Verdubbeling
teif|^n3&inen
verwacht
Hoogovens moet
snel doorgaan met
milieumaatregelen
79
Statenfracties worden ongeduldig
89
IJff moet snel met
oo
Minder staal:
00
GS-standpunt over
water duurder
09
kernenergie komen
99
,99
99.
Hoogste spaarrentes.
10%
ABN Bank
aantal Turken
herschi/drinks
Raad van Toezicht verwerpt concentratie nutsbedrijven
1
9 I
KROON NOEMT TERMIJN VAN TWEE JAAR
ABN Spaar-
deposito’s vast.
Vaste looptijd, vaste rente.
6 jaar
5 jaar
4 jaar
3 jaar
2 jaar
ABN Girospaar-
Extra-rekening.
Interessant als u uw
spaargeld wat langer denkt
te kunnen missen. Maar als
het nodig is, kunt u er elke
dag over beschikken.
Storten/opnemen: eenvoudig
door overschrijving van/
naar uw eigen bank- of giro
rekening.
Opnamekosten: 2% over het
opgenomen bedrag.
Eerste girale storting: f250,-.
10
10
9‘/4
9
PROVINCIE
1980
OKTOBER
DINSDAG 28
?ten
ten.
log?
s 'n
n
s
Dagelijks opneembaar. Vaste termijn.
(Van een onzer verslaggevers)
IJMOND. Het aantal medi
terrane buitenlanders in Noord-
Holland zal in de komende jaren
verdubbelen, zo blijkt uit cijfers
van de Stichting Buitenlanders
Peregrinus. Deze forse toename
zal het gevolg zijn van de gezins
herenigingen van Turken en Ma
rokkanen, die langzamerhand op
gang komen.
Regio’s
-
83/4
(Van onze Haagse redacteur)
DEN HAAG Binnen twee
jaar moet Hoogovens BV te IJ-
muiden twee saneringsplannen
op tafel leggen die leiden tot aan
merkelijke vermindering van de
milieuverontreiniging die het
concern veroorzaakt. Dat is een
van de hoofdpunten in de uit
spraak die de Kroon dezer dagen
bekend heeft gemaakt. Het Ko
ninklijk Besluit is het gevolg van
een procedure die onder meer
Hoogovens aanhangig had ge
maakt naar aanleiding van een
lozingsvergunning voor afvalwa
ter die drie jaar geleden door de
minister van verkeer en water
staat was verstrekt.
(Van een onzer verslaggevers)
HAARLEM. Na het conflict
over het afvalstoffenplan kan
Noordhollands gedeputeerde IJff
nog op minstens twee harde con
frontaties rekenen tussen hem en
zijn partij (en de rest van het
linkse blok). Een voorproefje
kreeg hij maandagmiddag in de
vergadering van de Raad van
Toezicht op de provinciale bedrij
ven. Van PvdA, D’66, PPR en
PSP kreeg de gedeputeerde het
verwijt, dat notities over kern
energie en voortgezette waterle
verantie door Amsterdam te laat
aan de Staten werden voorge
legd.
(ADVERTENTIE)
Aantal buitenlanders
I
in Nederland groeit
door gezinshereniging
Steeds meer Turkse vrouwen en kinderen vestigen zich in Nederland.
(ADVERTENTIE)
regio’s vestigden of naar het thuisland
terugkeerden”.
De uitgifte van woningen aan buitenlan
ders wordt volgens hem daarbij een zaak
die een strak toewijzingsbeleid nodig
heeft. „Er moet voorkomen worden dat er
te grote concentraties buitenlanders in
bepaalde woonwijken ontstaan. Temeer
daar uit een onlangs gepuliceerd sociaal
rapport is gebleken dat de acceptatie van
groepen buitenlanders sterk dalende is”,
aldus Piet de Jonge. Dit is volgens hem het
gevolg van de gespannen arbeidsmarkt,
het grote tekort aan woonruimte en de
algemene neergaande lijn van de econo
mie. „De buitenlanders worden steeds
der zich nu in voor gezinshereniging dan
is het regel dat hij zeker vijf jaar op een
huis moet wachten”, aldus Piet de Jonge.
(Van een onzer verslaggevers)
HAARLEM. Het is denkbaar, dat de
vermindering van de staalproductie van
Hoogovens uiteindelijk in iets hogere wa-
terleidingtarieven voelbaar zal zijn. Dit
blijkt uit de beantwoording van een
vraag van het PSP-statenlid Korzelius
maandag in de Raad van Toezicht op de
Provinciale Bedrijven. Bij het besluit tot
aanleg van de waterpijpleiding van An-
dijk naar Castricum (WRK-III) is gere
kend op de afname van een zekere hoe
veelheid water door Hoogovens. Hoog
ovens heeft zich daartoe contractueel
verplicht. Het ging daarbij echter om een
minimumafname. Daarboven was nog
een variabele hoeveelheid water, die
door de staalfabriek zou worden afge
nomen.
Wanneer deze variabele hoeveelheid
water minder is, komt er minder geld in
de la. Voor de andere deelnemers in het
WRK-project, het PEN en de gemeenten
in Zuid-Kennemerland, betekent dat, dat
meer moet worden bijgepast. Dit verschil
zal dan vervolgens in de door de WRK
toch al gestegen tarieven moeten wor
den doorberekend. Consequent doorgere
deneerd betekent dat bij gedwongen ont
slagen bij Hoogovens, dat de gedeputeer
den de verminderde staalproduktie twee
keer in hun portemonnee kunnen merken:
Verminderd inkomen en duurder water.
Op het totale tarief zal overigens een
omslag van het nadelige verschil als ge
volg van een verminderde afname door
Hoogovens waarschijnlijk niet zo heel
groot zijn.
-
r
I
r
flv-
V
96
consumenten zou dat een handige zaak zijn. Maar de
democratische controle op „Westwater” en „Protrans”
zou op ernstige moeilijkheden stuiten. Men voorzag wat
dat betreft dezelfde problemen als met de moeilijk te
controleren Gasunie. Verscheidene sprekers vonden ook
dat het idee een sterk centralistische geest ademde.
Overigens was men ook niet wild enthousiast over het
idee van de VEEN (Vereniging van Exploitanten van
Elektriciteitsbedrijven in Nederland) om in plaats van de
stichting van „Protrans” de samenwerking in de SEP
(Samenwerkende Elektriciteits Produktiebedrijven) te
versterken. Via een omweg zou dan een uit democratisch
oogpunt net zo’n ongewenste situatie ontstaan als bij de
stichting van „Protrans”.
meer als concurrenten beschouwd, vooral
nu het aantal werkloze buitenlanders
twee keer zo hoog is als het aantal Neder
landers”.
Van de terugkeerprojecten voor buiten
landers is naar zijn mening nog niet veel
te verwachten. Deze hebben slechts enige
kans in Spanje en komen daar moeizaam
van de grond. Door de politieke spannin
gen in Marokko en Turkije is het niet
aannemelijk dat de Islamieten naar hun
geboorteland zullen terugkeren, evenals
de Italianen, die grotendeels in het begin
der zestiger jaren naar Nederland kwa
men. „Deze zijn al zodanig in de samenle
ving opgenomen dat je eigenlijk niet meer
van buitenlanders kan spreken”, aldus
Piet de Jonge.
Binnen de regio’s van het werkgebied
zijn ook verschuivingen van het vreemde
lingenbestand opgetreden. Was de IJ-
mond eerst het gebied met de meeste
buitenlanders (40 percent), thans heeft
Zaanstad die plaats ingenomen, terwijl
ook de groei in Alkmaar en West-Fries-
land aanzienlijk is. Piet de Jonge: „In deze
regio’s zijn meer Turken dan Marokkanen
gevestigd. De IJmond herbergt meer
Spanjaarden en Italianen, waarvan velen
zich de laatste jaren elders in andere
de regering een idee uitgewerkt om gas, water en elektri
citeit in gecombineerde distributiebedrijven per provin
cie onder te brengen. Naast deze provinciale distributie
bedrijven zouden interprovinciale bedrijven moeten wor
den gesticht voor de technische kant van de gas-, water
en elektriciteitsvoorziening. Winning, zuivering, trans
port en duininfiltratie zou in het westen van het land
moeten worden uitbesteed aan „Westwater”. De opwek
king en het transport in het hoogspanningsnet van elek
triciteit zou in handen komen van de landelijke organisa
tie „Protrans”.
De woordvoerders van de diverse fracties vonden dat
Zoals gemeld heeft een adviesbureau op verzoek van er wat te zeggen was voor de distributie in één hand. Voor
De rentevergoeding komt
jaarlijks ter beschikking.
niet voor de buis tussen Andijk en Castri
cum plus de dure zuiveringsinstallaties
gekozen. VVD en CDA ergerden zich ech
ter over opstelling van de PvdA en de
kleine progressieve fracties, die op de in
het verleden gemaakte keuze wilden te
rugkomen.
De Waart stelde daartegenover, dat men
de WRK III inderdaad niet meer kon
ontkennen, maar dat men het bestaan van
deze werken niet mocht gebruiken als
argument om nu ook maar te gaan infil
treren. PWN-directeur Sprey reageerde,
dat het Waterleidingbedrijf ten noorden
van het Noordzeekanaal allang infiltreer
de. Juist met het oog op een milieuhygië
nisch volkomen verantwoorde infiltratie
was in Andijk een extra-voorzuivering
ingebouwd. Met het oog op de infiltratie in
Zuid-Kennemerland welk plan dus
juist zo omstreden is ware het volgens
Sprey te overwegen om ook aan WRK I en
II (pijpleiding van Jutphaas aan de Rijn
naar Zuid-Kennemerland) een extra-voor-
zuivering te koppelen.
Het buiten gebruik houden van de WRK
Herschi Sinas met zuiver
mineraal water, zuivere vruchtensappen en
uitsluitend natuurlijke suikers zonder toevoeging
van onnatuurlijke smaak- of kleurstoffen!
He^jchi/Hoensbroek, tel. (0451 21 17 77
State heeft de Kroon (staatshoofd plus in
dit geval de minister van verkeer en wa
terstaat) een besluit genomen. De bezwa
ren van de milieu-organisaties zijn goed
deels terzijde geschoven. Dat gold bijl-
voorbeeld voor het argument dat in de
vergunning niet was aangegeven hoeveel
van welke stof er in het afvalwater mocht
zitten. De Kroon stelt op dit punt dat de
zogeheten emissielijst die als bijlage bij de
vergunning behoort, wel degelijk voldoen
de duidelijkheid verschaft.
i Met de vergunning in de hand kan
Hoogovens legaal afvalwater lozen in de
buitenhaven, de Hoogovensbuitenhaven,
de Eerste Rijksbinnenhaven en de Staal-
haven. Op uitdrukkelijk verzoek van
Hoogovens heeft de Kroon daar het Staal-
havenbinnenkanaal aan toegevoegd.
Een andere toevoeging kon het bedrijf
niet lospeuteren. In de vergunning wordt
namelijk niet vermeld dat saneringsmaat
regelen op aanwijzing van de directeur-
generaal van de Rijkswaterstaat worden
genomen. Het bedrijf meende met die
vermelding sterker te staan in de aan
vraag om rjjkssteun voor die maatrege
len. De Kroon heeft het verzoek echter
afgewezen omdat die aanvraag niets met
de verleende vergunning van doen heeft.
Het bouwconcern is in februari van dit
jaar begonnen met de bouw van twee
grote bassins, zogeheten indikkers, die
zink en andere metalen uit het afvalwater
moeten doen verdwijnen. Eind volgend
jaar is die eerste indikker gereed, de twee
de twaalf maanden later. Gezien de proce
dure na de eerste vergunning van de mi
nister zijn ook de data gewijzigd waarop
Hoogovens aan bepaalde milieueisen
moet voldoen. Tot begin 1982 mag het
afvalwater van de Hoogovens 3 tot en met
7 hoogstens 2300 kg zink per etmaal mee-
voeren, een jaar later moet dat zijn ver
minderd tot 925 kg, terwijl na 1 januari
1983 dat maximum 40 kg mag zijn. Alle
cijfers zijn gemiddelden die berekend
worden over een vol jaar.
Het staalconcern ging niet akkoord met
onderdelen van die vergunning, terwijl
ook het Contact Milieubescherming
Noord-Holland en de vereniging Milieude
fensie bij de Kroon in beroep kwamen. De
beide laatste instanties vonden in grote
trekken dat Hoogovens via de vergun
ningsvoorwaarden niet streng genoeg was
aangepakt. Na advies van de Raad van
De Turken en Marokkanen, (Islamieten)
zijn de jongste groep buitenlanders die
door Nederlandse bedrijven uit landen
rond de Middellandse Zee zijn geworven.
Eerder kwamen grote groepen Italianen
en Spanjaarden over onze grens en von
den voornamelijk in de IJmond eerst in
woonoorden een onderdak. Van deze
groep zijn de gezinsherenigingen inmid
dels voltooid. Voor de Turken en Marok
kanen, die tot 1975 zijn geworven, is de
stroom van gezinnen uit de thuislanden
nog maar net begonnen.
In het werkgebied van de Stichting Bui
tenlanders, Noord-Holland behoudens
Amsterdam, is hierdoor in de afgelopen
jaren het aantal Turken met 118 percent
(3724 personen) en het aantal Marokkanen
met 88 percent (680 personen) toegeno
men. Het aantal Spanjaarden nam met 25
percent af, terwijl het aantal Italianen
stabiliseerde. Momenteel verblijven
15.622 buitenlanders in het werkgebied
van de stichting, 25 percent of ruim 3000
meer dan in 1975. De daling van het aantal
Spargaarden wordt volgens Piet de Jonge,
medewerker van de Stichting Buitenlan
ders, veroorzaakt door de grotere trek
naar het geboorteland nadat Franco
overleed en het sociale klimaat verbeter
de. Deze terugtocht van voornamelijk al
leenstaanden is door de stijgende werke
loosheid in Spanje het laatste jaar sterk
verminderd.
Hoogovens moet binnen een jaar na de
kroonuitspraak een saneringsplan heb
ben uitgewerkt voor de afvalstromen van
de cokesfabrieken 1 en 2. Dat plan moet
vooral zijn gericht op een aanmerkelijke
vermindering van de afvoer van onder
meer ammoniak, fenolen en cyaniden.
Nog een jaar later moet er een plan gereed
zijn voor de aanzienljke vermindering vaij
milieuhinder door het gehele fabricage
proces. Daarbij gaat het met name om
zwevende stof, zware metalen, warmte en
zuurstofbindende stoffen.
Het staalconcern aan het Noordzeeka
naal heeft op een ander punt winst ge-"
boekt. Die vooruitgang heeft betrekking
op de bevoegdheden van verkeer en wa
terstaat, in casu de directeur-generaal van
de Rijkswaterstaat, met betrekking tot het
tijdelijk staken van de lozingen van afval
water. Dat kan voorkomen worden indien
het ontvangende water te slecht van kwa
liteit is. Die tijdelijke maatregelen gelden
jin principe maar voor 48 uur, zij het dat
die termijn verlengd kan worden. Boven
dien mag de lozing op de buitenhaven van
koelwater uit het Hoogovensproces te al
len tijden doorgaan.
Uit die aanvankelijke vergunning is de
bepaling geschrapt dat de tijdelijke maat
regelen voor rekening van het bedrijf zul
len zijn. De Kroon heeft aan dit artikel
nog toegevoegd dat die ingrepen van tijde
lijke aard niet tot gevolg mogen hebben
dat Hoogovens na het vervallen daarvan
de lozingsvergunning niet meer ten volle
zou kunnen benutten.
Door de hereniging van Turkse en Ma
rokkaanse gezinnen zal in de nabije toe
komst volgens Piet de Jonge een verdere
verschuiving optreden. Met name in
Zaanstad en West-Friesland wordt een
sterke groei verwacht. Voor de betrokken
gemeenten betekent dit een extra belas
ting van het woningbestand. Er zullen
voornamelijk grote woningen nodig zijn
om de omvangrijke gezinnen onderdak te
bieden. „Deze woningen zijn maar mond
jesmaat beschikbaar. Daarom verwach
ten wij dat de gezinsherenigingen van de
Islamitische buitenlanders over een lange
periode zal lopen. Schrijft een buitenlan-
duidelijk standpunt hadden ingenomen.
Ook De Waart (PvdA) beschuldigde IJff
ervan, dat hij de tendens in de motie, dat
de Staten van de kernenergie af wilden,
miskende. De Waart wilde de notitie voor
14 november hebben om deze redelijk te
kunnen bestuderen.
Dezelfde beschuldigingen kreeg IJff te
horen over het uitblijven van de notitie
over de voortzetting van de levering van
drinkwater door Amsterdam (aan Haar
lemmermeer, Aalsmeer en Uithoorn). De
Waart was van mening dat met Amster
dam een contract zou kunnen worden
afgesloten over een blijvende levering.
Volgens ambtelijke informatie zou Am
sterdam echter slechts tot een tijdelijke
levering bereid zijn. Dat klopte naar de
mening van De Waart niet met uitlatingen
van wethouder Wolfensperger van Am
sterdam. Deze zou hebben gezegd, dat een
blijvende levering bespreekbaar was. Het
PvdA-Statenlid verweet de gedeputeerde,
dat het contact over deze zaak tot een
ambtelijk beperkt was gebleven, en dat er
bestuurlijk tussen de provincie en Am
sterdam nog geen overleg was geweest.
IJff ontkende'dat. Men was nog steeds
in overleg met Amsterdam. Voor decem
ber wilde men proberen duidelijkheid te
verkrijgen. Wat betreft de blijvende, dan
wel tijdelijke waterleverantie, moest het
college afgaan op mededeling van ambte
lijke zijde. De Waart vond dat echter een
onjuiste benadering. De discussie werd in
een wat broeierige sfeer gevoerd, hetgeen
HAARLEM. De Raad van Toezicht op de Provincia
le Bedrijven is het in grote lijnen eens met de reactie
van Gedeputeerde Staten van Noord-Holland op het
plan voor de concentratie van de nutsbedrijven. Het
idee van de oprichting van grote interprovinciale be
drijven voor de winning van water en de opwekking van
elektriciteit (respectievelijk „Westwater” en „Pro
trans”) ontmoette veel bezwaren. Vooral de praktische
onmogelijkheid om dergelijk grote organisaties aan
democratische controle te onderwerpen woog voor de
vertegenwoordigers van de verschillende fracties
zwaar.
Bij de behandeling van de begroting
1980 begin vorig jaar hadden de Staten
gevraagd om een uiteenzetting van de
mogelijkheden en gevolgen van een een
zijdig Noordhollands breken met de Ge
meenschappelijke Kernenergiecentrale
Nederland (Dodewaard). Deze notitie zou
voor de behandeling van de provinciebe-
groting voor 1981 aan de Staten moeten
zijn voorgelegd. Formeel heeft de gedepu
teerde dus nog tot begin december de tijd
om het stuk alsnog op tafel te brengen.
Woordvoerders van verschillende fracties
hadden er echter bezwaar tegen, wanneer
de notitie hun pas vlak voor de begro-
tingsvergadering zou worden voorgelegd.
Men vroeg enige tijd om het stuk te kun
nen bestuderen.
I Men wees er op, dat de gemeenteraad
van Amsterdam, nog later dan de Noord-
hollandse Staten aan GS, aan B. en W.
eenzelfde verzoek had gedaan. B. en W.
van Amsterdam hadden inmiddels de ge
vraagde notitie op tafel gelegd, op grond
waarvan de raad stappen kon onderne
men om stopzetting van de samenwerking
in de GKN te bewerkstelligen (afhankelijk
dus van het gedrag van de andere deelne
mers). De motie van Noord-Holland ging
verder, omdat hierin sprake was van een
desnoods eenzijdige opzegging van de sa
menwerking.
Verwey (D’66) verweet de gedeputeerde,
dat hij de boot afhield, en dat hij deed
alsof de Staten in deze zaak nog geen
grote bezwaren tegen de voorgenomen
infiltratie in de duinen ten westen van
Haarlem. Deze infiltratie zou echter niet
nodig zijn, wanneer Amsterdam door zou
gaan met de levering van drinkwater uit
de voor dat doel toch al ingerichte Am
sterdamse Waterleidingduinen.
Met de infiltratie (ten noorden van het
Noordzeekanaal) hangt ook de discussie
samen over de peperdure waterpijplei
ding van Andijk (Ijsselmeer) naar de dui
nen te Castricum (WRK III, Watertrans-
portmaatschappij Rijn-Kennemerland).
De politici waren het er eigenlijk wel
over eens, dat deze p jple d ng thans een
overcapac te t betekent. Wanneer men
destijds een beter inzicht had gehad in het
huidige drinkwaterverbruik, had men
Haks (CPN) nog maar eens deed informe
ren waar het om ging. Twijfelt u of GS de
motie wel naar de letter uitvoeren?, zo
vroeg hij De Waart. Zo kreeg men ook in
deze commissievergadering weer even de III-werken was volgens de gedeputeerde
sfeer van het afgelopen debat over de en de PWN-directie een dwaze zaak, om-
vuilverwerking. Zoals gemeld had Haks dat de conservering alleen al jaarlijks een
ook daar gevraagd of het meningsverschil miljoen zou kosten. Uit oogpunt van ener-
tussen de PvdA-fractie en de gedeputeer- giegebruik was het bovendien voordeliger
de louter technisch of ook enigszins poli- om de WRK III, II en I samen in gebruik te
tiek geladen was. Bekend is ook, dat de hebben, dan wanneer de WRK III niet in
gedeputeerde onlangs van de provinciale werking zou komen. Bij de in bedrijfstel-
vergadering van de PvdA de gele kaart ling van de WRK III zou door gebruikma-
heeft gekregen, voor zijn stemgedrag. king van het gehele beschikbare leiding-
Voortgezette levering van drinkwater systeem van WRK I, II en III een energie-
door Amsterdam heeft, zoals bekend, te winst van 12 miljoen kiloWattuur bereikt
maken met de problematiek van de duin- kunnen worden. Dat komt overeen met
infiltratie. In progressieve kring bestaan een besparing van 1,2 miljoen, aldus het
antwoord op vragen van Van Ark (PvdA).
Verwey wees er echter op, dat het totale
systeem dan een capaciteit levert van 150
miljoen kubieke meter plus 110 miljoen,
terwijl maar een capaciteit van 110 kubie
ke meter nodig is. Hij drong er op aan dat
deze capaciteit over WRK I, II en III zo
gunstig mogelijk zou worden verdeeld.
Men zou moeten streven naar een maxi
male voorzuivering bij een minimum aan
energieverbruik. Volgens IJff en Sprey
was het prijsvoordeel bij een verschuiving
in de reeds geplande capaciteitsverdeling
vooralsnog niet aanwezig, maar zou in een
later stadium kunnen blijken hoe de te
leveren hoeveelheden water het best kon
den worden verdeeld over de WRK-syste-
men.
V
