MEDIA-SOCIOLOOG HOFSTEDE:
Onderzoek van LICOR
radio-tips
radio-tips
Kinderen tegen geweld
op tv weerbaar maken
Kijkcijfers hebben
bestel vermoord"
programma's van
radio en televisie
De schat van Mata Hari
tv vanavond
TV-satelliet
wordt duurder
dan verwacht
^Kiekeboe
Radio donderdag
TV WOENSDAG
TV DONDERDAG
SEPTEMBER
19 8 0
19
RTV
)r-
io.
;e,
rs,
ik_
id.
(Van onze RTV-redactie)
X DEN HAAG Media-socioloog dr. Peter Hofstede vindt
dat het systeem van luister- en kijkcijfers het omroepbestel
van binnenuit heeft vermoord. Het voormalige hoofd van de
Dienst Kijk- en Luisteronderzoek van de NOS acht het
meetsysteem een „ondergronds voortwroetend kwaad”, een
zoor de commercie bedoeld procédé dat is losgelaten op
culturele programma’s in een cultureel bestel. Hij is er
evens van overtuigd dat er met de cijfers gemanipuleerd
vordt. Zelf heeft hij de cijfers nooit willen gebruiken om de
;oncurrentie te verscherpen en het peil van de programma’s
imlaag te halen.
WOENSDAG 17
79
óorry meneerhet 15 maar
voor even
s
-
ai
co
0)
0)
E
W Ginder loopt ze1
r pampa u
Zie je dat'Zei pan doen''
15 uitgestapt i wij het
zelfde1
tolg me, Kiekeboe1 Ik heb
een ideetje1
(Van onze RTV-redactie)
(Van onze RTV-redactie)
it-
20.15
voor
dans,
23.37 NOS: Journaal.
en
doven
en
Haiti
Schooltele-
Tenspeed
werken
„Daar werd mijn mond letterlijk
gesnoerd”. En: „Je werd uitsluitend
ingehuurd om ja” te knikken en uit
te voeren wat bevolen werd”.
uitslag van de cijfers is zoek. Die is
er helemaal niet in dit soort werk”.
Het creatieve element van het
programma’s maken is door de
komst van de kijkcijfers volledig in
de hoek gezet. Toen hij dit zelf als
hoofd van de dienst eenmaal begre
pen had, is hij vertrokken. Over zijn
periode bij deze dienst onder meer:
veringen definitief van het AVRO-
scherm is verdwenen. „Ik ben ervan
overtuigd dat het mij gelukt was als
ik nog had mogen doorgaan. Maar
het experimentele klimaat ontbrak.
Ik had niet de organisatie die daar
door nodig was. Een talkshow moet
flitsend en brutaal zijn.”
Met een experimenteel onderwijs
programma kan op lagere scholen
bereikt worden dat kinderen be
wuster en kritischer naar geweld-
programma’s op de televisie kijken.
Opvoeders zijn geneigd zich over
het gespeelde geweld meer zorgen
te maken dan over de gewelddadige
gebeurtenissen uit nieuws- en actu
aliteitenprogramma’s. Het vooron
derzoek dat zestien maanden duurt,
beperkt zich tot de invloed van het
gespeelde geweld. Daarbij wordt
ook een antwoord gezocht op de
vraag in hoeverre het mogelijk lijkt
het probleem via de ouders in
plaats van via de school aan te
pakken.
Volgens Amerikaanse onderzoe
kers zit een kind in de lagere-
schoolperiode 3.000 uren voor de
beeldbuis, ongeveer de helft van het
aantal uren dat het in de school
bank zit. Televisie via satellieten zal
het aantal kijkuren verder omhoog
brengen.
De anderen zijn Twentse onder
zoekers. Zij proberen aan te tonen
dat effecten van kijken naar agres
sief handelen en geweldscènes op
de televisie in Amerika ook gelden
voor ons land. Een van de effecten
is, dat sommige kinderen het ver
toonde gedrag overnemen.
HILVERSUM. In de NOS-
rubriek „Van gewest tot gewest”
wordt vanavond aandacht be
steed aan de volgende onderwer
pen: De nieuwe sluis in het Van
Starkenborghkanaal bij Gaar
keuken op de grens van Gronin
gen en Friesland; de 75-jarige
Vereniging tot Behoud van Na
tuurmonumenten in Nederland
en Maastricht en het 100-jarig
prinsdom Luik (Nederland 1 om
19.50 uur).
meetsysteem plaatsgevonden. „De
grote matheid, het uitgeleverd zijn
aan de bureaucratie, kenmerkt het
bestel. Iedereen is aan het einde van
zijn Latijn”.
Tenslotte blijkt uit het gesprek
met Hofstede dat zijn praatpro
gramma „Laat Show” na twee afle-
DEN HAAG. Hoe kunnen kinderen op de basisschool weerbaar
worden gemaakt tegen het televisiegeweld. Het Leids Interdisciplinair
Centrum voor Onderwijs Research (LICOR) wijdt hieraan een vooronder
zoek. Het wordt uitgevoerd in samenwerking met twee Twentse onderzoe
kers. De Stichting voor Onderzoek van het Onderwijs (SVO) heeft er ruim
twee ton voor bestemd. -
NEDERLAND I
10.30 NOS/NOT:
visie.
13.00 NOS: Nieuws voor doven
en slechthorenden.
Schooltele-
BELGIE (NED.)
NET I
18.00 Poppenfilmserie. 18.05 Infor
matief kinderprogramma. 18.35 Te
kenfilm. 19.00 Sport. 19.30 Informa
tief programma. 19.35 Mededelingen
en Morgen. 19.45 Journaal. 20.10
Dagboek van een herdershond, tv-
serie. 21.10 Panorama. 22.00 Dallas,
tv-serie. 22.50 Journaal.
trum Estec in Noordwijk. Doel
van de vergadering was het op
maken van een tussentijdse ba
lans voor het L-Sat-project.
L-Sat is een kunstmaan van 2,3
ton, die in 1984 gelanceerd zou
kunnen worden en die onder
meer als televisiesatelliet ge
bruikt kan worden. Volgens de
voorlopige plannen zal L-Sat
twee televisiekanalen krijgen:
een voor gebruik door Italië en
Eurovisie, en een tweede voor
proeven in andere landen, waar
onder Nederland.
„De gehele vergehaktballing” van
het omroepbestel heeft door de in
troductie van dit commerciële
Media-socio-
loog dr. Peter
Hofstede.
De afgelopen dagen hebben
vertegenwoordigers van Enge
land, Italië, Nederland, Canada.
Oostenrijk, België, Denemar
ken, Spanje en Zwitserland ver
gaderd in het ruimtevaartcen-
Dr. Hofstede, die een langdurig
onderzoek gaat verrichten naar de
„'relatie tussen media en religie (Gro-
tningse universiteit), zegt dit in een
-interview in het septembernummer
;;yan „Mediatief’, een uitgave van de
«landelijke hervormde jeugdraad en
7 het landelijk centrum voor gerefor
meerd jeugdwerk.
Hofstede: „Ik ben van mening dat
er wel degelijk met de cijfers gema
ft nipuleerd wordt om los van het ma-
e ken van dingen een beslissingsfac-
p tor te introduceren waarmee ma-
E kers vervolgens geconfronteerd
r. worden. De verhouding tussen de
P resultaten van de inspanning en de
Het staat volgens de SVO daarbij
nog allerminst vast welke leerstof
voor welk klasseniveau moet wor
den aangeboden. Daarom wordt
eerst nagegaan hoe kinderen, ver
schillend naar leeftijd en persoon
lijkheid, tegen diverse typen ge-
weldprogramma’s aankijken en
welke werkelijkheidswaarde ze er
aan toekennen.
De Nederlandse organisatie
NOVIB maakte het mogelijk dat
de film gemaakt werd en stuur
de een Nederlands team naar
Haïti om onder regie van de au
teur zelf het script van Labuchin
te verwezenlijken.
Het IKON-programma bestaat
vanavond uit drie delen: een kor
te filminleiding over Haïti, ver
volgens de speelfilm en tenslotte
een kort gesprek met Rasoul La
buchin (Nederland 2 om 18.59
uur).
DEN HAAG De Europese
kunstmaan L-Sat dreigt te duur
te worden. De Europese indu
strie heeft deze week de uitge
werkte ontwerpen ingeleverd:
de totale ontwikkelingskosten
blijken nu 600 miljoen gulden te
gaan bedragen. Bij dat bedrag is
200 miljoen gulden voor de alge
mene kosten van de Europese
ruimteorganisatie ESA en lan-
ceerkosten inbegrepen. Het be
drag van 600 miljoen gulden is 50
procent hoger dan bij de opzet
van het project was voorzien.
Filharmonisch Orkest met piano
Klassieke muziek. 16.00 Het zout in
de pap. 16.25 Kamermuziek.
STAD/RADIO AMSTERDAM
12.00 Aktualiteiten en muziek (zie
maandag). 17.00 Aktualiteiten en
muziek (tot 18.00 uur zie woensdag).
18.05 Marktprijzen van groente en
fruit. 18.15 STAD-sfenior. Twee
wekelijks programma voor ouderen.
18.20 Klaaglijn - bel 719071
lang van dit type satelliet voor
landen in Afrika en Zuid-Ameri-
ka. De Nederlandse vertegen
woordiger achtte het mogelijk
dat dit type satelliet als een vorm
van ontwikkelingshulp gebouwd
zou worden.
De besprekingen in Noordwijk
werden bijgewoond door Zwit
serse en Zweedse specialisten.
Zowel Zwitserland als Zweden
heeft aangekondigd een eigen tv-
satelliet te willen lanceren. Deze
satellieten zouden uit de L-Sat
afgeleid kunnen worden. De be
treffende landen worden dan
ook als potentiële commerciële
klanten gezien door de landen
die nu in L-Sat investeren. De
kostenstijging heeft het L-Sat-
project al een vertraging van
drie maanden bezorgd; de lance
ring blijft echter voorzien voor
1984.
Gastcollege-NOS. Vanavond om
22.40 uur via Hilversum 2. Het twee
de deel van een driedelige serie over
de ontwikkeling van Duitsland de
laatste honderd jaar. In de uitzen
ding van vanavond komt wederom
dr. J. W. Oerlemans, wetenschappe
lijk hoofdmedewerker van de Ge
meentelijke Universiteit in Amster
dam aan het woord. Hij weerlegt de
stelling dat het imperialisme en het
antisemitisme in Duitsland zou zijn
ontstaan in de heersende klasse. Hij
draagt bewijzen aan dat beide hun
oorsprong vinden in het gewone
volk. Daarnaast wordt gesproken
over de vorming van de zogenoem
de subculturen, waar de Duitse
middenstandsgroepen eind vorige
eeuw deel van uitmaakten.
Walhalla-KRO. Vanavond om
23.00 uur via Hilversum 3. De hele
uitzending is gewijd aan Jimi Hen
drix, die tien jaar geleden overleed.
Hij werd 27 jaar en stierf waar
schijnlijk aan een overdosis hard
drugs. In „Walhalla” komen Jimi
Hendrix’ leven en invloed aan de
orde, terwijl daarnaast veel muziek
van hem te beluisteren zal zijn. De
samenstellers van het programma
hebben de markantste momenten
uit zijn leven bijeen gezocht. Daar
toe behoren onder meer zijn optre
dens tijdens het Newport-festival
en het legendarische Woodstock.
Daarnaast ook opnames van het
concert dat Jimi Hendrix destijds
gaf in Rotterdam en van het VPRO-
programma Hoepla.
Globaal-NCRV. Morgenmiddag
om 14.02 uur via Hilversum 1. Gast
in deze uitzending is Wieteke van
Dort (foto). De meeste mensen ken
nen haar als Tante Lien, Deftige
Dame of Titia Konijn. Maar naast
actrice is ze schilderes en neemt het
op voor de oud-KNIL-militairen die
vechten voor hun achterstallig
soldij.
programma. 21 60 Actualiteiten.
Aansl.: Politieke uitzending. 21.10
Die Füchse, tv-serie. 22.10 Informa
tief programma. 22.55 Sport. 23.55
Consumententips. 24.00 Journaal.
DUITSLAND III
18.00 Kleuterprogramma 18.30 In
formatieve serie 19.00 Reportage.
19.45 Journal 3. 20.00 Journaal. 20.15
informatief uitzending. 20.15 Actualiteiten,
jon- Aansl.: Politieke uitzending. 21.00
Spelprogramma. 21.45 Muziekpro
gramma. 22.30 Actualiteiten. 23.00
Rückfalle, tv-spel. 00.45 Journaal.
DUITSLAND II
17.40 Gevarieerd magazine. 18.20
Kreuzfahrten eines Globetrotters,
tv-serie. 19.00 Journaal. Aansl.: Poli
tieke uitzending. 19.30 Spelprogram
ma. 20.50 Informatief programma.
21.00 Actualiteiten. 21.20 Discussie
programma. 22.35 Rosina, tv-film.
00.05 Journaal.
DUITSLAND III
18.00 Kleuterprogramma. 18.30 In
formatieve serie. 19.00 Discussiepro
gramma. 19.45 Journal 3. 20.00 Jour
naal. 20.15 Weg ohne Ziel (The hart
part begins), Canadese speelfilm.
HILVERSUM I
Ieder heel uur nieuws. NCRV: 0.02
Late date. 1.30 Tussen 60+ en 70+.
2.02 Nachtdienst. 7.03 Het levende
woord. 7.10 Vandaag donderdag.
(8.03 Hier en nu. 8.25 In ’t voorbij
gaan). 9.03 Wie weet waar Willem
Wever woont? 10.02 Muziek bij de
koffie. 12.03 Het nuttigen van etens
waren is toegestaan. 12.40 Middag-
pauzedienst. 13.03 Hier en nu. 13.20
NCRV-Globaal 17.02 Rozegeur en
prikkeldraad. 18.11 Hier en nu. 18.30
Lichte muziek. 18.45 Leger des
Héilskwartier. 19.02 De wereld zingt
<3ods lof. 19.55 Op de man af. 20.03
Lichte orkestmuziek. 21.02 Orgel-
g?Si! warss»» -»-<■
oog op morgen.
■HILVERSUM II
AVRO: 7.00 Nieuws. 7.10 Ochtend-
ymnastiek 7.20 AVRO: Aktueel en
aïbrmatief. (7.30, 8.00 en 8.30
Ueuws. 7.36 en 8.36 AVRO’s Radlo-
Een woordvoerder van het Ne
derlandse ministerie van econo
mische zaken deelde desge
vraagd mee dat Nederland mikt
op een aandeel van 15 procent in
de totale projectkosten van L-
Sat. Dit Nederlandse streven is
een uitvoering van het regerings
beleid met betrekking tot ruim
tevaart, dat stelt dat „telecom
municatie een hoeksteen is van
het beleid”. Een aandeel van 15
procent is veel meer dan Neder
land ooit in een Europees project
heeft gehad.
Ondanks de hogere kosten
lijkt hét niet moeilijk de finan
ciering rond te krijgen. Er wordt
daarom nog niet overwogen
kostbare onderdelen uit de L-Sat
te schrappen. De hoofdaanne
mer in het L-Sat-project, het
Britse bedrijf BADG, heeft in de
besprekingen gewezen op het be-
23.30 Journaal.
NEDERLAND II
18.00 Nieuws voor
slechthorenden.
18.55 Journaal.
18.59 IKON-KRO/RKK:
droomt van Simbi, docu
mentair programma.
20.00 NOS: Journaal.
20.27 Socutera: Prinses Beatrix
Fonds: „969”.
20.32 VOO: Taxi, tv-serie.
21.00 Fokus.
14.00 NOS/NOT:
visie.
18.00 NOS: Nieuws voor doven
en slechthorenden.
18.49 Poli en Pili.
18.55 Journaal.
18.59 AVRO: Heidi, tekenfilm- DUITSLAND I
serie.
19.25 A visit to. tv-serie.
19.50 .en als ik dat zelf nou es
„Haïti droomt van Simbi” is
een Haïtiaans sprookje dat de
IKON vanavond uitzendt. Het
verhaal is geschreven door de
Haïtiaanse schrijver Rasoul La
buchin. In opdracht van een or
ganisatie die de belangen van de
Haïtiaanse kinderen behartigt
schreef hij het scenario voor de
film, die handelt over de gods
dienst van de Haïtianen, de
voodoo-cultus, en de invloed
daarvan.
uitmaak?,
programma
geren.
21.37 NOS: Journaal.
21.55 Den Haag vandaag.
22.10 De magie van de
documentaire serie.
Amusementsprogramma. 21.45 Re
portage. 22.15 Jede Stimme nahlt
(Stand up and be counted). Ameri
kaanse speelfilm. 22.50 Journaal.
BELGIË (NED.)
NET I
18.15 Poppenfilmserie. 18.20 Alias
Smith and Jones, tv-serie. 19.12 In
formatief programma. 19.37 Mede- 23.10 Panoramiek.
delingen en Morgen. 19.45 Journaal. 23.30 Journaal.
20.10 Weerbericht. 20.15 Mijn vriend
de moordenaar, tv-film. 21.35 Cultu-
reel magazine. 22.05
programma. 22.10 Journaal.
NET II
20.15 Gevarieerd muziekprogram
ma. 21.45 Reportage.
DUITSLAND I
18.00 Informatief programma. 18.30
Licht programma 18.40 Informatief
programma. 19.15 Actualiteiten.
19.45 Licht programma. 20.00 Jour
naal. Aansl. Politieke uitzending.
20.15 Protest, tv-spel. 21.15 Die Nase,
Poolse tv-film. 21.45 Cultureel maga
zine. 22.30 Actualiteiten.
DUITSLAND II
17.40 Gevarieerd magazine. 18.20
Reportage. 19.00 Journaal. Aansl.:
Politieke uitzending. 19.30 Gegen
21.05 Een reisje langs de Rijn den Wind, tv-serie. J20.15 Informatief
met het Volendams Ope-
rakoor.
21.30 Pilot Tenspeed and
Bronshoe. detectiveserie.
22.55 Veronica’s agenda.
23.02 OPEN SCHOOL/TELE-
AC: Educatief
met volwassenen.
18.00 Lieben Sie Kishon?, tv-serie.
18.15 Informatief programma. 19.15 NET II
Actualiteiten. 19.45 Licht program- 20.10 Filmrubriek. 21.00 Informatief
ma. 20.00 Journaal. Aansl.: Politieke programma. 21.40 Klassieke muziek.
NEDERLAND I
18.00 NOS: Nieuws voor doven
en slechthorenden.
18.40 Toeristische tips.
18.44 Staatsloterij-trekking.
18.49 Poli en Pili.
18.55 Journaal.
18.59 Van gewest tot gewest.
19.50 P.P.: Uitzending van de
Politieke Partij Radi-
kalen
20.00 NOS: Joseph Beuys: „Elk
mens is een kunstenaar”,
documentaire.
20.40 Will Shakespeare II, ge
dramatiseerde serie.
21.37 Journaal.
21.55 Den Haag vandaag.
22.10 Panoramiek.
22.40 Studio Sport.
20.10 Weerbericht. 20.15 Mijn vriend
Informatief 13.00 NOS: Nieuws voor doven
en slechthorenden.
18.00 Nieuws voor doven
slechthorenden.
18.40 TELEAC: Voorlichtings
programma: Welzijns-
plan, le cyclus.
18.55 NOS: Journaal.
18.59 TROS: Woody Woodpec- 21.40 Filmmagazine. 22.25 Informa-
ker, tekenfilm. tieve serie. 23.10 Journaal.
19.06 De Hulk, tv-serie.
20.00 NOS: Journaal.
20.27 TROS: Afscheid van een
zomer.
21.20 Mijn zoon, mijn zoon, tv-
serie (slot).
22.15 Aktua-TV
22.55 Soap, tv-serie.
23.25 NOS: Journaal.
de landbouw 13.00 Nieuws. 13.11
AVRO’s Radiojournaal. 13.15 Bui
tenland Spectrum. 13.35 Per Saldo.
13.57 Beursplein 5. 14.00 ’n Middagje
AVRO-tema. 16.00 Radio Lawaaipa-
pegaai. 16.10 Lichte grammofoon-
muziek. 16.30 De Slag bij Nieuws
poort. 17.24 Mededelingen. 17.30
Nieuws. 17.36 AVRO’s Radiojour
naal. 17.55 Per Saldo. IKON: 18.05
Kleur. 18.35 Nederlands Israëlitisch
Kerkgenootschap PP.: 18.50 Uit
zending van de CPN. AVRO: 19.00
Zo hoor je nog eens wat. 19.20 In de
kaart gespeeld. 21.00 Leonard Bern
stein - portret van een muzikant.
23.15 Jazz Spectrum. 23.55 Nieuws.
HILVERSUM III
Ieder heel uur nieuws. TROS: 7.02
De Havermoutshow 9.03 De Hugo
van Gelderen Show. 11.03 Polder-
popparade. 12.03 De Nederlandstali-
een
envelop. 15.03 TROS top-50. NOS:
18.03 De Avondspits met de Nationa
le Hitparade. TROS: 19.02 Poster.
20.02 Ferry Maat’s Soul Show. 22.02
Sesjun op herhaling. 23.02 Wim van
Putten met lp-werk.
journaal. 9.00 Gymnastiek voor de HILVERSUM IV
vrouw. 9.10 Waterstanden. 9.15 VARA: 7.00 Nieuws. 7.02 Groot en
Werkbank). 10.00 Concertant. 10.30 klein. 9.00 Zo klonk het vroeger. 9.55
’’t ;Is historisch. 10.50 AVRO-tema. De minder bekende klassieke sym-
rll.OO Radio Lawaaipapegaai. 11.10 fonie. 10.45 Klassieke muziek. 12.00
'-De Nederlandse Schoolradio. 11.30 Nieuws. 12.02 Lunchconcert. 13.05
.'Aspecten. 11.50 Regionaal, provinci- Het zout in de pap. 13.30 Radio Ka-
ale informatie. RVU: 11.56 Talen merorkest- Klassieke muziek. 14.00
aan de volksuniversiteit. Overheids- Nieuws. 14.02 Klassieke muziek.
Voorlichting: 12.16 Uitzending voor 14-45 Middagconcert door het Radio
CD
0)
o
c
o
■tr
CD
0)
"O
i. 5-
SLACHT/Vtg<
--
CAAJ? WAS IK. ALLANS
I
7
Er
IK MOgefMAAf? (3AAN)
K'WM <SRA^HAKINil0AL
MAAK-TAirr ZDKJ
