Bonn zou instemmen
met staalcrisisplan
Damiate Pers
Met uitzondering van edelstaal
Groeipercentage afgewezen
PPR wil munt
van drie cent
Man vermoordde
wellicht 5
Geen onderzoek
naar effecten
CS-traangas
Elke maand zeker
1500 Surinamers
Eerste CAO in
naar Nederland
weinig effect
Turks visum
computersector
CDA worstelt
met abortus
PvdA en CDA:
commerciële tv
niet op kabel
Ik wil weer premier worden
Meer winst Mobil
Gesprek KLM
met China
Loonmaatregel
houdt extra
Acties voorkoming
misdaad hebben
vrije dag tegen
wordt gratis
jonge vrouwen
Meer controle op
zwartrijden in
tram en bus
IJmuider Courant
i
Enthousiasme voor bezoek niet bijster groot
BINNEN- EN BUITENLAND
DONDERDAG 30 OKTOBER
19 80
4
1
t
c
e
v
t
z
V
r
d
s
V
s
r
o
z
e
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG. De Tweede
Kamer heeft gisteren ferme
kritiek geleverd op de begro
ting van minister De Geus van
Defensie. Zowel de oppositie
partijen als het CDA wezen
erop dat ook na volgend jaar
Defensie niet zal ontkomen
aan bezuinigingen.
Kamer kritiseert
defensiebegroting
Rede Beatrix in
I
Staten Antillen
DIRECTIE: Mr H. C van der Mije
(Van onze redactie buitenland)
155,00
Opmerking Van Agt valt
slecht bij PvdA en CDA
(Van onze redactie buitenland)
WILLEMSTAD. „Het huis van Oranje leeft in de harten van de Antillia-
nen”. Dat zei gisteren voorzitter Bislip van het parlement van de Nederlandse
Antillen in een rede ter gelegenheid van het bezoek van koningin Beatrix en
haar man Claus aan de Antillen dat gisteren begon en in totaal tien dagen zal
duren.
PEKING. De uitspraak van pre
mier Van Agt gisteren in China dat
hij na de verkiezingen weer premier
wil zijn, is zowel bij PvdA als CDA
slecht gevallen.
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG. Iedere maand komen
tussen de 1500 en 1900 Surinamers naar
Nederland. Sinds april vorig jaar kwamen
er 27.500 Surinamers bij. Dat blijkt uit
cijfers die minister Wiegel van Binnen
landse Zaken en staatssecretaris Haars
van Justitie hebben verstrekt in antwoord
op vragen in de Tweede Kamer.
In Suriname wonen momenteel onge
veer 380.000 mensen, terwijl in Nederland
135.000 Surinamers geregistreerd staan.
Naar wordt aangenomen zijn er in werke
lijkheid ongeveer 180.000 Surinamers in
Nederland.
Volgens De Geus moeten weliswaar vol
gend jaar de defensie-uitgaven met niet
meer dan anderhalf procent stijgen, maar
hij wil daarna het door de NAVO gevraag
de groeitempo met drie procent per jaar
de nieuwe premier wordt, hangt af
de verkiezingsuitslag”, aldus Buk-
(Van onze redactie buitenland)
NEW YORK. Mobil Corporation, de
op één na grootste Amerikaanse oliemaat
schappij, heeft in het derde kwartaal van
dit jaar een winst van 721 miljoen dollar
geboekt. Dat is twintig procent meer dan
in dezelfde maanden van vorig jaar.
De verbetering van het resultaat werd
helemaal buiten de Verenigde Staten ge
realiseerd. In de VS zelf daalde de winst
van 201 tot 194 miljoen dollar.
De totale winst van Mobil in de eerste
negen maanden van dit jaar bedroeg 15,6
miljard dollar terwijl dat in de eerste drie
kwartalen van vorig jaar samen nog 12,3
miljard dollar was.
Overigens is het nog de vraag wat in de
toekomst de officiële taal op de Antillen
wordt. Momenteel is dat nog Nederlands,
maar premier Martina liet dezer dagen
doorschemeren dat hijzelf het meeste
voelt voor Engels of Spaans.
Wat in het Antilliaanse parlement goed
viel is, dat de koningin in haar rede ook
een aantal zinnen in het Engels de
voertaal op de Bovenwindse eilanden
en in het Papiamento wat door de
bewoners van de Benedenwinden wordt
gesproken uitsprak.
Bislips bewering werd echter tegenge
sproken door de Antilliaanse minister
president, Don Martina, die verklaarde
dat „dit bezoek bij een deel van de bevol
king gemengde gevoelens heeft uitgespro
ken”. Ook het vlagvertoon op de Antillen
is uiterst somber, hoewel toch nog heel
wat mensen gisteren de straat op gingen
toen Beatrix en Claus in Willemstad aan
kwamen.
Vandaag verblijft het koninklijk paar
nog op Curasao. Ter gelegenheid daarvan
heeft de bevolking van dat eiland vandaag
vrij. Morgen gaat Beatrix en Claus naar
Aruba, het eiland van de als weerbarstig
bekend staande politicus Betico Croes.
(Van onze redactie binnenland)
DEN HAAG. Minister Wiegel van
Binnenlandse Zaken heeft, mede namens
zijn ambtenoot De Ruiter van Justitie, de
Tweede Kamer laten weten, dat het ge
bruik van CS-gas niet zal worden opge
schort. Er komt ook geen nader onder
zoek naar de medische gevolgen bij het
gebruik van dit soort traangas.
Dit blijkt uit het antwoord van minister
Wiegel op schriftelijke vragen van het
PSP-Kamerlid Van der Spek. Deze had
gevraagd het gebruik van de gassoort op
te schorten, totdat meer bekend zou zijn
over de medische bevindingen bij het ge
bruik door de politie van dit gas. Het
bewuste trangas wordt door de politie
gebruikt op grond van een advies van de
commissie bewapening en uitrusting van
de gemeente en rijkspolitie.
Dit advies is gebaseerd op een onder
zoek van TNO en een Brits onderzoek.
Beide onderzoeken wezen uit, dat CS-gas
in zeer lage concentraties effectief is, geen
blijvende beschadiging van ogen, adem
wegen of huid veroorzaakt en een hoge
veiligheidsfactor heeft, dit in tegenstelling
tot het zogeheten CN-gas.
Wiegel noemt de genomen beslissing bij
de ontruiming van het Amsterdamse pand
De Vogelstruys in Amsterdam traangas
granaten te gebruiken „nog steeds verant
woord”. Bij deze politieactie werd in het
pand een twintigtal granaten (CS en CN)
gebruikt, terwijl buitenshuis ongeveer 140
traangasgranaten werden afgeschoten.
BEZORGKLACHTEN
maandag t/in vrijdag van
zaterdags van
HOOFDREDACTIE
Jos L. Lodewijks
E. Konlng
a
P
DEN HAAG. De extra vakantiedag
die het ministerie van CRM aan het begin
van dit jaar aan welzijnswerkers wilde
geven, kon niet doorgaan door de loon
maatregel. Minister Gardeniers (CRM)
heeft dat vanmorgen in de Tweede Kamer
geantwoord op vragen van de PvdA’ers
Meijer en Van der Doef.
n
n
v
g
u
Van Agt zei gisteren tegen een verslag
gever van de NCRV-radio, dat hij niet van
plan is in de oppositiebanken te gaan
zitten. Hij liet weten opnieuw premier te
willen zijn. „Er kan er maar één zitten op
die stoel. Ik ben van plan dat zelf te
blijven”
PvdA-fractieleider Den Uyl zei vanmor
gen dat die uitspraak niet getuigt van
Chinese wijsheid. „Een Chinese dichter
heeft gezegd: zij die weten spreken niet,
zij die spreken weten niet”, aldus Den Uyl.
DEN HAAG. Nederland en Turkije
hebben in de Turkse hoofdstad Ankara
een overeenkomst gesloten, volgens welke
Turken die naar ons land willen komen,
gratis reis- en transitvisa kunnen krijgen.
Dit is gisteren bekendgemaakt door het
ministerie van Binnenlandse Zaken in
Den Haag.
Nederland, België en Luxemburg beslo
ten vorige week donderdag per 1 novem
ber een visumplicht voor Turken in te
stellen. Deze moet een remmende werking
hebben op de komst van Turken naar de
Benelux-landen.
DEN HAAG (ANP). Een 31-jarige
Hagenaar, die is aangehouden op verden
king van de moord op de 11-jarige Edith
Post uit Wassenaar, zou ook de moord op
vier meisjes op zijn geweten hebben. Offi
cieel wordt de man alleen verdacht van de
moord op Edith Post, maar er zijn bewij
zengevonden, waaruit blijkt dat hij ook te
maken kan hebben gehad met de moord
op 18-jarige Schiedamse Emy den Boer en
op de 12-jarige Haagse Thialda Visser.
Begin dit jaar maakten de twee Zweed
se meisjes een trektocht door West-Euro-
pa. Ze verbleven ook enige tijd in Neder
land, onder meer in Den Haag. Op 8 mei
werden ze doodgeschoten gevonden in de
bossen bij het Belgische Luik.
(Van onze redactie binnenland)
DEN HAAG. Het aantal controleurs
in tram en bus zal worden uitgebreid.
Minister Tuijnman van Verkeer en Water
staat wil met deze maatregel het aantal
zwartrijders beperken. Met name in ste
den heeft het zwartrijden zulke vormen
aangenomen dat de minister maatregelen
nodig acht. Over de termijn waarbinnen
de uitbreiding plaats zal hebben is echter
nog niets bekend, aldus een woordvoerder
van het ministerie.
Intensievere controle is ook noodzake
lijk om vernielingen tegen te gaan. Om dit
verschijnsel, dat jaarlijks enkele miljoe
nen guldens aan herstelkosten vergt, doel
treffender te bestrijden, zullen trams en
bussen ook worden uitgerust met zoge
naamd stil alarm, zodat vernielers zo snel
mogelijk gepakt kunnen worden.
v
s
C
j;
IV
d
Si
h
d
b
P
a
v
n
Oudeweg 12-14, Haarlem
tel 023 - 31 90 53
beperking van het centrale apparaat, dus
van het departement. Met het oog daarop
kondigde Couprie (CDA) een motie aan.
Behalve de CPN sprak ook de PPR zich
uit tegen verdere militarisering van be
paalde streken in Nederland door daar
veel legerdepots te vestigen. Het lijkt er
meer op dat de maatschappij vermilitari-
seert dan dat het leger vermaatschappe-
lijkt, aldus PPR-woordvoerder Waltmans.
Een meerderheid van de Tweede Kamer
voelt er niet voor de wedde voor dienst
plichtige soldaten te verlagen. PvdA en
CDA spraken zich daartegen uit. Zoals
bekend is het de bedoeling het minimum
jeugdloon te verlagen. Omdat de wedde
aan dat loon is gekoppeld heeft dit directe
gevolgen voor het inkomen van dienst
plichtigen.
van de Sovjet-Unie naar wereldoverheer-
sing. Volgens Deng is de Russische drei
ging niet alleen op China maar ook op
West-Europa gericht. Europa, de VS, Ja
pen en de Derde-Wereldlanden moeten
hier samen met China „gecoördineerde
acties” tegen ondernemen, aldus de Chi
nese bewindsman. Premier Van Agt zei
dat de Nederlandse regering de veront
rusting van China „in veel opzichten
deelt” maar dat Nederland „het gevaar
van een directe aanval (van de Sovjet-
Unie, red.) op West-Europa gering acht,
ook al maken wij ons zorgen over het
nucleaire ën conventionele wapenarse
naal van de Sovjet-Unie. Aan het slot van
zijn gesprek met Deng Xiaoping maakte
Van Agt enige algemene opmerkingen
over het belang dat Nederland traditio
neel hecht aan naleving van de mensen
rechten, niet alleen in eigen land, maar
ook in het buitenland. „Mensenrechten
zijn voor ons land niet alleen het recht op
onderwijs, medische verzorging en huis
vesting, maar ook op vrijheid van leven,
denken en spreken. Het zijn zaken waarop
onder meer onze ontwikkelingshulp be
rust”, aldus Van Agt. Deng stond op en
beëindigde het gesprek met de opmer
king: „Ik begrijp wat u bedoelt, maar we
kunnen er nu niet verder over door
praten.”
wie
van
man. D’66-woordvoerder Terlouw merkte
op dat Van Agt kennelijk vervuld is van
zelfvertrouwen over verkiezingsuitslag,
maar dat het nog maar de vraag is of CDA
en WD samen een meerderheid behalen.
Overigens neeft Van Agt gisteren in
Peking zijn Chinese ambtgenoot Zhao Zi-
yang Nederlandse financiële steun in het
vooruitzicht gesteld voor projecten die
door Nederlandse bedrijven in China
worden uitgevoerd. Het gaat daarbij ech
ter niet om de miljardenprojecten waar
van enkele jaren geleden nog sprake was
maar om kleinere projecten zoals het uit
baggeren van een kanaal naar de hoog
ovens bij Sjanghai. De Nederlandse be
windsman heeft gisteren ook toegezegd,
dat ons land voor specifieke projecten
waarvan de uitvoering vaststaat, kapitaal-
hulp wil verstrekken tegen lage rente. De
details zullen nog moeten worden uitge
werkt. China zal op korte termijn een
lijstje geven van prioriteiten op het gebied
van landbouw, haven- en transportvoor-
zieningen en lichte industrie.
Deng Xiaoping, de vice-voorzitter van
de Chinese communistische partij, waar
schuwde vanmorgen in een gesprek met
Van Agt voor wat hij noemde het streven
Het koninklijk paar zwaait vanaf het bordes van het Gouverneurshuis in Willemstad
toegestroomde Antimanen toe. In het midden mevrouw Martina, de echtgenote van de
Antilliaanse premier.
(Van onze redactie buitenland)
BONN. Aan de vooravond van de extra ministerraadvergadering van de
Europese Gemeenschap vandaag in Luxemburg heeft het West-duitse kabinet
de bereidheid getoond in te stemmen met het EG-staalcrisisplan.
Uitsluitend telefoon 02550-10519
voor Santpoort: 023 - 31 90 53
18 30-19 00 uur
11 30-12.30 uur
CDA-voorzitter Bukman liet weten niet
gelukkig te zijn met de opmerking van de
premier „omdat deze blijkbaar misver
standen oproept.” „Je wekt er de indruk
mee te zeggen dat de verkiezingsuitslag
helemaal niet belangrijk is. Daarvan wil
ik Van Agt niet verdenken. Maar de vraag
Hei kabinet heeft er gisteren bij de
minister van Economische Zaken, Otto
Lambsdorff, wel op aangedrongen in de
EG-ministerraad met klem te verzoeken
de produktieverkleining in de staalindus
trie niet te laten gelden voor edelstaal.
West-Duitsland hield het staalcrisisplan
vrijwillige produktiebeperking met 10
procent tot nu toe tegen uit angst dat de
kleine en middelgrote staalbedrijven in de
bondsrepubliek het slachtoffer zouden
worden van de produktiequota.
De produktie van deze bedrijven be
staat voor bijna 40 procent uit edelstaal.
Deze staalsoort vormt 18 procent van de
totale Westduitse staalproduktie.
Westduitse woordvoerders gaan er overi
gens van uit, dat Etienne Davignon, het
met Industriezaken belaste lid van de Eu
ropese Commissie het „dagelijks be
stuur” van de EG zich niet zonder meer
zal uitspreken voor een uitzonderingsre-
geling voor edelstaal.
weer hanteren. Dat is volgens het kabinet
nodig opdat Nederland aan zijn defensie-
verplichtingen kan voldoen.
PvdA-woordvoerder Stemerdink noem
de dat echter volstrekt uitgesloten. Vol
gens hem is dat voornemen van De Geus
onverantwoord. Bovendien wil de PvdA
voor volgend jaar nog een extra-bezuini-
ging van tweehonderd miljoen gulden.
Dat alles zou dan moeten gebeuren onder
het motto „meer conventioneel, minder
nucleair.”
Ook CDA-woordvoerder Couprie acht
een groei van drie procent na volgend jaar
niet mogelijk. Volgens hem moet wat min
der aandacht worden besteed aan aantal
len en wat meer aan kwaliteit bij de
krijgsmacht, zowel wat de omvang van
legeronderdelen als wat de wapenvoorra-
den betreft.
Woordvoerder Brinkhorst van D’66 ver
weet de minister dat hij „over zijn politie
ke graf heen” wil regeren door nu al het
beleid voor na volgend jaar uit te stip
pelen.
Zowel CDA als WD pleitten voor een
DEN HAAG (ANP). De directie van
de computer-onderneming Honeywell-
Bull en vertegenwoordigers van de Dien
stenbonden FNV hebben gisteren met eni
ge feestelijkheid hun handtekening gezet
onder de eerste CAO in de computersec
tor. De CAO geldt voor 560 werknemers.
(Van onze redactie binnenland)
DEN HAAG. De Tweede-Kamerle-
den Waltmans en Jansen (beiden PPR)
willen dat er een muntstuk van drie
cent wordt ingevoerd. Ze hebben daar
toe vragen gesteld aan minister Van
der Stee van Financiën.
Volgens de PPR-parlementariërs
wordt het door invoering van een drie-
centstuk mogelijk ieder bedrag tot op
de cent nauwkeurig te betalen. Zoals
bekend zijn er momenteel problemen
bij het afrekenen in winkels, omdat er
een groot tekort aan centen is. Vaak
krijgen klanten te veel of te weinig
terug.
(Van onze redactie buitenland)
PEKING. Een KLM-delegatie gaat
komende maand in Peking onderhande-
lingerft voeren over het openen van een
lijndienst tussen Amsterdam en Peking.
Getracht zal worden het reeds in januari
vorig jaar getekende luchtvaartverdrag in
de praktijk te brengen. Premier Van Agt
zei gisteren tijdens zijn bezoek aan China
dat het onderhouden van een luchtverbin
ding niet alleen economische belangen
dient, maar ook een politiek symbool is.
Overigens is de definitieve luchtvaart-
overeenkomst tussen Nederland en de VS
die naar eerdere verwachtingen uiterlijk
deze maand tot stand had moeten komen,
op losse schroeven komen te staan nu een
aantal Amerikaanse maatschappijen
heeft laten weten voor Nederland geen
belangstelling meer te hebben.
(Van onze redactie binnenland)
UTRECHT. Het effect van een aan
tal in 1977 en 1978 gehouden landelijke
voorlichtingscampagnes ter voorkoming
van misdrijven is gering. Dit blijkt uit een
onderzoek van het Wetenschappelijk On
derzoek- en Documentatiecentrum
(WODC) van het ministerie van Justitie.
Het WODC heeft onderzocht wat het
effect is geweest van enkele campagnes
die gericht waren op onder andere dief
stal van fietsen en bromfietsen en diefstal
uit auto’s. In het kader van deze campag
nes werden advertenties geplaatst in dag
en weekbladen, terwijl ook via aanplak
biljetten en radio en televisie de aandacht
werd gevraagd.
Het onderzoek maakt duidelijk dat
slechts een minderheid van burgers daad
werkelijk bepaalde maatregelen tegen cri
minaliteit heeft genomen, waardoor de
risico’s in feite worden afgewenteld op
degenen die die maatregelen niet nemen.
Van een verminderd effect op de crimina
liteit is in Nederland geen sprake, aldus
het WODC-onderzoek.
(Van onze redactie binnenland)
DEN HAAG. Enkele leden van de
CDA-Tweede-Kamerfractie onder wie
vice-fractievoorzitter Van Leijenhorst
(CHU) blijven ernstige problemen hou
den met het abortuswetsontwerp van de
regering. Zij sluiten niet uit volgende
week, wanneer de Tweede Kamer met het
abortusdebat begint, tegen het wetsvoor
stel te zullen stemmen.
Gisteravond vergaderde de CDA-fractie
urenlang over het in te nemen abortus
standpunt, maar tot een conclusie kwam
het nog niet. Dat moment zal vermoede
lijk pas komen nadat volgende week in
het debat de regering aan het woord is
geweest.
Volgens een woordvoerder is men nog
niet verder gekomen dan een inventarisa
tie van meningen en een u’tgebreide dis
cussie over de procedurele kanten van het
wetsontwerp. De vergadering duurde tot
na middernacht en werd vervolgens ge
schorst.
Van Leijenhorst liet gisteren weten niet
overtuigd te zijn door de veranderingen
die de regering in het wetsontwerp heeft
aangebracht. Cruciaal is het antwoord op
de vraag wie uiteindelijk de eindbeslis
sing over de abortus neemt. De critici in
het CDA vinden, dat ook na de wijzigin
gen in het ontwerp, nog te veel de nadruk
ligt op de zelfstandige keuze van de
vrouw.
(Van onze redactie' binnenland)
DEN HAAG. De kamerleden Kosto
(PvdA) en Schoften (CDA) vinden dat de
overheid geen medewerking moet verle
nen aan het doorgeven van buitenlandse
commerciële televisieprogramma’s via
de kabelnetten van de PTT.
Eigenlijk moet dit met een wetswijzi
ging worden geregeld. Dat zou echter
erg lang duren. In de tussentijd, aldus de
kamerleden, moet minister Gardeniers
van CRM aanvragers die van de PTT-
faciliteiten gebruik willen maken, de
deur wijzen.
Volgens een brief van de kamerleden
is het nodig „het langs democratische
weg tot stand gekomen omroepbestel te
beschermen tegen mogelijke aanslagen
door commercieel geïnteresseerden”.
Als de commerciële aanvragers (van ge
bruik van PTT-kabelnetten) met een
weigering van de minister naar de rech
ter stappen, dein ontstaat in elk geval
duidelijkheid over het recht „nee” te
zeggen tegen commerciële ondergraving
van het door de overheid beschermde
omroepbestel, zo menen PvdA en CDA.
De koningin, die op haar reis behalve
door haar man ook wordt begeleid door
minister Van der Stee van Antilliaanse
Zaken, zei dat Nederland aandachtig zal
luisteren naar wat ten aanzien van de
onafhankelijkheid door de Antilliaanse
eilanden naar voren wordt gebracht. „Het
is in ons aller belang aan dit overleg deel
te nemen als gelijkwaardige gespreksge
noten, uitgaande van wederzijds respect
en goede wil”, zo zei ze, daarmee doelend
op de ronde-tafelconferentie die nog dit
jaar moet worden gehouden en die in
hoofdzaak is bedoeld om de toekomstige
staatkundige structuur van de Antillen
vast te leggen. Volgens Beatrix „zijn in
Nederland de sympathie en waardering
voor de Antillianen gegroeid”.
Na gistermiddag eerst een krans te heb
ben gelegd bij het monument ter ere van
de slachtoffers uit de Tweede Wereldoor
log, hield de koningin een rede in de
Antilliaanse Staten, het parlement. Ze be
steedde veel aandacht aan de naderende
onafhankelijkheid van Nederland van de
zes eilanden van de Nederlandse Antillen,
die ze tijdens haar bezoek alle zes zal
aandoen.
BUREAU
Redactie en administratie:
Lange Nieuwstraat 427, IJmuiden
postbus 18, 1970 AA IJmuiden
tel. redactie: 02550-15389
na kantoortijd 02208-3577
tel adm: 02550-15437 en 16450
postgiro: 273107
telex: 41866
ADVERTENTIES
telefoon 023-31 90 53
GROENTJES
gerubriceerde advertenties, uitsluitend
telefoon 023 - 31 92 72
ABONNEMENTEN
bij vooruitbetaling
(inclusief 4% BTW)
per maand
per kwartaal
per post
perjaar
pet post
losse nummers
buitenland
per kwartaal
15.90
45,85
60,00
180,70
233,00
0,80