Praagse lente in
Documentaire over
drama-vorm op tv
Stichting Focus
radio-tips
radio-tips
programma's van
radio en televisie
w
Kiekeboe
tv wnavond
De schat van Mata Hari
RADIO DONDERDAG
TV WOENSDAG
TV DONDERDAG
I
15
WOENSDAG 20 AUGUSTUS 1980
Ook gehandicapten willen zelfstandigheid
Il
RTV
(Van onze RTV-redactie)
(Niet zo vlug1^)
HILVERSUM, In de nacht van 20 op 21 augustus 1968
vielen de troepen van de Sovjet-Unie en zijn partners in het
Warschau-Pact (met uitzondering van Roemenië) Tsjecho-
Slowakije binnen om een einde te maken aan de zogenoem
de „Praagse lente”. Onder de titel „Praag augustus ’68”
zendt de NOS vanavond een gedramatiseerde documentaire
uit over deze gebeurtenis. De bijna twee uur durende film
werd gemaakt door de Britse Granada-televisie.
InderdaadI Gerrit öot1
Zogezegd verdronken in de
Amsterdamse grachten,
maar
Die twee zijn terug bij
hun positieven!
Pdk zijn pistool,
_bdlthdiar1 J
CAL
Dat deed me goed,
-J Gerrit Bol 1
2
V)
<D
0)
E
Dat weten wy al lang
En ook dat je bij
Wagersma het schilderij
gestolen hebt Maar ik
had je hier met zo vlug
verwacht
FTi
70
1 Toon1 Nu ben ik meester van de
65, situatie1
p’
I -E77
en
en
van
NEDERLAND I
21.00
serie.
Dat Dubcek als eerste secretaris
van de partij aan de macht kwam
kon verklaard worden uit de wil tot
hervormingen, die leefde bij een
aantal leidende Tsjechische partij
functionarissen, die daarvoor bij
het partij kader overigens lang niet
altijd begrip vonden. Ook het stre
ven van de Slowaken naar culturele
autonomie en emancipatie uit de
feitelijke Tsjechische overheersing
speelden daarbij een rol.
18.55 Journaal.
18.59 Van gewest tot gewest.
Documentaire. 19.45 Journal 3. 20.00
Journaal. 20.15 Duell (Duel), speel
film. 21.40 Documentaire film. 22.25
Jazzmagazine.
'België (Ned.)
NET I
18.30 Poppenfilmserie. 18.35 Jeugd
serie. 19.00 Slapstick. 19.05 Informa
tief kinderprogramma. 19.35 Mede
delingen en Morgen. 19.45 Journaal.
20.10 Showprogramma. 21.00 Spel
letjes, tv-spel. 21.50 Tv-portret. 22.40
Journaal.
programma. 18.10 Informatief pro
gramma. 19.15 Aktualiteiten. 19.45
Licht programma. 20.00 Journaal.
20.15 Reportage. 21.00 Cabaretpro-
gramma. 21.45 Reportage. 23.00 Der
aufrechte Gang, tv-film. 1.00 Jour
naal.
Rock tempel- KRO. Vanavond
om 22.02 uur via Hilversum 3. Cen
traal in deze uitzending staat de
Engelse solo-artiest Johnny G. Hij
treedt immer alleen op, met eigen
gitaar- en mondharmonicabegelei-
ding. Met zijn voet bedient hij dan
nog een base-drum. Zijn muziek is
beïnvloed door tal van verschillen
de stijlen: reggae, rock, country,
Caraïbische en vooral bluesmuziek.
Het resultaat van dit mengsel is een
geheel eigen muziekvorm, die mis
schien vergeleken zou kunnen wor
den met de muziek van Jona Lewie.
Naast Nederland zenden België,
Nieuw-Zeeland en Korea de docu
mentaire vandaag uit. Engeland
deed dat al gisteren. Aan de tot
standkoming van het filmwerk
heeft als adviseur meegewerkt Zde-
nek Mlynar, destijds secretaris van
het Centrale Comité van de commu
nistische partij van Tsjecho-Slowa-
kije, die behoorde tot de groep men
sen die samen met Alexander Dub
cek werden gearresteerd en naar
Moskou werden overgebracht.
werden Mlynars herinneringen op
de band vastgelegd door Eva Ko-
louchova (een van de producers en
zelf Tsjechische ballinge). Ze vorm
den de basis voor het script, dat
verder werd aangevuld met docu
menten die tot dusver nog niet in
het Westen waren gepubliceerd.
(Nederland 1 om 19.45 uur).
Globaal- NCRV. Morgenmiddag
om 14.02 uur via Hilversum 1. Gast
van de week is zangeres Corrie Ko-
nings. Zij werkte zich in de tweede
helft van de jaren zestig op tot de
provinciale zangtop van Noord-
Brabant. Ze ging samenwerken met
de groep „De Rekels” en behaalde
daarmee enorme successen met
platen als „Huilen is voor jouw te
iaat”. Na haar vertrek bij De Rekels
ging ze verder in de lichte muziek
wereld, maar nu als soliste.
1 SUïSk
IM»
Een van hen is de ernstig gehandi
capte Marjan van der Pol, die jaren
lang in Het Dorp bij Arnhem ver
bleef, maar sinds enkele maanden
haar eigen woonruimte in Almere-
Haven heeft. Marjan gaat vanuit
haar nieuwe omgeving dagelijks
naar haar werk in Hilversum. Zij
regelt, vrijwel alles zelf. Alleen het
klaarmaken van het avondeten kost
haar na de dagelijkse arbeid teveel
tijd. Daarom maakt zij gebruik van
de zogeheten ADL-assistentie, deze
afkorting staat voor Algemene Da
gelijkse Levensbehoeften.
Een intercomsysteem maakt het
voor de bewoners van Fokus-wo-
ningen mogelijk 24 uur per etmaal
een beroep te doen op hulp in de
vorm van wassen, aan- en uitkle
den, maaltijden e.d. Het grote ver
schil met de situatie in de meeste
verpleegtehuizen is dat de assisten-
tieverleners niet ongevraagd de
woonruimte van de gehandicapten
betreden. Alleen als nadrukkelijk
De inval van de Warschau-Pactle-
gers vond plaats onder het mom
van hulpverlening aan onze com
munistische vrienden”, zoals ook
twaalf jaar eerder in Hongarije was
geschied en twaalf jaar later in Af
ghanistan zou plaatsvinden. De
aanleiding voor de invasie was dat
in de jaren ’60 het verzet groei
de tegen het strenge bewind van
Antonin Novotny, leider van de
communistische partij en sinds
1957 ook president van Tsjecho-Slo-
wakije. In januari 1968 werd hij ten
val gebracht. Hij moest zijn partij-
functie overdragen aan de minder
dogmatische Alexander Dubcek en
in maart werd Ludvik Svoboda tot
zijn opvolger als president aange
wezen.
IKON-programma
van Troje” staat
tegemoet te komen. Zo luidt de filosofie van de Stichting Fokus
Nederland. Aan het werk van deze sinds 1974 opererende particuliere
organisatie besteedt Veronica vanavond aandacht in een televisiedo
cumentaire.
De 40 minuten durende eigen pro-
duktie dient als ondersteuning van
een grootscheepse actie die de stich
ting Fokus maar liefst negen mil
joen gulden in het laatje moet bren
gen. Al dat geld is nodig voor het
opzetten en begeleiden van projec
ten die Fokus voor de komende
twee jaar op stapel heeft staan.
Begin juni is het eerste van die
projecten in Almere-Haven in ge
bruik genomen. De zogeheten Fo-
kus-woningen zijn daar betrokken
door gehandicapten die geruime
tijd waren aangewezen op verzor
gingscentra en verpleegtehuizen.
Hoe goed bedoeld de hulp daar ook
doorgaans is, de gehandicapten
kunnen er niet echt volledig een
eigen leven leiden. In een eigen
woonomgeving voelen zij zich stuk
ken gelukkiger. Dat is in ieder geval
de ervaring van de gehandicapten
die in de Veronica-documentaire
een rol spelen.
NET II
22.10 Documentaire
Klassieke muziek.
DUITSLAND II
18.20 Zum kleinen Fisch, tv-serie.
19.00 Journaal. 19.30 Amusements
programma. 21.00 Aktualiteiten.
21.20 Aktueel magazine. 22.05 Docu
mentaire film. 23.10 Journaal.
Zo ontstond, wat later genoemd
werd, de Praagse lente, die zich
uitte in een grote mate van pers- en
organisatievrjjheid. Nog niet eens
zozeer in concrete hervormings
plannen op staatkundig en econo
misch terrein, maar toch dreigde dit
alles naar de opvattingen van de
Russische leiders uit te monden in
een herstel van de parlementaire
democratie, het prijsgeven van de
monopoliepositie van de partij en
heulen met het westen. Daarom
moest er hun inziens worden inge
grepen.
Laat op de avond van de 20ste
augustus 1968 vielen de troepen van
het Warschau-Pact Tsjecho-Slowa-
kije binnen en bezetten het hele
land. Van toen af werden de ver
worven vrijheden geleidelijk terug
gedrongen, de persvrijheid werd af
geschaft, de medezeggenschap van
de arbeiders in de bedrijven werd
ongedaan gemaakt en de kunste
naars voor zover nog niet ge
vlucht werden gelijkgeschakeld.
De Praagse lente was voorbij.
Dubcek, haar symbool, werd teza
men met een twaalftal andere leden
van het presidium van de commu
nistische partij door de Russische
veiligheidsdienst (KGB) gearres
teerd en naar Moskou getranspor
teerd. Daar kregen ze van de Russi
sche partijleider Brezjnjev te ver
staan dat ze naar hun land konden
terugkeren, waar ze dan in feite
Russische stropoppen zouden wor
den. Zouden ze weigeren, dan ris
keerden ze een enorm bloedbad. Ze
kozen voor het eerste.
Breqnev greep de inval in Tsje-
cho-Slowakije aan om de zoge
noemde Brezjnev-doctrine af te
kondigen, hetgeen inhoudt dat de
Sovjet-Unie zich het recht toekent
ook zonder een daartoe strekkend
verzoek in te grijpen in socialisti
sche broederlanden als daar naar
de mening van de Russische rege
ring het bestaande politieke stelsel
gevaar zou lopen.
Dubcek bleef na zijn terugkeer op
27 augustus nog wel in functie,
maar werd langzaam uit de partij
gewerkt. In 1970 werd hij als lid van
de partij geschorst en werd tenslot
te ambtenaar bij het bosbeheer.
De documentaire heeft Granada
ongeveer een miljoen gulden ge
kost. De inval is voor de film op
nieuw in scène gezet, nu echter in
het Engelse Manchester, compleet
met exact nagemaakte T-54-tanks,
zoals die in de nacht van 20 op 21
augustus Praag binnenrolden.
Zdenek Mlynar, secretaris van
het Centrale Comité van de Com
munistische Partij werd na zijn te
rugkeer in Praag uit de partij gezet.
Hij sloot zich aan bij de dissidenten
en was in 1977 een van de oprichters
van Charta ’77, de dissidentenbewe
ging die zich inzette voor de hand
having van de mensenrechten. In
1978 kon hij, dankzij bemiddeling
van de Oostenrijkse regering, een
uitreisvisum krijgen en vestigde
zich in Wenen. Op verzoek van Gra
nada heeft Mlynar als adviseur ge
fungeerd. Dit was een waarborg
voor de authenticiteit van het pro
gramma, want aan de Granada-pro-
ducers vertelde Mlynar voor de eer
ste maal tot in de 1 leinste details de
hele gang van zaken. Ook de gehei
me „onderhandelingen” in het
Kremlin komen uitvoerig aan de
orde. Meer dan twintig uur lang
21.20 Taking off 1971, speel
film.
22.55 Veronica’s agenda.
23.02 TELEAC: Algemeen
V oorlichtingsprogramma
Najaar 1980.
23.37 NOS: Journaal.
DUITSLAND I
17.50 Journaal. 18.00 Muzikaal pro
gramma. 18.10 Das Hotel in der Du
ke Street, tv-serie. 19.15 Aktualitei
ten. 19.45 Licht programma. 20.00
Journaal. 20.15 Match, tv-spel. 21.45
Cultureel magazine. 22.30 Aktuali
teiten. 23.00 Sport.
DUITSLAND II
18.20 Kwis. 19.00 Journaal. 19.30 Ge-
gen den Wind, tv-serie. 20.15 Aktueel
magazine. 21.00 Aktualiteiten. 21.20
(Van onze RTV-redactie)
HILVERSUM Een gehandicapte heeft dezelfde wensen als ieder ander
mens: zelfstandig te kunnen leven, wonen, werken. Ook financieel onaf
hankelijk zijn en een privé-leven kunnen leiden. En dit alles dan temidden
van zijn valide medeburgers. Het is de plicht van de maatschappij aan deze
wensen 1
STAD/RADIO AMSTERDAM
12.00 Aktualiteiten en muziek. (Zie
maandag). 17.00 Aktualiteiten en
muziek. (Zie tot 18.00 uur woens
dag). (18.05 Marktprijzen van groen
te en fruit. 18.15 STAD-senior. Twee
wekelijks programma voor ouderen.
18.20 Klaaglijn, bel 719071).
Hobbyscoop- NOS. Vanavond
om 19.30 uur via Hilversum 1. In dit
programma over stereofonie, elek-
tronika, foto en film, zendamateurs,
DX-ers en Lucht- en ruimtevaart
vanavond de volgende onderwer
pen: de wekelijkse rubriek voor de
27-MC gebruikers; de videocamera
van Sony wordt onder de loep geno
men en tenslotte een computerpro
gramma voor de „Apple”.
Walhalla-KRO. Vanavond om
23.00 uur via Hilversum 3. De hele
uitzending is gewijd aan de Beale
Street in Memphis, Tennessee. Die
straat speelt een belangrijke rol in
de ontwikkeling van de oude blues.
Een hoofdfiguur uit de muziekwe
reld van Memphis was componist!
bandleider W. C. Handy die de
„Memphis Blues” en de „Beale
Street Blues” schreef en met een
standbeeld geëerd werd. In de jaren
vijftig verwaterde de belangstelling
voor de blues en verwaterde ook
Beale Street. In Amerika worden
nu pogingen gedaan de straat en de
omgeving weer nieuw leven in te
blazen. In „Walhalla” wordt van
avond een rondgang gemaakt door
deze straat met een groot muzikaal
verleden.
Die Füchse, tv-serie. 22.05 Consu
mententips. 22.10 Informatief pro
gramma. 22.55 Das blaue Palais,
filmserie. 0.25 Journaal.
DUITSLAND III
18.00 Kleuterprogramma. 18.30 In
formatief programma. 19.15 Film-
verslag. 19.45 Journal 3. 20.00 Jour
naal. 20.15 Documentaire serie. 21.00
Reportage. 21.45 Langusten-tv-spel.
22.50 Documentaire.
BELGIË (NED.)
NET I
18.15 Poppenfilmserie. 18.20 Alias
Smith and Jones, tv-serie. 19.10 Na-
tuurfilmserie.
en Morgen. 19.45 Journaal. 20.10
Weerbericht. 20.15 Loterij. 20.20
Vlinders, tv-serie. 20.50 Documentai
re. 22.50 Journaal.
NET II
20.15 De burcht (Die Festung), speel
film. 21.45 Klassieke liederen.
De documentaire laat daarvan
frappante voorbeelden zien. Zo is
het openbare vervoer per bus ook
volledig ingesteld op gehandicap
ten. Het verschil dat in het Veroni-
ca-programma wordt aangegeven
met de Nederlandse situatie is dan
ook een regelrechte aanklacht te
gen de wijze waarop wij nog altijd
met gehandicapten in ons openbaar
vervoer omspringen.
Er zijn evenwel ook bij ons veran
deringen op til. Bijna een jaar gele
den nam de Tweede Kamer een
motie aan van WD en CDA waarin
de regering wordt opgedragen de
ADL-assistentie wettelijk vast te
leggen. Verwacht wordt dat het be
talen uit de overheidspot in septem
ber van dit jaar rondkomt.
De Veronica-documentaire is
door Geert Popma in nauwe samen
werking met Pim Hiddes gemaakt.
Vooral gezien tegen de achtergrond
van de actie waarvoor dit program
ma de ondersteuning moest wor
den, is er sprake van een degelijk
produkt. De samenstellers zijn er in
geslaagd iedere vorm van het spe
len op het sentiment uit de docu
mentaire te houden. Ze hebben zich
duidelijk beperkt tot het geven van
informatie over hun onderwerp.
Derhalve geen hol geschreeuw om
geld. (Nederland 2 om 20.32 uur).
Julian Clover als Alexander Dubcek in „Praag, Augustus 68" na zijn arrestatie
door de Russen.
DUITSLAND III
19.35 Mededelingen NEDERLAND II 18 00 Gevarieerd kinderprogramma.
18.30 Die Lebensgeschichte des Ber-
13.00 NOS: Nieuws voor doven garbeiters Alphons S., tv-serie. 19.00
en slechthorenden.
18.00 Nieuws voor doven
slechthorenden.
18.55 Journaal.
18.59 TROS: Sandokan, tv-se-
rie.
20.00 NOS: Journaal.
20.27 TROS: Te land, ter zee en
in de lucht.
21.20 Mijn zoon, mijn zoon, tv-
serie.
22.15 Aktua TV
13.00 NOS: Nieuws voor doven 23.00 NOS: Journaal,
en slechthorenden.
18.00 Nieuws voor
slechthorenden.
doven en DUITSLAND I
17.50 Journaal.
om hulp gevraagd wordt, draaft
men op.
Het Fokus-systeem is opgezet
naar Zweeds voorbeeld. In dat land
maakten zich al in de jaren zestig
particulieren sterk voor gezamen
lijk onderwijs van gehandicapten
en niet-gehandicapten. De Zweedse
overheid heeft die integratiege-
dachte inmiddels overgenomen.
Aan het idee dat gehandicapten op
allerlei terreinen gewoon meedraai
en in dezelfde maatschappij als die
van de niet-gehandicapten, is men
in Zweden nu vrij algemeen ge
wend geraakt.
programma. 11.20 Aspecten. 11.50 HILVERSUM IV
Regionaal, provinciale informatie. 1 VARA: 7.00 Nieuws. 7.02 Groot en
RVU: 11.56 Familieberichten, klein. 9.00 Nieuws. 9.02 Zo klonk het
Overheidsvoorlichting: 12.16 Vast vroeger. 10.00 Clara Hiskil speelt
en zeker. Uitzending van het Minis- Mozart. 10.55 Balletmuziek. 12.00
terie van Sociale Zaken. 12.26 Mede- Nieuws. 12.02 Tussen de middag:
delingen voor land- en tuinbouw. Viool en piano: Klassieke muziek.
12.30 Nieuws. 12.36 AVRO’s Radio- 13.00 Het zout in de pap. 13.25 Kwar-
joumaal. 13.00 Nieuws. 13.11 tet: Klassieke muziek. 14.00 Nieuws.
AVRO’s Radiojournaal. 13.15 Bui- 14.02 Cellisten van de Berliner Phil-
tenland Spectrum. 13.35 Per Saldo, harmoniker. 14.40 Middagconcert.
13.57 Beursplein 5. 14.00 ’n Middagje 16.00 Het zout in de pap. 16.25 Klas-
AVRO-thema. 16.00 Radio Lawaai sieke pianomuziek.
Papagaai. 16.10 Jaartallen Klank
beeld 1978. 16.30 De slag om Europa.
17.24 Mededelingen. 17.30 Nieuws.
17.36 AVRO’s Radiojournaal. 17.55
Per Saldo. IKON: 18.35 Nederlands
Israëlitisch Kerkgenootschap. 18.50
Zo hoor je nog eens wat. 19.20 In de
kaart gespeeld, klassieke verzoeken.
21.00 Nederlandse Komponisten
(22.30 Nieuws) 23.15 Jazz Spectrum.
23.55 Nieuws.
18.49 Musti.
18.55 Journaal.
18.59 AVRO: Brigadier Dog.
19.05 Dirk van Haveskerke, tv-
serie.
19.30 AVRO’s Tele-tips voor
huis, tuin en vrije tijd.
19.40 Een liefdesgeschiedenis,
tv-film.
21.37 NOS: Journaal.
21.55 Te voet door de Danakil-
woestijn, documentaire.
22.45 NOS: Journaal.
NEDERLAND II
18.00 Nieuws voor doven
slechthorenden.
18.59 IKON-KRO/RKK:
18.59 Het paard
Troje.
20.00 NOS: Journaal.
20.27 SOCUTERA: Film van de
Diabetes Vereniging Ne
derland.
20.32 VOO: Fokus, documen
taire.
18.00 Informatief
HILVERSUM I
Ieder heel uur nieuws. NCRV0.02
Late date. 1.30 Tussen 60+ en 70-.
2.02 Nachtdienst. 7.03 Het levende
woord. 7.10 Vandaag donderdag.
(8.03 Hier en nu. 8.25 In ’t voorbij
gaan). 9.03 Wie weet waar Willem
Wever woont? 10.02 Muziek bij de
koffie. 12.03 Het nuttigen van etens
waren is toegestaan. 12.40 Middag-
pauzedienst. 13.03 Hier en nu 13.02
NCRV-Globaal. 17.02 Rozegeur en
prikkeldraad. 18.11 Hier en nu. 18.30
Kerkepad. 18.45 Leger des Heils-
kwartier. 19.02 De wereld zingt Gods
lof. 19.55 Op de man af. 20.03 Ge
bedsdienst voor Christelijke opvoe
ding en Christelijk onderwijs. 21.02
30e Internationaal Orgelconcours
Haarlem 1980. 21.40 Literama-don-
derdag. 22.02 Bij de tijd. NOS: 23.03 HILVERSUM IH
Met het oog op morgen. T
Ieder heel uur nieuws. TROS: 7.02
HILVERSUM II De Havermoutshow. 9.03 Continu
AVRO: 7.00 Nieuws. 7.10 Ochtend- muziek. 11.03 Polderpopparade.
gymnastiek. 7.20 AVRO: Aktueel en 12.03 De Nederlandstalige top-10.
Informatief. (7.30, 8.00 en 8.30 13.03 50 Pop of een envelop. 15.03
Nieuws. 7.36 en 8.36 Radio Journaal. TROS top-50. NOS: 18.03 De Avond-
9.00 Gymnastiek voor de vrouw. 9.10 spits met de Nationale Hitparade. 18.44 Staatsloterii.
Waterstanden. NOS: 9.15 De Werk- TROS: 19.02 Pcftcr. 22 22 Fc~' --
bank). 10.00 Radio Lawaai Papa- Maat’s Soul Show. 22.02 Sesjun op
Historisch. 1Ö.5Ö Water. Informatief LP-werk.
(Van onze RTV-redactie)
HILVERSUM. De NOS
rubriek „Van gewest tot gewest”
besteedt vanavond aandacht
aan de volgende onderwerpen:
de tentoonstelling van een xylo-
theek (verzameling houten boek
jes) in Franeker; het grootste
vuilnislandschap van ons land
tussen Mierlo en Nuenen en de
viering van het 200-jarig bestaan
van de haven Oude Schild op
Texel. (Nederland 1 om 18.59
uur).
Het IKON-programma „Het
paard van Troje” staat van
avond geheel in het teken van
misdaad en straf. Steeds vaker
komen jonge mensen tussen
twaalf en achttien jaar in aanra
king met de politie. Voor ernsti
ge vergrijpen komen die jonge
ren dan in tuchthuizen terecht.
Het Criminologisch Instituut
van de universiteit van Gronin
gen denkt dat dit niet de manier
is om jongeren weer op het rech
te pad te helpen en is vier jaar
geleden een experiment gestart
om deze jeugdigen te helpen.
(Nederland 2 om 18.59 uur).
19.35 Praag, augustus ’68, ge
dramatiseerde documen
taire.
21.37 NOS: Journaal.
21.55 NOS: Studio Sport.
22.35 Journaal.
NEDERLAND I
18.00 NOS: Nieuws voor doven
en slechthorenden.
18.40 Toeristische tips.
19.02 Poster. 20.02 Ferry jg 49 Mustf
gaai. 10.10 Concertant. 10.30 ’t is herhaling. 23.02 Wim van Putten met
•fcl?
NCY
<D
<D
w
c
<D
O)
<D
T5
Sk-f
'INVOZe-
7® ZUJMR-
