VS en Italië in communiqué:
Drie ministers weg
j
uit kabinet Suriname
Secretaris Nikolai Faddeyev:
Volgende maand herstel overleg
tussen Comecon-landen en EG
Euro-Commissie
stad Uitenhage
Einde blokkade
tegen rebellen
breidt troepen
VN-economen:
Nog geen naam
voorzitter
Leger Zimbabwe
voert actie
Geen pers in
Zuidafrikaanse
CSU-congres in München bijeen
Peilingen voorspellen
nederlaag voor Strauss
groei economie
van 2,5 procent
Afghanistan uit”
„Sovjet-Unie
„Regering te log
Spaanse grens
99
99
■■I
■i
„Vrouwen biologisch
fitter dan man”
■•BR*5-
Mil
2
ZATERDAG 21
JUNI
1980
BINNEN- EN BUITENLAND
ROME. De Verenigde Sta
ten en Italië bleken het er gis
teren over eens te zijn dat het
Westen moet beschikken over
een globale politieke strategie
om de Sovjet-Unie ertoe te
brengen haar soldaten uit Af
ghanistan terug te trekken.
smet
kruit
I weg
dsfout
Munt
kom
haften
belang-
en naar
nerfje
elderse
op de
n zijn
m ver
bolgens
?n D
aische
n en
anuari
ndels-
liljard
(naar
ƒ112
naam
Edah,
Staal
t een
aarbij
razilië
n het
irage
t ertoe
leder
en ea
rn ar-
i geen
in Tol
ik dat
n van
auto-
tee sa-
ian en
doek”
K
77
Politieke strategie
tegen Russen nodig
regerings-
na-
arium
e aan
ingen
t ge-
issing
d aan
geen
;llen.
p On-
iag op
>eheer-
ip An-
iw van
Iharte-
lad en
eerden
mede
n ker-
de gra-
oide ze
e heeft
ïgeven.
son de
ju van
iendui-
die op
aat, is
lensen.
oek in
genten
eindex-
na een
>ch nog
van de
lijk een
aardoor
in hun
i staats-
i schrif-
amerlid
met 1.9 pct. op Strauss in 1976, maar dat
zijn coalitie niet de 9.3 pet haalt waarmee
in 1972 werd gewonnen.
Voorts zou de liberale FDP meer dan
vijf percent van de stemmen verwerven,
maar zouden de „Groenen” niet aan deze
drempel komen, waardoor zij niet in de
Bondsdag worden vertegenwoordigd.
gie is nodig om de Sovjet-Unie door mid
del van toepassing van geschikte maatre
gelen te bewegen tot snelle en volledige
terugtrekking van haar troepen uit Afgha
nistan”, aldus het communiqué.
van
voor
Uit het stuk was duidelijk af te lezen dat
de Verenigde Staten en Italië niets voelen
voor een verwatering van het westerse
standpunt over Afghanistan dat concrete
uitdrukking heeft gevonden in het bevrie
zen van nieuwe handelskredieten aan de
Sovjet-Unie door enkele westelijke landen
en boycot van de Olympische Spelen in
Moskou.
duizend man geschatte sterkte omvatten,
volgens sommigen ongeveer 120.000.
Een leider van de Afghaanse verzetsbe-
Uit mededelingen die in Praag zijn ge
daan, wordt opgemaakt dat het met de
coördinering van de afzonderlijke econo
mische plannen niet zo best gaat. Spre
kers in de vergadering, onder wie de Roe
meense premier, zouden onder meer heb
ben geklaagd over vergeefse pogingen tot
verbetering van de efficiëntie.
PARAMARIBO (ANP). Drie ministers van het Surinaamse kabinet zijn
op verzoek van premier Chin a Sen afgetreden. Het betreft de minister van
Economische Zaken, drs. H. Abrahams, de minister van Sociale Zaken, drs. R.
T. Wongsodikromo en de minister van Planning en Ontwikkelingsbeleid, drs.
A. J. Zunder.
De regeringsleiders zijn het ook eens
geworden over het programma voor be
vordering van de toepassing van compu
ters, vooral microprocessors, dat achttien
miljard dollar gaat kosten. Al eerder was
overeenstemming bereikt over een ambi
tieus programma voor de ontwikkeling
van kernenergie in de tien landen. Het
streven is in 1990 in een kwart van de
behoefte aan elektriciteit te kunnen voor
zien door middel van kerncentrales.
mers zijn Angola, Zuid-Jemen, Laos, Ethi
opië en Mozambique. Joegoslavië is met
de organisatie geassocieerd.
windslieden te hebben getwijfeld. Zij heb
ben zich bereid verklaard om hun land in
welke andere hoedanigheid dan ook te
blijven dienen, aldus de Surinaamse rege
ringsleider.
’s Rijks
dsplaat-
Amels-
Tweede
el gelijk
ndhaafd
en her-
net alle
kunnen
svoort.
y Ex-
s niet
>llege
in de
n de
1982
an, is
misa-
wet-
>t die
neen
>r de
f wa-
amse
in de
Staats-
4) heeft
Jgesteld,
ren ak-
binnen-
'estuurd
Aan het gesprek dat Schmidt vanavond
in Venetië zal hebben met president Car
ter, zullen volgens Boiling ook de weder
zijdse ministers van Buitenlandse Zaken,
Genscher en Muskie, deelnemen. Een der
gelijk gesprek zal ook plaatshebben tus
sen Schmidt en de Canadese premier
Trudeau.
De gedachtenwisselingen over de inter
nationale toestand zullen in Venetië de
economische thema’s overvleugelen als
gevolg van de Russische inval in Afgha
nistan. In Bonn is erop gewezen dat de
zeven staats- en regeringshoofden elkaar
voor het eerst ontmoeten sinds deze inter
ventie.
Volgens Boiling zullen uit de topconfe
rentie van Venetië ook besluiten voort
vloeien ten aanzien van de Amerikaanse
gijzelaars in Iran, het gijzelen van diplo
maten in het algemeen en het vluchtelin
genvraagstuk.
woordvoerder Klaus Bölling gisteren op
een persconferentie, „dat de Bondsrege
ring de steun van haar geallieerden zal
krijgen voor de reis naar Moskou van
bondskanselier Helmut Schmidt en zijn
minister van Buitenlandse Zaken.”
President Carter en premier Francesco
Cossiga bleken ook van mening te zijn dat
de NAVO haar Europese defensie moet
verbeteren, nu de Verenigde Staten troe
pen en materieel uit het gebied terugtrek
ken en overbrengen naar Zuidwest-Azië
en het gebied van de Perzische Golf.
In een gemeenschappelijk communi
qué, dat werd uitgegeven op de tweede
dag van Carters verblijf in Rome, aan het
begin van een rondreis van acht dagen
door vier Europese landen, stond dat de
Russische bezetting van Afghanistan een
ernstige uitdaging aan het adres van het
Westen is en een hinderpaal voor de ont
spanning.
„Een globale westerse politieke strate-
weging heeft gisteren verklaard dat sinds
het begin van de strijd tegen het regiem in
Kaboel een half miljoen mensen om het
leven zijn gekomen. Hij zei dat de strijd
doorgaat totdat de Russen instemmen met
een „onvoorwaardelijke terugtrekking”
uit Afghanistan.
MÜNCHEN (Reuter). Het tweedaags partijcongres van de CSU in
München is gisteren begonnen met een pleidooi voor Franz-Jozef Strauss, de
CDU-CSU-kandidaat voor het kanselierschap, die volgens de laatste opinie
peilingen op een verkiezingsnederlaag afstevent.
afzonderlijke Comecon-landen handelso-
vereenkomsten kan sluiten, maar niet met
de organisatie als zodanig omdat de mi
nisterraad van de Comecon niet dezelfde
bevoegdheden heeft als de Europese
Commissie. Aan Comecon-kant stelt men
juist een akkoord tussen de EG en de
Oosteuropese organisatie op prijs.
Faddeyev zei dat het initiatief tot de
hervatting van de onderhandelingen van
de Sovjet-Unie is uitgegaan. Hij deelde
mee dat het overleg van de komende
maand zal worden gepleegd op het niveau
van deskundigen. Faddeyev zei een en
ander gisteren in Praag, waar deze week
de jaarlijkse conferentie van regeringslei
ders van de Comecon-landen is gehouden.
De conferentie is geëindigd met een
pleidooi voor nauwere samenwerking tus
sen de aangesloten landen op het gebied
van de energievoorziening. Het is niet
gelukt volledige overeenstemming te be
reiken over de plannen voor coördinering
van het economische beleid van de tien
Hoewel veel aandacht is gegeven aan
voorstellen voor het op elkaar afstemmen
van de economische plannen van de tien
landen, werd de conferentie toch
overheerst door de vraagstukken van
energie en grondstoffen, aldus het com
muniqué. Het agendapunt economische
integratie kon niet geheel worden afge
werkt.
De vergadering besloot Afghanistan de
status van waarnemer bij Comecon-be-
sprekingen te verlenen. Andere waarne-
Hij gaf deze verzekering terwijl hij en
andere vertegenwoordigers van de op-
standelingengoeperingen begonnen aan
een tweedaagse bespreking met een speci
ale commissie van de islamitische confe
rentie in Genève.
SALISBURY (Reuter). De lucht
macht van Zimbabwe is gisteren in staat
van paraatheid gebracht en eenheden van
leger en politie zijn ingezet om een einde
te maken aan een gewapende opstand van
aanhangers van Joshua Nkomo’s ontbon
den guerilla-leger (ZIPRA) in West-Zim-
babwe.
Aanhangers van Nkomo die bij de ver
kiezingen op 18 april een nederlaag leed,
zijn ontevreden over Nkomo’s onderge
schikte rol als minister van Binnenlandse
Zaken in het nieuwe kabinet van premier
Moegabe.
Moegabe beschouwt de opstand als een
ondermijning van zijn regering en heeft
verklaard de rebellie met alle middelen te
zullen neerslaan.
Het tijdschrift Der Spiegel kwam giste
ren met een opinie-onderzoek, waaruit
bleek dat de huidige kanselier Helmut
Schmidt met zijn links-liberale coalitie bij
de verkiezingen op 5 oktober aanstaande
gaat winnen. Voorspeld wordt dat
Schmidt verder komt dan de overwinning
KAAPSTAD (UPI). De Zuidafrikaan
se politie heeft gisteren de stad Uitenhage,
32 kilometer ten westen van Port Eliza
beth, volledig voor journalisten afgesloten
nadat 1000 stakende zwarte arbeiders van
de Amerikaanse bandenfabriek Good
year een protestmars hadden gehouden
voor hoger loon.
Een fotograaf van het blad „Port Eliza
beth Evening Post” werd door de politie
gearresteerd. De demonstranten zouden
met stenen naar huizen van blanken heb
ben gegooid, zo meldden journalisten
voordat zij uit de stad werden gezet.
Eerder deze week had de politie met
geweervuur en traangas al slag geleverd
met niet-blanke demonstranten in Kaap
stad, Port Elizabeth en Uitenhage. In en
kele zwarte woonwijken van Port Eliza
beth moesten politieagenten zich al schie
tend een weg banen langs opgeworpen
barricaden, zo heeft de politie verklaard.
Twee personen zouden door schoten ha
gel van de politie zijn gewond.
De onrust in het gebied rond Port Eliza
beth begon toen de fabrieken van Volks
wagen en Ford door stakingen van zwarte
arbeiders hun poorten moesten sluiten.
De stakingen voor hogere lonen hebben
zich nu uitgebreid naar nog acht andere
ondernemingen.
Het officiële dodencijfer na de rellen
deze week in Zuid-Afrika bedraagt 32, zo
heeft een woordvoerder van de politie
meegedeeld. Dertig doden zouden zijn ge
vallen in Kaapstad en omgeving en 2 in
Bloemfontein.
NEW DELHI (Reuter). De Sovjet-
Unie is in snel tempo bezig zijn strijd
krachten in Afghanistan uit te breiden.
Elke avond strijken op het vliegveld van
Kaboel zo’n tien grote transportvliegtui
gen neer zo hebben westerse diplomatieke
bronnen in New Delhi gisteren verklaard.
Zij zeiden dat deze toestellen onder dek
king van de duisternis verse manschap
pen en materieel aanvoeren voor de strijd
tegen de islamitische verzetsgroepen. De
Russische strijdmacht zou momenteel
aanzienlijk meer dan de aanvankelijk
door het Westen op tachtig- tot honderd-
landen, aldus een communiqué dat in
Praag is gepubliceerd.
De zeven Oosteuropese landen en hun
vier bondgenoten elders in de wereld,
waren het er blijkens het communiqué
over eens dat er op het energieverbruik
bezuinigd dient te worden en dat er meer
samenwerking moet komen bij opsporing
en ontginning van nieuwe energiebron
nen. Ook met andere grondstoffen moet
voortaan zuiniger worden omgesprongen.
BERKELEY (UPI). In een proef
schrift, geschreven aan de universi-
teit van Californië staat dat vrouwen
langer leven dan mannen omdat zij
biologisch sterker zijn en niet omdat
zij een gemakkelijker leven leiden.
Volgens de schrijfster, Deborah Win
gard, wordt een man in de Verenigde
Staten gemiddeld 69 jaar tegen 77
jaar voor vrouwen, omdat „vrouwen
gewoon biologisch fitter zijn dan
mannen”.
De meeste onderzoeken tot nog toe
hebben de langere levensduur van de
vrouw toegeschreven aan werkom
standigheden en daarmee verbonden
gezondheidsproblemen, aldus me
vrouw Wingard. „Ik dacht dat het feit
dat mannen eerder gewoontes heb
ben die slecht zijn Voor de gezond
heid, zoals roken en drinken, zou ver
klaren dat zij vroeger overlijden”, zo
zei de schrijfster, die vorige week is
benoemd tot hoogleraar in de epide
miologie aan de faculteit voor genees
kunde van de San-Diego-hogeschool.
Volgens haar wees onderzoek echter
uit dat vrouwen „meer risicovolle ei
genschappen hebben dan mannen”.
Deze factoren omvatten in haar
proefschrift roken, drinken, gebrek
aan lichaamsbeweging, leeftijd, ras,
beroep, sociaal-economische status,
gewicht, slaappatronen, gebruik van
medische voorzieningen, lidmaat
schap van kerk en vereniging en le
vensvervulling. Ondanks de risico
factors hebben „vrouwen een lager
sterftegemiddelde in vrijwel ieder
land op bijna elke leeftijd en bij de
meeste doodsoorzaken”, aldus me
vrouw Wingard.
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG. „Mij is bekend wie
waarschijnlijk de voorzitter van de
Europese Commissie gaat worden
per 1 januari 1980. Ik wil echter nu
nog geen namen noemen.” Dit heeft
minister-president Van Agt gister
avond meegedeeld tijdens zijn weke
lijkse persconferentie na afloop van
de vergadering van de ministerraad.
Het voorzitterschap van de com
missie, het dagelijks bestuur van de
Europese Gemeenschap, komt vrij
wanneer de Engelsman Jenkins zijn
functie neerlegt. Een kandidaat uit
Luxemburg of Nederland komt in
aanmerking omdat deze landen nog
niet eerder een voorzitter geleverd
hebben. Van Agt wilde geen namen
van personen noemen, maar verze
kerde wel dat het een kandidaat uit
de Benelux gaat worden. In Brussel
wordt echter niet uitgesloten geacht
dat uiteindelijk een Italiaan zal wor
den gekozen.
De Beneluxlanden gaan dit week
einde praten over een gezamenlijke
voordracht aan de Europese Com
missie, zo deelde de Belgische pre
mier Martens gisteren mee. Hij zou
vandaag contact zoeken met premier
Van Agt. Martens had gisteren in
russel over de kwestie gepraat met
zijn Luxemburgse collega Pierre
Werner. Volgens de beide regerings
leiders zou maandag de naam van de
Benelux-kandidaat bekend worden
gemaakt.
Het congres in München werd door de
secretaris-generaal van de CSU, Edmund
Stoiber, toegesproken over de „nazi-achti-
ge” heksenjacht van tegenstanders op
CSU-leider Strauss. Tot de heksenjagers
moeten volgens Stoiber fascisten, commu
nisten en leden van de regerende coalitie
gerekend worden.
De campagne tegen Strauss kan volgens
Stoiber slechts worden vergeleken met de
nazi-propaganda onder Hitlers minister
Goebbels. Stoibers verwijzing naar Goeb
bels moet worden gezien in het licht van
een aanval op Strauss in het tijdschrift
Stern, waarin een toespraak van Strauss
werd vergeleken met een rede van Adolf
Hitler in dezelfde congreshal tijdens de
Tweede Wereldoorlog.
Op het tweedaagse congres spreken on
der andere de politici die Strauss bij een
eventuele overwinning op 5 oktober in
zijn „ploeg” denkt op te nemen.
Gerhard Stoltenberg, premier van
Sleeswijk-Holstein en vicekanselier of mi
nister van Financiën in de eventuele rege
ring van Strauss, riep het congres gisteren
op om strijd te leveren voor de overwin
ning op 5 oktober. Hij legde de nadruk op
de economische moeilijkheden van de
Bondsrepubliek en stelde een financieel
plan voor van „vrijheid en sociale verant
woordelijkheid”
Vandaag wordt het congres in München
toegesproken door de leider van de chris-
ten-democraten Helmut Kohl en door
Franz-Jozef Strauss zelf.
;er Per-
lar ont-
‘erwerk
mensen
l wil de
;r te lijf
onaan-
stateert
aor een
Voordat Carter en Cossiga confereer
den, had eerstgenoemde een onderhoud in
het Quirinaal gehad met president Sandro
Pertini. Vandaag gaat hij op audiëntie bij
de paus en vliegt dan naar Venetië voor de
morgen beginnende economische topcon
ferentie van zeven westerse landen.
De Westduitse regeriiig acht het vooruit
zicht groot dat op de economische topcon
ferentie het Westen eensgezind de interna
tionale toestand en de internationale cri
ses zal beoordelen.
„Vast staat”, verklaarde
NEW YORK (ANP). Het ziet er naar
uit dat de groei van de wereldeconomie dit
jaar niet meer dan 2,5 procent zal bedra
gen en de kans is groot dat Engeland en de
Verenigde Staten helemaal geen groei zul
len kennen. Dit staat in een rapport over
de ontwikkeling van de wereldeconomie,
dat de afdeling economische en sociale
zaken van de Verenigde Naties gisteren
heeft gepubliceerd.
In de voornaamste industrielanden zal
de groei naar alle waarschijnlijkheid
klein zijn, mogelijk niet meer dan ander
half procent. De socialistische landen zul
len het beter doen en dit jaar mogelijk een
gemiddelde groei van 4,5 procent berei
ken. Om de economische groei in de ont
wikkelingslanden te beschermen tegen
kwalijke invloeden van buitenaf, is inter
nationale economische samenwerking no
dig, aldus het rapport.
De economische deskundigen van de
VN achten de kans op een belangrijke
afneming van de inflatie klein en wijzen
erop dat de prijsstijging in een groot aan
tal rijke landen al meer dan tien procent
per jaar bedraagt en in de ontwikkelings
landen over het algemeen meer dan twin
tig procent. De stijging van de prijzen van
energie, die in de vijftien maanden tot
maart van dit jaar 130 procent heeft be
dragen, is de voornaamste oorzaak van de
toeneming van de inflatie, aldus het
rapport.
Chin A Sen verklaarde in een toespraak
voor de Surinaamse televisie dat het kabi
net met 19 leden te log werd bevonden om
een slagvaardig beleid te voeren.
Het departement van Economische Za
ken zal na afstoting van enkele diensten
en bedrijven worden beheerd door de
minister van Financiën. Sociale Zaken
wordt voorlopig toegevoegd aan het mi
nisterie van Arbeid en Ontwikkelingsbe
leid wordt opgeheven en zal als directo
raat onderdak vinden bij het ministerie
van Algemene Zaken en Buitenlandse
Zaken.
Premier Chin A Sen zei dat toen hij
gepolst werd om de leiding van het kabi
net op zich te nemen, hij zich al afvroeg of
het aantal ministers de slagvaardigheid
niet zou belemmeren.
Volgens Chin A Sen stagneerde de be
sluitvorming van de regering herhaalde
lijk, waardoor wezenlijk gevaar ontstond
dat de uitvoering van de regeringsverkla
ring en het urgentieprogramma in het
gedrang zou komen.
De premier merkt op nooit aan de moed,
durf en capaciteit van de afgetreden be-
MADRID (DPA). De blokkade van de
- Frans-Spaanse grens, die vijf dagen gele
den is begonnen, wordt opgeheven. De
Spaanse vrachtwagenchauffeurs die de
grenspost La Junquera hadden geblok
keerd nadat Franse boeren hun vrachtwa
gens met goedkope groenten hadden aan
gevallen, zijn gisteren in de namiddag
begonnen met het opheffen van de blok
kade.
De regeringen in Parijs en Madrid be
sloten de chauffeurs schadeloos te stellen
voor de vernielingen die zijn toegebracht
aan hun vrachtwagens. Sommige vracht
wagens zijn in brand gestoken door Fran
se boeren. De blokkade stuurde het toeris
tisch verkeer van en naar Spanje grondig
in de war. Vele reizigers konden de grens
post niet passeren en moesten wachten of
lange omwegen maken. Op bepaalde
ogenblikken stonden meer dan 2000
vrachtwagens bij de grenspost.
Nadat gisteren verscheidene uren was
onderhandeld tussen de vrachtwagen
chauffeurs en de Spaanse autoriteiten,
werd besloten tot beëindiging van de blok
kade. Officieel werd meegedeeld dat er nu
garanties zijn voor een ongestoord trans
port van waren door Frankrijk. De rege
ring in Parijs heeft de Franse boeren
verzekerd de prijzen van groenten en
fruit, indien nodig, op peil te houden.
Afghaanse rebellenleiders zijn in Genève aanwezig tijdens een door islamitische landen georganiseerde conferentie over de situatie in
Afghanistan. Rechts de leider van de delegatie, Agha Shari.
PRAAG (ANP). Volgende maand
worden de onderhandelingen tussen
de Europese Gemeenschap en de
Sovjet-Unie hervat in Genève, zo
heeft Nikolai Faddeyev, secretaris
de Oosteuropese organisatie
wederzijdse economische bij
stand Comecon, meegedeeld. Het
overleg tussen de twee economische
groeperingen was na het Russische
militaire ingrijpen in Afghanistan
genoeg gestaakt.
Faddeyev zei dat partijen op 16 juli
weer rond de tafel gaan zitten. „We ver
wachten dat het overleg opbouwende re
sultaten zal opleveren”, zo voegde hij er
aan toe. Het gesprek zal vooral gaan over
de mogelijkheden om een formeel
handelsakkoord tussen de EG en de Co
mecon te sluiten. Daar wordt al verschei
dene jaren over gepraat.
De EG is van mening dat zij wel met de
