Concert voegt weinig toe aan bestaand beeld van prima band
Zin voor avontuur
Popmuziek in etalage
Pianist Geoffrey Douglas Madge in Utrecht
1
Van der Steeg winnaar
concours Zondagsdichters
noodzakelijk voor
The Pretenders
Staking bedreigt
Engelse Proms
tie op maat
Onverwacht grote toeloop
bij Festival of Fools
„Onspeelbare” muziek met
bevlogenheid vertolkt
PIERSON, HELDRING PIERSON NV
Theater van de Achtste Dag komt niet
KSE)
9
KUNST
1'9 8 0
MAANDAG 2 JUNI
tu
1
IN
f-shirt
n. In o.a.
marine,
i. Ook in
i-model.
M en L
Gevoelig spel.
Virtuoos uitgevoerd.
Solistisch, maar toch
uitgebalanceerd want
een fractie van een
seconde beslist soms
over de harmonische
eenheid met het orkest
Maatwerk dat
tot topprestaties leidt
Dat geldt niet alleen bij
muziek, maar ook als het om geheel andere zaken gaat
Bijvoorbeeld bankzaken.
Het juiste advies op het juiste moment toegespitst op een
specifieke situatie.
Zo werkt Pierson, Heldring Pierson. Of het
nu gaat om het behartigen van zakelijke belangen of het
geven van adviezen aan particulieren.
Maatwerk waarmee hetzelfde wordt beoogd als
bij muziek.
Resultaat dankzij harmonische samenwerking.
AMSTERDAM. Het lijkt niet te vermijden. Het Festival of Fools
werd zo’n zes jaar geleden opgezet als tegenhanger van het in veel
opzichten gesettelde Holland Festival. Het achterliggende idee was de
in de marge opererende theatergroepen een podium te geven zodat
niet alleen de gevestigde of opzienbarende attracties alle aandacht in
de maand juni kregen. Nu het foolsgebeuren evenwel aan zijn eerste
lustrum toe is, kun je je niet aan de indruk onttrekken dat ook dit
festival in zekere zin vastgeroest raakt.
PROGRAMMA
pe, Guido Dauwaert, Dog-
troep.
THEATRE DES NATIONS
ide
HA
Chrissie Hynde van The Pretenders: licht-astmatische zang.
naars van de laatste maanden.
f
asm»
(ADVERTENTIE)
niet minder welkome verrassing.
JOHAN VAN KEMPEN
e,
r:
Een aardige graadmeter voor een derge
lijke eigendunk is de wijze waarop nauwe
lijks merkbaar, maar toch aantoonbaar
de neus op wordt gehaald voor cultuurui
tingen die binnen het eigen programma
op hun beurt een marginale rol is toebe
dacht. Nu kan het muziekaanbod op het
theaterfestival natuurlijk niet een zelfde
belang worden toegeschreven als het ei
genlijke theatergebeuren maar de manier
waarop de muziek bijvoorbeeld in het
programmablad en de informatiebulle
tins wordt afgedaan, is heel minnetjes.
„Ik had nergens op gerekend”, aldus
luidde de eerste reactie van Maarten van
der Steeg (51). „Als je ervan uitgaat dat er
dat deze ten volle aan Madges voorkeuren
tegemoet komt.
Want al beweerde de legendarische pia
nist Alfred Cortot destijds: „De techniek
is de dienaar van de meester”, bij Madge
lijkt die techniek tot een afgod verklaard,
Pianorecital door Geoffrey Douglas
Madge. Programma: Bach/Busoni, So-
rabji, Reger. Muziekcentrum Vreden-
burg. Utrecht, 1 juni 1980. (Holland
Festival).
Haarlem,Fonteinlaan 11.2012 JG Haarlem, tel. 023-3192 55; de heer J.A. Philipse.
Na de zaterdagavond in het Amersfoort-
se culturele centrum De Flint gehouden
finale (waarvan de tv-registratie gister
middag werd uitgezonden) kende een
driemansjury. bestaande uit prof. dr.
Garmt Stuiveling, Geert Lubberhuizen
(directeur van de uitgeverij De Bezige Bij)
en de dichter Simon Vinkenoog, Van der
Steegs gedicht Vannacht de Gouden Lier
toe.
(Van onze kunstredactie)
AMSTERDAM. Het festival of
Fools is een ongekend groot succes,
wanneer we afgaan op de publieke
belangstelling. Donderdag bij de ope
ning kwamen al meer dan 3000 bezoe
kers. Vrijdag werden bijna 4000 dag
kaarten verkocht en zaterdag zelfs
ruim het dubbele, 8143. Het fraaie
weer deed zondagmiddag alleen al
1850 personen de poort passeren.
’s Avonds kwamen daar nog eens ruim
4000 bezoekers bij. De festivalorganisatie
had niet op een dergelijke grote drukte
gerekend in de beginfase van dit vijftien-
daags gebeuren. Men verwachtte pas na
een aanloopperiode een grotere toeloop,
vooral veroorzaakt door mond-tot-mond-
reclame. Nu door de kennelijk goed aan
geslagen publiciteitscampagne vanaf het
begin de kassa’s bestormd worden, geeft
dit aanzienlijk ongerief voor de argeloze
Concert: The Pretenders in Grote
Machinehal. ADM-werf. Bezetting:
Chrissie Hynde (zang, gitaar), James
Honeyman Scott (gitaar, koorzang),
Peter Farndon (bas, koorzang) en Mar
tin Chambers (drums, koorzang). Ne
derlands debuut, enige concert.
Amsterdam, 31 mei 1980.
Dan maar op deze plaats recht gedaan.
Chrissie Hynde komt uit Ohio in de Ver
enigde Staten, waar ze het na een korte
tijd gespeeld te hebben in de R B-band
Jack Rabbit voor gezien houdt, en in 1974
naar Engeland koers zet. Korte tijd werkt
zij als journaliste bij het Britse muziek
blad New Musical Express, maar afstand
tot het eigenlijke muziekmaken kan zij
niet nemen. Zij maakt demo’s van eigen
composities en probeert tijdens de punk
golf van 1976 met Mick Jones (thans The
Clash) en enkele latere Damned-leden te
vergeefs een band op te zetten.
LONDEN (Reuter). De Britse bond
van musici begint volgende week een boy
cot van de BBC, uit protest tegen plannen
van deze Britse omroep om vijf regionale
orkesten op te heffen. De radio- en televi
sieprogramma's van de BBC zullen het
dan zonder rechtstreekse muziek-uitzen-
dingen moeten doen.
De actie van de musici maakt het onze
ker of een van de populairste culturele
evenementen in Engeland, de jaarlijkse
promenadeconcerten, of Proms door kun
nen gaan. Deze concerten worden door de
BBC georganiseerd en uitgezonden.
FILM. 20 uur: animatie-
programma van Buno Bo-
zetto, Beeldend Theater.
22.15 uur: Cinema Mirror
met Bam Sisters.
improviseren. Het uitvallen van voorstel- A
lingen (Bart Stuyfs Gray) of het later
uitbrengen van een productie (People
Show) werd daar ook door veroorzaakt.
Een grote artistieke tegenslag is het weg
blijven van het Poolse Theater van de
Achtste Dag. Zaterdag bereikte de festi
valleiding, na veel vergeefs telefoneren en
telegraferen, het bericht dat deze Poolse
theatergroep niet komt. Bemiddeling van
de Poolse ambassadeur en van de wel
aanwezige groep STU heeft niet mogen
baten. Hoewel officieel geen duidelijke
reden is opgegeven, moet de omstreden
(politieke) positie van het Theater van dé
Achtste Dag in combinatie met persoonlij
ke „onbetrouwbaarheid” van de acteurs
de doorslag hebben gegeven voor het ver
bod van de Poolse regering om deze inte-
ressante theatergroep het land uit te laten
reizen. Overigens mocht de groep in het
verleden het land wel voor theaterfesti
vals verlaten. Een reden voor de ver
scherpte „censuur” op theateruitingen
kan misschien gezocht worden in het gro
te aantal dissidente Oosteuropese kunste-
Private Life is uniek in die zin, dat het
reggae combineert met een schitterend
Motownkoortje („You’ve been lying to so
meone about me. Stop!) en een snijdende
bluesy gitaarsolo. Zo lang The Pretenders
dit soort avontuurlijkheden opzoeken, zal
de groep vooraanstaand blijven.
JOHN OOMKES
GEOFFREY DOUGLAS MADGE
Zou een dergelijke handelswijze nu
worden gestaafd door het matige niveau
van dat muziekaanbod, dan is zo’n half-
aan-half-verzwijgen begrijpelijk. Zo lig
gen de zaken echter niet. In de sector pop
en rockmuziek neemt het festivalterrein
de komende twee weken de voorhoede-
functie van Paradiso op dit gebied over,
omdat de staf van dit theater betrokken is
bij de foolsorganisatie en noodgedwongen
de eigen zaal tijdens de duur van het
festival gesloten heeft.
Zaterdagavond waren zeker vierdui
zend mensen getuige van het Nederlands
concertdebuut van The Pretenders, één
van de interessantste Britse new wave
bands van dit moment en bovendien een
formatie die met haar aantrekkelijke, ge
deeltelijk eigen aanpak respect bij een
groot publiek heeft weten af te dwingen.
Muzikaal een nieuwkomer, qua succes al
een arrivé dus, maar je zoekt tevergeefs in
de festivalkrant naar informatie over
Chrissie Hynde en de haren. Op zijn minst
opmerkelijk.
(Van onze kunstredactie)
AMERSFOORT. In alle eerlijkheid bekende Maarten van der Steeg niet echt met
een overwinning rekening te hebben gehouden. De Gouden Lier, hoofdprijs in het
landelijk Concours Zondagsdichters, kwam voor hem dan ook als een zeer grote, maar
Dinsdag 3 juni
BINNEN. 16 uur: Toneel
groep Centrum. 20 uur: Les
Enfants du Paradis, Pop-
pentejater Otto van der Mie-
den. 20.30 uur: Dichtersa-
vond, Alberto Vidal. 20.45
uur: Bewegingsgroep Bart
Stuyf. 21 uur: Forkbeard
Fantasy, Schroeder Roads
how, Termiek, Footsbarn
Theatre, 4L 12. 21.30 Shusa-
ku. 22 uur: Bob Downes,
John Melville, People Show,
Madness. 24 uur: Gillus
Haagse Hofje.
BUITEN. 14 uur: Amster
dams Vuilharmonisch Or
kest. 15 uur: Air Design. 16
uur: Flup Ju Bedrijf, Gui
do Dauwaert, I.O.U.. 19 uur:
Onk Theater Overal. 22 uur:
San Francisco Mime Trou-
Woensdag 4 juni
Binnen. 15 uur: Steve Han
sen, Stage Space Theatre
Cooperative, Pistol Thea-
tern, Wespetheater. 16 uur
Toneelgroep Centrum, The-
atar Roma. 19.30 uur: Bewe
gingsgroep Bart Stuyf, To
neelgroep Baal. 20 uur: Les
Enfants du Paradis, Studio
K. 20.30 uur: Theatre Ma-
narf, San Francisco Mime
Troupe. 20.45 uur: Wilhelm,
Birgit en Hein. 21 uur Fork-
beard Fantasy, The Rou-
sers, Termiek, Footsbarn
Theatre. 21.15 uur: Cartoon
Theaterradeis. 21.30 uur:
Shusaku. 22 uur: People
Show. 22.30 uur Chatouil-
leet Chocalat, Fischer Z, 4L
12. 23.30 uur:Patrick Bec
kers. 24 uur: Jango Ed
wards, Waso Quintet.
BUITEN. 14 uur: Amster
dams Vuilharmonisch Or
kest. 15 uur: Air Desigh, Va
rend Variété, Onk Theater
Overal - Frans straatfeest.
19.30 uur: Flup Ju Bedrijf.
21 uur: Dogtroep.
FILM. 20 uur: experimen
teel programma van Klaus
Telscher, Beeldend Theater.
22 uur: The Fool van Jaques
Kadtmor.
VONDELPARK. 12 uur:
Wavoo. 15 uur: kindervoor
stelling.
Drie jaar later lukt het wel. Met drie
bekwame sessiemuzikanten worden The
Pretenders een feit. Even afgezien van de
wat zieke benaming van de groep en de
spoedig aan het licht tredende sterallures
van Miss Hynde, is het muzikale resultaat
opvallend. Met een licht asmatische zang
a la Patti Smith, een gitarist met een grote
variatie aan klankkleuren en een onge
woon stevige ritmesectie weet zij haar
repertoire geloofwaardig in het vinyl te
persen. De debuutplaat is van een zeer
hoog niveau.
Live vormen The Pretenders een per
fecte afspiegeling van de kwaliteiten en
onmogelijkheden die bij beluistering van
het album aan het licht traden. In negatie
ve zin kun je zeggen dat het concert wei
nig toevoegt aan wat al bekend is, op
enkele nieuwe nummers, waaronder een
mooie versie van het onbekende Ray Da-
vies-nummer I go to sleep (nooit door
Kinks opgenomen) na. In positieve zin
kenmerkt het ontbreken van showelemen
ten evenwel de oprechte instelling van een
kwartet dat gelooft in de kracht van zijn
muzikale concept.
Ik geloof daar net zo lang in als het de
band lukt om met variaties te komen. Het
standaardtype song (The Wait, Talk of the
Town en Precious hebben te veel gemeen)
is al overduidelijk aanwezig. Het is opval
lend dat een prachtige reggaesong als
Private Life en de hit Brass in Pocket
samen met de instrumental Space Inva
der de hoogtepunten van het beslist niet
tegenvallende, maar ook niet al te schok
kende optreden vormen. Voor deze songs
geldt dan ook dat van de inmiddels al
aardig bekende paden wordt afgeweken.
UTRECHT. De nu negentigjarige En
gelse componist Kaikhosru Sorabji,
wiens voorgeslacht uit India stamt, heeft
de muziekwereld in de jaren twintig en
dertig niet alleen verbaasd met een
stroom van (door hun lengte en virtuosi-
teitseisen) moeilijk uitvoerbare partitu
ren, maar meer nog door op die immense
produktie een uitvoeringsverbod te laten
volgen.
De Australisch-Nederlandse pianist Ge
offrey Douglas Madge, bekend als vertol
ker van onalledaagse muziek, kreeg on
langs van de zonderlinge componist ge
daan, dat hij gedeelten uit diens Opus
Clavicembalisticum in het gisteren van
start gaande Holland Festival mocht uit
voeren. De volbezette kleine zaal van het
Utrechtse Muziekcentrum Vredenburg,
kon zo op deze zondagmiddag kennisma
ken met Sorabji’s pianomuziek, die in de
praktijk ook inderdaad een kolfje naar de
hand van Geoffrey Madge moet zijn, era
bezoeker. Lange wachttijden, uitverkocht
te voorstellingen, overbelaste computers
die de kaartverkoop regelen, tijdschema’s
die niet kloppen, het zijn de ongemakken
die men voor lief moet nemen bij deze
groots opgezette manifestatie.
Niet alleen heeft de organisatie geen tijd
gekregen om in te spelen op deze grote
drukte (zondag ging het overigens al een
stuk beter), men kampt ook met een aan
tal tegenslagen. De brand vlak voor de
opening noodzaakt nog steeds technisch
en schijnt daarbij ook nog eens als emoti
onele stimulans te dienen. Want, met de
stijging van de virtuositeitsgraad, neemt, r
ook de bevlogenheid van deze pianist toe. 1
Sorabji’s muziek, die het belang van dit’
eerste Holland Festival-recital inhield,
steunt enigszins op de kunst van Skrjabin,
is in haar conceptie minder afgewogen,
waarbij episodes in romantisch idioom
worden afgewisseld met bitonale pas
sages.
Introïto en Preludio Corale uit Opus
Clavicembalisticum (waarvan de comple-!
te uitvoering van alle twaalf delen maar X
liefst drie volle uren in beslag neemt!
klinken, mede door de toepassing van
sustaining-pedaal. bijzonder orkestraal
en suggereren grote ruimtelijkheid door
middel van onafhankelijkheid van stem
men en verschuivende klankformaties die
onderling dan ook nog weer van dyna
miek verschillen.
Al gebruikt Sorabji bepaalde bindende
elementen als leidraad in zijn composities,
toch is hij kennelijk eerder uit op impone
rende klanksuggesties dan op het logisch
uitwerken van een muzikale grondge
dachte. Madge deed je overigens bij de
realisatie van het uiterst gecompliceerde
notenbeeld, geen ogenblik twijfelen aan
de affiniteit die hij met Sorabji’s excen
trieke kunst heeft.
Minder overtuigend kwam de «pianist
over in de neobarokke composities die het
overige gedeelte van het programma
vormden. In Busoni’s Toccata, adagio en
fuga, en in Variaties en fuga opus 81 van
Reger - beide composities gebaseerd op
muziek van Bach - vierde de technische
bravoure nogal ongenuanceerd hoogtij.
Dynamische schakering en aanslagdiver-
siteit waren in dit opgeschroefde spel
haast te verwaarlozen.
Bij Reger kregen de diverse karakters
van de delen onderling weinig contrast,
terwijl de fuga door de bombarie-instel-
ling zo ongeveer uit z’n voegen werd ge
licht. En bij Bach/Busoni was het melo
disch verloop vaak zo spastisch dat - met
het, bovendien nog te traag genomen ada
gio als dieptepunt - de natuurlijke ade-
ming vrijwel geheel verloren ging.
Een hardvochtige benadering kortom,--
waarmee je je als luisteraar met een enigs
zins romantisch gemoed in elk geval moei
lijk kunt verbinden. (Op 5 juni kan men
zich hiervan nog overtuigen in Bellevue in
Amsterdam).
De etalage van de Vishal is gewijd aan het werk van de Stichting Popmuziek Kennemerland,
die niet-commerciële instellingen die met inzet van veel krachten het klimaat voor pop- en
rockbands in Haarlem en omgeving wil verbeteren. In de etalage wordt de indruk gegeven van
het grafische werk van Koos van der Meer en de fotografie van Peter Kuipers.
Deze twee Haarlemmers werkten belangeloos mee aan de uitgave van het eerstge non-profit
plaatje dat de stichting uitbracht. Op de hoes van dit E.P. tje met opnamen van Pierre
Anniversaire The Fact, The Plastics en Vandattum, wordt gewerkt met een piramidaal
gegeven, dat nu ook herkenbaar is in de etalage.
eu uecuxv.iivi.o ucv t> procent kans.
Zo simpel lag het feitelijk, aan meer heb
ik dan ook niet gedacht.”
Maarten van der Steeg is als docent
Nederlands verbonden aan een scholen
gemeenschap in Enschede en heeft in het
verleden eerder meegedaan aan dichters-
concoursen. Verder publiceerde hij al
eens in Vrij Nederland, terwijl hij ook
voorlas uit eigen werk in het VARA-radio-
programma Het zout in de pap. Van der
Steeg rekent Gorter, Slauerhoff, Multatuli
en de Amerikaan Williams tot zijn favorie
te dichters.
