Enorme overschotten in Westen
Boosheid over
krijgt vervolg
Vlucht uit
Door Groot-Brittannië
Anti-Turkse rel
Noodtoestand
Kritiek Sovjet-Unie
in haven Rhodos
in Sri Lanka
op aankoop Trident
Bij treinbotsing
Nkomo weer in
zestien doden
Londen terug
oproep tot
harder werken
Petitie tegen
Soeharto
DDR mislukt
Voorlopig nog
geen akkoord
EG-Comecon
achtergrond]
Van b-acteur tot presidentskandidaat
Arrestaties na
aanslag in Chili
westelijke grens
Kim Philby krijgt
onderscheiding
Observer over 3
maanden mogelijk
verdwenen
Miljoen soldaten
Warschau-Pact aan
vj
2
DONDERDAG 17 JULI
19 8 0
3
BINNEN- EN BUITENLAND
ibet
•ede
jort
titig
mte
ing
(Van onze redactie buitenland)
LONDEN. De prijzen op
de vrije markt voor olie dalen
sterk. In Londense oliekringen
wordt verwacht dat deze olie
prijzen' de komende tijd ver
der zullen dalen.
ve'g
gen
tinié
nitee
n de
t op-
g en
n dit
vens
istal-
’erry
van
lonal
egen
<AN
Utai-
enti-
i, zo
agen
Scherpe prijsdaling
olie op vrije markt
voor
MADRID (DPA). Bij de treinbotsing
gisternacht in het Noordspaanse Torralba
del Moral blijken uiteindelijk geen twintig
maar zestien mensen te zijn omgekomen
en 21 gewond geraakt, zo heeft een woord
voerder van de Spaanse spoorwegen gis
teren verklaard.
De bergingsoperatie heeft in totaal zes
tien uur geduurd. De eerste vier wagons
van de sneltrein, die botste op een goede
rentrein, waren geheel in elkaar gedrukt.
Van officiële zijde werd gisteren niet be
vestigd, dat het ongeluk kan zijn veroor
zaakt door een als gevolg van onweer
uitgevallen sein.
Het schip kwam in de haven op Rhodos
in het kader van een akkoord tussen de
regeringen in Athene en Ankara, dat ver
der onder meer voorziet in herstel van de
luchtverbinding tussen beide steden. Bij
aankomst van het Turkse schip begonnen
de Griekse demonstranten stenen te gooi
en en verklaarde de plaatselijke burge
meester, dat de boot niet hoefde te ver
schijnen voordat de Turken Cyprus weer
hebben verlaten.
n de
i mei
iljard
n) en
(mei
:ings-
acent
in de
i mei
aarde
Er is een gigantisch overschot op de
wereldoliemarkt. Zo liggen met name in
de Golf van Mexico voor de Amerikaanse
kust en voor de Japanse havens tanksche
pen met in totaal zo’n zestig miljoen vaten
olie. Zowel in Amerika, Japan als in Euro
pa zouden de oliemaatschappijen naarstig
op zoek zijn naar nieuwe opslagmogelijk
heden omdat alle tanks volzitten. Wat de
ondernemingen niet kunnen bewaren,
wordt vaak goedkoop verkocht, waardoor
de prijzen opnieuw dalen.
(Van onze redactie buitenland)
BONN. Het Warschau-pact heeft bij
na een miljoen soldaten gelegerd in de
DDR, Tsjechoslowakjje, Polen en de wes
telijke grensgebieden van de Sovjet-Unie.
Dat heeft het Westduitse ministerie van
Defensie gisteren laten weten.
In de drie genoemde Oosteuropese lan
den buiten de Sovjet-Unie heeft het War
schau-pact de beschikking over 58 divisies
die ieder tussen de 10.000 en 12.000 man
sterk zijn. Bovendien staan daar nog
19.000 tanks. Binnen enkele dagsn kunnen
de Russen daar nog 33 operationele divi
sies en 3500 tanks aan toevoegen.
Sinds oktober vorig jaar hebben de Rus
sen ongeveer 16.000 soldaten en 700 tot 800
tanks uit de DDR teruggetrokken. De
Russische president Brezjnjev had aange-
kondigd 20.000 man troepen en 1000 tanks
uit Oost-Duitsland terug te zullen trekken.
staten van de organisatie van olieproduce
rende landen OPEC, de prijzen sterk liet
stijgen. Saoedi-Arabië wil al te drastische
prijsstijgingen voorkomen door veel olie
op de markt te blijven brengen.
ving veroorzaakt voor kleine leveranciers
als Doebai en Kameroen. Deze landen
verkopen hun olie vrijwel uitsluitend via
de vrije markt. Een eerste effect van het
goedkoper worden van de olie op de vrije
markt is volgens welingelichte kringen,
dat enkele OPEC-landen de toeslagen op
hun olieprijzen laten vallen. Een recht
streekse daling van de officiële olieprijzen
op korte termijn wordt nog niet verwacht,
hoewel dit in verband met de huidige
overproduktie toch niet onwaarschijnlijk
wordt geacht. Daarom wordt ook aange
nomen dat de huidige ontwikkelingen op
de vrije markt sterke druk uitoefenen op
de OPEC-landen om terug te keren naar
het stelsel van uniforme olieprijzen.
(Van onze redactie buitenland)
LONDEN. De Zimbabwese minister
van Binnenlandse Zaken Nkomo, is dins
dagavond in Londen aangekomen vanuit
de Libische hoofdstad Tripoli. Ook vorige
week was hij enkele dagen in de Britse
hoofdstad.
In Nkomo’s omgeving wordt geen com
mentaar gegeven op het verblijf in Lon
den en evenmin op de reis naar Tripoli.
Waarnemers menen dat Nkomo’s lang
durige verblijf in het buitenland te maken
heeft met de grote meningsverschillen
tussen hem en premier Moegabe van Zim
babwe.
uwen
met8
Den
;rnbe-
rotes-
rnwa-
.zerfij-
hun
5 aan
sjima
door
met
n de
y 80/
En
teren
ucht-
doen
WO-
rken,
mee.
MOSKOU (Reuter). Kim Philby, de
Britse geheime agent die voor de Russen
spioneerde, is onderscheiden met de Orde
van Vriendschap van de Volken. De Rus
sische regeringskrant Izvestia heeft dit
gisteren bekendgemaakt.
Philby vluchtte in 1963 naar Moskou.
Hij was de derde man in het spionage-
schandaal rond de Britse diplomaten Do
nald MacLean en Guy Burgess, die in 1951
naar de Sovjet-Unie vluchtten.
De Izvestia liet zich lovend uit over
Philby en sprak over hem als een „magni
fiek mens”. De voormalige agent zou een
tweede boek schrijven en werkzaamhe
den verrichten voor de Sovjet-Unie. Daar
over werden geen bijzonderheden ver
strekt.
rmte
;rde-
i het
rater
ie en
-mee
rgie-
zelf
/heel
;oed-
istal-
van
deze
han-
nfor-
be-
aren
iwijs
■wijs
ijbe-
Nu reeds liggen de olieprijzen op de
vrije markten (Rotterdam, Londen, Singa
pore en New York) al 1,35 dollar onder de
hoogste OPEC-prijzen, die ruim 36 dol
laar bedragen. Nog slechts enkele maan
den geleden werd op de vrije markt 40
dollar voor een vat olie van 159 liter be
taald. Dat was het gevolg van een prijsstij
ging van 150 procent in minder dan een
jaar.
eerste
gende
sn. De
linese
ungen
ïrking
veten
wens
ie be-
rek te
kelijk
■t ligt
innen
s be-
ebben
Stoei
■etaris
toe in
er bij
van-
f uur
eoor-
artier
1 van
ifort,
rden,
L.ang-
Iblad
met
van
gt is
alle
de
enige
n de
ht.
ATHENE (DPA).Een groep van en
kele duizenden betogers op het Griekse
toeristeneiland Rhodos, vlak voor de kust
van Turkije, heeft gisteren een geweldda
dige demonstratie gehouden tegen het
eerste Turkse toeristenschip dat in de
haven aankwam, sinds de invasie van
Turkije op Cyprus in 1974.
rij-
j de
en
,gen
van
wijs
siecamera’s moest opstellen. Met zijn
witte haar en weinig rimpels oogt hij
veel jonger dan hij is en geeft hij op zijn
gemak en zonder ingewikkeld te doen,
antwoord op de ingewikkeldste vragen.
Zijn tegenstanders verwijten de con-
servatieve Reagan dat hij eenvoudige
ideeën heeft „die niet boven het niveau
van stopwoorden uitgaan”. Maar hij zei
eens tegen een bevriende senator:
„Sinds vele jaren zegt men ons dat er
geen eenvoudige antwoorden zijn op de
problemen een formulering die presi
dent Carter herhaaldelijk bezigt de
waarheid is, dat er eenvoudige antwoor
den zijn, maar ze zijn niet gemakkelijk”.
(Van onze redacteur in Indonesië)
JAKARTA. Negentien Indonesi
sche parlementariërs, onder wie ver
tegenwoordigers van de regerende
Golkarpartij, hebben via de voorzit
ter van het parlement een vragenlijst
aan president Soeharto doen toeko
men waarin het staatshoofd om zijn
mening wordt gevraagd over de in
houd van de petitie van de zogenaam
de Groep van Vijftig.
In Londense oliekringen worden ook
enkele andere oorzaken aangewezen, zo
als de vermindering van het energiever
bruik in de Westerse landen door bezuini
ging, de stijging van de olieprijzen en de
zachte, winter.
(Van onze redactie buitenland)
MOSKOU-LONDEN. Het Russische persbureau TASS heeft gisteren het
Amerikaanse besluit tot verkoop van Trident-raketten aan Groot-Brittannië
een slag voor de vrede genoemd die de nucleaire wapenwedloop zal ver
snellen.
De verkoop maakt deel uit van een
campagne van president Carter en zijn
Westeuropese bondgenoten de militaire
kracht van de NAVO te versterken, aldus
TASS in een bericht uit Washington.
De dinsdag in Londen aangekondigde
beslissing „resulteert slechts in een verde
re intensivering van de nucleaire wapen
wedloop in Europa en betekent bovendien
Op zijn 55ste wordt hij gekozen tot
gouverneur van Californië, de staat met
de meeste inwoners en een van de be
langrijkste van de 50 verenigde staten
van Noord-Amerika. Vier jaar later
loopt zijn mandaat af en wordt hij zon
der probleem herkozen.
Maar het presidentschap trekt hem
nu. In 1968, wanneer hij voor het eerst
wordt aangezocht voor de race naar het
Witte Huis, aarzelt hij te lang. Richard
Nixon krijgt de nominatie en wordt ook
president. In 1976 twijfelt hij nog en
stort hij zich aan de late kant in de strijd
tegen een man die hij verafschuwt, de
zittende president Gerald Ford. Slechts
op het nippertje ontgaat hem de nomina
tie op de conventie in Kansas City.
Voor het jochie van eenvoudige af
komst dat op straat liep in Tampico, een
stadje in Illinois, is het vandaag onge
twijfeld een zoete wraak de grootste
republikeinen, zoals Ford of de oud-
minister van Buitenlandse Zaken Henry
Kissinger, hem te zien steunen. Het moet
hem buitengewoon goed doen dat hij na
zijn tocht door de woestijn het mandaat
heeft gekregen van de eenstemmige en
enthousiaste republikeinen.
werken. Hij stelde dat de Westduitse
werknemers gemiddeld 143 dagen per
jaar niet werkt, terwijl de Japanner
slechts 124 dagen per jaar niet op zijn
werk verschijnt. Japanse werknemers
zijn volgens de minister minder vaak
ziek en hebben ook meer fantasie.
Voorzitter Vetter van de overkoepe
lende vakorganisatie DGB zei in een
eerste reactie, dat „Lambsdorff niet
weet waarover hij spreekt”. Volgens
Vetter is het algemeen bekend, dat een
Japanner meestal vakantie opneemt als
.hij ziek is, uit angst om ontslagen te
worden. Ook zouden veel Japanners van
boven de vijftig jaar gedwongen worden
te vertrekken om plaats te maken voor
jongere, energieke werknemers.
COLOMBO (UPI). De regering
van Sri Lanka heeft gisteren de nood
toestand afgekondigd om de gevolgen
te kunnen opvangen van een staking
die de economie van het land zou kun
nen verlammen. Er is een verklaring
uitgegeven waarin alle stakingen als
onwettig worden bestempeld.
Deze stap volgde op de berichten dat
de vakbonden van plan zijn een alge
mene staking uit te roepen waardoor
alle bedrijven en openbare diensten
getroffen zouden worden.
Drie partijen, waaronder de grootste
oppositiepartij, staan achter de sta
king. De grootste oppositiepartij is de
Vrijheidspartij van Sri Lanka, die
wordt geleid door ex-premier Banda-
ranaike. Mevrouw Bandaranaike
moest aftreden na de verkiezingen van
1977.
(Van onze redactie buitenland)
LONDEN. De Observer, de oudste
Engelse zondagskrant, heeft het ontslag
aangekondigd van al haar personeel. Bin
nen drie maanden zal met publicatie van
de krant gestopt worden als er geen
overeenkomst kan worden bereikt met de
grootste drukkersvakbond.
Het conflict tussen de bond en de Ame
rikaanse eigenaar van de krant, de olie
maatschappij Atlantic Richfield, gaat
over geld. De drukkers willen een toeslag
voor kranten van meer dan 48 pagina's.
Voor dat werk dat op zaterdag moet ge
beuren, wil de directie 15 gulden extra
betalen maar de bond eist het dubbele.
De drukkersvakbond speelde een be
langrijke rol in een soortgelijk arbeids
conflict bij de Times en de Sunday Times
twee jaar geleden. Maandenland kon de
Times en haar zondagse uitgave toen niet
verschijnen.
Het wegvallen van de Sunday Times
leverde de op sterven na dóde Observer
veel lezers op, maar sinds het zondagsblad
van de Times-groep weer verschijnt, gaat
het slechter met de Observer.
(Van onze redactie buitenland)
SANTIAGO. In de Chileense hoofd
stad Santiago zijn honderden personen
gearresteerd naar aanleiding van de
moord die dinsdag is gepleegd op luite-
nant-kolonel Roger Vergara Campos.
Vergara was hoofd van de school voor
inlichtingendiensten van het leger en
speelde een belangrijke rol bij het omver- t
werpen van het bewind van Salvador Al
lende in 1973.
(Van onze redactie buitenland)
BONN. In Westduitse vakbonds
kringen is hevige verontwaardiging ont
staan over uitlatingen van minister
Lambsdorff van Economische Zaken na
zijn terugkeer uit Japan deze week.
Lambsdorff zei onder meer, dat de
Westduitse arbeiders harder moeten
BERLIJN, MÜNCHEN. Oostduitse
grenswachten hebben gisteren ëen man
neergeschoten die probeerde over de
muur naar het westelijke stadsdeel te ko
men. Volgens de Westberlijnse politie was
de man al een aantal barricaden gepas
seerd toen de grenswachten hem opmerk
ten en neerschoten. Na ongeveer tien mi
nuten werd de vluchteling gewond naar
het oostelijke gedeelte teurggesleept.
Beter verliep het met de vluchtpoging
van een 33-jarige ingenieur uit Leipzig.
Hij steeg gisteren met een vliegtuigje van
Poolse makelij op van het vliegveld Leip-
zig-Mockau en zette het toestel ’s middags
aan de grond in de Westduitse deelstaat
Beieren. Daar heeft hij zich bij de politie
gemeld en politiek asiel gevraagd. Het
vliegtuigje is eigendom van een Oostduit
se staatsonderneming.
Enkele maanden geleden waarschuwde
de Saoedische olieminister Jamani al voor
sterke prijsdalingen van de olie op de
wereldmarkt als gevolg van het toenemen
van de voorraden in de Westerse landen.
De produktiepolitiek van zijn land is een
van de oorzaken van de mogelijkheid om
grote voorraden aan te leggen. Saoedi-
Arabië kondigde enige tijd geleden de
olieproduktie terug te brengen tot 8,5 mil
joen vaten per dag, wat een miljoen vaten
minder zou zijn dan het peil dat na de
crisis in Iran werd bereikt. De regering in
Riad zag echter van dit voornemen af,
omdat een groot deel van de overige lid-
Terzelfder tijd heeft een „commisssie
voor de ondersteuning van de eenheid
tussen volk en strijdkrachten” een brief
gestuurd naar de minister van defensie,
generaal Joesoef, waarin gevraagd wordt
om opheldering te geven over de „tegen
strijdige officiële verklaringen over de rol
van het leger”.
De actie van de negentien parlementa
riërs van de islamitische partij PPP, de
PDI waarin christenen en nationalisten
zitten en van de Golkar wordt door politie
ke waarnemers gezien als een vervolgstap
op de petitie van de Groep van Vijftig.
Deze petitie, waarvan de onderteke
naars onder -anderen voormalige pre
miers en legergeneraals zijn, werd in mei
aan het parlement aangeboden. De groep
beschuldigde president Soeharto van
machtsmisbruik. De negentien parlemen
tariërs hebben aan hun vragenlijst een
kopie van deze getitie gehecht.
Indonesische bladen hebben de stap
van de volksvertegenwoordigers aange
grepen om melding te maken van de acti
viteiten van de Groep van Vijftig, waar
over zij al die tijd niets mochten be
richten.
In de bewuste petitie beschuldigde de
Groep van Vijftig de president ervan in
twee omstreden toespraken de strijd
krachten te hebben aangespoord de zijde
van de huidige leiders te kiezen in conflic
ten met wie dan ook. De ondertekenaars
beschuldigen het staatshoofd er verder
ook van de pantjasila (de op vijf „zuilen”
gegrondveste staatsfilosofie) voor eigen
doeleinden te misbruiken. Elke ondermij
ning van de pantjasila betekent in de ogen
van Soeharto ondermijning van zijn posi
tie, en elke bedreiging van de positie van
het staatshoofd betekent bedreiging van
de pantjasila. Volgens Soeharto moeten
de strijdkrachten alleen die elementen
steunen die de pantjasila met hart en ziel
zijn toegedaan, en tot de groepen die de
staatsfilosofie voor honderd procent zijn
toegedaan, rekent de president ook de
Golkar, de regeringspartij.
De ondertekenaars van de petitie, onder
wie ex-minister van Defensie generaal
Nasoetion, devoormalige chef van de
staatspolitie, Hoegeng, de populaire ex-
gouverneur van Jakarta, Ali Sakidin, en
de voormalige waamemd stafchef van het
leger, .generaal Jasin, drongen er bij de
460 leden tellende volksvertegenwoordi
ging op aan hun visie te geven op de
omstreden uitspraken van de president.
De negentien parlementariërs vragen,
inspelend op de actie van de Groep van
Vijftig, de president nu wat hij van die
petitie denkt. Zij menen dat wat daarin te
berde is gebracht „belangrijke zaken zijn”
en vinden dat „het volk het recht heeft op
uitleg en opheldering over de juistheid
van de petitie”.
De Indonesische kranten maakten ook
van deze gelegenheid gebruik om de actie
van generaal Jasin tegen de regering
breed uitgemeten in de kolommen te pu
bliceren. Jasin wordt ervan beschuldigd
in brieven gericht aan het parlement de
president te hebben beledigd door hem
cotruptie in de schoenen te schuiven en
een hypocriet te noemen. Een brief van
deze inhoud had Jasin aan de minister
van Defensie, generaal Joesoef, gestuurd.
Jasin heeft ook in een boze brief aan de’
president geprotesteerd tegen het feit dat
de negen ex-generaals die de petitie heb
ben ondertekend, op de zwarte lijst zijn
gezet. De betrokken generaals genieten
geen regeringsfaciliteiten meer: vergun
ningen om zaken te doen zijn hun ontno
men en ook mogen zij niet naar het buiten
land. Jasin is onlangs urenlang voor een
verhoor vastgehouden, maar is later vrij
gelaten. De openbare aanklager wil hem
nu aanklagen wegens belediging van het
staatshoofd.
malige conservatieve kandidaat voor het
presidentschap van de Verenigde Sta
ten. Zijn televisie-optreden ten gunste
van de senator is een overweldigend
succes. Vanaf dat moment geldt hij als
een ster aan het firmament van de
„Grand Old Party”.
Als hij zich aan het eind van de jaren
40 in Hollywood voor de politiek begint
te interesseren, voelt hij zich aanvanke
lijk aangetrokken tot de Democratische
Partij, maar spoedig krijgt zijn bijna
wezenlijke anti-communisme de
overhand. Er van overtuigd dat de com
munisten hun basis willen vestigen in
Amerika, verandert hij van kamp en
wordt Reagan republikein.
In 1964 stort hij zich in de actieve
politiek en biedt hij zijn diensten aan
aan senator Barry Goldwater, de toen-
GENÈVE (Reuter). De Europese Ge
meenschap en de Comecon, de Oosteuro
pese economische samenwerkingorgani-
satie, zijn gisteren opnieuw begonnen met
onderhandelingen over samenwerking.
Voorlopig is er echter geen uitzicht op
overeenstemming.
Volgens de leider van de EG-delegatie,
Kawan, is er een aantal struikelblokken
waarover moeilijk een akkoord kan wor
den bereikt. Hij rekende tot de problemen
onder meer de handel, de bevoegdheden
van de overkoepelende instellingen van
beide organisaties, de rol van de voorge
stelde gezamenlijke commissie van EG en
Comecon, die toezicht zou moeten houden
op de handel en tenslotte de weigering van
de Comecon, de EG te laten onderhande
len over de positie van West-Berlijn.
Vandaag worden besprekingen die
plaatshebben in Genève, voortgezet. Maar
op de vraag of de partijen zouden vorde
ren antwoordde Kawan gisteravond: „We
moeten nog een lange weg afleggen en we
zullen morgenavond zeker niet klaar
zijn”.
een slag voor de militaire ontspanning die
een noodzakelijke voorwaarde is voor het
waarborgen van de vrede op het Europese
continent,” aldus TASS.
De Trident zal vanaf de jaren negentig
de Engelse Polarisraketten vervangen.
Met de aankoop is een bedrag van 23
miljard gulden gemoeid, aldus de Britse
minister van Defensie Francis Pym
dinsdag.
In Engeland heeft de beslissing veel
kritiek losgemaakt. De Times vroeg zich
gisteren af of het land, geteisterd als het is
door een recessie die heeft geleid tot ern
stige besnoeiingen op de openbare uitga
ven, zich een dergelijk „zeer superieur
systeem” kan permitteren. De Guardian
beschuldigt de regering ervan „de finan
ciële ondergang tegemoet te gaan.”
Ook de oppositie-partijen zijn tegen de
aankoop gekant. De Labour-partij heeft
het besluit officieel veroordeeld. Het libe
rale parlementslid Ross zei: „De liberalen
hebben altijd het concept van een onaf
hankelijke nucleaire afschrikkingsmacht
van de hand gewezen. De aankondiging
doet ons geen plezier.”
De regentijd in India heeft tal van overstromingen doen ontstaan waarbij, zo is gisteren bekendgemaakt, al tenminste 280 mehsen zijn
omgekomen. Duizenden zijn dakloos geworden en tal van wegen en verbindingen werden verbroken Deze vrachtauto's vervoeren
geëvacueerde dorpsbewoners in de buurt van New Delhi.
De prijsdalingen op de vrije markt heb
ben tot dusver alleen een inkomensder-
(Van onze redactie buitenland)
Zeventien juli 1980 zal altijd een
roemrijke dag blijven voor Ronald
Reagan, die vanmorgen vroeg (Ned.
tijd) op triomfantelijke manier te
Detroit tot republikeins kandidaat
voor het presidentschap gekozen is,
nadat hij daar 12 jaar aan heeft
gewerkt en twee mislukte pogingen
gedaan.
Om op zijn 69ste zo ver te komen, heeft
hij een lange en moeilijke weg afgelegd
sinds hij, als jonge sportverslaggever
van 20, voor het eerst optrad voor een
radiostation in Des Moines in lowa.
Niets leek erop te wijzen dat hij nog
een kans zou maken om eerste man van
het land te worden. Het grootste deel van
zijn leven was hij acteur in Hollywood,
tussen zijn 27ste en 54ste trad hij op in
meer dan vijftig films, waarvan de mees
te tot de tweede categorie behoorden.
Hij bereikte nooit het niveau van Robert
Taylor, Humphrey Bogart of Eroll
Flynn, maar was volgens een filmmaker
die met hem werkte wel „een zeer goede,
zeer professionele en zeer competente
acteur”.
Juist deze hoedanigheden gebruikt hij
dezer dagen iri zijn campagne voor het
Witte Huis, met zijn allure van de cow
boy die in oorlog is met de regering in
Washington met al haar tentakels. Zijn
verleden als acteur leerde hem hoe hij
zich onder de beste hoek voor de televi-
