In Bad weinig boeiende
eenakter in saaie regie
Schaubühne kan
Goren
von
Amerikaanse Romantics onderscheiden zich met direkt repertoire
Lochem Festival: zon, bier, lol,
maar weinig rock van kwaliteit
Oresteia niet op
tijd instuderen
Hugh Griffith
overleden
T
Sotfe
ïlJ.
kans op Gouden Palm
Kurosawa verfilmt imposant Japans heldenepos
Kagemusha maakt beste
0 Fl
gen
T)
>291
LIJN
50 °f
Vuuren
20
21
KUNST
1 6
M E I
1980
Toneelopdracht Ischa Meijer tegenvaller
I
floors
menten
EPOT
Zwart leer
NOORDHOLLANDS PHILHARMONISCH ORKEST
KKET
- Man’
Vuuten
tels
Luchtig6
tjü m'
VRIJDAG
O’S
«'Or
zOmerprl.^sl E
•nder nP -
coats
BlaZevoora®el ■',an
Tot b13
3 fc) i-3
- stop - TT Rokken
Deux guiaot
van -
stop
^elcevpSeng^
van a®1
CANNES Kurosawa’s Kage-
JLS musha is de eerste festivalfilm
‘ut° Na- geweest die je het gevoel gaf dat
c je ook echt zat te kijken naar iets
van wel heel bijzondere orde. Een
werkelijk belangrijke Cannes-
A-H2, t première, waar dan ook heel veel
3slo8en van was verwacht. Voor het eerst
pERS0. in tien jaar tijd maakte de Japan-
r grijs, -- se meester in eigen land weer een
/"motor en tevens keerde hij terug
ei. 023- naar het genre van de historische
epiek, waarmee hij wereldwijde
GL, okt. -- vermaardheid verworven had.
iur’ De meeste insiders hielden nog
BV “voor de start van het festival Ka-
-v.a.n gemusha al voor de grootste
kanshebber op de Gouden Palm.
Nu de film is gezien wordt die
kans alleen maar groter geschat,
het is een overrompelend werk-
stuk van een uiterst markante
JbedTfr 'stijlvirtuoos.
(Door Pieter van Lierop)
v Toneelprijzen
voor H. Croiset
en José Ruiter
iptiek
itiode
Llouses
stop
□p
en
KO VAN LEEUWEN
(ADVERTENTIE)
JEFIETS
Kurosawa’s film is eigenlijk minder in-
128. Tel.
(ADVERTENTIE)
Concertgebouw Haarlem
20.15 uur
entrée f 15,— (a.i.) c.j.p. geldig
Loo
dinsdag 20 mei 1980
DERDE CONCERT BEETHOVENCYCLUS
Al om half tien ’s ochtends werd de rust
van Hemelvaartsdag verstoord door een
uiterst ruig optreden van de Drentse hard-
rockformatie Frankenstein. Gitaren ge
molesteerd, met een bijl ingehakt op een
geluidsbox, enfin, het welbekende de-
structiewerk, verpakt in boerse vrolijk-
in de Cinetone-studio in Duivendrecht. De
voorbereiding vraagt meer tijd dan veron-
Het ging het Holland Festival om het
spelen van de drie delen op één dag. Nu
dit niet mogelijk is, heeft het deze voor
stellingen afgelast. De Schaubühne am
Halleschen Ufer komt met nog drie pro-
dukties naar ons land. Geprobeerd wordt
extra-voorstellingen te geven van Gross
und Klein van Botho Strauss in de regie
van Peter Stein, en van Aus der Fremde
van Ernst Jandl in de regie van Ellen
Hammer, aldus het Holland Festival.
programma: Ouverture Kónig Stephan
Pianoconcert no 2
Vioolconcert
dirigent: JERZY KATLEWICZ
soliste EDITH VOLCKAERT - viool
Ischa Meijer was enige tijd toneelcriti
cus van de Haagse Post en stelde zich toen
kwetsbaar op door meedogenloos te keer
te gaan tegen acteurs, actrices en toneel-
toestanden die hem niet bevielen. Hij is de
uitvinder van het woord actreutel, dat bij
herinnering de woede bij de oudere to-
neelgarde nog steeds kan doen opvlam
men. Meijer schreef zijn eenakter niet uit
eigen initiatief; hij kreeg een opdracht
daartoe van toneelgroep Centrum.
sneller begon te drinken en steeds viezer
werd door de donkere bosgrond.
Udo Lindenberg, die ruim twee uur
speelde, sloot het festival af. Hij trad op
met zijn acht man tellend Panik Orches-
ter, zong naast Engels en Nederlands
voornamelijk Duits en had aanzienlijk in
het theatrale karakter van zijn show ge
knipt om financiële redenen. Zijn repetoi-
re bestond voor een groot deel uit rock-
klassiekers van anderen.
.uwe*”
Het Lochem Festival. Met; Franken
stein, De Toekomst, Joan Jett The
Black Hearts, The Romantics, Motor
head, Udo Lindenberg.
Openluchttheater Lochem.
1980.
HD*2
1^*
VAiHO*’
st. 7800,
r 4 I. Na
Toen was de beurt aan Motorhead. Die
Engelse groep heeft zo ongeveer alles te
bieden wat een serieus muziekliefhebber
verafschuwt. Ongelofelijk stompzinnige
gitaarloopjes, zo hard en rommelig ge
speeld dat alles verzandde in een brei van
geluid, het heesrauwe stemgeluid van zan
ger Lemmy en een absoluut minimum aan
muzikale variatie. Overkill, Stay Clean,
No Class, of Over The Top: alles klonk
hetzelfde. Zeker, al die anti-muzikaliteit
geeft het iets lolligs. Maar dat dan alleen
om „het idee” en niet langer dan twee
minuten. In ieder geval, het Lochemse
publiek ging er dusdanig van uit de bol
dat haast een ieder schijngevechten voer
de, onzichtbare gitaren bespeelde, steeds
Ex-Runaway zangeres Joan Jett stond
daarna op het programma. Deze kleine,
gezette dame in zwart leer kon een be
hoorlijke keel opzetten en haar begelei
dingsband The Black Hearts pompte er
nogal wat energie in. Het bleef echter bij
F
a van
Zijn liedjes vertoonden enige overeen
komst met die uit de Neerlands Hoop-
shows, waarbij het orgeltje en de zangeres
(van Pee Wee The Specials) er een
Gruppo Sportivokleurtje aan gaven en
gitarist Jan de Hont opvallend bescheiden
aanwezig bleek. Bram deed weinig moeite
het publiek voor zich te winnen. Voor hem
was dit optreden dan ook niet meer dan
een try-out.
Misschien door Meijers toneelvrienden
wordt je nieuwsgierige belangstelling wat
hoger opgevijzeld, dan anders bij een au
teur het geval zou zijn. En misschien is de
tegenvaller daarom zo groot. Er is nauwe
lijks iets interessants aan de hand in dit
stuk. De man waar het om gaat is dat niet,
maar dat had nou juist het boeiende kun
nen zijn. De acteur Polio Hamburger
heeft de lastige taak een tamme monoloog
tot leven te brengen, waarin een kantoor
mannetje zich letterlijk, maar ook een
beetje figuurlijk bloot geeft. Veel burger
lijkheid en een vleugje verknipte erotiek,
gelardeerd met enkele voor mannen her
kenbare zaken als te botte of té scherpe
scheermesjes of de gulp van een onder
broek die bij tweemaal wassen al hinder
lijk te wijd geworden is. Maar dat zijn
slechts heel kleine krentjes in een brood
dat verder zonder smaak is.
Voor regisseur Ad van Kempen was er
ook al weinig eer te behalen. Hij roept in
zijn overigens saaie regie flarden van ir
reële sfeer op, werkt wat met maskers
(van Els Timmerman) waardoor er sug
gestieve momenten ontstaan die op zich
zinloos zijn, maar kan het geheel ook niet
van de grond tillen.
i
Bpitefire.
I. 02550-
4, 1971,
(VB-keur
Vr.pr.
17-3414.
-adio-TV
teenbok-
igens va--”
Akira Kurosawa: ..Ik beschouw mezelf als
een intuïtieve filmer
zelfverwerkelijking. Voor een veldslag
monsterde men zich uit in de meest fan
tastische harnassen, zelfs het voetvolk
was uitgedost als voor een feest. Geen
piekenier zonder aan zijn lans een wimpel
met daarop het in dichtvorm geschreven
testament van zijn generaal. Zo zocht men
de dood op.
Als een getuigenis van die cultuur is
Kagemusha een grandioze film, met als
hoogtepunten twee briljant geënsceneer
de veldslagen. De eerste in een nachtelijk
heuvellandschap. De laatste zonder het
eigenlijke vechten te laten zien: je ziet
alleen aan de ene kant die borstwering
met fuseliers, afgewisseld met beelden
van de golfsgewijze charges van telkens
nieuwe cavalerie-eenheden. De rest hoor
je alleen en je ziet de ontzetting in de ogen
van de daar als toeschouwer opgedoken,
verdreven dubbelganger, die ten slotte als
laatste de dood inrent. De slotbeelden van
de film bestaan uit een minutenlange
rondgang over het slagveld, vol creperen
de paarden, bergen lijken en stuiptrek
kende ridders.
Het eigenaardige van de film het is
ook de enige echte zwakte is dat Kage
musha een hoofdthema lijkt te missen. De
film maakt niet duidelijk wat Kurosawa
er nou eigenlijk mee wil zeggen. En dat is
toch nogal vreemd van een regisseur die
we hebben leren kennen als een groot
bewonderaar en bewerker van Shake
speare en de grote Russen.
Tijdens een persconferentie zei hij daar
desgevraagd het volgende over: „Ik be
schouw mezelf als een nogal intuïtieve
filmer. Als ik ga werken aan mijn ideeën
voor een film, dan denk ik nooit in termen
van thema’s. Het is een erg natuurlijk
proces waar ik doorheen ga. Natuurlijk,
wanneer alles uiteindelijk bij elkaar is
gekomen, moet duidelijk zijn wat ik te
zeggen heb. En ik word beslist beïnvloed
door de wereld waar ik deel van uitmaak,
maar ik zoek niet bewust naar een thema.
Mijn films weerspiegelen mijn persoon
lijkheid, mijn filosofie, mijn gedachten,
maar nooit echt een boodschap”.
„Wel kan ik er nog aan toevoegen dat
tijdens het werken aan Kagemusha, Tol-
stoi’s Oorlog en vrede voortdurend op
HAARLEM. Men wordt geacht in
bad te zingen en daarom klinkt er opera
muziek door de luidsprekers van het the
ater, voordat het toneelstuk In Bad be
gint. Het gaat om een eenakter, geschre
ven door Ischa Meijer, waarin we als
publiek op een voyeur-achtige manier
een man mogen gadeslaan bij zijn was
beurt. Volgens Meijer het enige half uur
tje privé-genoegen dat zo’n man nog over
heeft gehouden, nadat hij voor het huwe
lijk gekozen heeft.
"Brede- A
ndvoort. ~-
Griffith kreeg voor zijn creatie van
sjeik Ilderim in 1959 de Oscar voor de
beste bijrol. Hij trad jarenlang in
Groot-Brittannië en de Verenigde
Staten op in films en theaterproduk-
ties. De overledene was afkomstig uit
Wales en een vriend van wijlen Dylan
Thomas.
platvloerse bubblegumpop die het ene oor
in en het andere even hard weer uitging.
Het hoogtepunt vormde het optreden
van The Romantics, die aanstaande zater
dag overigens ook optreden in Paradiso.
Een hoogtepunt, zowel voor het oog als
het oor. Dat eerste vanwege de positief-
energieke presentatie, de opvallend felro
de leren broeken en de goedverzorgde
kapsels (nogal wat uiterst jonge dames
geraakten door dit uiterlijk vertoon in
ouderwetse staat van opwinding): Het
tweede aspect betrof de knappe en afwis
selende samenzang, het heldere gitaarspel
en de direkt overkomende melodievor
ming. Vrijwel al het werk van de debuut-
elpee werd gespeeld, waaronder uiteraard
het hitnummer What I Like About You.
R, 1975
eur wit,
enestet-
laal. Tel.
heid a la Normaal. Best wel grappig om te
zien, alleen was het er nog wel een beetje
te vroeg voor. Gitarist Bertus Westerhuis
zou voor de rest van de dag met scheefge
trokken mond, klompen, een kapotte
overall en een nadrukkelijke dialectsuit-
spraak dienst doen als presentator.
I;*-» Het Holland Festival heeft dit woensdag
meegedeeld. De acht uur durende voor-
Niet duidelijk werd wat voor rol de
ironie daarbij speelde). Genoemd mag ze
ker worden zijn versie van het Stones-
nummer Sympathy For The Devil, al was
het alleen maar om de prachtige congaso-
lo die de Nederlandse percussionist Nep-
pie Noya daarin gaf.
Tijdens Lindenbergs optreden zorgde
een ongeluk met een hoogwerker, vlak
naast het podium voor een akelig incident.
Een fotograaf van de Vara en een mede
werker van de organisatie raakten daar
bij gewond.
Om half acht ’s avonds kon je weer
vogels horen zingen in het Lochemse.
JOOST NIEMÖLLER
LOCHEM. Veel zon, veel bier en veel
lol. Dat was ongeveer het algemene beeld
van het gisteren in Lochem gehouden
popfestival. Een festival overigens, dat
muzikaal gezien weinig opvallende mo
menten herbergde. Zo’n 12.000 mensen
kregen een programma aangeboden
waarin vooral simpele, moderne rock de
boventoon voerde. En dat was, gezien het
gezelligheidskarakter van zo’n dag mis
schien ook maar het beste.
stellingen waren voorzien op 14 en 15 juni
1— dersteld werd. Het Berlijnse gezelschap
_kan volgende maand wel het eerste deel,
Agamemnon, opvoeren. Het tweede
Choëphoren wordt nog gerepeteerd. Het
derde en laatste deel, Eumeniden, is daar
nog niet aan toe.
LONDEN (AP). In Londen is
woensdag op 67-jarige leeftijd
overleden de bekende acteur Hugh
Griffith, in Nederland onder meer
vermaard door zijn rol in de film
Ben Hur, waarin hij sjeik Ilderim,
wiens witte paarden de strijdwagen
wedstrijd wonnen, gestalte gaf.
7
Aanvankelijk zou daarna vervolgd wor
den door Lee Perry. Aangezien deze niet
op kwam dagen, was reggaezanger Sugar
Minott aangekondigd. Aangezien dat
eveneens niet doorging stond er toen een
boerenkapel in blauwe kiel op het podi
um. Vervolgens primeurde Bram Ver
meulen met zijn nieuwe groep De Toe
komst.
)RD CA-
I. geel,
Vr. pr
ar, J. F
Haarlem,
De Hans Snoekprijs 1980 voor de meest
wezenlijke bijdrage op het gebied van het
'^jeugdtheater in Nederland is toegekend
aan Josef van den Berg voor zijn spel
Appeloog.
•ken en
t Bovag A
'an nw,|
ntie f
if
iart 114,
Wl
«’•“gs
ksstraat
il. 023
De prijs Arlecchino voor de beste man-
1 nelijke bijdragende rol was voor Siem
I - Vroom in de rol van Apollion in Lucifer
TVan Joost van den Vondel uitgebracht
door het publiekstheater in de regie van
“Hans Croiset.
kaartverkoop en plaatsbespreken aan de kassa van het Concertgebouw, Lange
Begijnestraat 13, Haarlem van 10-15 uur; telefonisch 32 09 94 van 12-15 uur.
c.f) DL x
wode.
Voorstelling: In Bad. Toneelstuk
van Ischa Meijer, gespeeld door Cen
trum. Acteur Polio Hamburger. Regie
Ad van Kempen. Toneelbeeld Willem
van Malsen.
Polio Hamburger In de eenakter In Bad van Ischa Meijer
Spijtig voor Centrum en iedereen die er
aan gewerkt heeft, maar In Bad is een
toneelstuk dat we maar het beste snel
kunnen vergeten.
De Louis d’Or-prijs voor de beste man
nelijke dragende rol is toegekend aan
Hans Croiset in de rol van Creon in het
zelfde stuk.
De prijs Colombia, bestemd voor de
beste vrouwelijke bijdragende rol was
voor Kitty Courbois in de rol van Mouton
in Necrassov van Jean Paul Sartre, uitge-
-“bracht door Toneelgroep Baal in regie
van Rudolf Lucieer.
mijn nachtkastje heeft gelegen... En als u
zegt dat deze film nogal wat Shakespeare-
aanse elementen in zich heeft, dan moet ik
toch ontkennen dat er dit keer van directe
invloed sprake is geweest. Maar het is
zeker waar, dat in de periode waarin het
verhaal speelt, erg veel historische perso
nages hebben rondgelopen met eigenlijk
typische Shakespeare-karakters.”
„Ik ben het soort mens dat de eigen
passies gebruikt in zijn werk. Ik stop mijn
hele hebben en houden in alles wat ik doe.
Ik houd van hete zomers en koude win
ters, van prehistorische regenbuien en de
dikste pakken sneeuw. Dat extremisme
vind je in mijn films terug. Ik heb altijd
geloofd dat mensen die in al hun denken
en doen, zichzelf volledig trouw weten te
blijven, betere mensen zijn dan anderen.
Ik ben een regisseur, punt uit. Als ik mijn
passie voor cinema kwijt zou raken, dan
zou ik verloren zijn”.
„Cinema is mijn leven. Elk van mijn
films is het resultaat van een persoonlijke
ervaring. Ik geloof dat een regisseur een
film altijd voor zichzelf maakt. Een regis
seur die zegt zijn films voor het publiek te
maken, die liegt. Maar als de ideeën van
een regisseur samen blijken te vallen met
de waardering van het publiek, dan is dat
des te beter. Maar uitgaan van de ideeën
van het publiek, dat is alleen voor oneer
lijke regisseurs mogelijk”.
De soevereine vakopvatting van deze
69-jarige cineast veroorzaakt enerzijds
een absoluut uniek soort kijkervaring met
Kagemusha, maar toch is het anderzijds
spijtig dat hij het publiek met het dubbel-
gangersverhaal niet ietsje meer tegemoet
was gekomen, want zeker met een westers
oog voel je je toch al buitengesloten af en
toe door de meer ceremoniële dan realisti
sche aard van de Japanse dramaturgie.
Na dit Japanse epos keken we donder
dag andermaal naar een competitiefilm
vol paardengedraaf en menselijk gesneu-
vel: The Long Riders, van Walter Hill. De
eerste keer dat een western het hoofdpro
gramma van Cannes bereikt heeft. Bij
zonder aan de film is dat er in vier fami
lies van historische outlaws geacteerd
worden door ook allemaal broers: David,
Bob en Keith Carradine, Nicholas en
Christopher Guest, Dennis en Randy
Quaid en Stacy en James Keach. Die
laatste twee (ze spelen Frank en Jesse
James) waren de initiatiefnemers voor
The Long Riders. En Walter Hill werd
ingehuurd voor de regie.
Hill bewees zich al eerder als een filmer
met een bijzonder stijlgevoel, een Kurosa-
waatje in de dop. Hij is de regisseur van
The Streetfighter, van Driver en van The
Warriors. Voor The Long Riders blijkt hij
goed naar Peckinpah te hebben gekeken
en hij maakte een goede western, maar
geen belangrijke film.
De Belg Picha (hij maakte ooit Tarzoon,
de schande van de jungle) droeg een wel
grappige, lange tekenfilm bij aan de com
petitie met The Missing Link. Een ondeu
gende variant op Genesis. En de punk-
musical Breaking Glass kreeg een specia
le nachtvoorstelling voor een publiek dat
niet zo entousiast reageerde als de zaal
waarin ik naar Herbert Curiels Cha Cha
heb zitten kijken. Brood en Hagen veroor
zaakten tal van open doekjes. Met Engelse
ondertitels blijkt de film nu trouwens be
ter te volgen dan in Nederland het geval
was, al blijft het een verwarrend produkt,
waarvan de grilligheid niet minder is ge
worden, nu Curiel voor de exportversie
van Cha Cha ergens drie minuten rellen in
de Vondelstraat ertussen heeft geplakt.
ges op een palissade, vanwaar de vijand
dood en verderf zaait met dan net vers uit
Europa geïmporteerde vuurwapens.
Nieuw voor Japan; het einde van een
j—tijdperk.
HOS er.-v Kurosawa’s film is eigenlijk minder in-
ize uit 2fc3 teressant als verhaal dan als een schitte-
aarantte renci ^resco van een cultuur die bepaald
n en re-?-- werd door de elementen macht, oorlog en
andeIJDi- dood. En dat dus in een onderlinge samen-
L- hang van esthetiserende sublimatie. De
dood trotseren en sterven vormden in
gelijke mate hoogtepunten van aardse
PTT -
De film speelt zich af in de zestiende
eeuw, in de Japanse geschiedenis een tijd
perk van oorlogen tussen feodale vorsten
die ieder voor zich probeerden de hoofd
stad Kioto in handen te krijgen. De mach
tigste, meest legendarische „warlord” was
Shingen Takeda, die met zijn best getrain-
de cavallerie van Japan nagenoeg onver-
slaanbaar was gebleken.
Tijdens een succesvol verlopende veld-
4, 1971,j r; tocht wordt hij door een sluipschutter
vermoord. Maar zijn staf probeert de
Vr.^r dood van de aanvoerder verborgen te
houden, om het moreel van de troepen
-niet te ondermijnen. Een eenvoudige krui
meldief die opvallende gelijkenis vertoont
met de vermoorde vorst, wordt gedwon-
-gen om Takeda’s plaats in te nemen. En
die „Kagemusha”, oftewel „stroman”,
blijkt zelfs een stel van Takeda’s bijzonde
re eigenschappen te kunnen ontwikkelen
en functioneert uitstekend gedurende an-
5. C. van. derhalf jaar.
Lx. Dan ontdekken twee concubines het
dubbelspel en kan de schijn niet langer
worden volgehouden. Hij wordt terugge-
worpen in zijn vroegere zwerversbestaan,
waarna een onbekwame buitenechtelijke
zoon van Takeda de troon opeist en de
v-~ „onverslaanbare” ruiterij regelrecht naar
AMSTERDAM (ANP). In de Stads
schouwburg in Amsterdam heeft de Ver
eniging van Schouwburg- en Concertge
bouwdirecties (VSCD) woensdag de jaar
lijkse toneelprijzen bekendgemaakt. De
Theo d’Or-prijs voor de beste vrouwelij
ke dragende rol werd toegekend aan Jo-
sé Ruiter in de rol van Antigone van
Jean Anouilh, uitgebracht door het Pu
bliekstheater. Deze actrice was de enige
die niet bij de bekendmaking van de
prijzen aanwezig was.
AMSTERDAM (ANP). De complete
Oresteia van Aischylos in de regie van
Peter Stein zal tijdens het komende Hol-
land Festival niet worden opgevoerd. De
Schaubühne am Halleschen Ufer uit Ber
lijn komt niet op tijd klaar met de instu
dering. Mogelijk wordt Oresteia voor het
volgend jaar geprogrammeerd.
16 mei
Tel UQ23 ondergang voert met machteloze char-
ma GE-
Grondig
getest?
it zeker
Na.
rat 4-6,
1-260116
.kaal rij-
TT.;
’T- T TxxïtTt;'’
.■f A
