achtergrond]
Generaal overwoog
coup in Zimbabwe
Hoe verstandig blijft Turks leger?
Ofc
DIRECTEUR IAEA OP GENÈVE-CONFERENTIE:
Moskou: atoom-
Uitgave Brits
euthanasieboek
opgeschort
Tegen Robert Moegabe
DDR-invitatie aan
Zuazo en Gueiier
Schmidt officieel
Vier doden bij
ontploffing in
Zweedse fabriek
Staking op komst
in San Salvador
strategie VS
krankzinnig
Fransen bedreigd
wegens bouw van
reactor voor Irak
mogen uit Bolivia
3
AUGUSTUS
DINSDAG 12
Vachtangov
Etalages
Arbat
Belletje
«SB
1980
BINNEN- EN BUITENLAND
I
omen
ever
ilib
mei
leeg
is vat
sureau
kende
vonin-
)0 wo-
(stand
blijkt
n het
at een
reente
il van
totaal
e hui-
an dit
kend.
(Van onze redactie buitenland)
GENÈVE. Een toene
mend gebruik van kernener
gie is onze enige hoop om te
overleven. Voor de ontwikkel
de landen is het de enige ma
nier om hun welvaart op peil
te houden, voor de ontwikke
lingslanden de enige manier
om economische vooruitgang
te boeken.
^oud
begin
ebben
utinel
j-iizrfc'
mort-
Igenfl
in op
zestig
ston-
maar
pos"
aims
I
(Van onze redactie buitenland)
(Van onze redactie buitenland)
ont-
i 10
het
it is
dat
ver-
igen
hui
slijk
de
nk in
schel-
voor
Walls gaf dat gisteren toe in een inter
view met een Brits omroepstation. Hij
vertelde ook dat hij in februari van dit
jaar aan de Britse premier Thatcher heeft
gevraagd de toen net in Zimbabwe gehou
den verkiezingen van „nul en generlei
waarde” te verklaren. Die verkiezingen
werden een overwinning voor Zimbabwes
huidige premier, Robert Moegabe.
Volgens Walls heeft Thatcher opzijn
(Van onze redactie buitenland)
STOCKHOLM. Bij een ontploffing in
een chemische fabriek in de Zweedse ha
venstad Helsingborg zijn gisteren vier
werknemers omgekomen. De vier slacht
offers waren aan het werk in een van de
gebouwen van het fabriekscomplex toen
een buiten geparkeerde tankauto bij het
vullen met fosfaatpoeder ontplofte. Door
de explosie stortte een muur van het ge
bouw in en werden de vier bedolven. Een
vijfde man raakte gewond.
(Van onze redactie buitenland)
LONDEN. De Britse vereniging voor
vrijwillige euthanasie Exit heeft de uitga
ve van een omstreden boekje over zelfdo
ding opgeschort. In het boekje zouden
pijnloze en doeltreffende methodes voor
zelfdoding worden aangegeven.
De opschorting volgt op de bekendma
king van de Britse justitie dat een onder
zoek is begonnen naar een verband tussen
de activiteiten van de vereniging en enke
le gevallen van zelfdoding. Hulp bij zelf
doding kan in Groot-Brittannië met maxi
maal 14 jaar gevangenisstraf worden be
straft.
verzoek niet gereageerd, maar Britse re
geringsfunctionarissen hebben laten we
ten dat premier Thatcher Walls monde
ling heeft laten meedelen dat ze er geen
behoefte aan had zijn verzoek in te wil
ligen.
Men zal de komende vier weken nagaan,
wat het verdrag heeft bijgedragen aan de
niet-verspreiding van kernwapens. Mor-
Ecklund zei gisteren, dat er op dit mo
ment naar schatting 50.000 kernwapens
zijn. Als men dit vergelijkt met de conven
tionele springstof TNT, betekent dit dat er
voor ieder mens op aarde drie ton TNT is.
slachting te duwen,” aldus TABS. Het
persbureau voegt daaraan toe, dat deze
„idiote stappen van de regering-Carter”
overigens eigenlijk niets nieuws zijn.
„President Truman van de VS dreigde al
in 1952 met atoomaanvallen op beperkte
schaal, en nu wordt deze waanzinnige
plannen nieuw leven ingeblazen.”
De Amerikaanse minister van Defen
sie Brown noemde de verandering in de
nucleaire strategie gisteren „geen breuk
met het verleden maar een evolutionaire
ontwikkeling”. De VS staan nog steeds
op het standpunt dat een kernoorlog een
ondenkbare catastrofe is, aldus Brown.
Het Falk Plan van Moskou vermeldde
de Ulica Vachtangova niet. Zou hij zijn
afgebroken, ten bate van de nieuwbouw?
Tien jaar geleden was de Vachtangov-
straat, hoe klein ook, in zeker opzicht
wereldberoemd. Andrej Amalrik placht
namelijk elk boek en elk stuk dat hij
schreef en vervolgens buiten voorkennis
van de Sowjetcensuur in het Westen uit
gaf, van zijn adres te voorzien: Vachtan-
govstraat, huis nr. 5. woning nr. 5. Dan
wisten ze waar ze hem zoeken moesten,
zowel zijn vijanden als zijn vrienden. In
februari 1970 hebben mijn vrouw en ik de
Amalriks (Andrej en Gjoezelj) in de Vach-
tangovstraat opgezocht, mede om hem het
eerste exemplaar in het Russisch van zijn
geruchtmakende essay „Haalt de Sowjet-
Unie 1984?” te overhandigen. En omdat
een misdadiger altijd terug gaat naar de
plaats van zijn misdrijf, besloot ik op een
avond te gaan kijken of de Vachtangov-
straat nog bestond, of dat hij, zoals het
Falk Plan suggereerde, met de grond ge
lijk was gemaakt.
komen
nderd.
ld een
appeld
plicht.
1 moe-
zekere
imen.
;en die
loet in
/er de
bedoe-
ie los-
Lidia Gueiier heeft volgens de minister
van Frankrijk een inreisvisum gekregen
en „zou elk moment kunnen vertrekken”.
Ook Zuazo zou volgens hem een vrijgelei
de voor het verlaten van Bolivia kunnen
krijgen als hij daarom zou vragen. Zuazo
zou zich volgens hem in een ambassade in
Bolivia hebben verscholen.
ha
len,
uur
lakt
gen
ngs
zijn
van
isatie
van
don-
Uni-
nder-
0.000
nder-
mdat
niet
:ao-
Rot-
de
ster,
/en-
?he-
op
een
vak
Ver-
27
van
de
sids-
ffKH-
inis-
ege-
een
idrijf
rker-
:ing"
mge-
ge-
take-
ge-
k en
ïllen
kor-
nsu-
Lek-
leeft
rden
i.
Als reden voor zijn verzoek noemde
generaal Walls dat „iedere Afrikaanse lei
der intimideert door middel van zijn aan
hangers, en die van Moegabe waren ver
domd beter dan die van wie dan ook”.
Tijdens een bezoek aan Sri Lanka heeft
secretaris-generaal Ramphal van het Ge
menebest kritiek op Walls geleverd.
„Wall’s verklaring bewijst hoe sterk de
druk was om de wensen van het Zimbab-
wese volk te frustreren, en hoe groot de
noodzaak is de vrijheid van Zimbabwe te
garanderen”, aldus Ramphal.
door Nico Scheepmaker
V
vend niet tegen hun taak opgewassen
blijken te zijn.
En die politici wekken niet bepaald de
indruk de zaken onder controle te heb
ben. De twee grote partijen, de conserva
tieve Gerechtigheidspartij van premier
Demirel en de Republikeinse Volkspar
tij van oppositieleider Ecevit, maken el
kaar bij voortduring uit voor alles wat
slecht is en de regering Demirel kon
vorige maand slechts in het zadel blijven
dankzij de steun van de zeer reactionai
re Partij van Nationale Redding. Wat de
precieze prijs voor die steun is, is niet
bekend. Wel lekte uit dat de leider van de
Partij van Nationale Redding, Embar-
kan, van premier Demirel toestemming
heeft gekregen voor het houden van
religieuze diensten in de Aya Sofia. Deze
eerste basiliek van het Byzantijnse ka
tholicisme werd in 1453 een moskee om
in 1930 door Kemal Atatürk, de grond
legger van de moderne Turkse staat, te
worden veranderd in een museum. De
concessie die Embarkan nu van Demirel
heeft weten los te krijgen heeft enorme
symbolische waarde: feitelijk gaat het
om het opzij schuiven van vijftig jaar
„Kemalisme”.
Behalve politiek staat het er ook eco
nomisch met de Turken niet best voor.
Op een beroepsbevolking van 16 tot 17
miljoen personen zijn er tussen de 4 en 5
PARIJS (AFP). In Frankrijk zijn vijf
firma’s, die betrokken zijn bij de bouw
van een kerncentrale die bestemd is voor
Irak, gisteren bedreigd met acties als zij
hun werkzaamheden niet staken.
De algemeen directeur van een van de
firma’s verklaarde gebeld te zijn door een
Comité ter Verdediging van de Islamiti
sche Revolutie. Zo wordt de omwenteling
in Iran doorgaans aangeduid. De man aan
de andere kant van de lijn had gezegd:
„Als u doorgaat met de constructie van
atoomwapens, zal dat u en uw personeels
leden in het ongeluk storten”. Hij herin
nerde aan de vernieling, in april vorig
jaar, van het hart van de reactor die voor
Irak bedoeld was. Deze aanslag was ver
richt in de buurt van Marseille.
De samenwerking tussen Frankrijk en
Irak bij de bouw van een kerncentrale
(Van onze redactie buitenland)
SAN SALVADOR. Naar schatting
500.000 Salvadorianen zullen deelnemen
aan de algemene staking die het Revoluti
onaire Democratische Front (FDR), waar
in alle oppositiebewegingen zijn verenigd,
van morgen tot vrijdag heeft uitgeroepen.
De regering heeft intussen de Nationale
Garde in staat van paraatheid gebracht.
Bij twee stakingen eerder dit jaar kwa
men minstens tachtig mensen om het
leven.
In San Salvador is de correspondent
van het Amerikaanse persbureau Associ
ated Press zondagmorgen het doelwit ge
weest van een moordaanslag. Acht pis
toolschoten misten echter doel. Het poli
tieke geweld in San Salvador heeft inmid
dels aan drie journalisten het leven ge
kost. Vrijdag kwam de Mexicaanse jour
nalist Ignacio Rodriguez door schoten om
het leven.
Uit San Salvador werden gisteren ver
der zeker 35 politieke moorden gemeld.
Linkse guerrillastrijders hebben hun acti
viteiten opgevoerd in verband met de ko
mende algemene staking.
Van die oude sfeer viel om twaalf uur
’s avonds niets meer te bespeuren. Er lie
pen maar weinig mensen op straat, en de
etalages hebben sinds het Sowjet-bewind
een face-lift ondergaan die ze onpersoon
lijk en ook schier onherkenbaar heeft
gemaakt. Vaak valt alleen uit de grote
(overdag nooit brandende) neonletters bo
ven de ruiten op te maken of men met een
PARIKMACHERSKAJA (kapper), een
REMONT OBOEVI (schoenmaker) of een
PRODOEKTY (levensmiddelenwinkel) te
doen heeft. Vitragegordijnen verhinderen
vaak dat je kunt zien wat zich daarbinnen
afspeelt, de etalages beperken zich in het
gunstigste geval tot wat bijpassende foto’s
of een stapel blikjes of lege dozen. Zo
levendig als de Arbat vroeger moet zijn
geweest, zo doods is hij tegenwoordig.
MONTEVIDEO (DPA-AFP). Hernan
Siles Zuazo, die de Boliviaanse verkiezin
gen van 29 juni won doch moest onderdui
ken vanwege de staatsgreep, en de inte-
rimpresidente Lidia Gueiier, die als ge
volg van deze militaire staatsgreep op 17
juli ten val werd gebracht, kunnen het
land verlaten. Dit bleek vannacht uit de
woorden van de Boliviaanse minister van
Buitenlandse Zaken, generaal Javier Cer-
ruto Calderon, die zich voor het bijwonen
van een conferentie van Latijnsameri-
kaanse ministers van Buitenlandse zaken
in Uruguay bevond.
voor Bagdad heeft al vaker kritiek opge
roepen. Met name Israel wees de regering
in Parijs erop dat Irak met de proefreac
tor en de voor het functioneren ervan
noodzakelijke levering van hoogverrijkt
uranium het vermogen verwerft om een
atoombom te construeren. Frankrijk
heeft daartegen ingebracht dat Irak er
mee akkoord is gegaan zich volledig te
onderwerpen aan de controle door de
Internationale Commissie voor Atoome
nergie.
Ik begon bij Hotel Praga, op het Arbat-
plein, waar Amalrik in 1970 van zijn ar
moedje een chocoladetaart had gekocht
om ons tweede bezoek luister bij te zetten.
Hij had de taart in de doos rechtop tussen
de dubbele ramen geklemd bij gebrek aan
een koelkast, vertrouwend op de tempera
tuur buiten, die ongeveer dertig graden
onder nul was toen. Daarna liep ik de
Arbat af, of beter: we liepen de Arbat af,
Sacha en ik, want ook hij wou nu die
Vachtangovstraat wel eens zien, die dank
zij Amalrik de eerste Moskouse straat was
waarvan hij de naam kende. De Arbat is
wellicht de meestbezongen straat van
Moskou. Niet omdat op de Arbat de brand
begon in 1943, die bijna heel Moskou in de
as legde, niet omdat de deftige houten
huizen in 1812 bij een nieuwe brand te
gronde gingen, niet omdat de grootste
Russische dichter Alexander Poesjkin er
op nummer 53 woonde, maar omdat het
vanaf de tweede helft van de 19e eeuw
Moskou’s belangrijkste winkelstraat was.
Het non-proliferatieverdrag is in maart
1970 in werking getreden. De 110 landen
die het inmiddels hebben ondertekend
hebben beloofd dat zij, voor zover zij
kernwapens hebben, die niet aan andere
landen zullen geven of hulp zullen verle
nen bij het produceren van kernwapens.
De niet-kernwapenlanden die het verdrag
hebben ondertekend, hebben beloofd
geen kernwapens te produceren of te
kopen.
BONN-MOSKOU. De Oostduitse par
tijleider en president Erich Honecker
heeft gisteren de Westduitse bondskanse
lier Helmut Schmidt officieel uitgenodigd
op 28 en 29 augustus een bezoek aan de
DDR te brengen. De bijeenkomst wordt
gehouden aan het Werbelliner Meer ten
noorden van Berlijn.
Gisteren heeft Honecker op de Krim
gesproken met de Russische partijleider
Leonid Brezjnjev. Hoewel in het officiële
bericht over de bijeenkomst niets werd
gezegd over de verhouding tussen Oost
en West-Duitsland twijfelen waarnemers
er niet aan dat dit een belangrijk onder
werp van gesprek is geweest.
Het Russische persbureau Tass heeft
gisteren gemeld dat de Westduitse inspan
ningen ten behoeve van de' ontspanning
tussen Oost en West volgens partijleider
Brezjnjev en premier Kosigin „de beslis
sende factor voor stabiliteit in Europa”
zijn. In verband met de tiende verjaardag
van het Russisch-Westduitse verdrag heb
ben de Russische leiders een boodschap
gestuurd aan de Westduitse president
Carstens en bondskanselier Schmidt.
De Britse onderminister van Buiten
landse Zaken Douglas Hurt zei dat over
de zaak van de nieuwe strategie „nauw
contact” is geweest tussen de VS en
Groot-Brittannië. Volgens Hurt heeft de
strategie het voordeel dat ze talloze men
senlevens spaart.
Intussen brengen hoge functiona
rissen van het Amerikaanse ministerie
van Buitenlandse Zaken minister Mus-
kie van dit departement op de hoogte
van de precieze Inhoud van de nieuwe
strategie. Zowals bekend maakte Was
hington de nieuwe strategie vorige week
bekend, zonder dat Muskie van tevoren
op de hoogte was gesteld. Volgens het
Witte Huis is dat „een abuis” geweest.
(Van onze redactie buitenland)
LONDEN. De onlangs afgetreden Zimbabwese opperbevelhebber, gene
raal Peter Walls, heeft ernstig overwogen deel te nemen aan een staatsgreep
om het aan de macht komen van Robert Moegabe te voorkomen.
De Oostduitse partijleider en president Erich Honecker (rechts) ontmoette gisteren op de Krim zijn Russische collega Brez/n/ev De komende
ontmoeting tussen Honecker en bondskanselier Schmidt van West-Duitsland was daarbij ongetwijfeld een belangrijk onderwerp van gesprek.
miljoen werklozen. De inflatie ligt boven
de 100 procent en bedroeg in februari
van dit jaar zelfs 133 procent. De Ameri
kanen hebben steeds geweigerd Turkije
als de zieke man van het Westen te
beschouwen en de westerse pers meldde
de afgelopen tijd dat het met de Turksp
economie weer iets beter ging. Die opti
mistische geluiden werden begin vorige
week echter gelogenstraft toen bleek dat
de Turkse handelsbalans in de eerste zes
maanden van 1980 een nog groter tekort
vertoonde dan in de eerste helft van
vorig jaar al het geval was.
Om te voorkomen dat de Turkse eco
nomie volledig instort zijn grote hulpbe-
dragen uit het Westen noodzakelijk. In
mei van dit jaar verstrekte het Internati
onale Monetaire Fonds een krediet van 3
miljard gulden, terwijl de westerse indu
strielanden, verenigd in de Organisatie
voor Economische Samenwerking en
Ontwikkeling (OESO) een maand eerder
al 2 miljard gulden ter beschikking stel
den. Nederland nam daarvan ruim veer
tig miljoen gulden voor zijn rekening.
Weliswaar is vorige maand enige vertra
ging gekomen in de besprekingen die in
Parijs worden gevoerd over de internati
onale reddingsoperatie ten behoeve van
Turkije, maar het is niet aannemelijk
dat die onderhandelingen stuk zullen
lopen. Daarmee zou het Westen zich ge
voelig in de eigen vingers snijden.
Dit zei Sigvard A. Ecklund, de direc-
teur-generaal van het Internationaal
Atoomagentschap (IAEA), gisteren in Ge
nève bjj de opening van de tweede toet
singsconferentie van het non-proliferatie-
yerdrag, dat de verspreiding van kernwa
pens moet tegengaan.
Evenals Ecklund legde ook VN-secreta-
ris-generaal Waldheim er de nadruk op,
dat non-proliferatie niet mag leiden tot
een vertraging van de ontwikkeling van
Jiet vreedzaam gebruik van kernenergie.
„Het principe van de gelijkheid van soeve
reine staten betekent dat alle landen in de
gelegenheid moeten worden gesteld, toe
gang te hebben tot en voordeel te trekken
niefs^ nucleaire technologie, aldus Waldheim
Volgens het Russische persbureau
TASS komt die strategie neer op het
dreigement Russische militaire bases in
één keer en gelijktijdig uit te schakelen.
Vorige week maakten de VS bekend
dat bij een eventuele atoomaanval door
de VS voortaan de nadruk zal komen te
liggen op militair-industriële complexen
in plaats van civiele doelen, zoals steden.
„Alleen krankzinnige militaristen kun
nen zulke plannen bedenken en goed
keuren. Ze hebben alle contact met de
realiteit verlorep en voor hun imperialis
tische streven zijn ze bereid de wereld in
de afgrond van een algemene nucleaire
MOSKOU. De Sovjet-unie
heeft gisteren de nieuwe Ameri
kaanse strategie voor nucleaire oor
log op beperkte schaal „bloeddor
stig en krankzinnig” genoemd.
Aha, daar was de telefooncel waarin
Anne, tien jaar geleden nog niet mijn
vrouw maar nu wel, in haar opzienbaren
de westerse maxi-jas zogenaamd even
had staan telefoneren, terwijl ik, minder
on-Russisch gekleed, om de hoek had ver
kend of de weg naar Amalriks huis vrij
van obstakels was: geen postende militia
voor de deur, of een dergelijke calamiteit.
Ik raakte nu, tien jaar later, fetisjist die ik
ben, de deur van de telefooncel even aan
waarin zij tenslotte enkele minuten had
doorgebracht, en sloeg daarna de hoek
om naar de Vachtangovstraat.
Ja hoor, dat was hem nog helemaal! Het
ziekenhuisje aan de overkant, en op num
mer 5 nog steeds die deur die naar een rij
openbare wc’s voerde. Hoe verbijsterd
waren we in 1970 niet geweest, toen we
met kloppend hart de deur van nr. 5
openstieten, denkend het huis te betreden
waar de Amalriks woonden, en toen bij
een toiletjuffrouw terechtkwamen! We
moesten de deur ernaast hebben, ook nu
weer. Binnen bleek niets te zijn veran
derd. We slopen twee trappen op, en ston
den voor de historische deur van apparte
ment nr. 5. Verdomd, daar zat nog steeds
dat aparte belletje, dat Andrej en Gjoezelj
voor zichzelf hadden aangebracht! Hun
naam stond er toen ook bij, op een kaart
je, wat toen, en nu ook nog, een grote
uitzondering was. Toch stond er ook nu
weer een naam bij: Antipova, in zeker
opzicht ook weer een literatuur-histori-
sche naam. Lara, de vrouwelijke hoofd
persoon in Pasternaks „Dokter Zjivago”,
heette door haar huwelijk met Antipov
alias Streljnikov immers ook Antipova!
Een andere kaart bevatte alleen de vijf
achternamen van vrouwen alle eindigend
op een -a’. Was het, een vrouwenclub ge
worden?
Daar stonden we nu. Ik stak een Mentos
in m’n mond toen Sacha voorstelde aan te
bellen bij Antipova, net te doen alsof we
niet wisten dat de Amalriks al jaren in het
Westen waren, en te vragen of Andrej
Amalrik hier woonde. Blijkbaar
overmand door emoties, maar het kan ook
zijn dat ik me in de Mentos verslikte,
kreeg ik toen een geweldige hoestbui, die
mooi weergalmde in het trappehuis. Haas
tig, van onszelf geschrokken, repten we
ons weer naar buiten...
in een boodschap aan de conferentie. Eck
lund en Waldheim zijn het er over eens,
dat dit vreedzaam gebruik van kernener
gie echter geen wegbereider mag zijn voor
de verspreiding van kernwapens.
Waldheim zei verder ervan overtuigd te
zijn dat alle delegaties op de conferentie
het gezamenlijk verlangen hebben ervoor
te zorgen dat het non-proliferatieverdrag
door zoveel mogelijk landen wordt geac
cepteerd.
Turkije vormt door zijn ligging een
van de hoekstenen van de westerse mili
taire verdediging. De Turkse rol binnen
de NAVO is nog aanzienlijk belangrijker
geworden na de machtswisseling in Iran
en de bezetting van Afghanistan door de
Sovjet-Unie. De Turken hebben de
NAVO-partners dan ook zeer aan zich
verplicht door in maart van dit jaar het
akkoord over de NAVO-basis in hun
land met vijf jaar te verlengen. Niet voor
niets hebben de Amerikanen het embar
go op wapenleveranties aan Ankara, dat
gold sinds de Turkse interventie op Cy
prus, opgeheven. En dat brengt ons te
rug bij de rol van het Turkse leger.
Velen vrezen zoals gezegd, dat de mili
tairen de macht naar zich toe zullen
trekken, wanneer de politici niet in staat
blijken ’s lands moeilijkheden op te los
sen. Het is echter zeer de vraag of het
zover zal komen. In een interview met
een aantal vooraanstaande Westeurope-
se kranten maakte een van Turkijes
machtigste industriëlen, Vehbi Koe, dui
delijk hoe belangrijk het voor zijn land
is om toe te treden tot de Europese
Gemeenschap. De EG van haar kant zal
echter, zoals de zaken er nu bijstaan,
nimmer een door militairen geregeerd
Turkije in haar midden aanvaarden. Het
zou daarom van het Turkse leger uiterst
onverstandig zijn om de staatsmacht
formeel van het burgerbewind over te
nemen. Welbeschouwd is het bovendien
maar de vraag of gezien de rol die het
leger in grote delen van het land speelt
de militairen nu al niet een zeer groot
deel van de feitelijke macht in handen
hebben.
scha-
anlei-
i tele-
iaand
mver-
leling
3 On
at de
rg te
er de
ndin-
foon-
s van
trijfël
gen zal minister Van der Klaauw van
Buitenlandse Zaken het Nederlandse
standpunt toelichten. In Nederlandse de-
legatiekringen is men overigens niet erg
optimistisch over het welslagen van de
conferentie. Gewezen wordt op het feit
dat sinds de eerste toetsingsconferentie in
1975 weinig concrete resultaten zijn
geboekt.
(Door Ronald Frisart)
De burgeroorlog in Turkije is niet uitgebroken, maar heeft langzaam
bezit genomen van het land.
Dat proces is nu al een jaar of tien aan de gang en momenteel is iedereen
het er wel over eens dat er inderdaad sprake is van een soort van
burgeroorlog.
Eind vorige week bereikte die een
nieuw hoogtepunt. In de stad Adana
veroordeelde een militair tribunaal 22
mensen ter dood wegens deelname aan
de bloedige rellen die in decembér 1978
in Kahramanmaras, in het oosten van
het land, plaatsvonden. Het proces dat
vorige week ten einde liep, was het
grootste uit de Turkse geschiedenis. In
totaal stonden 900 mensen terecht.
Het politieke geweld, dat in Turkije al
jaren woedt, beperkte zich aanvankelijk
tot de universiteiten. Later verspreidde
het zich over het hele land en de laatste
tijd richt het zich vooral op politieke en
sociale kopstukken. Grote beroering
ontstond nog geen maand geleden toen
oud-premier Nihat Erim werd doodge
schoten, terwijl tienduizenden arbeiders
het werk neerlegden toen de populaire
vakbondsleider Kemal Turkler, drie da
gen na de aanslag op Erim, werd ver
moord.
Om het politieke geweld te bestrijden
is de uitzonderingstoestand uitgeroepen
in 20 van de 67 provincies meer dan de
helft van de Turkse bevolking valt onder
de uitzonderingsmaatregelen. Het leger
heeft zich echter nog niet zoals eerder
in 1961 en 1971 laten verleiden tot het
plegen van een staatsgreep. Wel hebben
de militairen dreigend laten weten dat ze
zullen ingrijpen wanneer de politici blij-
hoop op overleven”
Kernenergie enige
