Schmidt: Maatregel DDR duidt op angst Aanslagen op Zwitserse en Turkse instellingen Hoessein bezocht Saoedi-Arabië Meer olie voor arme landen VS annuleren visa Belgische neo-nazrs Offensief tegen aanhangers Amin Onderzoek naar Prinsendam van start gegaan In vier steden vijf mensen gewond Kosmonauten na 185 dagen terug Djilas: Tito bezeten van pracht en praal Turkse politici vrijgelaten Beierse Alpen Overval Franse joden op leider neo-fascisten Sneeuwstormen „Mening paus onjuist opgevat Na verhoging minimum-uitgave bezoekers 19 80 3 OKTOBER BINNEN- EN BUITENLAND M A ANDAG 1 3 (Van onze redactie buitenland) TEHERAN, BAGDAD. De ayatollah Khomeini heeft giste ren per decreet alle beslissingen met betrekking tot de oorlog voering met Irak, in handen gelegd van de opperste defensie raad. i Khomeini stelt defensieraad in 1 ANTI- Helmut Schmidt. de vie- m in de e metro metro- de staat van okende /station en van- nstratie van 10 en nu! De Prinsendam verdwijnt voorgoed in de golven, op weg naar de bodem. 3 km lager. .99 rd het 'Sï'i Bij bomaanslagen zijn gisteren en gewond. e Total- de poli, erksters ien: een mensen e metro larde en Gevolg: daarna i anders naar ze ■rd zjjn ipruien- voor u gesehie- rkeerga- ebouwd op het t de pot >er, on als het sbbers): t en de aardere laasper- lentraal Noord- treinen. derbro- Nieuw- ten aan lenken. en 7. enten) Hij droeg een gouden gesp aan zijn broe kriem, die zo zwaar was dat hij steeds afzakte. Hij gebruikte een hoogtezon om er gebruind uit te zien, hij verfde zijn BAHREIN (Reuter). Vier Arabische olieproducerende landen, Saoedi-Arabië, Koeweit, de Verenigde Arabische Emira ten (VAE) en Qatar, hebben dit weekeinde besloten maatregelen te nemen om de gevolgen van de Iraans-Iraakse oorlog voor de olievoorziening te beperken. Het gaat daarbij vooral om de voorziening van de ontwikkelingslanden. Dit is bekendge maakt door de officiële persbureaus van Qatar en de VAE. Het besluit is genomen op een bijeen komst van de ministers van Olie van de vier landen in de Saoedische stad Taif. Bijzonderheden over de te nemen maatre gelen zijn niet bekendgemaakt, maar alge meen heerst de verwachting dat de vier hun olieproduktie gezamelijk zullen ver groten. Saoedi-Arabië, de grootste olie- exporteur ter wereld, had al eerder laten weten zijn olieproduktie te zullen verho gen om het wegvallen van bijna vier mil joen vaten (van 159 liter) per dag uit Iran in Irak op te vangen. De overige drie landen hadden zich hierover echter nog niet in het openbaar uitgelaten. wacht dat het onderzoek enkele dagen in beslag zal nemen. Het is vooralsnog een raadsel hoe de brand op de Prinsendam kon ontstaan, aldus de woordvoerder bij het ministerie. Het schip voldeed aan de meest recente In een toespraak in West-Berlijn ter gelegenheid van een congres, zei Schmidt dat de Oostduitse maatregel voor hem en zijn kabinet volledig onverwacht was ge komen en neerkomt op een gevoelige slag voor de ontspanningspolitiek, die de be trekkingen tussen beide staten „aanzien lijk belast”. Wat de DDR nu heeft gedaan, aldus de bondskanselier, is volledig in strijd met wat in Helsinki tussen de Europese landen werd overeengekomen ten aanzien van goede-nabuurschap en vergroting van de reismogelijkheden. De economische rede nen die de minister van Financiën van de DDR heeft aangevoerd, zei de' bondskan- BERLIJN (DBA). Bondskanselier Helmut Schmidt van West-Duitsland heeft gisteren verklaard, dat de maatregel van de DDR het minimaal per dag om te wisselen bedrag voor bezoekers aan Oost-Duitsland te verhogen van 13 tot 25 mark, een teken is dat Oost-Berlijn bang is „voor intern-politieke gevolgen van de ontspanningspolitiek”. liek (de mis, en m een /an de nu ook al die 5 kunt .en van t lezen, ontrus- il weer en jaar erd ge- Provo og niet en de iwkun- en. De daden en na deden, en on- woord Van recht- .mster- geloof ngenu- >el van tations - agen- erst elf ouden, lisstraf veken, /eken), inedag provo- k met als nu lieflijk >66. tussen s Pro- e tien- MÜNCHEN (AP). Dit weekeinde heb ben in de Beierse Alpen de eerste hevige sneeuwstormen van dit seizoen gewoed, een aantal bergwegen moest worden afge sloten voor het rijdende verkeer. Hier en daar lag een pak sneeuw van een halve meter. Gesloten voor autoverkeer zijn de Oos tenrijkse passen Ghosaglooken en Stalle- rensattel, de Franse te Iseran alsmede in Italië de passen van Stilfserjoch en Gavia. Andere als die van de St. Gotthard in Zwitserland mogen alleen overdag wor den bereden. Ten zuiden van Salzburg in Oostenrijk zijn de boeren inderhaast begonnen hun vee naar lager gelegen gebieden te bren gen. Vanuit Zell am See zijn helikopters opgestegen om boeren en beesten die zich in moeilijkheden bevinden, te helpen. te spreken namens het joodse verzet aan het persbureau AFP weten, voor de overval verantwoordelijk te zijn. Vol gens de opbeller wilden de extreem rechtse militanten in het bos een schie toefening houden. In Vorst bij Brussel is gisteren een massale protestbijeenkomst gehouden haar en gaf zelfs mensen op zo’n manier een hand dat ze licht moesten buigen, schrijft Djilas. Tito zorgde ervoor dat hij werd opge volgd door een collectief leiderschap, zodat hij een belangrijke plaats zou ver werven in de geschiedenis, zonder dat iemand zijn rol in het naoorlogse Joegos lavië kan naspelen, aldus Djilas, die met Tito streed tegen de Duitse bezetting in de Tweede Wereldoorlog en tot hij in ongenade viel, belangrijke posten be kleedde na de bevrijding. Djilas bracht jaren in gevangenissen door, maar bleef een van Tito’s belangrijkste en welbe- spraakste critici. (Van onze redactie buitenland) MORK. Wijlen president Tito igbsjavië was een man die beze- (Van onze redactie buitenland) ROTTERDAM. Drie inspecteurs van de Nederlandse scheepvaartinspectie on derzoeken momenteel in het Amerikaanse New Jersey de oorzaak van de scheeps ramp met de inmiddels gezonken Prin sendam. Een woordvoerder van het ministerie van Verkeer en Waterstaat, die dit giste ren bevestigde, kon nog niet zeggen hoe lang het onderzoek gaat duren. De kapi tein van de Prinsendam en een groot deel van de verdere bemanningsleden moeten gehoord worden. Ook de Amerikaanse kustwacht zal getuigen. Holland America Cruises, de eigenaar van het schip, ver- NEW van Joe, ten was van pracht en praal. Dit heeft Milovan Djilas, eens Tito’s vriend in het verzet tegen de Duitsers, gezegd in zijn biografie over Tito, waarvan het Ameri kaanse weekblad Newsweek gisteren een uitreksel heeft gepubliceerd. Volgens Djilas had Tito nooit ook maar een belangrijke gedachte over het Joegoslavische communisme, maar was hij expert in het stelen van de ideeën van anderen. Het enige wat Tito interesseer de was zijn waardigheid, aldus Djilas. veiligheidsvoorschriften. Holland Ameri ca Cruises verleent alle medewerking aan het onderzoek, dat de grondslag zal vor men voor een behandeling voor de Raad voor de Scheepvaart. De Prinsendam moet als afgeschreven worden beschouwd. Het schip ligt op bij na 3000 meter diepte en is door de druk verschillen die het tijdens de reis naar de diepte van de oceaan ondervond tot schrobt geschrompeld, aldus een expert van het Rotterdamse bergingsbedrijf Smit Tak. Eventuele berging levert vol gens hem dan ook vrijwel niemand iets op. Het wrak vormt voor de scheepvaart geen enkele belemmering. selier, raken kant noch wal en grenzen aan het belachelijke. Schmidt zei dat Bonn de maatregelen van de DDR niet zal accepteren, maar datgene zal doen wat in zijn macht ligt om de gerezen problemen voor de getroffen Duitsers, positief op te lossen”. Bonn is niet alleen met de drie westelij ke mogendheden maar ook met de Russi sche president Brezjnjev overeengeko men dat de vier-mogendhedenovereen- komst over Berlijn strikt nagekomen en uitgevoerd moet worden. Schmidt zei er van uit te gaan dat alle vier verdragspart ners „het grootste belang hechten” aan handhaving van de rust in Berlijn. Gisteren stroomden duizenden West- duitsers en Westberlijners over de grens naar de DDR, om op de laatste dag waar op het oude, lage omwisselbedrag gold, nog gauw vrienden en verwanten te be zoeken. LONDEN-NEW YORK-LOS ANGELES-PARIJS (Reuter/AFP/DPA?UPI). vannacht in vier steden vijf mensen JÉ ANKARA (Reuter). Necmettin Erba kan, leider van de Turkse islamitisch- fundamentalistische Partij van Nationaal Behoud, is gisteren vrijgelaten. Erbakan was na de militaire staatsgreep in Turkije van 12 september gearresteerd. Vrienden van Erbakan verklaarden dat hij door de militairen naar huis is ge bracht. Ook de meeste voormalige afge vaardigden van deze partij die in arrest zaten, zijn vrijgelaten, zo vertelden zij. Drie oud-afgevaardigden worden nog vastgehouden en moeten zich mogelijk voor militaire rechtbanken verantwoor den voor tegen de staat gerichte religieuze propaganda. Zaterdag werden al de bij de staats greep afgezette premier Suleiman Demi- rel en oppositieleider Bulent Ecevit, die eveneens na de staatsgreep gearresteerd waren, op vrije voeten gesteld. Demirel, Ecevit en Erbakan mogen Turkije voorlo pig niet verlaten en het is hun verboden redevoeringen te houden of persconferen tie te geven. Alpaslan Turkes, leider van de extreem rechtse Nationalistische Actiepartij blijft in arrest. Verwacht wordt dat hij voor een militaire rechtbank terecht zal moeten staan op beschuldiging van het verlenen van steun aan gewapende rechtse mili tanten. Erbakan zal zich ook voor een militaire rechtbank moeten verantwoorden voor zijn streven van Turkije een islamitische staat te maken, zo berichtte de Turkse radio. Ook negen voormalige afgevaar digden van de partij van Erbakan zullen op deze beschuldiging terecht moeten staan. (Van onze redactie buitenland) RAMBOUILLET, BRUSSEL. Mare Frederiksen, de leider van de Franse neo-fascistische organisatie Europese Nationalistische Fasces, is gisteren door een aantal jonge joodse militanten met een mes verwond. De 44-jarige Frederiksen was met vier geestverwanten op het station van Ram bouillet, bij Parijs, aangekomen om naar eigen zeggen een boswandeling te maken, toen hij door ongeveer dertig joodse militanten werd omsingeld. Bij het handgemeen dat ontstond, liep Fre deriksen een messteek in een van zijn benen op. Telefonisch liet iemand die zei MOSKOU (Reuter/DPAUPI). De Russische kosmonauten Valeri Rjoemin en Leonid Popov zijn zaterdag terugge keerd op aarde. Zij hebben 185 dagen in de ruimte doorgebracht, een nieuw record. In een kort bericht van TASS, het offi ciële Russische persbureau, werd gezegd dat de twee zijn teruggekeerd na voltooi ing van hun arbeidsprogramma”. Rjoe min en Popov hebben tijdens hun lange verblijf in het ruimtestation Saljoet-6 een omvangrijk onderzoeksprogramma afge werkt. Zij hebben driemaal bezoek gehad van andere kosmonauten, onder wie ook enige niet-Russen. Het oude duurterecord in de ruimte was 175 dagen. tegen het oplaaiende anti-semitisme in de wereld. De Belgische minister Des marets van Wetenschapsbeleid ver klaarde namens het kabinet dat dit krachtig zal optreden om „een einde te maken aan misdadige acties”. De bijeen komst die was georganiseerd door de joodse gemeenschap in België werd ook bijgewoond door kerkelijke hoogwaar digheidsbekleders en nog drie andere ministers. In Londen hebben gisteren ongeveer 600 joodse Britten gedemonstreerd te gen de recente aanslag in Parijs op de synagoge daar. Premier Thatcher stuur de een sympathiebetuiging. Alle besluiten die met de oorlog te ma ken hebben, zo meldde radio-Teheran, moeten voortaan door deze raad worden genomen. In de raad hebben volgens de grondwet zitting de president, de premier, de minister van Defensie, de chef-staf van het leger, de commandant van de revolu tionaire garde en twee adviseurs, die door Khomeini werden benoemd. Die twee laatsten zijn ayatollah Khameini en de oud-minister van Defensie Mostapha Khamran. De opperste defensieraad be slist ook wat de Iraanse media over de strijd mogen bekendmaken. Iran heeft zaterdagavond opnieuw ge dreigd over te gaan tot vergeldingsmaat regelen voor de Iraakse bombardementen op Iraanse steden. De generale staf van het Iraanse leger herhaalde in een com muniqué het twee dagen eerder door pre sident Bani-Sadr geuite dreigement, dat als Irak bombardementen blijft uitvoe- Voor de aanslagen op Turkse vestigin gen in Los Angeles, New York en Londen stelden zich organisaties van Turkse Ar meniërs verantwoordelijk. De aanslagen op de Zwitserse verkeersbureau’s in Lon den en Parijs werden gepleegd door een onbekende organisatie die zich Organisa tie van de Derde Oktober noemt. De eerste bomontploffingen vonden gis teravond plaats in Londen. De ruiten van hqt kantoor van de Turkse luchtvaart maatschappij 'en van het Zwitserse ver keersbureau op Leicester Square werden verbrijzeld. Bij deze aanslagen werd nie mand gewond. Even later ontplofte een bom in een auto die geparkeerd stond voor het kantoor van de Turkse afvaardiging bij de Ver enigde Naties in New York, dat tevens dienst doet als Turks verkeersbureau. Hierbij werden vier mensen gewond. Daarop ontplofte een bom bij een reis bureau in Los Angeles, waarvan de eige naar van Turkse afkomst is. Bij deze aanslag werd een passerende motorrijder ATLANTA (AFP). Het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft gisteren de visa van vier Belgische neo nazi’s geannuleerd. De Belgen namen za terdag deel aan een vergadering met lei ders van de Amerikaanse neo-nazi’s. Dit heeft een woordvoerder van de Ameri kaanse immigratiedienst meegedeeld in Atlanta, de hoofdstad Georgia. De vier Belgen zijn lid van de Vlaamse Militanten Orde, een Vlaamse neo-nazisti- sche groepering. Zij namen in Georgia deel aan de lancering van een campagne tegen de immigratie in de Verenigde Sta ten. Deze campagne was georganiseerd door de advocaat J. B. Stoner, die bekend staat als verdediger van de „blanke supre matie”. Stoner is in mei tot tien jaar gevangenisstraf veroordeeld wegens zijn deelname aan een bomaanslag op een negerkerk. Hij is voorlopig in vrijheid gesteld in afwachting van uitspraak in hoger beroep over de zaak. De vier Belgen werden gisteren in hun hotel ondervraagd. De woordvoerder zëi dat ze toezegden de Verenigde Staten gis teravond te verlaten. De visa werden ingetrokken op verzoek van de joodse organisatie Bnai Brith. KAMPALA (DPAReuter). Het Oe- gandese leger heeft in het weekeinde voorbereidingen getroffen voor een offen sief tegen vermoedelijke aanhangers van Amin die de stad Arua in het noordwesten van het land bezet hebben. Vrachtwagens met soldaten en grote hoeveelheden oor- logsmaterieel werden zaterdag in de rich ting van Arua gebracht. Volgens officieuze informatie was Arua ook gisteren nog in handen van de aan hangers van de Oegandese dictator die in 1979 ten val werd gebracht. Zij houden ook de kleinere plaatsen Koboko en La- donga bezet. Volgens de Oegandese minis ter van Buitenlandse Zaken, Otema Ah madi, zijn de indringers vanuit Zaïre en Soedan het land binnengekomen. Een uit spraak waartegen Zaïre heeft geprotes teerd. Allen die na de staatsgreep uit Oe ganda naar Zaïre zijn gevlucht en dat waren hoofdzakelijk aanhangers van Amin zijn juist om dit soort zaken te voorkomen uit het grensgebied wegge haald, zo werd in Kinsjasa verklaard. In diplomatieke kringen wordt het aan tal Amin-soldaten dat het noordwesten van Oeganda is binnengedrongen op „en kele duizenden” geschat. Volgens Oegan dese regeringskringen staan ze onder lei ding van Isaac Lumago, destijds onder Amin generaal-majoor en stafchef, en van Moses Ali, die minister van Financiën was. gewond door rondvliegend glas. In het begin van de nacht werd het Zwitsers verkeersbureau in Parijs getroffen door een bomaanslag. Hier vielen geen ge wonden. Op 8 en 9 oktober werden ook aanslagen gepleegd op Zwitsersë instellingen in de Libanese hoofdstad Beiroet. In een ano niem telefoontje stelde de or anisatie van de Derde Oktober zich verantwoordelijk voor alle aanslagen op Zwitserse instellin gen. De organisatie kondigde aan hiermee door te gaan in de hele wereld. „De Zwit serse regering weet waarom". De aanslagen op de Turkse vestigingen zijn gepleegd door het Armeense geheime leger en het justitiecommando tegen de Armeense volkerenmoord, zo werd in tele foongesprekken meegedeeld. Deze orga nisaties zeggen zich te wreken voor de „volkerenmoord die door de Turkse rege ring wordt bedreven tegen de Armeense bevolking in Turkije”. In het oosten van Turkije woont een aanzienlijke Armeense minderheid. VATICAANSTAD (ReuteriDPA). Terwijl de Italiaanse kranten zich nog verlustigen in vrolijke interpretaties van de uitspraak van de paus dat een man ook in zijn huwelijk ontucht kan plegen door zijn vrouw slechts als lustopject te be schouwen, beschuldigt de Ósservatore Romano de „wereldse pers” ervan deze uitspraak uit zijn verband te rukken. In een voorpagina-artikel legt het dagblad van Vaticaanstad uit, dat de paus bedoelt, dat de man alleen dan in zijn hart overspel begaat, als zijn vrouw slechts een object is voor het bevredigen van zijn lusten. De anonieme auteur in Ósservatore Romano begrijpt niet hoe de toespraak van de paus anders uitgelegd kan worden dan een hartstochtelijke verdediging van de waar digheid van de relatie tussen man en vrouw in het huwelijk. Het dagblad Stampa in Turijij, noemt de uitspraak een sensatie in de kerkge schiedenis. De paus heeft nu de zijde gekozen van de meest radicale feministes, door te beweren dat de man ook in zijn huwelijk overspel kan plegen. In dit geval is de paus grondlegger van een theologie van de toekomst en niet voorvechter van de anti-seksuele spoken uit het katholieke verleden, zoals men hem direct na zijn opzienbarende uitspraak woensdag tij dens een algemene audiëntie, afschil derde. ren, Iran gedwongen is deze te beantwoor den. „Wij zullen de onschuldige moslem- bevplking van Irak vragen de steden te verlaten, voor wij ze bombarderen”, aldus het communiqué. Verklaard wordt voorts dat de laatste Iraakse lucht- en artillerie- aanvallen op Khorramsjar, Abadan, Ah- waz, Dezfoel en Shoestar veel levens heb ben gekost en dat duizenden huizen zijn vernield. President Bani-Sadr bevestigde dat Iran deel zal nemen aan het debat in de Veiligheidsraad over de strijd tussen Iran en Irak. Hij maakte duidelijk dat Teheran geen ander besluit zal accepteren dan een opdracht aan Irak zijn troepen uit Iraans grondgebied terug te trekken. „We zijn geïnteresseerd in gerechtigheid, niet in bemiddeling”, aldus Bani-Sadr. Zaterdagavond heeft de Iraanse presi dent een onderhoud gehad met de Russi sche ambassadeur in Teheran. Nadere gegevens hierover zijn niet bekendge maakt. Eerder had Bani-Sadr aangekon- digd dat hij de Russische vertegenwoordi ger opheldering wilde vragen over berich ten dat de Sovjet-Unie Irak van wapens voorziet, hoewel het land officieel heeft verklaard neutraal te blijven in het con flict. Koning Hoessein van Jordanië is giste ren uit Djeddah vertrokken na een bezoek van 24 uur aan Saoedi-Arabië. Dit heeft het Saoedische persbureau meegedeeld. De Jordaanse vorst heeft zaterdagavond „de laatste ontwikkelingen in de arabi- sche wereld” besproken met koning Kha led van Saoedi-Arabië. Nadere gegevens over het gesprek gaf het persbureau niet. Waarnemers wijzen er op dat naast de beide vorsten ook hoge militairen uit bei de landen aanwezig waren bij het onder houd. Volgens het Saoedische dagblad Al Okaze hebben koning Hoessein en koning Khaled gesproken over een „gemeen schappelijke strategie om te voorkomen dat het conflict tusen Iran en Irak zich uitbreidt”. De Iraanse president heeft zaterdag op een persconferentie in Teheran ook „offi cieel ontkend” dat Syrië en Libië wapens hebben geleverd of zouden leveren aan Iran. Wel bevestigde de president dat Noord-Korea munitie heeft geleverd aan zijn land, maar dat zou voortvloeien uit een contract dat reeds voor de oorlog was getekend. Inmiddels hebben ook Syrië en Libië tegengesproken dat zij wapens naar Iran sturen. Libië beschuldigde in een officiële verklaring van het ministerie van Buiten landse Zaken Israel ervan ongegronde berichten over een luchtbrug van Libië naar Iran te hebben verspreid. In de ver klaring werd tevens spijt betuigd over de Iraakse beslissing om de betrekkingen met Libië te verbreken. Deze beslissing is „ongerechtvaardigd”, aldus het Libische ministerie van Buitenlandse Zaken. De ontkenning van Syrische wapenzendin- gen naar Iran stond zaterdag in de Syri sche krant Al-Thawra. Het blad noemde de Iraakse beschuldiging dat Syrië en Libië wapens sturen naar Iran „pijnlijk en beschamend”. Wat de strijd tussen Irak en Iran betreft, meldden de Iraakse strijdkrachten zater dag in een communiqué dat Iraakse infan terie- en tankeenheden vrijdagavond de Karoen, een rivier die de haven van Khor ramsjar scheidt van Abadan, zijn overge stoken en zich nu opmaken om deze stad te belegeren. De leider van de Palestijnse bevrij dingsbeweging PLO. Yassar Arafat, is be zig met het ontwikkelen van diplomatieke initiatieven om te bereiken dat de groep van niet-gebonden landen zich gaat bui gen over de oorlog tussen Irak en Iran. Dit zou moeten gebeuren in een buitengewo ne bijeenkomst van het coördinerend bu reau van de groep. Het Palestijnse persbu reau WAFA heeft dit bekend gemaakt. De Verenigde Staten zullen twee tank vliegtuigen van het type KC-135 naar Sa oedi-Arabië sturen, terwijl zij ook de met geleide raketten uitgeruste kruiser Leahy opdracht hebben gegeven de Perzische Golf binnen te varen. Volgens defensie- functionarissen, die dit zaterdag in Was hington meedeelden, gaat het om verdere voorzorgsmaatregelen met het oog op de strijd tussen Iran en Irak. De tankvliegtuigen die zaterdag uit En geland naar Saoedi-Arabië vertrokken, zullen ervoor zorgen dat de vier Ameri kaanse radarverkenningsvliegtuigen, de zogenoemde AWACS, die daar al zijn, zo nodig 24 uur in de lucht kunnen blijven.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

IJmuider Courant | 1980 | | pagina 3