STAND HYPOTHEEKRENTE
1
Forse stijging export fietsen
Loodgieter trekt aandacht
Subsidie voor
arbeidsplaatsen
kleinbedrijf
Sociale vereniging voor
ingenieurs noodzakelijk
Wall Street in teken van flink herstel
Meer winst bij
De Groot NV
Rabobank Q 3
beurs deze
week
K
a
Rabobank O
Rabobank O E
i5
iGeloof in levensvatbaarheid
t
o
life
1
ING
Morgenstond, heeft goud
in de mond.
:.k.
Een krimpende wind,
is een stinkende wind.
Cumulus Congestus:
gezwollen stapelwolk
ZATERDAG
1 7
M E I
19 8 0
ECONOMIE
vel.
)t on-
V
in de
n de
ir 315
mtr.).
kada-
Maandag weet u meer.
I
opvolgers van het Brits-Fran-
se supersonische passagiers
vliegtuig Concorde. Het toe
stel dat zij daarbij voor ogen
hebben moet 300 passagiers
kunnen vervoeren en een snel
heid kunnen bereiken van on
geveer 2900 kilometer per uur.
sderen
(Van onze redactie buitenland)
LOS ANGELES. Ameri
kaanse vliegtuigontwerpen
werken al geruime tijd aan
Maandag weet u meer.
Maandag weet u meer. J
B -e:
■BH
In VS toch onderzoek
Naam Bank:
opvolger Concorde
laar
Amrobank
Bouwfonds Ned. Gem.
12,43
12,43
11,5
11,5
Ned. Middenstandsbank
1
1,25
12,66
11,5
12,43
2
11,3
5/10 jaar
100 m’
hypotheekrente verlaagd tot
(ADVERTENTIE)
bf»
I
(ADVERTENTIES)
k'
Centrum-bank
Nationale Nederlanden
Ned. Credietbank
5/10 jaar
5/10 jaar
10 jaar
10 jaar
5 jaar
variabel
Levenhypotheken
Centraal Beheer
11,0
11,0
11,3
11,0
11,0
11,3
11,79
11,46
11,46
11,46
11,3
11,0
11,0
11,0
11,0
11,3
11,46
11,46
11,79
11,46
Negen jaar geleden heeft de Ameri
kaanse regering de financiering van de
ontwikkeling van een supersonisch lijn
toestel door Boeing stopgezet. Het Ameri
kaanse bureau voor lucht- en ruimtevaart
(NASA) geeft echter nog steeds twintig
miljoen gulden per jaar uit om het idee
levend te houden. Volgens de directeur
van de afdeling supersonisch onderzoek
bij McDonnell Douglas, William Rowe,
heeft een economische analyse van deze
vliegtuigfabriek aangetoond dat een su
personisch verkeersvliegtuig winstgevend
kan zijn.
Niet alleen bij McDonnell Douglas,
maar ook bij Boeing en Lockheed houden
ontwerpers zich bezig met onderzoek op
dit terrein. Vorige week hebben de drie
vliegtuigfabrikanten overeenkomsten ge
sloten met de NASA die hen elk verzeke
ren van ongeveer twee miljoen gulden
voor voortzetting van het onderzoek gedu
rende veertien maanden. De maatschap
pijen steken zelf ook geld in de projecten.
Wanneer de NASA zijn programma uit-
breidt kunnen we in 1985 of 1986 over de
noodzakelijke technologie beschikken, zo
Het in de lucht brengen van een super
sonisch verkeersvliegtuig zal volgens Ro
we acht tot zestien miljard gulden gaan
kosten. Andere deskundigen ramen de
kosten echter hoger. McDonnell Douglas
heeft al twee modellen van een toekomstig
supersonisch vliegtuig gebouwd en deze
beproefd in een windtunnel. Ook Lock
heed heeft al uitgebreid onderzoek op dit
gebied verricht, ondermeer naar de moge
lijkheden voor een vliegtuig met een capa
citeit van 200 passagiers en een snelheid
van 9600 kilometer per uur.
Hiermede komen ongetwijfeld de percentages van de andere banken de komende tijd
eveneens onder druk te staan.
11,71
12,09
11,71
12,09
st, toilet,
7 m2 en
met bal-
sn dou-
jeheel
/erleg.
zicht.
n ber-
zijnen,
ibouw-
ke lig-
eeg te
BLOEMENDAAL (ANP). Verenigde
Bedrijven De Groot NV (zandwinning,
scheeps- en baggerbouw, bouw) heeft vo
rig jaar dankzij een gunstig verlopen vier
de kwartaal, af kunnen sluiten met een 10
procent hogere nettowinst van 1,73 mil
joen (1978: 1,57 miljoen) bij een van 39
tot 43 miljoen gestegen omzet. Voorge
meld wordt het dividend te verhogen van
32 naar 15 procent.
1 Het gunstige verloop in het laatste
kwartaal trad volgens het jaarverslag met
name op in de divisie zand, waar de om
zetten zich goed konden handhaven, ter
wijl een terugval als gevolg van de winter
verwacht was. Ook voor de divisie bouw-
industrie deed zich een dergelijke ontwik-
Het KIVI zal naar de visie van Lintsen
een forum moeten zijn van visies over
techniek en van verschillende standpun
ten over de aanpak van de huidige maat
schappelijke problemen.
beiders, actievoerders en dergelijke vaak
waardevolle kennis aandragen ter oplos
sing van hun eigen en van andermans
problemen. Wetenschapswinkels kunnen
een sleutelrol gaan vervullen bij het ver
strekken van alternatieve informatie aan
instanties, politici en burgers. Op die ma
nier zijn dezen niet meer uitsluitend af
hankelijk van de Rijkswaterstaat.
De belangrijkste afnemer van Ne
derlandse fietsen is West-Duitsland,
gevolgd door België, Frankrijk en de
Verenigde Staten. De export naar de
AMSTERDAM (ANP). De export
van Nederlandse fietsen is vorig jaar
ten opzichte van het jaar daarvoor
gestegen van 205.800 tot 264.800 stuks.
Dit blijkt uit cijfers van de Stichting
Fiets in Amsterdam.
mening uit dat op korte termijn rente van
15 percent niet uitgesloten moet worden
geacht. Gezien de minder gunstige econo
mische omstandigheden waarin de Ver
enigde Staten thans zijn komen te verke
ren, lijkt overigens ook deze rente nog
veel te hoog. Maar topman Volcker van de
Amerikaanse centrale bank wenst eerst
het inflatiebeloop af te wachten voordat
de kredietteugels belangrijk zullen wor
den gevierd.
Voorlopig zijn de wereldvoorraden ech
ter zeer hoog en blijft vooral Saoedi-Ara-
laatste drie landen neemt nog steeds
toe.
In totaal leverde de fietsenindustrie
in ons land vorig jaar 1.233.100 fietsen
aan de handel. Dat is iets minder dan
in 1978, toen het er 1.255.300 waren.
Voor het komend jaar zijn de ver
wachtingen van de Stichting Fiets po
sitief. De verkopen in de eerste maan
den van dit jaar liggen hoger dan vorig
jaar.
bië een tegenstander van te grote prijsstij
gingen. Dit land brengt nog altijd een
extra produktie van één miljoen vaten
ruwe olie per dag aan de markt en kan
daarmede de komende prijsvorming vrij
wel beheersen. Maar het koortsachtig
speuren naar nieuwe olie- en aardgasla
gen blijft zeer populair, en de beurs is
uiterst gevoelig voor het succes dat daar
mede wordt behaald.
Nutsspaarbank
West Nederland
Postgiro en
Rijks Post Spaarbank
Rabobank (adviesrente)
Westland-Utrecht
standaard
Rente vast Afsluitprov.
gedurende: in proc.:
3 jaar
5 jaar
variabel
3/5 jaar
1 jaar
5 jaar
variabel
5 jaar
2 jaar
5 jaar
30 jaar
5 jaar
10 jaar
2 jaar
5 jaar
De obligatiemarkt bleef min of meer
van slag en kon wat omzet betreft niet op
gang komen. Ook in de koersen kwam
niet veel beweging. De Duitse centrale
bank heeft duidelijk gemaakt een geheel
eigen beleid te willen voeren en de rente
daling in Amerika niet als uitgangspunt te
nemen. Gezien de kort geleden nagevolg
de Westduitse discontoverhoging in ons
land, blijft de komende renteontwikkeling
hier te lande bijzonder onduidelijk.
1
1
1,25
1,25
1,5
1,5
1,5
1,5
1,5
1,5
1,5
1
1,5
1,5
1,5
Opgave
bank
11,4
11,5
11,5
11,5
11,5
11,25
11,5
11,75
11,6
11,5
11,5
12,39
12,05
12,05
12,22
12,22
11,77
12,04
12,24
12,33
12,02
12,02
Opgave
bank
11,5
11,75
11,5
11,5
11,5
11,75
11,5
11,75
11,75
11,9
11,75
11,75
12,22
12,5
12,04
12,31
12,24
12.66
12,57
12,57
jin en
jrz. v.
nvaar-
12.5
12,79
12,05
12,05
-.1
3
iet vlizo-
LidNBMJ
n m
828) 3821 1: dl
lawaai maakt dan ae toestellen die op het
ogenblik in de lucht zijn. Zo’n toestel zou
volgens hem een vliegbereik hebben van
9300 kilometer tegen slechts 5400 kilome
ter voor de Concorde.
Maar hier bleef de omzet bijzonder ge
ring, door het gebroken karakter van de
week, dat niet voor Wall Street gold. Men
miste dus enige armslag om zich snel bij
de ontwikkeling van de Newyorkse beurs
aan te passen. Daarom bleef de Amster
damse beurs aan de voorzichtige kant en
enigszins verdeeld. De enorme hausse
voor aandelen Koninklijke Petroleum in
Wall Street deed ook in Amsterdam de
balans de goede kant uitslaan en vooral de
index voor internationals en het algemeen
gemiddelde flink aantrekken.
Ondertussen blijft de druk op de dollar
aanhouden. Nu de rente al zo’n 4 percent
is gezakt en het Amerikaanse overheid-
spapier van 16 percent is teruggelopen tot
een rente van beneden de 10 percent, is de
animo van het buitenlandse beleggingska-
pitaal om in dollarwaarden te beleggen,
belangrijk teruggelopen. Hoewel aan de
ene kant een lagere dollar de export van
de Verenigde Staten stimuleert, mobili
seert deze ontwikkeling ook de haviken
onder de OPEC-landen, die er weer een
extra reden in gaan zien om de olieprijzen
flink te verhogen.
i achter
3
n goede
I Opmerkingen:
Vandaag heeft de Postgiro en Rijkspostspaarbank de
11%
De gegevens voor dit overzicht zijn verschaft door de vereniging Eigen Huis in Amersfoort.
Rentepercentages per 13 mei 1980.
UTRECHT (ANP). Er is in Nederland naast het Koninklijk Instituut van
Ingenieurs (KIVI) behoefte aan de heroprichting van een sociaal-technische
vereniging, een organisatie van democratische ingenieurs en architecten,
zoals die van 1904 tot 1935 heeft bestaan.
De Newyorkse effectenbeurs werd ook
deze week heen en weer geslingerd tussen
recessie, angst en vreugde over de door
gaande rentedaling. Gezien het koers-
beeld behield de vreugde in deze twee
strijd de overhand. Want nadat vorige
week vrijdag tien punten verloren gingen,
stond de index van Dow Jones midden in
deze week daar weer vijftien punten bo
ven, en bij flinke omzetten uiteraard.
Hiervoor was vooral, zoals reeds opge
merkt, de verder dalende bankrente ver
antwoordelijk. Want nadat vprige week
vrijwel alle banken het lagere niveau van
17 percent hadden overgenomen, bracht
een aantal grote banken in het begin van
deze week de rente opnieuw een half
percent terug, terwijl sommige kleine
banken zelfs tot 16 percent terug gingen.
De door Lintsen bepleite sociaal-techni
sche Vereniging zou in actuele situaties
vanuit een vooruitstrevende optiek een
standpunt moeten innemen en actie on
dernemen. Het voordeel van een nieuwe
waarschijnlijk kleine vereniging
naast het Koninklijk Instituut voor Inge
nieurs is volgens de promovendus dat zij
bevrijd van de knellende banden van de
ingenieurstraditie kan werken aan alter
natieve oplossingen waaruit onder meer
eerbied spreekt voor de natuur. Plichtsbe
sef tegenover arme landen moet volgens
Lintsen leiden tot studie naar de maat
schappelijke context van de techniek, tot
het doen van duidelijke keuzen en tot het
voeren van politieke actie. De voorwaar
den voor een dergelijke beweging zijn
naar de mening van Lintsen onder inge
nieurs in deze tijd zeker aanwezig. Hij
vindt wel dat er eerst met man en macht
dient te worden gewerkt aan verandering
binnen het KIVI. Deze beroepsorganisatie
en er is weinig of geen belangstelling voor
geluiden uit protestbewegingen en actie
groepen.
Voor Wall Street stond deze week
in het teken van een flink herstel,
terwijl ook de Amsterdamse Effec
tenbeurs zich enigermate in opgaan
de richting ging bewegen.
Enkele bestuursleden van het Ameri
kaanse centrale bankwezen spraken hun
Annuïteitenhypotheken
A.B.N.
•keling voor, terwijl in de divisie scheeps-
en baggerbouw de zaken volgens ver
wachting verliepen.
Over het gehele jaar bezien, ontwikkel
den vooral de divisie zand en in iets min
dere mate de divisie bouwindustrie zich
gunstig, wat resulteerde in een stijging
van het bruto resultaat. Het bruto resul-
taat van de divisie scheeps- en bagger
bouw vertoonde echter een terugval, wat
verband hield met de moeilijke situatie in
de scheepsbouw in het algemeen.
winstdaling van enige betekenis.
Ook op andere fronten blijkt, wat de
nationale economie betreft, het vrij rede
lijk te gaan. In het eerste kwartaal steeg
de industriële produktie in ons land met 8
percent. Waarbij echter moet worden op
gemerkt dat vorig jaar in het eerste kwar
taal een grote stagnatie was opgetreden
door de strenge winter. Want in maart was
de stijging al belangrijk minder. Vooral
de metaalsector zag de produktie sterk
stijgen. Maar ook de petroleumindustrie,
hout en papier. Chemie liep flink terug.
Dat het beter gaat in de papier, blijkt
wel bij Van Gelder, waar de situatie aan-
merkelijk zou zijn opgeklaard. De beurs
heeft dit gehonoreerd met een stijging van
13 gulden tot 17 gulden vorige week, en
trok deze week het aandeel door tot rond
20 gulden. Vast was ook Elsevier NDU, die
bijna 10 gulden aantrok, terwijl Océ Van
der Grinten en assurantiemaatschappij
Stad Rotterdam zich met een koerswinst
van 5 gulden herstelden. Gelatine Delft
was 40 gulden in herstel, maar ADM Be
heer moest 20 gulden terug. En Norit en de
Nederlandse Middenstandsbank 4 gulden.
De laatste vanwege een aangekondigde
aandelenemissie, waarvan maandag de
claimhandel begint.
ft
J
Dat bleek deze week weer eens bij de
Koninklijke Shell. Op berichten van een
grote aardgasvondst in de Noordzee was
Wall Street bereid voor aandelen Konin
klijke Petroleum, welk bedrijf nauw be
trokken is bij de nieuwe aanboring, niet
minder dan zes dollar op een dag extra te
betalen. In Amsterdam trokken aandelen
Koninklijke hierdoor rond tien gulden
aan. Nadien trad een zekere winstneming
op, waardoor de koers ging afbrokkelen,
maar het feit zelf gaf toch duidelijk aan
hoe alert het grote publiek momenteel is
op het aanboren van nieuwe energierijke
lagen in onze aardkorst.
Trouwens voor de grote internationale
concerns was de week overwegend gun
stig. Akzo maakte een drievoudige winst
stijging bekend in het eerste kwartaal van
dit jaar, hetgeen de koers één gulden tot
twee gulden deed oplopen. Ook Unilever
boekte, ondanks een vrij sombere onder
toon tijdens de onlangs gehouden presen
tatie van het laatste jaarverslag, een
winststijging van rond 11 percent, hetgeen
de koers eveneens enigermate deed stij
gen.
Zelfs Philips gedroeg zich goed prijs
houdend na het vorige vrijdag bekend
geworden kwartaalresultaat, dat wel geen
stijging vermeldde, maar toch ook geen
De Concorde, die wordt gevlogen door
British Airways en Air France, kan
slechts honderd passagiers vervoeren en
bereikt een snelheid van ongeveer 2250
kilometer per uur. Groot-Brittannië en
Frankrijk zijn gestopt met het fabriceren
van de Concorde wegens de hoge produk-
tiekosten, de stijging van de brandstof
kosten en de weigering v&n een aantal
landen om het toestel over hun grondge
bied te laten vliegen op grond van geluids
overlast. Rowe heeft er echter alle ver
trouwen in dat McDonnell een superso
nisch vliegtuig kan bouwen dat niet meer
,jr
Deze vereniging moet een tegenwicht
jonnen tegen de technocratische tenden
sen in de ingenieurswereld. Dit bepleit ir.
H. Lintsen van de Technische Hogeschool
in Eindhoven in een van de stellingen bij
zijn proefschrift „Ingenieurs in Neder
land in de negentiende eeuw”, waarop hij
gisteren is gepromoveerd tot doctor in de
,wis- en natuurkunde.
Lintsen heeft de vorming en de opkomst
wan de ingenieur in Nederland bestu-
ndeerd, omdat naar zijn mening techniek
en ingenieurs in deze tijd ter discussie
staan en veel kritiek ondervinden. „Toch
- weten wij maar weinig van de ingenieur in
Nederland. De belangstelling van de soci-
<gle wetenschappen voor deze beroepsbe
oefenaar is tot op heden gering geweest”,
aldus Lintsen die met zijn dissertatie deze
lacune wil opvullen.
Lintsen komt in zijn proefschrift onder
tneer tot de conclusie dat ingenieurs de
Joor hen aangedragen technische oplos
sing voor problemen van een superieure
“"kwaliteit achten. Soms is er volgens Lint
sen zelfs sprake van een hautaine en arro
gante houding onder ingenieurs. Er be
staat naar zijn mening de neiging binnen
de ingenieurswereld om slechts deskundi
gen en gevestigde instanties serieus te
nemen. Er is sprake van technocratische
■en conformistische tendensen, zo meent
Lintsen, die hierbij onder technocratie
een overschatting van de mogelijkheden
van de modene techniek verstaat.
Hij bepleit „nieuwe spelregels” waarbij
ec een opwaardering van de kennis van de
,,leek” moet komen. „Deze kennis wordt
op dit moment schromelijk miskend”, al
dus de promovendus.
Volgens hem kunnen wijkbewoners, ar-
Je moet toch wat doen om op te vallen, dacht een eigenaar van een loodgietersbedrijf In Alphen kennelijk Daarom installeerde hij deze
enorme kraan voor zijn winkeltje
Rentepercentages
met Gem. gar. zonder Gem. gar.
werke- Opgave werke
lijk bank lijk
meent Rowe. Volgens hem zou dan in het
begin van de jaren negentig een superso
nisch passagiersvliegtuig de lucht in
kunnen.
j Ennia
Levensverz. aangesl.
bij N.V.L.
-Nationale Nederlanden
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG. Ook voor dit jaar heeft
minister Albeda van Sociale Zaken een
subsidie toegekend voor de verbetering
van arbeidsplaatsen in kleine bedrijven.
In totaal is hiervoor 10.000.000 beschik
baar. Binnenkort wordt deze regeling in
de Staatscourant gepubliceerd.
Het gaat hier om projecten die beogen
de bestrijding van lawaai in de onderne
ming alsmede immateriële projecten zoals
werkherstructurering en taakbegeleiding.
i Anders dan vorig jaar kan op grond van
de verlengde regeling ook subsidie wor-
j den verleend voor projecten ter verbete
ring van de arbeidsplaats van de werkge
ver in kleine ambachtelijke bedrijven. De
ze moet dan ten minste een of ten hoogste
vijf werknemers in dienst hebben en in
zijn onderneming onder dezelfde omstan
digheden werkzaam zijn als zijn werkne
mers. Voor zo’n werkgever is het van
belang, dat ook meewerkende gezinsleden
onder bepaalde voorwaarden als werkne
mer worden beschouwd.
De subsidievoorwaarden zijn dezelfde
als vorig jaar. Voor dit jaar komt er nog
een afzonderlijke regeling voor projecten
die ten doel hebben verlichting van licha
melijke zware arbeid. Ook deze regeling
zal binnenkort worden gepubliceerd.
nd