Staten bespreken
PPD IN JAARVERSLAG:
Amsterdam kan
problemen met
afvalstoffenplan
woningnood niet
alleen oplossen
zou onverstandig zijn
„Met Dodewaard stoppen
1
■tl
Minister roept
op tot verzamelen
van oud papier
Discussie over
woonschepen in
Staten later
Bloemencorso
zaterdag naar
Amsterdam
GS Zuid-Holland
aan Nieuw Zeeland
DIRECTEUR VAN PEN OVER STATENUITSPRAAK:
99
Fokker verkoopt
weer twee F 27’s
willen greep op
glasbouw versterken
I
PROVINCIE
9
SEPTEMBER
19 80
WOENSDAG 3
I
t
(Van een onzer verslaggevers)
HAARLEM. Het is een illusie te veronderstellen, dat Amsterdam
zelf in zijn woningbehoefte had kunnen voorzien, door het opvullen
van gaten en door dichter te bouwen. Ook is het een illusie aan te
nemen, dat er zonder groeikernenbeleid geen tunnels waren nodig
geweest onder het Noordzeekanaal. Met deze constateringen neemt de
Provinciale Planologische Dienst van Noord-Holland stelling tegen
degenen, die het overloopbeleid principieel verwerpen. Een en ander
staat in een speciaal hoofdstuk van het jaarverslag 1979 van de PPD
met als titel „De overloop, van onbekend begrip tot onbegrepen
beleid”.
(Van een onzer verslaggevers)
BLOEMENDAAL. Directeur
ir. F. H. M. van Eyndhoven van
het Provinciaal Elektriciteitsbe
drijf Noord-Holland (PEN) zou
het „erg onverstandig” vinden,
als Noord-Holland uit de boot
stapt bij de experimenten met
kernenergie, waartoe de Dode-
waard-centrale indertijd is ge
bouwd. „We moeten wel van
kernenergie gebruik maken. En
dan is het goed om gemeenschap
pelijk een centrale te hebben.
Van Dodewaard kunnen we le
ren, hoe met kernenergie om te
springen”, aldus de PEN-topman.
I «F
I»
w
L Jj
i tin
Van Eyndhoven
Dodewaard
les vergt daarna nog negen jaar. Mocht er
deur. Bovendien zullen deze toestellen
zijn uitgerust met het nieuwe geluidwe-
rende interieur, dat onlangs door Fokker
is ontwikkeld.
Dit opmerkelijke resultaat kon worden'
bereikt door installatie van verend ge
monteerde interieurpanelen, het gebruik
van speciaal ontworpen trillingsdempers
Overigens zijn er technieken beschik
baar om de andere stof die een kolencen
trale in ruime mate de licht in slingert
(zwaveldioxyde) goeddeels via ingenieuze
installaties te „vangen”: de rookgas-ont-
zwaveling. „Dat kost anderhalve cent tot
twee cent per kilowatt-uur extra. En het
kost energie en afval in de vorm van gips”,
aldus Van Eyndhoven. Maar de technie
ken bestaan. „Ik heb ze kortgeleden zelf in
Japan gezien”.
Het elektriciteitsverbruik in Noord-Hol-
land begint de laatste jaren minder hard
te stijgen. Van Eyndhoven: „Vóór de ener
giecrisis steeg het verbruik elk jaar met
zeven tot tien procent. In het lopende jaar
zitten we op een groei van omstreeks nul
procent. De komende jaren verwachten
we ongeveer twee procent per jaar”.
aan de buitenzjde van deze panelen en
isolatie van holle ruimten met behulp van
glasvezel.
Air New Zealand nam haar eerste F27 al
in 1960 in gebruik en vandaag de dag bezit
de maatschappij een vloot van negen
mklOO’s en tien mkóOO’s (met inbegrip van
de twee nu bestelde vliegtuigen). Hierdoor
is Air New Zealand een van de- grootste
Friendshipgebruikers ter wereld.
Er zijn thans in totaal 715 F27 Friend
ships verkocht aan 158 gebruikers in 63
landen.
De afgelopen jaren is het hergebruik
van oud papier en karton toegenomen van
47 procent in 1975 tot 53 procent in 1979.
Minister Ginjaar acht een aandeel van
oud papier en karton in de totale grond
stoffenvoorziening van de Nederlandse
papier- en kartonindsutrie van 60 procent
zeker mogelijk.
De minister wil het hergebruik van oud
papier en karton bevorderen, omdat dit
volgens hem niet alleen belangrijke voor
delen oplevert voor de bestrijding van de
milieuvervuiling, maar ook bijdraagt tot
besparing van grondstoffen en energie.
Met het inzamelen van oud papier en
karton tracht de bewindsman de steeds
groeiende afvalstroom in te dammen. Bo
vendien kan de inzameling van dit materi
aal de verwachte toenemende schaarste
aan grondstoffen voor een gedeelte op
vangen.
DEN HAAG. Minister Ginjaar van
Milieuhygiëne heeft de besturen van ge
meenten en provincies een circulaire ge
zonden, waarin hij aanspoort de inzame
ling van oud papier en karton ter plaatse
te bevorderen. Hij doet daarin een aantal
aanbevelingen voor de wijze van verzame
len bij huishoudens en bedrijven. Stimule
ring kan onder meer geschieden door het
verlenen van subsidies en het plaatsen
van aparte vuilnisbakken, zoals dat bij de
inzameling van glas geschiedt.
„Ik zie de poolkappen nog niet smelten”,
heeft Van Eyndhoven in het verleden eens
gezegd. Andere wetenschapsmensen be
weren namelijk, dat er zoveel stof in de
atmosfeer zit, dat de zonnestraling verge
leken met tientallen jaren geleden minder
intens tot de aarde doordringt en dat het
dan kouder wordt. Beide effecten zouden
elkaar kunnen opheffen, is de hoop van
velen.
Dat heeft gevolgen voor de bouw van
centrales en nieuwe eenheden in bestaan
de centrales. Het PEN bouwt nu half zo
snel als in het verleden. „Vroeger bouwe
den we om de vijf jaar een nieuwe een
heid. Nu om de tien jaar”. De teruggang in
het groeipercentage van zeven naar twee
(de komende jaren) heeft enkele duidelijk
waarneembare oorzaken: de economische
malaise, de grotere gewoonte van bedrij
ven om zelf stroom op te wekken en de
energiebesparing die sinds enkele jaren
wordt gepropageerd.
teit”, zo wordt betoogd in het PPD-jaar-
verslag.
Het jaarverslag wordt ingeleid met een
terugblik door de vroegere direkteur van
de PPD, dr. ir. R. van de Waal. Het jaar
1980 was immers de „horizon”, waarheen
de planologen van de jaren zestig hun
blikken richten. Dan is het aardig, om,
„staande op deze horizon”, eens te kijken
wat er allemaal terecht is gekomen van de
plannen die men in de zestiger jaren had
opgesteld voor 1980. In de terugblik wordt
geconstateerd, dat veel plannen zijn mis
lukt, veel verwachtingen niet zijn uitgeko
men. Maar men heeft in die jaren wel veel
(Van een onzer verslaggevers)
HAARLEM. Provinciale Staten
van Noord-Holland krijgen nog ruim
gelegenheid om een zorgvuldig be
leid te formuleren met betrekking
tot de woonschepen. De vrees van
een aantal Statenleden, dat men
daaraan niet toe zou komen en dat
men eerst gedwongen zou zijn een
woonschepen-vijandige landschaps-
verordening vast te stellen, lijkt niet
te worden bewaarheid. De behande
ling van de verordening, die naar
verwachting in de septemberverga-
dering van de Staten zou plaatsvin
den, staat niet op de agenda van de
Staten-bijeenkomst van maandag 8
september.
(Van onze provincieredactie)
SCHIPHOL. Air New Zealand heeft
opnieuw twee Fokker F27 mk500 Friend
ships besteld voor aflevering in juli en
oktober 1981. In de afgelopen jaren heeft
de maatschappij een reeks van dergelijke
orders geplaatst om op die manier haar
vloot van oude F27’s mklOO geleidelijk te
vervangen door nieuwe en grotere.
De nieuwe vliegtuigen zullen worden
ingezet op binnenlandse routes in Nieuw-
Zeeland, bieden plaats aan 52 passagiers
en zijn voorzien van een kleine vracht-
In het stuk wordt een historische schets
van de gegeven verstedelijking (vanaf de
19e eeuw) en de wijze waarop daarop
bestuurlijk is gereageerd. Het stuk mondt
uit in een verklaring en een verdediging
van het overloopbeleid, zonder dat men
zich overigens blind toont voor de nadelen
van dat beleid. In het jaarverslag wordt
toegegeven, dat de werkgelegenheid in het
noorden onvoldoende is gegroeid. Men
onderkent dat het bewoonbaar houden
van de grote steden meer aandacht
vraagt, dan er in het verleden aan is
besteed. De grootste ruimtelijke proble
men liggen in de grote steden, aldus het
jaarverslag. „De situatie is veranderd in
vergelijking met 1958. De bevolking groeit
veel minder snel, de welvaartsgroei stag
neert, de mobiliteit wordt duurder betaald
dan ooit, een stad als Amsterdam loopt
leeg. Allemaal redenen om te proberen de
overloop te verminderen”.
Geconstateerd wordt, dat het goed zou
zijn om meer in en bij de stad te bouwen.
„Dit zal echter, zeker in een stad als Am
sterdam, nooit genoeg kunnen zijn voor
de door de toestroming van jongeren op
geroepen woningbehoefte, voor de wo
ningbehoefte, die voortkomt uit de groot-
Dat er dit jaar niet méér elektra is
verbruikt dan vorig jaar geeft in feit een
vertekend beeld. In de wintermaanden
van begin vorig jaar was het verbruik
door de extreem strenge winter bijzonder
hoog. Vergeleken met die cijfers is er, na
de afgelopen zachte winter, geen groèi
waar te nemen. Een vrij logische zaak,
dus. Maar veel meer dan twee procent
groei zullen de komende jaren volgens de
PEN-directeur niet te zien geven.
Zoals gemeld zijn Noord-Holland en
Drenthe er niet in geslaagd overeenstem
ming te bereiken over de afvoer van huis
vuil uit Zuid-Kennemerland naar Wijster
in Drenthe per VAM-wagon. Drenthe wil
Wijster alleen nog beschikbaar steller, als
vuilstort voor de noordelijke provincies
en niet langer voor de randstad. Een be
middelingspoging van minister Ginjaar
van Volksgezondheid en Milieuhygiëne is
mislukt. Pas in 1986 komt er een andere
oplossing voor het huisvuil van Zuid-Ken
nemerland in de vorm van een scheidings-
installatie in het WestelijkHavengebied.
Naar zich laat aanzien is men dan nog niet
helemaal uit de problemen. Zuid-Kenne
merland heeft namelijk tot 15 juni 1994
een contract met de VAM voor de vuilaf
voer. Met het VAM-station in de Veerpol-
der te Haarlem, dat sinds kort in bedrijf
is, was een grote investering gemoeid.
Overschakeling in 1986 op een vuilschei-
dingsinstallatie in het Westelijk Havenge
bied is wellicht milieuvriendelijker dan de
VAM-afvoer naar Wijster. Maar wie be
taalt de kapitaalsvernietiging, waar de
verkorting van de gebruiksperiode van
het VAM-station in Haarlem op neer
komt? Het Gewest Kennemerland zal
waarschijnlijk niet zonder meer bereid
zijn om de kosten van de verkorte exploi
tatie af te wentelen op de huishoudens van
de Haarlemse agglomeratie.
Wat Hoorn betreft lijkt men blijkens de
voordracht van GS bij het afvalstoffen
plan wel een oplossing te hebben gevon
den. Voor de aan een systeem van stads-
uit de landelijke discussie een afwijzing
van atoomenergie volgen, dan zal Van
Eyndhoven zich daar zonder morren bij
neerleggen, verklaart hij anderzijds. Als
de parlementaire democratie nee zegt, zal
ik daar een nederig dienaar van zijn”.
Zolang kernenergie niet op grotere
schaal haalbaar is, zal Nederland de kolen
in ere moeten herstellen, is de overtuiging
van Van Eyndhoven. „Een tussentijdse
oplossing, geen algehele overschakeling.
Dat levert te veel vervuiling op. Reken
maar uit: als je jaarlijks dertig miljoen ton
kolen stookt hou je drie miljoen ton as
over en komt er elk jaar 600.000 ton zwa
veldioxyde in de lucht”.
Een spreiding over kolen, kernenergie
en olie en gas (die elk ongeveer een derde
van de energiebehoefte kunnen dekken)
acht men bij het PEN het meest doel
matig.
Het elektriciteitsplan van de samenwer
kende energieproducenten in Nederland
(de SEP) gaat er al vanuit, dat bij de
Hemwegcentrale in Amsterdam in 1987
een kolencentrale moet verrijzen. Het
PEN overweegt, zodra de centrale in Die
men uitgebreid of vernieuwd moet wor
den, ook daar kolenstook toe te passen.
„Kolen vormen een goede „poot” voor de
elektriciteitsproduktie. Ze zijn vrij goed
koop, in grote hoeveelheden voorrradig
en komen uit politiek stabiele landen: de
Verenigde Staten, Canada, Australië, Po
len, China. Goed, in Polen is het de laatste
tijd niet zo rustig, maar in het algemeen
kun je met die Oosteuropeanen veel beter
handelen dan met Arabieren. In Oost-
Europa komen ze tenminste hun contrac-
geleerd, en dat kan voor de verdere plan
ning van pas komen. Men is tot het inzicht
gekomen, dat het maken van pasklare
plannen voor de toekomst een nagenoeg
onmogelijke opgave is, omdat onmogge-
lijk alle ontwikkelingen kunnen worden
ingecalculeerd. Men heeft ook kunnen er
varen, dat de officiële politiek het belang
van ruimtelijke planning en ordening is
gaan inzien. In 1955 had men dat allemaal
nog niet door. Een toenmalige minister
verzette zich tegen het opnemen van
„Ruimtelijke Ordening” in de naam van
zijn departement, omdat dit zijns inziens
een zaak betrof zonder politiek gewicht.
Provinciale Staten van Noord-Holland
denken daar anders over; onlangs werd in
de Staten een motie aangenomen, waarin
er bij Gedeputeerde Staten op aangedron
gen werd de deelname aan het Dode-
waard-project stop te zetten. Alle Neder
landse provincies zijn samen eigenaar van
de centrale in dit Gelderse plaatsje. Al
naar gelang de inwoneraantallen hebben
de provincies aandelen in dit project.
Noord-Holland heeft 11 procent van die
aandelen in handen. De Staten verlangen,
dat de provincie die afstoot. Daarmee zou
de deelname aan de Gemeenschappelijke
Kerncentrale Nederland, zoals Dode
waard officieel te boek staat, beëindigd
worden.
PEN-directeur Van Eyndhoven: „Die
motie ligt er. Het is aan Gedeputeerde
Staten om te zeggen wat men ermee gaat
doen”. Voor de topman van het elektrici
teitsbedrijf staat het vast, dat we niet
zonder kernenergie kunnen, ondanks be
sparingen en in het verschiet liggende
alternatieve energiebronnen zoals het ge
bruik van zon en wind. Overigens ver
wacht Van Eyndhoven de bouw van één
of meer kerncentrales in ons land niet
eerder dan in 1991.
„We krijgen eerst de maatschappelijke
discussie, waarvan ik hoop dat er een ja”
voor kernenergie uit rolt. De vergunnings-
procedure en de bouwtijd van de centra-
les vertrt daarna nou necren iaar Mooht pr
DEN HAAG (ANP). Gedeputeerde
Staten van Zuid-Holland willen de greep
van de overheid op de ontwikkeling van
de glastuinbouw versterken. Gestreefd
wordt naar een geconcentreerde en even
wichtige. vestiging van deze agrarische
bedrijven. Onteigening van grond kan
daarbij noodzakelijk zijn, zo menen GS.
In een dinsdag verschenen rapport stelt
het provinciaal bestuur dat de glastuin
bouwbedrijven in de kustprovincie te veel
verspreid liggen. Dit ten nadele van de
rentabiliteit van deze ondernemingen. De
huidige centra van tuinbouwbedrijven
met kassen dienen te worden vergroot, zo
staat in het rapport. Indien gronden niet
op vrijwillige basis kunnen worden aan
gekocht is momenteel een onteigenings
procedure ten behoeve van de glastuin
bouw niet mogelijk. Het provinciebestuur
wenst te komen tot een wettelijke regeling
waardoor dit wel kan gebeuren. De ge
meenten zouden onder goedkeuring van
de kroon moeten kunnen besluiten tot
onteigening.
Tot versterking van de gemeentelijke
positie zou het aanbeveling verdienen als
de gemeenten de provincie vroegen een
dergelijk besluit te ondersteunen, aldus
het rapport.
(Van onze provincieredactie)
HAARLEM. Het provinciaal afval
stoffenplan van Noord-Holland zal het
voornaamste discussie-onderwerp zijn
van de Statenvergadering van maandag 8
september. Aanvankelijk zou dit plan in
de vergadering van juni aan de orde zijn
gekomen. De behandeling in de Staten
werd uitgesteld omdat er nogal wat be
zwaren waren tegen het plan. Door het
uitstel kwam tijd beschikbaar, waarin de
provincie kon proberen alsnog tot
overeenstemming te komen met de voor
naamste reclamanten, te weten de ge
meente Hoorn, de Zuidelijke IJsselmeer-
polders en de provincie Drenthe.
ten na”. Voordeel bij het gebruik van
kolen is ook, dat ze uit verschillende
machtsblokken komen. De producerende
landen krijgen dus niet de kans een mono-
polie-positie op te bouwen.
Nadelen aan het verstoken van kolen
voor de produktie van stroom: ze leveren
nogal wat afval. Een centrale van 600
megawatt, die elk jaar 1,2 miljoen ton
kolen verstookt, houdt daar jaarlijks
120.000 ton as aan over. Uit de schoorsteen
van de centrale komt bovendien zwaveldi
oxyde (24.000 ton), stikstofoxyde en kool-
dioxyde, het gas dat ook door uitlaten van
auto’s de lucht wordt ingespoten en waar
van sommige wetenschapsmensen vrezen,
dat de dampkring rond de aarde daardoor
een soort broeikas wordt waar de zonne
warmte wel in kan, maar in mindere mate
uit kan ontsnappen. De ijskappen zouden
dan kunnen smelten. Enkele centimeters
zijn al fataal voor de laaggelegen landen
zoals Nederland.
stedelijke economie”. In het PPD-verslag
wordt er daarom gepleit dat men nu al op
zoek gaat naar de oplossingen voor de
problemen van de jaren 1990. „Aan de
totstandkoming van het streekplan Am-
sterdam-Noordzeekanaalgebied is zo’n
acht jaar gewerkt. Het is tijd om aan de
herziening ervan te beginnen”.
In het jaarverslag wordt uiteengezet,
dat het overloopbeleid vooral ook een
poging was om de ontwikkelingen, die
toch al aan de gang waren, in goede banen
te leiden. Er wordt op gewezen, dat de
woningbehoefte van Amsterdan zo nij
pend was, dat de hoofdstad op eigen hou
tje woningen liet bouwen in steden en
dorpen op enige afstand. Ook grote be
drijven in Amsterdam- Noord en de IJ-
mond bedreven hun eigen overlooppoli-
tiek, de zogenoemde industriecontingen-
ten woningwetwoningen. „Was het zo
slecht om te proberen, die overloop, die
toch al aan de gang was, te concentreren
in grotere plaatsen, om daarmee het land-
schap te sparen, het openbaar vervoer een
betere kans te geven, en een beter voorzie
ningenpakket tot stand te brengen? Dat
beleid kan niet simpelweg afgedaan met
een woord als anti-stedelijkheidsmentali-
AALSMEER. Onder het motto „De
Bezige Mens” rijdt zaterdag 6 september
voor de 33e keer het Aalsmeerse Bloe
mencorso van Aalsmeer naar Amster
dam en terug. Twintig bloemenwagens
tonen de mens die op een of anderde
manier bezig is in zijn vrije tijd. Zo zal de
toeschouwer een hengelaar herkennen,
een duivenmelker, een muzikant en een
sportman.
Geestelijks vader van de corsowagens is
de Vlaardingse kunstenaar Frits Vogel.
Elke wagen is achttien meter lang en is
ppgebouwd uit ettelijke duizenden bloe
men en planten. De deelnemers aan het
bloemencorso zijn afkomstig uit twintig
verschillende buurtschappen in Aals
meer. Zij zijn al weken tevoren bezig hun
wagen nog mooier te maken dan die van
het jaar daarvoor. De bedoeling is niet dat
er reclame via de optocht gemaakt wordt,
uitsluitend wordt getoond wat er allemaal
mogelijk is met bloemen en planten, be
langrijke exportprodukten van Neder
land.
Het bloemencorso start zaterdag om
half tien in Aalsmeer. Rond half een is de
optocht bij de ingang van het Amsterdam
se Bos en om vier uur moet de Dam
bereikt zijn, waarna de terugtocht via de
Munt wordt aanvaard. De praalwagens
zijn op vrijdag 5 en zondag 7 september
ook te bezichtigen in de Aalsmeerse Bloe
menveiling, Legmeerdijk, Aalsmeer. Hier
kan het publiek ook inlichtingen krijgen
over het gebruik van bloemen en planten
en zelfs de plantendokter raadplegen.
Het lawaai in de passagierscabine, ver
oorzaakt door het laagfrequente geluid
van de draaiende propellers, wordt dank
zij het nieuwe interieur met maar liefst
6db (a) verminderd. Voor het menselijk
gehoor betekent dit dat het waarneemba
re lawaai met ongeveer 40 procent
afneemt.
In Noord-Holland werkt sinds enige tijd
een bureau voor de energiebesparing, dat
onder het provinciaal bestuur valt. Voor
Van Eyndhoven is niet precies waar te
nemen, hoeveel stroom er bespaard is
dankzij speciale besparingscampagnes,
zoals die van het Noordhollandse bureau.
„Het is niet goed meetbaar. Wel hebben
we de indruk, dat de campagnes doorwer
ken in een wat verminderde toename van
het verbruik”.
Het woonschepenbeleid kan nu nog
in verschillende commissievergade
ringen aan de orde worden gesteld.
De commissies voor de Ruimteljike
Ordening, voor de Natuur- en Land-
schapsbescherming en Openluchtre
creatie en voor Juridische Zaken wa
ren er voor de vakantie nog niet uit.
Een meerderheid in de Staten is voor
stander van inpassing van de woon
schepen in gemeentelijke bestem-
mipgsplannen. Dat komt neer op een
positieve benadering van het wonen
op water. Zoals trouwens ook in ver
schillende verkiezingsprogramma’s
is beloofd. En zoals ook is neergelegd
in het collegeprogramma. De land-
schapsverordening, die woonschepen
op veel plaatsen wil verbieden is
daarmee enigszins in strijd.
De laatste ontwikkeling was, zoals
gemeld, dat de landschapsverorde-
ning niet van toepassing zou worden
verklaard voor bestemmingsplange-
bieden, waarin ligplaatsen voor
woonschepen zijn opgenomen. De
verordening is dan voor het hele be-
stemmingsplangebied buiten wer
king, ook voor het gebied in het plan,
dat niet de bestemming ligplaats voor
woonschepen heeft gekregen.
Doordat de kwestie voorlopig weer
van de agenda is afgevoerd is er tijd
om de verhouding tussen de planolo
gische inpassing en de landschapsve-
rordening onderwerp te maken van
een voorzichtige beleidsvorming. Het
woonschepenbeleid komt wellicht
pas begin volgend jaar aan de orde in
de vergadering van Provinciale
Staten.
Er vallen veel gaten in oud Amsterdam De vri/gekomen ruimte blijft onvoldoende om aan de
vraag naar woonruimte te kunnen voldoen
verwarming gekoppelde vuilverbran
dingsinstallatie hebben GS een nieuwe
bouwplaats gevonden in Wognum. Tegen
de vuilverbranding in Hoorn en in het
algemeen waren veel bezwaren gekomen
in verband met de onbekende giftige stof
fen, die daarbij vrij kunnen komen als
gevolg van de grote hoeveelheid kunst
stoffen, die tegenwoordig in het huisvuil
zit. De PvdA-achterban heeft zich onlangs
in principe uitgesproken voor scheidings-
installaties en tegen vuilverbranding. Met
de Zuidelijke IJsselmeerpolder, die ook
een rol spelen in het Noordhollandse af
valstoffenplan is nog overleg gaande.
