Stukje van de wereld
vindingrijk toneel
Figgis’ nauwkeurige
schildering van tijd
Bes
O
Vrees voor financiële inperking en experimenten
Handboek voor
beeldende kunst
verschenen
Experiment NDT
met theatertaxi
Paasei-Fabergé
kapot gesprongen
voor al uw
bontwerken
0
J
h
Fascinerende sculpturen in Boymans van Beuningen
Kluwer stopt
met Billboard
Bloemgroep toont beperking psychiatrie
Boetiek
I
WAGENWEG 11 bij het HOUTPLEIN
rtSPECIAAU<u-
ff,
KUNST
WOENSDAG
12 NOVEMBER
19 80
Ans v.d. Stelt
excl. kleding
I
MW
Tijdspanne 1940-80 harmonisch doorgebroken
VJL
Kunstenaars protesteren
tegen aantasting BKR
(Van onze kunstredactie)
ALMA POST
E~s3
t i.
I
BBK-voorzitter Henk Rijzinga zei tij
dens de vergadering in Amicitia te vrezen
dat door het gemorrel aan de BKR de
beeldende kunstenaar mikpunt wordt van
plaatselijke politieke frustraties en moge
lijk zelfs heksenjachten. „Daarom moeten
wij vooral solidair zijn met onze collega’s
die in de kleinere gemeenten van de BKR
gebruik maken. Zij worden het meest in
hun bestaan bedreigd”, aldus Rijzinga.
Hij vindt dat er snel een landelijke BKR-
regeling moet komen op wettelijke basis,
zodat er een eind komt aan de voortduren
de onzekerheid.
Na het woud van bewegende zuilen uit 1972 van de Belg
Pol Bury is dit de grootste sculptuur die hier ooit te zien is
geweest; echter, een nog grotere ruimte vereiste Serra’s
Shifting Cantilever, of voorbijgestoken overstek in de
grootste zaal die de nieuwbouw van Boymans kent. Zelfs
de gehele vloerbedekking is ervoor weggenomen om het
effect van deze opstelling te helpen vergroten. In afwij-
zaakt door de slechte resultaten en de
sombere prognoses voor de platenbran
che. Komend jaar worden in de grammo
foonplatenhandel tien procent bedrijfs
sluitingen verwacht.
De dalende omzetten zullen, naar bij
Kluwer wordt aangenomen, voor veel on
dernemingen aanleiding zijn hun abonne
menten op te zeggen. Bovendien zal de
industrie vrijwel zeker besluiten geen ex-
tra-geld te steken in de promotie via de
gedrukte media. Vrijdag verschijnt het
laatste nummer van Billboard-Benelux.
Ook tijdens
koopavond
geopend
Opberging mantels in
speciaal gekoelde ruimte
l .ld Sik htinn bnntw aai hort: Z
Dit vignet is uw zekerheid voor
vakmanschap en kwaliteit
van het materiaal
GENÈVE (AFP). Een rijk versierd
paasei van de Russische edelsmid Faber-
gé die dergelijke eieren placht te maken
voor de tsaar om ze met Pasen ten ge
schenke te geven aan de tsarina dat bij
Sotheby in Genève ter veiling zou worden
aangeboden, is maandag in de vitrine
waarin het was tentoongesteld, kapot ge
sprongen.
Het ei, een van de zeventig met juwelen
bezette tafelstukken die Fabergé gemaakt
heeft, heeft de warmte van de lampen die
erop gericht waren, niet weerstaan en het
rood van het email is gesmolten.
Het ei, waarvan de waarde werd ge
schat op 200.000 Zwitserse frank, is uit de
woensdag te beginnen veiling genomen.
Een woordvoerder van Sotheby trok in
twijfel of het email het oorspronkelijke
was.
van tijd binnen het verschuivende per
spectief van heden en verleden.
JAN BAART
Wolff noemde het ontoelaatbaar dat de
staatssecretaris van sociale zaken kunst
politiek bedrijft. „Een schoenmaker moet
bij zijn leest blijven en van de leest van Til
Gardeniers moet hij afblijven”, aldus het
CPN-Kamerlid. „Het sociale karakter van
de BKR moet onverkort gehandhaafd
blijven en het moet elke gemeente in het
land mogelijk worden gemaakt de BKR
ook uit te voeren”.
Tijdens de bijeenkomst bleek dat tal
van gemeentelijke en regionale BKR-com-
missies in het land het experiment, van
sociale zaken weigeren uit te voeren. De
namen van de volgende gemeenten wer
den in dit verband genoemd: Amsterdam,
Dordrecht, Zaanstad-Waterland, Hengelo
(met het verzoek aan alle gemeenten in
Overijssel hetzelfde te doen), Venlo, Rot
terdam en Apeldoorn. Uit Groningen was
J. Oldenburglaan 10
Bergen (N.H.)
Tel. 02208-4641
Ook voor
jeugdbontmode
(ADVERTENTIE)
Het bevat hoofdstukken gewijd aan onder meer allerlei
organisaties en instellingen op het terrein van beeldende kunst
en bouwkunst, beeldende kunst- en bouwonderwijs, beroeps
verenigingen, regelingen en subsidies, fondsen en prijzen,
informatie over musea en- expositiemogelijkheden, kunstuit
leen, informatie over contracten, tarieven, hang-, staan- en
Acteurs spelen hun rol op het toneel en
in de geprojecteerde beelden. De muziek,
zowel van de geluidsband als direct door
het kleine ensemble gespeeld, èn het ge
luid, dat ook ingeblikt en live vermengd
wordt, ondersteunen op geraffineerde
wijze de suggesties die Figgis op wil
roepen.
king van het plan werd een symmetrische opstelling
gemaakt van tweemaal negen staalplaten van bijna 1,8
ton gewicht elk afzonderlijk. Links en rechts tegen de 32
meter lange zijden staan elk negen platen waarvan de
allereerste de volgende zes als achter elkaar geschoven
kaarten moet tegenhouden. Die zes komen één voor één
door hun eigen gewicht centimeters los van de wand: het
is een ijzingwekkend idee je voor te stellen dat de laatste
(nummer vijf, zes of zeven) doorbuigt en voorovervalt
zodat een argeloze bezoeker, die per ongeluk te dicht in
de buurt staat, zeker verpletterd zou worden. Dat dit niet
gebeurt is te danken aan de intuïtie én grote ervaring van
Serra zelf, aan het vernuft in de berekeningen van de
ingenieurs die meehielpen en tenslotte aan één enkele
zware borgbout die aan de voet van plaat nummer een
het totaal op zijn plaats houdt. Plaat nummer acht rust
niet meer gedeeltelijk op nummer zeven, maar tegen
nummer negen op dezelfde manier als twee tegen een
leunt. Dat gebeurde ter wille van de symmetrische inrich
ting. Aan beide zijden van de hal is nu een evenwichtige
verdeling van de massa’s staal verkregen.
Als je aan een van beide kanten binnenkomt (mensen
met pleinvrees zullen zich hier niet happy voelen) dan is
er niets zichtbaar van het bovenomschreven gevaar. Het
is het verschil tussen het zien van een sculptuur en het
kennen van deze tonnenzware opstelling. Het zien van
een vorm spiegelt ons mensen maar al te vaak een illusie
voor. Dit is tegelijk de kern van het verhaal van de
theorie achter de Amerikaanse minimal art van de jaren
zestig, waarmee Richard Serra zijdelings te maken had.
JAN ZUMBRINK
Tot 17 november: dag. 10-17.00 u. zondag: 13-17.00 u.
Die tijdsverschuivingen verlenen Red-
heugh zijn bijzondere karakter. Volledig
harmonisch toont Figgis naast elkaar op
het toneel de interieurs uit 1940 en 1980 als
in combinatie met de filmbeelden die als
een zoomlens de tijdbarrière doorbreken.
leenspraken en andere dramatische vor
men. Heel leuk is een parodie op de quiz,
die Elma’s huisvrouwensyndroom hard
en efficiënt voor ons ontvouwt.
Soms gaat de artistieke aspiratie me
echter te ver, maar ik moet er bij zeggen,
velen in de zaal vermaakten zich er koste
lijk mee: Als een soort koor treedt Henk
Batenburgh tussen de verschillende scè-
ne’s op met commentariërende teksten,
van dichterlijke aard, of maatschappij
kritisch bedoelde collages van bekende
reclameleuzen. Ik vind dit een gruwel,
Batenburg vindt zichzelf naar mijn smaak
veel te grappig om leuk te zijn. In zijn
andere rollen, als echtgenoot van de ver
schillende vrouwen in het stuk, speelt hij
overigens goed, evenals de anderen. Be
sloten voorstellingen van Een stukje van
de wereld zijn door doelgroepen bij het
gezelschap aan te vragen.
Redheugh, een samensmelting van
theater, film, dia, muziek en liederen
door Mike Figgis c.s. Uitvoering: Gilly
Edwards, Tony Work, Mike Figgis, Ju
liana Bethlen (zangeres), Fiona McIn
tosh (viool), Harriet Allan (cello), Ja
ke Tucker (fluit, clarinet). Film, liede
ren, vormgeving en regie: Mike Figgis.
Mickery Amsterdam, 11 november
1980. Voorstellingen t/m 29 november.
Slaat de theatertaxi aan en is hij er voor
alle voorstellingen, dan wordt bekeken of
deze service uitgebreid kan worden tot
omliggende gemeenten. Ook andere thea
ters en podiumkunstbedrijven kunnen
aan de hand van de ervaringen beslissen
de theatertaxi in te voeren.
Bij de proef kunnen bezoekers van de
voorstelling in de eerste pauze opgeven
waar ze met een taxi naar toe willen. Na
de voorstelling wordt aangegeven in wel
ke taxi men meerijdt, die bij het uitgaan
van het theater voor de deur staat.
voor
van de En-
de
eer-
Een der sculpturen van Richard Serra, zoals te zien bij
Boymans van Beuningen
AMSTERDAM (ANP). Bij de Staatsuitgeverij is gisteren
het losbladig handboek beeldende kunst verschenen. Het
handboek dat moet dienen als wegwijzer en informatiebron
voor beeldende kunstenaars, ambtenaren in de kunstsector,
studenten en mensen verbonden aan informatiecentra op
kunstgebied, bestaat uit een landelijk en een provinciaal
gedeelte.
naars uit de regeling zijn gezet, omdat zij
zich niet aan het experiment houden. In
de provincie Friesland is er onder de plm.
80 BKR-kunstenaars vrees voor soortge-
Het adres voor exclusieve mantels
Alle mantels in eigen atelier
verwerkt met volledige garantie
Voorstelling: Een stukje van de we
reld, gemaakt door leden van de
Bloemgroep. Stimulator: Gees Linne-
bank. Spelers: Ellen Verhey, Ria Ei-
mers, Henk Batenburgh en Janine van
Elzakker. Gezien op 11 november 1980
in theater De Lantaren te Rotterdam.
Gebr van der Stelt -
i Hertenlaan 8 1861 EJ Bergen
Tel (02208) 55 30
Gebr van der Stelt
Wagenweg 11
2012 NA Haarlem
Tel (023) 31 20 86
(v.h. Kamperman)
een telegram binnengekomen dat de
overgrote meerderheid van de gemeenten
in deze provincie zich verzet tegen beide
regelingen. In Arnhem zouden 10 kunste-
De beeldende kunstenaars verzetten
zich met name tegen twee maatregelen
van het kabinet-Van Agt, die volgens de
Beroepsvereniging van Beeldende Kun
stenaars (BBK) de regeling (BKR, vroeger
„contra-prestatieregeling” genoemd) be
dreigen en daarmee de minimale moge
lijkheden tot uitoefening van het beroep.
De ene maatregel is een wijziging van de
financiering van de BKR door de staatsse
cretaris van binnenlandse zaken, waar
door vooral de kleinere gemeenten veel
minder ruimte krijgen om de BKR uit te
voeren. De andere maatregel betreft een
experiment van de staatssecretaris van
DEN HAAG (ANP). Het Nederlands
Dans Theater experimenteert deze
maand met de theatertaxi. Bezoekers van
de zeven voorstellingen in het Circus
theater in Scheveningen kunnen na af
loop voor vier gulden per persoon per
taxi naar huis als ze in de gemeente Den
Haag wonen.
Scène uit Mike Figgis' Redheugh (Foto Rob van Dantzig)
AMSTERDAM. De tijdspanne 1940-
1980, een vader die in de Tweede Wereld
oorlog Dresden bombardeerde en na veer
tig jaar televisiekijkend aan kanker
overleed, vormt het uitgangspunt
het „insinuerende theater”
gelsman Mike Figgis. Redheugh,
nieuwste Mickery-produktie, is zijn
ste persoonlijke werkstuk. Tot vorig jaar
vervulde Figgis een belangrijke rol, voor
al op het muzikale terrein, binnen het
collectief van de People Show. Film, dia
projectie, geluidsband, zang, instrumen
tale muziek en toneelspel hanteert hij nu
als ingrediënten, voornamelijk om een
nauwkeurige sfeerschildering tot stand
te brengen.
sociale zaken, waardoor de BKR veran
derd wordt van een aankoopregeling in
een „opdrachtregeling”, die naar censuur
ruikt.
Een brede kamermeerderheid heeft
zich kortgeleden bij de behandeling van
de begroting van Binnenlandse Zaken
voor een motie van de PvdA uitgesproken
waarin de regering nadrukkelijk verzocht
wordt de eerste maatregel, het voorstel tot
wijziging van de BKR-financiering dus, te
schrappen. Omdat de BBK bang is dat de
motie niet zal worden uitgevoerd het
BKR-voorstel maakt deel uit van een be
zuinigingsoperatie in het kader van een
andere opzet van het Gemeentefonds
eist de beroepsvereniging nu dat binnen
landse zaken vöör 18 november uitsluitsel
geeft. Gebeurt dit niet, dan zijn begin
december harde acties te verwachten.
C«bl ’'"j51*"
ROTTERDAM. De psychiatrie kan
wel wat maar niet alles, dat is de bijzon
der helder gebrachte uitkomst van het
programma Een stukje van de wereld van
het vormingstoneelgezelschap Bloem
groep. Het gaat om twee vrouwen die
allebei een tijdlang in een psychiatrische
kliniek opgenomen zijn geweest. Elma,
die problemen met man en kind had, leert
in die tijd om te gaan met de huiselijke
spanningen, ze komt eruit met frisse
moed, en haar nieuwe gedrag ten opzich
te van haar gezin maakt haar leven een
stuk aangenamer.
Katy, alleenstaand, met een paar mis
lukte relaties achter de rug, zit ook een
tijd in een kliniek, maar komt er even
ellendig uit als ze er in ging. Zij wil zich
niet aanpassen, wil geen ander gedrag
aanleren, dat haar in staat stelt moeilij
ke situaties het hoofd te bieden. Ze is
woedend omdat ze zich in deze wereld
ongelukkig voelt, zowel alleen als onder
vrienden, en geen psychiater bezit de
macht om de wereld naar Katy’s wens te
veranderen.
Aan het eind is Elma gelukkig, Katy
diep ongelukkig, en Bloemgroep probeert
niet om er voor haar een lichtpuntje aan te
breien: Katy’s probleem is een maat
schappelijk probleem, door geen medi
sche instantie te verhelpen. Een duidelijk
en onverbloemd einde, dat misschien zijn
helderheid dankt aan het feit dat de groep
voor het eerst met een (zelfgeschreven
tekst werkte.
Hoewel gehinderd door ziekte van actri
ce Trudy Derksen, gaf de Bloemgroep een
boeiende voorstelling. Artistiek gaat de
groep vooruit, ze wordt vindingrijker,
brutaler. Zo’n vrouw als Katy. een slordig
geklede motorrijdster waar de woede van
af straalt, is verre van een typetje, maar
herkenbaar als een eigentijdse meid,
grootgekomen in het kielzog van de eman-
cipatiegolf. Met een zekere gewende ach
teloosheid stoeit de groep en stimulator
Gees Linnebank met dubbelrollen, al-
Als een cirkelgang in tijd en plaats toont
Figgis zijn stuk Redheugh, de naam van
het huis waar de filmbeelden opgenomen
zijn. Samen met het weidse heuvelland
schap van Northumberland in het noord
en van Engeland verleent dat huis al een
soort tijdloos decor aan opnamen. Gepro
jecteerd boven het miniatuur slachtveld
van bommenwerpers, centraal in het to
neelbeeld, moeten die filmbeelden gezien
worden als het belangrijkste element bin
nen de mixage van theatermiddelen die
Figgis het publiek voorschotelt. De toneel
fragmenten maken weleens te veel een
zuiver illustratieve indruk, hoewel die
functie toch binnen de voorstelling wel
zijn nut heeft. De met gedempte emoties
vervulde filmrollen verlenen echter de
grootste zeggingskracht aan de kleinscha
lige, haast melodramatische schildering
De voorzitter van de Vaste Kamercommissie voor CRM. Dien Cornelissen (CDA) neemt een schilderij in ontvangst van kunstenaar Ben Haring.
lijke consequenties, als zij zich niet loyaal
achter het experiment opstellen. Uit de
provincie Drenthe worden identieke ge
luiden vernomen.
Serra’s stalen gezichtshoeken
ROTTERDAM. Museum Boymans deed vroeger wat
sculptuur-exposities betreft vaak niet onder voor wat
het gespecialiseerde museum Kröller-Müller in Otterloo
toonde. Nu neemt men in Rotterdam de draad weer op
van vroegere initiatieven zoals de exposities van César,
G. Rickey, Jan van Munster. Kounellis en Dennis Op
penheim. Men onderbouwt de nieuwe initiatieve op
basis van de eerdere aankopen uit de Engels-Ameri-
kaanse hoek. Zo zijn er sculpturen gekocht van Robert
Morris (twee), Carl Andre, R. Grosvenor, R. Long en B.
Nauman (twee).
Deze zomer werd de installatie aangekondigd van
staalsculptuur van Richard Serra (41 jaar). Serra heeft
door vroeger werk en ervaring een nauwe band met de
werkprocessen die zich afspelen op het terrein van staal
bedrijven. Was hij tot 1969 gewoon om sculpturen van
vooral lood in een uitgebalanceerd evenwicht te brengen,
zoals zijn „Props” en „Stuts” (onder andere in de verza
meling van het Stedelijk, Amsterdam), in hetzelfde jaar
kiest hij al voor platen gewalst staal. Naast de uitgekien
de opstelling van een zeker evenwicht van massa’s lood
of staal werd nu ook de ruimtelijke waarneming van de
platen zelf erg belangrijk. Door de menselijke mogelijk
heid je voortdurend te verplaatsen langs, onder en door
zijn sculptuur, ontstaan er op willekeurige momenten
verschillende gezichtshoeken. Dat is een fascinerend
aspect van het bekijken van ruimtelijke opstellingen.
„Waxing Arcs”, twee gelijkgebogen 13 meter lange en
2,5 meter hoge platen buigen zich parallel in de voorzaal
of showroom begane gronds in het museum, maar omdat
de rechterplaat een grote hoek afschermt en de linker-
plaat juist vrij in de ruimte steekt, ontstaan er tijdens het
lopen totaal verschillende kijkhoeken.
Een strakke uitbeelding van een drama
tisch plot kent Redheugh niet. Wel hebben
een aantal fragmenten uit de twee uur
durende produktie een sterke dramati
sche werking, die meestal overeenkomen
met belangrijke kruispunten in het
overglijden van heden en verleden.
DEN HAAG. Meer dan 250 kunste
naars uit alle delen van het land hebben
dinsdag in Den Haag geprotesteerd tegen
aantasting van de Beeldende Kunste
naars Regeling (BKR). Bij het ministerie
van Binnenlandse Zaken werd een peti
tie aangeboden en aan Dien Cornelissen,
voorzitter van de vaste Tweede Kamer
commissie voor CRM, werd een olieverf
schilderij overhandigd met afbeeldingen
van proefkonijnen, die de bedreigde kun
stenaars moesten voorstellen. Voordat de
demonstratieve optocht van start ging,
was er in gebouw Amicitia een bijeen
komst, waar de kamerleden Niessen
(PvdA) en Wolff (CPN) het woord
voerden.
vacatiegelden, publiciteitsmedia, auteursrecht, belastingen en
verzekeringen.
Het initiatief tot de uitgave, die woensdag in Amsterdam
werd gepresenteerd, is genomen door het Nationaal Overleg
voor Gewestelijke Cultuur, de Federatie van Kunstenaarsve
renigingen, het kunstcentrum Brabant (dat al ervaring had
met een soortgelijke uitgave) en de Boekmar.stichting. Uit deze
vier organisaties werd ook de redactie gevormd.
Het handboek heeft verder een inleiding over de jongste
ontwikkelingen in de beeldende kunst, een als bijlage opgeno
men modelverordening percentageregelingen, een beknopte
literatuuropgave en een uitvoerig register. Op het handboek
zullen regelmatig aanvullingen en wijzigingen verschijnen.
Het ligt in de bedoeling dat de Staatsuitgeverij in mei 1981 met
een goedkope uitgave zal komen in boekvorm. (Paperback).
HILVERSUM/DEVENTER Kluwer
Technische Tijdschriften te Deventer
staakt met ingang van 14 november de
verschijning van het weekblad Billboard-
Benelux. Het tijdschrift richtte zich voor
al op de platenhandel en de sector audio
visuele apparatuur.
De verdwijning van het blad is veroor-
,.:w*
i ik. r