Verf: afbijten of afbranden?
LUXE KEUKEN IN
BOUWPAKKET
Aardbeien uit eigen tuin of van balkon
i
Zaag magnetisch geleiden
1
Links en rechts
draaien met de
boormachine
,Voetstokje’ handig gereedschap
EJ
De boer op
I
Informatie
i
19 80
DONDERDAG 29
M E I
EIGENHANDIG
T-]
:aak,
u, geel
ns-
ster-al-
akt van
satijn-
In potten
liceerd
:ose.
;nde
iinatie
/koba 1
it.
rt is
oshirt
[ué
maakt
olo-
bieu.
a
5
Welke rassen
Mooie vruchten
T
Branden
Krabben
Afsteken
Illustraties uit. Handboek Gereedschap' uitgave Kluwer Technische Boeken B V.
kleiner
i, zo'n
ig
ide
Nu is echter een nieuw pro-
dukt onder de naam „Pak en
Doe” op de markt versche
nen. Daarbij is uitgegaan van
een werkelijk „mooie” keu
ken, die de vergelijking met
wat er kant en klaar te koop
is, goed kan doorstaan.
Elke unit is in een platte
doos verpakt, die vanuit de
winkel zo kan worden meege
nomen in de auto. Er is wei
nig méér aan gereedschap
nodig dan een schroevedraai-
er om de onderdelen in el
kaar te zetten. Een geheide
doe-het-zelver hoeft men dus
niet te zijn om zelf een keu
ken te monteren. De onderde
len passen allemaal perfect
en met de bij geleverde hand-
Er komt overigens natuur
lijk wél wat doe-het-zelf-in-
ventiviteit aan te pas om de
keuken te „stellen”. De hele
inrichting moet goed water
pas gesteld worden en verder
zal er, bij volledige keukenre-
novatie, wat aan leidingen
voor aan- en afvoer gedaan
moeten worden. Dat geeft
dus een extra doe-het-zelf-as-
pect aan dit nieuwe systeem.
Wie in dat opzicht een rech
terhand te kort komt, zal ech
ter altijd wel iemand kunnen
vinden die daarbij behulp
zaam is.
leiding zit de boel snel in
elkaar.
Het inbranden is meestal te wijten aan
een verkeerd gebruik van de brander. Om
snel te werken wordt vaak de „hobby-
brander” zo dicht mogelijk op het opper
vlak gericht, zodat de interne vlamspits
met de hoogste temperatuur direct op het
hout wordt gericht. Dat leidt onvermijde
lijk tot inbranding, soms zelfs tot verko-
ling. Transparant afwerken is dan nog
nauwelijks haalbaar, want al dat zwart
blijft zich manifesteren. Bij dekkend af
schilderen kan de verkoling tot snelle ver
wering van de verflaag leiden.
Daarom: wanneer u verf met de vlam
verwijdert, zet dan op de brander de spe
ciaal voor dit doel bestemde „platte” verf-
afbrander (dat wordt vaak vergeten!) zo
dat een „waaierende” vlam wordt verkre
gen. En als u zonder zo’n verfafbrand-
hulpstuk werkt, houdt de vlam dan op
Een nieuw gekweekte soort is de „Tapi-
rella Marajacq” die zes maanden lang
aarbeien kan dragen. Deze soort gedraagt
zich als een bodembedekker door steeds
nieuwe uitlopers te maken, waaraan met
een ook vruchten verschijnen. Snijd dus
de uitlopers niet af! Het eerste jaar moe
ten wel de eerste bloempjes afgeplukt
worden.
ranken en groeit daardoor zelf uit tot een
compacte pol. Door de sterke vertakking
vult zo’n plant dan in de loop van de
zomer een hele bloempot en draagt van
juni tot oktober vruchten. Dit maakt deze
soort bij uitstek geschikt om in potten
gekweekt te worden voor op het terras of
balkon, maar ook als randplant is ze erg
geschikt. Ook heel leuk voor een kinder-
tuintje!
rechts- als linkshandig te
gebruiken is. Een hand
vat zorgt ervoor dat de
enz.
Wanneer voor zulk werk een houten lat
wordt gebruikt, schiet het mes al gauw
in het hout.
Met name voor het op maat snijden
van formica is zo’n stalen liniaal onmis
baar. Gebruik in dat geval het speciale
formicamesje dat in het bekende Stan-
leymes past. Dat heeft een haakvormige
punt waarmee een kras in het formica-
oppervlak wordt gemaakt, het materiaal
breken.
De nieuwe roestvrij stalen linialen (om
geleider stevig op de
juiste plaats gehouden
kan worden.
Het ras „Bordurella” maakt bijna geen
1,
s
Er verschijnen herhaaldelijk ’nieuwe’
types boormachines op de markt, die
echter niet zo vaak iets wezenlijk nieuws
hebben. Met de Skil 1497 is echter toch
weer een aantrekkelijke dimensie aan
het op boormachinegebied verkrijgbare
arsenaal toegevoegd.
Er zijn in de afgelopen ja-
ren wel enkele pogingen on
dernomen om dit systeem,
dat aardig wat geld kan be
sparen bij het inrichten van
een „representatieve” keu
ken, in ons land aan de man
(in dit geval eerder aan de
vrouw) te brengen. Om welke
reden dan ook is dat nog niet
erg van de grond gekomen.
Naar verkoopadressen van
„Pak en Doe”-keukens kan
men informeren bij de impor
teur, Linpak bv, Capelle aan
de IJssel, telefoon 010-504950.
jijk wel allerlei losse units te
koop, die men dan zelf tot een
keukeninterieur kan opbou
wen, maar dat is heel wat
anders dan het echte „keu-
kenbouwpakket”
Er zijn diverse soorten, waarvan som
mige doordragend zijn, andere vroeg,
middelvroeg of laat. Van de vroege rassen
is „Deutsch Evern” erg lekker en ook
Dat is nl. een ’zware’ machine (500
Watt opgenomen vermogen) die haar
draaiende en kloppende boorfunctie
paart aan die van de ’boorschroever’. Hij
kan links- en rechtsomdraaien en kan
dus voor het in- en uitschroeven van
schroeven, houtdraadbouten enz. wor
den gebruikt. De machine heeft twee
mechanisch instelbare ’gangen’, die elk
volgens het nieuwe Vari-Tronic extra
systeem van Skil resp. van 0 tot 1000 en
ke voor- en nadelen. Afbijten vergt toe
passing van een zeer agressief chemisch
preparaat (verfafbijtmiddel) dat gewoon
lijk slechts één verflaag tegelijkertijd ver
wijdert. Als het om heel oude, dikke „verf-
koeken” gaat, ben je soms heel lang bezig.
Wanneer bijvoorbeeld kozijnwerk van
verf moet worden ontdaan om er een
transparant vochtregulerend systeem op
aan te brengen, is volledige verwijdering
van de verf noodzakelijk. Ga in zo’n geval
eerst eens na hoe dik die verfkoek is,
alvorens met afbijten te beginnen.
Afbranden dan? Daaraan kleven ook
bezwaren. Niet zelden wordt het hout in
gebrand. Een zwart plekje is niet zo erg
wanneer daarna opnieuw dekkend wordt
afgeschilderd; bij toepassing van beitsen
e.d. echter blijven die zwarte plekjes zicht
baar.
van ae van stevige Kunst
stof vervaardigde gelei
der zit een strip magne
tisch materiaal. De zaag
wordt dus magnetisch
geleid, blijft „op het
rechte pad”. Het zagen
kan geschieden onder de
juiste hoek. De geleider
is verstekbak en ver
vangt tegelijk blok- en
zwaaihaak. De linkshan-
digen zal het plezier
doen te horen, dat het
gereedschap zowel
van 0 tot 2600 toeren per minuut traploos
regelbaar zijn.
Deze ’zware jongen’ heeft uiteraard
wel een professioneel visitekaartje,
maar voor veel doe-het-zelvers zal hij
toch ook zijn aantrekkelijkheden heb
ben. De prijs is f 395 en in een koffer met
allerlei accessoires (waaronder ’bits’ om
schroeven, bouten e.d. te verwerken,
Flamco-hulpstukken voor c.v.-montage
e.d.) kost hij f542,80.
zodanige afstand van het oppervlak dat
alleen het buitenste deel van de vlam de
verf raakt. Die inwendige „spits” is aan
zijn kleur te herkennen; houd die uit de
buurt van het oppervlak!
Beweeg de brander regelmatig heen en
weer, zodat de vlam nooit langer dan
hoogstens enkele seconden op één plek
gericht is. Er wordt wel gesproken van
verf „afbranden”, maar van branden mag
geen sprake zijn: de verf moet door de
warmte van de vlam „opweken” en dient
dan zo snel mogelijk afgekrabd te wor
den. Werk dus in segmenten; een gedeelte
met de vlam bewerken, afkrabben, en dan
een volgend gedeelte onder handen
nemen.
Er zijn vier types verkrijg
baar: een uitvoering in kunst
stof (zandkleur en donker
bruin), een combinatie van ei
ken en kunststof in drie
kleurcombinaties, een geheel
in eiken gefineerde uitvoe
ring en een massief eiken.
Het systeem omvat alle moge
lijke units: onder- en boven
kastjes, servieskasten, aan-
rechtbladen enz.
Ze zijn er al weer enige tijd, die zomer-
koninkjes! Bij de groenteman, in de su
permarkt en zelfs uit de eigen tuin kun
nen al weer aarbeien geoogst worden.
Heeft u geen groente- en/of fruittuin?
Geen nood, aardbeien groeien overal! Er
zijn soorten die u in bakken op het balkon
kunt kweken, die u langs een hekwerk
omhoog laat klimmen en er is zelfs een
wilde aardbei die u ook in ons land in de
vrije natuur aan kunt treffen. Trouwens,
een paar aardbeien tussen de planten in
de border van uw siertuin staat ook lang
niet gek; de witte bloempjes en later de
rode vruchten zijn zeer de moeite waard.
Als u nog geen plantjes in de tuin heeft
staan, kunt u dit jaar jammer genoeg niet
meer oogsten uit eigen tuin. Wel kunt u
nu aan de slag om volgend jaar volop te
kunnen genieten van vers geplukte aard
beien van eigen kweek.
De beste planttijd voor aardbeien is juli-
augustus, waarna u volgend jaar kunt
oogsten. Aardbeien staan graag op een
zonnig plekje in humusrijke, vochtige
grond. Tijdens de groei wat extra voedsel
geven in de vorm van compost of organi
sche mest. In potten en bakken plant u de
aardbeien in verse potgrond en u geeft
gedurende de zomer voldoende water en
enkele malen wat kamerplantenmest. Na
tuurlijk zorgt u ook door middel van vol
doende gaten in de bodem en potscherven
dat het overtollige water weg kan.
Aardbeien worden meestal zo’n 25 a 30
cm uit elkaar geplant. Zet de plantjes
vooral niet te diep in de aarde. Door
regelmatig de jonge uitlopers te verwijde
ren, krijgt u mooie, stevige pollen. Enkele
uitlopers kunt u laten doorgroeien, om zo
steeds van nieuwe planten verzekerd te
kunnen zijn. Normaal laten we aardbeien
niet langer dan 2 a 3 jaar staan; daarna
kunt u ze beter weghalen en verbranden.
Het is ook niet verstandig om steeds
weer de jonge uitlopers te gebruiken in
verband met ziekten. Zo om de vijf jaar
- moet u weer eens wat nieuwe plantjes
Enkele aardbeirassen kunnen ook langs
klimrekken of hekwerken omhoog wor
den geleid, doordat ze erg lange ranken
maken. Enkele rassen zijn „Mount Eve
rest”, „Bakkers Kingsize” en „Zomerko-
ning”. Deze soorten zijn bijzonder ge
schikt voor het balkon, omdat ze erg wei
nig ruimte innemen en een optimale oogst
voortbrengen. Deze rassen kunnen ook in
grote potten of tonnen gekweekt worden.
Voor kinderen, maar ook voor volwassenen, die normaal nooit op een echte
boerderij of tuindersbedrijf komen, is een bezoek aan zo'n bedrijf vaak onvergete
lijk. De Stichting Public Relations Land- en Tuinbouw maakt het voor iedereen
mogelijk om eens zo’n kijkje te nemen. Er is een gratis brochure „De boer op”,
waarin per provincie alle ondernemers van een dergelijk bedrijf vermeld staan
die graag bereid zijn iedere belangstellende op het bedrijf te ontvangen.
Zo kunt u bijvoorbeeld terecht bij een akkerbouwbedrijf, een rundveehouderij,
een fruitteeltbedrijf, een glastuinbouwbedrijf, een boomkwekerij, varkensfokbe-
drijf, een kaasmakerij, bloemkwekerij etc. De brochure kunt u aanvragen bij
bovengenoemde stichting, adres: Postbus 91430, 2509 EA Den Haag, tel. 070-
835704.
Tegen betaling kunt u op sommige boerderijen ook logeren of kamperen. Voor
informaties daaromtrent kunt u terecht bij de Stichting Vakantie op de Boerde
rij, Postbus 230, 7200 AE Zutphen, tel. 05750-19355 voor logeren en bij de Stichting
Vrije Recreatie, Broekseweg 77, 4231 VD Meerkerk, tel. 01837-1516 voor kamperen.
Kennelijk wordt er in deze voorjaars-
tijd weer heel wat geschilderd, want we
kregen een aantal vragen van lezers die
daarop betrekking hadden. En het was
opvallend dat het daarbij steeds over dat
vervelende voorbereidingswerk ging: het
verwijderen van oude verflagen.
Inderdaad niet het leukste onderdeel
van een schilderklus en daarom vaak ver
onachtzaamd. In professionele schilders
kringen is nog niet zo lang geleden met
zorg gewag gemaakt van de „kwaliteitsbe-
laging” van het nationale woningbezit
door onvakkundig uitgevoerd schilder
werk. Het mag inderdaad niet worden
ontkend dat „zelfschilders” het soms met
de voorbereiding niet zo nauw nemen; ze
hunkeren naar het moment waarop de
aflakkwast op het werk gezet kan worden
en wat er voordien moet gebeuren wordt
vaak een beetje afgeraffeld. En juist dat
wreekt zich later heel sterk. De aanvanke
lijk zo fraai lijkende nieuwe verflaag
bladdert al binnen enkele maanden af en
de boel ziet er dan nog miserabeler uit dan
vóór de schilderbeurt.
Een nog goed intact zijnde verflaag (dus
goed hechtend, zonder blazen en scheu
ren) kan door zorgvuldig schuren vol
doende „dragend” worden gemaakt voor
een nieuwe verflaag. Maar als al die oude
verf er af moet, wat dan?
Er zijn twee methoden, elk met specifie-
„Gorella” is heel geschikt. Daarna kunt u
kiezen uit „Senga Sengana” en „Vola” en
ten slotte voor een late oogst zijn er „Talis
man” en „Redgauntlet”. Voor een kleine
tuin en zeker voor in potten en bakken
kunt u beter een van de doordragende
rassen kiezen. Goede rassen zijn: „Osta-
ra”, „Bordurella”, „Rabunda” en „Tapi-
rella Marajacq”. Als u van deze soorten de
eerste bloempjes wegneemt heeft u de
hele zomer door bloeiende en vruchtdra
gende aardbeien.
Complete keukens, aan-
bouwkeukens en wat er ver
der allemaal op keukenge-
bied te koop mag zijn, kan
men overal te kust en te keur
bekijken en kopen. Van heel
eenvoudig tot zeer luxueus, in
allerlei kleuren en materiaal-
afwerkingen. Tot dusver is er
in Nederland, in tegenstelling
tot Engeland, weinig gedaan
op het gebied van bouwpak-
?roeki ketkeukens. Er zijn natuur-
icsterd b
zelfs t"
Een van de redenen waar
om dit systeem kostenbespa
rend kan zijn, is dat de opslag
van een groot aantal keukens
bij de handel (en tijdens het
vervoer daarheen) een aan
zienlijk kleiner volume
inneemt.
Wel eens van een voetstokje gehoord? een houten duimstok geeft dat wel eens
Er is nauwelijks nog een vakman te problemen als het op grote nauwkeurig
heid aankomt.
Behalve voor allerlei meet- en af
kopen. Laat de aardbeien niet langer dan
twee oogsten op dezelfde plaats in de tuin
staan; zoek daarna een ander plekje uit of
zorg voor verse aarde. In de winter moet u
de planten wel enigszins bedekken met
stro of blad. Door de planten vroeg in het
voorjaar onder glas of plastic te zetten
kan de oogst aanzienlijk vervroegd
worden.
Om mooie en rijpe vruchten te kunnen
oogsten, kunt u het beste tijdig de vruch
ten dunnen; laat daarbij gemiddeld zo’n 5
aardbeien per vruchtstengel zitten. Ver
der kunt u om vuil worden en rotten van
de vruchten te voorkomen stro onder de
plantjes aanbrengen. Ook kunt u de plan
ten in zogenaamde plantfolie poten. Dit
houdt ook de vruchten schoon, zorgt er
tevens voor dat de grond voldoende voch
tig blijft en u hoeft geen onkruid te
wieden.
vinden die deze gereedschapsnaam
kent, laat staan gebruikt. In officiële
catalogi kom je het voetstokje nog wel schrijfwerk is een stalen liniaal ook bij-
eens tegen. Die aanduiding slaat op het zonder handig om er langs te snijden:
(veelal zelfgemaakte) latje van 30 cm papier, karton, fineer, linoleum
(een voet) lang dat vroeger als meet- en
controlegereedschap werd gebruikt.
Nu kennen we dit gereedschap als
liniaal of maatlat. De handigste zijn de
stalen uitvoeringen, die immers nage
noeg immuun zijn voor beschadiging,
altijd recht blijven en zo lekker dun zijn.
Stanley heeft een aantal nieuwe „voet
stokken” van roestvrij staal gelanceerd,
variërend in lengte van 15 tot 50 cm. De laat zich dan gemakkelijk langs die kras
maatverdeling is onuitwisbaar ingeëtst,
aan één kant zelfs met halvemillimeter-
aanduiding. Door de zeer geringe dikte dat oude „voetstok” dan maar voorgoed
(van 0,4 tot 0,8 mm, afhankelijk van de te vergeten) van Stanley kosten van
lengte) is het exact overnemen van ma- f2,25 tot f9,95, een verantwoorde aan-
ten erg gemakkelijk; met bijvoorbeeld vulling op de dhz-gereedschapskist.
Een handig stuk ge
reedschap bij het zagen
is de magnetische hand-
zaaggeleider, die door
KaWee (postbus 177,
Bilthoven) op de markt
is gebracht. In de zijkant
o
O
0
o
o
