MARGRIET OP VROUWENBAZAAR
*g VS minder moeilijk
Oud-Kamerlid in proefschrift:
beurs deze
week
Opnemen krediet in
STAND HYPOTHEEKRENTE
In toekomst
Elsevier en VNU
nemen deel in
Rijkswegenfonds
verdwijnt in ’82
transplantatie
eicellen koeien
4
Bruna-verkoop
„Autorijden
wordt te duur”
Stagnatie bouw
treft Teekens
Ten Cate Fashion
in moeilijkheden
Witte Huis vraagt verlaging prime rate"
I
||1|H
I
15
ECONOMIE
19 8 0
M E I
2 4
ZATERDAG
(Van onze redactie economie)
HB
1?,6
NIJMEGEN. Sollicitan
ten zouden een zwijgrecht
moeten hebben over hun even-
I tuele criminele achtergron
den. Vragen als „bent u in aan
raking geweest met politie of
-justitie?”, in sollicitatieformu
lieren zijn ontoelaatbaar.
I
Vk»-
T
Naam Bank:
Amrobank
11.2
12.1
11.2
12,1
Ned. Middenstandsbank
12,66
12,43
11,5
11,3
2
5/10 jaar
(Van nnze rpdartip prnnnmip) aan hun mppst afnemer
oplopen
Rente gaat weer
(Van onze redactie economie)
m
«i’
Bouwfonds Ned. Gem.
5/10 jaar
5/10 jaar
Centrum-bank
Nationale Nederlanden
Ned. Credietbank
De gegevens voor dit overzicht zijn verschaft door de vereniging EigenHuis in Amersfoort.
Rentepercentages per 20 mei 1980.
5 jaar
variabel
10 jaar
10 jaar
10,8
10,6
11,03
11,03
11,03
11,03
1
1,25
10,6
10,6
11,4
11,25
11,0
11,0
11,25
11,03
12,39
11,78
11,71
11,75
10,8
10,6
10,6
11,0
11,0
11,71
11,75
11.25
11,03
„Wall Street bleef deze week sterk
positief met oplopende koersbewe-
gingen. In Amsterdam was het een
sfeer van het kan vriezen en het kan
dooien met een zeer tegenstelde koer
sontwikkeling.
Rente vast Afsluitprov.
gedurende: in proc.:
burgemeesters krijgen desgewenst inzage
om te kunnen beslissen over een verkla
ring van goed gedrag bij sollicitaties. Me
vrouw Singer ziet liever dat in dit geval
wordt gesproken van een verklaring van
geen bezwaar.
Zij pleit in haar proefschrift verder
voor de oprichting van een raad voor de
antecedentenonderzoeken. Die raad zou
de overheid moeten adviseren en burgers,
het parlement en ook de overheid kunnen
voorlichten. Mevrouw Singer vindt ook
dat er een regeling moet komen voor de
De onderzoekster doet nog veel meer
aanbevelingen en voorstellen ter verbete
ring van de rechtsbescherming en de be
scherming van de persoonlijke levens
sfeer. Zo meent zij, dat het onderzoek
door de overheid naar iemands antece
denten moet steunen op een openbaar
gemaakte regeling. Er zou bijvoorbeeld
aangegeven- moeten worden voor welk
op, dat zonder fonds veel minder wegen in
ons land aangelegd zouden zijn. Het nu
ingediende voorstel gaat volgens hem „ze
ker” ten koste van de wegenbouw.
Maar de drie radicale landen, gevolgd
door de meeste andere OPEC-landen ver
hoogden prompt daarop ook weer hun
prijzen met 2 dollar, waardoor het grote
prijsverschil is gebleven. Zodat de duur
ste OPEC-olie nu al ruim 35 dollar per vat
opbrengt. Voor autorijdende wereldbur
gers is dit juist de olie waar de benzine
van wordt gemaakt. Er staat ons dus weer
het een en ander dit jaar te wachten, want
er wordt niet alleen gevreesd dat nog voor
eind 1980 de olieprijs al op 40 dollar per
vat zal worden, maar dat er zich dan ook
een ernstige olieschaarste zal hebben aan
gediend.
doel het antecedentenonderzoek nodig is.
Leidt het onderzoek tot een negatief resul
taat, dan moet de sollicitant dat worden
meegedeeld, aldus mevrouw Singer.
Opmerkingen:
Overeenkomstig de door ons uitgesproken verwachting hebben verschillende banken
het voorbeeld van de Postgiro en Rijkspostspaarbank gevolgd en zijn iets gezakt met de
hypotheekrente.
De goedkoopste annuïteitenleningen liggen nu op 11%. Zonder meer kan worden
aangenomen dat in de komende dagen ook de banken die nog 11,75% noteren voor vijf
jaar vaste leningen zullen dalen.
De banken met hypotheken op basis van een levensverzekering zitten thans rond de
10,6%.
markt, hetgeen eveneens wees op een toe
nemende weerstand tegen de rendaling.
De grote boosdoener was de 11-procent
obligatielening van de AMRO-bank tegen
100,5 procent, waarop gisteren de inschrij
ving gesloten werd. Vergeleken met de
vorige week nog geplaatste 10,5 procent-
lening van de Europese Investeringsbank
tegen 100 procent, hield deze AMROban-
klening inderdaad een flinke rendements
verhoging in. Bovendien moet binnenkort
1 jaar
5 jaar
variabel
5 jaar
2 jaar
5 jaar
30 jaar
5 jaar
10 jaar
2 jaar
5 jaar
3 jaar
5 jaar
variabel
3/5 jaar
1,25
1,25
1,5
1,5
1,5
1,5
1,5
1,5
1,5
1
aan hun meest kredietwaardige afnemers.
Eind maart bedroeg de „prime rate” 2,5
procent meer dan de rente op wissels met
een korte looptijd, nu is dat ruim zes a 6,5
procent meer.
ruim 1 miljard gulden op de staatslening
worden gestort om de dit jaar steeds lege
re schatkist aan te zuiveren, terwijl daar
na vrijwel onmiddellijk een nieuwe lenin-
goperatie van de staat mag worden ver
wacht. Het bedrijfsleven komt er op deze
manier nauwelijks meer aan te pas
werke
lijk
12,22
12,22
11,77
12,04
11,7
11,89
12,02
12,02
Opgave
bank
11,25
11,5
11,75
11,75
11,5
11,75
11,25
11,5
11,75
11,5
11,75
11,7
12,22
12,57
12,57
12,5
12,79
- 11,78
12,22
12,5
12,04
12,31
Op onze beurs bleef de handel beperkt. De
belangrijkste beursbepalende gegevens
van deze week, waren de onverwacht ver
scherpte rentestijging in ons land en de
nieuwe golf van olieprijsverhogingen van
de olielanden.
Ook in Amerika deden zich verschijnse
len voor die op een kerend getij zouden
kunnen wijzen voor de renteontwikkeling.
Weliswaar namen meer banken de rente
verlaging van 16,5 procent op 16 procent
over, maar op de geldmarkt van dat land
begon de rente weer op te lopen. Het
overheidspapier met’name kon pas tegen
flink hogere rente geplaatst worden. Toch
blijft men in de Verenigde Staten van
mening dat de rente terug moet, nu de
recessie zich flink aan het verscherffen is.
In april daalde industriële produktie met
2 procent en dat is sedert de beginjaren
zeventig niet meer in één maand voorge
komen
De Amerikaanse automobielfabricage
is zelfs met de helft teruggelopen en de
recessiecommentaren worden met de dag
somberder. Daarom verlaagde één grote
bank in de Verenigde Staten de rente zelfs
tot 15,5 procent. Maar het is opvallend dat
ook nog een flink aantal grote banken
hardnekkig op 16,5 procent zijn blijven
staan.
Annuïteitenhypotheken
A.B.N.
Nutsspaarbank
West Nederland
Postgiro en
Rijks Post Spaarbank
Rabobank (adviesrente)
Westland-Utrecht
standaard
Levenhypotheken
Centraal Beheer
Ennia
Levensverz. aangesl.
bij N.V.L.
Nationale Nederlanden
11,25
11,2
11,5
11,5
11,5
11,5
11,25
11,5
Rentepercentages
met Gem. gar. zonder Gem. gar.
Opgave werke- Opgave werke-
bank lijk bank lijk
politieregisters in verband met het antece
dentenonderzoek. Zij heeft getracht een
modelregeling samen te stellen.
-
(Van onze redactie economie)
WASHINGTON. Het bestuur
van het stelsel van centrale banken in
de VS - de federal Reserve Board -
heeft besloten in de komende maan
den de maatregelen ter beperking
van de kredietverlening van maart te
versoepelen.
De rest van de aandelenmarkt was deze
week op het Damrak verdeeld. ABN
moest bijna ƒ15 terug, maar Ceteco en
Borsumij konden bij flinke vraag zo’n ƒ5
aantrekken. Flauw tot ƒ5 of zelfs meer
Waren deze week Norit, Ballast Nedamen
Kluwer. Gelatine Delft verloor ƒ25,
Schokbeton ƒ30. De fietsenfabriek Unie-
kap daarentegen kon een kleine ƒ10 aan
trekken.
Nu de meeste jaarverslagen bekend
zijn, en ook de jaarvergaderingen groten
deels achter de rug, begint de stille tijd te
naderen,'waar vrijwel geen sprake zal zijn
van enige impuls uit het bedrijfsleven. Het
eerste kwartaalbericht van de Koninklij
ke Shell bracht deze week echter enig
leven in de brouwerij. De opnieuw hogere
winst van de Shell leverde het aandeel
Koninklijke Petroleum in eerste reactie
een koersverbetering op van ƒ4. Er ont
stond in het aandeel weer een vanouds
bekende gezellige drukke hoek. Vooral nu
de olieprijs weer op drift lijkt te zijn
geraakt, blijven ook voor de rest van dit
jaar de kansen op hoge voorraadswinsten
die bij de Shell de zaak veel mooier maken
dan zij in werkelijkheid zijn, bestaan.
gemaakt trok de minister zijn wetsont
werp in.
Nu wordt het echter opnieuw ingediend,
compleet met het (voorstel om het fonds
ook op te heffen. De Tweede Kamer kan
nu de gewenste fundamentele discussie
over de financiering van de rijkswegen
voeren aan de hand van dit wetsontwerp.
Uit recente debatten in de Tweede Ka
mer is al gebleken dat zowel PvdA als
CDA voorstander zijn van de opheffing
van het Rijkswegenfonds. De WD daar
entegen ziet niets in de plannen van de
liberale bewindsman, minister Tuijnman.
(Verkeer) voor om de gelden voor wegen- “Woordvoerder De Beer wees er gisteren
aanleg uit de gewone begroting te betalen.
Toen ontbrak echter het voorstel om het
Rijkswegenfonds op te heffen. Nadat de
Tweede Kamer daartegen bezwaar had
Het bestuur is van mening dat aanpas
sing van de bijzondere maatregelen ge
wenst is om te waarborgen dat voldaan
kan worden aan dringende behoefte aan.
krediet voor kleine bedrijven, automobiel^
handelaren, consumenten en potentiële
kopers van huizen.
De kredietverlening door het bankwe
zen heeft de afgelopen tijd de norm (maxi
maal zës 5 negen procent meer dan vorig
jaar) niet overschreden en de jongste ont
wikkeling van de verstrekking van con
sumptief krediet en andere vormen van
krediet tonen aan dat de versoepeling in
overeenstemming is met het streven de
inflatie terug te dringen en de doelstellin
gen voor de geldomloop en de kredietver
lening te verwezenlijken, zo meent het
bestuur.
Het Witte Huis heeft een verklaring uit
gegeven waarin de aanpassing van het
kredietbeleid wordt toegejuicht. Kritiek
wordt geoefend op de trage daling van de
„prime rate”, de rente die de Amerikaanse
banken in rekening brengen op kredieten
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG. Het Rijkswegenfonds
zal op 1 januari 1982 worden opgeheven.
De uitgaven van dit fonds (bestemd voor
aanleg en onderhoud van de rijkswegen
en -fietspaden) zullen na die datum wor
den gedaan uit de algemene begroting van
het ministerie van Verkeer en Waterstaat.
Van de beide regeringspartijen heeft de
WD inmiddels fel afwijzend op het plan
gereageerd.
De opcenten op de motorrijtuigenbelas
ting, die nu nog rechtstreeks in het Rijks
wegenfonds vloeien, zullen in het gewone
tarief van de motorrijtuigenbelasting
worden opgenomen. Het totaal te betalen
bedrag blijft dus gelijk. Ook voor de we
genaanleg heeft dit geen gevolgen. Het
bouwprogramma blijft in 1982 gelijk.
Vorig jaar al stelde minister Tuijnman
X.
UTRECHT(ANP). Elsevier Detail
handel en VNU Verkoopgroep zullen bei
de een deelneming verwerven in Bruna,
waarbij de huidige aandeelhouders een
meerderheidspositie behouden. Uiterlijk
eind dit jaar zullen Elsevier en NDU hun
detailhandels-organisaties respectievelijk
Kring van Boekspecialisten BV en Van
Gelderen
Boek en Blad BV aan Bruna overdragen,
zo heeft Bruna bekendgemaakt.
De nieuwe combinatie omvat rond 160
eigen en rond 310 andere contractver-
kooppunten. Deze winkels zullen met be
houd van hun eigen identiteit verder wor
den ontwikkeld en uitgebreid.
Ten aanzien van de distributie van tijd
schriften wordt onderzocht in hoeverre
koppeling aan het landelijke en regionale
distributienet van Aldipress mogelijk is.
De samenwerking heeft naar verwachting
geen nadelige gevolgen voor de werkgele
genheid in de betrokken ondernemingen.
Bij Bruna werken 800 mensen, bij de VNU
Verkoopgroep 80 en bij Elsevier Detail
handel 180. Bruna heeft 430 verkooppun
ten, waaronder 83 eigen verkooppunten
27 stationskiosken, 20 stationsrestauraties
en 300 contractverkooppunten.
Ook op het Damrak liet deze week de
obligatiemarkt het er lelijk bij zitten. Na
eerst enkele weken na de verrassende
discontoverhogingen van de Nederland-
sche Bank begin mei wat richtingloos te
hebben rondgedobberd, begonnen vooral
de staatsfondsen deze week weer flink te
zakken. Als inleiding daartoe gold de af-
gifteprijsverlaging afgelopen maandag
van de 10,5 procent-pandbrieven van 100
procent op 99 procent en de vrijwel on
middellijke herintroductie daarop van de
11-procentstukken tegen aanvankelijk 101
procent, maar later in de week ook weer
dalende prijzen.
(Van onze redactie economie)
RIJSWIJK. De overheid laat de
f autorijder voor een te groot deel op-
draaien voor het geld dat de regering te
- kort komt. Het autorijden wordt te
f duur en daardoor komt de verkeersvei-
f ligheid in gevaar. Dat is de mening van
L 72 tot 90 procent van de automobilisten
F die over deze onderwerpen zijn onder-
r vraagd in opdracht van de Bovag.
Bij het onderzoek, uitgevoerd door
J Intomart, was 80 procent van de onder-
vraagden het eens met de opvatting dat
r de overheid de laatste jaren steeds
E voor een te groot deel de autorijders
f laat opdraaien voor de overheidstekor-
I ten, en 87 procent vindt dat het autorij-
1 den niet nóg duurder mag worden ge-
I. maakt door verhoging van de belas-
I tingen.
E De stelling „alles wordt duurder,
E maar autorijden wordt wel extra
duur” kreeg de instemming van 90
procent van de ondervraagden en
slechts zeven procent was het hiermee
I niet eens.
t Een krappe meerderheid van 51 pro-
I cent is van oordeel dat de politieke
I partijen in dit opzicht voor de Neder-
t landers in hun hoedanigheid van auto-
I rijder te weinig ondernemen. Geen me-
ning hieromtrent had 34 procent en 15
I procent is het met die stelling oneens.
Van de ondervraagden is verder 72
procent van oordeel dat nieuwe verho-
I gingen worden gecompenseerd door
I 1 het onderhoud uit te stelllen. Twintig
procent bestrijdt dat en acht procent
heeft geen mening.
F AMSTERDAM (ANP). Teekens Be-
Hieer BV heeft deze week uitstel van befa
lling aangevraagd in verband met een
([.stagnatie in de onroerend goedportefeuil-
le. De indruk bestaat dat de moeilijkhe-
f den die representatief zijn voor een groot
deel van de onroerend goedsector binnen
^afzienbare tijd tot het verleden zullen be
lhoren, aldus een mededeling van Teekens.
C Teekens Beheer beweegt zich naast de
’onroerend goedmarkt ook in de horeca-
tsector. Dit onderdeel waarin grote inves
teringen zijn gedaan, zal zich hierdoor
donder twijfel herstellen. De naar ver-
‘wachting tijdelijke problemen bij Tee-
kens Beheer hebben geen effect op de
gang van zaken bij De Vleeschmeesters
BV waaraan E. Teekens als mede-direc-
tielid is verbonden.
k De Vleeschmeesters werken volledig
‘onafhankelijk van Teekens Beheer. Bij
■Teekens Beheer zijn de toekomstver
wachtingen niet ongunstig ondanks de
stagnatie van dit moment
ALMELO(ANP). De raad van bestuur
van Nijverdal Ten Cate zal op zeer korte
termijn - zo mogelijk binnen tien dagen -
besluiten wat er gaat gebeuren met Ten
Cate Fashion Fabrics. Deze maatschap
pij, waar 500 mensen werken, verkeert in
grote financiële problemen.
Een adviesbureau heeft onlangs vastge
steld dat de verliezen van Ten Cate
Fashion Fabrics zo hoog zijn opgelopen,
dat het hele concern er sterk onder gaat
lijden.
Aan het stoppen van de produktie valt
daarom volgens dat bureau niet te ontko
men. De leiding van de Ten Cate Fashion
Fabrics heeft intussen alternatieve plan
nen ingediend om te voorkomen dat het
bedrijf dichtgaat. „Die mogelijkheden
moeten wel leiden tot een beter bedrijfsre
sultaat, anders zullen we drastisch moe
ten ingrijpen”, zo stelde president-direc-
teur J. Raymakers gisteren tijdens de al
gemene vergadering van de aandeelhou
ders in Almelo.
De raad van bestuur zal de aangedragen
alternatieven nog tijdens het komende
pinksterweekeinde bestuderen en volgen
de week een voorlopig standpunt bepalen.
Alvorens er een besluit valt, zal worden
overlegd met de ondernemingsraad en de
leiding van Ten Cate Fashions Fabrics.
Dit bedrijf is gespecialiseerd in de pro
duktie van bovenkleding, een branche, die
zich kenmerkt door een sterke overcapa
citeit.
Dat -de rente deze week ook in Amerika
toch tekenen van verharden gaf, wordt in
verband gebracht met de inflatievrees nu
de ‘olielanden hun prijzen weer verhoog
den. Deze nieuwe golf van prijsverhogin
gen, die neerkomt op rond 2 dollar per vat
van 159 liter, berust op de averechtse
uitwerking van Saoediarabische pogin
gen het grote prijsverschil tussen zijn olie
en die van de radicale olielanden (Libië,
Iran en Algerije) te verkleinen. Op eigen
houtje bracht eerstgenoemd land de prijs
van de olie van 26 dollar op 28 dollar per
vat, teneinde zo op de grote olieconferen-
tie van de OPEC op 9 juni een meer
gelijkvormige prijs te kunnen door
drukken.
Zo gezien, viel de reactie van Wall Street
deze week bijzonder mee. In het recente
verleden liet de beurs vaak een flinke
steek vallen bij een prijsverhogingsrage
voor de olie. Wel daalde de obligatie-
Zij was van 1963 tot 1970 lid van de
Tweede Kamer. Mevrouw Singer was ook
rechter-plaatsvervangster in Rotterdam
en Nijmegen en verder was zij lange tijd
lid van de centrale raad van advies voor
het gevangeniswezen, psychopatenzorg
en de reclassering. Zij is thans lector
strafrecht en strafprocesrecht aan de
rijksuniversiteit in groningen.
Zwijgrecht voor sollicitant
met criminele achtergrond
t Dat is een van de stellingen van het oud-
['PvdA-Kamerlid mevrouw H. Singer-Dek-
üker in haar proefschrift over justitiële
documentatie en antecedentenonderzoek.
E Zij promoveerde deze week op deze studie
i aan de katholieke universiteit in Nij-
t megen.
Mevrouw Singer vindt ook, dat de bur-
i' ger de mogelijkheid moet krijgen om ge-
i gevens uit het algemeen documentatiere-
f gister ten behoeve van politie en justitie te
laten schrappen, zodra het nut van die
-aantekeningen „onevenredig is aan het
nadeel dat de burger ervan heeft”. Ook
-"voor strafregisters zou de burger die mo-
gelijkheid moeten hebben. Mevrouw Sin-
ger denkt dat een al bestaande speciale
- kamer van het gerechtshof in Arnhem dit
soort verzoeken van burgers zou kunnen
behandelen.
Ze is overigens van mening dat de wet
pp de justitiële documentatie (sinds 1959
in werking) enig nut heeft. Hoewel er nog
heel wat te verbeteren valt aan het huidige
systeem van documentatie en registratie
valt thans een tendens te bespeuren van
een betere bescherming van de persoonlij
ke levenssfeer, aldus mevrouw Singer. Ze
verheelt echter niet dat de wet de laatste
jaren aan forse kritiek onderheving is.
De wet op de justitiële documentatie
kent twee soorten registers. De eerste is
het algemeen documentatieregister, dat
vooral wordt gebruikt door rechters en
het openbaar ministerie. Maar er worden
ook gegevens uit geput voor anteceden
tenonderzoek in verband met benoe
mingen.
De tweede categorie zijn de strafregis-
-ters. Sommige instellingen, zoals de PTT
en drukkerij Joh. Enschedé en Zonen
-(bankbiljetten) zijn bevoegd uittreksels
uit dit type registers te ontvangen. Ook
Daarom is het opvallend dat de aandele
nemissie van de Nederlandse Miden-
stands Bank die deze week gehouden
werd, zich nog redelijk gunstig kon ont
wikkelen. De claims werden op een koers
van 3,75 goed op niveau gehouden en de
emissie lijkt zeker te slagen. Toch lijkt dit
voorlopig wel de laatste te zijn van dit
soort emissies, want het beursklimaat is
nog altijd niet gunstig voor het houden
van aandelenemissies.
1,5
i 1,5
1 1,5
Prinses Margriet bij de Indiase stand op een internationale vrouwenbazaar die deze week in Den Haag is geopend De markt is georganiseerd
door het International Women’s Contact en wordt elk jaar gehouden.
ZWOLLE(ANP). Koeien van hoge
kwaliteit kunnen in de nabije toekomst
meerdere kalveren tegelijk voortbrengen.
Dat kan door eicellen van zulke koeien
over te planten in de baarmoeder van
andere koeien. De gezondheidsdienst voor
dieren in Overijssel gaat zich met deze
eiceltransplantatie bezighouden. Dat
schrijft het blad Landbode.
De eicellen worden ingebracht bij een
„pleegmoeder”, die over niet zulk erg
goed erfelijk materiaal beschikt. Zij
draagt dan het kalf van een koe van
topkwaliteit’ De Overijsselse gezond
heidsdienst wil met de hulp van insemina-
tieverenigingen voor tochtige runderen
zorgen. De Deldense dierenarts Zaaijer
zal,de transplantaties uftvoeren. Hij expe
rimenteert al enkele jaren met1 eiceltran
splantatie.
V. W#*
