Tanzania kritiseert huidige beleid
Opzienbarend transport
rs
Raad voor milieuhygiëne:
NIEUW
Onderzoek windenergie noodzakelijk
•ie
voor
dat examen?
Kan Nastase zich in
bedwang houden tegen Dibbs?
”De zenuwen”
worden uitgebreid”
Noodwet LPG moet
Nederland dreigt ontwikkelingen te missen
I:
Positie vrouwen
op arbeidsmarkt
steeds slechter”
UPS-DEALER
SLEUTEL-SERVICE
z.
19
18
ECONOMIE
DONDERDAG 2
OKTOBER
19 8 0
(Van onze redactie economie)
-
-
Door Feico Houweling
W
I
LIPS a
ond.
lur
Zie het op 3 oktober a.s. by Roxy Tennis
te Haarlem.
Op 3oktobër a.s. kunt u in de Kennermer-
sporthal te I laarlem getuige zijn van wereld-
toptennis.
De wedstrijden die om 19.30 uur aanvangen
beslaan uil drie enkelspelen nl Sadri -Mayer.
Pecci - Okker en Dibbs - Nastase.
Toegangskaarten a 1’22,50 zijn verkrijgbaar
bij de volgende adressen: Kennermersporthal,
Van Riebeecklaan, Sport huis Peter Korvet, Riviera-
4-
--
WASHINGTON De industrielanden zijn
niet van plan tegemoet te komen aan de wens
van de ontwikkelingslanden om verandering te
brengen in de funktie van het Internationale
Monetaire Fonds (IMF).
LIPS-KESO-
sleutels
Klaar terwijl
u wacht
dreef 37. De kantoren van I laarlems Dagblad,Oude
Gracht 82,(1 laarlem-centium), Soendaplein Flores-
straat (I laarlem-noord), C’alitömiëplein 1 7
(I kiarlern-Schalkwijk), Raadhuisstraat 60 (Heem
stede), IJ muider Courant, Dmge Nieuw straat 427
(IJmuiden), Beverwijkse Courant, Zeestraat_18,
(Beverwijk).
Kaarten kunnen ook
telefonisch worden besteld van y
09.00 -15.00 uur op werkdagen-
tel.01819-13800.
r in
m
18
750
Ï00
Binnenweg 73 - Heemstede
Tel. 023-280490
Lid N.S.S.G.
,-fc
I
ê’sóa-E
10.250,
m cnn
I
•N:
/T/E;
Westen weigert rol
IMF te wijzigen
(ADVERTENTIE)
Alternatieve energie in de Bijlmer: economisch rendabel maar vrijwel zeker lawaaiig.
DEN HAAG (ANP). De voorlopi
ge centrale raad voor de milieuhygië
ne vindt de ontworpen noodwet LPG
(vloeibaar petroleumgas) te beperkt
van opzet.
De noodwet LPG inoet het mogelijk
maken, dat de overheid op korte termijn
veiligheidsmaatregelen kan nemen rond
om het handelen met LPG. Volgens de
raad biedt het wetsontwerp onvoldoende
mogelijkheden om bestaande, volgens de
nieuwe regels onveilige, maar wel door
een vergunning gedekte zaken onmiddel-
chnische
fouten
koersen,
voor dit
•men euvel
uus aan.
430,00
339.00
3.00
3,00
88.00
1,63
2,20
210,00
185.00 I
540.00
Dit is gebleken uit toespraken van afgevaardigden op de
jaarvergadering van het IMF en de Wereldbank in Washington.
De Tanziniaanse minister van Financiën, Amir Jamal, uitte
kritiek op de voorwaarden die het IMF verbindt aan het ver
strekken van leningen aan lidstaten. Daarbij noemde hij de eis
van het IMF om de binnenlandse kredietverlening te beperken
met name.
Later maakte Japan bij monde van zijn minister van Finan
ciën, Michio Watanabe, echter duidelijk dat het zich sterk zal
verzetten tegen fundamentele wijzigingen in de rol van het IMF.
Watanabe gaf toe dat het IMF soepeler zou kunnen zijn, maar
hij wees erop dat de bestrijding van de inflatie strengere voor
waarden bij het verstrekken van leningen noodzakelijk maakt.
„Het IMF is geen hulpverlenende instelling, maar een monetair
fonds, zoals de naam al aangeeft”, zo zei Watanabe. De Japanse
minister maakte daarmee duidelijk te willen vasthouden aan de
oorsponkelijke doelstelling van het fonds.
Het IMF is in 1944 opgericht om landen met betalingsproble-
China is lid van het dagelijks bestuur van het IMF en heeft als
zodanig een zetel gekregen in het interim-comité, het belang
rijkste beleidsbepalende lichaam van het fonds. Op grond van
zijn financiële bijdrage krijgt China drie procent van de stem
men in het IMF. De Verenigde Staten, die de grootste bijdrage
leveren, hebben twintig procent van de stemmen en een aantal
belangrijke Westeuropese landen heeft omstreeks zes procent.
China is voor het eerst vertegenwoordigd op de jaarvergade
ring van het IMF en de Wereldbank. Eerder dit jaar is het land tot
de twee instellingen toegetreden in het kader van zijn streven
ruimer deel te nemen aan het internationale handels- en financië
le verkeer. Tot nu toe heeft de Chinese delegatie zich op de
vergadering op de achtergrond gehouden.
De directeur van het IMF, Jacques de Larosière, Toonde zich
bewust van de noodzaak tot aanpassing. Wanneer het IMF een
rol wil blijven spelen in het centrum van het internationale
monetaire stelsel zal het zich in staat moeten tonen tot verande
ringen en zal het ontvankelijk moeten zijn voor nieuwe ontwik
kelingen in de wereldeconomie, zo verklaarde hij.
Bovendien wijzen de schrijvers op het
feit dat windenergie niet schadelijk is
voor het milieu, dat ons land door wind
molens minder afhankelijk kan worden
van andere energieleveranciers als olie en
steenkolen en zelfs menen beide weten
schappers dat invoering van kernenergie
In zijn advies aan de ministers van
Volksgezondheid en Milieuhygiëne en van
Verkeer en Waterstaat schrijft de raad,
dat het wetsontwerp te veel is gericht op
de vervoerspaspecten van het gas. Naar
het oordeel van de raad moet het wetsont
werp worden verbreed tot de gehele keten
vanaf aanvoer tot en met het gebruik van
LPG.
(EURO
12.600.-
12.900,-
22.400,*
27.500, -
29.500, *
7.650, *
8.650, *
50
50
20
00
50b
00
10
90
20
90
90
50
50
90
)0
50
50
F0
50
)0
)0
J0
w
>0
10
!0
’0
10
0
i0
o
:0
0
;o
:o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
o
9
9
,40
.00
.00
.70
.00
.50
.60
,40
.00
.20
.20
,60
00
00
20 A
50
40
20
60
00
10
20
50
WINDWERKBOEK door Cris Westra
en Herman Tossijn. Ekologische Uitgeve
rij Amsterdam. Prijs 39,00.
De zelfbouwer zal volgens de auteurs
een groot aandeel leveren in de invoering
van windenergie in ons land. Dat die in
voering noodzakelijk is, wordt door Wes
tra en Tossijn met een aantal argumenten
benadrukt. Zo stellen de twee dat door de
combinatie van veel grote en veel kleine
men uit de brand te helpen. Bij de oprichting waren vrijwel
uitsluitend westerse landen betrokken en ook nu speelt het
westen nog steeds een overheersende rol in het fonds. De
ontwikkelingslanden vinden het IMF een verouderde instelling,
die opgericht is om een herhaling van de financiële crisis in de
jaren dertig te voorkomen, maar niet is gericht op het voldoen
aan de behoeften van de jonge staten in de Derde Wereld.
8.750.-
10.850,-
14.000,-
15.400,-
ADVERTENTIE)
Van de overheid wordt verwacht dat zo
snel mogelijk een permanent wind-
energie-instituut wordt opgezet. Vijf jaar
studie in het kader van het nationaal
onderzoeksprogramma windenergie
wordt onvoldoende genoemd om ervoor te
zorgen dat ons land wat technologische
kennis betreft geen achterstand krijgt bij
het buitenland. Volgens de beide schrij
vers is het mogelijk dat ons land binnen
kort windmolens kan exporteren, een
vooruitzicht dat door het bedrijfsleven al
zou worden „geroken’-’.
Dat de zelfbouwer die voldoende techni
sche en wiskundige kennis heeft op be
trekkelijk eenvoudig wijze een windmo
len kan maken die tot ruim driekwart van
zijn energiebehoefte kan vervullen, wordt
in het boek met de nodige ervaringen met
door intensieve gebruikmaking van wind
molens onnodig zal zijn. Deze bewering
wordt aan de hand van een beperkt aantal
berekeningen over de produktie van
windenergie gestaafd. Hierbij is wel veel
gebruik gemaakt van de momenteel voor
handen zijnde kennis en onderzoekserva
ringen.
Milieu-organisaties willen dat het rijk
belast wordt met het geven van vergun
ningen en niet de provincie, zoals de meer
derheid van de raad wil. De milieu-organi
saties denken, dat de openbare veiligheid
liet best gediend is met vergunningverle
ning door het rijk.
lijk te stoppen. Het ontwerp schrijft voor,
dat zij die nu beschikken over een vergun
ning, automatisch opnieuw een vergun
ning krijgen als de nieuwe wet in werking
treedt. Pas daarna wordt bekeken of die
nieuw verstrekte vergunning moet wor
den ingetrokken, omdat niet wordt vol
daan aan de regels.
52,00
44.50
29.70<
260,00
206.00
73.90
46.20
129,00
42.90
62.50
60.00
137.50
64,30
72,30
154,50
114.50
144,00
42,30
55.00
128:00
65,30
58,00
49.00
83.00
95.80
49.80
140.50
52.00
45.00
75.6(1
32,10
52,10
184.90
99:50
57.00
153,30
46.00
96.00
155.10e
74.50
255.50
36.50
87.00
112.50
29.40
41,40
39.80
48.60
48.10
129,00
365.00
8.800,-
7.250/
4S.4i
70S
12a.ll
79.»
97.®
102.50
17»
38.4,
253.00
29.20
68.00,
46.80
129.50
52.00
66.80
88.00
15.00
131.0»
141.00
52.60
102,00
59,00
100,1ft
stockdiv. eLb,
genoteerd: maar die is zelfs nog niet gekomen tot het
7.72 4
Gistermiddag vond in Amsterdam een nogal opzienbarend transport plaats. Op vier opleggers werden hoofdkolommen bestemd voor de
nieuwbouw van het hoofdstedelijk tentoonstellingscomplex RAI naar hun bestemming gebracht. De politie moest eraan te pas komen om alles in
goede banen te leiden. Op sommige plaatsten bleek het noodzakelijk verkeersborden en verkeerslichten te verwijderen, om het transport
doorgang te kunnen laten vinden
formuleren van een beleidsplan.
Dit staat in het jongste jaarverslag van
de stichting Ombudsvrouw in Den Haag,
een instantie die zich bezighoudt met de
problematiek van de werkende vrouw. De
stichting Ombudsvrouw meent dat de re
gering in haar bezuinigingsdrang maatre
gelen neemt die de emancipatie van vrou
wen tegenwerken.
Het jaarverslag stelt dat de voorgestelde
bezuinigingsmaatregelen die vrouwen be
treffen, op zijn zachtst gezegd oneven
wichtig zijn. In iedere situatie worden op
dit moment zulke beslissingen genomen,
dat zij voordelig zijn voor de begroting. In
hun uitwerking verminderen ze evenwel
de werkgelegenheid voor vrouwen en ver
zwaren ze de rol van moeder en huis
vrouw. Dit blijkt onder meer uit de bezui
nigingen in de gezondheidszorg, het wel
kend welke voordelen de bouw van grote
aantallen windmolens in de genoemde
buitenwijken zou opleveren, waarbij niet
alleen wordt gekeken naar de mogelijk
heid deze molens als enige energievoorzie
ning te gebruiken, maar tevens naar kop
peling van de molens aan het elektrici
teitsnet. In dat laatste geval kan het net
leveren indien er te weinig wind is en
wanneer er te veel wind is het overschot
aan opgewekte energie aan het net wor
den geleverd.
De twee onderzoekers hebben berekend
dat een wijk als Buitenveldert met zijn
oppervlakte van 662 hectare en 8857 wo
ningen plaats heeft voor 55 windmolens.
Daarmee zou kunnen worden voorzien in
156 procent van de benodigde energie. De
wijk zou dus netto-energieleverancier
kunnen worden! Het aantal molens bij
koppeling met het elektriciteitsnet zou
kunnen worden beperkt tot 9. Indien de
huidige experimenten met het gebruik
van tipvanen (kleine vleugeltjes aan de
uiteinden van de wieken waarmee twee
tot achtmaal zoveel energie kan worden
verkregen) inderdaad resultaat opleve
ren, kan het aantal benodigde windmo
lens zelfs worden gehalveerd, zo menen
Westra en Tossijn.
Een zwak punt van het boek is, dat
vrijwel geen aandacht wordt besteed aan
de nadelen van de bouw van grote aantal
len windmolens in wijken. Niet alleen
gaan de schrijvers zonder een enkel argu
ment te noemen voorbij aan de „horizon-
vervuiling” die ontstaat doordat een wijk
wordt volgebouwd met tientallen meters
hoge torens, maar ook wordt geen enkele
aandacht besteed aan de geluidshinder.
Dat maakt het werkstuk tot een makke
lijk te treffen doelwit van tegenstanders
van windenergie, want de molens maken
onmiskenbaar herrie. Onderzoek heeft
bijvoorbeeld uitgewezen dat de Deense
Riisager-molens (die masten hebben van
12 tot 18 meter) op een afstand van dertig
meter bij een windsnelheid van 8 meter
per seconde een geluidshinder kunnen
opwekken van 48 decibel. Dat is vergelijk
baar met straatlawaai.
Overdag zal zo’n geluidshinder wellicht
weinig hinderlijk zijn, maar in de nacht
lijkt het bij plaatsing van tientallen wind
molens in woongebieden vrijwel onver
mijdelijk dat een storende hinder ont
staat. Juist daarom is in andere onderzoe
ken met nadruk gekozen voor de bouw
van windmolens buiten woongebieden,
maar Westra en Tossijn wijzen die moge
lijkheid in verband met bescherming van
het Nederlandse landschap af.
Het Windwerkboek slaagt er daarom
niet in een overtuigend pleidooi voor de
bouw van windmolens in de woonomge
ving te doen. Wel toont het boek aan dat zo
snel mogelijk onderzoek moet worden ge
daan, ook naar deze mogelijkheid. Wie de
uitkomst van dat onderzoek niet wil af
wachten, kan alvast zelf beginnen met het
boek van de beide wind-deskundigen als
handleiding. In dit opzicht is het boek
vermoedelijk het beste dat op dit terrein
tot dusver is gepubliceerd in ons land.
Daarmee wordt weer iets goedgemaakt
van de grote achterstand die ons land op
dit gebied, met name ten opzichte van
Denemarken, heeft.
windmolens m ons land een gedecentrali
seerd energievoorzieningssysteem kan
ontstaan, dat veel minder kwetsbaar is
dan de huidige geconcentreerde elektrici
teitsopwekking in een klein aantal cen
trales.
(ADVERTENTIE)
TENNIS
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG. Het beleid van het kabi
net Van Agt leidt tot een steeds slechtere
positie van vrouwen op de arbeidsmarkt.
Er is wel, en zelfs voor het eerst, een
staatssecretaris voor Emancipatiezakeir
zelfbouwmolens beschreven en modellen
gegeven voor windmolens op kleine
schaal, maar ook worden alle facetten van
deze molens belicht, waarbij gebruik
wordt gemaakt van een groot aantal foto’s
en tekeningen.
HAARLEM. Wanneer op korte
termijn geen fundamenteel en toege
past onderzoek wordt gedaan naar
windenergie, dreigt ons land belang
rijke nieuwe ontwikkelingen te
missen.
Dit wordt gesteld in het vorige
maand uitgekomen Windwerkboek,
geschreven door drs. Chris Westra
(wetenschappelijk medewerker mi
lieukunde van de Universiteit van
Amsterdam) en ing. Herman Tossijn
(technisch leraar). Beiden zijn des
kundig en ervaren op het terrein van
windmolens. Hun boek is zowel ge
richt op zelfbouwers, voor wie een
ware schat aan informatie wordt ge
boden, als voor de overheid en het
bedrijfsleven.
10.500,-
11.250,-
12.400, - J
12.900,-
11.750,-
12.900, -
13.400, -
14.800,-
15.200,-
8.500,-
7.250,-
8.500,-
9.800, -
8.800. -
11.250,-
17.900, -
10.950, - -
15.950, -
12.750,-
9.600,-
7-750,-
7.250, -
10.450,- E
9.850,-
8.250, -
9.850,-
10.900,-
6.950,-
3.900,-
3.900,-
3.800,-
Veel mensen hebben voer of tijdens
school- en rijexamen wat ze noemen ..de
zenuwen". Zij kunnen zich minder goed
concentreren en maken daardoor vaak
onnodig fouten. Gelukkig is er voor hen
Valdispert, dat ook zonder bezwaar door
kinderen gebruikt kan worden. Valdis
pert is een zuiver natuurprodukt uit de va-
leriaanwortel. Valdispert brengt u weer
tot rust maar maakt niet loom of slaperig.
Valdispert dragees zijn gemakkelijk in te
nemen Vraag nadrukkelijk Valdispert.
Uitsluitend bij apotheker en drogist.
Lees vooraf ile gebruiksvoorschriften.
Westra en Tossijn willen de windmolens
liefst gebouwd zien in dorpen en steden
voor de bijdrage in de plaatselijke ener
giebehoefte; op het platteland voor de
elektriciteitsvoorziening van boerderijen
en buurtschappen; op woonboten; in pol
ders voor bemaling; voor het aandrijven
van warmtepompen en als energieleve
rancier bij waterzuiveringsinstallaties.
Wat die bouw van windmolens in steden
betreft, hebben beide schrijvers een op
zienbarend plan in hun boek gezet: name
lijk de bouw van een groot aantal wind
molens in buitenwijken van de grote ste
den in de Randstad voor het voorzien in
vrijwel de gehele energiebehoefte van de
huishoudens in die wijken. Als voorbeel
den zijn de Amsterdamse wijken Buiten
veldert en Bijlmermeer genomen.
Amsterdam is gekozen vanwege zijn
westelijke ligging, waardoor de stad vol
doende wind vangt om windenergie ren
dabel te maken. In het oosten en midden
van het land wordt windenergie volgens
de berekeningen van Westra en Tossijn
een stuk minder nuttig. In tegenstelling
tot de opvattingen van een onderzoeks
commissie van overheid, het Energie Cen
trum Nederland en de KEMA vinden de
beide auteurs dat windmolens wèl kunnen
worden geplaatst in de woonomgeving.
Dat is wellicht een baanbrekende ge
dachte. In het boek wordt uitgebreid bere-
i-claim,
iten.
L nigingen in ue gezonuneiuszoi g, nei wei-
zijns werk en in het onderwijs, zegt de
r- stichting.
De ombudsvrouw is een onafhankelijke
Vertrouwensfiguur die in eerste instantie
advies geeft aan vrouwen die problemen
k1 hebben die met de werksituatie samen
hangen. Hulp op het gebied van vrouw en
werk werd in 1978 426 keer ingeroepen en
vorig jaar 680 maal, waarvan het overgro
te deel telefonisch. Over andere onder-
5 werpen werden in deze jaren respectieve
lijk 339 en 506 vragen gesteld. Die gingen
over huwelijk en echtscheiding, levens- en
- gezinsmoeilijkheden, mishandeling, huis-
vesting en huursubsidie en tal van andere
zaken, aldus het jaarverslag.
