ik Bonn spreekt waarschuwing Carter aan Schmidt tegen Leider Revolutionaire Garde vraagt ontslag VN waarschuwen Samenzwering tegen Soeharto BBC: Pakistan maakt atoombom met steun Libië Tijdens bezoek aan Washington Massamoord in Over dialoog met Moskou Noordoost-India Slachtoffers Maagontsteking bij werknemers kerncentrale Belgische toerist in Turkije gedood bij rellen in Kampala tegen armoe en overbevolking Zelfverbranding Poolse econoom Levenslang voor Noordierse Na conflict over Iraans leger politieagenten Geweld Guatemala eist 135 levens TASS meldt „invasiepian” Afghanistan 2 3 DINSDAG 17 JUNI 1980 BINNEN- EN BUITENLAND “nten ‘sting itelijke n heb- d ver- aantal ng van schrif- lollege maken ;n vot in leg? aan te bij de op rken -actie eiden alvis” ving (Van onze redactie buitenland) WASHINGTON-TEL AVIV-CAIRO. Poli tieke waarnemers verwachten niet dat koning Hoessein van Jordanië tijdens zijn vandaag in Washington begonnen besprekingen met pre sident Carter zal toegeven aan de Amerikaan se wens van deelneming van Jordanië aan de vredesonderhandelingen over het Midden- Oosten. (Van onze redactie buitenland) Geen concessies Hoessein verwacht TEHERAN. De leider van de Revo lutionaire Garde in Iran, Agha Zama- Uolks- hiatri- >n tot rk ge- ënten. leken orden ie ko- eilijke chtin- ;zer of ja, een Het Witte Huis heeft gisteren eveneens tegengesproken dat Carter een brief zou hebben gestuurd met een waarschuwing. De woordvoerder van Amerikaanse mi nisterie van Buitenlandse Zaken, Hod- ding Carter, heeft overigens gisteren het voorstel tot bevriezing van de verplaat sing van de nieuwe raketten verworpen. „Een bevriezing op dit tijdstip laat precies die situatie bestaan die de NAVO wilde Gisteren werd officieel bevestigd dat Martens met Luns heeft gesproken. Er werd echter alleen bekendgemaakt dat „vooral gesproken werd over de Belgische houding inzake de kernraketten”. België heeft nog steeds geen beslissing genomen over opstelling van cruise-raketten in het land. veranderen: een Russisch overwicht bij het nucleaire wapenarsenaal”, zo zei hij. Secretaris-generaal Luns van de NAVO heeft de Belgische premier Martens zater dag gewaarschuwd tegen „het niet nale ven van de internationale verplichtingen en het verzwakken van de paraatheid van het Belgische leger”, aldus het blad La Libre Belgique gisteren. geuit te be- e vra- 'an de e pla- ieden. nlitai- moge- iet de rming wor- t niet an de 18 jaar ;zer of 1. is dat fficiële onomi- e dien en. Hij n, reis- tituten, instel- In een mische >e SER m spe- e zaak is van nd tot landse beho- riddag kt op tegen- jolitie- issaris dsont- pikt ermid- ter uit ers uit -jarige de 29- tl) wa re de mdige ij ver- ig van IZMIR (AP). Turkse soldaten hebben een Belgische toerist doodgeschoten na dat deze met een metgezel in een rubber boot verboden wateren rond een voor militaire doeleinden gebruikt eiland bij de havenstad Izmir was binnengevaren. Turkse militairen zouden de Belgen met schoten in de lucht hebben gewaar schuwd, maar deze zouden niet hebben gereageerd. Naar verluidt waren de Bel gen door de wind afgedreven tijdens een boottocht. Het gebeurde is gisteren be kendgemaakt door het Turkse persbu reau Anatolia. LONDEN (AP). Pakistan ontwikkelt een „islamitische atoombom” die wordt betaald met de oliedollars van de Libische kolonel Kadaffi. Dit heeft de Britse om- roepmaatschappij BBC gisteren gemeld. De omroepmaatschappij voorspelde dat Pakistan binnen 18 maanden de bom zal testen. Volgens de BBC beschikken de Pakistaanse wetenschappers over de ken nis en hebben zij de onderdelen om kern wapens te produceren. In de uitzending werd gezegd dat urani um werd gewonnen door een Franse maatschappij in Niger, het islamitische buurland van Libië in de Sahara. Een Pakistaan wiens gezicht niet was te zien op de televisie verklaarde in het pro gramma dat koeriers van Libië naar Pa kistan vlogen et miljoenen dollars in hun koffers om de Pakistaanse aankopen bij westerse bedrijven voor de vervaardiging van de bom te financieren. complot dat volgens hem gericht was te gen in hooggeplaatste Indonesiërs. Presi dent Soeharto en enige andere leden van de regering zouden worden vermoord. Soedomo zou hebben gezegd dat de lei ding van het complot in handen was van een groep die bestaat uit voormalige hoge officieren van het leger en de politie en oud-regeringsleden. Deze groep zou gen LONDEN (AFP/ANP). Ongeveer hon derd werknemers van de kerncentrale in het Noordengelse Windscale hebben een maag-darmontsteking opgelopen nadat ze verontreinigd water hadden gedronken. Dit is vandaag in Londen vernomen. Bericht werd dat het water in kwestie is gebruikt voor het afkoelen van een reac tor. Een woordvoerder van het British Nuclear Fuels, de maatschappij die de centrale beheert, sloot de mogelijkheid uit dat het water vervuild is door een radio actief element. Bij onderhoudswerk in de kerncentrale doel 2 bij Antwerpen is gisterochtend bij ongeluk een stoomafsluiter in het secon daire circuit geopend, waardoor niet-radi- öactieve stoom ontsnapte, zo is in een communiqué van de Verenigde Belgische Elektriciteitsbedrijven meegedeeld. De centrale werd stilgelegd en het betrokken circuit geïsoleerd. Na ongeveer een uur had men het lek afgesloten. Koning Hoessein is gisteren in de Verenigde Staten aangekomen voor een driedaags bezoek. Hier begroet hij zijn zoon Feisal uit een eerder huwelijk. Zijn Amerikaanse vrouw Noor begroet diens broèr Abdoellah. Beide jongens studeren in Amerika. Tijdens het driedaagse bezoek van Hoessein aan de Verenigde Staten zal president Carter „al zijn overredingskracht” aanwen den om zijn gast ertoe te bewegen mee te gaan doen aan de besprekingen over autonomie voor de Palestijnse bevolking in de door Israel bezette gebieden. Maar functionarissen op het Witte Huis achten het uiterst onwaarschijnlijk dat de Jordaanse monarch onmiddellijk met Israel, Egypte en de VS aan de onderhandelingstafel zal aanschuiven. Zowel in het Witte Huis als op het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken heerst de mening dat Washington en Am man het op één belangrijk punt eens zijn: er is haast geboden met een alomvattende regeling voor het Midden-Oosten. Gedurende de komende dagen voert Hoessein tweemaal be sprekingen met zijn Amerikaanse gastheer. Verdër beraads laagt de Jordaanse vorst met de ministers Muskie van Buiten landse Zaken en Brown van Defensie en met de belangrijkste leden van het congres. Hoessein zou verder van plan zijn de aankoop rond te maken van 100-200 tanks van het type M 60. In Washington acht men het GUATEMALA (DPA). In de Midden- Amerikaanse staat Guatemala zijn de af gelopen week 135 mensen bij politieke gewelddaden omgekomen. Naar de kran ten melden, was het de bloedigste week van het jaar. Sinds het begin van dit jaar zijn meer dan 500 mensen het slachtoffer van terreurdaden geworden in dit land. BELFAST AFP). In Belfast zijn gisteren twee Noordierse politieagenten tot levenslange gevangenisstraf veroor deeld, omdat ze een kruidenier hadden vermoord. De twee, die lid waren van de „Royal Ulster Constabulary”, zijn in de loop van fiet proces schuldig bevonden aan moord óp de middenstander uit wraak voor de moord op een politieman in de wijk waar <je kruidenier woonde. Met laatstgenoem de doodslag had deze evenwel niets te maken. Tijdens het verhoor hadden de twee politieagenten naar voren gebracht dat hun slachtoffer in het begin van de jaren zeventig betrokken geweest was bij activi teiten van de voorlopige vleugel van het verboden Ierse Republikeinse Leger (IRA), dat met geweld een aansluiting van Ulster bij de Ierse Republiek wil bewerk stelligen. ni, heeft zijn ontslag aangeboden, zo heeft het Iraanse persbureau PARS vandaag bekendgemaakt. (Van onze redactie buitenland) BONN-WASHINGTON. De Westduitse regering heeft gisteren te gengesproken dat de Amerikaanse president Carter bondskanselier Hel mut Schmidt heeft gewaarschuwd in zijn dialoog met Moskou niet af te wijken van de NAVO-politiek. Schmidt gaat 30 juni naar de Sovjet unie. presidium van zes man met de leiding van het land hebben willen belasten. Onder de samenzweerders zou zich oud-premier Mohammed Natsir bevinden. Een maand geleden heeft een aantal generaals er bij het Indonesische parle ment op aangedrongen een motie van afkeuring aan te nemen tegen president Soeharto, omdat hij de eenheid van het land in gevaar zou brengen. Vijftig voor aanstaande Indonesiërs ondertekenden een verklaring waarin scherpe kritiek werd geuit op de president, onder wie ook personen die volgens admiraal Soedomo tot de samenzweerders worden gerekend. uitgesloten dat de Verenigde Staten dit militaire materieel zullen uitrusten met thermische systemen die het bij nacht opsporen van schietschijven mogelijk maken. Amman had wel om dergelijke hypermoderne hulpstukken gevraagd. Buitenlandse diplomaten in Israel zijn niet gelukkig met de jongste uitbarsting van premier Begin tegen de landen van de Europese Gemeenschap. Vooral de uitlating van de Israëlische regeringsleider dat de negen in hun vrijdag in Venetië uitgege ven verklaring zich schuldig hebben gemaakt aan „een Mün- chen-achtige overgave” aan de Palestijnen, is slecht gevallen. Europese diplomaten zullen nagaan of Begins verklaring het officiële Israëlische beleid ten aanzien van Europa weergeeft, of dat zijn woorden voornamelijk voor binnenlands gebruik be stemd zijn. Overigens noemde Begin de PLO gisteren „een arabische SS”. Een patrouilleboot van de Israëlische marine heeft gistermor gen op zee drie Palestijnse guerrillastrijders doodgeschoten. Volgens een woordvoerder van het Israëlische opperbevel kwam ook een Israëlische marinier om het leven. De Egyptische regering zal aan het parlement vragen de staat van beleg in te stellen in het Egyptisch-Libische grensgebied naar aanleiding van de uitlating van kolonel Kaddafi van Libië, dat het Libische leger zijn wapens moet richten op Egypte. De Egyptische minister van voorlichting, Mansoer Hassan, zei op een perscon ferentie in Cairo dat Kaddafi de veiligheid van Egypte bedreigt. Egypte en Libië hebben in juli 1977 een vierdaagse grensoorlog gevoerd en de betrekkingen tussen president Sadat en Kaddafi, die nooit erg goed waren, bereikten een dieptepunt. Secretaris generaal Waldheim van de VN bestudeert nieuwe maatregelen om de VN-vredesmacht in het zuiden van Libanon beter in staat te stellen haar taak uit te voeren, zo blijkt uit een rapport aan de leden van de Veiligheidsraad van de VN, dat gisteren is gepubli ceerd. NEW DEHLI (NPI). In de staat Tri- poera in het noordoosten van India is op 6 en 7 juni het dorp Mandai met zeshonderd hindoegezinnen uit Bengalen door oor spronkelijk in het gebied levende stam men uitgemoord, aldus berichten in New Dehli. Officieel is een dodencijfer van 212 op gegeven, maar de politie schat het aantal slachtoffers op 350 en de pers spreekt van 2.500. De slachtpartij heeft twee dagen geduurd. Het leger is later met een actie tegen de moordenaars begonnen, maar deze tot de animisten behorende stamleden zijn voor het merendeel de dichte bossen in ge vlucht. Tripoela grenst aan Assam, waar eveneens strijd heerst tussen de autochto ne bevolkingsgroepen en voornamelijk Bengaalse immigranten. NAIROBI (DPA). In het weekeinde zijn bij incidenten in de Oegandese hoofd stad en omgeving 14 mensen om het leven gekomen. Dat gebeurde toen militairen schoten op aanhangers van ex-president Jussuf Loele, die vandaag uit balling schap terugkeert om aan de verkiezingen deel te nemen. Loele was het eerste staatshoofd na de val van de dictator Idi Amin in april van het vorig jaar. Na nauwelijks drie maan den aan het bewind te zijn geweest moest hij na meningsverschillen met de militaire leiders, aftreden. Zijn opvolger, Godfrey Binaisa, is inmiddels ook afgezet. Loele, een liberaal politicus die rector magnificus van de universiteit van Kam pala is geweest, heeft vooral aanhang on der het conservatieve deel van de bevol king. Met het oog op zijn komende terug keer hadden honderden van zijn aanhan gers in Kampala en omliggende plaatsen in het weekeinde betogingen gehouden om uiting te geven aan hun vreugde. Aan deze demonstratie maakten militairen met geweld een einde. walvis natieve meer i. Toch vangst- meer- ie ver- (Valvis- nd aan rC, van (Enge- d een motto ;en dat ruidige Zamani motiveerde zijn ontslagaan vraag in een brief aan president Bani- Sadr met de opmerking dat er „menings verschillen” bestaan die verhinderen dat er een leger van de grond komt dat de voortzetting van de islamitische revolutie kan garanderen. Adib Daoudy, de bijzondere gezant van de Verenigde Naties heeft gisteren bij zijn terugkeer van een verblijf van drie weken in Teheran, gezegd dat het Amerikaanse gijzelaarsdrama het beste kan worden op gelost met inschakeling van de Verenigde Naties. De gezant zei in Teheran „uitge breid” te hebben geconfereerd, maar niet over vrijlating van de gijzelaars. Hij zei dat de V.N.-commissie van vijf die is opge richt door Waldheim en waarvan hij deel uitmaakt, alle hoop heeft dat de crisis zal worden opgelost. De V.N.-commissie van onderzoek naar de grieven van Iran tegen de VS is nog slechts welkom in Iran om haar rapport in te dienen, heeft de Iraanse minister van Buitenlandse Zaken Ghotb- zadegh gisteren op een persconferentie verklaard. „Als de commissie geen rap port indient, is ons vertrouwen in de V.N. niet groot meer, want dat zou betekenen dat de commissie haar taak niet heeft volbracht”, aldus de minister. MOSKOU (AFP). Het Russische pers bureau TASS heeft vandaag gemeld dat er een „invasiepian” bestaat „om het grondgebied van Afghanistan uit verschil lende richtingen binnen te vallen”. Chine zen en Amerikanen zouden het plan heb ben opgesteld, waarvan het bestaan toege geven is door „gevangengenomen Af ghaanse bandieten”, aldus TASS. Het persbureau beschuldigde China er van dat het „zijn inmenging in de aangele genheden van het soevereine Afghanistan uitbreidt” en dat de Chinees-Afghaanse grens met een lengte van 70 km, een „voortdurende spanningshaard” is. China speelt onder een hoedje met Pakistan, aldus TASS. Niet alleen coördineren bei de landen de oefening van „afghaanse bandieten” op hun grondgebied, maar ook heeft Peking al tot een bedrag van vier miljard gulden militaire steun gege ven aan de Pakistanen, aldus het persbu reau. TASS heeft voorts Iran gisteren ge waarschuwd dat het zijn grondgebied niet mag laten gebruiken als een tweede front voor Afghaanse „opstandelingen”. In een artikel vanuit de Afghaanse hoofdstad Kaboel verklaarde TASS: „Imperialisti sche krachten en plaatselijke reacties die er belang bij hebben de situatie in Afgha nistan zwarter voor te stellen dan zij is, hebben de laatste tijd geprobeerd Iran te betrekken bij de uitvoering van hun ge vaarlijke plannen”. De Sovjet-Unie stuurt dagelijks meer dan twintig vliegtuigen met militairen naar Kaboel, zo heeft het dagblad de Times vandaag gemeld. Volgens de Britse krant ligt het aantal Russische soldaten op Afghaans grondgebied nu boven de 110.000 man. JAKARTA. Tal van Aziatische dag bladen hebben gisteren gemeld dat een samenzwering is verijdeld om op 17 au gustus, de onafhankelijkheidsdag in Indo nesië, tachtig nationale leiders onder wie president Soeharto te vermoorden. Het nieuws rolde evenwel in Indonesië zelf niet van de persen, omdat hoofdredacteu ren eerder aan veiligheidsfunctionarissen de belofte hadden gegeven dat zij zouden afzien van publikaties over de affaire. Het hoofd van de Indonesische geheime dienst, admiraal Soedomo, stelde de hoofdredacteuren van Indonesische kran ten in kennis van het bestaan van het Boiling verklaarde dat Bonn en Was hington het eens zijn over de tweezijdige aard van de NAVO-beslissing. Die houdt in: ontwapeningsbespreking aan het Kremlin aanbieden bij het voorbereiden van de installatie van nieuwe raketten in Europa ter correctie van wat beide rege ringen zien als militaire onevenwichtig heid in het voordeel van Moskou. In Groot-Brittannië begint een dezer dagen opnieuw de discussie over de statio nering. In regeringskringen werd bekend dat de premier Thatcher deze week zal aankondigen welke plaatsen een basis voor kernraketten zullen krijgen. Daarte gen bestaat veel verzet. de NAVO moet ondergraven. De bonds kanselier heeft tijdens een verkiezingstoe- spraak het idee geopperd aan te bieden de installering tijdelijk te bevriezen. jheer- omen zoge- dt in een „ach- parle- Dit voor Van eerde Regeringswoordvoerder Klaus Boiling zei tegen verslaggevers dat Carter in zijn brief van vrijdag aan Schmidt had ge sproken over de instemming van de NAVO met installering van moderne Amerikaanse kernraketten (de zogenaam de cruise-raketten, red.) in West-Europa. .,We hebben er geen harde toon in ont dekt”, aldus Boiling. Het Westduitse weekblad Stern schreef zondag dat Carter Schmidt had voorge houden dat hij tijdens zijn bezoek aan Moskou niet het nucleaire standpunt van WARSCHAU (Reuter). Een Poolse econoom, Andrezej Durkacz, heeft zich op 29 mei in Gdynia met benzine overgoten en in brand gestoken, om „te protesteren tegen groeiende rechteloosheid en vervol ging van de kerk in Polen”. Dit heeft het dissidente zelfverdedigingscomité (KOR) gisteren bekendgemaakt. De man overleed later in het ziekenhuis. De Tsjechoslowaakse voorvechter voor de mensenrechten Rudolf Battek is zater dag in Praag gearresteerd. Dit is van welingelichte kringen in Wenen ver nomen. (Van onze redactie buitenland) ROME. Tachtig procent van de hele mensheid zal eind deze eeuw in de landen van de Derde Wereld leven, aldus een VN- rapport dat in Rome is gepubliceerd. Elke dag worden 300.000 kinderen gebo ren, tien van de elf in de arme landen, alleen de elfde in een (rijk) industrieland. Toch gaat die elfde een veel groter deel van de aardse hulpbronnen opeisen dan de tien anderen bij elkaar. Want elk mens in de rijke wereld verbruikt twintig tot veertig maal zoveel tijdens zijn rijke leven als iemand die in Afrika, Azië of Latijns- Amerika ter wereld komt. Rafael Salas, directeur van het VN- fonds voor bevolkingsactiviteit (UNFPA), zegt in zijn rapport dat in de jaren tachtig twee miljard mensen geboren zullen wor den, bijna net zoveel als tussen 1950 en 1980. Eind deze eeuw zal de Derde Wereld ongeveer evenveel mensen tellen als in 1950 de hele wereld. Gezien deze feiten is er geen reden tot voldaanheid, al is de menselijke vrucht baarheid aan het verminderen, aldus Sa las. De landen en gebieden met de groot ste bevolkingsgroei zijn tevens de armste. Wanneer er geen dringende maatregelen worden genomen zullen ontbering en ar moe daar nog erger worden. De trek naar de steden gaat dan de „centra van gecon centreerde stedelijke armoe” nog ver groten. Oost-Azië zal daarop een uitzondering vormen door de terugval in het Chinese geboortecijfer. Het percentage van dit ge bied ten opzichte van de wereldbevolking zal naar verwachting daardoor terugval len van 28 procent naar 23 procent in het jaar 2000. „Het percentage van de rest van Azië zal van 32 naar 36 procent stijgen, dat van Afrika van 11 naar 13 procent en van Latijns-Amerika van acht naar tien pro cent in dezelfde periode, aldus het rapport. De Aziatische bevolking zal dan het miljard overtreffen, van wie 780 miljoen in Zuid-Azië. In 1950 lagen slechts vier van de vijftien grootste wereldsteden in ontwikkelings landen, in het jaar 2000 liggen twaalf van de vijftien in de derde wereld. Zestig steden zullen dan meer dan vijf miljoen inwoners tellen. Van deze steden zullen er 45 in de derde wereld liggen, waarvan 29 in Azië, met een gezamenlijke bevolking van 300 miljoen. Terwijl de minder ontwikkelde landen een explosieve groei van de steden kennen gaat het in de ontwikkelingslanden juist in omgekeerde richting. De stroom uit New York naar de „zonnegordel” (het warmere zuiden en zuidwesten van de VS) noemt Salas als voorbeeld. „De komende twintig jaren van deze eeuw zullen een moeilijke proeftijd voor de wereldgemeenschap worden, wat be treft het kunnen voldoen aan de vraag naar voeding, onderwijs, gezondheidszorg en werkgelegenheid voor deze snelle be volkingsaanwas”, aldus Salas. „Terwijl de zogenaamde bevolkings- bom nu wel is ontmanteld is dat met de aspiratiebom nog niet het geval. Elk van de 125 miljoen babies die elk jaar geboren worden is een bundeltje verlangens, en het streven om daaraan te voldoen zal de meest onvoorspelbare en krachtige macht worden in de wereldaangelegenheden van de komende jaren. Romesh Thapar, de Indische afgevaar digde in de Club van Rome, heeft onlangs ook gewaarschuwd tegen groei van de consumptie. „De stijgende verwachting moet worden vertaald in termen die de waardigheid van de vele miljoenen van de wereld verhogen, die onmogelijk erfgena men kunnen worden van zelfs de mini mum maatstaven die momenteel van kracht zijn in de welvarende gemeen schappen”. In feite zou de wereld momenteel slechts de helft van de mensheid kunnen onderhouden wanneer iedereen op dezelf de manier zou leven als de gemiddelde Europeaan. „De rijkere wereld moet leren zijn behoeften te beperken. De excessen van zowel overvloed als ontbering zouden moeten worden vervangen door een maat schappij waarin iedereen voldoende heeft”, aldus Salas weer. Mark Twain zei al eens: „Beschaving is de onbeperkte vermenigvuldiging van on nodige behoeften”. Groot-Brittannië geeft alleen al een miljard pond per jaar uit aan het adverteren voor consumptievergro- ting, in de VS is dat bedrag tien maal zo hoog. De rijke wereld verbruikt 85 procent van de wereldenergie, 70 procent van het voedselgraan en die ongelijkheid groeit nog steeds. In 1900 had een persoon in de rijke wereld viermaal zoveel als iemand in de arme wereld, in 1970 was die verhou ding 40 op 1. De Derde Wereld vraagt echter niet zo zeer overdracht van de huidige rijkdom van rijke naar arme landen, maar herver deling van de gelegenheden tot toekomsti ge economische vooruitgang.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1980 | | pagina 3