Wachten op
Brokx wil betere
de drukte
isolatie vloeren
beurs deze
week
l„- -
I kleine rol in de keuken
Mannen spelen slechts
Beurs dit jaar bijzonder grillig
1
VOORAL IN TRANSPORT- EN GARAGESECTOR
Minder kolen
uit Zuid-Afrika
Winst Naarden
verdubbelde
frisdrankfles
STAND HYPOTHEEKRENTE
naar Nederland
noodzakelijk”
„Statiegeld op
Bou wwerkloosheid
in Noorden zeer
verontrustend”
ill
13
zate RDAG 30 AUGU S T U S 1980
NIEUWE RICHTLIJNEN IN VERORDENING
I
Minister Ginjaar:
I
I
r--
I
I
I
99
ECONOMIE
12
(Van onze redactie economie)
ie
id
n,6é
UTRECHT. In de eerste helft van dit jaar zijn in totaal 2301
bedrijven en personen failliet verklaard. In dezelfde periode
van het afgelopen jaar waren dat er 1716. Dat betekent een
toeneming van 34 procent.
I
Hu
afwisse-
IIIIIIIIIIL1
S£ J
Milieu
(Van onze beursredacteur)
Naam Bank:
13'
Amrobank
Bouwfonds Ned. Gem.
10,5
11,32
11,32
10,5
■Ned. Middenstandsbank
11,86
10,8
10,6
5/10 jaar
2
1111111"
rz
5/10 jaar
5/10 jaar
10 jaar
10 jaar
1 Centrumbank
-Nationale Nederlanden
Ned. Credietbank
De gegevens voor dit overzicht zijn verschaft door de vereniging Eigen Huis in Amersfoort.
Rentepercentages per 26 augustus 1980
5 jaar
variabel
10,0
10,0
1
1,25
10,3
10,5
10,0
10,0
10,0
10,0
10,38
10,38
10,38
10,38
10,3
10,5
10,0
10,0
10,38
10,38
10,38
10,38
10,93
11,2
10,93
11,2
landse gerechten.
Slechts 18 procent van
de mannen kookt regel
matig; slechts vier pro
cent altijd. De mannen
die wel koken, komen
meest voor in de jongste
leeftijdsgroepen en in de
tweepersoonsgezinnen.
1 jaar
5 jaar
variabel
5 jaar
2 jaar
5 jaar
30 jaar
5 jaar
10 jaar
1 jaar
2 jaar
5 jaar
1 jaar
3 jaar
5 jaar
variabel
3/5 jaar
1.5
1,5
1,5
1,5
1,5
1,5
1,5
1
1,5
1,5
1,5
1,5
1
1
1
1,25
1,25
10,5
10,5
10,75
10,5
10,5
10,6
10,5
11,0
10,5
10,5
10,5
10,3
10,5
10,5
11,12
11,12
11,24
10,97
10,91
11,23
11,2
11,74
11,2
11,16
11,16
10,93
10,98
10,98
Opgave
bank
10,5
10,9
10,75
11,25
10,75
10,5
10,5
10,75
10,5
10,5
10,5
10,75
11,0
10,75
10,91
11,56
11,47
12,02
11,47
11,16
11,16
11,43
10,98
10,98
Op grond van de tot dusver verzamelde
cijfers zal het stijgingspercentage van het
aantal faillissementen voor het garagebe
drijf over dit jaar rond de 29 procent
komen te liggen terwijl dit percentage
voor de bouw op rond 58 procent uitkomt.
Opvallend hierbij is dat ondanks de tegen
vallende gang van zaken in het garagebe
drijf het aantal faillissementen in deze
sector minder sterk stijgt dan het lande
lijk gemiddelde.
Ook de betalingsdiscipline in ons land is
in het eerste half jaar in ernstige mate
verslechterd. De toegestane betalingster
mijnen werden gemiddeld met 46,2 dagen
overschreden. Voor het Nederlandse be
drijfsleven levert dit op jaarbasis een ver
lies van 2,9 miljard gulden. Vorig jaar
werd er gemiddeld 39,4 dagen te laat
betaald.
regeling te treffen waardoor fabrikanten
van frisdranken verplicht worden statie
geld on flessen te heffen.
schreef deze week een brief aan de minis
ter, waarin zij zegt onaangenaam getrof
fen te zijn door de bekendmaking van de
bewindsman een statiegeldregeling voor
Volgende week vrijdag wordt de nieuwe
Gotthard-tunnel officieel in gebruik gesteld.
De tunnel is de langste ter wereld: 16,3
kilometer. De toegestane snelheid is 80 kilo
meter per uur. zodat een ritje door de tunnel
ongeveer 13 minuten duurt. De capaciteit
bedraagt 1800 voertuigen per uur.
koolzuurhoudende frisdranken te laten
ontwerpen. De stichting had verwacht dat
de minister eerst een werkgroep zou in
stellen voor het uitwerken van de gedrags
code die de stichting eind april van dit
jaar aan de bewindsman had voorgelegd.
(Van onze redactie economie)
NAARDEN. Het chemische bedrijf
Naarden International NV zag in de eerste
helft van dit jaar het nettoresultaat toene
men tot 3,6 miljoen gulden, hetgeen een
verdubbeling betekent ten opzichte van
het resultaat in de eerste zes maanden van
vorig jaar.
Door het afstoten van enige bedrijven
daalde de omzet met 2,2 procent tot iets
meer dan 236 miljoen gulden. In Europa
nam de afzet van smaakstoffen minder
toe dan verwacht als gevolg van het slech
te weer. De omzet van reukstoffen bleef
op hetzelfde peil gehandhaafd, terwijl de
afzet van chemicaliën een verdere stijging
te zien gaf.
Ruimtelijke Ordening wil dat de vloe
ren van woningen aanzienlijk beter
worden geïsoleerd dan tot nu toe het
geval is.
11,12
11,4
11,51
11,24
werke
lijk
DEN HAAG. De import van de
Zuidafrikaanse steenkool in Nederland
is de eerste vijf maanden van dit jaar
met bijna een kwart teruggelopen ten
opzichte van de overeenkomstige perio
de van vorig jaar, maar in de negen
landen van de Europese Gemeenschap
met bijna veertig procent gestegen.
Dit blijkt uit een overzicht van het
bureau voor de statistiek van de EG.
Annuiteitenhypotheken
A.B.N.
Rentepercentages
met Gem. gar. zonder Gem. gar.
Opgave werke- Opgave werke-
bank lijk bank lijk
DEN HAAG (ANP). Minister Ginjaar
van Volksgezondheid en Milieuhygiëne
blijft ondanks de weerzin van de frisdran-
kindustrie vasthouden aan zijn plan een
De stichting wijst er voorts op dat de
industrie zelf al is begonnen met terug
winning van glazen flessen waardoor
thans 30 a 40 procent van de totale hoe
veelheid verbruikte glasverpakking als
grondstof opnieuw wordt gebruikt.
Dit jaar veel meer
bedrijven failliet
tegenstelling tot vroeger,
nu wel waagt aan het
i van buiten-
En zo kan als hamvraag gesteld wor
den zal Wall Street de komende herfst de
1000 bereiken en overtreffen? Volgende
week maandag is het in de VS Labordav.
een vrije dag, waarmee het einde van het
vakantieseizoen wordt gevierd en de
economie zich weer in volle kracht kan
ontplooien. Ditmaal wordt de septem
bermaand bijzonder belangrijk want als
inderdaad de recessie over het diepte
punt heen zou zijn, wat velen beweren,
maar anderen ten zeerste bestrijden en
in oktober-november zelfs nog het diep
tepunt verwachten, moet dat in de loop
van september tot uiting komen.
Met het oog daarop heeft hij een wijzi
ging in de modelbouwverordening aange-
kondigd. Die dient als richtlijn voor de
bouwverordeningen van de gemeenten,
waarin voorschriften voor te bouwen wo
ningen zijn opgenomen.
De wijziging wordt op 1 januari 1982 of
zoveel eerder als mogelijk is van kracht,
zo zei Brokx gisteren in Woerden bij de
opening van het nieuwe hoofdkantoor van
de Bond van Fabrikanten van Betonwa-
ren in Nederland.
De bewindsman zei geen reden te zien
waarom institutionele beleggers niet een
deel van hun investeringen in de woning
bouw zouden steken. In dat verband wees
hij op een besluit daartoe dat onlangs
werd genomen door het bedrijfspensioen
fonds van het Sociaal Fonds voor de
Bouwnijverheid.
Voorts merkte staatssecretaris Brokx
op dat het aantal werkozen in de bouw
eind juli was opgelopen tot 57.500. Hij zei
te verwachten dat het niveau van de werk
loosheid in de bouw dat van 1974-75 zal
gaan benaderen of zelfs overschrijden.
Volgens Brokx is het inzakken van de
bouwmarkt mede te wijten aan het dalen
van de koopkracht. Nieuwbouwhuren en -
prijzen zijn voor grote inkomensgroepen
niet meer op te brengen, „maar de rege
ring zal niet toezien hoe de situatie ver
slechtert”, zei de bewindsman. Er wordt
aan maatregelen gewerkt, voegde hij er
aan toe.
AMSTERDAM Dit jaar is voor de
beurs tot dusver bijzonder grillig ge
weest met scherpe tegenstellingen. Als
opening van de komende jaren tachtig is
dat wel een bijzonderheid. Bijzonder is
het ook dat de grote beurs van New York
zich al even onevenwichtig heeft opge
steld. Want 1980 staat, wat de Verenigde
Staten betreft, in het teken van de presi
dentsverkiezingen die om de vier jaar
gehouden worden en die Wall Street
meestal een weinig indrukwekkend
beeld verlenen. Gebrek aan inspiratie,
toekomst en visie houden in dergelijke
jaren de koersontwikkeling meestal bin
nen nauwe grenzen.
Geheel anders verliep het dit jaar. De
index voor 30 vooraanstaande indu
striële aandelen die in de bekende Dow
Jones Industrials wordt samengesteld,
begon 1980 op een stand van 824, liep
toen op tot een top van 904 medio febru
ari, zakte daarna tot een laagtestand van
759 medio april, herstelde zich tot de
oude top van 904 medio juli en is sedert
dien aanhoudend verder gestegen tot
toppen rond 965 in augustus.
Dat zich hier bepaald geen fluctuaties
van beperkte omvang voordeden maar
uitzonderlijke grote verschillen in
slechts een gering tijdbestek blijkt wel
uit het feit dat tot begin 1977 moet wor
den teruggegaan om voor Wall Street
ongeveer gelijke koershoogten op te spo
ren. Kortom, er was dit jaar, vooral ook
in de Verenigde Staten, heel wat meer
aan de hand dan alleen het probleem
van een eventuele regeringswisseling.
conjunctuurpatroon. Het jaar 1980 be
gon met een extreme hausse voor goud
en zilver en petroleum die de betrokken
aandelen eveneens fors deed oplopen.
Toen echter in februari de bankrente in
de VS begon aan te trekken en in snelle
vaart doorliep naar een recordstand van
20 procent begon zich het conjunctuur
patroon drastisch te wijzigen. De hausse
in goud en zilver werd beëindigd en ging
over in een scherpe baisse.
Ook de olieprijzen op de vrije markten
kwamen tot staan en begonnen voor het
eerst sedert eind 1978 terug te lopen.
Vooral in de VS nam het kopen op
krediet door het grote publiek sterk af
waardoor vele bedrijfstakken na de
reeds teruglopende bouw en autohandel
in de problemen geraakten. Kortom, er
diende zich nu over een breed front een
recessie aan en deze ontwikkeling werd
door de beurs voorafgegaan door een
scherpe baisse tot medio april.
Op dat moment werd duidelijk dat de
rente van 20 procent maar een ééndags
vlieg geweest is want even snel als de
rente begin dit jaar steeg van 15 tot 20
procent liep het niveau nu weer terug tot
eerst 15 procent maar daarna zelfs tot 11
procent in augustus. Toen dit goed door
drong keerde ook het beursgetij want, zo
werd er geredeneerd, zoals de hoge rente
dodelijk was voor de economische acti
viteit zal de sterk verlaagde rente nu
weer de motorische kracht worden voor
het conjunctureel herstel.
En terwijl het bedrijfsleven voor vele
ondernemingen juist flink lagere winst
cijfers over het tweede kwartaal liet zien
begon Wall Street op de nieuwe ontwik
keling naar hogere economische activi
teit vooruit te lopen en een opzienbaren-
(Van onze redactie
economie)
Nederland voerde in 1978 117.000 ton
harde steenkool uit Zuid-Afrika in, vorig
jaar 219.000 ton, maar in de periode
januari-mei van dit jaar 121.000 ton. Dit
is meer dan de hoeveelheid die in het
gehele jaar 1978 werd geïmporteerd,
maar minder dan de 161.000 ton die in
januari-mei vorig jaar het land binnen
kwamen.
De Nederlandse invoer uit Polen,
633.000 ton in 1978 en 805.000 ton vorig
jaar, bedroeg de eerste vijf maanden
van dit jaar 462.000 ton, een stijging met
43,5 procent ten opzichte van de 322.000
ton in de eerste vijf maanden van vorig
jaar.
Uit de Sovjet-Unie werd dit jaar tot
nog toe in het geheel geen steenkool
geïmporteerd. In 1978 bedroeg de invoer
176.000 ton, het jaar daarop slechts 7.000.
Met name Italië, Engeland en West-
Duitsland hebben dit jaar aanzienlijk
meer steenkool uit Zuid-Afrika geïmpor
teerd. In 1978 bedroeg de invoer in het
gehele EG-gebied 10.682.000 ton, in het
afgelopen jaar 15.924.000 ton, en in de
eerste vijf maanden van dit jaar
7.455.000 ton. Dit is een stijging met 39,3
procent ten opzichte van de 5.352.000 ton
in de eerste vijf maanden van vorig jaar.
De Westeuropese invoer van Poolse
steenkool steeg nog meer: van 15.289.000
ton in 1978 en 15.292.000 ton vorig jaar
tot 6.866.000 ton in de eerste vijf maan
den van dit jaar - 41,9 procent meer dan
de 4.838.000 ton in januari-mei van het
afgelopen jaar.
in dezelfd mate, overgenomen. Zo bleef
de Amsterdamse beurs voor de meeste
beursrubrieken vrijwel onbewogen tij
dens de februarihausse van Wall Street.
Alleen de internationale aandelen
Koninklijke Petroleum en Unilever wer
den tijdelijk meegetrokken. Maar het
Damrak sloeg des te harder toe toen het
getij in Wall Street keerde en daar in
maart-april grote koersverliezen optra
den. Alle acht beursgroepen waarvoor
een index wordt samengesteld kwamen
in Amsterdam in maart tot de laagste
stand dit jaar.
ASSEN (ANP). De schrikbarende
groei van de werkloosheid in de bouw
maakt het noodzakelijk dat op korte ter
mijn een extra werkgelegenheidspro
gramma voor deze sector wordt uitge
voerd.
De Bestuurscommissie Noorden des
.Lands heeft dat de ministers van Sociale
;en van Economische Zaken in een brief
„in dringende overweging” gegeven. Vol-
;gens de commissie zijn voor zo’n pro
gramma ruim voldoende bestelklare pro-
minderd voortzet. Over het hele jaar
wordt een toeneming van rond 42 procent
verwacht, aldus de werkgroep.
Niet alle branches worden in gelijke
mate geconfronteerd met de stijging van
het aantal faillissementen. Zo geven bij
voorbeeld de twee toppers uit het faillisse-
mentbestand een volkomen afwijkend
stijginsbeeld te zien geven. Het gaat hier
om het transport- en garagebedrijf met
het afgelopen jaar 208 faillissementen, en
het bouwbedrijf met vorig jaar 491 faillis
sementen.
3
3, 3'
Een woordvoerder van het ministerie
deelde echter mee dat de industrie nog de
gelegenheid heeft met de minister te pra
ten alvorens de maatregel effectief wordt.
jecten op te leveren. Uitvoering van het
program is mede van groot belang voor de
bedrijfstakken die met de bouwmarkt te
maken hebben. In deze bedrijfssectoren
zal de werkloosheid op korte termijn na
melijk eveneens zeer sterk oplopen, zo
verwacht de bestuurscommissie.
Daarna begon ook onze beurs met een
gestadig herstel dat zich tot in augustus
heeft voortgezet. Vrijwel alle beursgroe
pen doorbraken in juli of augustus de
eerder dit jaar bereikte toppen in janua-
ri-maart behaald en vele aandelen kwa
men op recordstanden zonder dat een
juist beeld over de ontwikkeling in de
eerste helft van 1980 bekend was.
Wel was ondertussen duidelijk dat ook
in ons land de rente over het hoogtepunt
heen was, tot uiting komend in het rente-
verschil tussen een staatslening van 11,5
procent in april en 9,5 procent in augus
tus. Duidelijk is ook dat de olieprijzen
over hun hoogste punt heen zijn want op
de vrije markt van Rotterdam bleven de
prijzen gedrukt. Het jaar 1980 heeft der
halve tot aan september zijn opmerke
lijk karakter van verrassingen be
houden.
Rente vast Afsluitprov.
gedurende: in proc.:
In één jaar tijd is het aantal bouw-
werklozen per juli gestegen van 1.830 tot
4.870, of wel met 166 procent. Landelijk is
die stijging 146 procent, zo stelt de com
missie in haar brief. Ze verwacht dat de
cijfers over de ontwikkeling na de bouw-
vakvakantie nog ongunstiger zijn. De
maatregelen, getroffen in het kader van
het Integraal Structuurplan Noorden des
Lands zullen volstrekt onvoldoende zijn
om de zeer verontrustende ontwikkeling
in goede zin om te buigen, vreest de be
stuurscommissie.
Van de getrouwde of
samenwonende mannen
bereidt 54 procent nooit
de maaltijd. Een deel
van de mannen (26 pro
cent) kookt alleen inci
denteel, als de vrouw
ziek of afwezig is, in
weekeinden of vakan-
tie’s Deze mannen staan
wel aan het fornuis voor
het klaarmaken van spe
ciale gerechten. Overi
gens zagen de onder
vraagde vrouwen het ko
ken in vergelijking met
andere huishoudelijke
taken en plichten vrij al
gemeen als een van de
plezierigste bezigheden.
Zij ervaren het als
Met een algemene maatregel van be
stuur wil de bewindsman voorkomen dat
de industrie op grote schaal de zogenaam
de petfles, een plastic fles genoemd naar
de afkorting van de stof polyetheen teref-
talaaf, gaat introduceren. „We moeten
voorkomen dat we er opnieuw een berg
afval bijkrijgen waar we geen raad mee
weten”, aldus minister Ginjaar.
De Stichting Verpakking en
En Amsterdam? Onze beurs zal niet
veel anders doen dan haar Newyorkse
zuster op een afstand volgen. Ook hier te
lande lijkt de rentedaling beëindigd en
de bedrijfsuitkomsten zijn tè verdeeld
om er voor de economie als geheel staat
op te maken: Unilever en Koninklijke-
Shell werken tot dusver goed in 1980,
Philips en Heineken waren evenals
Hoogovens teleurstellend en AKZO
wordt een dubbeltje op zijn kant. De
grote banken waren weer zeer positief,
de uitgevers echter sterk teleurstellend.
APELDOORN.
De Nederlandse man
lijkt in de keuken
geen grote rol te spe
len. Meer dan de helft
van onze bevolking
houdt er nu een ander
kookgedrag op na
dan vijf tot tien jaar
geleden.
de hypotheekmarkt ongewijzigd gebleven. Voor
- leningen met gemeentegarantie c.q. voor leningen tot 70% van de executie-waarde
moet op 10,25% gerekend worden.
Vooral in de zuidelijke provincies is een 0,25% lager te realiseren.
De cijfers komen uit een onderzoek dat
is verricht door een werkgroep van stu
denten economie in opdracht van Dongel-
mans financiële diensten in Den Haag.
Alarmerend hierbij is dat het aantal fail
lissementen steeds meer toeneemt. Het
eerste kwartaal van dit jaar gaf ten op
zichte van vorig jaar een toename van te
zien van 31 procent, terwijl het tweede
kwartaal een toename te zien gaf van 37
procent. De tot nu toe binnengekomen
cijfers over het derde kwartaal van dit
jaar laten zien dat de stijging zich onver-
Het resultaat blijkt echter pas in de
herfst en het is de vraag wat Wall Street
in die tussentijd zal doen. De verkie
zingscampagnes moeten nog op gang
komen en Wall Street heeft zowel de
kandidatuur van Ronald Reagan als van
Jimmy Carter met een koersrijzing be-
antwoord. De goede stemming heeft dus
duidelijk de overhand. Maar medio au
gustus begon zich een verharding van de
renteontwikkeling af te tekenen en er
zijn redenen voor toenemende bezorgd
heid over nieuwe inflatiegolven. De
vrees daartoe zou een verdere opmars
naar de 1000 wel eens duchtig kunnen
blokkeren.
Dit zijn conclusies uit
een onderzoek dat in op
dracht van de Vereni
ging van Gasbedrijven
(VEGIN) werd ingesteld
naar hoe in de huishou
dens maaltijden worden
bereid.
Het veranderde kook
gedrag blijkt bijvoor
beeld uit een toenemend
aantal ondervraagden
I (64 procent) dat zich, in
t-r—u"1--- -
nu
I klaarmaken
L.
Door de banl genomen werd de 1 oers-
ontwikkeling vooral in Wall Street vrij- de zomerhausse af te werken,
wel volledig beheerst door het rente- Deze forse beursschommelingen wer-
beeld en het daarmee verband houdende den in het buitenland, zij het niet overal
(Van onze redactie economie)
WOERDEN. Staatssecretaris
Brokx van Volkshuisvesting en
Nutsspaarbank
West Nederland
Postgiro en
Rijks Post Spaarbank
- Rabobank (adviesrente)
;Westland-Utrecht
standaard
Levenhypotheken
Centraal Beheer
Ennia
..Levensverz. aangesl.
ibij N.V.L.
Nationale Nederlanden
Opmerkingen:
Ook deze week is de situatie op
„dankbaar en
lend werk”.
De resultaten van dit
onderzoek zijn voor de
VEGIN aanleiding om
bij voorlichting onver
minderd door te gaan
met wijzen op de nood
zaak van onderhoud. Het
onderzoek toont name
lijk ook aan dat het tech
nisch onderhoud van de
gasfornuizen er bedroe
vend voor staat. Slechts
zes procent van de on
dervraagden laat regel
matig het gasfornuis
controleren door bij
voorbeeld een installatu-
er, het gasbedrijf of de
servicedienst van de fa
brikant.
Verder probeert negen
procent zelf nog wel iets
aan onderhoud te doen.
De vraag is echter of dat
vakkundig gebeurt. De
overige 85 procent be
steedt helemaal geen
aandacht aan onder
houd van het gasfornuis.
