I
r
voor premier Chin A Sen
Wegzuiveren linkervleugel overwinning
Bouwfonds verlaagt hypotheekrente opnieuw
1
t:
fa
k
II
r
w
t
L
vS^3
nv Bouwfonds
b I
'n Bouwfonds-hypotheek helpt u in 'n eigen huis
X
r
i
Nederlandse Gemeenten |_f|
13
JULI
19 8 0
t
-
(Door Ruud de Wit)
Naam
Adres
Postcode/Plaats
i uur
Telefoon
(5 jaar vast).
Met ingang van heden
heeft het Bouwfonds
Nederlandse Gemeenten
de hypotheekrente
opnieuw verlaagd van
10.9% naar
Stuur mij nadere informatie over de
Bouwfonds-hypotheken.
i
i
-
jpONDE RD AG 3 1
ill
O
Ok
Gisteren werd bekend dat
de Nationale Militaire Raad
(NMR) in Suriname van zijn
linkervleugel is ontdaan. Dat
kan gezien worden als een
overwinning voor de rege
ring van premier Chin A Sen,
die al maandenlang met de
NMR in een machtsstrijd is
gewikkeld. De „zuivering”
kan daarnaast ook gezien
worden als de politieke dood
van de Raad, als het uiteinde
lijke resultaat van een af-
brokkelingsproces.
<9 Pjb
1
Politieke rol Militaire Raad uitgespeeld
(ADVERTENTIE)
10.5%
Bouwfonds geeft u inzicht in
-W
V Jj
tden.
Bon in gesloten envelop zonder postzegel
sturen aan:
Bouwfonds, Antwoordnummer 137,
2000 WC Haarlem.
U kunt bij Bouwfonds de
woonbedragen
(rente aflossing)
per maand betalen:
Deze soms vrij willekeurige acties van
de NMR vielen niet bepaald gunstig bin
nen de regering. Vooral minister Reeder
van justitie heeft in die tijd herhaalde
lijk met aftreden gedreigd omdat hij het
optreden van de NMR beschouwde als
een doorkruising van zijn eigen positie
en een inbreuk tegen de normen van een
rechtstaat.
Ondertussen werd de positie van Bou-
terse, die fungeerde als waarnemend
bevelhebber van het nationale leger, met
de dag sterker. Hij kwam hierbij her
haaldelijk te staan tegenover de Militai
re Raad, met name tegenover voorzitter
Sital. Een aanwijzing hiervoor was de
splitsing in de linkse Volkspartij van Lie
Pauw Sam. Deze had als adviseur van de
Nationale Militaire Raad tot op dat mo
ment een grote invloed op het beleid van
de NMR gehad, maar omdat enige links-
radikalen binnen de Volkspartij de op
stelling van Lie Pauw Sam ten aanzien
van de NMR te weinig loyaal achtten,
traden zij uit de partij en stichtten de
Revolutionaire Volkspartij. De NMR-le-
den Mijnals en Sital sympathiseerden
nadrukkelijk met de meer radikale Re
volutionaire Volkspartij en dit beteken
de tevens een polariserende opstelling
van de NMR in haar totaliteit. Vanaf dat
moment was de NMR opgenomen in het
traditionele politieke spel in Suriname.
Een grote uitbarsting vond op 24 mei
plaats toen minister Van Rey van leger
en politie trachtte een wig te drijven
tussen Bouterse en Sital. Van Rey wilde
een einde maken aan de macht van de
NMR door Bouterse te benoemen tot
majoor en tot bevelhebber van het natio
nale leger. Aldus wilde hij de kaderleden
van het leger dwingen de NMR op te
heffen. Zover kwam het toen nog niet.
Na een hevige confrontatie, gepaard
Bouwfonds is 'van huis uit'
hypotheekspeciaüst.
Een garantie voor
betrouwbaar advies.
criminelen werden vastgezet en op een
weinig zachtzinnige manier behandeld.
Ook werden er talrijke arrestaties ver
richt in verband met de verijdelde po
ging tot een tegencoup die in de tweede
week van mei had moeten plaatsvinden.
Bouwfonds verstrekt
hypotheken op alle huizen, dus
ook op niet Bouwfondshuizen
en bestaande panden.
Een ovedijdens-risicoverzekering
is heel makkelijk in te bouwen
Keuze uit verschillende
hypotheekvormen
Vergaand aan uw
wensen aan te passen
i'
WAG I
/OND|
De oorspronkelijke NMR nog broederlijk bijeen. Op het eerste groepsportret staan (v.l.n.r.) de leden Joeman, Braaf, Mijnals, Neede,
Abrahams. Bouterse, Horb en Sital.
U heeft daar recht op
bij zo'n belangrijke beslissing.
Bouwfonds kent de weg bij
bank en notaris.
alle aspecten van de hypotheek.Voordeel voor u.
handig voor uw huishoud- U heeft daar recht op 'n snelle afwikkeling met geld
budget. bij zo'n belangrijke beslissing. en notariële acte.
De (toen nog) NMR-voorzitter Sital aan dezelfde tafel als zijn grote tegenspeler premier Chin A Sen (links). Op 17 maart werd de nieuwe
premier voorgesteld door kabinetsformateur Bruma. Drie NMR-leden waren daarbij aanwezig om te beklemtonen dat de militairen zich niet
aan de kant zouden laten schuiven.
Vooral Chin A Sen voelde zich daardoor
hoogst ongelukkig. Met het verschijnen
van de twee NMR-leden op het internati
onale podium te Nicaragua, met daarop
gerenommeerde linkse revolutionaire
leiders als Castro en Arafat zou de feite
lijke situatie in Suriname internationaal
wel eens in een verkeerd daglicht kun
nen worden geplaatst.
Met de ontmanteling van zijn persdienst,
die werd opgenomen binnen de Nationa
le Voorlichtingsdienst, kwam ook een
einde aan de ongebreidelde mogelijkhe
den die de NMR had gehad om de bevol
king te mobiliseren voor zijn eigen doe
leinden.
Na 20 juni was het gedaan met het
installeren van volkscomités. Deze
vormden de achterban die de adviseurs
de NMR hadden aangepraat teneinde
hun eigen politieke wensen op den duur
te kunnen realiseren.
Een laatste opleving beleefde de NMR
ten tijde van het bezoek van de Neder
landse minister van Ontwikkelingssa
menwerking Jan de Koning, eind juni,
toen hij onder leiding van de vice-voor-
zitter Mijnals de bevolking wist te mobi
liseren om Nederland duidelijk te ma
ken „dat Suriname geen pot met honing
meer was”. Maar op 3 juli, de dag waar
op het Onafhankelijkheidsplein een
enorme manifestatie van eenheid en
zelfbewustzijn van de bevolking werd
gehouden, lag tevens ook de kiem van
het huidige einde van de NMR.
De ongenuanceerde en weinig vlijende
uitlatingen van zowel Abrahams, Sital
als Mijnals aan het adres van oude politi
ci, die voor landverraders en contrare
volutionairen werden uitgemaakt, wer
den hun over het algemeen niet in dank
afgenomen. Vooral de openbare laste
ring van Lie Pauw Sam en de VHP van
Lachmon zette veel kwaad bloed.
gaande met lichamelijk geweld, werd
Van Rey gedwongen het land te verla
ten, maar Bouterse was vanaf dat mo
ment voorgoed een te wantrouwen fi
guur voor Sital.
Met het sterker worden van de macht
van Bouterse binnen het leger en zijn
eindelijk afgekomen benoeming tot be
velhebber van het leger, werd de invloed
van de NMR afgebrokkeld. Op 11 juni
moest de NMR zijn eigen persdienst inle
veren en openlijk erkennen dat niet hij
regeerde, maar de regering Chin A Sen.
En dat zal hem niet eens zoveel moeite
hebben gekost. Veel kaderleden, en ze
ker de commando’s van het allereerste
begin, zullen zich geërgerd hebben over
de wijze waarop Sital de revolutionaire
roem in Nicaragua heeft ondergaan. Met
name omdat Sital zelf aan de gewapende
acties op die maandagochtend van 25
februari, niet heeft meegedaan. Hij kon
daar evenwel niet zo bar veel aan doen
omdat hij toen door Arron gevangen
werd gehouden.
Voor Chin A Sen was het optreden van
de NMR het laatste wat hij nog wilde
tolereren en hij vond steun bij de leger
leiding. Ook Bouterse had meer dan
genoeg van Sital en de NMR omdat zij
met hun aanhang binnen het leger
steeds opnieuw een bedreiging van zijn
positie als bevelhebber bleven beteke
nen. Vandaar dat Bouterse met steun
van Chin A Sen de kaderleden heeft
overgehaald de NMR-leden naar huis te
sturen.
Vanaf dat moment ging het bergaf met
de populariteit van de NMR. Het zelfbe
wuste optreden van Chin A Sen tijdens
het bezoek van De Koning had alle aan
dacht in Suriname op de regering ge
richt. En omdat de NMR niet meer be
schikte over zijn persdienst, was hij min
der in de gelegenheid de publiciteit naar
zich toe te trekken.
Op 6 juli distantieerden bevelhebber
Bouterse en garnizoenscommandant
Horb zich openlijk van de uitlatingen
van de NMR-leden op het
Onafhankelijkheidsplein. En op vrijdag
11 juli eisten de kaderleden op een ver
gadering een correctie van Mijnals’ uit
latingen. Tijdens deze bijeenkomst be
sloten Bouterse en Horb de NMR te
verlaten. Na een heftige discussie, waar
bij Bouterse zelfs trachtte de kaderleden
over te halen de NMR definitief aan de
kant te zetten, werd de nieuwe aderla
ting van de NMR een feit. Toen was
echter voor insiders duidelijk dat de
dagen van de huidige NMR-leden geteld
waren. Sital kon nog wel openlijk ver
klaren dat het de taak van de NMR was
de regering te blijven ondersteunen en te
controleren; van een feitelijke beïnvloe
ding van de macht in Suriname was al
lang geen sprake meer.
De definitieve klap voor Sital kwam
vorige week. Op uitnodiging van de Ni
caraguaanse leiders woonden Sital en
Hardjoprajitno de festiviteiten bij ter
gelegenheid van het eenjarig bestaan
van het revolutionaire Nicaragua na de
verdrijving van Somoza. Zij vertrokken
evenwel naar Nicaragua zonder de rege-
ring-Chin A Sen of de legerleiding daar
van op de hoogte te hebben gesteld.
In ieder geval is nu de rust binnen het
leger teruggekeerd. De Nationale Mili
taire Raad is wel gehandhaafd, maar
bestaat uit militair in plaats van politiek
geschoolde individuen, die er alle belang
bij hebben dat het leger zich gaat wijden
aan de taken die het zich gesteld heeft.
En dat betekent zeker niet politiek be
drijven.
Voor Sital, Abrahams en ook voor
Mijnals moeten dit allemaal bittere pil
len zijn. Toen zij aan hun revolutionaire
carrière begonnen, waren ze soldaten
zonder enige politieke ervaring. Nu zij
zich politiek bekwaamd hebben en het
spel aardig lijken te kunnen spelen, moe
ten ze een flinke stap terug. Waarschijn
lijk rest hen nog een carrière in de
toekomst binnen de politieke partijen
die met de verkiezingen in 1982 in het
vooruitzicht spoedig hun koppen zullen
opsteken. En misschien zullen de ex-
NMR-leden dan hopen dat de verkiezin
gen sneller zullen plaatsvinden dan ze
zelf tot nu toe altijd gezegd hebben.
Met de installatie van de regering-Chin
A Sen op 15 maart verdwenen Van Rey
en Neede uit de NMR om respectievelijk
minister en onderminister van leger en
politie te worden. De NMR werd toen
uitgebreid met Hardjoprajitno. Al snel
werd voor insiders duidelijk dat de NMR
niet als een eenheid functioneerde. Ge
brek aan politieke ervaring leidde ertoe
dat vooral de vakbonden, maar ook eni
ge linkse politieke partijen als de Volks
partij en de PALU hun stempel op de
Raad en het leger trachtten te drukken.
Het gevolg: interne conflicten. Er teken
den zich een radicale groep af rond
Mijnals en Sital en een meer gematigde
waarvan Bouterse en Neede de voor
naamste exponenten waren.
Omdat minister-president Chin A Sen
niet bereid bleek klakkeloos aan de lei
band van de NMR te lopen, was er in
toenemende mate sprake van een com
petentiekwestie tussen de regering en de
NMR. Deze strijd om de feitelijke macht
in Suriname keerde zich aanvankelijk in
het voordeel van de NMR. Vooral toen
begin mei bleek dat een zekere Orms-
kerk met plannen rondliep om een te
gencoup te organiseren.
De NMR had tevens het vervolgings
beleid naar zich toegetrokken. Veel Suri
naamse politici van de oude stempel
werden op verdenking van corruptie ge
arresteerd en zonder vorm van proces
vastgehouden. Tientallen kleine en grote
na 25 februari van de kant van de kader
leden het verzoek was gedaan verkiezin
gen te organiseren omdat niet duidelijk
was hoe de Raad toendertijd tot stand
was gekomen. Hieruit is op te maken dat
de eerste samenstelling van de NMR niet
voortgekomen is uit verkiezingen onder
de kaderleden. Al in de tweede week na
de staatsgreep van 25 februari spraken
enigen van de commando’s van het eer
ste uur hun ontevredenheid uit over de
wijze waarop de NMR was geformeerd.
Vrij spoedig trad sergeant Braaf uit de
Raad, zoals hij zelf zei om privéredenen.
I
De Nationale Militaire Raad kwam
voor het eerst in de publiciteit op de
namiddag van 25 februari 1980. In de
ochtend van die voor Suriname zeer
ingrijpende maandag nam een comman-
do-eenheid van 16 onderofficieren, on
der leiding van Desi Bouterse en Rov
Horb, de kazerne en enige andere strate-
giscne punten in Paramaribo in bezit en
beslechtte met de vernietiging van het
politiebureau het vakbondsconflict tus
sen de regering Arron en de onderoffi
cieren.
Toen bleek dat met de gewelddadige
actie ook de regering Arron verdreven
was, werd door Bouterse en Horb de
Nationale Militaire Raad gevormd. Hier
in namen zij zelf, naast de eerder door
Arron gearresteerde militaire vakbonds
leiders Sital, Abrahams en Neede plaats.
De raad werd aangevuld met de enige
aan de kant van de onderofficieren
meestrijdende officier Van Rey en de
sergeants Mijnals, Joeman en Braaf.
Op een vraag of de verkiezingen voor
de nieuwe Nationale Militaire Raad gep
land waren, verklaarde Bouterse dins
dag op de persconferentie dat reeds kort
'W1O'
