Tichonov nieuwe premier Sovjet-Unie
Teheran voorbereid op
EG-initiatief over
strijd in Cambodja
lange strijd met Irak
sli
1
VN-afgevaardigde Ardakani:
OPEC richt
persbureau op
Nieuwe Franse
VS eisen van
Weer moorden
Britse zeelui
VN aanvaardt resolutie
Ex-topman uit
leger Moegabe
veroordeeld
kernproeven
voorspeld
Douglas twee
miljoen gulden
Schapen in wei bij Seveso dood
staken vandaag
In Tsjaad weer
bestand gesloten
VS bezorgd over
annexatieplannen
Golan-hoogvlakte
„Weinig effect
graanembargo
tegen Moskou”
in Baskenland
Gaulliste kandidaat
voor Franse
presidentschap
„Hele provincie in
El Salvador
wordt uitgemoord”
Til
3
19 8 0
OKTOBER
BINNEN- EN BÜ^FENLANO
VRIJDAG 24
fa:
fa
fa
ïfa
- S>
fa'
fa
fa
(Van onze redactie buitenland)
MOSKOU. De Russische premier Kosigin is
gisteren afgetreden en vervangen door eerste vi
ce-premier Tichonov. Kosigin is ook ontheven van
zijn lidmaatschap van het politburo. De benoe
ming van Tichonov wordt door waarnemers ge
zien als een versterking van de positie van presi
dent en partijleider Brezjnjev.
fa
MBM» fa
Mrfafafa
1
..fa
Brezjnjev sterker door
vervanging
van Kosigin
1
fa
1
■S.
veek
tornt
tus-
Ar
ar te
erleg
ellen
ïging
avers
rheid
aven
n, dat
;el zal
loon-
cono-
•n de
ociale
■erder
ocent
e niet
loon-
>egde
rs en
i, hij
In 1976 kreeg Kosigin voor het eerst een
hartaanval, waarna Brezjnjev de toen 71-
jarige Nikolai Tichonov benoemde tot eer
ste vice-premier. Evenals Brezjnjev komt
Tichonov uit de Oekraïne. Zij kennen
elkaar al sinds hun studententijd en Ti
chonov wordt gezien als een lid van de
groep van getrouwen rond Brezjnjev.
Woordvoerder John Trattner van het
Amerikaanse ministerie van Buitenlandse
Zaken heeft gisteravond gezegd, dat het
vertrek van Kosigin „geen wezenlijke ver-
(de Rode Khmer) of vertegenwoordigers
van de door Vietnam in het zadel gehol
pen Heng Samrin.
(Van onze redactie buitenland)
SALISBURY. Charles Maredza, een
hoge officier uit het voormalige guerrilla-
leger van de huidige premier Moegabe, is
gisteren in Zimbabwe tot acht jaar gevan
genisstraf veroordeeld wegens een vijf
maanden geleden ondernomen poging tot
moord op twee blanken.
De man, lid van de generale staf van het
ZANLA, het Zimbabwese bevrijdingsle
ger, schoot in mei van dit jaar in de
hoofdstad Salisbury op een meisje en
haar vriend. Zij reden met hun auto juist
weg van de plaats waar Maredza hen had
aangehouden. Het meisje werd bij de
schietpartij geraakt, de jongen niet.
De regering van Zimbabwe heeft overi
gens gisteren gdzegd alle handelsbetrek-
kingen met Zuid-Afrika te zullen verbre
ken, met uitzondering van de olie. Pas
tegen het einde van 1982, zo is gisteren in
Salisbury meegedeeld, zal Zimbabwe olie
krijgen uit de havenstad Beira in Mozam
bique en via de 300 kilometer lange pijp
leiding naar de raffinaderij in Feroeka, in
het oosten van Zimbabwe.
adviseur van Pompidou, de 46-jarige
Marie-France Garaud, geldt vanwege
haar grote invloed in de gaullistische
beweging (de Rassemblent pour la Re-
publique - RPR) als de „eminence grisse
Aan de linkerzijde van het politieke
spectrum hebben zich tot dusver twee
politici kandidaat gesteld: de secretaris
generaal van de communistische partij,
Georges Marchais, en de economische
deskundige van de socialistische partij,
Michel Rocard. De voorzitter van de
socialisten, Francois Mitterand, heeft
zich nog niet aangeboden voor het hoog
ste ambt in de staat, evenmin als presi
dent Valery Giscard d’Estaing.
egen
loon-
ngen
loest
ir de
zelf
for-
t uit
>inet
oon-
aan
srde-
joor-
elen
oon-
en
ang-
tabi-
in is
Uyl
een
deze
orief
•t de
>pen
aan-
loon-
natie
de
;gen-
min-
eling
t de
i een
de
Het aftreden van de 76-jarige Alexei
Kosigin als premier werd gisteren be
kendgemaakt door Brezjnjev op de twee
de dag van de zitting van de Opperste
Sovjet (het 1500 leden tellende parlement
van de Sovjet-Unie), waarop de economi
sche en financiële plannen voor het ko
mend jaar worden besproken. Volgens
Brezjnjev heeft Kosigin zelf „om gezond
heidsredenen” om het ontslag gevraagd.
Onmiddellijk na de bekendmaking keur
den de parlementsleden de door Brezjn
jev voorgestelde benoeming van Tichonov
goed.
Brezjnjev zei verder nog, dat hij een
brief van Kosigin had ontvangen, waarin
deze de partij en de Opperste Sovjet dank
te voor het vertrouwen dat zij jarenlang in
hem hadden gesteld. Volgens waarnemers
was het opmerkelijk dat de president zelf
geen enkel woord van lof aan het adres
van de scheidende premier uitte. Hieruit
wordt afgeleid dat hij mogelijk verant
woordelijk wordt gesteld voor de econo
mische problemen in de Sovjet-Unie, als
gevolg waarvan reeds vijf jaar de econo
mische groei afneemt.
Kosigin was sinds 3 augustus niet meer
in het openbaar gezien, wat reeds aanlei
ding had gegeven tot speculaties over zijn
aftreden. Geruchten deden de ronde dat
hij evenals in 1976 een hartaanval had
gehad en zwaar ziek zou zijn. De afgetre
den premier behoorde tot het drieman
schap (Brezjnjev, Podgorni en Kosigin)
van de vijfde republiek”. Tot vorig jaar
was zij beleidsmedewerkster van Chi
rac, maar zij keerde zich van hem af.
Minister Van der Klauw heeft de in de
resolutie vervatte oproep aan alle strij
dende „en andere betrokken” partijen om
een conferentie over Cambodja te beleg
gen vooraf besproken met onder meer
zijn collega’s uit Thailand en Maleisië.
Het idee van een internationale confe
rentie over Cambodja wordt vooral ge
propageerd door de vijf landen van het
verbond van Zuidoost Aziatische staten
Asean (Indonesië, de Filippijnen, Malei
sië, Singapore en Thailand), waarmee de
Europese Gemeenschap een samenwer
kingsovereenkomst heeft gesloten.
De landen van Europese Gemeenschap
hébben de door Frankrijk, West-Duits-
land Luxemburg en Nederland ingedien
de motie allen gesteund. De EG-landen
verschilden echter van mening over de
vraag wie Cambodja in de Verenigde Na
ties moet vertegenwoordigen, de afge
vaardigden van Democratisch Cambodja
Hij was na een carrière in de staalindus
trie en een ministersschap voor Staalza
ken in 1964 door Brezjnjev aangewezen
als een van de tien vice-premiers. Pas
twee jaar geleden kreeg hij het volledige
lidmaatschap van het politburo. Van Ti
chonov worden geen veranderingen in het
politieke beleid verwacht. Bovendien
wordt gemeend dat zijn benoeming van
wege zijn hoge leeftijd, 75 jaar, een jaar
jonger dan Kosigin, slechts een tussenop
lossing is.
De meerderheid van de EG-landen
stemde voor de afgevaardigden van De
mocratisch Cambodja, maar drie landen,
waaronder Nederland, onthielden zich
van stemming. Frankrijk, Nederland en
Ierland meenden dat de Rode Khmer zo
danig met de mensenrechten in Cambod
ja is omgesprongen dat deze beweging
onmogelijk kan worden gesteund. De
overige zes EG-landen zijn van mening
dat het niet steunen van de Rode Khmer
neerkomt op het steunen van agressie van
buitenaf. Omdat een meerderheid voor
Heng Samrin in de VN onhaalbaar is zou
niet-steunen van de Rode Khmer neerko
men op het kiezen van een lege stoel,
hetgeen de Sovjet-Unie, Vietnam en hun
bondgenoten in de kaart speelt, aldus de
zes EG-landen.
Hij sprak tijdens de voortzetting van het
debat in de Veiligheidsraad, waarin de
oorlog ter sprake is. Hij verzocht de raad
nogmaals de terugtrekking te eisen van de
Iraakse troepen en het land wegens oor
logsmisdaden te veroordelen. Ook de
Amerikaanse VN-ambassadeur McHenry
riep in dit debat Irak op zijn troepen van
Irans grondgebied te halen. Volgens
McHenry wordt „de nationale eenheid
van Iran door de invasie uit Irak be
dreigd” en „moet iedereen tegen de ampu
tatie van grondgebied van Iran zijn”.
De Iraakse gedelegeerde Kittani ant
woordde dat Irak het conflict was opge
drongen. Syrië heeft intussen de Iraakse
president Sassam Hoessein ervan be
schuldigd „namens het Amerikaanse im
perialisme en het zionisme een koortachti-
ge oorlog tegen de Iraanse revolutie te
voeren.”
In Teheran is gistermiddag bekendge
maakt dat binnen afzienbare tijd rantsoe
nering van olieprodukten voor binnen
lands gebruik te verwachten is. Volgens
Irak is het leger van Iran „afgesneden van
zijn eigen olievoorraden” doordat een be
langrijke oliepijpleiding bij Abadan zou
zijn opgeblazen. Iraanse vliegtuigen heb
ben intussen bombardementen uitge
voerd op Iraakse stellingen bij de steden
Khorramsjar, Abadan en Ahwaz. In de
Perzische Golf zou Iran een Iraaks oor
logsschip tot zinken hebben gebracht, ter
wijl Irak meldt een Iraanse kanonneer
boot te hebben vernietigd. Het internatio
nale scheepvaartverkeer in de Straat van
Hormoez verloopt volgens berichten uit
Oman momenteel normaal.
Het Iraanse Rode Kruis heeft gisteren
meegedeeld dat sinds het uitbreken van
de vijandigheden op 22 september in de
provincie Khoezestan naar schatting 1325
Iraanse burgers zijn gedood en ruim 6000
gewond. Gistermiddag is in Den Haag
(Van onze redactie buitenland)
DEN HAAG. Een woensdag door de Algemene Vergadering van de
Verenigde Naties aangenomen resolutie, waarin wordt aangedrongen op
onmiddelijke terugtrekking van de Vietnamese troepen uit Cambodja is mede
op Nederlands initiatief ingediend.
NEW YORK-DAMASCUS-TEHERAN. De Iraanse VN-afgevaardigde
Ardakani heeft gisteravond verklaard, dat zijn land is voorbereid op „een
lange, slopende oorlog met Irak”.
meer
en in
door
i een
nont-
nt te
s niet
Tegel
i bui-
het
/oord
11 het
irrec-
i ook
ocent
zon
’d.
akbe-
twik-
voor-
CNV,
e mi-
sding
1. De
icom-
it be-
i tus-
s ver-
agste
dalen
meer
et nu
>este-
egen-
vak-
nder-
isom-
nt.
terug
•actie
heeft
as op
dat
m de
uit-
>r de
WASHINGTON (Reuter). Het Ameri
kaanse ministerie van Justitie heeft giste
ren een grote contractant van het ministe
rie van Defensie, de vliegtuigfabriek
McDonnell Douglas, voor 949.000 dollar
(ongeveer 2 miljoen gulden) in rechten
aangesproken wegens vermeende steek
penningen voor het helpen verkopen van
vier toestellen van het type DC-10 in Pa
kistan.
McDonnell Douglas zou bij de transac
tie de US Export-Import Bank die de
aankoop van de vliegtuigen financierde
om de tuin hebben geleid.
De bank is een rijksdienst die handel
tussen de Verenigde Staten en landen in
het buitenland of hun onderdanen, helpt
financieren.
McDonnell Douglas en vier directiele
den werden twee jaar geleden in staat van
beschuldiging gesteld wegens het verber
gen van ruim zeven miljoen dollar smeer
geld die overzee betaald werden om DC-
10’s met brede romp te helpen verkopen.
kan
n de
>t ni-
kan
seeld
Iden.
egel,
inde-
t we-
’elijk
>eten
i het
ijven
regel
een
n, en
voor
WENEN (AFP). In Wenen is gisteren
de oprichting bekendgemaakt van een
persbureau van OPEC, de organisatie van
landen die olie exporteren. Het bureau
heeft in de Oostenrijkse hoofdstad zijn
hoofdzetel.
Het nieuwe persbureau heet OPECNA
(Opec News Agency) en het zal begin
november gaan werken met verspreiding
van nieuws over zaken als economie en
energie, bestemd voor de dertien lid-sta-
ten en de ontwikkelingslanden.
OPECNA zal van maandag tot en met
vrijdag een dagelijks nieuwsbulletin van
2000 woorden publiceren.
PARIJS/(DPA). Naast een mannelij
ke kandidaat beschikt de gaullistische
beweging in Frankrijk sinds gisteren
ook over een vrouw die het president
schap ambieert. De vroegere raadsvrou
we van wijlen president Pompidou stel
de zich beschikbaar voor het hoogste
ambt, waarvoor de Fransen in april vol
gend jaar naar de stembus mogen. Eer
der had oud-premier Michel Debré te
kennen gegeven ambities te hebben.
Deze ontwikkeling achten waarne
mers in de Franse hoofdstad ongunstig
voor de belangrijkste gaullistische poli
ticus van het moment, Jacques Chirac
die burgemeester is van Parijs. De ex-
Kosigin Tichonov
dat in 1964 na de val van Chroensjov de
macht in de Sovjet-Unie overnam. In dit
drietal kreeg Brezjnjev steeds meer in
vloed en werd Podgorny op den duur als
president gewipt. Kosigin handhaafde
zich echter als premier en kreeg bekend
heid als een vaardig diplomaat, volhar
dend onderhandelaar en bekwaam
econoom.
Zo bemiddelde hij in 1966 met succes in
Tasjkent tijdens de vredesconferentie tus
sen India en Pakistan en leverde hij een
jaar later bijdrage aan de ontspanning
tussen Oost en West door een ontmoeting
met de toenmalige Amerikaanse presi
dent Johnson. In 1968 bracht hij vele
bezoeken aan Tsjecho-Slowakije tijdens
de Praagse Lente en na de Russische
inval, die hij volgens onbevestigde berich
ten heeft willen voorkomen.
In 1969 bracht hij een verrassend be
zoek aan Peking, nauwelijks een maand
na grensincidenten tussen beide landen.
Verder bezocht hij in de loop van de tijd
enkele Westeuropese landen, India, Egyp
te, Cuba en Noord-Vietnam. In de jaren
zeventig richtte hij zich voornamelijk op
de economie in het eigen land, waarbij hij
beperkte economische hervormingen in
voerde.
Kosigin is in de loop der jaren vermaard
geworden vanwege zijn vermogen te
overleven binnen de Russische politiek. In
1919 sloot hij zich als 15-jarige jongen aan
bij het Rode Leger en werd achtereenvol
gens ingenieur, fabrieksdirecteur, burge
meester van Leningrad (toen nog St. Pe
tersburg), volkscommissaris en in 1940
vice-premier en lid van het politburo. Hij
overleefdepiet allgen Stalins zuiveringen
aan- het eind van de jaren dertig, maar- ook
een nog onopgehelderde terugslag toen
hij ;in 1952 uit het politburo werd gezet.
Verder was het opmerkelijk dat hij zich
bij de val van Chroetsjov als premier kon
handhaven.
(Van onze redactie buitenland)
DESIO. Ongeveer 150 schapen zijn dood gevonden, nadat zij hadden gegraasd
in een ongebruikte wei, die vier jaar geleden werd besmet door giftige damp uit de
chemische fabriek in de Italiaanse plaats Seveso.
Het land waarop de schapen stierven, ligt in een gebied waar sinds de rampzalige
explosie in de fabriek in 1976 veeteelt en landbouw is verboden. De schaapherders
zeiden tegen de politie dat niemand hen ooit heeft laten weten, dat grazen in het
gebied verboden is.
(Van onze redactie buitenland)
LONDEN. Britse zeelieden staken
vandaag tegen de maatschappij Cunard
uit protest tegen het besluit twee schepen
onder vreemde goedkope vlag te plaatsen,
zodat niet-Britse bemanningen kunnen
worden aangesteld.
Omdat volgens de maritieme wet in dit
geval alleen kan worden gestaakt tegen
schepen die in Britse havens liggen, zal de
actie het scheepvaartverkeer op de lange
route nauwelijks treffen, maar wel de
veerdiensten tussen Groot-Britannië en
het Europese vasteland en Ierland.
De Nationale Unie van Zeelieden heeft
voor 3 november een algemene staking
van een dag uitgeroepen.
(Van onze redactie buitenland)
LOMÉ. Vertegenwoordigers van de
strijdende partijen in Tsjaad hebben een
akkoord bereikt over een bestand in de al
zes maanden durende burgeroorlog, zo
melden betrouwbare bronnen in de
hoofdstad van Togo, Lomé. Het akkoord
is opgesteld onder leiding van functiona
rissen van de Organisatie voor Afrikaanse
Eenheid (OAE).
Het akkoord moet nog worden goedge
keurd door de leiders van de strijdende
partijen, president Goukouni Oueddei en
oud-minister van Defensie Hissene Habre.
De burgeroorlog in Tsjaad concentreert
zich rond de hoofdstad N’Djamena. Beide
Partijen zeggen de helft van deze stad in
handen te hebben.
(Van onze redactie buitenland)
JERUZALEM. De Verenigde Staten
hebben hun „ernstige bezorgdheid” geuit
over Israëlische plannen tot annexatie
van de in 1967 op Syrië veroverde Golan-
hoogvlakte. In Israel zelf sprak de Israeli-
sche vice-premier Jadin zich al uit tegen -i
wetsontwerpen tot annexatie, die eerder;
deze week door een twintigtal parlement-
sleden in de Knesseth werden ingediend.
Woensdag bezocht de Amerikaanse am
bassadeur in Israel, Samuel Lewis, pre-'fa
mier Begin. Hij liet de eerste minister
weten dat de annexatie van de Golan een
zeer ernstige schending zou zijn van reso
lutie 242 van de Veiligheidsraad (in die op
22 november 1967 aanvaarde resolutie 1
werd Israel onder meer opgeroepen zich
terug te trekken uit bezette gebieden,
red.).
Ook bij het Nederlandse ministerie van
Buitenlandse Zaken in Den Haag toont
men zich verontrust door de Israëlische
plannen om na Oost-Jeruzalem ook de,
hoogvlakte van Golan te annexeren. De
annexatie van Oost-Jeruzalem, enkele
maanden terug, lokte een scherpe afkeu
ring van de Nederlandse regering uit.
Intussen is het Amerikaanse ministerie
van Buitenlandse Zaken in Washington
een onderzoek begonnen naar de bewe
ring, dat Israel deze week bij luchtaanval
len op Libanon door de VS geleverde
vliegtuigen heeft gebruikt. Tussen Israel
en de VS is de afspraak gemaakt, dat dit
niet zou gebeuren.
AMSTERDAM (ANP). Frankrijk be
gint volgende week met een nieuwe reeks
kernproeven bij het atol Mururoa in de
Stille Oceaan. Dit heeft de milieu-organi-
satie Greenpeace gisteren bekendge
maakt. De organisatie verwacht dat de
eerste test klein zal zijn maar dat later een
eerste zogenaamde onder-de-lagune-test
gehouden zal worden.
Greenpeace baseert zich op informatie
van een geheime bron binnen de Franse
gemeenschap op Nieuw-Zeeland, die te
gen de reeks kernproeven is. „Het.
overgaan op testen onder de lagune is een
belangrijke verandering in de Franse me-
thodes van proeven nemen en wij hebben
de regeringen in het gebied opgeroepen
krachtig protest aan te tekenen” aldus de
coördinator van Greenpeace op Nieuw--.'
Zeeland, Thomas Donohue. „Het is een"
nieuwe en gevaarlijke methode. De tech-
niek is tot nog toe door geen enkel land
toegepast en het vrijkomen van radioac- .’-i
tieve stoffen is onvermijdelijk” zo voegde'
hij eraan toe.
(Van onze redactie buitenland)
WASHINGTON. De Russische
graanimport is, ondanks een graanembar
go dat de Verenigde Staten na de inval in
Afghanistan hebben ingesteld, ten opzich
te van vorig jaar verdubbeld. Dit meldt
het Amerikaanse dagblad Washington
Post.
Volgens de krant hebben slechts de lan
den van de Europese Gemeenschap zich
gehouden aan hun belofte niet van het
Amerikaanse graanembargo te profite
ren. De Washington Post meldt verder dat
de VS zelf meer graan aan de Sovjet-Unie
hebben geleverd dan officieel bekend is
gemaakt. Volgens een Amerikaanse rege
ringswoordvoerder gaat het om een ver
schil van 400.000 ton graan. Omdat dit
graan al onderweg was naar de Sovjet-
Unie is het niet meegeteld bij de maxi
mumhoeveelheid graan, die krachtens het
embargo nog mocht worden verscheept,
aldus de woordvoerder.
9
n
ggi
andering in de betrekkingen tussen de
Sovjet-Unie en de VS met zich hoeft mee
te brengen.”
T
bekendgemaakt dat de bouwmaatschap-’1"’
pij Hollandse Betongroep 38 Nederlandse*
en 17 Engelse en Franse medewerkers,
vanwege de oorlog uit Irak heeft terugge
haald. Zes man blijven nog achter.
De Britse kernfysicus dr. Frank Barna
by, directeur van het Zweedse instituut
voor internationaal vredesonderzoek SI-'
PRI, heeft gisteren gewaarschuwd dat:c
Irak voldoende technologische kennis.
heeft om een kernbom te maken en dat
deze zou kunnen worden gebruikt als het
conflict met Iran aanhoudt.
(Van onze redactie buitenland)
MADRID. Bij politieke gewelddaden
in het Noordspaanse Baskenland zijn gis-i
teren drie mensen om het leven gekomen.;
In een bar in Elgoibar, ten westen van San;
Sebastian, werd ’s morgens Jaime Arrese,
vooraanstaand lid van de regeringspartij
UCD, doodgeschoten. Later op de dag-
werden nabij San Sebastian nog het lijk
gevonden van een directeur van een tele
foonmaatschappij.
In de stad Amorebieta, nabij Bilbao/-.;»
werd een man doodgeschoten toen hij zijn,. 4'
werk verliet. Politiek geweld in Noord-
Spanje heeft inmiddels aan 103 mensen
het leven gekost. i."
(Van onze redactie buitenland)
BRUSSEL/SAN SALVADOR.
Vijfduizend soldaten, uitgerust met
tanks, granaatwerpers en ondersteund
door de luchtmacht, hebben de provin
cie Morazan in El Salvador omsingeld.
Zij proberen door het uitmoorden van
20.000 burgers het verzet tegen het re
gime van het Midden-Amerikaanse
land te breken.
Dit is gisteren in Brussel gezegd door
een medewerker van de Britse hulpor
ganisatie OXFAM. Uit eerdere berich
ten was al bekend, dat de machtheb
bers van El Salvador in het genoemde
gebied een zuiveringsactie uitvoeren,
waarbij veel mensen zouden zijn
gedood.
Volgens OXFAM zijn intussen 3000
mensen omgebracht. De veestapel en
de oogst worden stelselmatig vernie
tigd. Journalisten die in deze provincie
hun werk wullen doen, worden onder
bedreiging met de dood hiervan weer
houden. Mensen die erin slagen te
vluchten, lopen vast aan de grens met
Honduras, die door het leger van dat
land hermetisch is afgegrendeld.
Mensenrechtenorganisaties en het
aartsbisdom van El Salvador hebben
een dringende oproep tot politici, vak
bonden, politieke partijen, humanitai
re en kerkelijke organisaties in de we
reld gericht om hun stem te verheffen
tegen de misdaden die in El Salvador
worden bedreven.
De Italiaanse schaapsherders Pierangelo Maj en Ernesto Zappa staan hier aangeslagen
temidden van de vele kadavers van hun plotseling gestorven kudde. Onderzocht wordt of
resten dioxine in de bodem inderdaad de doodsoorzaak is.
