Door extra uitgaven ministeries
en dan
dit noq
s
D’66 wil kiesrecht
voor Zuidmolukkers
I
t
n
Uit inspraaknota blijkt:
Fraude met
bijna over
V
Van Aardenne tot Kamercommissie:
g
Sociale fondsen
Voorlopige
vergunning
voor seksboten
accijnsen
dieselolie
teren dit jaar
in op reserves
E
Kamervragen over
levering uranium
aan Zuid-Afrika
B
t i 11
1
II
PvdA-vragen over uitlatingen van premier Van Agt
Op grote schaal
misbruik van
legbatterijen”
1980
WOENSDAG 25 JUNI
BINNEN- EN BUITENLAND
2
Afscheid
Zimbabwe
Blinden
WEERRAPPORTEN
Rolstoeltreinen
tie
m
Ci
bi
('V
B,
9!
DEN HAAG. Minister
Van der Stee (Financiën) heeft
gisteren in de Tweede Kamer
toegegeven dat de problemen
voor de begroting 1981 zijn
toegenomen. Dit als gevolg
van de extra uitgaven die de
departementen in de eerste
helft van dit jaar verricht heb
ben. Het gaat hierbij om zo’n
drie miljard gulden, waarvoor
volgend jaar alsnog dekking
gevonden moet worden.
Energiebesparing
.1
Uitlevering
Car-pooling
Open inrichting
Urn
Groeiende problemen
voor begroting 1981
(Van onze parlementsredactie)
te
Tevens moet worden gezocht naar we-
het weer]
Hogere prijzen voor gas
door onderhandelingen
concentreerd in de wijk Katendrecht.
(Van onze redactie binnenland)
23
0
4
De bewindsman verklaarde dit tijdens
het debat over de Voorjaarsnota, waarin
het kabinet elk jaar een overzicht geeft
van de uitvoering van de lopende begro
ting. Naast de bezuinigingen van drie mil
jard, die over zullen blijven van dit jaar,
zal het kabinet nog eens zes tot zeven
miljard moeten vinden als nieuwe bezui
nigingen.
15
16
16
17
15
16
14
17
15
15
14
32
24
20
18
14
17
16
17
22
23
18
24
20
17
13
28
32
26
19
23
18
14
25
26
20
21
18
10
10
10
10
11
9
10
11
12
10
9
22
18
11
12
10
10
9
12
9
10
13
15
11
7
8
17
24
16
9
14
12
8
15
20
9
13
11
15
15
20
20
20
17
0
0
Voor de WD’er Joekes was dit alles
reden bij Van der Stee aan te dringen op
een „structurele” invulling van de 1,5
miljard. Het liefst wil hij de extra bezuini
gingen nog dit jaar realiseren. Lukt dat
niet en daar wees de minister al op
dan moeten deze posten zeker volgend
jaar worden ingevuld.
Het stuk is bedoeld als inspraaknota.
D’66 hoopt dat de Molukkers in ons land
daarop reacties willen geven.
D’66 vindt dat het politieke ideaal van
de Zuidmolukkers positief benaderd moet
worden. Eventuele verwezenlijking van
het zogenaamde RMS-ideaal inzake een
eigen staat zal in relatie gebracht moeten
worden met Molukse bevolkingsgroepen
in Indonesië en mede in samenspraak met
deze groepen moeten worden ontwikkeld,
zo wordt gesteld.
Ook de CDA’er Van Rooijen achtte in
grijpende maatregelen noodzakelijk. Het
Verder zijn er nog aanvullende bezuini
gingen nodig omdat bij de ombuigingen
eerder dit jaar een aantal posten slechts
tijdelijk gedekt was. Ook van de gaten in
Bestek’81 zijn nog verschillende posten
opengebleven.
(Van onze redactie binnenland)
DEN HAAG. Het Tweede-Kamerlid
Van der Doef (PvdA) heeft premier Van
Agt gevraagd onder welke omstandighe
den aan uitspraken van hem wel politieke
betekenis mag worden gehecht.
Hij reageert met zijn vraag op uitlatin-
Volgens Van Aardenne wordt nog ge
werkt aan een onderzoek naar de vraag of
aanvulling van de versterkende maatrege
len nodig is. In het bijzonder is dit gericht
op versterking van de vermogenspositie
van de ondernemingen. In dit verband
toonde de minister zich verheugd dat de
Nederlandsche Bank met de particuliere
banken gaat praten over verruiming van
de kapitaalsdeelneming in niet-financiële
ondernemingen.
Geleidelijk verdwijnt echter de gasbij
drage, zodat in het midden der jaren tach
tig tekorten op onze energiebalans zullen
ontstaan, die oplopen tot tientallen miljar
den in de jaren negentig, zo waarschuwde
de minister. Omdat we er nu nog redelijk
voorstaan, zo zei hij gisteren in de Eerste
Kamer, is er ruimte om de economie te
versterken. Herstel van de winstgevend
heid der bedrijven staat daarbij voorop,
maar de weg is nog lang.
gen die de premier vrijdag deed op zijn
wekelijkse persconferentie. Van Agt ken
schetste toen uitspraken die hij eerder die
week had gedaan over mogelijke verla
ging van het minimum-jeugdloon en be
paalde WAO-uitkeringen, als „politiek
niet relevant”.
Het standpunt van de regering over de
toekomstige energievoorziening zal staan
in het derde deel van de Energienota, die
over een maand verschijnt, naar de minis
ter hoopt.
Overigens stelde de bewindsman dat in
zijn beleid steeds plaats is geweest voor de
functie, die de eigen kolen op lange ter
mijn kunnen vervullen. Hij constateerde
dat wie over winning van deze voorraden
spreekt, ook vindt dat meer inzet van
kolen voor onze energievoorziening nood
zakelijk is.
Van der Doef wil verder weten wat
minister Albeda van Sociale Zaken van de
bezuinigingsideeën van Van Agt vindt en
of hij mogelijkheden ziet in de toekomst
uitlatingen als Van Agt heeft gedaan, te
voorkomen.
DEN HAAG (ANP). Vrijwel de gehele
Tweede Kamer heeft van de regering een
notitie gevraagd over de berichten dat d$
uraniumverrijkingsfabriek Urenco in Al
melo gebruik maakt van uranium afkom
stig uit Namibië. Nu de Tweede Kamer
zich duidelijk voor een boycot van Zuidr
Afrika heeft uitgesproken, willen de frac
ties van PvdA, CDA, D‘66, PPR en PSP
duidelijkheid over deze zaak. Zij vroegeti
gisteren in een brief bovendien om mon»
deling overleg met de ministers Van der
Klaauw van Buitenlandse Zaken en Van
Aardenne van Economische Zaken, dat zo
spoedig mogelijk na het zomerreces moët
worden gehouden.
De griffier van de Eerste Kamer, jhr. rnr
J. W. Roëll, heeft gisteren afscheid geno
men. Hij gaat met pensioen. Zijn opvolger
is drs A. Spreij. Tijdens zijn afscheidsrede
zei hij onder meer over de senaat: „Laat
de Kamer het grondwettelijk gegeven
recht ten volle uitoefenen.”
F
der
oor
Ko
agr
me
Voor dit jaar zijn de extra uitgaven
gedekt door een aantal tijdelijke meeval
lers in de begroting, zo bevestigde Van der
Stee. Het gat is ontstaan door overschrij
ding van de begrote uitgaven 1,5 mil
jard). Daarnaast blijkt de „onderuitput
ting” niet te werken. In plaats van zo’n
miljard gulden minder uit te geven dan
begroot, komen de uitgaven in deze tijd
van bezuinigingen boven de begroting uit.
nt
d
11
dë
lem
woi
wa<
sch
Ijjvi
gist
ver
len
star
Bui
gen
too:
I
ini!
koi
du
olii
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Twente
Vlissingen
Z.-Limburg
Aberdeen
Athene
Barcelona
Berlijn
Bordeaux
Brussel
Frankfort
Genève
Helsinki
Innsbruck
Klagenfurt
Kopenhagen
Lissabon
Locamo
Londen
Luxemburg
Madrid
Malaga
Mallorca
München
Nice
Oslo
Parijs
Rome
Split
Stockholm
Wenen
Zürich
Casablanca
Istanboel
Las Palmas
Beiroet
Tel Aviv
Tunis
w
zw
zw
wzw
wzw
nw
w
zw
wnw
zw
wnw
windst.
n
z
wzw
zzw
wzw
zzw
nno
windst.
nnw
zzw
n
windst.
wnw
w
wnw
nw
windst.
wzw
nnw
o
w
windst.
nno
w
w
zw
ono
ozo
n
zw
z
wzw
D
me
din
Jor
I
en<
op
ins
Br
dat
en
go<
ko
olii
zij
hei
E
Kw
VO6
Noi
rek
„E<
mil
1
in
im
mi
oli
aai
vei
pr<
F
in
op(
zes
E
gee
de
twoi
de
Koi
var
Zui
ont
lam
om
fice
onweer
regenbui
geh. bew.
zw. bew.
regenbui
regenbui
regenbui
geh. bew.
regenbui
geh. bew.
1. bew.
onbew.
1. bew.
zw. bew.
regen
geh. bew.
1. bew.
regen
regen
regenbui
1. bew.
h. bew.
zw. bew.
1. bew.
1. bew.
zw. bew.
1. bew.
onbew.
zw. bew.
h. bew.
h. bew.
zw. bew.
zw. bew.
1. bew.
1. bew.
1. bew.
zw. bew.
zw. bew.
h. bew.
onbew.
zw. bew.
onbew.
mist
onbew.
De minister gaf dit antwoord gisteren in
de Eerste Kamer naar aanleiding van vra
gen die PPR-senator Trip vorige week
had gesteld. Ook wordt bekeken of een
aparte werkgroep voor „diepe kolen” in
het leven moet worden geroepen in het
kader van het nationaal onderzoekpro
gramma op kolengebied. Van Aardenne
voegde eraan toe dat het proces van on
dergrondse kolenvergassing behalve on
rendabel ook onbeheersbaar is.
De minister van Handel van Zimbabwe,
David Smith, zal 7 juli een bezoek aan
Nederland brengen, aldus heeft de woord»
voerder van het ministerie van Buiten,
landse Zaken gisteren meegedeeld. Hij zal
besprekingen voeren met minister Van
der Klaauw van Buitenlandse Zaken,
diens staatssecretaris Van der Mei en
staatssecretaris Beijen van Economisch^
Zaken.
kabinetsbeleid moet er volgens hem op
gericht zijn het overheidstekort zo snel
mogelijk terug te brengen. Daarbij moet
voorkomen worden dat de collectieve las
ten opnieuw gaan stijgen. De woordvoer
ders van PvdA en D’66 maakten, in tegen
stelling tot de beide regeringsfracties, fors
bezwaar tegen het door de minister uitge
stippelde beleid.
Door de oppositie werden voorts twee
moties ingediend. Het Kamerlid Engwir-
da (D’66) wilde van de minister de toezeg
ging dat hij alle aanvragen om isolatiesub-
sidie ook honoreert, ondanks het feit dat
de beschikbare middelen hiervoor vrijwel
op zijn. Van der Stee wees de motie daar
om af. Volgens hem is er nauwelijks spra
ke van een probleem omdat een aantal
werken op dit gebied toch later zal wor
den uitgevoerd.
DEN HAAG (ANP). De Zuidmo-
lukse gemeenschap in ons land moet
passief en actief kiesrecht krijgen om
op alle bestuurlijke niveaus in brede
zin mee te kunnen denken en doen.
Met de instelling van organen en ad
viescommissies, uitsluitend bestaan
de uit Zuidmolukkers, dient deze be
volkingsgroep vooral inspraak
krijgen op gemeentelijk niveau.
Dat zijn enkele aanbevelingen uit een
nota over de Zuidmolukse problematiek
van het wetenschappelijk bureau van
D’66. De nota werd gisteren in Den Haag
gepresenteerd.
Met name binnen de gemeente zal het
beleid ten aanzien van de Zuidmolukkers
moeten veranderen. Er moet volgens D’66
een onafhankelijk onderzoek komen naar
de woonwensen van deze minderheids
groep, waarbij het rapport onder meer
wijst op bevordering van het eigen woon-
bezit. Verder dient gestreefd te worden
naar stimulering van het onderwijs in de
Nederlandse en Molukse cultuur.
Kombrink (PvdA) besloot zijn motie
over de volledige uitvoering van het ar
beidsplaatsenplan bij de overheid aan te
houden. Bij nader inzien vond hij dit
onderwerp toch veeleer passen bij een
debat met minister Albeda (Sociale Za
ken), onder wiens verantwoordelijkheid
de plannen zijn opgesteld.
Van Aardenne wil toch wel iets meer
doen om te bezien of onze eigen steenkool
in de toekomst winbaar kan worden ge
maakt. Zijn ministerie overlegt nu met de
Rijks Geologische Dienst over de manier
van uitbreiding van het lopende onder
zoek ter inventarisatie van deze „bodem
schatten” op grote diepte. De financiële
gevolgen spelen daarbij een rol.
Wegens gebrek aan belangstelling stoe
pen de spoorwegen met ingang van mor
gen de speciale treindienst voor de Olym
pische Spelen voor gehandicapten. Speci
aal voor rolstoelgebruikers hadden de NS
zes oude treinstellen omgebouwd, die ’s
morgens en 's avonds een verbihding ver
zorgden tussen de spelen in Arnhem ëft
Veenendaal en Groningen, Roosendaal,
Maastricht, Rotterdam en Alkmaar.
Vooruitzichten voor vrijdag opgesteld door het
KNMI
Enkele buien, later meer zon. Aanhoudend
koel.
Vooruitzichten in cijfers gemiddeld over Neder
land. Aantal uren zon: 2 tot 10. Min. temp,
omstreeks 9 graden. Max. temp, omstreeks 17
graden.
Kans op een droge periode van minstens 12 uur:
60 procent. Kans op een geheel droog etmaal: 30
procent.
Bekend is dat Nederland van zijn bui
tenlandse afnemers volledige indexatie
van de prijzen wil (die indexatie is nu 75
procent) en geen vertraging van de aan
passing van de prijsverhogingen in de
tijd. De Tweede Kamer heeft meermalen
aangedrongen op krachtig en spoedig op
treden om meer opbrengst uit de buiten
landse contracten te krijgen, maar de re
gering denkt nog niet verder dan het sta
dium van onderhandelingen.
De bewindsman heeft dat gisteren ge
zegd in een overleg met de vaste commis
sie voor economische zaken van de Twee
de Kamer. Hangende de onderhandelin
gen verklaarde Van Aardenne zich niet in
de positie te bevinden nadere details be
kend te maken. Regeringscommissaris
Spierenburg, die de onderhandelingen
voert, heeft van het kabinet volledig
mandaat.
(Van onze redactie binnenland)
DEN HAAG. Er wordt op grote
schaal misbruik gemaakt van legbatte
rijen. Meer dan de helft van de 30
miljoen Nederlandse leghennen is der
mate krap gehuisvest, dat er sprake is
van ernstige overschrijding van de
normen.
Dat zegt de aktiegroep Lekker Dier
in het vandaag verschenen rapport
„De harde noodzaak van een batterij-
verbod”. In dat rapport baseert Lekker
Dier zich op bevindingen van de in
spectiedienst van de Nederlandse Ver
eniging tot Bescherming van Dieren.
Eind vorig jaar heeft die inspectie
dienst 287 pluimveebedrijven met leg
batterijen bezocht. Die bedrijven tel- batterijverbod
den bij elkaar ruim 6 miljoen leghen
nen, ongeveer 20 procent van het totale
Nederlandse leghennenbestand. De ge
gevens van de inspectiedienst zijn ver
werkt door de landbouwetholoog drs.
Weer in- binnen- en
buitenland
(Van onze redactie binnenland)
ROTTERDAM. Het gemeentebestuur
van Rotterdam heeft gisteren in principe
besloten voorlopige vergunningen te ver
lenen voor het exploiteren van twee seks
boten in de Parkhaven en de Waalhaven.
De vergunningen zijn aangevraagd
door de stichting tot exploitatie en beheer
van eros- en vermaakcentra Rotterdam,
die vrijwel alle seksclubhouders op Ka
tendrecht vertegenwoordigt.
In de loop van volgende week zullen de
vergunningen ter inzage worden gelegd,
zodat bezwaren kunnen worden ingé
bracht. De verwachting is dat talrijke
wijkorganen hiertoe zullen overgaan.
Het plan de prostitutie te concentreren
op seksboten in de Rotterdamse haven
ontstond nadat het wijkorgaan Feijen-
oord-Noordereiland met succes actie had
gevoerd tegen het voornemen de Rotter
damse prostitutie te vestigen in en rond
het Poortgebouw. De prostitutie is nu ge-
Minister van Aardenne van Econornj-
sche Zaken heeft financiële steun toege
zegd aan twee demonstratieprojecten óp
het terrein van energiebesparing. Het gaat
om de toepassing van zonneboilers vóór
warm tapwater bij woningen in aanboutV
in het Amsterdamse uitbreidingsplan
Gaasperdam en voorzieningen in eqfi
nieuw baksysteem voor dakpannen in een
fabriek in het Limburgse Reuver.
V S
o. 7S
gen om de sluipende discriminatie in het
bedrijfsleven op te sporen en te vervolgen.
De nota noemt experimenten in de sfeer
van speciale werkgelegenheid zoals klein
schalige industrie, ambachtelijke be
drijfsvoering en administratieve dienst
verlening.
Minister Van der Klaauw van Buiten
landse Zaken en de Amerikaanse ambas
sadeur in Nederland, mevrouw Joseph,
hebben gisteren in Den Haag een nieuw
uitleveringsverdrag tussen Nederland-jn
de Verenigde Staten getekend. Het nieb-
we verdrag zal het bestaande uit 18Ê7
gaan vervangen zodras het door «beide pdfr-
lementen is goedgekeurd. De Nederlandse
uitleveringswet van 1967 hoeft daarvoor
niet te worden aangepast, aldus een medig.-
deling van het ministerie van Buitenland
se Zaken.
Volgens Van Aardenne geven de aard
gasbaten ons land nog enige tijd voor
versterking en herstructurering van onze
economie. Wat de effecten van de
aardgasexploitatie betreft, de opbreng
sten van export plus de importbesparing
dankzij het gasbezit, leverden vorig jaar
16,5 miljard op (5 procent van het bruto
nationaal produkt). Voor dit jaar is een
bijdrage te verwachten van 22 miljard (7
procent van het bruto nationaal produkt).
G. C. Brantas. De conclusie van Lek
ker Dier is, „dat ongeveer de helft van
de Nederlandse legkippen nog beroer
der gehuisvest is dan we al dachten.
Vijf tot zes kippen in een kooi van 40
bij 50 centimeter is geen uitzondering
meer. De wantoestanden lijken regel te
worden”, aldus het rapport.
Oplossing van deze problemen is een
in EG-verband, zo
meent Lekker Dier. Er zal gezocht
moeten worden naar een systeem van
huisvesting waarin rekening wordt ge
houden met het natuurlijk gedrag van
de kip.
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG. Fraude met de ac
cijnzen op dieselolie is zo goed als
uitgebannen. Recente steekproeven
op de Nederlandse wegen hebben uit
gewezen, dat anderhalf procent van
de vrachtwagens op dieselbrandstof
rijdt waarvoor te weinig accijns is
betaald. Staatssecretaris Van Amels-
voort van Financiën zei dit gisteren in
de vaste Tweede-Kamercommissie
voor financiën. Hij noemde dit per
centage „verheugend klein”.
Het terugdringen van de fraude is
het resultaat van een aantal scherpe
maatregelen dat de regering de laat
ste jaren heeft getroffen. Daardoor is
de controle vergemakkelijkt en het
risico voor fraudeurs om door de
mand te vallen vergroot. Nog maar
enkele jaren geleden werd in de we
reld van de brandstoffenhandel op
grote schaal de hand gelicht met de
accijnsbepalingen.
Minister Tuijnman van Verkeer en Wa
terstaat wil mede op basis van ervarin
gen uit Noord-Brabant onderzoeken
hoe car-pooling kan worden bevorderd.
Car-pooling houdt in dat bijvoorbeeld
drie van de vier automobilisten hun auto
laten staan en met de vierde man naar
hun werk rijden. Tuijnman kondigt zijn
onderzoek aan in antwoord op vragen van
de WD-Tweede-Kamerleden Nijpels en
Van de Ven. De WD’ers willen onder
meer dat bij verbetering van rijks wegen
parkeerplaatsen voor de poolende auto
mobilisten worden aangelegd.
DEN HAAG. Minister Van Aar
denne (Economische Zaken) vindt
dat Nederland hogere prijzen voor
het exportgas van de buitenlandse
partners moet bedingen via onder
handelingen. Hij heeft nog steeds
hoop dat er voor ons land goede re
sultaten worden bereikt in de nu aan
de gang zijnde onderhandelings
ronde.
De Amerikaanse postbode BUI Trampleasue uit Berkeley. Californië, heeft gisteren,
gestoken in uniform, met de vlaggen van de Verinigde Naties en de Verenigde Staten
gedemonstreerd voor het Vredespaleis in Den Haag. De bedoeling van zijn eenmans-actie was
te betogen voor ontwapening, vrede en steun aan de VN.
27
29
DONDERDAG 26 JUNI
Zon- en maanstanden
Zon op 05.17 uur, onder 22.04 uur
Maan op 19.58 uur, onder 04.17 uur
Waterstanden Umuiden
Hoogwater 03.08 uur en 15.39 uur
Laagwater 11.02 uur en 23.39 uur
Prinses Juliana opent morgen de nieu
we Nederlandse blindenbibliotheek 1b
Den Haag. De bibliotheek leent niet alleen
materiaal uit, maar produceert het ook
grotenfeels zelf. Daarvoor heeft het de
beschikking over zeer moderne appara»
tuur. Het aantal uitleningen nam in de
loop der jaren sterk toe. Waren dit er in
1955 ongeveer 23.000, vorig jaar werden et
3.400.000 uitleningen geregistreerd.
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG. De reserves van de
sociale verzekeringsfondsen in Nederland
zullen dit jaar ruim 1,2 miljard gulden
lager uitvallen dan in de meerjarenramin
gen was voorzien. Was gerekend op een
totale reserve van 13,7 miljard, dat zal
eind dit jaar slechts 12,5 miljard blijken te
zijn.
Met name de reserves van de algemene
arbeidsongeschiktheidswet (300 miljoen)
en de werkloosheidswetten (670 miljoen)
vallen tegen. Dat laatste vooral door de
toegenomen werkloosheid en de lagere
premie-inkomsten.
In een brief aan de Tweede Kamer
schijft staatssecretaris L. de Graaf (Socia
le Zaken) dat hier geen tekorten voor de
socialeverzekeringsfondsen uit zullen
voortvloeien, omdat zal worden ingeteerd
op dat deel van de reserves dat dit jaar
niet nodig is voor het doen van uitke
ringen.
Staatssecretaris Haars van Justitie
heeft de Tweede Kamer meegedeeld dSt
de opening van een nieuwe penitentiaire
open inrichting in voorbereiding is. Hier
mee wordt tegemoet gekomen aan de
wens van het parlement het aantal plaat
sen in deze inrichtingen te vergroten. Vol
gens de staatssecretaris vervullen deze
inrichtingen bij uitstek een brugfunctie
bij de voorbereiding van de gedetineerde
op zijn terugkeer in de maatschappij. Het
aantal aanvragen voor plaatsing in eeft
dergelijke inrichting overtreft de moge
lijkheden. Van de 509 verzoeken om plaat
sing, konden 306 worden ingewilligd.
c
h fi iï II
8
5
2
3
7
0.6
9
7
10
10
5
0
0
0
7
3
10
6
16
0.1
2
0
0
3
3
20
0
0
0
12
0
3
10
0
0
11
9
0
,,.r n
