Israel woedend op VS Verzet in VS Staatshoofden van Soedan en Veiligheidsraad Botswana ziek wil geen wijziging status Jeruzalem Debré kandidaat presidentschap Amnestie in Brazilië door bezoek paus Bij onafhankelijkheid Namibië Rapport Amnesty International: Anderson komt Mensenrechten in Carter naar Japan eeuw proces eindelijk eens over begroting tegen invoering dienstplicht naar Europa I f Sioux winnen na I Politiemannen eten hasjtaart het lekkers waarschijnlijk voor de grap zijn deeg verrijkt heeft met wat hasj. Mocht dit zo zijn, dan wacht de experimenterende agent een stevige schrobbering, aldus de woordvoerder. Roemenië geschonden EG-ministers niet in Angola” Teheran wijst Russische diplomaat uit met zijn werkzaamheden is begonnen. Dit heeft de Iraanse minister van Bin nenlandse Zaken, ayatollah Mahdavi Kani, gisteren meegedeeld in een verka- ring die werd gepubliceerd door het dag blad Keyhan. De ayatollah verklaarde dat het aan het parlement is besluiten te nemen over de activiteit van verschillen de politieke groeperingen. Cubanen blijven SRI w i i BW 2 BINNEN- EN BUITENLAND 3 19 8 0 D I N S D A G JULI 1 icht •cks (Van onze redactie buitenland) NEW YORK-TEL AVIV. De Veiligheidsraad van de VN heeft gisteravond een resolutie aangenomen waarin staat dat Israel de status van Jeruzalem niet mag veranderen of tot hoofdstad van Israel mag maken. Israel heeft onmiddellijk felle kritiek geleverd op de resolutie. nen ivet (Van onze redactie buitenland) FREETOWN. Angola zal de militaire aanwezigheid van Cuba opnieuw overwegen op de dag dat Namibië (Zuidwest-Afrika) onafhankelijk wordt. Dit verklaarde gisteren in Freetown, Sierra Leone, de Angolese minister van Buitenlandse Zaken, Paulo Jorge. t t -1 (Van onze redactie buitenland) WW* 'Si ■■I uil- sen ten de ks- omstandigheden vastbeslotenheid deeld tot dwangarbeid. Volgens Amnesty staat onomstotelijk vast dat de psychia trie in Roemenië wordt misbruikt voor politieke doeleinden. De toestand in de gevangenissen is slecht: cellen zijn dik wijls overvol, onhygiënisch, slecht ver warmd en onvoldoende geventileerd, al dus Amnesty. in eerste instantie een normale controle leek van zijn hart, waar hij al jaren last van heeft. In 1976 kreeg hij in het Zuid- afrikaanse Johannesburg een pacema ker. Botswana werd door Khama geleid, toen het land in 1966 onafhankelijk werd van Engeland. (Van onze redacteur in de Verenigde Staten, Henk Kolb) WASHINGTON.- Zo’n vier miljoen Amerikanen van 19 en 20 jaar moeten zich in de laatste helft van juli voor de dienstplicht laten registreren op de postkantoren. Maar Carters voorbe reiding op een herinvoering van de dienstplicht verloopt niet zonder te genstand. WASHINGTON (Reuter). De onaf hankelijke kandidaat voor het Ameri kaanse presidentschap, ds republikein John Anderson, bezoekt volgende week het Midden-Oosten en West-Europa, voor overleg met regeringsleiders. Een woordvoerder zei dat Anderson op 7 juli naar Israel vliegt voor een bezoek van vier dagen. Anderson is een krachtig verdediger van Israel in de Senaat, waar hij voor de republikeinen Illinois verte genwoordigt. Vervolgens brengt hij 11 en 12 juli in Cairo door en komt op 13 juli in Bonn aan. Op 14 juli bezoekt hij West-Berlijn, 15 juli Parijs, 16 juli Londen. De volgende dag keert hij huiswaarts. jn er s- id in al jek slijk ge- i de der- be- een mi- ieu- ider iakt ijke psy- volg zoek a de acht tend hou- leen be- elke ei iT e- le van NV Tans r de >bele st to ward i 460 het en zee ro- ip- lie- iten- ban- sn in mer- dat van vlet- zijn ense men iden voor vak- de van iren ring vol- tru- ‘lin- n. k a- k n B- ?r ?t d de ort ier /d, iet ?el □r- >re m, ►e g is- In de resolutie wordt Israel verder opge roepen de Arabische gebieden die het bezet hbudt, te ontruimen. Daaronder valt ook Oost-Jeruzalem, dat in de Zesdaagse Oorlog van 1967 op Jordanië werd vero verd. Over Jeruzalem zegt de resolutie, dat „elke maatregel om wijziging te bren gen in de geografische, demografische en historische aard en status, van nul en generlei waarde is en herroepen dient te worden”. De resolutie was ingediend door 22 islamitische landen. FRANKFURT (DPA). Na het eten van een lekkere taart, die een agent van de afdeling verdovende middelen gebakken had, hebben zeker tien leden van de Frankfurtse politie vergifti gingsverschijnselen opgelopen. Ook deden zich braakgevallen voor, die be handeling in het ziekenhuis noodzake lijk maakten. Een woordvoerder van de politie ver klaarde gisteren, dat de bereider van TOKIO (AFP). De Japanse minister van Buitenlandse Zaken, Saboero Okita, heeft vandaag bekendgemaakt dat presi dent Carter van de Verenigde Staten de herdenkingsplechtigheid voor premier Masajosji Ohira op 9 juli in de Nippon- Boedokanzaal van Tokio zal bijwonen. De herdenkingsplechtigheid is georga niseerd door de Japanse regering en de Liberaal Democratische Partij. Gistermorgen nog liet de Angolese VN- ambassadeur, De Figueiredo, weten dat op dat moment nog steeds Zuidafrikaanse soldaten in Angola waren. Het een week geleden begonnen Zuidafrikaanse „offen sief’ in Angola volgens Zuid-Afrika zou het om een beperkte commando-actie gaan heeft volgens De Figueiredo aan 370 Angolezen het leven gekost en 255 gewond. FREETOWN-GABORONE. Twee Afrikaanse staatshoofden die van Soe dan en Botswana blijken ernstig ziek in buitenlandse ziekenhuizen te zijn opge nomen om te worden behandeld. Vooral de toestand van president Seretse Kha ma van Botswana, die in Londen wordt verpleegd, laat zich ernstig aanzien. In Botswana is bekend gemaakt, dat president Khama lijdt aan een „onge neeslijke ziekte”. Zijn toestand zou snel slechter worden. De 58-jarige Khama zal zo snel mogelijk naar huis worden overgebracht. Hij was vorige week naar de Britse hoofdstad gevlogen voor wat Dat ook de Soedanese president, Jaaf- ar Numeiri, ernstig ziek is - hij wordt in de Verenigde Staten behandeld voor sui kerziekte en hartklachten - werd dezer dagen bekend in Freetown, de hoofd stad van het Westafrikaanse Sierra Leo ne. In deze stad is vandaag de topconfe rentie begonnen van Afrikaanse staats hoofden van de Organisatie voor Afri kaanse Eenheid (OAE). De ernst van Numeiri’s ziekte, bleek, toen bekend werd dat het staatshoofd geen deel uitmaakte van de Soedanese delegatie, die deelneemt aan de Afri kaanse top. De 50-jarige Numeiri zal vermoedelijk drie weken voor behande ling in de Verenigde Staten blijven. (Van onze redactie buitenland) TEHERAN. De eerste secretaris van de Russische ambassade in Teheran, Vladimir Galvanov, is tot ongewenst persoon in Iran verklaard en moet het land binnen 24 uur verlaten. Dit heeft radio-Teheran gisteren meegedeeld. Volgens het ministerie van Buiten landse Zaken is de Russische diplomaat vorige week aangehouden „toen hij spio- nagedocumenten uitwisselde met een buitenlander”. In Iran zijn alle manifestaties en bij eenkomsten verboden tot het parlement binnen enkele dagen uit het ziekenhuis mag vertrekken. Vertegenwoordigers van alle Tweede- Kamerfracties met uitzondering van het GPV en de Boerenpartij, hebben de Iraanse ambassadeur in ons land een brief gestuurd waarin zij hun ernstige ongerustheid uitspreken over het groei end aantal doodvonnissen tegen leden van verschillende minderheidsgroepe ringen. De Kamerleden wijzen er in hun brief op dat hun bezorgdheid uitsluitend is ingegeven door „het humanitaire aspect van de rechtspleging in Iran en de ge volgde rechterlijke procedures”. In het rapport wordt gewezen op een sterke inperking in de grondwet en ande re wetten van het recht op vrije menings uiting, persvrijheid en het recht op verga dering. Gesteld wordt, dat met name te gen leden van niet-erkende vakbonden, religieuze activisten en personen die wil len emigreren, „propaganda tegen de staat”, „homoseksualiteit” en „parasitis me” ten laste wordt gelegd. Amnesty spreekt van een tendens in Roemenië om mensen te veroordelen op valse strafrech telijke gronden in plaats van op openlijke politieke beschuldigingen. Veel mensen die contact hadden met buitenlanders over schending van de mensenrechten zijn ontslagen en verdoor- De Israëlische ambassadeur in Was hington noemde de uitspraak van de Vei ligheidsraad „kwaadaardig en niet bevor derend voor de vrede”. De Israëlische VN- afgevaardigde Blum zei dat de resolutie „de feitelijke toestand in Jeruzalem niet kan beïnvloeden”. Daarmee gaf hij aan dat Israel de uitspraak van de Veiligheids raad naast zich neer zal leggen. (Van onze redactie buitenland) LONDEN. Amnesty International, de organisatie die zich inzet voor de mensenrechten en voor het lot van politieke gevangenen, heeft gisteren in een rapport de schending van de mensenrechten in Roemenië gehekeld. Vreedzame tegenstanders van de rege- ring-Ceaucescu worden regelmatig be straft met gevangenisstraf, opsluiting in psychiatrische inrichtingen en dwangar beid. Soms worden volgens de organisatie straffen opgelegd die in strijd zijn met de Roemeense wetgeving. De waarborgen voor een goede rechtsgang zijn onvol doende, aldus Amnesty. Het is vooral boos omdat de VS de resolutie niet met een veto hebben getor pedeerd. De VS onthielden zich van stem ming, alle overige leden van de Veilig heidsraad stemden voor. (Van onze redactie buitenland) BRASILIA. Ter gelegenheid van het bezoek van paus Johannes Paulus II aan Brazilië, dat gisteren is begonnen, heeft president Joao Figueiredo een gedeeltelij ke amnestie afgekondigd. Gevangenen die zijn veroordeeld tot een gevangenis straf van minder dan vier jaar, wordt de hele straf kwijtgescholden. Bij andere ge vangenen wordt de duur van de straf verminderd. De amnestie geldt niet voor politieke gevangenen. Na zijn aankomst in de hoofdstad Brasi lia heeft de paus tot zijn gehoor van bijna 700.000 personen gezegd dat het belang rijkste doel van zijn komst naar Brazilië het leiden van het nationaal eucharistisch congres te Fortalezan is. De Heilige Vader noemde dat congres een „uiting van de eenheid van de Braziliaanse kerk”. Hij riep de geestelijken op verdacht te zijn op de verleidingen die hun missie willen vernauwen tot „sociaal-politiek ter rein”. In plaats daarvan dienen zij het woord van God te verkondigen. Op een ontvangst door president Figuei redo heeft de paus gisteren gepleit voor grotere sociale rechtvaardigheid en eer biediging van de mensenrechten en zich uitgesproken tegen elke vorm van gezins planning. Johannes Paulus II blijft 12 dagen in Brazilië, het grootste katholieke land ter wereld. Met name sedert de oorlog in Vietnam is dienstplicht een uiterst omstreden zaak, zelfs al blijkt voortdurend dat het onder bemande beroepsleger in allerlei opzich ten niet aan de eisen blijkt te voldoen. In allerlei onderdelen van de strijdkrachten zijn niet alleen onvoldoende militairen bij de hand om de taken naar behoren te vervullen, doch tevens zijn tussen eisen en bekwaamheid bedenkelijke gapingen ont staan. Carters registratieplan beoogt in geval van mobilisatie tijd uit te sparen, maar tegenstanders vrezen dat dienstplicht ook zonder oorlogsdreiging onvermijdelijk zal worden om Amerika’s arsenalen te kun nen bemannen met gekwalificeerde mili tairen. Het beroepsleger van nu trekt vooral vrijwilligers uit het deel van de maatschappij waar een gebrek aan schoolopleiding en werkloosheid hand in hand gaan. De luidste protesten hebben al geruime tijd gelden geklonken uit de uni versitaire wereld, maar militaire deskun digen breken zich het hoofd over de vraag hoe een doorsnee van de maatschappij voor recrutering toegankelijk kan worden gemaakt. Het beroepsleger is in de visie van velen een opvangcentrum geworden voor soci aal kwetsbaren en onder meer voormalig minister van Sociale Zaken Joseph Cali- fano (door Carter ontslagen) heeft gezegd dat Amerika er beter aan zou doen zijn sociale problemen aan te pakken waar dat nodig is en dienstplicht in te voeren, dan een toestand te handhaven waarbij een met belastinggeld betaald beroepsleger in feite de beter gesitueerde jongeren vrij koopt. Volgens het Comité tegen de registratie en dienstplicht, zullen een half miljoen jonge mannen weigeren zich te laten in schrijven. Zij baseren deze schatting op cijfers uit 1974 en 1975, de laatste jaren voordat de registratie werd afgeschaft. Volgens de nieuwe wet, die president Car ter naar verwachting spoedig zal onderte kenen, staat op weigering een gevangenis straf van maximaal vijf jaar en-of 10.000 dollar boete. De vraag of zoveel weige raars zouden moeten worden vervolgd kan voor Carter met de verkiezingen in het vooruitzicht een netelig probleem wor den De vijftig actiegroepen op het gebied van de vredesbeweging, de burgerrech ten, vrouwenrechten, de studentenwereld en geloofsovertuigingen willen een de monstratie houden tijdens de partijcon gressen in Detroit en New York waar Republikeinen en Democraten hun kandi daten voor het presidentschap definitief aanwijzen. Republikein Reagan is echter tegen registratie en dienstplicht in vredes tijd hoewel hij voorstander is van sterke uitbreiding van de Amerikaanse bewape ning en het ligt voor de hand dat de demonstraties vooral worden gericht op de Democraten die in New York op 11 augustus bijeenkomen. Een soort „volksvergadering” van twee dagen behoort tot de plannen en op de dag voor het Congres zou een nationale de monstratie moeten plaatshebben. Ook wil de actieleiding zich richten op afgevaar digden naar het democratische congres die niet aan Carter zijn gebonden. De Amerikaanse Unie voor de Burger rechten wil een actie beginnen bij de post kantoren. Zij zouden willeh dat behalve registratiekaarten ook briefkaarten wor den verzonden met de tekst: „Ik registreer tegen de dienstplicht. David Landau, een van de juristen van de unie hoopt dat honderdduizenden en „wellicht miljoenen Amerikanen van de niet-dienstplichtige leeftijd” naar de postkantoren zullen stromen. Een ander protest van de unie spitst zich toe op een rechtsgeding omdat vrouwen niet bij de dienstplicht werden betrokken. Carter en zijn adviseurs wensten dat aan vankelijk wel, maar het Witte Huis heeft die plannen onder druk van het Congres laten vallen. De Unie voor de Burgerrech ten zegt nu dat zodoende tegen de vrou wen wordt gediscrimineerd omdat zij vrouw zijn, hetgeen bij wet is verboden. WASHINGTON (DPA). Het hoogge rechtshof van de Verenigde Staten heeft gisteren bevestigd dat de Sioux-indianen wegens landroof een schadevergoeding toekomt van ongeveer 210 miljoen gulden. Deze tot nu toe grootste schadevergoe ding die een indianenvolk kreeg toegewe zen in de strijd tegen de Amerikaanse overheid, betreft de verdrijving van de Sioux uit hun woongebied in de Zwarte Heuvels van Zuid-Dakota, nu 100 jaar geleden. Ondanks een verdrag van 1868, dat de Sioux-indianen dit gebied als exclusief stameigendom toewees, drongen in de ja ren zeventig van de negentiende eeuw goudzoekers door in de Zwarte Heuvels. Zes jaar later volgde generaal Custer en in zijn spoor volgden vele gelukzoekers in hun koortsachtige speurtocht naar goud. Het juridische steekspel tussen de ver dreven indianen en de Amerikaanse rege ring om de 2,8 miljoen hectare land die de goudzoekers in beslag hadden genomen, heeft ongeveer een eeuw geduurd. standsvermogen van de Iraanse econo mie. Dit heeft de Iraanse president Bani- Sadr gisteren verklaard in een inter view. „Iedere beslissing die is gebaseerd op het idee dat wij kwetsbaar zijn, gaat in tegen de belangen van Iran en is voor de leiders van de islamitische republiek on denkbaar”, aldus de president. De ex-sjah is gisteren geopereerd. Na een longontsteking moest water en etter uit zijn longen worden weggehaald. Een zegsman verklaarde in Cairo dat de ope ratie goed was verlopen en dat de sjah Wanneer Namibië eenmaal vrij is, aldus de minister, kunnen wij tegen Cuba zeg gen, dat wij hun militaire steun niet meer nodig hebben en dat wij door de verander de situatie in vrede kunnen leven. Jorge sprak op een persconferentie in de wandelgangen van de topconferentie van de Organisatie voor Afrikaanse Een heid (OAE), die vandaag is begonnen. Hij zei dat als Zuid-Afrika het Namibië-plan van secretaris-generaal van de VN, Kurt Waldheim, aanvaardt, de guerrilla tegen het Zuidafrikaanse bewind in Windhoek niet meer behoeft te worden voortgezet. Volgens het Angolese persbureau in Loeanda hebben vorige week in de stad Mongoea vlakbij de Namibische grens, hevige gevechten plaatsgevonden tussen Angolese troepen en Zuidafrikaanse sol daten. De Angolezen zouden daarbij twee Zuidafrikaanse helikopters hebben neer geschoten. Aan Angolese zijde heten 19 militairen het leven bij deze gevechten. Zuid-Afrika heeft gisteren de Veilig heidsraad van de Verenigde Naties ge meld, dat het al zijn troepen uit Angola heeft teruggetrokken. Een woordvoerder van de Zuidafrikaanse ambassade bij de Verenigde Naties zei dat de terugtrekking van de troepen uit Angola, zoals vrijdag door de V-raad geëist, was meegedeeld aan de voorzitter van de raad, voordat de leden achter gesloten deuren over de zaak in vergadering gingen. De Amerikaanse ambassadeur bij de VN, Donald McHenry verklaarde dat de VS zich van stemming onthielden omdat de resolutie niet het recht van Israel op veilige en erkende grenzen noemde. Van Amerikaanse zijde werd bena drukt, dat het standpunt van de VS met betrekking tot de status van Jeruzalem ongewijzigd blijft. De VS willen de proble men rond de toekomst van deze stad op lossen door overleg. De Amerikaanse mi nister van Buitenlandse Zaken Muskie zei dat de stemonthouding van de VS moet worden beschouwd als een positieve daad die aangeeft dat de VS zich willen houden aan onderhandelingen met de akkoorden van Camp David als uitgangspunt. De bewindsman het weten niet gelukkig te zijn met de resolutie. Overigens heeft de juridische commis sie van de Knesseth, het Israëlische parle ment, zich gisteren akkoord verklaard met het wetsontwerp van de Israëlische regering waarin Jeruzalem tot „eeuwige en ondeelbare hoofdstad van Israel” wordt verklaard. Het Vaticaan heeft zich in een gisteren gepubliceerd stuk opnieuw uitgesproken voor een internationale status van Jeruza lem. „De Heilige Stoel is van mening dat het behoud van het heilige en universele karakter van Jeruzalem van de grootste betekenis is. Daarom moet elke macht die de soevereiniteit over de heilige stad uit oefent, jegens de drie religies (christen dom, jodendom en islam) behalve het ei gen karakter van de stad, de rechten inza ke de heilige plaatsen en jegens de betrok ken religies verzekeren. Daartoe moet er een geschikt rechtsstelsel komen dat door een hogere internationale instantie wordt gewaarborgd”, aldus de verklaring van het Vaticaan. Overigens is premier Begin van Israel gisteren voor onderzoek opgenomen in het Hadassa-ziekenhuis in Jeruzalem. De premier kreeg gisteren in de Knesseth een lichte hartaanval. Volgens de artsen is zijn toestand „niet ernstig”. (Van onze redacteur in België, Jan Gerritsen) BRUSSEL. De Europese minister raad is gisteren akkoord gegaan met de laatste wijzigingen die het Europese par lement heeft aangebracht in de begroting voor de Europese Gemeenschap. Dit bete kent dat de EG-begroting, waarover zes maanden lang is onderhandeld, over tien dagen door het EG-parlement zal worden aangenomen. In een speciale zitting in Luxemburg besloot het Europese parlement vorige week tot verhoging van de zogenaamde niet-verplichte uitgaven met ongeveer 30 miljoen gulden. Dat is meer dan de EG- ministerraad aanvankelijk wilde toe staan. Maar gisteren werden er door de EG-ministers van Buitenlandse Zaken geen woorden meer aan vuil gemaakt (de EG-begroting zal volgende week formeel worden aanvaard). Van de niet-verplichte uitgaven is het niet zeker dat ze ook werkelijk plaatsvin den. Gezien het feit dat het jaar al halver wege is als de EG-begroting wordt aan vaard, is er alle reden om te veronderstel len dat veel voorgestelde (niet-verplichte) uitgaven een dode letter zullen blijven omdat de Europese Commissie, het „dage lijks EG-bestuur”, niet de tijd heeft om voorstellen uit te werken waarover de Europese ministerraad kan beslissen. Voor het Europese parlement telt vooral het politieke feit dat het uiteindelijk toch het laatste woord heeft gesproken bij de samenstelling van de begroting voor de Gemeenschap. In de zes maanden van overleg met de EG-ministerraad heeft het parlement in totaal 251 miljoen rekeneen heden (678 miljoen gulden) extra los we ten te krijgen van de ministerraad. AMBOISE (AFP). Michel Debré, die tijdens het bewind van generaal De Gaul le premier was, heeft gezegd van plan te zijn zich kandidaat te stellen voor de Franse presidentsverkiezingen volgend jaar. In Amboise, waar hij burgemeester is, zei hij dat de binnenlandse toestand en buitenlandse omstandigheden waak zaamheid en vastbeslotenheid vergen. „Daarom heb ik besloten een informatie campagne te ondernemen over de maatre gelen die nodig zijn voor de verheffing van Frankrijk en het welzijn van de Fran sen. Deze campagne valt binnen het pers pectief van de presidentsverkiezing van 1981 waarvoor ik mij kandidaat wil stellen”. Volgens de jongste opiniepeilingen wordt Debré slechts door vijf tot zes pro cent van de Franse kiezers gesteund ter wijl president Valery Giscard d’Estaing met 65 procent bovenaan staat. Debré is een van de vooraanstaande leden van de gaullistische partij, die deel uitmaakt van de rechts-centrumgroepe- ring van Giscard, de UDF. Leider van de gaullistische partij is de burgemeester van Parijs, Jacques Chirac. Hij zou kun nen rekenen op 15 procent van de kiezers. Paus Johannes Paulus II droeg gisteren in Brasilia een mis in de open lucht op. Een van de bewakers raakte onwel en moest door collega’s weer op de been worden geholpen. Het parlement zal bij een beslissing over het lot van de gijzelaars rekening moeten houden met de datum van de Amerikaanse presidentsverkiezingen, maar ook met het economische weer- - f <1

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1980 | | pagina 3