Sovjet-Unie zou willen praten over kernwapens open voor NAVO-landen” Westduitse databanken s Fransen op zoek naar nieuwe vader Verkoop wapens blijft verboden Luns tegen journalisten: Israel voelt niet voor initiatief EG Medewerker toezichtbureau: 23 doden Russische vice- premier in Bonn NMR weet niets Paus Johannes Paulus vandaag in Frankrijk ex-maarschalk Koning Chaled bezoekt Bonn Tien doden bij ziekenhuisbrand Busongeluk in Canada eist in Pakistan van bemiddeling door Van Agt Huisarrest voor 3 VRIJDAG 30 MEI 1980 Laag Twintig Bijna 30 procent Dubbel As 2 BINNEN* EN BUITENLAND door Nico Scheepmaker lieid itter >aar üng af ctiel A L*. aars ning jmici r (Van onze redacteur in Frankrijk Rudolph Bakker) (Van onze redactie buitenland) WASHINGTON. De Ame rikaanse regering heeft giste ren de weg vrijgemaakt voor verkoop van militair materi eel, wapens uitgezonderd, van de VS aan China. a OW* trijfël VS verkopen China militair materieel Minister Brown kondigde gisteravond Amerikaanse functionarissen voegden De trieste chaos na het busongeluk bij het Saskatchewan in Canada LXpO heersers in hun land. iders tieke ating verk- die uden as 53 -gen, i Be- erso- ■kho- Leo en is mans van voor- eraar in de Ook i een Ne- frika, ding, g om Zuid- Die strijd g het op te is er ijker- ijk te inden lat zo kan ellen- n die verla- an de ende- r bin- r van n ge teem, lodaal ingen belas- ;elden janu- t kap ingen gelijk ■kend. scher- azerij, l voor iel en iexcij- iie het heeft gt het rt dus- r janu- naand- Luns zei dat gistermiddag in een ge sprek met Nederlandse journalisten. De secretaris-generaal weigerde verde re bijzonderheden te geven noch duidelij ker te kunnen worden over de aanwijzin gen die hij heeft voor een mogelijke Russi sche bereidheid tot concessies. Op vragen herhaalde Luns, dat het „niet onwaar schijnlijk is, dat de Sovjet-Unie wellicht bereid is over het terugdringen van kefn- Een recent opinie-onderzoek wijst uit dat 70 procent van de Franse mannen en 65 procent van de Franse vrouwen vinden dat ze door hun gekozen representanten in de kou zijn gezet. Als zondag op het vliegveld Le Bourget „de paus van de media” zijn mis opdraagt, zullen de toeschouwers voor een niet te bepalen deel op zoek zijn naar een nieuwe vader. Zoals een van de Parijse kranten het noemde, zullen de komende dagen „miljoenen Fransen hetzij geknield lig gen op de startbanen van Le Bourget, hetzij gekluisterd zitten aan hun televisie”. De paus is „een soort handels- reiziger in mensenrechten” geworden, zo merkte een matisch zal worden verleend. Woordvoer der Thomas Ross van het Pentagon ver klaarde gistermiddag, dat Brown ook toe stemming wil geven aan sommige Ameri kaanse ondernemingen bepaalde fabrie ken in China te bouwen en Chinezen te leren hoe deze fabrieken moeten wordeti geleid. Deze „blinde vlek” in de controle op de aanzwellende stroom van informatie in databanken, is aan het licht gebracht door Eckhart Hoehmann, lid van het bureau voor toezicht op databanken van de deel staat Hessen. het besluit officieel aan nadat hij een laatste gesprek had gevoerd met de Chi nese vice-premier Geng Biao die enkele dagen in de VS te gast is. Op de vraag of de VS van plan zijn de defensie-overeen- komst te sluiten met Peking, antwoordde Brown: „Helemaal niet. De Verenigde Staten en de Volksrepubliek China zijn vrienden. Het is mogelijk vrienden te zijn en geen bondgenoten”. Hij wees erop dat Washington belang hecht aan een „sterk en vreedzaam China”. Toen Geng Biao werd gevraagd of Peking graag wapens zou kopen van de VS, antwoordde deze: „Ik geloof niet dat zoiets op dit moment mogelijk is. Maar ik geloof wel dat zich in de toekomst zo’n mogelijkheid zou kun nen voordoen”. De organisatoren van het bezoek zijn er ook niet helemaal zeker van of de massa zich aan de voeten van de paus zal werpen. Als Johannes Paulus, door 15.000 poli- Zoals de katholieke journalist Jean-Marie Domenach dezer dagen schreef: alles wordt uit nieuwsgierigheid tot folkore. Als Jezus Christus in het televisietijdperk op aarde was verschenen, kun je er wat onder verwedden illand toch subsi- iie de [e tijd at de egens t be- ichter SASKATCHEWAN (UPI). Woens dag zijn 23 mensen om het leven geko men en werden 11 gewond toen de bus waarin zij zaten van achteren geramd werd door een tankauto. Het ongeluk gebeurde in de Canadese provincie Saskatchewan nabij de stad Swift Cur rent. De botsing tussen de bus en de tankauto ontstond doordat een oms laande personenauto de bus uit de koers bracht. Alleen de chauffeurs van de bus, waarin spoorwegarbeiders za ten, en de inzittenden uit de personen auto overleefden het ongeluk. De Russen op hun beurt zeggen dat, nu er 84 landen naar Moskou komen, dat er bijna even veel zijn als in Montreal, waar 89 landen deelnamen. Die vijf die er in Montreal wèl waren, maar in Moskou niet (zo kunnen de Russen desgewenst redene ren) zijn dan Bermuda, Cayman Eilanden, Hongkong, Liechtenstein en Singapore. Oh, is dat alles, zal de argeloze sportlief hebber denken. Maar het is inmiddels wèl zo dat je tot de Olympische Spelen in Rome in 1960 moet teruggaan om een zo laag aantal deelnemers te noteren. In Ro me kwamen er 83. In Tokio-1964 waren 93 landen vertegenwoordigd, in Mexico-City- 1968 waren het er 112, en in Munchen-1972 het recordaantal van 123. Dat scheelt nog al wat: 123 of 84! delij- :druk inan- i het gont- :rtien rech- ngen. m de :i ziet it een e Ko- ereni- tar als n van ■iding, ilgend i be- (Van onze redactie buitenland) BONN. Koning Chaled van Saoedi- Arabië wordt op 16 juni voor een officieel bezoek van vier dagen aan de Bondsrepu bliek, in Bonn verwacht. Dit is gisteren meegedeeld in de Westduitse hoofdstad. Chaleds bezoek valt tussen twee belang rijke internationale conferenties in: de EG-top op 12 en 13 juni en de internationa le economische top op 22 en 23 juni. De staats- en regeringshoofden van de EG willen op hun bijeenkomst, die in Venetië wordt gehouden, ook een verklaring over het Midden-Oosten opstellen en daarover een „zeer duidelijk standpunt” innemen. Op 17 en 18 juni zal koning Hoessein van Jordanië een officieel bezoek brengen aan Washington. In een verklaring van het Witte Huis wordt gezegd dat de Jordaanse koning en president Carter het gevoel hebben dat „het moment gunstig is voor het uitwisselen van gedachten over zaken die voor beide landen van belang zijn”. De Amerikaanse regering heeft in het verleden veelvuldig geprobeerd Jordanië te betrekken bij de vredesbesprekingen over het Midden-Oosten. (Van onze redactie buitenland) ISLAMABAD. De gepensioneerde luchtmaarschalk Asghar Khan heeft gis teren in Pakistan huisarrest gekregen, na dat hij in een toespraak tot advocaten had opgeroepen tot verzet tegen de grondwet telijke hervormingen die president Zia Oel-haq maandag heeft doorgevoerd. De veranderingen in de grondwet geven burgerrechtbanken minder bevoegdhe den en breiden de jurisdictie van militaire tribunalen uit. striële maan- 3g ge- onge- jmber. duktie nt. In ;ekend er 4,5 s over Van de 56 landen die verklaard hebben de Spelen te boycotten, of die niets van zich hebben laten horen, waren de volgen de landen ook al in Montreal afwezig: Albanië, Bahrein, Centraal-Afrika, Chi na, Gambia, Kenia, Liberia, Malawi, Mau- retanië, El Salvador, Somalië, Soedan, Tsjaad, Tunesië, Zaire, Egypte, Ghana, Marokko, Swaziland en Togo. Met de aan tekening dat Tsjaad, Egypte en Tunesië zich pas na de Opening, maar voordat de Spelen daadwerkelijk begonnen, hebben teruggetrokken. Toch komt het er op neer dat niet minder dan 20 van de 56 landen die in Moskou verstek laten gaan, er de vorige keer in Montreal om uiteenlopende redenen ook al niet "bij waren. Dat maakt hun gemis in Moskou natuurlijk toch iets minder schrijnend. Ik moet, bij het opsommen van al die landen, wel de slag om de arm houden dat de lijsten in de verschillende kranten af wijkingen vertonen. Ik heb, van de uitvoe rigste lijsten, gekozen voor de lijst waarin Soedan niet zowel tot de boycotters als tot de Moskougangers werd gerekend. Je denkt dan al gauw dat zo’n lijst defecten vertoont. Zullen we nu voor de aardigheid even nagaan hoeveel medailles in Mon- treal-1976 werden gewonnen door de lan den die zich nu hebben teruggetrokken: Verenigde Staten 34 goud, 35 zilver en 25 brons. West-Duitsland 10 goud, 12 zilver en 17 brons. Japan 9 goud, 6 zilver en 10 brons. Canada 5 zilver en 6 brons. Noor wegen 1 goud en 1 zilver. Bermuda 1 zilver en 1 brons. Pakistan 1 brons. Zuid-Korea, met 1 goud, 1 zilver en 4 brons, schijnt een twijfelgeval te zijn, dat reken ik even niet mee, evenmin als Thai land met 1 brons, en Iran met 1 zilver en 1 brons. We zien dus dat 54 gouden, 60 zilveren en 60 bronzen medailles in Moskou in vijandelijke handen zullen overgaan, ten zij de Nederlanders ze natuurlijk allemaal weten te veroveren. Op een totaal van 198 gouden, 200 zilveren en 216 bronzen me dailles zijn die 54 plus 60 plus 60 geen kattepis, namelijk 28,3 procent van alle medailles die in Montreal veroverd kon den worden! BRUSSEL/TEL AVIV (Reuter/AFP). In een vraaggesprek met het Belgische dagblad Le Soir heeft de Israëlische mi nister van Buitenlandse Zaken Sjamir zich uitgesproken tegen elk EG-initiatief inzake de onderhandelingen over autono mie voor de Palestijnen, dat „geen reke ning houdt met de lopende onderhande lingen”. Sjamir reageerde hiermee op het eerder deze week door Egypte gedane verzoek aan de Gemeenschap een initiatief te nemen. In de stad Nabloes op de bezette weste lijke Jordaanoever heeft de politie giste ren acht vrouwen gearresteerd, onder wie de vrouw van de uitgewezen burgemees ter Bassam Sjaka van de stad. Gezegd werd dat de vrouwen zonder toestemming een betoging hielden uit protest tegen het optreden van de Israëlische politie, die zondagavond drie huizen in Nabloes ver zegelde omdat de bewoners brandbom men naar auto’s van Israëliërs zouden hebben geworpen. De Israëlische premier Begin heeft gis teren een felle aanval gedaan op de on langs afgetreden minister van Defensie Weizman, waarbij hij onder meer zei dat Weizman zijn plaats had willen innemen. De opvolgingskwestie is nog niet rond. Vice-premier Jadin liet gisteren na een gesprek met Begin blijken dat hij zich zal blijven verzetten tegen het benoemen van minister Sjamir op Defensie. gisteren aan de berichten toe, dat er ook een uitwisseling van militaire deskundi gen tussen China en de Verenigde Staten tót stand zal komen. Onderminister Perry van Defensie en zijn collega Dinneen van Inlichtingen en Communicatie zullen naar Peking gaan, terwijl de Chinese militaire academie in oktober een delegatie naar de VS zal sturen. Ook komt er een delegatie van het Chinese volksbevrijdingsleger naar Amerika om verbindingstechnieken te bestuderen. Minister Brown liet bij zijn aankondi gingen duidelijk blijken dat de laatste ontwikkelingen bedoeld zijn om de be trekkingen tussen Washington en Peking te versterken. Hij antwoordde ontken nend op vragen of de voorgenomen verko pen en samenwerking gericht zijn tegen de Sovjet-Unie. Het Russische persbureau TASS veroordeelde gisteren echter, wat men noemde „de ontwikkeling van het bondgenootschap tussen de leiding van Peking en de oorlogszuchtige Amerikaan se kringen”. De Amerikaanse regering is volgens het Russische staatsbureau vast besloten de harde lijn van adviseur voor nationale veligheid Brzezinski te volgen en „de Chinese kaart te spelen tegen de Sovjet-Unie”. De Amerikanen en de Russen claimen allebei een overwinning in de kwestie van de boycot der Olympische Spelen in Mos kou. Beiden maken daarbij gebruik van een dubbele boekhouding. Twee voorbeel den. De Amerikanen zeggen dat de boycot geslaagd is, omdat van de vijf landen die in Montreal-1976 de meeste gouden me dailles haalden (USSR, DDR, USA, West- Duitsland en Japan), er drie niet in Mos kou zullen verschijnen. Daar is geen woord aan gelogen. Maar je kunt ook zeggen dat van de zeven landen die in Montreal volgens het puntensysteem voor de eerste acht plaatsen bovenaan stonden, er vijf naar Moskou gaan. Japan heeft wel meer gouden medailles gehaald dan Po len, Roemenië en Bulgarije, maar die haalden weer meer zilveren en bronzen medailles en overige finaleplaatsen. Van de eerste twintig landen in Montreal gaan er bijvoorbeeld zestien naar Moskou. Het is typerend dat een aantal extra-treinen uit het - was geen J voor. Alleen vanuit het Pas-de-Calais wordt een ware volksverhuizing naar Parijs verwacht. (Van onze redactie buitenland) BRUSSEL. Ondanks de sombere internationale toestand, zijn er volgens de secretaris-generaal van de NAVO, mr. J. Luns, toch aanwijzingen dat de Sovjet-Unie op het punt van de beperking van de tactische kernwapens in Europa, in de naaste toekomst tot constructief onderhandelen bereid zal zijn. Paus Johannes Paulus komt vandaag naar Frankrijk in een periode waarin de Fransen hun geloof niet alleen in de kerk, maar ook in het wereldlijk gezag voor een groot deel verloren hebben. Eigenlijk zou je de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie in al die berekeningen niet moeten meetellen. Het is een krachtme ting tussen twee supermachten die je te gen elkaar kunt wegstrepen. Interessant is vooral hun aanhang. Die wedstrijd wint Moskou met gemak. Geen van de Warschaupactlanden viel af, terwijl Ame- rika’s NAVO-bondgenoten België, Dene marken, Frankrijk, Italië, Luxemburg, Nederland, Portugal, Griekenland en Groot-Brittannië zonder blikken of blozen naar Moskou trekken. Daar komt bij dat een aantal landen dat Amerika’s boycot volgt, op het gebied van de mensenrech ten niet helemaal koosjer zijn. Helemaal niet, kun je beter zeggen: Chili, Argenti nië, Uruguay, Haiti, Paraguay, El Salva dor, Indonesië Dat zijn toch landen die we volgaarne zouden boycotten als ze de Olympische Spelen zouden organiseren. Maar dat geldt natuurlijk ook voor Tsje- choslowakije, Bulgarije en de andere Oostbloklanden. Een beetje pijnlijk vond ik bij de eerste oogopslag ook het feit dat twee van de drie As-mogendheden, West-Duitsland en Japan, nu niet, maar toen wel naar Mos kou willen en wilden. Alleen Italië gaat wel. Maar bij de tweede oogopslag be dacht ik, dat met Italië ook Oost-Duits- land naar Moskou gaat, dus wat dat be treft staan beide partijen quitte! Hoehmann haalde tijdens een uiteenzet ting het voorbeeld aan van een weten schappelijk medewerker van een West duitse uitgeverij, die door een Amerikaan se organisatie was uitgenodigd naar de fVS om er een spreekbeurt te houden. De man kreeg zijn visum pas toen de termijn van de uitnodiging was verstreken. De Westduitse veiligheidsdiensten had den aan de veiligheidsofficier van het Amerikaanse consulaat gegevens door gespeeld over vroegere activiteiten van de man in de studentenbeweging. Een ander punt dat de Hessische data- beschermer ergert, is de nauwe samen werking tussen de federale veiligheids dienst en de verschillende instituten die in de Bondrepubliek gegevens over burgers verzamelen. De nieuwe wetgeving in West-Duitsland die op dat vlak in de maak is, vormt volgens Hoehmann een bedrei ging voor de grondwettelijke vrijheden, omdat zij het mogelijk zou maken dat veiligheidsambtenaren beroep doen op gegevens uit de bevolkingsregisters zon der dat daartoe een officieel verzoek wordt ingediend. Een andere onderzoeker die zich met de bescherming van de privacy van burgers in Berlijn bezighoudt, Hans-Joachim Ker kau, spreekt zich in dezelfde zin uit. Jaar lijks ontvangt hij 500 klachten, waarvan ongeveer eenvijfde gegrond blijkt te zijn. (Van onze redactie buitenland) BONN. DeRussische vice-premier Ni kolai Tichonov voert sinds gisteren in Bonn politiek overleg met de Westduitse minister van Economische Zaken, graaf Otto Lambsdorff. Tichonov is de hoogst geplaatste Rus sinds de Afghaanse crisis, die de bondsrepubliek bezoekt. Beide politici bereiden de negende zit ting voor van de Westduits-Russische commissie voor economische en weten- schappelijk-technische samenwerking. Tichonov zal tijdens zijn verblijf in Bonn ook worden ontvangen door bondskanse lier Schmidt. De Sovjet-Unie is op vier na West-Duits- lands grootste economische partner bui ten de Europese Gemeenschap. Vorig jaar had het wederzijdse handelsverkeer een waarde vaiï ongeveer 14 miljard mark. (Van onze redactie buitenland) GUMMERSBACH. Gegevens over Westduitse burgers worden niet alleen uitgewisseld door de politie en de staatsveiligheidsdienst van de Bondsrepu bliek, zij staan ook ter beschikking van de geheime diensten van de NAVO- partners. bewapening te spreken”. Dit zou dan kun nen gebeuren in het kader van de SALT-3- onderhandelingen (Amerikaans-Russi- sche besprekingen over beperking van de strategische bewapening) hetzij binnen een ander kader met de VS en een aantal Europese landen. Over het door de Amerikaanse presi dent Carter en zijn Russische collega Brezjnjev afgesloten SALT-2-akkoord, zei de NAVO-topman, dat het Witte Huis nog steeds tenvolle achter de inhoud daarvan staat. Het feit, dat Carter het verdrag nog steeds niet ter ratificatie naar het Congres heeft gezonden, heeft volgens Luns uit sluitend te maken met het feit, dat Carter en zijn adviseurs ervan overtuigd zijn, dat het Congres onder de huidige politieke omstandigheden het SALT-2-verdrag zal afwijzen. Luns noemde verder in het informele gesprek de nationale en internationale kritiek op Carter te zwaar. Volgens de NAVO-bewindsman is de huidige Ameri kaanse leider wellicht niet de sterkste president uit de geschiedenis, maar is de kritiek te zwaar overtrokken. Over het bezoek van de Fanse president Giscard d’Estaing aan Brezjnjev ten tijde van de Warschau-Pact-top in de Poolse hoofdstad; zei de scretaris-generaal, dat Frankrijk een „solo” ten beste had gege ven „waarvan de klanken niet iedereen hebben bekoord”. Van de ondervraagden in het opinie-onderzoek was 81 procent- van mening dat in Frankrijk staatsdienst en privé-belang niet uit elkaar gehouden worden. De Frans man is daar zo van overtuigd, dat hij er ook niets meer over horen wil: de meerderheid van de ondervraagden tiemensen beschermd, alleen zichtbaar zal zijn temidden van gehelmde motorrijders, plaatst hij zich ongewild op het zelfde podium als al die staatslieden waar de Frans man nu juist genoeg van heeft. HILVERSUM/WILLEMSTAD (ANP). De Nationale Militaire Raad van Surina me weet niets van een bemiddelingspo ging van premier Van Agt in een conflict tussen de raad en de regering-Chin a Sen. Dat zei voorzitter Sital van de raad giste ren voor de IKON-radio. Sergeant Sital vroeg zich af waar Van Agt de informatie vandaag heeft, dat het tussen de raad en de regering in Parama ribo niet zou boteren. De NMR-voorzitter zei over het ontslag van de minister van Defensie en Politie, Van Rey, dat de raad het recht heeft een afgevaardigde van haar in de regering te ontslaan. Van Rey is woensdagavond aangekomen op het An tilliaanse eiland Curasao. Hij is op door reis naar de Verenigde Staten. Het is voor de eerste keer in de geschie denis van de betrekkingen tussen de Volksrepubliek China en de VS, dat Ame rikaanse bedrijven legergoederen aan China mogen verkopen. Het gaat om niet- offensief militair materieel, zoals mobiele veldradars, helikopters en transportvlieg tuigen, onderdelen voor een modern ra darsysteem, verbindingsmaterieel voor grote afstanden, apparatuur voor het be proeven van straalmotoren een verfijnd communicatiemateriaal voor de Chinese ambassades in het buitenland. De Amerikaanse bedrijven die aan deze transacties willen deelnemen moeten bij de regering in Washington vergunning aanvragen, maar de Amerikaanse minis ter Brown van Defensie liet gisteren blij ken dat deze in de meeste gevallen auto- was er niet voor dat politieke schandalen in de pers werden onthuld. Men draagt zijn leed kever in stilte. Vanuit dit cynisme over het wereldlijk gezag, kan de opwinding van het geestelijke alternatief alle denkbare vormen aannenem, al ligt Parijs niet in Zuid-Amerika en gelovige Zuiden weer zijn ingetrokken. Er hebben de Fransen in hun geschiedenis alleen Napoleon belangstelling Bonaparte en Charles de Gaulle voor beperkte tijd als i- hun meester erkend. Het bezoek van de paus dreigt Van geëmigreerde Polen. KARLSRUHE (DPAZReuter). Tien mensen, voornamelijk bejaarden, zijn om gekomen bij een brand die gisteren woed de in een ziekenhuis in het Westduitse Achern, een plaats in de deelstaat Baden- Württemberg. De doden zijn vrijwel allemaal het slachtoffer geworden van rookvergifti ging. Ruim 120 brandweerlieden konden in korte tijd de ruim 200 patiënten uit het zeven verdiepingen tellende ziekenhuis halen, maar niet voorkomen dat een aan tal mensen verwondingen opliep. De brand is ontstaan in de kelder en ver spreidde zich snel via de liftkokers. De schade wordt geschat op enkele miljoenen guldens. andere krant op, en tevens „leider van de enige Internati- bovendien misverstanden op te roepen over wat heilig is onale die het nog zo’n beetje doet”. en wat show. Laat deze paus zich bewieroken uit zelfverheerlijking? De vraag wordt bijna eenstemmig met neen beantwoord. Ook de Fransen geloven niet dat Johannes Paulus deze reizen voor eigen vermaak onderneemt en daarmee steekt de geestelijke leider gunstig af bij de wereldlijke dat hij geen apostelen had gevonden. Zijn plaatsvervan ger trekt de massa wel aan, maar of hij bekeerlingen maakt, is de vraag. êw

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1980 | | pagina 3