Meerjarenakkoord EG
voor zuivel noodzaak
Schuim tegen stank
wegvervoer heeft
nog groeikansen
Minister wil grotere
rol openbaar vervoer
IM
Internationaal
Maar toch is zij solide gebouwd”
donderdag
FNZ-voorzitter Zijlstra:
Stortverordening
werkt niet
Resultaten ADM
blijven achter
Aandacht nodig
voor bedrijfs
gezondheidszorg
Parkeerproef met
strippenkaart
’’Autogebruik niet instand te houden”
SB -«u;
Si1
ECONOMIE
1980
1 8
SEPTEMBER
23
Minister Albeda:
46
Door Hans de Bruijn
en Louis Burgers
j
DEN HAAG Het kabinet heeft een Miljoenennota gepre
senteerd met een loonraming waar het zelf niet achter staat.
Minister mr. Fons van der Stee (Financiën) geeft dat ook zonder
meer toe. „Zo moet het niet”, zegt hij. Hoe het wel moet, zal
straks worden bepaald door de bereidheid tot matiging van
vakbeweging en werkgevers.
Minister Van der Stee
I
niet trots op begroting
o
Minister Van der Stee
(Van onze redactie economie)
fhe
nm.
f
s
212.00
174.00
570,00
8.07
1,67
2.33
(Van onze redactie economie)
RIJSWIJK. Het internationale wegvervoer heeft in de komende jaren nog
interessante groeikansen. De groei zal echter niet zo sterk zijn en andere
oorzaken hebben dan die in het verleden.
vakbeweging heeft zich altijd erg gema
tigd opgesteld”.
- Als de partners weigeren te matigen en
u komt niet met een loonmaatregel, dan
zit u flink verkeerd met deze begroting?
„Nee, dan is mijn begroting toch goed.
Zij is solide, goed gebouwd. Maar dan
hebben we een inkomensverdeling die het
kabinet niet wil. Dan zullen we ons moe
ten beraden of we verdere stappen nemen
of ons erbij neerleggen. Ja. Bij een loon
maatregel denk je meestal aan een alge
mene looningreep. Je kunt ook het vakan
tiegeld beperken, of iets doen met de
prijscompensatie. Stel dat we besluiten
dat niemand meer vakantiegeld krijgt dan
8 procent van het modale loon, dan bereik
je al een loonmatiging van bijna 1 procent.
En dat werkt door in de prijzen”.
Kritiek op de rol van datzelfde vliegtuig
had overigens NS-president L.F. Ploeger.
Op de korte afstanden binnen Europa is
het vliegtuig een geduchte concurrent
voor de trein, aldus Ploeger, vooral in het
zakelijke verkeer, waar de kosten minder
belangrijk zijn dan zulke voordelen als
comfort en snelheid.
Na overleg met het ministerie van
Economische Zaken wordt door des
kundigen van de Nationale Investe
ringsbank onderzocht wanneer de ren-
„Directe verbindingen, kortere reistij
den en hoge frequenties zijn van groot
belang”, aldus de NS-topman, die daar
nog aan toevoegde dat „gesleep met kof
fers het publiek zoveel mogelijk moet
worden bespaard.”
Over de resultaten van het onder
zoek en de naar aanleding daarvan te
nemen maatregelen zal te zijner tijd
nadere voorlichting worden gegeven.
erd:
ed.)
423.00
334,00
3,00
3,00
102,10
I»
0
lit
iuvel
m.
159,80
70,00
259.00
35,20
95,10
105.90
29,70
44,60
40,40
52,20e
51,50e
120,00
355.00
„Nee. Als er concrete plannen voor ver
nieuwing van de industrie op tafel lagen,
dan zou ik bereid zijn daar aardgas voor
in te zetten. Maar dat zie ik nu niet.
Vergeet niet dat wij al twee miljard aan
extra-aardgasbaten uit het buitenland uit
trekken voor gezond-making van het be
drijfsleven. Want de vermogenspositie is
daar uitgehold door de verliezen van de
laatste jaren, en de te lage winsten. Daar
door ontbreekt het aan mogelijkheden
voor investeringen”.
„Onze grote angst is dat het bedrijfsle
ven helemaal niets meer verdient. Dat
moeten we trachten te vermijden. Daar
om zeggen we ook dat de concurrentiepo
sitie ten opzichte van het buitenland ver
beterd moet worden. We moeten nu van
alles wat we consumeren een dikke vijftig
gelden als de loonmatiging binnen.
„Als we direct een loonmaatregel had
den afgekondigd, dan had niemand de
zekerheid gehad dat die er ook was geko
men. Dan had ik met de gebakken peren
gezeten. Ik wilde een solide begroting. Het
17.20
25,50
35.90
57.00
95.20
58.80
09.80
55,70
41.50
31.00
48,00
94.50
68,40
47,50
32,50
46,30
62,70
62,00
36,00
66.00
69,00
53,00
15,00
37,50
42.60
60.00
.39.00
69.50
56.50
49.10
85.00
88,60
53,00
153,00
53,00
47.00
77.00
33.50
50,00
162,40
104.50
62,50
147.50
De grootte van de in het jaarverslag
over vorig jaar aangekondigde noodza
kelijke afwaardering van de deelne
ming is afhankelijk van de op basis
van de uitkomst van dit onderzoek te
nemen maatregelen. Een enigszins
nauwkeurige prognose van het te ver
wachten jaarresultaat van ADM Be
heer is nu dan ook niet te geven.
(Van onze redactie economie)
AMSTERDAM. De integratie- en
exploitatieresultaten van Amsterdam
se Droogdok Maatschappij BV (een
deelneming van ADM Beheer NV) zijn
in de eerste helft van dit jaar beneden
de verwachtingen gebleven. Op lange
re termijn zijn inmiddels positieve per
spectieven herkenbaar aldus de direc
tie van ADM Beheer.
DEN HAAG (ANP). Er bestaat op de
universiteiten onvoldoende belangstelling
voor de bedrijfsgezondheidszorg. Dat
heeft gevolgen voor researchmogelijkhe
den en wetenschappelijke steun bij onder
zoek, te verrichten door bedrijfsartsen.
Vanuit de bedrijfsgeneeskundige wereld
komen steeds meer vragen voor onder
steunend onderzoek, die niet worden of
niet kunnen worden gehonoreerd”.
Dat zei minister Albeda van Sociale
Zaken gisteren bij de installatie van het
bestuur van de stichting ter bevordering
van onderwijs in de bedrijfsgezondheids
zorg. De stichting is in het leven geroepen
om het wetenschappelijk en praktisch on
derwijs in de bedrijfsgezondheidszorg te
bevorderen. Zij wil proberen een of meer
bijzondere leerstoelen in de bedrijfsge
zondheidszorg te vestigen en aanvullende
opleidingen tot bedrijfsarts, bedrijfsver-
pleegkundige en dergelijke te stimuleren.
Albeda was van mening dat de beperkte
wijze waarop nu arbeids- en bedrijfsge
neeskunde wordt gedoceerd een zekere
vaagheid over het beroep van bedrijfsarts
veroorzaakt, waardoor betrekkelijk wei
nig medische studenten zich tot bedrijfs
geneeskundige voelen aangetrokken. Zij
weten er ook te weinig van af, tot schade
van de patiënten met wie zij later te ma
ken zullen krijgen, aldus de minister.
Hij deelde mee dat er procedures in
gang zijn gezet om een eerste bijzondere
leerstoel te vestigen in Rotterdam. De
bevoegdverklaring van de Kroon is al
ontvangen en de benoeming van een hoog
leraar kan binnenkort worden verwacht,
aldus minister Albeda.
Door de voorgestelde aanpak, zo meen
de FNZ-voorzitter kan de discussie over
de gewenste omvang van de EG-melkpro-
duktie worden geconcretiseerd. Er kan
een langere-termijnplanning worden ge
programmeerd, de financiële verantwoor
delijkheid word duidelijk gedefinieerd en,
het in stand blijven van handelsverkeer
en handelsverbindingen kan beter wor
den gewaarborgd. Tevens kan een concre
te discussie worden gevoerd over zin, om
vang en bestemming van een medeverant-
woordelijkheidsheffing, aldus Zijlstra.
Vanaf 1975 hebben medewerkers van de
provinciale milieukartering ongeveer 450
illegale stort- en opslagplaatsen aange
meld. In dezelfde periode zijn ongeveer
honderd aanvragen om ontheffing van de
verordening verhandeld. De onderzoe
kers zijn in april van dit jaar gaan kijken
bij 35 stortplaatsen die in 1978 en 1979 als
illegaal waren aangemeld. Van de 35 ble
ken er 27 nog net zo bij te liggen of zelfs te
zijn uitgebreid en/of nog in gebruik. Ze
ven stortplaatsen waren afgedekt -
soms heel slecht - en er was er maar
één opgeruimd.
14.00
14.50
n.oo
)6.30
19.00
12.50
51.00
51.00
73.60
17,40
53.00
50.30
58.50
mogelijk is meer vergunningen te krijgen
voor het Nederlandse wegvervoer op de
Bondsrepubliek. Het contingent vergun
ningen is op haar verzoek reeds op ver
schillende onderdelen aangepast. De
staatssecretaris heeft dit gisteren in Rijs
wijk verklaard, voordat zij de officiële
opening verrichtte van het nieuwe kan
toorgebouw van de stichting NIWO.
„Tegenover het vliegtuig met zijn sfeer
van luxe en snelheid en tegenover de auto,
met zijn bewegingsvrijheid, moet de trein
kwalitatief aantrekkelijk worden ge
maakt. Internationaal moeten comforta
bele, geluidsarme rijtuigen worden inge
zet met boordradio en andere moderne
snufjes.
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG „Instandhouding
van de mobiliteit in zijn huidige om
vang, vooral door het gebruik van de
particuliere auto, is zo niet onmoge
lijk, dan toch hoogst ongewenst.”
Dit verklaarde minister Tuijnman van
Verkeer en Waterstaat op de Europese
spoorwegconferentie over dienstregelin
gen en tarieven, gisteren in het Haagse
Congresgebouw. De terugdringing, we
gens het ruimtebeslag en de brandstof
kosten, zou volgens de bewindsman, tot
stand moeten komen door het openbaar
vervoer een grotere rol te laten spelen.
„De overstap van het ene vervoermiddel
op het andere moet zo goed zijn, dat de
verwisseling van vervoermiddel niet als
hinderlijk, maar als aangenaam wordt
ondergaan”, aldus Tuijnman, die daaraan
toevoegde dat de Nederlandse regering
van plan is dergelijke ontwikkelingen
krachtig te bevorderen.
Als maatregelen om dit tot stand te
brengen, noemde Tuijnman de aanleg van
de Flevolijn, de invoering van Intercity-
bussen op trajecten zonder trein, aanslui
tend op de IC-treinen van NS, de installa-
LEEUWARDEN. „Er moet een Europees overleg komen dat de opstelling
van een soort meerjarenovereenkomst over het EG-zuivelbeleid als doel
heeft”.
Dit zei drs. Rinse Zijlstra, voorzitter van
de Koninklijke Nederlandse Zuivelbond
FNZ, gisteren op de algemene ledenverga
dering van zijn organisatie in Leeu
warden.
De Europese Commissie, de EG-minis-
terraad en het betrokken bedrijfsleven
zouden aan het overleg moeten deelne
men. De beleidsovereenkomst zou moeten
worden opgesteld op basis van afspraken
over een gewenst Europees produktiepeil,
dat vastgesteld zou moeten worden met
inachtneming van export, import en voed
selhulp. Voor de looptijd van de overeen
komst zou een richtprijs moeten worden
vastgesteld (de melkprijs voor de boer die
mst het EG-beleid wordt nagestreefd), en
van die richtprijs uitgaande zou men voor
dezelfde periode ook de restituties moeten
vastleggen (de subsidies op zuivelexport
naar landen buiten de EG).
Zouden de voor het EG-zuivelbeleid uit
getrokken bedragen voor dit alles onvol
doende zijn dan zou de hoogte van een aan
de boeren op te leggen medefinancierings-
heffing in de beschouwingen kunnen wor
den betrokken. Hangende deze discussie
dient echter volgens Zijlstra te worden
afgezien van het verder aandraaien van
de heffingenschroef.
DEN HAAG (ANP). De nationale
strippenkaart, waarmee van de verschil
lende vormen van openbaar vervoer ge
bruik kan worden gemaakt, kan vanaf 1
oktober in Rotterdam ook dienen om er
een parkeerplaats mee te betalen.
Op een parkeerterrein bij het metrosta
tion Zuidplein komt aan de ingang een
stempelautomaat te staan, waar, de parke
rende automobilist vijf strippen moet af
stempelen. Na stempeling gaat de slag
boom omhoog en mag de auto 24 uur
blijven staan. Dit kost de automobilist dus
1,75 gulden.
Het strippenkaart-parkeren vindt gedu
rende een jaar als proef plaats. Na dit jaar
zal op grond van de ervaring bekeken
worden of dit systeem ook elders
navolging verdient. Een woordvoerder
van het ministerie van Verkeer en Water
staat verklaarde gisteren dat een van de
voordelen van dit systeem is, dat geen
geld meer in de parkeerautomaat achter
blijft. Diefstal uit de parkeermeter is hier
mee dus uitgesloten.
- U weet ook dat met name Den Uyl daar
zijn alternatieve beleid op gebaseerd
heeft.
„Maar hij erkent wel dat het financie
ringstekort veel te hoog is. Daarom zegt
ook hij dat we niet nog meer geld moeten
lenen. En wat doet hij dan in zijn alterna
tieve plannen? Hij haalt vijf miljard bij de
hogere inkomens weg, en een hele hoop
bij defensie. Dat is tot mislukken ge
doemd”.
- En meer aardgas uit de bodem.
„Ja”.
- En u bent niet bereid om met die
maatregelen de groei te stimuleren?
- Als de sociale partners wel willen mati
gen, wat heeft u hun dan te bieden?
„Wij hebben gezegd dat we dan het
financieringstekort met f 500 miljoen voor
ieder procent loonmatiging willen oprek
ken. Dat geld kan gebruikt worden voor
werkgelegenheid en lastenverlichting”.
- U zegt in de begroting dat u eigenlijk
geen mogelijkheden heeft om met gerich
te economische groeimaatregelen te
komen.
(Van onze redactie economie)
UTRECHT. De nu zes jaar bestaande
verordening natuur en landschap van de
provincie Utrecht blijkt in de praktijk niet
goed te functioneren, het aantal illegale
stortplaatsen en opslagplaatsen voor au
towrakken is nog steeds erg groot en de
controle op illegale activiteiten en de aan
pak ervan is weinig doelmatig.
Het kabinet streeft naar een vrijwilli
ge loonmatiging van 2 procent, bijvoor
beeld door een korting op het vakantie
geld. Vrijwillig, omdat het kabinet het
besluit wil overlaten aan de sociale
partners.
Maar in een interview met twee van
onze redacteuren laat minister Van der
Stee (Financiën) er weinig twijfels over
bestaan, dat de matiging er zal komen.
Goedschiks of kwaadschiks. Formeel
houdt het kabinet de stok van de ge
dwongen matiging niet achter de deur,
maar in feite zijn de plannen al voor
iedereen zichtbaar.
dementspositie weer kan worden be
reikt na de in de eerste helft van dit
jaar uitgevoerde samenvoeging van de
beide reparatiebedrijven. Tevens
wordt nagegaan hoeveel middelen er
nog additioneel nodig zijn om dit te
bereiken.
tie van parkeer- en reisvoorzieningen, en
ook de totstandkoming van de Schiphol-
spoorweg „waarmee de versmelting van
vliegtuig en spoorweg geconcretiseerd
wordt.”
tekort moet omlaag. Dat is top-prioriteit.
procent importeren. Daar mëet export
tegenover staan. Maar we moeten ons niet
blindstaren op de loonkosten. Ook kwali
teit, stipte levering en service spelen mee.
De prijs is niet alleenzaligmakend”.
- U wilt met deze begroting toe naar een
lager financieringstekort. U noemt 4 pro
cent op den duur aanvaardbaar. Wanneer
halen we dat?
„Als we zo doorgaan, binnen twee, drie
jaar. Essentieel is ook dat we, populair
gezegd, de bankbiljettenpers niet meer
hoeven te laten draaien”.
- Het kabinet heeft drie jaar lang nogal
veel moeten lenen om zijn uitgaven te
kunnen, betalen?
- Was het dan niet beter geweest om
eerst nog meer te bezuinigen?
„Jawel, maar de laatste twee jaar zijn
met name de belastingopbrengsten tegen
gevallen door de slechte resultaten van
het bedrijfsleven. De klap van de energie
crisis kwam daar eind vorig jaar heel
hard aan. Dat werkt nu eigenlijk pas goed
door. Verder, ach vorig jaar zat ik niet op
deze post, dus laten we het daar maar niet
te veel over hebben...”
- De Raad van State heeft nogal onge
zouten kritiek op deze begroting. - De
zwaarste schouders dragen niet de zwaar
ste lasten, het is denivellerend, zegt de
raad.
„Als je de sociale premies verhoogt, dan
werkt dat denivellerend. In het kader van
de inkomensverdeling moeten de sterkste
schouders meer dragen, akkoord. Maar
dat kan niet meer via de belastingen.
Eigenlijk moet je de tarieven verlagen en
het aantal aftrekposten beperken. Anders
loopt het zo vast als een muur. De belas-
tingschroef is dolgedraaid”.
- De sociale-premieschroef kennelijk
nog niet? t
„Dat is zo. Maar we staan met de rug
tegen de muur. En onder een verhoging
van de premiegrenzen (zodat de hogere
inkomens meer premie betalen) zouden
juist de middeninkomens lijden. Terwijl
voor die groepen de progressie van de
belastingen al zwaar doorwerkt”.
- Eigenlijk eet u van twee walletjes. U
krijgt nu 1,3 miljard binnen dankzij de
premieverhoging. Of de sociale partners
over drie maanden nu tot matiging beslui
ten of niet, u krijgt zowel de extra-premie-
Dat heeft de voorzitter van de raad van
beheer van de Stichting Nederlandsche
Internationale Wegvervoer Organisatie
(NIWO) D. Hooykaas gisteren gezegd ter
gelegenheid van de opening van het nieu
we NlWO-kantoor in Rijswijk door staats
secretaris mevrouw Smit-Kroes (Verkeer
en Waterstaat).
Groeikansen worden volgens Hooykaas
onder meer geboden door de verschuiving
n de aard van de te vervoeren goederen
laar produkten van een hoogwaardige
kwaliteit. De ontwikkelingslanden, nu al
goed voor tien procent van het totale
grensoverschrijdend vervoer, bieden nog
mogelijkheden. Het Nederlandse wegver
voer kan ook voorzien in de behoefte van
exporteurs overzee aan distributiecentra
in West-Europa.
Hooykaas noemde ook enkele toene
mende belemmeringen voor het Neder
landse internationale wegtransport. Vol
gens hem zal een ontroereikende infra
structuur (wegen en dergelijke) beperkin
gen opleggen. Milieu-eisen zullen leiden
tot toenemende kosten en zo een bedrei
ging voor de Nederlandse concurrentiepo
sitie vormen.
Een dikke laag wit schuim wordt aangebracht op een openbare vuilnisstortplaats bij Hamburg. De Hamburgse autoriteiten willen met een test
bezien op het schuim de stank van de stortplaats vermindert en de vogels weghoudt, zoals de Zwitserse fabrikant van het schuim beweert.
Dit blijkt uit de resultaten van een on
derzoek naar de omvang van de milieu-
aantastingen in de provincie Utrecht en
de naleving van de verordening. Het initi
atief tot dit onderzoek is in 1976 genomen
door de progressieve fractie in de Utrecht
se Staten. De door biologiestudenten ver
zamelde gegevens zijn bewerkt door Kru
se van de Stichtse Milieufederatie. Zijn
nota wordt volgende week officieel aange
boden aan milieugedeputeerde B.
Hofman.
Van der Stee gelooft dat deze begroting
een handvat biedt om, samen met de soci
ale partners, de economische problemen
op te lossen. „Dat kunnen we niet zonder
hen”. Belastingmaatregelen bieden geen
soelaas meer. Het moet nu echt uit de
lonen komen.
Vandaar dat de begroting niet „af’ is.
Voorlopig gaat zij uit van een voor de
1 regering onaanvaardbare loonstijging
van ongeveer 8 procent. In overleg met de
sociale partners moet die stijging tot 6
"procent worden teruggedrongen. Maar
het zou onverantwoord geweest zijn om in
de begrotingscijfers nu al op het resultaat
van het overleg te gokken. De begroting
moet sluiten. En dus zullen de sociale
premies omhoog moeten. „Dat is eigenlijk
o het hele verhaal, de basis van de begro-
ting”. Aldus de minister.
- Verwacht U dat de sociale partners
vrijwillig tot matiging bereid zullen zijn?
„Als ik zo de maatschappelijke discus-
1 sie van de laatste maanden overzie, dan is
er toch wel duidelijk een groeiende be
reidheid tot matiging”.
«Natuurlijk maakt die ene zwaluw nog
geen lente, maar ik geloof toch dat die
bereidheid er in brede kring is. Dat zal er
de komende weken uit moeten komen”.
- Schuift u op die manier niet de verant
woordelijkheid voor het hele sociaal-eco-
nomisch-financiële beleid naar de vakbe-
- weging?
tt
st „Die conclusie gaat mij wat te ver. Wij
starten een overleg. En ik wil bepaald niet
«zeggen, dat als dat mislukt wij met een
loonmaatregel komen. Wij gaan de onder-
handelingen niet met een dreigement in.
«Vergeet niet dat dit land een van de weini
ge ter wereld is, waar een reële loonpoli-
■wtiek gevoerd wordt. En de Nederlandse
Volgens de NlWO-voorzitter zijn de kos
ten in Nederland de hoogste in Europa. Ze
worden in toenemende mate beïnvloed
door de Nederlandse en buitenlandse
overheden. „Dat wij desondanks nog zo’n
belangrijke bijdrage aan de Nederlandse
welvaart leveren moet worden toege
schreven aan de kwaliteit van onze dien
sten en aan de kleine marges, waarmee
wij werken”, aldus Hooykaas.
De NlWO-voorzitter vertelde, dat in de
34 jaar van het bestaan van de organisatie
de over de weg vervoerde tonnage door
Nederlandse internationale beroepsver
voerders 250 maal groter is geworden. Het
tonnage steeg van 100.000 ton per jaar tot
25 miljoen ton per jaar, waarin niet het
vervoer in de Benelux is begrepen. De
jaaromzet groeide van zeven miljoen gul-
en in 1947 maar meer dan twee miljard
nu. Van dat bedrag komt de helft ten
goede aan de betalingsbalans, aldus
Hooykaas.
De Westduitse minister van Verkeer
leeft staatssecretaris Smit-Kroes overi
gens vérzekerd, dat ingeval van nood het
F