Chrysler bouwt
Werkgevers willen verlaging
Gelukkige vinder
met Peugeot
Sociale partners
personenauto
niet eens over
minimumjeugdloon
Oplage van elf miljoen
Japanse krant supermodern
Netto-resultaat
Unilever
onveranderd
r
ABN Bank
ABN Kapitaalmarkt-
spaarrekening.
Pak'm eens leuk in
voor zh verjaardag
U komt morgen toch!
Grootmt bv
draaiers, frezers,
boorders, kotteraars,
bankwerkers/monteurs
g
tussen de i
bedrijven door
OR-Philips wil
Albeda voor Raad
van State brengen
1
FAO waarschuwt
voor ernstige
voedselcrisis
1
B
tw
ml
linl
inil
19
ECONOMIE
WOENSDAG 12 NOVEMBER
1980
voor november 1980
De vriendelijke,
after sh
f
i»
Viditel 369geeft u alle informatie over de
andere ABN-spaarvormen met een hoge rente.
Dus, tot morgen bij
Conrad-Stork Kraanbouw B.V.,
Waarderweg 80 in Haarlem.
tegoed direct opneembaar
bij opname 3% opnamekosten
rentepercentage wordt
maandelijks vastgésteld
het rentepercentage is gekoppeld
aan het rendement op een aantal
staatsleningen, plus 0,50%
Donderdag 13 november a.s. tussen 10.00 en 20.30 uur zitten
wij klaar voor
Conrad-Stork Kraanbouw B.V.
rente gedurende één maand na
bijschrijving vrij van opnamekosten.
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG. De Stichting van de Arbeid, het overlegor
gaan van de werkgevers- en werknemerscentrales, is verdeeld
over het voorstel van minister Albeda (Sociale Zaken) om het
minimumjeugdloon te verlagen. De werkgevers steunen de
minister in zijn plannen, de vakbeweging is er fel op tegen.
Wij kunnen u dan laten zien hoe er bij ons wordt gewerkt.
Verder kunnen wij u alles vertellen over de verdiensten en
de uitstekende arbeidsvoorwaarden.
Bent u morgen verhinderd, belt u dan even met de heer
Huneker, voor een andere afspraak (tel. 023-319170).
(Van onze redactie economie)
TOKIO. De Asahi Shimboen.
met een dagelijkse oplage van meer
dan 11 miljoen de op een na grootste
krant van Japan en van de wereld, is
onlangs verhuisd naar een nieuw ge
bouw, dat 20 miljoen gulden heeft
gekost en dat vol staat met computers
en aanverwante apparatuur ter
waarde van nog eens dat bedrag.
oserende depper.
qrucr, irisse, altijd Wellcome
r shave. Das lekker.
B
- MS.;
zetletters
houten
uit
(ADVERTENTIES)
jhe
m,
(ADVERTENTIE)
International.
12-1
10-
8-
V
6-
0%
-Ol
I
10,42 7.
I
vakman
Verloop rentepercentage
Kapitaalmarkt-spaarrekening.
Voor het leger van 1.900 verslaggevers
dat de Asahi volschrijft is er door al de
nieuwe technieken dan ook niet zoveel
veranderd. De 31-jarige Maisaru Tachiba-
na is een van de 1.900. Hij volgt voor zijn
krant de gebeurtenissen op het Japanse
ministerie van Buitenlandse Zaken. Elke
ochtend van de werkweek en in het zeer
produktiegerichte Japan is dat van maan
dag tot en met zaterdag arriveert hij op
het ministerie, in het centrum van Tokio.
DETROIT (REUTER). Chrysler uit
de VS en het Franse PSA Peugeot-Citroën
overwegen samen een personenauto te
bouwen die in 1985 of 1986 op de markt zal
worden gebracht.
Dit heeft de voorzitter van de Ameri
kaanse bond van werknemers in de auto-
industrie (UAW), Douglas Fraser, meege
deeld. De nieuwe auto zou in de plaats
komen van Omni en de Horizon, beide
modellen van Chrysler. Verdere bijzon
derheden ontbreken.
75.40
34.00
15.80
75,00
34,00
31,50
25,10
43,75
53.00
25,10
28.30e
29,25
24.70
117.50
15,70
52,70
52,50
93,50
83,20
40,50
131.50
46,00
74,00
22,50
19.50
29.75
23.50
62.10
v. ed.
erd:
1978 19791980
7,33
1,52
441,00
373,00
3,30
3.30
89,00
:n.
lit
■uvel
in.
45,00
35,60
188,50b
61.40
42,50
82.00
154.50
113,10
48.30
61,50
142,00
141,00
91.20
49.00
52,20
41,70
107,50
36,50
30,50
185.00
101,00
107.00
>00,00
950,00
81.00
118.00
24,00
165.00b
360.00
162,00
490.00
74,00
57,50
137,20
62.10e
34,00
79,00
102,00
111.30
15,90
74.00
43,80
49,00
15,70
58.30
verschillende
bakken.
„Nu gaat het om elektronische signalen
in plaats van stukjes lood”, zo zegt Kane-
ko, „iedereen is nu veel gelukkiger. Voor
heen was het onbenullig werk en nu heb
ben ze de verantwoordelijkheid voor de
opmaak van een hele pagina. Dat wordt
als een uitdaging gezien”.
Dat blijkt uit een ontwerp-advies van de
stichting dat bestemd is voor Albeda. Vol
gens de plannen van de bewindsman
wordt voor elk jaar dat een werknemer
jonger is dan 23 jaar tien in plaats van de
huidige 7,5 procent gekort op het mini
mumloon voor volwassenen.
De vakbeweging vindt de argumenten,
die Albeda voor zijn plan aanvoert onei
genlijk, ondeugdelijk en niet overtuigend.
Volgens de werknemers is het belang
rijkste argument dat voor de maatregel
wordt aangevoerd dat deze leidt tot bespa
ringen in de collectieve sector. Zij wijzen
er allereerst op dat de nettobesparingen
aanzienlijk lager zullen uitkomen dan de
geraamde bruto 130 miljoen gulden. Daar
naast zegt de vakbeweging dat de wetge
ver voor jongeren wat hun lonen betreft
een minimumrechtsbescherming heeft ge
geven. Dan gaat het niet aan de garantie
lonen van deze categorie werknemers
structureel te verlagen met het oog op
besparingen in de collectieve sector.
De werknemers zijn verder bang dat de
maatregel van Albeda een wezenlijke ver
andering in het beleid markeert. In feite
worden de minimumlonen ontkoppeld
van de CAO-lonen, aldus de vakbeweging.
De werknemers wijzen verder het argu
ment van de minister, dat de werkloos-
WENEN (DPA). Edouard Saouma,
directeur van de FAO, de Voedsel- en
Landbouworganisatie van de Verenigde
Naties, heeft in Wenen ervoor gewaar
schuwd, dat in 1981-82 een ernstige we-
reldvoedselcrisis kan optreden. De graan
oogsten worden kleiner, evenals de graan
voorraden.
Saouma riep de rijke landen op voedsel-
L* hulp te blijven geven, ondanks de stijging
van de prijzen. De boeren moeten meer
graan zaaien. Als dat niet gebeurt ontstaat
er een ernstige situatie, zo zei Saouma.
De FAO schat dat de wereldgraanop-
brengst in het seizoen 1980-81 ruim 1,4
miijard ton zal bedragen, zes miljoen ton
minder dan in het voorgaande seizoen. De
hoeveelheid graan van tien miljoen ton,
die aan de ontwikkelingslanden is toege
zegd, moet niet worden geëvenaard, maar
overtroffen, aldus Saouma.
De man die
een half jaar
geleden in de
drukke
Ginzastraat in
Tokio een
bedrag van
honderd yen
(een kleine
miljoen gulden)
vond, kreeg
gisteren van de
politie een
cheque ter
waarde van dat
bedrag. Eerlijke
vinder Onoeki
bracht het geld
destijds netjes
naar het
politiebureau.
Omdat niemand
het daarna als
vermist aangaf,
werd Onoeki er
automatisch de
eigenaar van.
6 I
l
heid onder jongeren is toegenomen als
gevolg van de naar verhouding hoge
jeugdlonen, van de hand. De jeugdwerk
loosheid in Nederland is in vergelijking
met het buitenland niet hoger. De vakbe
weging is verder bang dat de maatregel
ten koste zal gaan van kwetsbare groepen
op de arbeidsmarkt, zoals volwassen mi
nimumloners, gehuwde vrouwen en bui
tenlanders.
De werkgevers vinden dat de minimum-
juegdlonen al jaren op een veel te hoog
niveau liggen. Zij wijzen erop, dat zij al
voor de invoering van de minimumjeugd-
loonregeling in 1974 hebben betoogd dat
jongeren minder gezinslasten hebben dan
volwassenen. De ondernemers onder
schrijven de opvatting van Albeda dat de
hoogte van de jeugdlonen van invloed is
op de werkloosheid onder jongeren.
Hij is er lid van de persclub, waardoor hij
exclusief met hoge ambtenaren kan pra
ten en het recht heeft collega’s buiten de
deur te houden die werken voor kranten
met een kleine oplaag of publicaties die
politiek onaanvaardbaar zijn, zoals het
dagblad van de communistische partij. In
Japan heeft elk ministerie zo zijn eigen
persclub.
Voor de meeste kranten in Europa en de
Verenigde Staten is de overgang naar
computers geen nieuwtje meer. Bij Asahi
wordt echter gesproken van een technolo
gische sprong van 50 jaar die de krant de
modernste ter wereld maakt.
Nadat de kranten de Asahi heeft zes
ochtend- en drie middagedities van de
computergestuurde persen zijn gerold
worden ze gesneden, gevouwen, in stapels
waterdicht verpakt en naar de vrachtwa
gens vervoerd door machines die geheel
door cumputers worden gecontroleerd.
Zelfs de zonwering op alle 16 verdiepin
gen van het gebouw wordt door een com
puter neergelaten, opgehaald of aan het
Écht aangepast.
Het enige dat nog bijna geheel met de
hand wordt gedaan is het schrijven en
redigeren van het nieuws. In de Verenigde
Staten en Europa gebeurt vooral het laat
ste over het algemeen al door middel van
beeldschermen, maar dank zij het Japan
se schrift, dat in zijn eenvoudige krante-
vorm nog 2.000 lettertypes kent, zwaait de
redacteur in de immense redactieruimte
op de vijfde verdieping nog immer met
zijn potlood als scepter.
Brazilië heeft een aantal maatregelen
genomen die de slechte gang van zaken in.'
de economie moeten tegengaan. Zo zal de -
controle op prijzen den deviezen gedeelte;,
lijk worden opgeheven. De minister van
Financiën, Galveas, verklaarde dat de_
maatregelen noodzakelijk zijn gezien de^.
problemen die het land heeft met het
opnemen van krediet in het buitenland eaj-
met het oog op eventuele hulp van h£t~
Internationale Monetaire Fonds. Ver
wacht wordt dat het land volgend jaar
vijftien miljard dollar moet lenen in het
buitenland, voornamelijk om ingevoerde
olie te bepalen. r
Siemens Corporation, de Amerikaanse
dochter van de West-Duitse Siemens, is in
het afgelopen boekjaar met acht bedrij-,
ven uitgebreid. De onderneming heeft 118 -
miljoen dollar geïnvesteerd. De omzet be
droeg 580 miljoen dollar. Voor het lopen
de boekjaar wordt rekening gehouden
met een omzet van 800 miljoen dollar. Dit*
betekent dat de omzet van een miljard
dollar, die voor 1985 was voorzien, nu al 2
binnen twee jaar wordt bereikt.
3
Israel heeft op het ogenblik 65.000 werk
lozen, vijf procent van de beroepsbevol
king. Sinds 1968 is de werkloosheid niet zo.
groot geweest, zo heeft het Israëlische,
bureau voor de statistiek meegedeeld. De
regeringsmaatregelen die de inflatie van,
130 procent moeten verkleinen hebben-
kennelijk geen gunstig effect op de werk
gelegenheid.
Japan voert dit Jaar naar alle waar-',
schijnljjkheid zes miljoen fototoestellen
uit, vijftien procent meer dan vorig jaar,
zo heeft de Japanse vereniging van fabri
kanten van foto-apparatuur bekendge
maakt. Van de export gaat 75 procent
naar de Verenigde Staten en de EG. Eep^
ogige spiegelreflexcamera’s vormden
tachtig procent van de export in de eerste
negen maanden van dit jaar. Van deze
toestellen werd met 1,8 miljoen stuks ruim
24 procent meer uitgevoerd dan in de
eerste negen maanden van vorig jaar.
Japan wil in 1986 een satelliet lanceren"
voor de opsporing van olie, uranium en”
andere natuurlijke hulpbronnen, zo heeft11
het Japanse ministerie van Buitenlandse
Handel en industrie bekendgemaakt. Met--
het project is 82 miljard yen, bijna 820
miljoen gulden, gemoeid.
(Van onze redactie economie)
GRONINGEN De groepsonderne-
mingsraad (GOR) van de hoofdindustrie-
groep Glas van Philips wil minister Albe
da van Sociale zaken voor de Raad van
State brengen. Volgens de GOR heeft Al
beda in strijd gehandeld met zijn eigen
wet op de ondernemingsraden van 1979
met zijn beschikking in een informatiege-
schil tussen de GOR en de Raad van
Bestuur van Philips.
De GOR had de bewindsman zes maan
den geleden zelf om een uitspraak ge
vraagd in dit conflict, omdat de Raad van
Bestuur bleef weigeren het meerjaren
plan van de hoofdindustriegroep Glas op
tafel te leggen. De GOR had daarom ge
vraagd, omdat men grote bezwaren had
tegen de manier waarop er binnen de
glasdivisie (vestigingen in Winschoten,
Eindhoven en Roosendaal) reorganisaties
worden doorgevoerd.
De beschikking van minister Albeda
komt er nu op neer, dat de GOR pas om
het meerjarenplan had mogen vragen, na
dat de formele advies-aanvraag over de
reorganisatie bij Philips-glas bij de GOR
op tafel lag. Volgens GOR-voorzitter Bru
no Wülems is deze beslissing in tegen
spraak met wat de bewindsman vorige
week nog heeft verklaard op een confe
rentie voor managers, namelijk dat „tijdi
ge en planmatige informatieverschaffing
een primaire voorwaarde is voor een goed
lopend overleg en een efficiënte besluit
vormingsprocedure”.
(Van onze redactie economie)
ROTTERDAM. De verkopen van
Unilever in totaal over de gehele wereld
zijn in het derde kwartaal van 1980, verge
leken met dezelfde periode van 1979, in
geldswaarde met 12 procent gestegen van
10.736 miljoen tot 12.018 miljoen. De
omzet naar hoeveelheden nam met 2,5.
procent toe.
Uit de 3 procent hogere bedrijfswinst
van 746 miljoen (vorig jaar 727 miljoen,,
resulteerde een nagenoeg gelijk gebleven
winst van 6,35 6,37) per gewoon aan~
deel Unilever NV van 20. Van de netto
winst van 354 miljoen 355 miljoen) is
8 miljoen toe te schrijven aan de hogere
koers van het pond sterling.
In de eerste negen maanden van 1980
stegen de verkopen met 11 procent tot
ƒ35.452 miljoen (ƒ31.828 miljoen) en de
bedrijfswinst met 6 procent tot ƒ2.122
miljoen (ƒ2.008 miljoen). De netto-winsf”
en de winst per aandeel gingen met 5
procent omhoog van ƒ960 miljoen tot
1.008 miljoen en van 17,23 tot 18,09.
Zonder de extra stijging met 34 miljoen-
door veranderingen in wisselkoersen zou I
dit volgens Unilever 2 procent zijn
geweest.
In Europa had de produktgroep marga
rine, oliën en vetten vooral als gevolg van
betere marges bij de oliefabrieken een
uitstekend kwartaal, aldus Unilever in
een toelichting op de cijfers. Bij de meeste
bedrijven op het gebied van
consumentenartikelen was de gang van
zaken in Europa in het derde kwartaal
van 1980 redelijk. De resultaten van de
overige activiteiten, in het bijzonder che
mische produkten en papier, kunststoffen
en verpakkingsmateriaal, waren echter
lager. De totale bedrijfswinst in Europa
lag beneden die van het derde kwartaal
van 1979, toen de overdracht van de su-
permarktactiviteiten van MacMarkets in
Engeland een aanzienlijke winst ople-
verde.
In Noord-Amerika waren de resultaten
enigszins beter dan in het derde kwartaal
van 1979. Bij de bedrijven in de overige
gebieden buiten Europa was de gang van
zaken over het geheel genomen bevredi
gend. Dit was ook het geval bij UAC
Tntamntinnol
Voordat de Asahi op computers
overging belde Tachibana zijn stuk altijd
door, maar nu legt hij zijn met de hand
geschreven verhaal onder een fotokopi
eerapparaat dat direct een kopie naar de
redactie doorseint. Daar gaat het verhaal
naar Atsoeshi Odawara, een Asahi-vete-
raan die er 16 jaar bij de krant heeft
opzitten, en daarna naar Koenihiko Hiroi-
wa, die al 20 jaar een van de mensen bij de
Asahi is die bepalen welk nieuws waar
wordt geplaatst.
Het met de hand geredigeerde afschrift
van Tachibana’s verhaal wordt via een
lopende band naar de zetterij vervoerd,
waar Foemiichi Foekino er zetsel van
maakt op een machine die 200 toetsten
heeft, heel wat meer dan de 50 die nodig
zijn voor het latijnse, cyrillische, Arabi
sche of Hebreeuwse alfabet. „Ik kon pas
na een jaar goed op die machine
overweg”, zegt Foekino, een van de hon
derden werknemers van Asahi die regel
matig bijgespijkerd worden op het gebied
van de nieuwe technieken. Wanneer hij
het verhaal typt wordt het direct in het
Nelson-computersysteem gevoed. Dit sy
steem is in de afgelopen 14 jaar door
Asahi en de Amerikaanse computergigant
IBM ontwikkeld. De naam staat voor
„new editing and layout system of news
papers” (nieuw redactie- en opmaak sy
steem voor kranten).
De Nelson, waardoor Asahi volgens ei
gen zeggen de modernste krant ter wereld
is geworden, bestaat uit twee enorme mul
tiprocessors, twee kleinere computers, 20
minicumputers, en 60 beeldschermen die
bij de eindredactie, correctie en opmaak
worden gebruikt.
Het Nelson-systeem is hetzelfde als dat
door vele Europese en Amerikaanse kran
ten wordt gebruikt, maar met een belang
rijke verbetering: foto- en ander illustra
tiemateriaal kan verwerkt worden tot di
gitale informatie, hetgeen de opmaak via
beeldschermen vergemakkelijkt. De ver
nieuwingen zouden eigenlijk 500 arbeids
plaatsen kosten, maar, zegt Asahi-topman
Norihisa Okoeda, „de vakbonden staan
ons niet toe zoveel mensen te ontslaan”.
„Nu hebben we ze bijgeschoold en overge
plaatst naar andere afdelingen, zoals ad
vertenties, bewaking en een paar zijn tot
verslaggever opgeleid”, aldus Okoeda.
Tamostsee Kaneko, een opmaakredac
teur, heeft een opleiding van zes maanden
gekregen om met de Nelson-beeldscher-
men te werken. Van de 129 medewerkers
in zijn afdeling hebben er 90 een scholing
van acht maanden ondergaan. Daarvoor
bestond hun werk uit het uitzoeken van de
