B
Afkeer van geleide
Sombere voornemens
van duistere
loonpolitiek
anti-communisten
brengt sociale
partners tezamen
DamiatePers
f
3
I
s
IJmuider Courant
NOTITIES
OVER:
V
I
MAANDAG 8 SEPTEMBER
4
M
V I
1
n
1980
Dr. J. IV. de Pous, voorzitter van de SER
1
Dii
bei
BF
VE
AI
Enkele pakkende citaten:
„Het grootste probleem van
Latijns-Amerika blijft Cuba”;
„De internationale communis
tische samenzwering komt
niet alleen uit Cuba en de Sov
jet Unie, maar heeft ook haar
basis in Washington en New
York, evenals medeplichtigen
in Venezuela, Panama, Costa
Rica en Mexico”; „Jimmy Car
ter is de meest rampzalige pre
sident die de Verenigde Staten
ooit hebben gehad”; „Een
eventuele herverkiezing van
Carter is een serieuze bedrei
ging voor de democratische
toekomst van Latijns-Ameri
ka”.
Generaal Louis Garcia Meza
De moeülijike economische situatie
dwingt onze overheid al geruime tijd tot
bezuinigiingen, ook op het gebied van de
defensie. Als gevolg daarvan wordt de in
119/77 im NAV/O-verband overeengekomen
reöle stijging van het defensiebudget met
3 procent per jaar door ons niet gehaald.
Nederland komt niet verder dan 2,2
procent.
signalen uit de mond van de zelden te beluisteren SER-
voorzitter De Pous, door Frans Nypels.
ons land en zijn NAVO-defensieverplichtingen, door ge-
neraalmajoor b.d.M.H. van Meyenfeldt.
de jaarlijkse bijeenkomst van Zuidamerikaanse commu
nistenhaters, door Rob Sprenkels.
i i
I
Vorige week zondag, op
reis in de auto, zoekend
naar de omroep die sport-
minnend Nederland op de
hoogte bracht van het ge
vecht om de wereldtitel
wielrennen op de weg
voor pro>fs, klonk daar in
eens het sonore geluid
van een man die zich, zo
ver bekend, nimmer laat
ondervragen door de
media.
i
- Ht
iiilt I
1
F
1
c
Het lijkt er verdacht veel op dat
Bezinning defensiebeleid nodig
155,00
En in Nederland zitten wij nog altijd met
een te kostbare, ingewikkelde en weinig
Nu slaan wij met dit percentage binnen
de NAVO nog niet eens een slecht figuur. In
Denemarken, Portugal en Turkije is de
bereidheid om de defensieuitgaven te ver
hogen gering of niet aanwezig. België heeft
zijn defensiebudget reëel verminderd met 2
procent en Italië met 1,4 procent. De Ameri
kanen zeggen dat zij de norm halen. De
Bondsrepubliek en Noorwegen komen niet
verder dan respectievelijke 2,7 procent en
2,4 procent.
slagvaardige beleidsstructuur (onder ande
re vier beleidsorganen en een aantal functi
onele raden).
De in de NAVO overeengekomen stijging
van de defensieuitgaven met 3 procent is in
feite niet meer dan een premie die wij
moeten betalen voor een ondoelmatig be
leid. Met andere woorden: bij een meer
doelmatig beleid zou de 3 procent verho
ging niet nodig zijn geweest en hadden de
bondgenoten met een lager defensiebudget
kunnen volstaan.
onjuiste conclusie, maar hoe ont
wart De Pous met zijn overleg de
gordiaanse knoop die het parle
ment bijvoorbeeld kan aanleggen
als het opkomt voor de belangen
van de niet-actieven, die bij het op
stellen van het SER-advies niet
meepraten om de doodeenvoudige
reden dat zij geen zetels kunnen
claimen in het overlegplatform dat
de SER is? Met overleg natuurlijk,
zal harmoniedenker De Pous tegen
sputteren. Dat elan brachten de
Van deze voornemens komt in de praktijk
echter weinig terecht. Bij verdere bezuini
gingen op de conventionele verdediging
wordt ook het verzet tegen de modemisse-
ring van de atoomwapens en de plaatsing
van mobiele atoomraketsystemen in ons
aankoop en betaling van militair materieel,
enz.
Een beleid dat zich op deze mogelijkhe
den richt zal, zeker als defensie veel moet
inleveren, een negatieve invloed hebben op
het werk- en leefklimaat en op de gevechts
kracht van de traditionele eenheden. Het is
de vraag of dat met het oog op de afspraken
in internationaal verband en de politiek-
strategische situatie, wel aanvaardbaar is.
land zinloos en onoprecht. De keus waar wij
voor staan, is dan ook: het aanvaarden van
de atomaire technologie ook voor de defen
sie of het zorg dragen voor een verantwoor
de conventionele strijdmacht.
In het hoofdstedelijke theater
van het Argentijnse Buenos Aires
had de aanwezige internationale
pers vorige week genoeg te note
ren. Tal van journalisten waren
uitgenodigd voor de opening van
het vierde congres van het Latijn-
samerikaanse Verbond voor Anti-
Communisme dat, evenals voor
gaande keren, was georganiseerd
met de volledige steun van de Ar
gentijnse autoriteiten. Zo was er
onder meer een uiterst strenge be
waking om de pers na de ope
ningsceremonie buiten de deur te
houden. Het verbond wil blijk
baar de plannen die worden uitge
broed uiterst geheim houden.
Toen de Argentijnse voorzitter
van dat verbond, Suarez Manson,
insinueerde dat theoretiseren niet
voldoende is, doelde hij duidelijk
op de gebeurtenissen in Centraal-
Amerika en met name in El Salva
dor. Welnu, Roberto d’abuisson,
persoonlijk naar Buenos Aires af
gereisd om het een en ander weg
te slepen voor ultra-rechts in El
Salvador, zal zich dat geen twee
keer laten zeggen.
Op
duin
stuui
Pino
refer
vaart
H<
.het
dier
succ
orgó
van
sche
den:
It
pre
pelt
aar
HOOFDREDACTIE
Jos L. Lodewijks
E Koning
DIRECTIE. Mr. H. C. van der Mije
UI
wein
bloei
ders
symf
demi
IJ
lope
van
een
opbi
ten
mu
vrij
Bie
dat
tev
Voc
als
mu
liec
me
E
sta;
twe
bel
jon
ach
hel
Ni
scha
gekt
ven
renl
rent
gave
stra;
Sch;
1241
het
curs
Te
zoel
ting
dwi
is v
rent
V
dit
een
eigi
als
var
Hoi
'T -*s>.
Oudeweg 12-14, Haarlem
tel 023 - 31 90 53
Wat mij verbaast, is dat de geringe econo
mische groei in de landen van het Westen
niet als reden wordt aangegrepen om zowel
■in het bondgenootschap als in de nationale
defensiehuishouding, eens goed orde op za
ken te stelten. Het Atlantisch bondgenoot
schap leeft nog steeds op een te grote voet.
Van de plannen om door de verbetering van
de standarisatie van materieel en procedu
res en door een vergaande taakverdeling,
de doelmatigheid van de NAVO-verdedi-
ging te verhogen, is tot nu toe te weinig
terechtgekomen.
*4
zingsprogramma’s van de belang
rijkste politieke partijen is terug te
vinden. In het SER-advies dat De
Pous beoogt, wordt het met de be
groting worstelende kabinet meege
deeld hoe die groei het best over
lonen, uitkeringen en winsten kan
worden verdeeld. Met dit advies in
de hand treedt het kabinet in
overleg met de Tweede Kamer. Het
parlement wijzigt het uitgestippel-
de beleid niet of wel, waarna de
regering met de sociale partners tot
afspraken komt. Die afspraken blij
ven niet beperkt tot de verdeling
van de economische groei, maar
hebben ook betrekking op niet-ma-
teriële zaken zoals bijvoorbeeld de
mocratisering van de besluitvor
ming binnen ondernemingen.
Trouwens, ook de bezorgdheid
van de Argentijnse regering inza
ke de gebeurtenissen in El Salva
dor zal d’Abuisson hoopvol stem
men. Hij weet nog erg goed dat
Videla tot vrijwel het laatste mo
ment nog vliegtuigen vol wapens
naar dictator Somoza in Nicara
gua stuurde.
BEZORGKLACHTEN
maandag t/m vrijdag van
zaterdags van
Uitsluitend telefoon 02550-10519
voor Santpoort. 023 - 31 90 53
Het door de SER-voorzitter ont
vouwde nieuwe overlegmodel voor
de jaren ’80 - oude wijn uit de jaren
’50 in een nieuw vat - oogt aantrek
kelijk en is daarom voor discussie
•vatbaar. Bij die discussie mag even
wel niet uit het oog verloren worden
dat er aan het plan-De Pous ook
bezwaren kleven. De Pous zou De
Pous niet zijn als hij geen rotsvast
vertrouwen koesterde in de moge
lijkheid van een bindende afspraak
nè overleg. In twee zinnen rekende
hij in ieder geval af met het bij
politieke partijen steeds populair
der wordende idee van een door de partijen in de moeilijke opbouwja-
ren immers ook op. Maar met het
verschil tussen de jaren ’50 - de
jaren waarin het voor sociale part
ners dikwijls een sport was om de
straf-geleide loonpolitiek van el
kaar opvolgende kabinetten-Drees
te omzeilen - en de huidige periode
zonder een echte economische groei
voor ogen, is echter het pessimisme
in het slagen van het nieuwe overleg
verklaard.
het overlegplan-De Pous, hoeveel
waardevolle aspecten het ook in
zich bergt, de sociale partners op
het lijf geschreven is. Want in de
ogen van de geestelijke vader zijn
zij het eerst aan slag als over de
wenselijke verdeling van schaarse
economische ruimte gefilosofeerd
wordt. In een samenleving waarin
de collectieve goederen zo’n groot
beslag op financiële middelen leg
gen en waai zovelen afhankelijk
zijn van beslissingen van enkelin
gen, is het echter de primaire taak
van de gekozen volksvertegenwoor
digers om de denkrichting te bepa
len. Maar zo’n beleid gaat in de
richting van geleide inkomenspo
litiek en daar hebben zowel werkge
vers als werknemers een broertje
dood aan.
Het anti-communisme blijkt ook
keer op keer uiterst nauw verbon
den met verregaande economi
sche belangen. Bijvoorbeeld, de
recente beslissing van 98 bankin
stellingen, voornamelijk met een
hoofdzetel in de Verenigde Staten,
om het nieuwe Boliviaanse regime
belangrijke financiële ruggesteun
te geven. Op die manier is al het
effect verloren van de politieke en
economische isolatie die de Ame
rikaanse president Carter voor
Bolivia in petto had.
18.30-19 00 uur
11.30-12.30 uur
Maar ook de mensen die niet
direct door hun regering waren
afgevaardigd, zijn het waard te
worden genoemd. Tal van agenten
van de Braziliaanse, Chileense en
Peruaanse inlichtingendiensten,
die zich overigens tijdens de ope
ning van het congres opvallend op
de achtergrond hielden; hoge lege
rofficieren uit Honduras en Co
lumbia; en niet te vergeten de on
betwiste leider van ultra-rechts in
El Salvador, majoor b.d. Roberto
D’Abuison.
ABONNEMENTEN
bij vooruitbetaling
(inclusief 4% BTW)
per maand
per kwartaal
per post
perjaar
per post
losse nummers
buitenland
per kwartaal
Het is al langer bekend dat het
wereldje van internationale geld
schieters, het Internationale Mo
netaire Fonds incluis, best
overweg kan met de dictators in
de Cono-sur, de Zuidhoom.
vaMMk.
De recente coup in Bolivia en de
uitlatingen van de nieuwe macht
hebber daar, generaal Luis Garcia
Meza, wijzen erop dat de door
Argentinië geïnspireerde anti
communistische praktijken nog
veel verdere gevolgen kunnen
hebben. Zo werd vanwege de di
recte Argentijnse inmenging het
democratische proces in Bolivia
naar het geschiedenisboek verwe
zen. En Garcia Meza nam geen
blad voor de mond. Zo zou Carter
direct betrokken zijn bij de inter
nationale communistische samen
zwering en zou het onder sterke
invloed van Washington staande
Andes-Pact door het nieuwe Boli
viaanse regime worden verruild
voor de Zuidhoom (Pact van de
Cono-sur).
Wat ik hoop, is dat de economische situa
tie en de mogelijke gevolgen van een kort
zichtig bezuinigingsbeleid zullen leiden tot
een herbezinning op het defensiebeleid, zo
wel nationaal als internationaal. Alleen
wanneer wij de vraag naar de doelmatig
heid van de verdedigingsorganisatie cen
traal gaan stellen, zullen wij erin slagen om
ook in economisch moeilijke tijden, een
verantwoorde conventionele defensie te
handhaven.
Het recept van De Pous geeft de
Sociaal Economische Raad, een
platfeum van werkgevers, werkne
mers en door de regering benoemde
deskundige kroonleden, veelal
hoogleraren in de economie, de rol
terug die hij in de na-oorlogse jaren
van wederopbouw vervulde. Een
spilfunctie dus. De SER stelt jaar
lijks een advies op over het te voe
ren sociaal-economisch beleid op
middellange termijn. Het advies
gaat naar het kabinet op een tijdstip
dat nog de laatste hand moet wor
den gelegd aan de begroting voor
het volgend jaar. De regering weet
dan globaal wat werkgevers en
werknemers, al dan niet met steun
van de deskundige kroonleden als
wenselijk beleid voor ogen zweeft.
Stel er is in enig jaar een economi
sche groei van 1,5 2 procent - een
luchtspiegeling die in de verkie-
Laten we eens naar die praktij
ken gaan kijken. Allereerst is er
de al jaren voortdurende 'stroom
van moorden op politieke vluchte
lingen op het Amerikaanse sub
continent. Enkele voorbeelden: de
Allende-trouwe Chileense gene
raal Carlos Pratts, vermoord in
Argentinië; de progressieve Boli
viaanse president, generaal Juan
José Torres en de Uruguyaanse
parlementariërs Zelmar Michelini
en Hector Gutierrez Ruz, even
eens dood aangetroffen in Buenos
Aires; de paspoorten die de Para-
guyaanse dictator Alfredo.
Stroessner verstrekte en waarmee
de Chileense geheime dienst wist
door te dringen in Washington om
een einde te maken aan het leven
van Orlando Letelier, en de vijl
Argentijnen die dit jaar juli wer
den ontvoerd in de Peruaanse
hoofdstad Lima, over wier lot nog
steeds geen zekerheid bestaat.
Toch werd er tijdens de ope
ningsceremonie een tipje van de
sluier opgelicht van de uiterst
duistere activiteiten van deze La-
tijnsamerikaanse anti-communis
ten. Er werden gelukwensen voor
gelezen van de presidenten van
Argentinië, Paraguay, Uruguay
en Bolivia, stuk voor stuk dicta
tors met nogal wat fascistische
trekjes. Verder was er de’ lijst van
deelnemers om de journalisten
aan het denken te zetten: afge
vaardigden uit 20 Latijnsameri-
kaanse landen, onder wie opmer
kelijke, door regeringen aangewe
zen deelnemers als de opperbevel
hebber van het Uruguyaanse le
ger, Roberto Queirolo, de Guate-
malaanse ex-president Mario San
doval Alarvon, de nog verse minis
ter van Informatie uit Bolivia,
Fernando Balavios, en natuurlijk
de president van het verbond, die
de discussies in gladde banen
moet leiden, de ex-opperbevelheb-
ber van het Argentijnse leger, ge
neraal b.d. Carlos Suarez Manson.
Ik verwacht niet dat in de defensiebegro
ting die op Prinsjesdag zal worden gepre
senteerd, veel aandacht zal zijn voor de
verbetering van de doelmatigheid van de
defensiehuishouding. Immers de bezuini
gingen waar de regering naar streeft, moe
ten op korte termijn worden bereikt. Ter
wijl de structurele veranderingen die nodig
zijn om de doelmatigheid van de organisa
tie te verhogen, pas op langere termijn geld
opleveren.
Over de omvang van de defensiebezuini-
gingen en de wijze waarop die moeten wor
den bereikt, is nu nog niet veel bekend. De
aangekondigde vermindering van de socia
le uitkeringen betekent, door de koppeling
tussen de wedde van dienstplichtigen en het
minimumjeugdloon, een voordeel van enke
le tientallen miljoenen gulden.
Bezuinigingsmogelijikheden zijn verder:
een wijziging van de arbeidsvoorwaarden
(vertraging van de bevordering, verminde
ring van salarissen, enz.); een beperking
van het personeelsbestand; het uitstellen
van bouwprojecten; het vertragen van de
Het eerste is: een toenemende afhanke
lijkheid van atoomwapens voor de verzeke
ring van onze veiligheid. Deze ontwikkeling
plaatst zeker Nederland voor grote proble
men. In het regeerakkoord van het kabinet-
Van Agt en in de programma’s van de
meeste politieke partijen lees ik dat om het
voortbestaan van de mensheid te verzeke
ren, de rol van atoomwapens moet worden
teruggedrongen door onder andere de in
standhouding van een toereikende conven
tionele strijdmacht.
Het tweede is: een verslechtering van de
betrekkingen tussen Amerika en West-Eu-
ropa. De bereidheid in Amerika om voor
ons offers te brengen zal zeker afnemen als
in Europa de bereidheid om voor de eigen
-x----jx T._ j,^
verband zie ik de onlangs aangekondigde
wijziging in het Amerikaanse strategisch
beleid als een waarschuwing aan ons adres.
In de atomaire afschrikkingsstrategie gaat
*de dreiging met een tot Europa beperkt ato
mair conflict, een steeds grotere rol spelen.
Die verandering maakt duidelijk tot hoever
Amerika wil gaan bij de verdediging van
ons continent.
Wat het onder auspiciën van de
Argentijnse dictator Jorge Videla
in 1976 opgerichte verbond in de
praktijk nu precies uitvoert, werd
door de congresgangers nogal in
het ongewisse gehouden. Het dui
delijkst was wellicht nog de voor
zitter, Suarez Manson, die ver
klaarde dat de welig tierende com
munistische samenzwering kost
wat kost moet worden ingedamd
en dat „de maatregelen niet alleen
theoretisch kunnen zijn”. Het
heeft er dus veel van dat tijdens
het congres niet slechts wordt ge
theoretiseerd over de beste wijze
van een communistische heksen
jacht, maar dat er blijkbaar even
eens zeer concrete acties worden
uitgedacht om in de praktijk te
brengen.
Nederland staat, zoals in het begin van dit
artikel staat te lezen, met deze problemen in
Jverdediging te zorgen, minder wordt. In dit
sche teruggang is algemeen en ook andere, „orhar>ri iir Ho nnianac
landen proberen deze teruggang het hoofd
te bieden door de defensieuitgaven te ver
minderen. Op twee gevolgen van het Wes-
teuropese bezuinigingsbeleid wil ik wijzen.
Trouwens, waarom meent De
Pous dat het parlement de moed
heeft om een vroeg akkoord tussen
sociale partners in gevaar te bren
gen als het tot de ontdekking komt
dat de sociale partners bij het ver
delen van de groei of een minlijn de
niet-actieven in de kou heeft laten
staan? Het verleden heeft bewezen
dat partijen in de Tweede Kamer
erg huiverig zijn om duidelijkheid
te scheppen als het om arbeidsvoor
waardenbeleid gaat.
15.90
45.85
60.00
180.70
233.00
0,80
De verrassing was compleet toen
de geïnterviewde - Dr. Jan de Pous,
ais voorzitter van de sociaal Econo
mische Raad wei eens als „Het
vleesgeworden harmonie-model”
getypeerd - zijn suggesties aan
droeg waarmee volgens hem de so-
eiaai-economiische problemen op
lange termijn kunnen worden opge
lost. Als een man als De Pous dat
•doet moet het water hem echt tot
aan de lippen staan. Een wanhoops
kreet dus? Dat niet - uit het feit dat
hij zich via een vraaggesprek tot het
volk richt mag worden afgeleid dat
de SER-voorzitter- mogelijkheden
ziet om het grootste kwaad in onze
volkshuishouding - het verstarde
rolpatroon dat zinvoi overleg tussen
sociale partners, werknemers- en
werkgeversorganisaties, onderling
in de weg staat - met succes te
bestrijden. Anders gezegd: De Pous
beseft dat op basis van zijn sugges
ties diverse partijen bereid zijn uit
hun egelstellingen te kruipen.
Volgens De Pous bestaan er geen
grote principiële verschillen van
mening over de aard en de omvang
van de huidige sociaal-economische
problemen en de oorzaken ervan.
Zijn gevoelig oor heeft daarnaast
allerlei, zoals hij het zelf noemt,
„interessante geluiden” opgevan
gen die er op duiden dat men zoekt
naar een gezamenlijke aanpak en
dat men bereid is tot een gemeen
schappelijke oplossing te komen.
Hij laat de naam van Indu-
striebond-FNV-voorzitter Arie
Groenevelt niet vallen, maar het is
duidelijk dat hij op de matigingsbe-
reidheid van de top van de Indu-
striebond-FNV een wissel trekt. Dat
diezelfde •Groenevelt door zijn ach
terban openlijk wordt verguisd
geeft weinig reden om het optimis
me van De Pous te delen.
BUREAU
Redactie en administratie
Lange Nieuwstraat 427. IJmuiden
postbus 18, 1970 AA IJmuiden
tel redactie: 02550-15389
na kantoortijd: 02208-3577
tel. adm: 02550-15437 en 16450
postgiro: 273107
telex 41866
ADVERTENTIES
telefoon 023-31 90 53
GROENTJES:
gerubriceerde advertenties, uitsluitend
telefoon 023 - 31 92 72
politieke partijen steeds populair-
overheid op te leggen straffe inko
menspolitiek om echte matiging
van de besteedbare lonen af te
dwingen. In zijn ogen moet een in
komensbeleid gedragen worden
door de sociale partners „én hun
brede achterban”. Op zichzelf geen
