s
Jeu de Boules:
meer dan
een balletje
opgooien
w
IX
pfiB
j r T
i
SCHEEPSMODELBOUW
ONDER
ZEIL
Maak een
zachte bodem
voor het
speelbadje
Gordijn en wand in één sfeer
A
A.
(S
A
w
r
1980
EIGENHANDIG
VRIJDAG 1 AUGUSTUS
Wortel- of bieteplantje
Tuinkers
Kruiden
m
u
3
Knoflook en ui
INFORMATIE
Sla
Pinda
Op vakantie in Frankrijk kunt u er niet
omheen: Jeu de Boules kom je bijna overal
tegen. Zowel in het weekend als door de
week wordt dit in Frankrijk zo enorm
populaire spel op vrijwel elk dorpsplein
gespeeld. Menig stukje vlak terrein in L t
park, in de stad of op de camping moet er
aan geloven. En niet ten onrechte, want het is
een (ont)spannend spel, dat je met een aantal
mensen lekker in de buitenlucht kunt doen.
SPELREGELS
X
Q//
b
L"
vele
»teerd
i.i
19
aim,
u
o
Informatie
bndsen
liv. ed.)
Natuurlijk blijft zoiets niet alleen een Franse
aangelegenheid. Met name de laatste jaren is ook in
Nederland de belangstelling voor dit
(behendigheids)spel sterk toegenomen. Er bestaat zelfs
een Nederlandse Jeu de Boules Bond, waarvan het
aantal leden snel stijgt.
Eigenlijk wordt het officiële Jeu de Boules op een
speciaal aangelegde baan gespeeld. Het spel, dat men
’op straat doet’ is een variant en heet ’Pétanque’.
Overigens worden deze namen gewoon door elkaar
gebruikt.
Veel kruiden kunnen ook in potten in de
vensterbank gekweekt worden. Bijvoor
beeld bieslook, tijm, peterselie en selderij
kunnen hiervoor gebruikt worden. U kunt
de jonge plantjes kopen, maar het is leu
ker om ze zelf te zaaien, wat vrij gemakke-
Men dient ook te letten op de juiste houding tijdens het
werpen. Hetzelfde geldt voor de manier waarop de boule
vastgehouden en losgelaten wordt. Een en ander wordt
vermeld bij de officiële spelregels. Van groot belang is
eveneens de nauwkeurigheid bij het opmeten van de
Tijdens het spel kan het houten balletje door een
metalen boule weggestoten worden. De plaats van het
doel is nu gewijzigd. Hierdoor is het mogelijk, dat de
tegenstander niet meer het dichtst bij het doel ligt, en
dus moet gaan gooien. Het is daarom belangrijk altijd te
weten, van wie welke boules zijn. De boules zijn van
elkaar te onderscheiden door het verschil in lijnfiguren,
welke in het metaal gegraveerd zijn.
winnaar van de eerste ronde en krijgt één punt. De
uiteindelijke winnaar is de partij, die het eerste 13
punten heeft.
lijk lukt. Laat de kinderen zelf voor die
kruidenplantjes zorgen en laat ze ook xde
verse kruiden oogsten en verwerken. Het
is toch prachtig voor hen om soep te eten,
waar ze zelf de kruiden aan toegevoegd
hebben!
Kampen te Baam; het
kost f35.
’Historische Scheepsmo
dellen’ door W. zu Mond-
feld is een uitgave van
Kluwer Technische Boe
ken BV te Deventer.
Een ui kan op een glas met water gezet
worden, zodat de onderkant net het water
raakt. Al gauw zullen er dan wortels aan
komen en zal de bol bovenop weer loof
gaan vormen. Een bolletje knoflook kunt
u gewoon in een potje met aarde planten,
regelmatig water geven en er verschijnt
37
ia
afstand tussen doel en dichtst bij liggende boules en het
bijhouden van de juiste score.
Boules kunt u o.a. kopen bij goede sport- en
speelgoedzaken. De prijzen hangen o.a. af van de
uitvoering en het merk; sommige boules zijn door de
Bond goedgekeurd en geschikt voor officiële
wedstrijden. In het Prisma-pocketboekje Jeu de Boules-
Pétanque (f 8) kunt u veel meer lezen over dit leuke
buitenspel, welk materiaal er voor nodig is, training,
speelwijzen bij wedstrijden, tactiek, werphouding,
reglementen enzovoort.
Voor meer informatie o.a. wedstrijddata en
adressen van de diverse plaatselijke clubs en
verenigingen kunt u terecht bij de Nederlandse Jeu de
Boules Bond, Keizersgracht 648 te Amsterdam, tel: 020-
266689.
132.»
70,5
103,
12,
42,K
200,
28,00
73,
48,0)
117,00
47,»
7020
82,00
19,»
118,50
13420
54,50
109,»
57,»
102.»
56,00
39, »
28,41
276,00
212,»
76,20
40. »
129,»
44.»
56,»
55,00
112,00
58,»
62,»
148,»
111,71
145,00
37,50
55,00
138,00
59,30
50, »
51, »
86,50
80,50
50,90
157,»
46,90
46,00
78,50
35,00
55,30
140,90
108,»
58,00
147,»
42,20
144,60
115,30
73,00
210,00
35,20
84.00
182.»
23.»
45,30
37,»
49,50
54,00
111,00
330,00
170,00
155,00
335,00
ische
en
rsen.
r dit
i euvel
aan.
Het zal wel aan de nogal mislukte zomer liggen, dat in de afgelopen tijd
(blijkens de drukte in de winkels) zo veel mensen aan hun interieur zijn gaan
werken. Voor»1 wandbekleding gaat in deze tijd bij strekkende kilometers de
deur uit.
Wie interieurrenovatieplannen heeft, kan ook eens denken aan de mogelijkheid
om wandbekleding en gordijnen harmonieus op elkaar af te stemmen. In diverse
zaken zagen we heel fraaie combinaties op dat gebied, alle van zuiver natuurlijk
materiaal vervaardigd: vlaslinnen. Zowel wanneer de gordijnen opengeschoven
zijn, als ’s avonds wanneer ze zijn gesloten, vormen de gordijnen een logisch
geheel met de wandbekleding. Dat werkt ruimtelijk. Het is alsof de kamer wat
groter is.
Bijna ieder kind vindt het prachtig om
een eigen stukje tuin te hebben, waar het
zelf allerlei bloemen en groentes kan kwe
ken. Bovendien leert een kind zo spelen
derwijs omgaan met en respect te hebben
voor de natuur. Helaas kunnen niet alle
ouders hun kinderen een stukje tuin bie
den, omdat ze domweg helemaal geen tuin
hebben. Juist voor die kinderen is het
vaak erg nuttig om ze zo kennis te laten
maken met de natuur. Gelukkig kunnen
ze echter in bakken en potten in de ven
sterbank ook heel wat leuke dingen zelf
opkweken.
Een van de meest eenvoudige dingen is
wel het kapje van een winterpeen of van
een biet op een schoteltje water. In korte
tijd groeit daar dan een prachtige blad
plant uit op, mits er nog wel een klein
pruikje van het afgeplukte loof op het
kapje is blijven zitten. Eenvoudig en het
lukt altijd!
Uit een ongebrande pinda, verkrijgbaar
bij de dierenwinkel of de zaadhandel, kan
ook een mooie plant opgekweekt worden.
Stop de nootjes in een potje met aarde,
een beetje water geven en dan een plastic
zakje er omheen om een vochtig klimaat
te houden. Als het jonge plantje zo’n drie
cm hoog is kan het plastic eraf. Als de
plant volwassen is komen er gele bloemen
aan en de vruchten die daaruit komen
buigen zich weer naar de grond om zich
daar verder te ontwikkelen tot echte pin
da’s. Om ze te kunnen eten moeten ze wel
eerst gebrand worden.
Toch valt er natuurlijk
ook best wat op aan te
merken: het veronder
stelt een redelijke kennis
van zaken bij de lezer.
De arme argeloze die uit
pure liefde voor zo’n oud
schip het model van zijn
leven wil gaan bouwen
zal met dit boek zeker
heel wat wijzer worden,
maar hij zal er niet mee
uit de voeten kunnen.
Het is een uitgave van de
op maritiem gebied be
kende uitgever P. N. van
je aarde of als er op watten of een tissue
gezaaid wordt, bijvoorbeeld door er een
bord overheen te plaatsen. Steeds een
beetje vochtig houden. Als de tuinkers
zo’n 1,5 cm hoog is kan het bord eraf
gehaald worden. Na zo’n tien dagen kan
de tuinkers geknipt worden en opgegeten.
Het is bijvoorbeeld erg lekker op brood
met wat citroensap en suiker.
Op het eerste gezicht lijkt het allemaal zo eenvoudig,
maar er is een hoop behendigheid, tactiek en vooral
ervaring voor nodig om het spel goed te spelen.
Er zijn diverse spelvarianten, maar in vogelvlucht
komt het op het volgende neer. Er zijn twee partijen van
1, 2 of 3 personen. In het laatste geval heeft elke speler 2
boules, in de eerste twee gevallen ieder 3 boules. Er
worden meerdere ronden gespeeld. Een speler gooit een
klein houten balletje op een afstand die tussen de 6 en 11
meter van hem vandaan ligt. Vervolgens werpt hij z’n
eerste boule, die zo dicht mogeiijk bij het doel (het
houten balletje) moet komen. Nu mag de andere partij
gooien. Het is de bedoeling, dat zij met hun boule(s)
dichter bij het doel komen dan de boule van de eerste
speler. De tweede partij gaat met gooien door, totdat ze
inderdaad het dichtst bij liggen.
De rest van de boules worden bewaard tot de volgende
beurt. Nu gaat de eerste partij gooien, totdat zij een
boule hebben, die het dichtst bij het doel ligt. Daarna
partij twee, enzovoort. De partij, die als laatste nog
boules over heeft, mag proberen zijn eigen score te
verbeteren. Wanneer alle boules gegooid zijn, is de
1 ronde afgelopen. Degene, die het dichtst bij ligt, is
E vochtige watten of zelfs op de rug van een
ongeglazuurd spaarvarken of een andere
siervorm van ongeglazuurde klei of leem.
Van tuinkers kan ook heel goed een vorm
of een letter gezaaid worden. Het zaad
F moet afgedekt worden met een klein beet-
Ook sla kan vrij eenvoudig gezaaid wor-
f den in een plat kistje of een schaal. Het
fijne zaad kan het beste vermengd wor-
f den met wat scherp zand zodat het beter
t verdeeld wordt over het oppervlak. Jonge
kropjes kunnen telkens met wortel en al
I geoogst worden en opgegeten.
ven, kunnen veel ge
maakte, maar vrij hin
derlijke fouten en ana
chronismen worden
voorkomen, zodat het
model ook werkelijk een
historisch verantwoord
beeld van het oorspron
kelijke schip zal geven.
We kunnen dit boek ei
genlijk wel als ’bijbel
van de scheepsmodel-
bouw’ beschouwen. Han
dig zijn ook de woorden
lijsten van een fors aan
tal scheepstermen in zes
talen, die achterin het
boek zijn opgenomen.
Spiegel van het Franse
linieschip tweede klasse,
Le St. Philipe; 1721.
Ongetwijfeld zal de in
augustus aanstaande te
manifestatie
Sail ’80’
liefhebbers
zeilschepen
hoofdstad
Wie ooit aan de hand van
buitenlandse tekeningen
zal willen bouwen, wie
een buitenlands museum
(uiteraard ook vermeld)
bezoekt of wie in andere
dan Nederlandse boeken
iets wil nakijken, zal ze
al gauw op waarde we
ten te schatten.
Aan dit boek kleeft ei
genlijk maar één be
zwaar: de prijs. Die is
met negentig gulden be
paald niet laag, maar als
je ziet wat je daar voor
krijgt, 355 bladzijden
boordevol informatie en
op z’n minst zo’n 1500
tekeningen, valt het ei
genlijk nog best mee.
Een bezwaar van het overigens zo po
pulaire kinderspeelbadje (zo’n handig
opblaasbaar geval) is dat de bodem uit
een wel behoorlijk sterk maar vliesdun
stuk plasticfolie bestaat. De bodem van
het badje is dan ook precies even hard
(en ongelijk) als de grond waarop het
badje staat. Op grindtegels bijvoorbeeld
perst het met blote voeten weinig prettig
beloopbare) oppervlak yan de tegels zich
in de bodem van het badje door. Gewone
vlakke betontegels zijn wel mooi vlak,
maar onder het gewicht van het water
worden de voegen in de badbodem
’doorgedrukt’. Op een gazon doen zich
ook al problemep voor.
Behalve dat het ongerieflijk is: het kan
ook tot gaatjes, scheuren e.d. in de bad
bodem leiden. Het is daarom helemaal
niet zo gek om voor het kinderspeelbad
je een eenvoudige ’matras’ te maken. Die
hoeft echt niet zo zacht te zijn. Schuim-
plastic e.d. moeten trouwens ook ontra
den worden omdat het vochtig gewor
den materiaal klein ongedierte aantrekt.
Wat goed werkt: een op de diameter
van het badje gezaagd stuk watervast
triplex of (eveneens watervast) hard
board. Het verlengt de levensduur van
het speelbad en de bodem is wat ’vrien
delijker’ voor kindervoetjes en -billetjes.
Ook het voortreffelijke isolatiemateriaal
bestaande uit in twee lagen polytheen
geperste luchtbelletjes, aan beide zijden
voorzien van een laagje aluminiumfolie,
werkt voor dit doel uitstekend. Een bij
komend voordeel van dit materiaal: de
temperatuur van het water in het badje
zakt veel minder snel door de grond
terug.
Het tweede boek is nog
veel verser van de pers
en behandelt weliswaar
ongeveer hetzelfde on
derwerp, maar het is
heel anders van opzet.
Uit het kap/e van een winterwortel groeit
een leuk plantje
11,5
4,5
>0 448,9
iü 339.»
2 3,11
2 3,1
>0 130JJ -
Kindertuin in de vensterbank
een leuk plantje dat net als uienloof vers
door de sla geknipt kan worden.
Het plezierige is dat diverse dessins wandbekleding kunnen worden gecombi
neerd met een keuze uit de voorhanden zijnde gordijnstoffen. De fabrikant
spijkert de consument dus bepaald niet vast op een door hem bedachte combina
tie waaraan je je dan maar te houden hebt.
Voor wie ernaar op zoek wil: het is een produkt van Tropo in Veenendaal,
08385-23764, waar men ongetwijfeld verkoopadressen in de buurt kan opgeven.
Het is eveneens van
Duitse oorsprong, ook
goed vertaald en ten dele
bewerkt en verbeterd,
maar ten eerste is het
wat ruimer van opzet, en
ten tweede is het meer
een bundeling van aller
lei al langer bekende,
maar niet of moeilijk te
achterhalen kennis. Ken
nis die hier op een unie
ke, voor iedereen toegan
kelijke manier is gebun
deld en gerangschikt.
Dit ’Historische
Scheepsmodellen’ door
W. zu Mondfeld ontleedt
de oude schepen als het
ware, door stap voor
stap, in de volgorde die
bij de bouw van (model-
Jschepen logisch is, de
echte constructies met
hun diverse plaats- en
tijdgebonden variaties te
tonen en vervolgens,
waar nodig de model
bouw extra toe te lich
ten. Dit gebeurt met een
redelijk bondige tekst
maar een zeer groot aan
tal tekeningen. Het grote
voordeel hiervan is dat
ook de volslagen leek op
het gebied van de
scheepsbouw en -termi
nologie vrij eenvoudig
toegang tot deze materie
krijgt. Doordat allerlei
details zo grondig en per
tijdvak worden beschre-
K Tuinkers, ook wel sterrekers genoemd,
is erg leuk voor kinderen omdat het zo
snel opkomt en omdat het erg lekker is.
F Het kan bijna overal op gezaaid worden,
K op aarde, maar ook op een vochtige tissue,
houden
’Amsterdam
ontelbare
van oude
naar de
lokken.
Vooral vele model
bouwers, die daar van
nabij allerlei details en
schepen kunnen waar
nemen die vaak niet of
nauwelijks van bouwte
keningen te halen zijn,
en die bovendien uit de
sfeer van deze ’schepen
met een ziel’ weer de no
dige inspiratie zullen
opdoen voor het model
waar ze de komende
winter weer mee aan de
gang gaan.
Overigens zou de
maand juli je haast het
gevoel geven dat Sint Ni-
colaas eerder over drie
dagen te verwachten valt
dan over drie maanden.
En mede met het oog op
de door alle regen wel
wat waterige vooruit
zichten voor Amsterdam
Sail, is het wellicht goed
nu al wat boeken ter
hand te nemen die toch
de nodige inspiratie en
het nodige genot aan ou
de schepen kunnen
bieden.
Als eerste verscheen
enige tijd geleden ’Mo
delbouw van schepen,
16e en 17e eeuw’, van
Rolf Hoeckel. Dit is een
uit het (Oost-)Duits ver-
taald boek, dat goede in
formatie en waar naar
zijn geld biedt. Het boek
is goed vertaald en ver
zorgd en bevat vrij veel
duidelijke tekeningen,
waaronder twee losse
achterin (pas op dat ze er
in de boekhandel wel in
zitten als u het koopt!)
die het staand en lopend
want goed verduide
lijken.
j 1
■9
