Als afschrikking” voor concurrenten
STAND HYPOTHEEKRENTE
Vasolastine
Zwolse dief
toont spijt
Wmter-
PTTers steeds
voorraad
Vordering door
IMP betwist
Lening getekend
voor gasprojekt
in Argentinië
Tegenslagen in
Rijnvaart nekken
rederij Zutphen
vaker vervroegd
met pensioen
beurs deze
week
Winst ICI dit jaar
vrijwel gehalveerd
pas in 1990
uit handel
w
sis
7,95
Deelname Nedlloyd in
Australisch cokesproject
Exploitatieproblemen groter dan verwacht
13
ECONOMIE
12
ZATERDAG 25
1980
OKTOBER
(Van
ourant
em
no-
.30
DL
en,
be-
T'
00,
ra-
MÉM i
x
onze regionale parle-
mentsredactie)
DEN HAAG Okto wordt
in de ’’motteballen” gelegd.
Dat heeft de minister van Eco
nomische Zaken, drs. Gijs van
Aardenne gisteren besloten.
c
Okto-fabriek blijft
Naam Bank:
voorlopig behouden
Amrobank
Bouwfonds Ned. Gem.
12,32
11,4
12,32
11,4
12,02
(Van onze redactie economie)
11,51
11,0
11,51
11,0
5/10 jaar
2
11,3
12,43
11,5
12,66
1
(Van onze redactie economie)
Wallstreet in verkiezingsban
5/10 jaar
5/10 jaar
Centrumbank
Nationale Nederlanden
Ned. Credietbank
5 jaar
Ned. Middenstandsbank
De gegevens voor dit overzicht zijn verschaft door de vereniging Eigen Huis in Amersfoort.
Rentepercentages per 25 oktober 1980
5 jaar
variabel
10 jaar
5/10 jaar
1
1,25
10,7
10,7
10,7
10,7
11,0
11,0
11,0
11,3
11,14
11,14
11,14
11,14
11,71
11,74
11,44
12,00
10,7
10,7
10,7
10,7
11,0
11,0
11,0
11,6
11,14
11,14
11,14
11,14
11,71
11,74
11,44
12,33
Rente vast Afsluitprov.
gedurende: in proc.:
drachten
iring niet
rden. Als'
gegeven
valutamarkten flink kunnen optrekken.
Zelfs tegenover de gulden, die door het
aardgasbeleid van onze regering in het
buitenland hoog te paard zit en aan de
top van het Europese monetaire systeem
staat, is de dollar de afgelopen weken
flink gestegen. Eind september stond de
Amerikaanse munt in Amsterdam nog
op f 1,96 maar deze week schoot de
waarde door de f2,- en liep daarna door
tot f2,03.
Tegenover de Westduitse mark is de
dollar nog veel meer gestegen. Behalve
renteoverwegingen schijnt ook de poli
tieke situatie hierbij een rol te spelen en
met name de optimistischer kijk op het
gijzelaarsvraagstuk. De gestadig stijgen
de olieprijzen door het produktietekort
rond de Perzische Golf hebben hieraan
merkwaardigerwijs nog geen afbreuk
gedaan, hoewel de dollar in het verleden
altijd uiterst gevoelig is geweest voor de
prijsstijgingen van de olie.
De vaste dollar had op zijn beurt weer
een ongunstig effect op de Amsterdamse
obligatiemarkt. Want ondanks een nieu-
we discontoverlaging van onze centrale
bank kwamen de noteringen op deze
marktsector niet omhoog. Er trad zelfs
een flinke daling op, die bijvoorbeeld de
laatste 10,25-procentstaatslening welke
op 100,6 procent was geëmitteerd, terug
wel drie keer bedenken alvorens ze mil
joenen uittrekken om meer karton te gaan
maken. Okto werkt op die manier af
schrikkend.
DEN HAAG. Een groeiend aantal
PTT-ers kiest voor de mogelijkheid de
dienst vroegtijdig te verlaten via het -
uitsluitend binnen het PTT-verband ge
houden - experiment flexibel uittreden.
Dit experiment houdt in, dat vanaf 1
januari van dit jaar tot 1 januari 1983 het
PTT-personeel dat de leeftijd van 60 jaar
heeft bereikt, ontslag kan nemen om met
jaren zestig te danken. Ook Unilever lag
goed, maar hier werkte de vaste stem
ming van het Britse pond sterling in
positieve zin. Nationale Nederlanden
kon een gulden aantrekken op grond
van de grote Amerikaanse belangen die
dit concern de laatste jaren heeft opge
bouwd. Daarentegen moesten juist de
financiële waarden, mede door de har
dere dollar, een flinke veer laten. ABN
liep terug van f310 op f303, NMB van
f229 op f218, Friesch-Groningse Hypo
theekbank zakte van f 66 op f 63 en West-
land-Utrecht zelfs van f229 op f215.
In de eerste negen maanden van dit jaar
bedroeg de concernwinst voor belastin
gen namelijk 214 miljoen pond sterling
(rond 850 miljoen gulden) tegen 415 mil
joen pond in het overeenkomstige tijdvak
van verleden jaar, zo heeft ICI donderdag
bekendgemaakt. De omzet steeg daarbij
van 3,89 tot 4.28 miljard pond. Over het
derde kwartaal ontstond een verlies voor
belastingen van tien miljoen pond, terwijl
er in dezelfde periode van verleden jaar
een winst van 155 miljoen werd opgevierd.
ICI deelde mee dat de uitwerking van de
exploitatieproblemen op het concern aan
zienlijk groter is dan algemeen schijnt te
worden verwacht. In verband hiermee en
gezien de gevolgen van de onlangs aange-
kondigde rationalisering van de chemi
sche vezelsector heeft ICI het nodig ge
acht voorlopige, niet door accountants
gecontroleerde gegevens over de eerste
negen maanden te verstrekken. Normaal
gesproken komen de cijfers pas eind no
vember.
Opmerkingen:
Over de ontwikkeling op de hypotheekmarkt valt niet veel positiefs te melden. De
goedkoopste banken hanteren voor 5 jaar vaste leningen met gemeente garantie of voor
leningen tot 70% van de executiewaarde 10,75% de duurste 11,5%.
dit jaar in aanmerking kwamen voor deel
name aan het experiment Flexuit, dertig
procent gebruik heeft gemaakt van de
mogelijkheid de dienst vervroegd te ver
laten.
Ongeveer 27 procent deed dat via het
experiment, terwijl de overige drie pro
cent koos voor de VUT-regeling. Die laat
ste regeling geldt, zoals bekend, voor alle
ambtenaren en biedt de mogelijkheid op
63-jarige leeftijd vervroegd met pensioen
te gaan.
variabel
3/5 jaar
1,25
1,25
ZWOLLE (ANP) Een Zwolse bloemist
heeft gisteren tot zijn grote verrassing in
zijn brievenbus een enveloppe met dertig
gulden gevonden. Op een begeleidend
anoniem briefje stond: „dieven hebben
weleens spijt...”. De politie neemt aan dat
het geld afkomstig is van iemand die uit
de bewuste winkel ooit iets heeft meege
nomen en berouw heeft gekregen. De
bloemist heeft overigens niets van de dief
stal in zijn zaak gemerkt.
11,0
12,02
11,0
10,9
10,75
11,0
11,0
11,0
11,74
11,5
11,71
11,82
11,40
11,67
11,51
11,51
11,25
12,29
11,0
11,25
10,75
11,25
11,25
11,25
11,71
11,99
11,40
11,95
11,77
11,77
(Van onze beursmedewerker)
Ook deze week trad er weer een enor
me tegenstelling op de Amsterdamse ef
fectenbeurs op tussen de koersontwik
keling van Koninklijke Petroleum en de
rest van de aandelenmarkt. Deze laatste
lag voortdurend onder vrij zware druk
die vooral de financiële sector van de
beurs trof. Wall Street kwam volledig in
de verkiezingsban en hield het in de
eerste helft van de week op kleine
schommelingen, maar kon donderdag
de opkomende winstnemingsdruk niet
weerstaan. De koersindex liet toen 15
punten vallen.
Maar voor aandelen Koninklijke Pe
troleum werd in New York grote belang
stelling aan de dag gelegd die in Amster
dam de koers van ons hoofdfonds met
meer dan 10 gulden deed oplopen. Fi
nanciële problemen, conjuncturele re
cessie en politieke troebelen stonden op
de Newyorkse effectenbeurs centraal.
Daarbij waren het ditmaal vooral de
gijzelaarskwestie en de renteontwikke
ling die de meeste aandacht trokken.
Het afschuwelijke welles-nietesspel
rond de 52 Amerikaanse gijzelaars deed
geen afbreuk aan de hoop en verwach
ting dat spoedig het uur van de bevrjj-
ding zal aanbreken, hoewel officiële
kringen in Amerika hun best deden te
1,5
1,5
1,5
1,5
1,5
1,5
1,5
1
1,5
1,5
I, 5
II, 25
1,
1
Nutsspaarbank
West Nederland
Postgiro en
Rijks Post Spaarbank
Rabobank (adviesrente)
Westland-Utrecht
standaard
Levenbypotbeken
Centraal Beheer
Ennia
Levensverz. aangesl.
bij N.V.L.
Nationale Nederlanden
Annuïteiteabypotbeken
A.B.N.
werke
lijk
Opgave
bank
1 jaar
5 jaar
variabel
5 jaar
2 jaar
5 jaar
30 jaar
5 jaar
10 jaar
2 jaar
1 jaar
1,5
1/3 jaar
5 jaar
idlo s en
casten te
>k anten
te. Carfit,
pensioen ts gaan, aldus de PTT-perso-
neelskrant aangetekend.
Gebleken is dat van 4065 PTT-ers tussen
de 60 en 65 jaar die in de eerste helft van
Rentepercentages
met Gem. gar. zonder Gem. gar.
Opgave werke- Opgave werke-
bank lijk bank lijk
Uiteraard waren ook diverse aanne-
mingsfondsen weer fiks lager, zoals Bal
last Nedam van f72 op f65, Océ van der
Grinten zakte door de vaste koers voor
het Britse pond en bezorgdheid voor het
derde kwartaal van f120 op f104 maar
kon daarna enkele guldens herstellen
toen bleek dat het jaarresultaat naar
verwachting niet meer zal teruglopen
dan ongeveer 10 procent.
ARNHEM Een van de oudste en be
kendste Rijnvaartpassagiersbedrijven in
ons land, Rederij Ketel uit Zutphen, heeft
donderdag zijn faillissement aange
vraagd. Het besluit werd genomen nadat
de bank de kredietovereenkomst met Ke
tel had opgezegd. Insiders zien het faillis
sement als een aanwijzing voor de slechte
situatie waarin de totale Rijnpassagiers
vaart is komen te verkeren.
De meeste rederijen hebben ook deze
zomer weer minder reizen verkocht dan in
vorige jaren. Zij weten de dalende belang
stelling aan het slechte weer. Bekend is
echter, dat deze varende bedrijfstak ern
stig in verval is en wordt geplaagd door
beunhazerij en grote onderlinge concur
rentie. Schepen die over een paar honderd
bedden beschikken, voeren deze zomer
soms met een bezetting van nog geen 20
procent.
Een verschijnsel dat de beunhazerij in
de hand werkt is het, om elkaar af te
troeven, in de vaart brengen van nieuwe
en grote schepen. De oude worden niet
afgevoerd, maar komen in handen van
beunhazen, die opnieuw een stukje lager
onder de prijs gaan werken. Insiders spre
ken over „een labiele bedrijfstak, met
over het algemeen tweederangs rederijen
en tweederangs personeel, die hun langste
tijd hebben gehad”. Zij wijzen ook op het
feit dat de Rijnvaartrederijen in Neder
land een vakantiemarkt aanboren, waar
het geld niet bepaald het dikst is gezaaid.
Het zijn inderdaad in feite drijvende
bejaardenschepen, zei een vertegenwoor
diger van een Arnhemse rederij gister
avond. Bij de in Zutphen gevestigde Rede
rij Ketel werkten veertig mensen van wie
22 op seizoenbasis. Ketel had voor de
groepsreizen en cruises op de Rijn ’s zo
mers twee schepen in de vaart. Het bedrijf
kwam dit jaar op minder gunstige wijze
uit de bus in een onderzoek naar de veilig
heid van de Rijnpassagiersschepen. Een
groot aantal passagiers annuleerde daar
op zijn reis.
Volgens de bedrijfsleiding is de voor
naamste oorzaak van het faillissement
echter de grote terugslag in de georgani
seerde vakantiereizen naar het buiten
land. De hele reiswereld staat onder zwa
re druk. Kleine bedrijven, zoals wij, zijn
de eerste slachtoffers, omdat de vooruit
zichten erg somber blijven, aldus donder
dagavond Rederij Ketel.
bracht tot 100,3 procent. Vrijdag werd
de inschrijving gesloten op de 10,25-pro-
centlening van de Nationale Investe
ringsbank waarvoor de emissiekoers op
99,5 procent was gesteld. Maar gevreesd
wordt dat deze lening het niet zal halen.
De hypotheekbanken hebben als reactie
op de discontoverlaging met een half
procent wel de afgifteprijs voor de pand
brieven verhoogd en de Friesch-Gro
ningse zette zelfs de afgifte van de 11-
procentpandbrieven stop. Maar aange
nomen wordt dat deze instelling spoedig
op dit besluit zal moeten terugkomen.
Zoals opgemerkt stond ook de aande
lenmarkt in Amsterdam onder krachtige
druk, met uitzondering van Koninklijke
Petroleum. Dit aandeel dat vorige week
sloot op f194 bereikte deze week een
tijdelijke top van f 208,50 maar bleef
daarna rond f 205 schommelen. De
krachtige opmars was het gevolg van de
vaste stemming in Wall Street voor de
oliewaarden en met name voor aandelen
Koninklijke Petroleum. De omslag op de
wereldoliemarkt wordt als gunstig voor
de bedrijfstak uitgelegd die vooral de
afgelopen zomer nogal kampte met olie-
overschotten, prijsdalingen en lagere
winstmarges.
Aandelen Koninklijke hebben aan de
ze omslag de hoogste stand sedert de
icue. Bij
wel voor
12 60.-
(Van onze redactie economie)
LONDEN. Bij het Britse chemische en farmaceutische concern Imperial
Chemical Industries (ICI) is de winst bijna gehalveerd.
De onderneming heeft te maken gekre
gen met een nog nimmer voorgekomen
combinatie van ongunstige factoren in
Europa. De inzinking van de wereldeco
nomie, de daarmee in verband staande
vermindering van de verbruiksvraag en
de- daar weer uit voortvloeiende verklei
ning van de voorraden zijn sedert het
tweede kwartaal van dit jaar ernstiger
geworden. Hun uitwerking is bovendien
versterkt door de gebruikelijke seizoens-
factoren. De recessie is nog niet ten einde
en hoewel er tekenen zijn die wijzen op
het aflopen van het interen op voorraden,
zijn er toch nog geen aanwijzingen voor
een krachtig herstel van omzetvolume of
prijzen, zo merkte ICI op. Zij voorziet dan
ook voor het eind van het jaar geen duide
lijke verbetering van de situatie.
veel optimisme af te zwakken. Dat gaf
een verkoopgolf op de beurs met forse
koersverliezen. Maar ook het rentepro-
bleem zit velen nog hoog. In plaats van
de verwachte rentedaling na de luide
kritiek van president Carter en zijn fi
nanciële minister Miller op de hoge rente
in de Verenigde Staten, trokken een aan
tal grote banken in het afgelopen week
einde ook hun rente op van 13,5 procent
naar 14 procent waarop de City Bank
van New York ruim een week als eenling
had gefungeerd.
De banken beweren dat de economi
sche gegevens waarop zij hun rentetarie
ven baseren, nu eenmaal geen andere
beslissing mogelijk maken. Daarbij
speelt vooral een rol dat de geldhoeveel-
heid in de laatste drie maanden met 14
procent is gestegen. Ook de verbeterde
conjunctuurgegevens als een industriële
produktiestijging van 1 procent in sep
tember en de hogere detailhandelverko-
pen in die maand van 1,6 procent, waren
duidelijk signalen dat er meer geld no
dig is om het overigens verheugende
economische herstel te financieren.
De hogere rente in de Verenigde Sta
ten heeft zich ook duidelijk laten gelden
by de koersvorming van de dollar. De
Amerikaanse munt is vooral in oktober
zeer vast geworden en heeft zich op alle
on maak-
el. 023-
Een Zwitserse open haard-bezitter
heeft zijn voorraad hout voor de komende
winter al dicht bij de hand. In zijn tuin
bouwde hij er zes decoratieve stapels van.
(Van onze redactie economie)
AMSTERDAM. In Amsterdam is
deze week een leningovereenkomst
van 1,1 miljard getekend tussen Co-
gasco SA en een bankenconsortium
onder leiding van de Amro-bank en
Lloyds Bank International Ltd.
De Cogasco is een consortium met
als belangrijkste aandeelhouder (70
procent) NACAP BV een volledige
dochter van Bos Kalis. Dit consortium
voert het Centro-Oeste pijpleidings-
project in Argentinië uit.
Volgens de Amro-bank vormt de le
ning van 1,1 miljard een belangrijk
onderdeel van het het totale financie-
ringspakket ad 875 miljoen dollar (on
geveer 1,7 miljard). De lening die is
verzekerd door de Nederlandsche Cre-
dietverzekering Maatschappij kan in
termijnen worden opgenomen en dient
in het bijzonder voor de financiering
van Nederlandse kapitaalgoederen en
diensten.
Het Centro-Oeste project is een
„turnkey-project” dat onder meer de
volgende werkzaamheden omvat: leve
ring en leggen van een tweeduizend
kilometer lange pijpleiding voor het
transport van aardgas, levering en
bouw van compressor-, aanjaag-, meet-
regelen reduceerstations en exploita
tie van het project gedurende vijftien
jaar.
De argentijnse staatsgasmaatschap-
pij, Gas del Estado, heeft het project
aan een consortium gegund bestaande
uit NACAP en twee Argentijnse maat
schappijen. De Nederlandse Gasunie
zal een belangrijke inbreng leveren op
het gebied van ontwerp en exploitatie.
De uitvoering is thans in volle gang
en verloopt volgens verwachting. Tij
dens de constructieperiode tot eind
1983 biedt het project werk aan onge
veer tweeduizend arbeidskrachten.
Het project betekent voor ons land
onder meer orders ter waarde van on
geveer 800 miljoen.
SYDNEY. Nedlloyd Australia Prop
rietary, een volledige dochteronderne
ming van het Nederlandse Nedlloyd be
drijf, richt samen met de Australische
transportonderneming Brambles Indu
stries een onderneming op, genaamd Aus-
bulk Proriety Ltd. Austbulk voegt zich bij
een aantal bedrijven dat de mogelijkhe
den gaat bestuderen voor de bouw van
een cokesfabriek in de Australische deel
staat Queensland. Brambles krijgt iets
meer dan de helft van de aandelen in
Austbult en Nedlloyd de rest.
branders
v.-bouw-
4600
146.
(Van onze redactie economie)
AMSTERDAM. Het Instituut voor
Multidisciplinaire Psychotherapie (IMP)
in Amsterdam zal zich met alle haar ter
beschikking staande middelen verzetten
tegen een vordering van drie miljoen gul
den van de bedrijfsvereniging voor ge
zondheid, geestelijke en maatschappelij
ke belangen.
Volgens de bedrijfsvereniging heeft het
Amsterdamse IMP jarenlang verzuimd
sociale premies voor free-lance psycho
therapeuten te betalen, maar de staf van
het instituut heeft sterk het gevoel dat de
bedrijfsvereniging met de vordering een
nieuw beleid wil uittesten, namelijk het
verantwoordelijk stellen van de werkge
vers voor de premieafdracht over uitbe
taalde uurhonoraria.
De IMP-staf stelt dat, al zou de vorde
ring correct zjjn, het gezocht is deze met
terugwerkende kracht in te dienen, omdat
er in het verleden nog nooit iemand een
beroep op een uitkering bij de betrokken
bedrijfsvereniging heeft gedaan.
De bovenstaande overwegingen staan
in een stuk dat de IMP-staf heeft ver
spreid onder de leden van de vaste Ka
mercommissie voor Volksgezondheid, die
donderdagmiddag een gesprek hadden
met de staatssecretaris over onder meer
de IMP problemen.
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG. Een bericht van het
ministerie van Volksgezondheid en Mi
lieuhygiëne van 7 oktober, waarin werd
gesteld dat het omstreden geneesmiddel
Vasolastine op grond van EG-richtlijnen
uit de handel moest worden genomen
bhjkt niet juist te zijn geweest.
Dit zegt staatssecretaris Veder-Smit van
Volksgezondheid in een nota naar aanlei
ding van haar departement voor 1981. Zij
geeft toe dat krachtens de richtlijnen van
de EEG pas op 22 mei 1990 geneesmidde
len uit de handel moeten worden genomen
die niet zijn opgenomen in de lijst van
geregistreerde geneesmiddelen. Vasolas
tine komt op deze lijst niet voor.
neer dan
dinsdag
d van 18
ivlescen-
eunsweg
bij PTT
De fabriek komt te staan bij de haven
van Gladstone. De studie zal naar alle
waarschijnlijheid volgend jaar zjjn afge
rond. Als er mogelijkheden voor de fa
briek blijken te zijn, kan de produktie in
1989 beginnen. De kosten van het project
zouden ongeveer 1,2 miljard Australische
dollar (rond 2,9 miljard gulden) be
dragen).
Van Aardenne komt daarmee tegemoet
aan de wensen van de Tweede Kamer die
in juni uitsprak dat Okto niet ontmanteld,
maar behouden moest blijven voor betere
tijden. De VVD’ers Rudolf de Korte en
Jaap Scherpenhuizen hadden toen een
motie van die strekking ingediend.
Op 19 juni zegde Van Aardenne een
onderzoek toe naar de mogelijkheden in
zowel technisch als economisch opzicht,
om de ontmanteling te voorkomen en de
activa zodanig te onderhouden dat het
weer opstarten van de fabriek op een later
tijdstip mogelijk blijft.
Op basis van dat onderzoek heeft Van
Aardenne nu besloten over te gaan tot
deze zogenaamde motteballenoperatie.
„Deze uitzonderlijke maatregel is ener
zijds ingegeven door de sociaal-economi-
sche positie van Winschoten en omstreken
en anderzijds uit overwegingen van sec-
tor-politieke aard”, aldus de minister.
Met dat laatste doelt hij op het voorko
men van gigantische uitbreidingen van de
golfkartonproduktie elders in Europa
maar ook elders in Nederland. De concur
renten van de vroegere Okto zullen zich