Door vertraging plannen kerncentrales
Vraag naar postzegels enorm
Bouw zakt
Beleggers plegen
verder in
De eerste kerstbomen
De Graaf wijzigt wet
fraude koppelbazen
■i
ANTON PIECK’S SPROOKJESBOEK
=behr studio
„overval” op PTT
Koopkrachtdaling
zet kleinbedrijf
verder onder druk
Vin Goor Jeugdboeken
w.
Aansprakelijkheid onderaannemer beperkt
petri ötrtarhw swhi
r
21
19 80
NOVEMBER
VRIJDAG
2 1
ECONOMIE
MOTOREN REVISIE
KENNEMERLAND b.v.
ZUIGERVEREN-KLEPPEN
LAGERSCHALEN-
PAKKINGEN ETC.
/Een winkel vol kleertjes?/
kadootjes en knuffels
V-
IK-
1
1 I
(Van onze redactie economie)
ENSCHEDE-DEN HAAG.
De uitbreiding van het Ultra
centrifugeproject, waarin Ne
derland, West-Duitsland en
Engeland samenwerken, zal
na 1986 minder snel gaan dan
aanvankelijk was gedacht.
Oorzaak van die langzamere
groei is de vertraging bij de
voorbereiding van plannen
voor kerncentrales.
g V
J
i/y
TAXI
ijL
(ADVERTENTIE)
(ADVERTENTIE)
Minder werk voor
UCN dan verwacht
i
(Van-onze redactie economie)
1.
30
Sociale zekerheid in de klem
Bij elke
boekhandel
22
30
30e
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
3
bestellingen in de tweede helft van de
jaren tachtig af komen. Het moet volgens
Boogaardt wel heel gek gaan als er dan
inmiddels geen nieuwe orders bij zijn ge
komen, zeker als blijkt dat de urniumver-
rijking via gasdifussie - zoals die in
Frankrijk wordt toegepast - te duur
blijkt door de energiekosten. Bovendien
zoekt UC naar alternatieven om de door
haar ontwikkelde verrijkingstechnologie
te exploiteren.
De initiatiefgroep Energie Discussie,
waarin een groot aantal maatschappelijke
Donkere wolken pakken zich sa
men boven ons gebouw van sociale
zekerheid en in het bijzonder boven
de sociale verzekering. In de laatste
jaren is ingeteerd op de reserves, om
de lasten zo weinig mogelijk op te
voeren. Dat kan nu niet langer. Bo
vendien stijgt het aantal uitkerings-
trekkers onrustbarend.
Hoewel Sinterklaas nog maar net in ons
land is aangekomen wordt op de groothan
delsmarkt in Rotterdam al met kerstbomen
gesjouwd Deze week arriveerden daar de
eerste 1500 bomen. De komende veertien
dagen komen daar nog eens 40.000 stuks bij.
De werkloosheid en het aantal arbeids
ongeschikten nemen sterk toe. De vergrij
zing van de bevolking gaat onafwendbaar
door. Er is dus niet meer te ontkomen aan
een forse verhoging van de premies. Maar
veel bedrijven kunnen dat niet meer op
brengen. Dat schept daardoor nog meer
uitkeringtrekkers, daardoor loopt de pre
mie nog verder op en zo geraken we steeds
meer in een neerwaartse spiraal.
De PTT heeft geen duidelijke verkla
ring voor de postzegelrage die vooral het
afgelopen jaar is ontstaan. Het vermoe
den bestaat dat steeds meer mensen hun
geld in postzegels beleggen. „De vraag is
enorm. Er gaan orders van tienduizenden
guldens de deur uit. De aantallen zegels
die per bestelling worden opgegeven, lig
gen hoger dan ooit”, zegt J. de Vries, chef
algemene zaken van de Filatelistische
Dienst van de PTT te Groningen.
MOTOREN IN DIVERSE TYPES MET EN
ZONDER INRUIL MOGELIJK
R. PEEREBOOMWEG 18
WAARDERPOLDER
HAARLEM TEL. 320251 T| Jpi y
NABIJ P TT.TOREN lyUTCh
Achter dc Oude Bavo
Oude Groenmarkt 2,
k Haarlem. T el.023-32 5792
p
Zijl weg 36-38 2013 DJ Haarlem. Tel. 023-316399
(ADVERTENTIE)
Het wetsontwerp, dat de hoofdaanne-
mer aansprakelijk stelt voor de sociale
schulden van zijn .onderaannemers, is het
eerste van drie, gericht op het bestrijden
van het toenemende misbruik. Er volgt
Prof. Boogaardt, directeur en oprichter
van Ultra Centrifuge Nederland (UCN)
heeft dit verklaard bij gelegenheid van
het tienjarig bestaan van Urenco, het ver
koopapparaat van het Ultra Centrifuge
project.
Tot nu toe is dit project volgens Boo
gaardt commercieel overigens een succes:
er is voor vijf miljard aan orders, wat
betekent dat er tot 1990 continue werk is,
maar voor de negentiger jaren dienen de
Een ontkoppeling van de informatiefase
van de discussiefase over kernenergie
acht de initatiefgroep uit den boze. In
spraak werkt niet op die manier; Eerst
moet zo spoedig mogelijk worden vastge
steld, waarover de discussie zal gaan. Dan
kan de informatie daar op worden afge
stemd.
4
(ADVERTENTIE)
Een bijzonder fraai uitgevoerd lees- en voorleesboek waarvoor achttien
Nederlandse kinderboekenauteurs, onder wie Thea Beekman, Loek Kessels,
Anton Quintana, Simone Schell, Bob Tadema Sporry en Alet Schouten, nieuwe
sprookjes en verhalen schreven bij nog nooit eerder gebundelde tekeningen van
Anton Pieck uit de jaren twintig.
hebben de particuliere consumptie en de
investeringen Ook de stijging van de af-
zetprijzen zal enigzins achterblijven. Hier
door kunnen de verhoogde inkoop- en
overige kosten onvoldoende worden door
berekend.
De grootste klappen zullen daardoor
vallen bij de detailhandel. Hier wordt nog
een gemiddelde inkomensstijging van 1
procent berekend. Daartegenover staat
echter een prijsstijging van 6 a 6,5 pro
cent, waardoor in de detailhandel de
grootste werkelijke inkomensdaling is te
verwachten.
De uitzondering zal niet gelden als de
onderaannemer werk heeft aangenomen
voor een zo lage prijs dat hij logischerwij
ze geen premies en belastingen kan beta
len. Ook is de aannemer aansprakelijk als
de onderaannemer geld aan zijn onderne
ming heeft onttrokken, door bijvoorbeeld
te hoge lonen aan zijn werknemers uit te
keren, zo schrijft de staatssecretaris in de
memorie van antwoord op het wetsont
werp.
zich toe weet te halen heeft "er belang bij
om dat aantal steeds te vergroten. Dat
betekent namelijk stemmenwinst. W
Drees jr. heeft het eens op treffende wijze
zo gezegd: „Wie van paarden houdt, fokt
paarden en wie van zwakke groepen
houdt fokt zwakke groepen”. Ook in de
politiek werkt de toeneming van het aan
tal uitkeringstrekkers dus als zelfrijzend
bakmeel. Vermoedelijk aLvöör het tijdstip
waarop de sociale verzekering 100 pro
cent van het nationale inkomen in beslag
zal nemen zullen de sociale uitkerings
trekkers meer dan 50 procent van de
kiezers uitmaken. Dan worden wij dus
door hen geregeerd en kunnnen zij zelf
hun inkomen vaststellen.
Ook dat lijkt misschien op het eerste
gezicht absurd, maar het gaat helemaal in
die richting en het buigt nog weinig of niet
af. Bovendien zullen de krachtep die aan
deze ontwikkeling weerstand kunnen bie
den steeds zwakker worden juist door de
groei van het aantal uitkeringstrekkers
zelf.
Ik zie maar één belangrijke tegen
kracht, maar als die in werking treedt is
het al te laat. Dat is het teruglopen van de
uitkeringen als de werkenden het niet
meer op kunnen brengen. Dan keert de
wal vanzelf het schip, maar een oplossing
is dat niet. Als niet-werken traditie is
geworden komt namelijk het arbeidsethos
naar alle waarschijnlijkheid niet meer te
rug. De gang naar de armoede is een
enkele reis.
Daar komt nog iets bij. In Nederland zit
een gat van Temeuzen tot Delfzijl. Door
dat gat trekken, zoals iemand het een
dezer dagen schreef, „de belastingbeta
lers weg en komen de uitkeringstrekkers
van elders binnen”.
Hebben we dan een sociaal paradijs
proberen te bouwen op een economisch
kerkhof? Nee, ook dat niet. Het is een hele
tijd goed gegaan. Maar we hebben de
ingebouwde versterkers van het sociale
verzekeringsstelsel onderschat. De krach
ten die we hebben opgeroepen kunnen we
nu niet meer de baas. Wie ziet nog uitwe
gen die ik niet zie?
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG. Als een onderaannemer kan aantonen dat zijn faillissement
is veroorzaakt door omstandigheden van buitenaf waarop hij totaal geen
invloed had, dan zullen zijn achterstallige premies en belastingen niet
verhaald worden op de hoofdaannemer.
De Vries verklaart dat het aantal abon
nementen van mensen die alle nieuwe
postzegeluitgiften thuis willen ontvangen,
binnen twee jaar is opgelopen van 50.000
tot 81.000. „En dat terwijl de verkopen aan
de postkantoren zeker niet minder wer
den”, aldus de PTT-functionaris. Uit een
recente enquête van de PTT bleek dat
Nederland 620.000 verzamelaars telt van
14 jaar en ouder. Uit dat onderzoek bleek
tevens dat slechts weinig mensen zouden
verzamelen uit beleggingsoverwegingen.
De ervaringen van het laatste jaar duiden
er echter op dat de groep beleggers groter
yvordt.
Ook bij postzegelwinkels is een duidelij
ke tendens merkbaar dat de klant steeds
vaker om meer dan één exemplaar van
een bepaalde zegel vraagt. „De verkoop
van blokken van vier tot tien stuks is aan
de orde van de dag”, zegt een Haagse
postzegelhandelaar. -
DEN HAAG. De vraag naar postzegels is de laatste maanden overweldi
gend. De filatelistische dienst van de PTT heeft extra mensen moeten
aantrekken om de drukte te kunnen verwerken.
Wit wijst erop dat de zegels uit het jaar
1980 en mogelijk ook de emissies uit vol
gende jaren een zelfde lot tegemoet kun
nen gaan. Op het moment dat deze zegels
op de markt worden gegooid, blijken de
meeste mensen ze namelijk al te bezitten.
„Wanneer de animo echter weer af
neemt, zoals ook geschiedde in de jaren
tussen 1970 en 1975 en er dus betrekkelijk
weinig zegels in de verzamelingen en
stockboeken verdwenen, zie je de prijzen
enkele jaren daarna weer omhoogschie
ten. En met die hoge prijzen in het achter
hoofd en met de gedachte van „dat kan ik
ook” stort iedereen zich nu op de postze
gels”, aldus de filatelistisch expert.
DEN HAAG (ANP). Bij 18 procent
van de bedrijven die zich met woning
bouw bezighouden werden vorige maand
meer orders ontvangen dan in september,
maar bij 26 procent nam het aantal orders
af. De personeelsbezetting steeg bij vier
procent van de bouwbedrijven, maar ver
minderde bij achttien procent van de be
drijven. Voor de komende drie maanden
verwacht 36 procent van de bedrijven, dat
het personeelsbestand verder zal afne
men, terwijl slechts vier procent een toe
name voorziet.
Deze cijfers komen voort uit de con-
junctuurtest die het Centraal Bureau voor
de Statistiek (CBS) in de maand oktober
in de bouwnijverheid heeft gehouden. Wat
betreft de woningbouw was het indexcij
fer van de orderpositie 92 tegen 106 in
oktober vorig jaar. Ook in de utiliteits
bouw nam de orderpositie af ten opzichte
van een jaar geleden.
Een gevolg van de verzamel- en beleg-
gerswoede zou kunnen zijn dat over enige
jaren velen zich behoorlijk bekocht zullen
voelen. „De postzegelwereld maakt name
lijk golfbewegingen door: perioden van
grote vraag gevolgd door tijden dat de
belangstelling wegebt. In de praktijk is
gebleken dat de prijzen van de zegels uit
de jaren van grote vraag (40-’45, 63-’68)
zich later ongunstig in prijs ontwikkel
den”, vertelt H. Wit, filatelistisch mede
werker van een aantal dagbladen.
nog een ontwerp dat bestuurders van
NV’s en BV’s hoofdelijk aansprakelijk
stelt voor premies, bijdragen in bedrijfs
pensioenfondsen en loon- en omzetbelas
ting. De Graaf heeft de Tweede Kamer
beloofd het ontwerp nog dit jaar in te
dienen. Spoedig daarna zal hij een derde
ontwerp presenteren, dat de curator over
een failliete vennootschap meer bevoegd
heden moet geven.
De stuurgroep die de BMD zal begelei
den dient niet langer voornamelijk te wor
den geformeerd uit het legioen van voor
malige ministers en staassecretarissen.
Wethouders en andere lagere be
stuursambtenaren, die voldoende begrip
kunnen opbrengen voor inspraak, moeten
desnoods per advertentie worden uitgeno-
dig om zitting te nemn in de stuurgroep, zo
meent de initiatiefgroep.
Failliet gegane naamloze en besloten
vennootschappen hebben vorig jaar naar
schatting 107 miljoen gulden niet inbare
schuld aan omzetbelasting nagelaten.
Welk deel daafvan aan misbruik is toe te
schrijven is volgens de bewindsman niet
vast te stellen. De teruglopende economi
sche situatie heeft ook invloed op deze
cijfers.
De staatssecretaris verwacht dat het
eerste wetje tot gevolg zal hebben dat
aannemers minder gebruik gaan maken
van diensten van koppelbazen. „Aanne
mers zullen scherper gaan toezien op bo-
naflditeit en betalingsgedrag van onder
aannemers, zodat degenen die in de bran
che wat dit betreft geen goede naam heb
ben van het toneel verdwijnen”. Ook ver
wacht De Graaf een daling van het zwart
werken.
De hoofdaannemers zullen zoveel moge
lijk vermijden dat zij in lange ketens van
onderaanneming betrokken raken. Aan
nemers zullen zelf meer gaan doen of er
zich in elk geval op inrichten dat zij het
doen en laten van hun onderaannemers
beter in de hand krijgen.” Wellicht zal dit
leiden tot de stichting van regionale pools
van arbeidskrachten”, aldus de be
windsman.
Het aantal nieuwe abonnementen is in
één klap opgelopen van gemiddeld 150 tot
1000 stuks per dag. De tijd dat de /neeste
mensen één serie van elke nieuwe uitgifte
kochten, lijkt voorbij. De waardepapiert-
jes gaan er bij honderden tegelijk uit. Het
aantal eerstedagenveloppen dat bij de
PTT ter stempeling wordt aangeboden, is
nog nooit zo groot geweest.
-
EEN IDEAAL GESCHENK!
Gebonden, f 24,50
We kunnen natuurlijk proberen, een
groter deel van de toenemende 'kosten uit
de belastingen te dekken, maar dat maakt
in wezen geen verschil. Ook de belastin
gen drukken direct of indirect op het
bedrijfsleven. Zij drukken er direct op als
ze door het bedrijfsleven worden betaald.
Zij drukken er indirect op als ze door de
loontrekkers worden betaald, want die
wentelen dat weer af via hun looneisen.
Het is allemaal zo mooi begonnen. Ieder
moet, zo was de gedachtengang van de
voorstanders, schadeloos gesteld worden
als hij buiten zijn schuld geen produktief
inkomen kan verwerven. Dat geldt voor
de bejaarden, de zieken, de arbeidsonge
schikten en de werklozen. De kinderbij
slag behoort bier niet onder. Dat is een
vreemde eend in de bijt.
Het is begonnen met bescheiden uitke
ringen. Die zijn in verhouding tot het loon
steeds meer opgetrokken. Op het ogenblik
zijn de netto-uitkeringen gelijkgetrokken
met het netto-minimumloon. Dat laatste
ligt ook naar verhouding zeer hoog. Het
betekent dat vrije tijd gratis is geworden.
Het loont in vele gevallen niet meer te
gaan werken. De verleiding is daarom
groot om zich dikwijls en lang ziek te
Van het oorspronkelijke plan om van
UC een belangrijke multinational te ma
ken zal naar het huidige inzicht van prof.
Boogaardt niets komen. Het federatieve
verband, waarin West-Duitsland, Enge
land en Nederland nu tien jaar samenwer
ken heeft naar zijn mening echter goed
gefunctioneerd. Hij doelt hierbij vooral op
de politieke planning, de ontwikkeling
van de technologie en de marketing. „Dat
we een lilliputter zijn met een aandeel van
vijf tot zes procent op de wereldmarkt dat
is dan eigenlijk niet zo belangrijk”, zo
stelde prof. Boogaardt.
groeperingen, milieugroepen en twee poli
tieke partijen (PPR en CPN) zijn verte
genwoordigd, heeft er tijdens een hoorzit
ting van de vaste Kamercommissie voor
kernenergie voor de Tweede Kamer sterk
op aangedrongen dat de brede maat
schappelijke discussie (BMD) over kern
energie niet wordt uitgesteld tot na de
Tweede-Kamerverkiezingen volgend jaar.
denk aan de vergrijzing en op andere
punten is de explosie niet te stuiten juist
als gevolg van de zeer hoge uitkerings
rechten.
Waarom pakt men dan de hoogte van de
uitkeringsrechten niet aan? Dai lukt niet.
Daarmee komen we in de politieke sfeer.
Vergeten wordt dikwijls dat de enorme
stijging van het aantal uitkeringstrekkers
ze ook een grote politieke invloed geeft.
Het zijn allemaal kiesgerechtigden. Als we
het aantal langdurige permanente uitke
ringstrekkers, zowel bij de sociale verze
kering als bij de sociale bijstand, bij el
kaar optellen en de direct van hen afhan
kelijke kiesgerechtigde gezinsleden mee
rekenen, komen we op rond een derde van
het totale aantal kiezers.
Een partij die grote aantrekkingskracht
uitoefent op de sociale verzekeringstrek-
kers en het overgrote deel daarvan naar
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG. Het volgend jaar zet de
koopkrachtdaling het midden- en kleinbe
drijf verder onder druk. Het gevolg zal
zijn, dat de toch al matige groei van het
inkomen van de zelfstandigen in 1981 een
verdere afremming zal ondergaan.
Dit staat in een rapport van het Econo
misch Instituut voor het Midden- en Klein
bedrijf. Het afzetvolume van het midden-
en kleinbedrijf, dat dit jaar al een pas op
de plaats maakt, zal naar verwachting in
het komende jaar een geringe daling ver
tonen. Een belangrijke invloed hierop
Deze bepaling heeft staatssecretaris De
Graaf van Sociale Zaken, op verzoek van
de PvdA-fractie in de Tweede Kamer,
toegevoegd aan het wetsontwerp dat de
fraude door koppelbazen moet tegengaan.
melden en moeilijk te doen bij het aan
vaarden van nieuw werk.
In feite zijn we in dit jaar uitgekomen op
een totaalbedrag aan sociale verzekerin
gen'van ruim f72 miljard. Dat bedrag
verdubbelt ongeveer iedere vijf jaar. Op
het ogenblik komt het overeen met 28
procent van het nationale inkomen. Dat
percentage stijgt langzamer, omdat het
nationale inkomen zelf ook stijgt. In feite
verdubbelt het aandeel van de sociale
verzekeringsuitkeringen in het nationale
inkomen ongeveer iedere 15 jaar. Men kan
dus zelf uitrekenen wanneer het 100 zal
zijn geworden. Ik heb het voor u gedaan.
Dat moment zal omstreeks 2010 bereikt
zijn. Velen van ons zullen dit nog beleven.
Er zit namelijk nog vrijwel geen vertra
ging in.
Is het doortrekken van de huidige ont
wikkeling absurd? Dat hoeft helemaal
niet. Het kan best 100 worden. We moeten
ons de nationale economie dan voorstel
len als drie loketten. Aan het eerse loket
wordt het verdiende inkomen uitgekeerd.
Aan het tweede loket moet dit hele inko
men weer worden ingeleverd als premies
voor de sociale verzekering. Aan het der
de loket wordt het, na inhouding voor
administratiekosten, weer uitgekeerd als
verstrekkingen.
Zelfs kan de som van de totale premie
druk en de totale belastingdruk oplopen
tot boven de 100 procent. Men moet zich
dan nog een vierde loket denken, waar
van de uitkeringen belasting geheven
wordt.
Ik zeg niet dat dit wenselijk is, maar wel
dat het mogelijk is en in het licht van wat
tot dusver is gebeurd en zich voor de
toekomst aftekent niet eens erg onwaar
schijnlijk.
Als we deze ontwikkeling willen ombui
gen, hoe moeten we dan te werk gaan?
Niet zoals het huidige kabinet. Dat durft
niet aan de uitkeringen te komen en voert
daarom, zoals men het zelf stelt, een volu
mebeleid. Maar dat is niet meer dan symp
toombestrijding. Een aantal volumeont
wikkelingen gaat toch onverdroten door
r kleintjes
:’i
11
3
h
UV<
