de SPD haar verkiezings campagne uitsluitend afgestemd op de populariteit van Helmut Schmidt en de angst voor Franz Josef Strauss. De ver kiezingen van zondag waren dan ook in feite Bondsdagverkiezingen, of met an dere woorden, „kanseliersverkie- zingen”. De sensationele gebeurtenissel in Noordrijn-Westfalen hebben geleid tot een nieuwe slagorde. In de sterkste deel staat regeren de vrije democraten niet meer met de partij waarmee zij in Bonn de bondsregering hebben gevormd. De FDP-minister van Economische Zaken, Otto Graf Lambsdorff, zei als eerste liberaal dat er geen twijfel aan kan be staan dat de FDP trouw blijft aan de SPD. Maar dat neemt niet weg dat de uitgangspositie van de liberalen voor de Bondsdagverkiezingen van oktober in grijpend is veranderd. Om als partij te overleven, is de FDP gedwongen duide lijk te maken wat haar dan precies on derscheidt van de SPD. Dat kan ten koste gaan van het „mooie coalitiebeeld” dat men de kiezers moet verkopen. In SPD-kringen werd gisteren gespe culeerd op een „medelijden” bij de kie zers voor de FDP in oktober. Verder zouden de liberalen zich, aldus een hoge sociaal-democratische partijfunctiona ris, voor de Bondsdagverkiezingen geen

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1980 | | pagina 3