ICDV-Amsterdam biedt keuze uit 100 werkkampen
CPN eruit
CPN erin
Niet alleen
studenten
Een knieval
Ambacht als
attractie
Huiselijk
II
I!
I:
gjlffl
I
L
I I
h 1
Opzegtermijn
van een maand
in het slijk”
Eigenaar BAM
krakers in
Bijlmermeer
'A
9
te
Discussie
Eigen pot koken
I
pi
WH
lp
12
^WOENSDAG 4 JUNI
13
1980
AMSTERDAM
l
Dr
ijf
a
ne
S
Belegging
;en
3.
m,
n.
Zeil en gordijnen
--
2?
k
I O
2
1
HEW
Gratis wonen
in een paleisje
van 3,7 ton
IJF
5
314275
•5
Werken op Waterlooplein
boeren in Portugal
van het zwembad. Bovenstaande
Via de Internationale Christen Vredesdienst kunnen jongeren onder meer vervallen huizen restaureren in Frankrijk.
te brengen. Pas na de Tweede
Wereldoorlog zijn de werkkampen
gestart. In Frankrijk bijvoorbeeld
omvat de beweging veel meer, in
Nederland gaat het alleen om de
werkkampen en een kleiner gedeel
te vormingswerk”.
Liefhebbers kunnen zich inschrij
ven voor kampen in eigen land,
Er is sprake van een unieke rege
ling in de Bijlmermeer die beslist
ook andere plaatsen in het land
toegepast gaat worden. De BAM
krijgt al talloze telefoontjes van ma
kelaars uit andere steden die meer
informatie willen. Waarom de hui
zen in de Geerdinkhof niet gekocht
worden beeft veel te maken met de
ingestorte woningmarkt. Potentiële
tenlanders. Ook goede kennis van
het Frans is hier een noodzaak.
kopers lijken rustig te wachten tot
de eigenaar zich genoodzaakt ziet
een schappelijker prijs te hanteren
dan 370.000 harde guldens. Met dit
bedrag is de koper er nog niet, want
de gemeente eist per jaar een be
drag van 3500 aan erfpacht en
bovendien liegt de onroerend-goed-
belasting er ook niet om. De BAM
geeft deze zaken op als bijkomende
redenen dat de verkoop van de hui
zen stagneert. Of de BAM zó onge
lukkig met de situatie is vertelt het
verhaal niet. Er staan voor 33 mil-
Het GEB kan het niet bijbe
nen met alle stukgegooide lan
taarns in Amsterdam. Buurtbe
woners helpen dan een handje.
tie en Beleggingsmaatschappij BV.
De Bam heeft de huizen niet zelf
gebouwd, maar nog niet zo lang
geleden gekocht en van een andere
firma.
Wie van de tijdelijke bewo
ners binnenkort of straks het
eerst zijn paleisje zal moeten
verlaten blijft een spannende
vraag. Het antwoord ligt bij de
potentiële koper die zijn oog
laat vallen op het mooist gele
gen huis. Dat die koper arts is in
het vlakbij gelegen Academisch
Medisch Centrum is best aanne
melijk, want volgens de BAM
moeten kopers toch wel uit die
hoek komen. Het AMC gaat be
gin volgend jaar open.
de PvdA, CPN, CDA, D’66 en
i en oud-wethouder Van der
V
onder redactie van Theo van der Kaaij
joen gulden huizen in dit uithoekje
van de Bijlmermeer en een geldbe
legger heeft alle tijd. Dat deze hui
zen bedoeld zijn als belegging blijkt
uit de volledige naam van de ven
nootschap die eigenaar is van het
hele complex: BAM Projectrealisa-
naar de 15 mensen toe die hier al
een huis gekocht hebben”.
gemeentebestuur in afwachting van
de stadhuisplannen trouwens toe
stemming heeft gegeven. Ook be-
staat de mogelijkheid in dit stuk
Amsterdamse binnenstad gekraak
te panden te helpen opknappen.
Een totaal ander kamp is dat van
La Batie Rolland in het Franse de
partement Dróme, waar de wegen
die leiden naar de ruïnes van het
oude dorp samen met trappen en
muren hersteld worden. Een plein
met bomen en struiken wordt her
steld en na het opknappen van de
feestzaal wordt er een dorpsfestijn
georganiseerd. In Cendras (Roussil
lon) wordt hulp geboden aan gezin
nen die een lang verwaarloosde
streek opnieuw voor landbouw wil
len gebruiken. Hier staat op het
programma onkruid wieden, water
voorzieningen maken en steunmu-
ren voor terrassen herstellen.
Een zekere kennis van politiek en
politieke analyse acht de ICVD
noodzakelijk voor de deelnemer die
zich inschrijft voor een kamp in het
Quartier Nord van Brussel. Hier
gaat het om opzetten van sociaal-
cultureel werk. Door middel van
straattoneel worden de problemen
van deze stadswijk aan de orde ge
steld: verval van de huizen, werk
loosheid en discriminatie van bui-
Elk van de totaal 100 kampen is
anders: een boerencommune hel
pen in Portugal, bejaardenhulp in
Zürich, het opzetten van een vre-
desweek in Duitsland, huizen res
taureren in Frankrijk, meewerken
aan een campagne voor energiebes
paring in het Canadese Toronto.
Wie aan een kamp meedoet is auto
matisch lid van de nu 300 leden
tellende ICVD. De kampen variëren
van zes tot twintig personen. Van de
deelnemers wordt een grote mate
van zelfstandigheid verwacht, zoals
bijvoorbeeld het koken van de ei
gen pot. De ICVD verwacht dat
deze zomer zeventig Nederlandse
jongeren naar het buitenland gaan
en dat er veertig buitenlanders naar
Nederland komen.
Een vraag die nogal eens gesteld
wordt door deelnemers: „Ik ben
geen christen, maar mag ik toch
mee?” Jurriën Dengerink: „Natuur
lijk mag dat. Christen of niet-chris-
ten zijn speelt bij ons geen rol. Het
kan natuurlijk onderwerp van ge
sprek worden tijdens een kamp
maar dat hoeft niet altijd”.
De kampen bieden elk wat wils.
Voelt een deelnemer veel voor dis
cussie, dan kiest hij een gezelschap
dat het accent op gesprekken gaat
leggen. Wil iemand uitsluitend
praktisch werk, dan schrijft hij in
op een kamp dat zich richt op
buurtwerk, hulp aan gehandicap
ten, opvang van daklozen, schilde
ren, timmeren, metselen of land-
bouwwerkzaamheden.
Zelfs het Amsterdamse Water
looplein is een van de plaatsen waar
een kamp in eigen land gehouden
wordt. Samen met bewoners van de
Nieuwmarktbuurt wordt van de
huidige zandwoesternij een leefba
re plaats gemaakt, waarvoor het
of bij
„MIDI-PYRENEES (Frankrijk).
In de streek van Bagnères de
Luchon leven nog een paar boeren
gezinnen in groepsverband. Hun
voornaamste inkomen komt van de
veeteelt. Maar dat is moeilijk in de
bergen. In de zomer hebben deze
mensen veel te doen: hooi oogsten,
weiden en wegen die door sneeuw
zijn beschadigd herstellen. Machi
nes zijn op deze grond moeilijk te
gebruiken. Het werk dat verricht
moet worden is zwaar. De deelne
mers moeten niet bang zijn om te
klimmen. Het betreft een solidari
teitsactie met mensen die in hun
gebied willen blijven wonen”.
Dat is even andere koek dan de
gemiddelde reisgids die ter hoogte
van dezelfde breedtegraad de hitte
van de zon aanprijst, het comfort
De vacature binnen het Am
sterdamse college van B. en W.,
ontstaan met het vrijwillige ver
trek van wethouder Wim Sinni-
ge, ligt de PvdA zwaar op de
maag. De sociaal-democraten
hebben duidelijk moeite met het
vinden van een opvolger in eigen
kring. Vorige week gebeurde
datgene wat niemand voor mo
gelijk had gehouden sinds het
wegsturen van CPN-wethouder
di van der Velde in oktober:
gewest van de PvdA gaf toe-
mming de communisten op-
uw te vragen deel uit te ma-
i van het college van B. en W.
paald eenstemmig was de ver-
lering niet. Er waren 143 le-
i voor het polsen van de CPN
118 tegen. De PvdA komt niet
>r een open gesprek, er wor-
i voorwaarden vooraf ge
ld. Zo mag de CPN niet de
■tefeuille van Sinnige krijgen
tanciën en bestuursinforma-
de CPN moet akkoord gaan
t het bestuursakkoord dat
De vijftien kopers van het eerste
uur zagen zich van de ene dag op de
andere omringd door 75 medebewo
ners. Een doods en verlaten oord
werd plotseling een levendig dorp.
De BAM zorgde voor zeil op de
vloeren, provisorische gordijnen
voor de ramen en een brandende
kachel. De tijdelijke bewoners mo
gen veel, maar niet alles. Gaten bo
ren om iets op te hangen is uit den
boze, de open haard, oven en afwas
machine gebruiken mag ook niet.
Gas en electra moeten betaald wor
den, van huur of vergoeding wil de
BAM niets weten. Dat laatste heeft
alles te maken met de juridische
constructie waarin het uitlenen
van de huizen worden gegoten.
Siebelt: „We zijn naar die plaat
sen gegaan waar woningzoekenden
staan ingeschreven zoals kamerbu-
reaus en studentenhuisvesting. We
wilden geen krakers maar mensen
die net zo lang zoeken tot zij een
woning gevonden hebben. Voor
iedereen die hier in deze huizen
woont is duidelijk dat het een tijde
lijke zaak is. Zodra er kopers zijn
moeten de mensen eruit. Er is een
wederzijdse opzegtermijn van een
maand. Juist met de slechte erva
ringen met kraakacties in de afgelo
pen tijd vinden wij dat er een heel
goed contract is opgesteld. Uitein
delijk vang je zo toch een brok
woningnood op en je geeft mensen
de gelegenheid in alle rust uit te
kijken naar een ander huis”.
Verenigde Staten. In het betreffen
de land heeft de ICVD-afdeling de
organisatie van het kamp in han
den, de deelnemers kunnen overal
vandaan komen. De kampen duren
gemiddeld twee tot vier weken,
(staan open voor mensen van 18 tot
■30 jaar en kosten 70 aan inschrijf
geld inclusief lidmaatschap (briefje
naar postbus 71842, Amsterdam).
De reiskosten moeten zelf betaald
worden, onderdak en voeding zijn
vrij.
Dit nieuwe huiselijke model
prijkt aan een van de Amster
damse grachten.
De Bijlmermeer, door de ge
meente omgedoopt in Amster
dam Zuidoost, kent ook laag-
bouwwoningen. In de Geer
dinkhof, niet ver van de oude
weg Diemen-Weesp, zelfs hele
dure. Per stuk biedt eigenaar
BAM (Bataafse Aannemings
Maatschappij) 'ze aan voor
370.000. Aan rente en aflos
sing zal de koper dat om en
nabij de 3000 per maand kos
ten. Eén probleem voor de
BAM: er zijn nauwelijks ko
pers. Wat een ander probleem
oproept risico van kraken.
'dA-leden hebben de beslis
van het gewest om de CPN
olsen „ongeloofwaardig” ge-
nd, en zelfs „een knieval in
slijk”. Andere leden zijn
jvoller en zijn zonder meer
mening dat de CPN in Am-
lam zeker deel moet uitma-
van het bestuur. Dat was
de reden waarom de CPN in
ber, na het heenzenden van
Van der Velde, toch door de
PvdA uitgenodigd werd een
nieuwe wethouder te leveren.
Toen al vond fractievoorzitter
Roel Walraven dit voorstel bene
den alle peil, nu heeft hij al laten
weten dat de CPN „geen weg
werpartikel” is. Hij zegt dat de
CPN zeker niet zonder meer liet
akkoord van twee jaar geleden
zal onderschrijven. Er is eerst
een pittige discussie nodig over
alle beleidszaken waarover
PvdA en CPN het roerend on
eens zijn, zoals in de afgelopen
twee jaar gebleken is. Daar zal
flink wat tijd in gaan zitten. Het
is de bedoeling dat de vacature-
Sinnige nog voor de zomerva
kantie wordt opgevuld.
In Amsterdam is vorige week
de eerste paal geslagen voor een
huizencomplex waar straks zo
wel studenten als werkende jon
geren kunnen wonen. Het zijn
twee panden ineen aan de Ra-
periburgerstraat, doorlopend
naar de Nieuwe Herengracht. Er
komen 13 zelfstandige wooneen
heden en 43 met gemeenschap
pelijke voorzieningen. De stu
denten krijgen de huizen toege
wezen via de beheerder Stich
ting Studentenhuisvesting en
toewijzing aan werkende jonge
ren gebeurt via het Maatschap
pelijk Advies- en Informatiecen
trum (MAIC) en de Stichting
Ideële Kamerbemiddeling en
Huisvesting (SIKH). De panden
zijn het eerste voorbeeld van in
tegratiebeleid bij nieuwbouw
projecten, waarvoor begin 1978
gekozen is. Er komen nog meer
van dit soort huizen. De bouw
kost vijf miljoen gulden en duurt
een jaar.
Een van de tijdelijke bewoners
in de peperdure Geerdinkhof is
mevrouw B., werkzaam bij de
KLM. Zij woont alleen in het
eengezinshuis. (Met stellen
maakt de BAM geen enkel pro
bleem, maar drie is te veel): „Ik
ben al twee jaar op zoek naar
een huis in Amsterdam. Voor ik
hier kwam woonde ik op een
heel klein kamertje. Bij KLM-
Woningzaken hoorde ik van de
mogelijkheid hier tijdelijk een
huis te krijgen. Ze zeiden er wel
bij dat het waarschijnlijk niets
zou zijn. Ik ben er toch naar toe
gegaan en binnen een paar da
gen was het rond. Ik heb het hier
echt naar mijn zin. Dat het onze
ker is zegt mij niet zoveel. Wie
dan leeft die dan zorgt. Er is een
wederzijdse opzegtermijn van
een maand. Ik zal er geen punt
van maken. Ik weet zeker dat ik
dan een leuke tijd gehad heb.
Het blijft natuurlijk helemaal
verkeerd dat ze dit soort riante
huizen bouwen waar geen enke
le behoefte aan is. Ze moeten
juist voor een- en tweepersoons
huishoudens bouwen. Er wordt
nu gezegd dat het asociaal is om
alleen in zo’n huis te gaan wonen
en dat je het de speculanten
daarmee juist gemakkelijk
maakt. Dat is misschien wel zo,
maar ik ben nu zo lang op zoek
naar een huis en heb nu echt een
beetje aan mijzelf gedacht”. He
lemaal ideaal zijn deze huizen
trouwens niet. Je hebt veel in
kijk, je zit niet echt vrij en bo
vendien is de ingeboüwde koel
kast veel te klein”.
jv» van het hotel en de temperatuur
van het zwembad. Bovenstaande
tekst komt ook uit een reisgids, ech
ter van een Amsterdamse organisa
tie die werkkampen organiseert, in
binnen- en buitenland. Het is de
ICVD, de Internationale Christen
Vredesdienst, die als onderdeel van
een wijdvertakte organisatie jonge
ren werft voor werkklussen in Eu
ropa en Amerika.
Buiten Nederland staat de bewe
ging bekend als Mouvement Chré-
tienne pour la Paix, ontstaan na de
Eerste Wereldoorlog als Frans-
Duitse verzoeningsbeweging. De
vrede zou moeten bevorderd vanuit
christelijke inspiratie. Voor Neder
land is anno 1980 als doelstelling
voor de ICVD gebleven „het vereni-
B gen van christenen en niet-christe-
nen die een rechtvaardige en vreed
zame samenleving nastreven. Zij
verzet zich tegen vormen van ge
weld, uitbuiting en onderdrukking
door mensen te stimuleren hun toe
komst in eigen hand te nemen”.
Sekretariaatsmede werker Jur
riën Dengerink: „Het ICVD had een
wat padvinderachtig begin. In de
twintiger jaren ging het erom weer
I contacten tussen volkeren tot stand
11
II
II
8 België, Frankrijk, Duitsland, Enge-
m i i t .1 rr—1 3
land, Ierland, Zwiterland, Italië,
Spanje, Portugal, Canada en de
Dat laatste probleem is vinding
rijk opgelost. Voor de 75 onver
koopbare huizen zijn woningzoe
kenden gezocht die zich voor niets
bewoner mogen noemen van de ri
ante onderkomens. Kraken kan niet
meer en kopers zijn nog steeds wel
kom bij de eigenaar. Wie een derge
lijk huis in bruikleen heeft moet
leren leven met het feit dat hij bin
nen een maand de woning moet
verlaten zo het koopcontract geslo
ten wordt.
Met dit uitlenen heeft een nieuw
fenomeen intrede gedaan op de
overspannen woningmarkt: eige
naar of geldbelegger haalt opge
lucht adem, woningzoekende be
trekkelijk, blij en nationale kraak
beweging boos, want „speculanten
worden op deze manier in de kaart
gespeeld”. Het initiatief van de
BAM heeft inmiddels op meer
plaatsen in Amsterdam waar verge-
lijkbare dure huizen of flats staan
navolging gevonden.
Geestelijke vader van het uitleen-
plan is niet de BAM zelf maar de
heer P. Siebelt, directeur van het
gelijknamige beveiligingsbedrijf in
de Bijlmermeer aan wie onder mee
de bewaking van de huizen in de
Geerdinkhof is toevertrouwd. „Al
vóór dertig april wist ik dat deze
maanden op de nominatie stonden
4 gekraakt te worden”, zegt Siebelt,
„Als je dat weet kun je twee dingen
doen: zwaar bewaken, het beeld
van mannen met petten en grom
mende honden of mensen in de wo
ning zetten. Ik wilde die zware be
waking niet en de BAM ook niet. De
BAM-directie wil absoluut geen
confrontatie of escalatie door
kraakacties. Van de politie hoorden
wij dat er op 30 april ook geen
verscherpte bewaking kon komen
en toen heb ik het idee geopperd de
huizen tijdelijk aan mensen te ge
ven die op zoek zijn naar een huis.
We hebben het ook gedaan uit oog
punt van verantwoordelijkheid
Volgende week maandag
krijgt Amsterdam ér een nieuwe
attractie bij. Het Nederlands
Centrum voor Ambachten opent
haar poorten aan de Nieuwen-
dijk 16 tussen Singel en Marte
laarsgracht. Er zijn hier perma
nent vijftien puur Nederlandse
ambachten te aanschouwen zo
als potten bakken, tapijten we
ven, kaas maken, glas blazen,
manden vlechten, klompen ma
ken, glas schilderen, schrijnwer
ken, kantklossen en klokken gie
ten. Alle produkten zijn te koop.
De entreeprijs bedraagt 2,50,
kinderen, houders Pas 65 en CJP
1,50. Het centrum is elke dag
open van half tien tot zeven uur.
De organisatoren rekenen op
een half miljoen bezoekers per
jaar.
<r Huizen van f 370.000
met een heel klein koelkastje.
<r Aan de tuinen valt te zien waar bewoners in de Geerdinkhof een huis in bruikleen hebben gekregen: wilde planten schieten hoog op.
TT5 .1
aS
en:
