Poolse delegatie
in Moskou voor
Felle strijd aan
Voorbereiding voor
Fusie Syrië-Libië
I
grens Irak-Iran
economische hulp
potentiële dreiging”
„Madrid” gestart
I
VN-conferentie
Ook politieke besprekingen
over armoede
In redelijk vriendelijke sfeer
VS: geen berouw over politiek
Oegandese koffie
kan niet meer weg
Volgens Israel:
Burgemeester weg
na kritiek op
guerrillastrijders
Toelatingsbeleid
homofielen door
Plan Carter voor
VS veranderd
Zwarte scholier
in Zuid-Afrika
doodgeschoten
uraniumverkoop
India afgewezen
jl
verloopt stroef
Riad: produktie
olie niet terug
1
donderdag
55
t-
3
SEPTEMBER
19 8 0
Verhuizen?
Redding
Tweemaal
Bijna-ongeluk
i'ÖK.l
BINNEN- EN BUITENLAND
2
>litie
1
•1
'ken
ME
l
-
roer
sten
den
VD
door Nico Scheepmaker
(Van onze redactie buitenland) i
MOSKOU-WARSCHAU. Een Poolse delegatie onder lei
ding van vice-premier Jagielski is gisteren in Moskou aangeko
men voor politieke en economische besprekingen met de Russi
sche leiders.
ner
icht
lijk
rrijfël
(Van onze redactie buitenland)
(Van onze redactie buitenland)
(Van onze redactie buitenland)
(Van onze redactie buitenland)
Ter-
dand
afini-
van
van
voor-
n de
n in
s ter-
assen
van
dele-
van
- die
mdse
s uit
einig
n de
t on-
entra
niets
korps
rijks-
itvoe-
nbte-
id ba
rnat ie
rs tot
Tijdens de bijeenkomst, die gisteren on
der voorzitterschap stond van de Ameri
kaanse delegatieleider, Kampellman, en
die achter gesloten deuren werd gehou-
WASHINGTON. Mensen die vrijwil
lig verklaren dat zij homofiel zijn zullen
niet worden toegelaten tot de Verenigde
Staten. Vragen naar seksuele geaardheid
zoals de laatste maanden gebeurde, zullen
echter niet meer worden gesteld.
Het Amerikaanse ministerie van Justi
tie heeft een wijziging van het immigratie
beleid aangekondigd. Dit beleid is volgens
een justitiewoordvoerder in overeenstem
ming gebracht met een Amerikaanse wet
die toelating van homofielen verbiedt.
De wijziging van het toelatingsbeleid
voor homofielen komt op het moment dat
bij het Amerikaanse Congres een wets
voorstel ligt om homofilie te schrappen
als grond om vreemdelingen te weren.
vakbonden. „Wij moeten nu beslist al die
genen bestrijden die een standpunt willen
innemen dat strijdig is met het socialisme
en met de belangen van de arbeidersklas
se,” aldus Kania. Hij waarschuwde voorts
dat de regering haar beloften de levens
standaard te verbeteren niet zal kunnen
nakomen als geen eind komt aan de sta
kingen die in sommige delen van Polen
nog voortduren.
Uit de gisteren gehouden vergadering
blijkt, dat de mensenrechten en Afghanis
tan zeker niet voor november aan de orde
zullen komen. En ook van de hoofdconfe
rentie willen de meester Westerse landen
geen tribunaal maken met de Sovjet-Unie
in de beklaagdenbank. In die zin liet de
Westduitse minister van Buitenlandse Za
ken zich gisteren nog uit voor een West-
duits radiostation. Dat betekent echter
nog niet dat de Westerse landen de Sovjet-
Unie overdreven zachtzinnig zullen' aan
pakken. Ook dat werd gisteren door een
reeks van sprekers duidelijk gemaakt.
De Zuidafrikaanse minister van Buiten
landse Zaken Roelof Botha heeft de VS-
Volgens de woordvoerder wordt de be
dreiging voor Israel nog ernstiger wan
neer Syrië en Libië voor een oorlog tegen
Israel steun vinden bij de Sovjet-Unie en
Irak. Naar verluidt willen de fusiepart-
ners Irak benaderen om ook aan de unie
deel te nemen. Bovendien zouden er plan
nen zijn om in Moskou te gaan praten over
wapens voor het Syrische leger.
en Libië als een potentiële militaire
van het ministerie van Buitenlandse
dagen een grensstrook „heroverd” op
meegedeeld.
zul-
nder-
ietaal
8 au-
ft de
1 ge-
nver-
■t be-
d ge-
e het
zon-
PRETORIA-PARIJS. Politie-eenhe-
den van de Zuidafrikaanse steden Gugu-
letu en Nyanga, zwarte woonplaatsen na
bij Kaapstad, hebben gisteren een neger
jongen doodgeschoten en vier verwond
bij ongeregeldheden.
De jongeren namen deel aan betogingen
bij de huizen van twee hoofdonderwijzers,
waarbij auto’s werden bekogeld en benzi
nebommen werden gegooid, zo is door de
politie meegedeeld. Aanleiding was de
voortdurende staking van zwarte scholie
ren uit protest tegen het lage peil van het
onderwijs aan niet-blanke kinderen.
feld
maar
erker
e cij-
r de
even
n de
e in-
90,1
a op
De op 1 september door de Libische
kolonel Kadeffi voorgestelde fusie lijkt in
de eerste plaats militair gericht. In het
communiqué dat gisteren in Damascus en
Tripoli werd uitgegeven staat dat de nieu
we staat „de basis en het middel zal zijn
voor confrontatie met de zionistische aan
wezigheid en een middel voor de bevrij-
ding van Palestina”.
President Assad van Syrië en zijn Libi
sche collega Kadaffi komen binnen een
maand bijeen om een gezamenlijke rege
ring te vormen. Er komt een revolutionair
Ikzelf heb onlangs, na ruim twintig jaar
autorijden, het feit mogen vieren dat ik
100 mensenlevens heb gered. Door bijtijds
af te remmen en er niet op te vertrouwen
dat die gabber van rechts in de gaten zou
hebben dat ik wel op een voorrangsweg
reed en hij niet. De mens verschilt mijns
inziens voornamelijk hierin van de gorilla
en de struisvogel dat hij bij machte is
defensief te rijden. Ik mag dat graag doen,
defensief rijden. Als ik van Amsterdam
naar Hoorn rijd dan verminder ik al vaart
bij Monnickendam als ik maar vermoed
dat er bij Edam een bal tussen twee gepar
keerde auto’s door de straat oprolt. Ik zie
vaak genoeg dorpsgenoten, vaders, moe
ders, zoons of dochters, in allerlei soorten
en maten, met een snelheid van 70, 80
kilometer per uur door de nauwe trottoir-
loze straatjes van mijn dorp razen en ik
vraag me dan altijd af of ze ook van plan
zijn te verhuizen als ze een keer een kind
overrijden. Als ze ’t me vroegen zou ik dat
zeker aanraden...
congres dat de wetgevende macht op zich
moet nemen. Wie staatshoofd van de unie
wordt, is niet bekendgemaakt. Waarne
mers verklaren echter dat er een presi
dentiële raad zal worden gevormd die bij
toerbeurt door een van beide leiders zal
worden voorgezeten.
Tot nu toe hebben de Palestijnse bevrij
dingsorganisatie PLO, Zuid-Jemen, Koe
weit en de Verenigde Arabische Emiraten
positief op de fusie gereageerd. De eerste
reactie van de Egyptische president Sadat
was vooral sarcastisch van toon. „Het is
erg bemoedigend”, zo merkte hij mees
muilend op. Toen de fusie vorige week
nog slechts een plan was, noemde hij dat
„grappig en kinderachtig”.
De huidige fusie is de vijfde poging tot
nauw samengaan met andere arabische
landen van kolonel Kadaffi. De eerste vier
samensmeltingen liepen spoedig op niets
uit. Ook een eerdere fusie waarbij Syrië
was betrokken mislukte.
Volgens de uitzending ging het om een
gebied van 200 vierkante kilometer. Ten
tijde van de sjah zou zijn overeengekomen
dat Iran zich uit dit gebied zou terugtrek-
Uit westerse diplomatieke bron is ver
nomen dat de Poolse autoriteiten bij de
Amerikaanse ambassade in Warschau
hebben geklaagd over de financiële steun
van Amerikaanse vakbonden aan de nieu
we onafhankelijke Poolse bonden. De
Amerikaanse vakcentrale AFL-CIO heeft
onlangs 50.000 gulden geschonken aan de
Poolse arbeiders voor de oprichting van
deze bonden. De gift werd overigens ge
stuurd ondanks verzet hiertegen van het
Amerikaanse ministerie van Buitenlandse
Zaken.
De Amerikaanse minister van Buiten
landse Zaken Muskie heeft gisteren in een
toespraak verband gelegd tussen de ge
beurtenissen in Polen en Afghanistan. Hij
noemde de golf van stakingen in Polen
„zonder twijfel een der weerslagen van de
Russische inval in Afghanistan”.
den, zei de belangrijkste Russische afge
vaardigde dat zijn land bereid is om alle
ervaringen sinds de slotacte van „Helsin
ki”, zowel positieve als negatieve, te be
spreken. Westerse diplomaten menen ech
ter dat hij daarbij heel wat slagen om de
arm hield.
De afgevaardigden hebben de bedoe
ling om op de voorbereidingsconferentie
slechts over procedurele zaken te spre
ken, zodat eventuele conflicten pas op de
hoofdconferentie in november kunnen
uitbreken. Toch is een confrontatie voor
die tijd tussen de Sovjet-Unie en de Ver
enigde Staten niet uitgesloten. Naar ver
wachting willen de Russen de tijd die kan
worden besteed aan de vraag in hoeverre
de deelnemende landen de mensenrech
ten schenden, beperken. De Amerikanen
willen daar echter meer tijd voor inrui
men. Westerse afgevaardigden vrezen dat
de Russische afgevaardigden anders zo
veel tijd zullen volpraten dat er geen ruim
te meer is om de naleving van de mensen
rechten in de Sovjet-Unie afdoende te
bespreken. Voor de kwestie Afghanistan
geldt hetzelfde. Ook daarover willen de
Russen liever niet hard worden aangeval
len. Naar het schijnt wil de Sovjet-Unie
vooral de aandacht richten op ontwape
ning.
ambassadeur bij de Verenigde Naties
McHenry gezegd, dat hij „er beter aan
doet zijn aandacht te richten op de misère
die elders in Afrika bestaat”. Hij reageer
de hiermee op uitlatingen van McHenry
tegenover een commissie van het Ameri
kaanse Congres, waarbij hij onder meer
de jongste verklaring van Zuid-Afrika
over Namibië „onbevredigend” noemde.
Leider Nujoma van de Namibische be
vrijdingsbeweging SWAPO heeft in Pa
rijs, waar vandaag een congres over Na
mibië begint, gezegd dat waarschijnlijk
allang een oplossing voor zijn land was
gevonden, als „de Westerse mogendheden
de situatie met hadden geblokkeerd”.
(Van onze redactie buitenland)
JERUZALEM/DAMASCUS/ALEXANDRIË. Israel beschouwt de giste
ren afgekondigde fusie tussen Syrië
bedreiging. Dat zei een functionaris
Zaken.
Had ik mijn gebruikelijke startblokken
start toegepast dan had hij me ongetwij-
midscheeps doormidden gereden,
het ergste kwam nog. Ik had hem
zien aankomen en juist getaxeerd, maar
de auto’s die aan de andere kant, richting
Amstelveen, op groen stonden te wachten
hadden hem niet zien aankomen. Twee
autoos waren al gaan rijden, die passeer
de hij rakelings van achteren, en een
derde auto kon nog juist afremmen en zag
hem voor zich voorbijrazen. Niemand ge
wond, niemand gedood, door puur toeval,
pure mazzel. Een bijna-ongeluk dus, ik
kijk sindsdien altijd nog even naar rechts
op dat kruispunt om te zien of hij er weer
aankomt. Maar of het in dit geval aan het
kruispunt ligt, betwijfel ik.
Mijn mooiste redding dateert van een
jaartje geleden. Het was ’s avonds een uur
of elf. Ik reed over de Buitenveldertse-
laan, richting Amsterdam. Bij de Boele-
laan moest ik wachten voor het stoplicht.
Ik stond vooraan, en ik heb de slechte
eigenschap dat ik graag als eerste weg
ben, zodra het licht op groen springt.
Verkeersexperts zullen dat hoop ik het
startblokkencomplex noemen. Nu is het
betreffende kruispunt nogal ruim opge
zet. Twee- of driebaans, dan een brede
strook groen, en dan weer een twee- of
driebaansweg voor het verkeer de andere
kant op. De Boelelaan is minder breed,
maar toch ook behoorlijk breed. Omdat ik
dus graag uit de startblokken spring, loer
ik altijd naar de stoplichten van de tegen
partij. In beschaafde landen springt het
rode licht eerst weer op oranje en dan pas
op groen, zodat je bijtijds je maatregelen
kunt nemen, maar in een achterlijk land
als Nederland moet je spieken bij het
andere stoplicht om te weten of jouw
groen er al aankomt. Ik zag het licht van
de Boelelaan dus op oranje springen, ik
zat klaar om weg te rijden, toen ik in de
verte van rechts op de Boelelaan een auto
zag aankomen die kennelijk heel hard
reed. Ik geloof nooit dat die nog bijtijds
voor het rode licht kan stoppen, dacht ik,
want u weet, in Nederland hoef je pas te
stoppen voor het rode licht, oranje is
alleen een aanmaning om de snelheid te
verhogen. Dat is het kwalijkste gevolg van
het feit dat rood bij ons meteen op groen
overspringt, maar dat is een ander ver
haal. Toen mijn licht dus op groen sprong,
en het zijne op rood, bleef ik daarom voor
alle zekerheid staan, en wat ik al gevreesd
had gebeurde: hij kwam niet meer voor
het rode licht tot stilstand, sterker nog, hij
reed met een snelheid van zo’n 120 kilome
ter per uur dwars door het rode licht heen,
dat toen al enkele seconden op rood stond
Inderdaad wordt de gevaarlijkheid van
bepaalde kruispunten etcetera tot nu toe
afgemeten aan het aantal ongelukken dat
er daadwerkelijk heeft plaatsgevonden.
Ikzelf denk al jaren dat de kruising
Hoofdweg-Postjesweg in Amsterdam een
gevaarlijke kruising is, niet omdat ik er
zelf ooit gebotst ben, maar omdat ik daar
nooit langs kan rijden zonder even aan
een krantenbericht van jaren her te den
ken, waarin gemeld werd dat een dronken
chauffeur op dat kruispunt iemand had
doodgereden, nadat hij op dezelfde krui
sing vrij kort tevoren en ook in dronken
schap, ook al eens iemand had doodgere
den. Gewoon een onverbeterlijke moorde
naar dus, misschien is het kruispunt zelf
niet eens zo gevaarlijk.
Soms ontdekt iemand iets heel eenvou
digs dat toch van groot algemeen nut kan
zijn, en dan denk ik nu, bij wijze van
uitzondering, even niet aan de paperclip,
maar aan het proefschrift van dr V. Gut-
tinger, die uitgezocht heeft dat het moge
lijk is door observatie vast te stellen welke
kruispunten, straten en wijken gevaarlijk
zijn voor kinderen. Daarvoor (en nu komt
het) hoeven er niet eerst allerlei ongeluk
ken gebeurd te zijn. Het turven van bijna-
ongelukken is voldoende. Het blijkt dat er
een grote samenhang is tussen het aantal
bijna-ongelukken dat werd geteld en de
cijfers van de werkelijke ongelukken die
de laatste vijf jaar op die plek waren
gebeurd.
(Van onze redactie buitenland)
BAGDAD-TEHERAN. Irak heeft gisteren na een felle strijd van enkele
Iran. Dit heeft radio-Bagdad gisteren
(Van onze redactie buitenland)
SCHIPHOL. De vaststelling van het
bedrag dat de rijke landen de komende 10
jaar aan de ontwikkelingslanden zullen
geven, verloopt zeer stroef. Dit zei minis
ter De Koning van Ontwikkelingssamen
werking gisteren op Schiphol bij terug
komst van de speciale VN-conferentie
over ontwikkelingsstrategie in New York.
De conferentie is inmiddels verlengd en
zal nu mogelijk vrijdag aflopen.
Kernpunt van de problemen is de vraag
of en wanneer de rijke landen een bedrag
ter grote van 0,7 procent van het bruto
nationaal produkt, aan ontwikkelings
hulp moeten gaan besteden. Voorgesteld
is 1984, of anders 1990. Die laatste termijn
wordt door Nederland en de Scandinavi
sche landen gesteund indien 1984 niet
haalbaar blijkt. De overige rijke landen
willen echter een tekst waarin slechts ge
sproken wordt over goede bedoelingen en
geen datum wordt genoemd.
Minister De Koning verklaarde dat aan
neming van dit laatste voorstel de geloof
waardigheid van de rijke landen zou aan
tasten, voor wat betreft het streven naar
meer economische mogelijkheden voor de
ontwikkelingslanden.
RIAD (Reuter). Het Saoedische minis
terie van Oliezaken heeft gisteren een
bericht in het Britse dagblad The Guardi
an tegengesproken, waarin werd gesteld
dat het land de olieproduktie met een
miljoen vaten per dag zou hebben vermin
derd.
Ook schreef The Guardian dat de rege
ring in Riad dit nog niet bekend had
gemaakt, om druk uit te kunnen blijven
oefenen op de olieproducerende landen
om de olieprijzen weer gelijk te trekken.
Ambtenaren van het ministerie spraken
eveneens tegen dat de olieprijzen van 28
dollar per vat (ruim 56 gulden per 159
liter) zou worden verhoogd tot 32 dollar
per vat.
MADRID-SAARBRÜCKEN. In Madrid is gisteren de voorbereidingsbij
eenkomst voor de in november te houden veiligheidsconferentie begonnen.
De conferentie moet de akkoorden op het punt van de veiligheid en de
mensenrechten zoals die in 1975 in Helsinki zijn overeengekomen toetsen. De
delegaties hebben zich gisteren in Madrid met procedurekwesties beziggehou
den en dat gebeurde volgens de Nederlandse ambassadeur in Madrid, Van
Dongen, in een redelijk vriendelijke sfeer.
Er zijn nog geen aanwijzingen dat
het probleem snel zal worden opgelost.
De betrekkingen tussen beide landen
zijn slechter geworden, nadat de mili
taire commissie in Oeganda in mei
president Binaisa verjoeg. Kenia
vreest dat de terugkeer van de socialis
tisch gezinde oud-president Obote
wordt voorbereid.
Kort na aankomst voerde Jagielski een
gesprek met Michail Soeslov, die geldt als
de Russische partij-ideoloog. Belang
rijkste onderwerpen daarbij waren, naar
wordt aangenomen, de recente stakings
acties in Polen en de manier waarop de
nieuwe Poolse leiding daarop heeft gerea
geerd.
Het Russische persbureau TASS ver
klaarde gisteren dat de besprekingen in
een „hartelijke en vriendelijke sfeer” ver
liepen en dat beide partijen „belangrijke
kwesties betreffende de economische be
trekkingen tussen de Sovjet-Unie en Po
len” hebben besproken Hoewel hierover
geen bijzonderheden werden bekendge
maakt, wordt aangenomen dat de Sovjet-
Unie een uitbreiding van de economische
hulp aan Polen heeft aangeboden om de
gevolgen van de stakingen te boven te
komen.
Tot de Poolse delegatie behoort onder
meer ook vice-president Henrik Kisiel, en
de minister van Buitenlandse Handel Rys-
zard Karski. Hoe lang de besprekingen
zullen duren is niet bekend.
In Warschau heeft de nieuwe Poolse
partijleider Kania gisteren gewaar
schuwd tegen „anti-socialistische tenden-
zen” binnen de nieuwe onafhankelijke
WASHINGTON (Reuter). De commis
sies van Buitenlandse Zaken van de Ame
rikaanse Senaat en het Huis van Afge
vaardigden hebben gisteren de door presi
dent Carter voorgestelde verkoop van 38
ton uranium aan India afgewezen.
De beide commissies vonden dat er on
voldoende garanties zijn dat het land de
kernbrandstof niet zal gebruiken voor het
maken van een atoombom, omdat de rege
ring in New Delhi nog niet de verdragen
tegen verspreiding van kernwapens heeft
ondertekend. Evenmin heeft India de in
ternationale veiligheidsverdragen voor
kerncentrales ondertekend. De voorstel
len van Carter moeten nu door het voltal
lige Congres worden behandeld.
CHITOENGWIZA. De blanke burge
meester van Chitoengwiza in Zimbabwe,
is gisteren ontslagen omdat hij openlijk
kritiek had geleverd op regeringsplannen
om 17.000 voormalige guerrillastrijders in
zijn stad te huisvesten.
Voor de huisvesting van de ex-guerrilla-
strijders zijn 1950 pas gebouwde éénka-
merwoningen gevorderd. Volgens de bur
gemeester maakt de, overwegend zwarte,
bevolking van Chitoengwiza zich zorgen
over de toevloed van guerrillastrijders,
die hun wapens zouden willen houden.
il, in
vaart
fjaar i
het I
gr
ange
ruim
e de
het
ma- I
nP.
■uw-,
Al-
zijn
igen I
ft te
i de
ings- I
m 17
nwo-
slui-
egen
eleid
arust
heid,
sling i
n en
i het
gul-
chap
ken, maar de Iraniërs trokken zich vol
gens Irak hier niets van aan.
Bij het verdrijven van de Iraniërs uit de
grensstrook is zeer hevig gevochten. Iran
zelf sprak van een „veld- en luchtslag”.
Irak maakte melding van zware verliezen
bij het Iraanse leger en het neerschieten
van een Iraanse helikopter. Aan Iraakse
zijde zouden zes soldaten zijn gedood en
veertien gewond zijn geraakt. Voorts zou
den drie Iraanse tanks en drie pantser
voertuigen zijn vernield.
De Iraakse president Sadam Hoessein
zei gisteren overigens dat zijn land „niet
uit is op oorlog met Iran en geen enkele
territoriale pretentie heeft in dat land”.
De VS hebben gisteren laten weten,
bereid te zijn om „wat dan ook” te bespre
ken met Iran om de vrijlating van de
gegijzelde Amerikanen te bewerkstelli
gen. Maar Washington is niet van plan
zich bij Iran te verontschuldigen voor het
Amerikaanse beleid ten tijde van de sjah,
zo voegde een regeringswoordvoerder
daaraan toe. Zoals bekend heeft Iran
geëist dat de VS berouw tonen over deze
politiek.
Het Iraanse parlement heeft gisteren
zijn goedkeuring gehecht aan de benoe
ming van veertien ministers, die deel gaan
uitmaken van het 21 leden tellende kabi
net van premier Radjai. Zeven posten zijn
nog niet bezet als gevolg van meningsver
schillen tussen Radjai en president Bani-
Sadr. De generale staf van de Iraanse
krijgsmacht heeft gisteren de geestelijk
leider van Iran, ayatollah Khomeini, opge
roepen, op te treden als „scheidsrechter
tussen de ruziënde politici”. Overigens
heeft een huiseigenaar Khomeini voor het
gerecht gedaagd. De geestelijk leider zou
een huurschuld hebben over de vijftien
jaar dat hij in ballingschap in Parijs leef
de. Het gaat om een bedrag van ongeveer
8000 gulden.
nan-
dat
3 op
Dat I
ures
ma-
een
wor-
met
Honderden vertegenwoordigers van arbeiders meldden zich gisteren in het gebouw van de
nieuwe Poolse vakverenigingen in Warschau. Ze hadden lijsten bij zich met namen van
arbeiders die lid willen worden van de nieuwe, onafhankelijke bonden
abli-
van I
kto-
voor
voor
mi-
1976
Sa-
:lan-
uwe
die
igde j
KAMPALA (AP). Het treinverkeer
van Oeganda naar de Keniase haven
stad Mombassa is reeds enkele dagen
geblokkeerd. Naar verluidt wil Kenia
niet meer zorgen voor bewaking van de
koffietransporten vanuit Oeganda
naar Mombassa, waardoor deze stil
kwamen te liggen
