Haarlem
L’Ingorgo: autofile als
spiegel menselijke jungle
siegers haarlem
ELEKTR. SCHRIJFMACHINES
i
Meester regisseur Ozu
terug uit vergetelheid
amsterdam j
Nederlandse
filmweek
Woody Allen terughoudend in diepgravende Interiors
uinre
P-.
4^
lil
BETALING
ABONNEMENTSGELD
5.5°
Reprise sobere en eenvoudige Tokyo Story
attiaW1®5-
duinrell,
daar kikker
.je van op!
Charles Boost
a
1
I
i i a H im n a a a a i
Kiekt
met
.Kodak
Aan alle kwartaalabonnees -
behalve aan hen, die ons reeds
machtigden tot automatisch af
schrijven - wordt één dezer da
gen de acceptgirokaart voor het
3e kwartaal 1980 toegezonden.
Wilt u voor de betaling van het
abonnementsgeld alleen gebruik
maken van de acceptgirokaart?
Eventuele notities op de accept
girokaart worden, als gevolg van
de mechanische verwerking, niet
opgemerkt.
Zou u deze apart aan ons
willen doorgeven?
Dit verzoek om betaling geldt
niet indien u reeds heeft be
taald of indien u ons in de
afgelopen maand opdracht
heeft gegeven tot automati
sche afschrijving (incasso-
overschrijving).
Nieuw:
Insektenshow
en Kikkershow
Entree:
Het Haarlems bioscoopprogramma
van deze week is vergeleken bij dat
van vorige week vrijwel intact geble
ven: Kramer versus Kramer nog
steeds in Luxor, The Fog in Lido,
Star Trek in Palace, The spy who
loved me in Roxy en La Luna in
Studio. Nieuwe filmsensaties zal men
dus moeten zoeken in de nachtvoor-
stellingen. Daar is in Luxor Hitch
cocks fameuze North by Northwest
gebleven maar nieuw voor Haarlem
is l’Ingorgo van Luigi Comencini
waarvan Studio de nachtelijke pri
meur heeft.
duinrelH,wassenaar
^teL01751-m
In Calypso 2 draait deze week dan einde
lijk de reeds lang aangekondigde Dirty
Picture van Pim de la Parra die zijn beslo
ten première beleefde tijdens het laatste
Arnhemse filmfestival, begin oktober
1979. Een dergelijke aarzeling bij het uit
brengen van een nieuwe film van het des
tijds onder het Scorpio-teken samenwer
kende duo De la Parra en Wim Verstap
pen, zou vroeger niet mogelijk zijn ge
weest. Maar dat is alweer enige jaren gele
den, het compagnonschap is intussen ver
broken nadat Verstappen Dakota met
Kees Brusse produceerde en Pim de Suri
naamse speelfilm Wan Pipel (Een volk)
beëindigd had, dat was omstreeks 1977.
Sindsdien is ieder van het onafscheidelijke
tweetal zijn eigen weg gegaan.
FILM
(Van onze kunstredactie)
Het ouderlijke paar in Tokyo Story van Yasujiro Ozu.
(ADVERTENTIES)
|i
(ADVERTENTIE)
Een bescheiden rentrée want Dirty Picture is een
zwijgende film in zwart-wit en kent, behalve prins
Pim geen grote sterren. De filmer is ook van een erg
eenvoudige intrige uitgegaan dat zich in enkele woor
den laat navertellen.
De hele handeling concentreert zich rond een Co-
lumbiaanse geleerde (Pim de la Parra) die in Calcutta
een internationaal congres over tropische geneeswij
zen heeft bijgewoond en terugkerend naar huis een
In Tokio Story of Verhaal uit Tokio gaat
het om de teleurstelingen van een echt
paar op leeftijd dat er de moeite en het
geld voor overheeft eindelijk eens kinde
ren en kleinkinderen te |gaan opzoeken.
Wat Ozu onderscheidt van de meer mo
derne Japanse regisseurs is dat hij geen
sex en geen geweld in zijn films verwerkt,
niet uit principe maar omdat zijn visie op
bepaalde aspecten van de Japanse samen
leving ver verwijderd ligt van genoemde
elementen. Ozu is laat door het Westen
ontdekt, hij filmde al van ’27 af en volgens
de Amerikaanse kenner van de Japanse
film, Donald Ritchie, had zijn stijl al voor
de oorlog een constante vorm gevonden.
De ouders komen tot de deprimerende
ontdekking dat van de kinderlijke gene
genheid maar bitter weinig is overgeble
ven, ieder leidt zijn eigen leventje en daar
in is voor de ouders nog maar een erg
bescheiden plaatsje overgebleven.
Bijzonder ingewikkeld zijn die dromen niet, eerder
wat naïef-erotisch al hoeft men daarbij niet in te
stemmen met wat Pim de la Parra zelf over zijn film
schrijft: „Ik heb mijn best gedaan deze film te maken
met dezelfde vrijheid die een romanschrijver heeft.
Met Dirty Picture hoop ik de amateurstatus blijvend
te hebben veroverd”. Dat is een tè bescheiden doel
stelling. TV-kijkers hebben afgelopen week kunnen
zien dat De la Parra in Rubia’s Jungle uit 1970 al tot
meer in staat was. Men kan zich daarom beter
verenigen met een andere tekst van Pim die hij ter
inleiding in de pers-folder van zijn film publiceerde
en die luidt: „Ik heb geprobeerd deze film met
dezelfde onschuld en onbevangenheid te maken als
die van de eerste filmmakers”.
In ieder geval kan men zich zorgelozer amuseren
bij Dirty Picture dan bij de Amerikaanse speelfilm
The Jerk (hier vertaald met De Mafkees) die in
Nöggërath loopt. Daar draait alles om een zekere
Navin Johnson, de aangenomen zoon van een arme
Aan die bedoeling beantwoordt l’Ingor-
go volkomen. De film begint luchtig met
de introductie van verschillende mensen
die met de auto op pad zijn gegaan. Ze
hebben allemaal dezelfde bedoeling, ze
willen zo Snel mogelijk op de plaats van
bestemming arriveren en niemand houdt
er rekening mee dat er wel iets tussen kan
komen waardoor ze hun doel niet zo mak
kelijk zullen bereiken.
negerfamilie die, als hij verneemt geen lid van de
familie te zijn, de wijde wereld intrekt, allerlei baant-
Moeder Eve (Geraldine Page) viert haar verjaardag in aanwezigheid van haar dochters en
schoonzoon in Interiors.
Iedereen probeert op eigen manier aan
de verkeerschaos te ontsnappen, gedrags
regels gelden niet meer, als in de jungle
gaat het recht van de sterkste gelden.
Voor een nachtelijke surprise zorgt ook
Roxy dat na een jaar opnieuw Interiors
teerd, kleine ruzies gaan over in handge
meen of vulgaire scheldpartijen.
jes door onhandigheid verliest maar tenslotte schat
rijk wordt middels een eenvoudige uitvinding waar
door de bril niet kan afzakken van de neus. Maar
Navin raakt zijn rijkdommen even snel kwijt als hij
ze vergaard heeft, hij wordt een haveloze zwerver die
uiteindelijk door zijn gekleurde peetouders, inmid
dels rijk geworden dankzij zuinig beheer van het geld
dat Navin hun maandelijks stuurde weer in hun
midden opgenomen wordt.
Maar Eve, een adembenemende rol van
Geraldine Page, is door haar beroep hy-
per-sensitief en geestelijk lichtelijk labiel
geworden. Ze kan urenlang rondlopen om
een pas gekochte vaas naar kleur en vorm
de juiste plaats in het huis te geven. In
haar toestand kan ze een scheiding, zelfs
al is die voorlopig slechts tijdelijk, niet
verdragen. En ze stort helemaal in als
blijkt dat haar man een vriendin heeft met
wie hij wil trouwen waardoor hij voor
goed uit haar leven zal verdwijnen. Deze
ontwikkeling geeft haar geen andere mo
gelijkheid dan een einde te maken aan
haar zinloos geworden bestaan.
Tijdens een familiereünie in een strand
huis aan de Stille Oceaan waarop vader
een nieuwe vrouw voorstelt aan zijn meer
derjarige kinderen, loopt Eve de zee in en
UTRECHT. Cineast en bioscoopex
ploitant Jos Stelling onderneemt pogin
gen om het gat te vullen dat op de festi-
valkalender is ontstaan na het wegvallen
van de Cinemanifestatie. Eind oktober
denkt hij in zijn Utrechtse Springhaver-
theater een Week van de Nederlandse
Film te organiseren en daarvoor heeft hij
al steun verkregen binnen het Genoot
schap van Nederlandse Speelfilmma-
kers, met name van Wim Verstappen en
Matthijs van Heijningen. En er zijn subsi
dieaanvragen ingediend bij het ministe
rie van CRM en de gemeente Utrecht.
Extra luister moet er aan deze filmweek
worden bijgezet via het uitreiken van prij
zen in de diverse vakgebieden van de
Nederlandse cinema (beste regie, beste
scenario, beste fotografie etc.), min of
meer naar analogie van de Oscars in de
Verenigde Staten en de Césars in Frank
rijk.
Jansstraat 53 - Tel. 023-327574
Zijn naoorlogse films houden zich voorna
melijk bezig met verhoudingen tussen ou
ders en kinderen in deze tijd waaraan C zu
conclusies verbindt omtrent de betrekke
lijkheid en de ontoerekendheid van we
derzijdse gevoelens die ook voor het Wes
ten gelden.
Wim maakte met Frans Rasker als producent Pas
torale 1943 naar de roman van Simon Vestdijk en
voor Rob Houwer Produktie Grijpstra en De Gier
naar de speurdersroman van Jan Willem van de
Wetering en Pim ging aan het schrijven (Prins Pim,
Scotty) en werkte tussen de bedrijven door aan een
come-back waarvan het resultaat deze week in negen
theaters kan worden bekeken.
Comencini heeft met deze zwarte come-
die, volgens eigen zeggen, „een fresco wil
len maken van de Italiaanse samenleving
die niet in staat is om de echte problemen
aan te pakken en over futiliteiten blijft
doordiscussiëren”.
Wat regisseur Carl Reiner met deze uitzonderlijk
vervelende nonsensfilm bedoeld heeft, valt moeilijk
te raden, vooral omdat dit onnozel produkt met het
irriterende spel van Steve Martin als De Mafkees
nauwelijks prikkelt om achter bedoelingen en bete
kenissen te komen. Misschien is de opzet geweest een
traditioneel aspect van het filmmelodrama te paro
diëren (in de geest van het stripboek The Serial van
Cyra McFadden), maar dan is regisseur Reiner die
eerder. The Russians are coming, The Comic en Oh,
God maakte, in die bedoelingen blijven steken en
heeft hij het niet verder gebracht dan een soort
melige grappigheid die het kijken naar The Jerk tot
een beproeving maakt.
weekje gaat uitrusten in Amsterdam. Van het ogen
blik af dat hij zich in hotel Krasnapolsky op de Dam
heeft laten inschrijven kan deze dr. Ignacio Cosso
zich in de belangstelling van talrijke vrouwen ver
heugen met wie hij op straat en in zijn hotelkamer
gemakkelijk contact krijgt. Meer gebeurt er nauwe
lijks en waar de film als aanvullende titel Dream
Power heeft meegekregen mag men rustig conclude
ren dat veel wat zich in Dirty Picture afspeelt aan de
droomfantasie van dr. Cosso is ontleend.
De nu 64-jarige Italiaanse filmpionier
kan het zich nu eindelijk permiteren de
volle waarheid er uit te gooien nadat hij
eerst met een vriendelijke en vrolijke in
troductie de toeschouwers op een ver
keerd spoor heeft gebracht wat betreft
zijn ware bedoelingen met l’Ingorgo. Een
rolbezetting met louter bekende namen
zal Annie Girardot, Marcello Mastroianni,
Patrick Dewaere, Fernando Rey, Ugo
Tognazzi, Gérard Depardieu, Miou Miou
en Alberto Sordi draagt in niet geringe
mate bij aan een voortrefelijk geslaagde
film die tot het beste gerekend kan wor
den wat Comencini in zijn lange carrière
gemaakt heeft.
van Woody Allen op het programma heeft
genomen. Misschien herinnert men zich
nog dat met Interiors de reeks filmkluch-
ten van de veelzijdige komiek Woody Al
len op een nogal radicale manier doorbro
ken werd, niet in de laatste plaats door
zijn afwezigheid op de lijst van medespe
lers. Terecht vertoont Allen zich niet in de
Bergman-achtige tragedie zoals hij dit
maal maakte op een scenario dat hij sa
men met zijn trouwe tegenspeelster Diana
Keaton had geschreven. Interiors is een
huwelijksdrama over een welgestelde
vrouw van middelbare leeftijd die door
haar man in de steek wordt gelaten en aan
deze crisis in een langjarig huwelijk ten
gronde gaat. In eerste instantie kondigt de
echtgenoot (E.G. Marshall) aan dat hij
zich tijdelijk terugtrekt om de sleur te
doorbreken waarin zijn leven verzand is
en om zijn vrouw die als over-esthetische
binnenhuisarchitect een irriterende fac
tor is geworden tot inkeer te brengen.
Van de vriendelijke Luigi Comencini,
zoals we die kennen uit charmante sociale
komedies Delitto dAmore) en ontroeren
de melodrama’s (Imcompreso) is intussen
ook niet veel meer overgebleven. In zijn
onbarhartige schildering van een aftake
lingsproces dat zich aan de wachtende
automobilisten en hun medepassagiers
voltrekt toont hij zich een pessimistische
moralist die zich van een dagelijkse ge
beurtenis als een verkeersopstopping be
dient om onze samenleving te omschrij
ven als een maatschappelijke jungle.
Met een soberheid van vertellen en ook
van uiterlijke vormgeving die typerend is
voor de filmer wordt dit naar sentimenta
liteit neigende onderwerp teruggebracht
tot een alledaagse gebeurtenis waarin het
leven in allerlei kleine details en nuance
ringen gevangen wordt. Met uiterst een
voudige middelen weet Ozu de toeschou
wer bij dit menselijke drama over de
„vergeetachtigheid” van gevoelens, dat
voor het Westen zeer herkenbaar voor
komt, te betrekken.
Met een andere première die als De Vrijbus in het
Rembrandtplein Theater loopt en met een reprise
van What’s New Pussycat in Alhambra I wordt het
angstig vermoeden niet weggenomen dat de Amster
damse bioscoopprogrammering langzamerhand een
provinciaals niveau bereikt heeft.
Even buiten Rome gaat het al mis, er is
een verkeersopstopping en voorlopig zit
de boel muurvast. In het begin vindt nie
mand dat nog erg, men denkt aan een
klein oponthoud en maakt van de gelegen
heid gebruik de auto te verlaten, de benen
wat te strekken, een praatje te maken of
aan een natuurlijke behoefte gevolg te
geven. Maar als de file aangroeit en er
geen schot blijkt in te zitten worden de
gemoederen onrustig. De vriendelijke rei
zigers van daar straks raken sneller geïri-
laat haar gezin in een verdeelde situatie
achter. In een terughoudende en sobere
stijl die men niet zo dadelijk bij Woody
Allen aanwezig zou veronderstellen, heeft
deze het drama van tegenstrijdige karak
ters in beeld gebracht en daarbij ook blijk
gegeven van zijn bekwaamheid als ac-
teursregisseur die prachtige creaties uit
zijn spelers weet te halen. Naast Geraldi
ne Page als Eve is het vooral Maureen
Stapleton als de tweede echtgenote die
beter inzicht in de problematiek van Inte
riors weet te geven. Zij vertegenwoordigt
de lichtelijk vulgaire kant van de Ameri
kaanse samenleving en tegelijk het voor
Amerika gezonde egoïsme dat zich niet
verliest in schoonheidsdromen maar de
realiteit van het leven weet te accepteren.
In kleiner formaat is die tegenstelling ook
aanwezig bij de dochters die van hun
moederzijde geërfde artistieke ambities
stuk zien lopen tegen een materialistisch
ingestelde maatschappij. Een diepgraven
de film die terecht aansluit op de Berg-
man-cyclus van Roxy.
Die onbevangenheid vooral domineert in de film en
laat ons onschuldig meegenieten bij het zien van dr.
Cosso als een vorst in een fiets-riksha, van al het
vrouwelijk schoon waarmee Rosso’s hotelkamer ge
stoffeerd wordt en van de aanblik van het Nationaal
Monument op de Dam dat bij herhaling als een
onmiskenbaar fallus-symbool tussen de beelden
opduikt.
De films van Ozu behoeven niet hele
maal onbekend te zijn voor de filmvrien-
den hier. In 1964 gaf het Nederlands Film
museum, toen nog residerend in het Ste
delijk Museum een overzicht van het werk
van de Japanse meester die kort daarop
op zestigjarige leeftijd overleed. Toen
werd ook Tokyo Monogatari zoals de film
oorspronkelijk heet ten doop gehouden en
door de aanwezige critici met grote be
wondering ontvangen. Nu het werk op
nieuw door Film International in Rotter
dam vertoond is en in roulatie is gebracht
wordt de indruk gevestigd dat we nu eerst
met Ozu in contact worden gebracht. Dat
berust op een miskenning van het pioe-
nierswerk dat het Filmmuseum in zijn
„goede” jaren verrichte. Maar het bete
kent tegelijk de „vergeetachtigheid” van
de filmpers en het nut van dit soort herha
lingen.
Na een retrospectief van Kurosawa-
füms is Kriterion gebleven in de Japanse
sfeer en is begonnen Japanse films uit de
vijftiger jaren die hier vrijwel onbekend
zijn, op het doek te brengen. Zo vertoont
het theater in de Amsterdamse Roeter-
straat dat nieuwe betekenis heeft gekre
gen als „outlet” voor de filmcollectie van
Film International, deze week naast de
reprise van De Sica’s Umberto D (’s a-
vonds 20.30 en 23.00) in de vooravond om
18.00 Tokyo Story van Yasujiro Ozu, een
film uit 1953.
Film-Inn Zandvoort (Prinsesseweg 34,
Zandvoort), vertoont zaterdagavond de
film Solaris van regisseur Andrej Tar
kovsky. Gebaseerd op een verhaal van de
Poolse science-fiction schrijver Lem,
speelt Solaris zich af in de ruimte rond de
astronaut-psycholoog Kelvin. Tarkovs
ky’s film is vooral baanbrekend door de
manier waarop een wezen van een andere
planeet die zich tracht aan te passen aan
de levenswijze van de mens in beeld wordt
gebracht. Aanvang 21.00 uur.
Het is de bedoeling van Stelling dat die
Nederlandse filmweek een jaarlijks te
herhalen gebeurtenis gaat worden, die
van ten minste nationaal belang wordt:
een vast ontmoetingspunt voor iedereen
die zich in Nederland met film bezig
houdt. Er moet ruimte worden gecreëerd
voor symposiums en er zou gelegenheid
moeten komen om al dan niet terecht
geflopte Nederlandse films een herkan
sing te geven. Door CRM gesubsidieerde
films zouden er in première gebracht kun
nen worden en het zou een ideaal podium
kunnen zijn voor het presenteren van de
jaarlijkse eindexamenwerkstukken van
de filmacademie.
Pim de la Parra als dr. Cosso en een van de vele
schoonheden in Dirty Picture.
Onbevangenheid domineert Dirty Picture
F
te -
