5
O
I
Mi
tl
.1 N E L EI
f. E E N
raWer womngf^H^
i
lp*
er
ONT»
pik
dB
■1 .Ml
M
)au
ft X t E
arrest X XT
l
R
OlJttKRS
Ijf
K I X JHIREX '2th,.
I
t
p «II
J "I
Door Theo van der Kaaij
Naam noemen
a
2
3
4
IQ
al
Ondeugdelijkheid”
De zorgeloosheid waarmee geldbeleggers gewend zijn hun peperdure luxe
appartementen vaak meer dan een jaar leeg te laten staan is op 2 april
jongstleden op slag verdwenen. Een grote groep krakers verschaft zich toegang
tot 47 van de 52 flatjes aan de Prins Hendrikkade, schuin tegenover het
Centraal Station. Eigenaar: Exploitatiemij Huizenbouw BV Amstelveen. Gemid
delde kostprijs: 300.000 gulden. De schrik slaat de vijf legale bewoners om het
hart als zij zien hoe de krakers het keurige appartementencomplex langzaam
maar zeker ombouwen tot een bastion: P.H.-de Luuks, het jongste prestige-
objekt van de gezamenlijke Amsterdamse kraakgroepen.
Donderda
zaam op gang. Over de bouwputten van het Centraal Station snellen de
eerste forensen huiswaarts. Ogenschijnlijk een dag als alle andere. Twee
honderd ->* i■- -*-
groe
met een cirkelzaag bewerkt: het elite-corps van krakend Amsterdam graaft
zich in. De strijd kan beginnen.
i8
SIER
X.".
ff 't
1
11 Zjei
o
A
,4,,
Men gaat zitten en wacht met spanning
na
Cel is geen
oplossing
F
I
voor onze
wonmgnoo
i
i'
'f
en be
ien
?nvai
tie va
innen
de
an
iwen.
sen
Jiten
i last
een
I een
Het
rken
Üj/ZIJ
ijden
ontvouwd. De protestmars naar de pan
den aan de Prins Hendrikkade kan be
ginnen.
ge mensenslurf zich in de richting van het
stadhuis.
Even lijkt de zaak niet geheel volgens
scenario te verlopen. Een politiedame in
een blauw busje heeft een straat die in de
route is opgenomen, geblokkeerd. Rustig
Met als laatste poging de politie op af
stand te houden ..De cel is geen oplos
sing voor de woningnood.
3,
g
ling,
jaan
ikele
chts-
ig-
t vet-
>35
gracnten staan ae bewoners van ae riante,
dure appartementen geamuseerd in het
raam. Een glas wijn in de hand. Op de
groote Keyser huilt een sirene. Een aantal
van de jongeren steekt een vuist omhoog
naar de bezetters van het sneeuwballen
wit gemaakte krakersbastion als blijk van
ondersteuning. Via de Vogelstruys, het
Koningsplein en het Spui beweegt de lan-
plein voor de kerk, op de Keizersgracht
wachten vier politiemensen te paard op de
dingen die komen gaan. „Stillen (recher
cheurs*) mengen zich in alternatieve outfit
onder het grotendeels jeugdige publiek.
Even lijkt het of het eind van de jaren
zestig is teruggekeerd. Het is half acht.
Alsof het een echt ouderwetse happening
De krakers van de Prins Hendrikkade
komen niet uit de lucht vallen. Er zijn
bekende gezichten bij, eerder gesigna
leerd bij de affaire Vondelstraat, de
Groote Keijser en de blokken gekraakte
sloopwoningen in de Staatsliedenbuurt.
Laatstgenoemde huizen werden verla
ten toen de gemeente duidelijk maakte
dat onmiddellijk met de sloop en nieuw
bouw van betaalbare huizen gestart zou
worden, hetgeen trouwens nog niet ge
beurd is. Niet enkele tientallen individu
ele personen, maar wat doorgaat voor
een brede beweging van kraakgroepen
in de hoofdstad wenst de vinger krachtig
te leggen op een mistoestand waaraan
steeds voorbij was gegaan: de langduri
ge leegstand van een groeiende reeks
dure appartementen. Het zouden er al
“cll legale ucwuiici. „liet VUH1110 ie vvuuo-
waar op donderdag twee weken geleden
uitgesproken, maar pas op vrijdag bete
kend. En dat wil zeggen dat het ultimatum
niet vandaag, maar pas morgen afloopt.”
Een uur later is de Prins Hendrikkade
grotendeels verlaten. Slechts een handje
vol doorzetters ligt in een slaapzak te
wachten.
Llt-L lis UJI11X.C1 VJCIlLlLll CIC UCblClUUoJCb
den tot vóór de gebarricadeerde vesting:
Er zijn nog genoeg kostbare spullen in het
pand die naar elders verhuisd moeten
worden. De pers mag een kijkje nemen in
het appartementengebouw zeggen de kra
kers toe. Haastig trekken ze toezeggingen
in. Lijsten met krakers-gezinde media
worden opgesteld. Er wordt scherp gese-
VOU.WDOcK.Jc gcHlciciKl. riet ITlOet een gUl-
den kosten om die waarheid te mogen
Geduldig sluiten de gelederen zich.
Meisjes met kort haar delen pamfletten
Uit AT^OOF HiPETAYlAYl diA willoïl hop Ho
>ede
likke:
tief
ïidirl
van
tot
1
Amsterdamse kraakgroepen verkeren in
verhoogde staat van paraatheid. Zowel in
de Groote Keyser aan de Keizersgracht
als in het gekraakte pand met luxe appar
tementen aan de Prins Hendrikkade wo
nen meer mensen dan normaal. Twee
weken geleden heeft de president van het
Amsterdamse Gerechtshof,
hoff-Mulder in Kort Geding
de krakers van de Prins Hendrikkade hun
ri»nte behi-iizi-TMT binnen veertien dapen
Op 1 juli komt de zaak in beweging. De
eigenaar van de 47 gekraakte flats en
vier legale bewoners spannen een kort
geding aan tegen dertien met naam en
toenaam genoemde illegale bewoners.
Het is zeven uur. Terwijl toeristen zich
verdringen om de kassa’s van de rederijen
om een rondvaart door de Amsterdamse
grachten te maken en het winkelend pu
bliek zich door de Kalverstraat en de
Nieuwendijk begeeft, groeit het aantal
svmiDhatisanten van de kraakbeweging
de ongeveer vijfhonderd meter lange stoet
zich langs de smalle gracht in beweging:
in de richting van het eerste prestige-
Ogenschijnlijk bemoeien gemeente en
politie zich nergens mee, de krakers
wordt geen steen in de weg gelegd. Half
juni is voor een van de oorspronkelijke
flatbewoners de maat vol. Hij stuurt
minister Wiegel een telegram met daarin
de volgende tekst: „Ik vermoed dat er
geen beleid is en dat alleen krakers bij
dit bange, laffe gemeentebestuur mee
tellen. In dit flatgebouw mogen krakers
ongestraft legale bewoners alsmede hun
werkgevers schriftelijk en telefonisch
bedreigen. Alles barricaderen en er een
lecteerd. Want er moet objectief geschre
ven worden vindt de PH-groep. En met
volle inzet vóór de kraakbeweging. „Pers
conferenties worden aangekondigd en
dan weer even plotseling afgelast. Het uur
van de waarheid is nabij. Het is kwart
voor twaalf.
kopers komen opdagen. Voor de luxe
appartementen op de P.H.-Kade komt
deze oplossing te laat. Gretig nemen de
illegale bewoners de comfortabele flats
in gebruik, bestaande voorzieningen
worden aangepast, veiligheidsmaatrege
len genomen en wat te voorzien was:
conflicten met de vijf legale bewoners
blijven niet uit.
«te
meer dan 1100 zijn, vrijwel altijd van alle
gemakken voorzien en daardoor in prijs
dichter bij de drie dan de twee ton. Er is
alleen nauwelijks belangstelling voor
sinds de huizenmarkt als een kaarten
huis in elkaar stortte. Het interesseert de
opdrachtgevers voor de bouw van dit
soort flatjes geen zier. Huizenbouw is
een soort van geldbelegging en kortere
of zelfs langere leegstand doet dan niet
ter zake.
De verhouding met de krakers ver
slechtert zienderogen. Ondertekend met
„De gezamenlijke Amsterdamse kraak
groepen’' kregen de legale bewoners al
eens een briefje in de bus met de tekst:
Burgemeester Polak heeft een opval
lende reactie op de uitspraak van de
rechter. Na de ontruiming krijgt de eige
naar van de appartementen twee maan
den de tijd om voor „reële bewoners” te
zorgen. Zijn die er niet, dan komt er een
vorderingsprocedure om urgent wo
ningzoekenden aan een onderkomen te
helpen. Diverse juristen hebben de ge
meente gewezen op de mogelijkheden
van vordering. Het vorderen van de flats
wordt door de krakers toegejuicht, maar
zij laten tevens weten er niet aan te
denken te vertrekken. Zij brengen het
hele complex in korte tijd in staat van
verdediging. Er worden beschuldigin-
het ontbreken van een geluidsinstallatie
en het verkeerslawaai aan de overkant
van de Prins Hendrikkade gaan hun
woorden echter voor het grootste deel van
de mensen verloren.
mH
anderen vanwege de aantasting van het
gebruiksrecht van de gemeenschappelij
ke ruimten. De rechter, die persoonlijk
een kijkje neemt in de gekraakte flats,
bepaalde dat de eisers eerst moeten be
wijzen dat de gedaagde krakers ook
inderdaad in het pand wonen. Een naam
zal dan voldoende zijn. Het deze week zo
smadelijk afgedropen raadslid Pelle
Mug wordt ervan beschuldigd minstens
een naam van de krakers aan de legale
bewoners te hebben doorgespeeld. Op 31
juli is het zover: de rechter bepaalt dat
de krakers de appartementen dienen te
ontruimen binnen veertien dagen. In be
roep gaan tegen deze uitspraak is niet
mogelijk en aan het vonnis wordt toege
voegd dat hulp van de politie bij de
ontruiming kan worden ingeroepen.
genuurae vrdciiiwdgcn worat ei opgei oe-
pen tot strijd door de woordvoerders van
de kraakbeweging. Brieven en pamfletten
worden voorgelezen. Als het weer over de
arrestanten van de Vogelstruys gaat gal
men woorden als isolatie, fascisme en
folter door de lucht. Langzaam dunt de
groep toebehoorders uit. Alsof het een
gewone zomeravond is doen de café’s op
De eerste eist ontruiming vanwege
schending van het eigendomsrecht, de
maar enkele uren weg. Amsterdam gonst
van de geruchten. In de cafés speculeren
krantelezers over ontruiming van het
De krakers maken het gebouw moei
lijk toegankelijk, stellen pasjes in. bren
gen barricades aan, halen muurtjes om
ver om ze ergens anders weer op te
bouwen, stellen de lift buiten werking,
maken van de brandalarminstallatie een
alarminstallatie voor zichzelf en zouden
volgens de legale bewoners al voor een
paar honderdduizend gulden vernield
hebben.
Ondanks alle bemiddelingspogingen
van de laatste paar dagen ziet het er niet
naar uit dat de krakers P.H.-de Luuks
vrijwillig zullen opgeven. In een verkla
ring wordt het rechtbankproces „on
deugdelijk” genoemd en „voor de zo
veelste keer wordt hiermee door de
overheid aan speculanten de helpende
hand toegestoken.” De kraakbeweging
wijst op de 70.000 woningzoekenden die
Amsterdam rijk is en een burgemeester
die met een nieuwe ontruiming probeert
„het failliete beleid te verhullen”. De
eisen naar de overheid toe zijn toeges
pitst op vijf punten: - geen anti-kraak-
wet; - geen gewelddadige ontruiming
P.H.-Kade; - vorderen nu; - arrestanten
van eerder ontruimde „Vogelstruys"
vrij; - snel, veel en betaalbaar bouwen.
een steenworp afstand van het „grote ge
beuren” zaken. Niet voor iedereen welis
waar, maar vaste klanten en vertegen
woordigers van de media krijgen zonder
moeite toegang. Enkele legale bewoners
volgen op een steenworp afstand van hun
inmiddels tijdelijk verlaten behuizing de
M .O InH F: fPfW. S tn A3
De zorgeloosheid van de eigenaren
heeft nu plaatsgemaakt voor angst. Be
nauwd voor nieuwe kraakacties wordt
gezocht naar andere vormen van bewo
ning. Bij particuliere woningbureaus in
geschreven personen worden geselec
teerd en uitgenodigd hun intrek in de
flats of woningen te nemen. Meestal te
gen minimale vergoeding, maar wel met
een opzegtermijn van een maand, want
gesteld dat er toch nog onverwachte
i
"4 - pg;
gen door de politie geuit als zouden zij
hiervoor bouwmaterialen in de stad heb
ben gestolen. De politie heeft geconsta
teerd dat lasapparaten, dekzeilen, pers
luchtcilinders, rijplaten, ijzeren staven,
hekken en gereedschap de gekraakte
appartementen worden binnengebracht.
Keyser. Het is een wat tamme bedoening.
Behalve het tromgeroffel in de voorste
gelederen van de rij mensen is er nauwe
lijks sprake van een luid protest tegen de
woningnood in onze hoofdstad. Een deel
van het publiek beperkt zich tot het scan
deren van de tekst „arrestanten Vogel
struys, vrij nu” of „M.E., weg ermee.”
Alloon aan dni
kwartier later is het einddoel bereikt.
Wat een apotheose had moeten worden
zakt binnen dertig minuten als een pud
ding in elkaar. De bewoners van het dicht
getimmerde pand die zich boven op het
dak bevinden proberen de zesduizend
man dertig meter lager voor een strijd
tegen de gevestigde orde inspireren. Door
„Hierbij delen wij u mede dat elke ver
dere poging uwerzijds om de bewoners
van het door ons gekraakte gebouw
Prins Hendrikkade 77-82 publiekelijk in
een onjuist licht te stellen, te hinderen of
te intimideren op passende wijze door
ons zal worden beantwoord.”
«wv».
grote puinhoop van maken. Dit alles en
nog veel meer kan in dit flatgebouw.
Financieel zijn wij al naar de bliksem,
maar eerdaags psychisch ook. Kwestie
voor ons bloedserieus. Daarom laten we
knokploegen binnenkort hun gang gaan.
Ons geduld is echt op. Dringend uw
reactie. Namens legale bewoners"
MM#
'S-
WW
■f'' Wis
■*A‘-