Reactie Bani-Sadr
geen verschil in
relatie met VS
SPORTIEF
e
in staking
Zandzuiger op
strand Bakkum
uitgebrand
Israel beziet
komst Thorn
met reserve
het weer
Mijnwerkers
Bolivia weer
Pogingen kandidatuur
Carter te torpederen
„Dood sjah maakt
Vanwege „Billygate”
het woord is aan...
vandaag:
Atletenrei in Olympisch Dorp
Wagon met giftige
stoffen ontploft
Evro Uitzendbureau
li
Voorruiten
agenda pagina
Aanslag Antwerpen
En verder
zou werk zijn van
Palestijns front
Sjah meer dan
een dictator
91 LENING 1980
2 PER 1986/1990
warm
Strandverwachting
t
MAANDAG 28 JULI 1980
(ADVERTENTIE)
Dr. Brull:
WAARIN OPGENOMEN DE KENNEMER COURANT EN HET DAGBLAD VOOR UMUIDEN
70ste jaargang no. 223
pagina's
3
STAAT DER NEDERLANDEN
ANTIEK en
OUD ZILVER
inschrijving volgens het tendersysteem op
29 juli a.s. van 9 tot 15 uur via banken
en commissionairs
2, 3,4
....5,6
Beurs
Binnen- en
buitenland
Plaatselijk nieuws
Radio en
televisie/strips
Sport9,10,11,12,13,15
Weerrapporten2
(Van onze redactie buitenland)
CAIRO-TEHERAN-WASHINGTON. „De dood van de af
gezette sjah zal geen enkel verschil maken voor de huidige
betrekkingen van Iran met de Verenigde Staten en ook niet
voor het lot van de gegijzelde Amerikanen” aldus gisteren een
woordvoerder van de Iraanse president Bani Sadr, na het
nieuws over het overlijden van de ex-monarch.
^Apeldoorn&Zn
HAARLEM
IJmuider Courant
8
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
(ADVERTENTIES)
(j
naar de
(Van onze IJmondredactie)
Zie pagina 2.
Zie pagina 3.
Zie verder pag. 3.
Inkoop
Verkoop
bijna gevochten om kranten te pakken te
krijgen waarin van het overlijden van de
sjah melding werd gemaakt. Een woord
voerder van de islamitische studenten
heeft onmiddellijk laten weten dat in de
gijzelingszaak geen enkele verandering
komt. „We willen niet zijn lijk, we willen
de teruggave van zijn goederen”, zo zei
hij.
(Van onze redactie buitenland)
WASHINGTON. Veertig demo
cratische leden van het Amerikaanse
de verklaring zo terughoudend om de
Iraanse leiders niet te irriteren.
De meeste Westeuropese landen heb
ben, evenals China, de Sovjet-Unie en
Japan, het overlijden van de verdreven
monarch zonder commentaar gemeld.
De vroegere Iraanse premier Bakhtiar
verklaarde voor de Franse radio dat „de
dood van de sjah de situatie in Iran wel
niet zal veranderen, maar het zou voor de
ayatollah Khomeini de zaak van de gegij
zelden iets eenvoudiger kunnen maken”.
Zie ook pag. 4
de disco vroeger sloot dan de aanwezi
gen gedacht hadden. Nadat het gebrul
om meer muziek niet bleek te helpen
en oorverdovend gefluit naar de bin
nengekomen politiemacht ook geen ef
fect opleverde, besloten de atleten (on
der wie zich geen Nederlanders bevon
den) tot een demonstratie.
Zie verder onze bijlage „Sportief’
Pagina 2
Waterpoloteam faalt in laatste se
conden tegen Joegoslavië
Pagina 3
Steve Ovett verslaat rivaal Sebasti
an Coe
Pagina 4
„Melkhuisje” voor Balasz Taroczy
Pagina 5
Kinheim en Rooswijk bijna gede
gradeerd
Pagina 6
MAC Zandvoort haalt opgelucht
adem
Weersverwachting van het KNMI tot
morgenavond:
WASHINGTON (UPI). Bij het explo
deren van een tankwagon met giftige che
micaliën in de Amerikaanse staat Kentuc
ky, zijn zaterdag verscheidene mensen
gewond. Ruim 2.000 inwoners van de stad
Muldraugh in de buurt van Fort Knox
werden uit voorzorg geëvacueerd. De oor
zaak van de explosie is niet bekend.
Grote Markt 12 Haarlem
Tel. 023-319447
Flinke zonnige perioden en een klei
ne kans op een regen- of onweers
bui. Vannacht enkele mistbanken en
minimumtemperatuur rond 16 gra
den. Middagtemperatuur van 23 tot
30 graden. Matige oostenwind.
»-m
Huis van Afgevaardigden willen pro
beren de kandidatuur van Jimmy
Carter voor het presidentschap onge
daan te maken.
De leden blijken, aldus een onthulling
van de Washington Post frekwent te spre
ken over een „coup” tijdens de Democra
tische Conventie in augustus.
Nu „Billygate” het schandaal waarbij
Jimmy’s broer éilly geld zou hebben aan
genomen van Libië.— president Carter
achter achteruit heeft gezet in de gunst
van de Amerikaanse kiezer, vrezen veel
democratische leden van het Huis voor de
haalbaarheid van zijn kandidatuur.
Billygate breidt zich ook in andere zin
steeds verder uit, nu de Amerikaanse za
kenman James Feenley tegenover een
Zweeds blad heeft beweerd, dat ook de
voorzitter van de Democratische Partij,
een van Carters naaste adviseurs, John
White, geld van Libië heeft ontvangen.
Volgens de zakenman zotl een bedrag van
100.000 dollar jaarlijks, bestemd zijn ge
west om Carter te beïnvloeden ten gunste
van de verkoop van vliegtuigen aan Libië.
President Carter heeft vlak voor het
weekeinde bekend laten maken dat hij
een schriftelijk nootje heeft teruggevon
den van een kort gesprek, dat hij op /7
juni voerde met de Amerikaanse minister
van Justitie, Benjamin Civiletti, over de
zaak rond zijn broer Billy. Het Witte Huis
had tot nu toe niet van dit gesprek gerept,
„omdat noch de president, noch minister
Civlietti het zich herinnerde”, aldus Jody
Powell, woordvoerder van het Witte Huis.
(Van onze redactie buitenland)
MOSKOU. In het Olympisch Dorp
is in de afgelopen nacht een rel losge
barsten, waarbij naar schatting 150
atleten, jongens en meisjes, betrokken
waren. Ze trokken onder het opgewon
den scanderen van de leuze: „Liberté a
l’Afghanistan” (Vrijheid voor Afgha
nistan) naar een van de eetzalen, waar
ze vernielingen aanrichtten. Door de
Russische politie werd een groep van
ruim 100 agenten ingezet, waarvan een
aantal zich bezig hield met het maken
van foto’s van alle demonstranten. Het
kwam niet tot geweld en er werden ook
geen arrestaties verricht.
Aanleiding tot de actie die rond elf
uur ’s avonds begon en pas om onge
veer half één eindigde, was het feit dat
De Amerikaanse ambassadeur in Cairo
heeft namens president Carter zijn deel
neming betuigd aan de familie van de
overleden ex-vorst, aldus een verklaring
van het Amerikaanse ministerie van Bui
tenlandse Zaken. In die verklaring wordt
met geen woord gesproken over de jaren
lange nauwe betrekkingen tussen de sjah
en de Verenigde Staten. Klaarblijkelijk is
Een hoge-drukgebied boven Scandi
navië versterkt zich nog in onze rich
ting Morgen zomers strandweer,
zwakke noordoosten wind, in de
middag 23 tot 25 graden, zeewater 16
graden. Laatste julidagen zomers.
CASTRICUM. Op het strand van
Bakkum is in de nacht van zaterdag op
zondag om half twee een zandzuiger uitge
brand die eigendom is van Holland Salva
ge BV te Beverwijk. Met behulp van deze
bijzondere machine, waarvan de con
structie enkele jaren in beslag heeft geno
men, werd gepoogd het wrak te bergen
van de uit 1910 daterende Duitse kanon
neerboot Salamander.
De directie van het bergingsbedrijf wil
de geen informatie verstrekken over de
oorzaak van de brand. Ooggetuigen ver
klaarden dat omstreeks half twaalf de
machine; die dag en nacht is bemand, in
lichterlaaie stond. De brandweer van Cas-
tricum, die enige vertraging ondervond
door de moeilijke bereikbaarheid van de
plek, kon tegen de overmacht van vuur
weinig uitrichten. Ook in 1938 en 1958
werden vergeefse pogingen gedaan om de
Salamander, waarvan wordt veronder
steld dat hij nog in redelijk gave toestand
verkeert, te bergen.
Er was dit weekeinde eindelijk
weer volop zon. Het stralende zomer
weer trok tienduizenden
kust.
Bani-Sadr, de Iraanse president,
heeft in het afgelopen weekeinde de
nieuwe premier benoemd. Het is de
vice-minister van Binnenlandse Za
ken, tevens hoofd van de Iraanse
politie.
(Van onze sportredactie)
MOSKOU. Els Vader heeft vanmor
gen de kwartfinales bereikt van de 200
meter dames. De Zeeuwse eindigde in de
zesde en laatste serie in 23.50 sec. als
vierde. De Nederlandse recordhoudster
plaatste zich weliswaar niet direct, maar
was de snelste van de zes loopsters, die via
hun tijden bij de laatste 24 kwamen. Bij de
heren slaagde Marcel Klarenbeek er niet
in zich te kwalificeren voor de halve fina
les van de 400 meter. Hij eindigde in een
tijd van 46,81 seconden als achtste en
laatste.
Voor het Olympische nieuws van het
afgelopen weekeinde zie verder onze
(Van onze redactie buitenland)
JERUZALEM. Het bezoek van het
„dagelijks bestuur” van de Europese Ge
meenschap, de Commissie, aan het Mid-
den-Oosten wordt in Israel met veel re
serve tegemoetgezien.
De delegatie, onder leiding van de
Luxemburgse minister van Buitenlandse
Zaken, Gaston Thorn, zal volgende
maand „met alle vereiste diplomatieke
beleefdheden” door Israel worden ont
vangen, aldus een besluit van het Israëli
sche kabinet gisteren. Op veel medewer
king zal de Europëse Commissie echter
niet kunnen rekenen.
De DDR, Hongarije, de Oekraïne en 26
niet-gebonden landen hebben vrijdag
nacht officieel bij de algemene Vergade
ring van de VN in New York een resolutie
ingediend over de Palestijnse kwestie.
In de resolutie, die uit 15 punten bestaat,
wordt niet alleen het recht van de Palestij-
nen bevestigd op zelfbeschikking, maar
ook het recht van de PLO om als vertegen-
wooriger van het Palestijnse volk deel te
nemen aan alle pogingen, beraadslagin
gen en conferenties binnen het kader van
Spekstraat 10, Haarlem. Tel. 023-320274
Sinds enkele dagen lijkt overigens
een massale luchtoperatie gaande te
gen de rebellen in Afghanistan. Af
ghaanse en andere diplomatieke bron
nen in de Indiase stad New Delhi ma
ken melding van duizenden vluchten
van Russische straaljagers, gevechts-
helikopters en transporttoestellen van
en naar de Afghaanse hoofdstad
Kaboel.
De sjah-an sjah, de koning der konin-
gen, is overleden en daarmee is tevens, zo
mag men aannemen, een einde gekomen
aan een dynastie die nog geen zestig jaar
over Iran heeft geheerst en heeft gepoogd
dit land in een meedogenloos tempo naar
westers model om te buigen.
De reacties op de dood van sjah Moham
med Reza Pahlevi zijn voorspelbaar. Ra-
dio-Teheran sprak van een bloedzuiger
die eindelijk dood is, de Verenigde Staten
beperkten zich tot een koele, neutrale re
actie, waaraan het gedwongen verblijf
van een vijfigtal landgenoten in Iran niet
vreemd zal zijn, en eigenlijk alleen presi
dent Sadat, een vriend en beschermer van
de sjah in zijn laatste maanden, liet blij
ken getroffen te zijn. Even eenzaam als
Reza Pahlevi na zijn vlucht uit zijn land in
de wereld kwam te staan, is zijn dood
geweest. Terwijl een kwaadaardige ziekte
zijn lichaam steeds verder sloopte, joegen
veranderde politieke belangen hem over
de halve aardkloot, naar Egypte waar
president Sadat, als enige, voldoende
moed opbracht de Iraanse vorst een on
derdak te bieden.
Het is te simpel Mohammed Reza Pahle
vi af te doen als alleen maar een bloeddor
stig, zichzelf verrijkend man, die een heel
volk in zijn greep hield ten bate van eigen
gewin of machtswellust. Pahlevi was in
derdaad een dictator, zijn familie corrupt
en zijn geheime dienst een luguber instru
ment, dat moord en martelingen niet uit
de weg ging.
Maar Reza Pahlevi was ook de man van
de landhervormingen waardoor de platte
landsbevolking voor het eerst eigen grond
in handen kreeg; arbeiders kregen onder
zijn regiem een winstdelingsregeling in
een aantal Iraanse industrieën; vrouwen
actief en passief kiesrëcht. Er werden
miljoenen uitgetrokken voor de strijd te
gen het analfabetisme, vele duizenden
Iraanse jongeren studeerden met Iraanse
beurzen aan buitenlandse universiteiten
en er werden pogingen ondernomen een
pensioenregeling in te voeren.
Dit alles maakt het beeld van de zondag
overleden ex-heerser wat genuanceerder
dan alleen maar het etiket dictator. Onge
twijfeld heeft de sjah vele fouten ge
maakt. Zijn jarenlang hardhandig optre
den tegen elke vorm van oppositie, zijn
voorbijzien aan de noden en voorzienin
gen op de korte termijn (nog voor het
einde van de twintigste eeuw moest en zou
Iran een van de vooruitstrevendste en
invloedrijkste staten ter wereld zijn), het
ontwikkelen van een defensieapparaat
waarin elk jaar miljarden werden ge
pompt, dit alles en nog veel meer heeft
geleid tot de reactie der islamitische or
thodoxen en links-progressieven die
moest uitlopen op het vertrek van de sjah.
Het is echter zeer wel mogelijk, dat het
oordeel van de wereld en van de Iraniërs
zelf over deze vorst, door de nu al maan
denlang durende ontwikkelingen in Iran,
zal worden verzacht. Tenslotte werden
onder zijn bewind geen vrouwen en man
nen geëxecuteerd die met elkaar buiten
echtelijk hadden verkeerd, werden geen
homoseksuelen vervolgd en omgebracht,
konden vrouwen zich kleden zoals ze wil
den, werden geen ambassades overvallen
of bewoners daarvan maandenlang gegij
zeld en werd niet op grond van de Koran
uitgemaakt wie te leven of te sterven had.
En werd de economische basis van het
land niet opgeofferd aan religieus fana
tisme.
Nederland heeft gisteren zijn eer
ste twee medailles op de Olympische
Spelen in Moskou behaald. Zowel de
4x100 meter dames-estafetteploeg
vrije slag als judoka Henk Numan
werden derde en kregen dientenge
volge een bronzen plak. Minder voor
spoedig verging het de Nederlandse
atleten. Harry Schulting werd uitge
schakeld in de series van de 400
meter, nadat hij eerst in opspraak
was gekomen door 24 uur „onder te
duiken”. Gerard Tebroke werd voor
laatste op de 10.000 meter. Hij kon de
tempoversnellingen van Miruts Yifter
niet aan. De Ethiopiër versloeg on
dermeer Lasse Viren, de Olympisch
kampioen in ’72 en '76, die Yifter na
afloop feliciteerde met zijn triomf (zie
foto).
CARROSSERIE REPARATIE BEDRIJF
STEPHENSONSTRAAT 8 23
TEL. 023 244827
De inkomstenbelasting maakt
ons allen nog slechter dan we al
zijn.
Gistefmorgen om kwart over tien Ne
derlandse tijd overleed de verdreven sjah
in een ziekenhuis in de buurt van de
Egyptische hoofdstad Cairo. Hij werd zes
tig jaar oud.
Radio Teheran maakte het overlijden
van de vroegere heerser gistermiddag aan
het Iraanse volk bekend met de woorden:
„De bloedzuiger van de eeuw is dood”.
Dat gebeurde geruime tijd nadat het offi
ciële persbureau PARS van Reza Paleh-
vi’s dood melding had gemaakt. Het
nieuws zorgde in de straten van Teheran-
voor groot enthousiasme. Stadsbussen en
talrijke auto’s reden luid toeterend en met
ontstoken Echten door de stad. Er werd
In Teheran werd het nieuws over de dood van de verdreven sjah met vreugde begroet. Vele duizenden mensen gingen de straat op om hun
blijdschap te uiten, auto 's reden toeterend door de stad en kiosken werden bestormd Iedereen wilde een krant waarin van het grote nieuws
kond werd gedaan. ,,De bloedzuiger van de eeuw is dood” zo liet radio Teheran de Iraanse bevolking weten.
(Van onze redactie buitenland)
LA PAZ/DEN HAAG. De ongeveer
tienduizend mijnwerkers in Bolivia die
afgelopen donderdag hun verzet tegen de
militaire junta opgaven en weer aan het
werk gingen, zijn zaterdag opnieuw in
staking gegaan, zo is in kringen van de
katholieke kerk vernomen. Ze eisen „een
definitief akkoord en afdoende waar
borgen”.
Volgens een kerkelijke zegsman eisen
de mijnwerkers verder de komst van vak
bondsleider Juan Lechin, die bij de coup
van 17 juli werd gearresteerd. Bovendien
willen de mijnarbeiders dat een kerkelij
ke missie onder leiding van kardinaal
Clemente Maurer de gelegenheid krijgt
een bezoek aan de mijndistricten te
brengen.
Gisteren hebben de Boliviaanse bis
schoppen ze opgeroepen tot het eerbiedi
gen van de mensenrechten en spraken ze
de hoop uit dat de huidige regering van
generaal Garcia Meza de grondwettelijke
orde zal herstellen. De verstoring van die
grondwettelijke orde wordt door de bis
schoppen betreurd en ze wijzen het ge
weld in het land af, met name dat van
paramilitaire groepen, welke volgens de
geestelijken ontbonden moeten worden.
Het Tweede-Kamerlid Bolkestein
(WD) vindt dat minister Van der Klaauw
van Buitenlandse Zaken bij de Boliviaan
se machthebbers scherp moet protesteren
tegen de staatsgreep. Dat zcji het Kamerlid
zaterdag voor de radio. Bolkestein wil niet
zover gaan als de Verenigde Staten en de
ambassadeur terugtrekken, maar hij
meent wel dat de zaak bij de Verenigde
Naties aanhangig gemaakt moet worden.
BRUSSEL (AFP). Iemand die zei
namens het Volksfront voor de Bevrijding
van Palestina te spreken, heeft vanmor
gen het persbureau Belga meegedeeld,
dat dit front verantwoordelijk is voor de
aanslag gisteren in Antwerpen op een
groep joodse kinderen, waarbij een dode
en 17 gewonden vielen.
ta
