Meer nationale zeggenschap
Vaste standplaats gevraagd
Hotelbrand in Japan
officieel
VN eist vertrek
Aftreden twee ministers geëist
Celstraf voor
deelnemers aan
coup-Ormskerk
Nog tientallen
Europees parlement
wil af van gereis
processen tegen
weduwe van Mao
Klacht tegen
Le Monde nu
NAVO schrapt
ontmoeting met
Zuidafrikanen
Scherpe aanval
TASS op Luns
VS positief
over houding
van Teheran
Schmidt praat
met Reagan
..Werkers aan
beeldscherm:
diep ademen”
troepen Moskou
uit Afghanistan
Nederlander in
El Salvador
op vrije voeten
Reagans ontvangen
op Witte Huis
it
>sel
ief
I
ene
nh r.
2
3
1980
NOVEMBER
VRIJDAG 21
BINNEN- EN BUITENLAND
ord
1 J
w
jon
BRUSSEL. De ministers
van Verkeer van de zeven lan
den die meedoen aan de orga
nisatie voor begeleiding van
het luchtverkeer Eurocontrol,
hebben gisteren in Brussel een
akkoord bereikt over een con
ventie die het voortbestaan
van de organisatie tot na de
eeuwwisseling moet garan
deren.
(Van onze redactie buitenland)
(Van onze redactie buitenland)
Landen Eurocontrol
(Van onze redactie buitenland)
(Van onze redactie buitenland)
Wijziging Pools
kabinet verwacht
De zwaar beschadigde gebouwen van het Kawaji Prince Hotel in Kawa/i 10 kilometer ten noorden van de Japanse hoodstad Tokio. Bi) een
brand in het hotel kwamen de afgelopen nacht 21 mensen om. Er vielen 23 gewonden
De nieuwe conventie moet voor maart
volgend jaar worden geaccepteerd door
de zeven landen (Benelux-landen, Frank
rijk, West-Duitsland, Ierland en Enge
land). Het akkoord van gisteren laat de
deelnemende landen geheel vrij in het al
dan niet overdragen van hun luchtver-
keersleidingstaken aan Eurocontrol. In de
huidige conventie, die afloopt in 1983, was
die overdracht wel verplicht, maar werd
deze door vier van de zeven landen niet
uitgevoerd, waardoor de Eurocontrol-or-
ganisatie op losse schroeven kwam te
staan.
Vlees, boter en reuzel moeten opnieuw op
de bon, aldus de Poolse bewindsman.
De Poolse vice-premier Jagielski riep
gisteravond op tot „nadenken, matiging
en arbeid”. Polen bevindt zich volgens
hem op een kruispunt en heeft behoefte
aan orde en rust.
Zegslieden in Warschau die anoniem
wensten te blijven, zeiden gisteren dat de
Poolse regering vermoedelijk een voor-
aanstaans katholiek, het parlementslid
Ozdowski, zal benoemen tot vice-premier.
Intussen hebben rechercheurs gisteren
het Warschause kantoor van de onafhan-
dissidenten moet aanpakken, aldus een
woordvoerder van solidariteit.
zes kilometer moeten controleren, maar in
ons land gebeurt dit „om operationele
redenen” nog altijd door Schiphol. Vol
gens mr. Raben toonden de overige zes
landen gisteren in Brussel begrip voor het
feit dat ons land de leiding in de hoogste
luchtverkeer slagen niet wil overdragen
aan Beek. Een overeenkomst tussen Beek
en Schiphol, waarbij de nationale lucht
haven zo snel mogeljjk het aanvliegende
verkeer onder controle krijgt en Beek zo
snel mogelijk het uitvliegende verkeer be
geleidt, acht hij echter niet uitgesloten.
Dit is gezegd door de openbare aankla
ger die de taak heeft de 48 aanklachten
tellende lijst tegen de verdachten voor te
lezen. Er zijn bij de processen die nog
zullen volgen ruim 60 mensen betrok
ken, onder wie een neef van Mao, Mao
Yuanxin.
In de akte van beschuldiging worden
ook huidige vooraanstaande Chinese lei
ders genoemd, zoals Deng Xiaoping, als
Vandaag buigen de NAVO-parlemen-
tariërs zich over de „instabiliteit in het
gebied van de Golf’, welke is ontstaan
door de oorlog tussen Iran en Irak en die
de energievoorzieningen van het Westen
in gevaar dreigt te brengen.
tussen de NAVO en Zuid-Afrika niet
inziet.
Botha, die in Europa was om bespre
kingen te voeren over de toekomst van
Namibië, had zelf om het onderhoud met
Luns gevraagd. Luns weigerde hem op
het hoofdkwartier vun de NAVO te ont
moeten, maar wilde de bewindsman wel
bij hem thuis ontvangen in Brussel. Een
woordvoerder van de NAVO sprak be
weringen tegen als zouden Luns en Bo-
elijke
gende
en. Ik
dikke
»n.
leden
GPD
ren al
iet tv-
sblad.
m per
1 ver-
g, de
m de
gaan
mooi
kran-
recen-
ar de
n per
hoef-
maar
lereen
derde
ulden
ulden
voort,
anten
ag. Ik
ie ge
tande-
aarde.
*■1
„slachtoffers van de Bende van Vier en
de Kliek van Lin Piao”. Zo wordt ook
partijleider Hua Guofeng met een eer
volle vermelding genoemd als slachtof
fer en komt ook premier Zhao Ziyangm
voor op de lijst van de „slachtoffers”.
Het parlement nam gisteren een resolu
tie aan waarin om een vaste zetel wordt
gevraagd voor het Europese parlement
zelf, het Europese hof van justitie, de
Europese Raad, de rekenkamer en de
Europese Commissie. Hoewel het EG-ver-
drag bepaalt dat de nationale regeringen
vaste zetelt voor deze instellingen aanwij
zen is dit tot op heden (23 jaar na van-
Zeker is dat door de gisteren gesloten
overeenkomst de nationale overheden
veel meer over de organisatie en de taak
verdeling te zeggen krijgen. Hierdoor
toonde woordvoerder A. Bonne van de
Vakbond voor Europese Beambten, afde
ling Maastricht waarbij de werknemers in
Beek zijn aangesloten, zich uiterst teleur
gesteld. „De nationale overheden krijgen
gezien de lange tijd van voorbereidingen
die nodig is voor een nieuwe opzet, nu alle
ruimte voor het inrichten van eigen natio
nale centra”, aldus Bonne. Het verdrag
dient volgens hem „als dekmantel voor
eng nationalisme”. Hij zei te hopen dat de
parlementen van de betrokken landen de
ratificatie van de conventie zullen wei
geren.
(Van onze redactie buitenland)
PARAMARIBO. De rechtbank in Pa
ramaribo heeft gisteren ex-minister Jo
han Kasantaroeno bij verstek veroor
deeld tot vijf jaar gevangenisstraf wegens
betrokkenheid bij de zogenaamde coup
Ormskerk begin mei van dit jaar.
De in Nederland ondergedoken Kasan
taroeno zou met de onder nog steeds on
opgehelderde omstandigheden overleden
Ormskerk het brein achter de coup zijn
geweest. De Nederlander Johannes Krol
werd veroordeeld tot een gevangenisstraf
van twee jaar met aftrek. De overige vijf
verdachten kregen gevangenisstraffen
opgelegd die varieerden van negen maan
den tot vier jaar. Eén verdachte, Guno
Godfried, werd vrijgesproken.
De rechter overwoog in het vonnis dat
een aantal verklaringen van de verdach
ten niet in vrijheid was afgelegd en zei
rekening te hebben gehouden met de be
handeling van de verdachten. Verschillen
de verdachten hebben verklaard te zijn
gemarteld.
(Van onze redactie buitenland)
MOSKOU. Het officiële Russi
sche persbureau TASS heeft gisteren
een felle aanval gedaan op secretaris
generaal Luns van de NAVO. Dit
naar aanleiding van een toespraak
van Luns begin deze week over Po
len. Luns had daarin gezegd dat een
Russisch ingrijpen in Polen niet is
uitgesloten, maar dat de NAVO in dat
geval Polen niet te hulp zal komen.
„De zorg die Luns nu om Polen toont
is een schaamteloze farce die alle
records van huichelachtigheid slaat”,
aldus TASS. Het persbureau zegt dat
„Luns, die zich nu een vriend van
Polen noemt, de onafhankelijkheid
van dat land heeft vertrapt toen hij
het Hitler-Reich diende”. TASS wijst
in dit verband op Luns’ lidmaatschap
„van de Nederlandse nazi-partjj” (be
doeld wordt de NSB, red.) en zegt dat
hij „een actief strijdend nationaal-
socialist werd in 1933, toen Himmler
het eerste concentratiekamp in Da
chau had gebouwd”. Luns reageerde
gisteren in zijn toespraak bij de ope
ning van een tweedaagse bijeen
komst van het NAVO-parlement in
Brussel niet op de felle aanval van
TASS.
Door een Amerikaanse satelliet af te
huren heeft de Chinese omroep beelden
van het begin van het proces verspreid
over de gehele wereld. Daardoor was
ook Jiang Qing voor het eerst sinds vier
jaar weer op televisie te zien. Opvallend
was dat zij in tegenstelling tot de overige
beklaagden, zeer gezond en vol zelfver
trouwen leek.
Functionarissen van het Witte Huis heb
ben gisteren een bericht van de Ameri
kaanse omroepmaatschappijen tegenge
sproken als zou de Nationale Veiligheids
raad van oordeel zijn dat de Sovjet-Unie
een militaire interventie in Polen
overweegt. „Dit is niet de mening van de
Amerikaanse regering. Er bestaat geen
studie van de nationale Veiligheidsraad of
van het Witte Huis waarin zo iets staat”, zo
werd gezegd. Of iets dergelijks mogelijk
in een rapport van Amerikaanse inlichtin
gendiensten staat, wilde een functionaris
van het Witte Huis niet zeggen.
lardig
:wam,
t hoe
aama
stopte
>temd
trein-
s Jan
1 Ara
mees-
n nog
iet de
n het
WARSCHAU. Het onafhankelijke Poolse parlementslid Buwkowski
heeft gisteren tijdens het debat in het parlement over de crisis in de Poolse
landbouw het ontslag geëist van de minister van Landbouw en Voedselvoor
ziening. Volgens Poolse kranten zal het Poolse kabinet waarschijnlijk een
andere samenstelling krijgen.
(Van onze redactie buitenland)
STRAATSBURG. Het Europese parlement wil dat de regeringen van de
negen lidstaten van de Gemeenschap voor 15 juni 1981, een vaste zetel kiezen
voor een aantal EG-instellingen.
de afgelopen tijd guerilla- Ze zochten naar exemplaren van een ver
trouwelijk regeringsrapport over hoe men
i er in
■en er
>n het
Haag
had
e zjjn
lever-
m de
i het
ndaar
leide-
ook
erbij
mken
enigs-
tha hebben gesproken over eventuele
samenwerking tussen het bondgenoot
schap en Zuid-Afrika.
In Brussel heeft de Belgische premier
Martens gisteren bij de opening van een
tweedaagse bijeenkomst van het NAVO-
parlement gewaarschuwd voor ver
zwakking van de solidariteit tussen de
NAVO-bondgenoten. „Dit mag zeker
niet gebeuren in een tijd van toenemen
de spanningen in de wereld”, aldus
Martens.
(Van onze redactie buitenland)
PARIJS. De hoofdredacteur van het
gezaghebbende Franse dagblad Le Mon
de, Jacques Fauvet, en een medewerker
van dit blad, Philippe Boucher, zijn gister
middag officieel in staat van beschuldi
ging gesteld wegens „aantasting van het
gezag en de onafhankelijkheid van de
rechterlijke macht”. Dit is gebeurd op
verzoek van de Franse minister van Justi
tie Peyrefitte.
De klacht heeft betrekking op vijf arti
kelen in Le Monde waarin forse kritiek
was geleverd op het optreden van de
Franse justitie, met name bij het uitwijzen
van politieke militanten, de behandeling
van bepaalde „affaires” zoals die met be
trekking tot de schenking van diamanten
aan president Giscard door ex-keizer Bo-
kassa van het voormalige Centraalafri-
kaanse Keizerrijk, en de bijzondere
rechtspleging via het door generaal De
Gaulle destijds in het leven geroepen Hof
voor de Staatsveiligheid.
Volgens de hoofdredacteur van Le Mon
de is de klacht tegen hem en Boucher
„politiek geïnspireerd”. De Internationale
Federatie van Journalisten (FJI) heeft in
tussen bezorgdheid uitgesproken over de
gerechtelijke stappen tegen Le Monde.
BRUSSEL. De NAVO heeft gisteren
het bezoek geschrapt dat haar afdeling
voorlichting vandaag zou krijgen van
een delegatie van zes leden uit Zuid-
Afrika. Een en ander houdt volgens offi
ciële mededelingen verband met de op
schudding die is ontstaan na een ont
moeting van secretaris-generaal van de
NAVO, J. Luns, vorige week met R.
Botha, de Zuidafrikaanse minister van
Buitenlandse Zaken.
Het Noorse ministerie van Buitenland
se Zaken kritiseerde mr. Luns gisteren
openlijk, omdat deze een Zuidafrikaan
se bewindsman had ontvangen. Een
woordvoerder zei, dat men het bezoek
betreurde en de noodzaak van contact
PEKING. De weduwe van de vier
jaar geleden gestorven Chinese leider
Mao Tse-toeng, mevrouw Jiang Qing,
staat nog tientallen processen te wach
ten naast de rechtszaak tegen haar en
negen andere verdachten die gisteren in
Peking is begonnen.
e mo-
krant
isbar-
mijn
einde
i heb
ar het
aor te
zeme-
GPD-
an de
ekeu-
ardop
b dra-
k om
an te
gêne
geen
mijn
jaren-
aeste-
at ik,
radio
noest
ia en
Bij het debat gisteren werd gezegd dac
de toestand van de Poolse landbouw
rampzalig is als gevolg van de misoogsten
van dit jaar. Minister Leon Klonica van
Landbouw gaf een overzicht waaruit
blijkt dat de produktieplannen in de land
bouw op geen enkel gebied zijn verwezen
lijkt. Dat zal ernstige gevolgen hebben
voor de voedselvoorziening in Polen.
De Tsjechoslowaakse autoriteiten heb
ben het bezoek van hun burgers aan Polen
beperkt. Volgens de nieuwe regeling mo
gen de Tsjechoslowaken een maal in de
drie maanden naar Polen. Dit hebben
bankfunctionarissen gisteren meege
deeld. De regels zouden vandaag officieel
bekend gemaakt worden. Polen trof eer
der deze week gelijke maatregelen ten I
aanzien van Poolse burgers die naar Tsje-
cho-Slowakije willen.
I
:wam,
t een
ijfma-
evene
twee
mgen,
keer
ft die
vier-
keer
;bren-
arium
m mij
a een
hame-
erdie-
e vier
ion te
Ulden
ft me
-ecord
steeds
hij er
ie.
(Van onze redactie buitenland)
WASHINGTON. De Amerikaanse mi
nister van Buitenlandse Zaken Edmund
Muskie heeft gisteren gezegd dat hij de
Iraanse reactie op het Amerikaanse ant
woord op de voorwaarden van Teheran
voor de vrijlating van de gegijzelde Ame
rikanen als positief beschouwt.
„De manier waarop de Iraniërs onze
voorstellen hebben behandeld, vind ik po
sitief. Ze hebben er rustig over gespro
ken”, aldus Muskie. Overigens wilde hij
niet nader ingaan op de Iraanse reactie,
zolang Teheran niet officieel op het Ame
rikaanse antwoord heeft gereageerd. Wel
zei Muskie dat de VS de vier Iraanse
voorwaarden voor vrijlating van de gegij
zelden „in beginsel” hebben aanvaard.
Tegelijkertijd waarschuwde woordvoer
der Trattner van het Amerikaanse minis
terie van Buitenlandse Zaken dat geen
directe doorbraak te verwachten is.
Intussen meldt de Amerikaanse om-
roepmaatschappij ABC dat Saoedi-Ara-
bië voor het eerst heeft toegestaan dat
voor Irak bestemde wapens en munitie
over Saoedisch grondgebied worden ver
voerd. Saoedi-Arabië houdt dit geheim
om Iran niet te provoceren, aldus ABC.
Iran heeft gisteren VN-onderhandelaar
Olof Palma laten weten dat pas over vre
de met Irak kan worden gesproken als dat
land al zijn troepen van Iraans grondge
bied terugtrekt. Een woordvoerder van de
Zweedse oud-premier noemde diens be
sprekingen met de Iraanse leiders overi
gens nuttig en constructief.
Volgens het Iraanse persbureau PARS
heeft Iran gisteren een Iraakse aanval op
de stad Qom, de woonplaats van ayatollah
Khomeini, afgeslagen. Irak heeft gisteren
de Italiaanse staatsoliemaatschappij Agip
laten weten dat het eind deze maand de
levering van olie via een laadstation in
Turkije zal hervatten.
(Van onze redactie buitenland)
WASHINGTON. De Westduitse
bondskanselier Schmidt heeft gistermid
dag op de voorlaatste dag van zijn bezoek
aan de VS een onverwachte ontmoeting
gehad met de toekomstige president
Reagan.
Na deze ontmoeting zei Schmidt onder
meer de toekomstige samenwerking tus
sen de VS en de bondsrepubliek „met
vertrouwen en hoop” tegemoet te zien.
Beide mannen zouden gesproken hebben
over de verhouding tussen Oost en West
en de wapenbeheersing. Eerder had
Schmidt een onderhoud gehad met presi
dent Carter, waarna Schmidt een verkla
ring uitgaf waarin hij stelde dat „de Ame-
rikaans-Duitse vriendschap een funda
menteel element is in de Atlantische ver
houding”.
(Van onze redactie buitenland)
WIESBADEN. Werkers aan beeld
schermen kunnen het beste in de pauzes
„naar buiten gaan om krachtig en diep in
te ademen”. Aldus het advies van voorzit
ter H. Conrads van een speciale werk
groep van het Westduitse oogartsenge
nootschap aan mensen die in hun werk
met beeldschermen om moeten gaan.
Vooralsnog, aldus Conrads, kan men
ervan uitgaan dat het werken aan beeld
schermen geen blijvende schade aan het
gezichtsvermogen veroorzaakt. Toch zijn
de oogartsen het volgens Conrads in de
Bondsrepubliek niet eens over de vraag of
het werken aan schermen al dan niet
slecht is voor de ogen. Vast staat, dat bij
vele mensen, afgezien van andere stoor
nissen van fysieke en psychische aard,
diverse problemen kunnen ontstaan, zoals
een brandend gevoel in de ogen, hoofd
pijn, schitteringen, verblind raken en ook
„tegenzin in het werk”.
Daarop baseert Conrads het advies om
onder geen voorwaarde per dag langer
dan 7V2 uur aan een beeldscherm te wer
ken, dit alleen maar te doen als er mini
maal drie pauzes zijn, waarin men dan
naar zijn oordeel het beste „de buiten
lucht kan opzoeken om diep te ademen”.
-J,
(Van onze redactie buitenland)
NEW YORK. De Algemene Vergade
ring van de Verenigde Naties heeft giste
ren voor de tweede maal dit jaar een
resolutie aangenomen waarin wordt ge
vraagd om onmiddellijk vertrek van de
Russische troepen uit Afghanistan.
De resolutie, die door Pakistan mede
namens 41 andere landen was ingediend,
werd gesteund door 111 leden. Er waren
22 tegenstemmers, bij twaalf onthoudin
gen. In de resolutie wordt de Sovjet-Unie
niet met name genoemd, maar wordt ge
sproken over „de vreemde troepen” in
Afghanistan.
De Russiche VN-vertegenwoordiger
Trojanovski noemde de resolutie al eer-
Engeland, dat samen met Frankrijk al
in 1963 ontheffing kreeg van de
overdrachtsplicht, heeft als voorwaarde
bij de nieuwe conventie gesteld dat deze
inderdaad voor de afgesproken tijd moet
zijn geratificeerd, anders verlaat men de
organisatie. Engeland, Frankrijk en Ier
land hebben ernstige bezwaren tegen de
verplichte overdracht van taken geuit.
Daarom is de overeenkomst van gisteren
volgens de Nederlandse vertegenwoordi
ger mr. Raben, directeur-generaal van de
Rijksluchtvaartdienst, een allerlaatste
kans voor Eurocontrol.
De drie landen hebben zich bereid ver
klaard de uitkomst af te wachten van een
studie naar toekomstmogelijkheden voor
het Eurocontrolcentrum in Beek, dat van
de drie centra van deze organisatie het
meest omstreden is. Die studie wordt uit
gevoerd door de drie Benelux-landen en
West-Duitsland en moet in mei volgend
jaar zijn afgerond. Het kan volgens
woordvoerders echter later in het jaar
worden.
Centraal in deze studie staat de vraag in
hoeverre een taadverdeling mogelijk is
tussen Eurocontrol in Beek en de lucht
verkeersleiders op Schiphol. Volgens de
Eurocontrol-overeenkomst van de jaren
zestig had Beek het verkeer boven ruim
(Van onze redactie buitenland)
SAN SALVADOR. De 29-jarige Ne
derlandse radioverslaggever Jan Smeits
is gisteren samen met de Zuidafrikaanse
cameraman Ian Mates weer vrijgelaten,
na sinds woensdagavond te zijn vastge
houden door militairen in El Salvador.
Mates heeft dit telefonisch via vrienden
laten weten. Naar zijn zeggen hadden de
militairen hen niet meer uit de kazerne
laten vertrekken waar zij naartoe waren
gegaan om hun auto terug te vragen. Deze
was door militairen weggesleept, toen de kelijke vakbond Solidariteit doorzocht,
journalisten het landschap aan het filmen
waren, waar
strijders actief zijn geweest.
in principe akkoord
der een inmenging in de binnenlandse
aangelegenheden van Afghanistan. De re
solutie werd „volstrekt onaanvaardbaar”
genoemd.
(Van onze redactie buitenland)
WASHINGTON. President Carter
heeft gisteren zijn opvolger Ronald Rea
gan en diens vrouw Nancy ontvangen op
het Witte Huis in Washington. Carter en
Reagan stonden voor het eerst oog in oog
met elkaar sinds hun televisiedebat van 28
oktober.
Na afloop van het bezoek zei Reagan,
dat president Carter „uitermate beminne
lijk” was geweest en dat hij erg tevreden
was met de manier waarop de overgang
van het ene naar het andere bewind zich
voltrok. Jimmy Carter omschreef het ge
sprek als „uitermate plezierig en produk-
tief’. Hij voegde eraan toe dat hij tot 20
januari de dag van Reagans inaugura
tie alle verantwoordelijkheden van het
presidentschap blijft dragen.
Terwijl de mannen zich met elkaar on
derhielden leidde Rosalynn Carter me
vrouw Nancy Reagan rond door de privé-
vertrekken van het presidentiële gezin in
het Witte Huis. Mevrouw Reagan liet na
afloop doorschemeren dat zij meer „gast-
vrouw” zou zijn dan de zakelijker en poli-
I tieker ingestelde mevrouw Carter.
krachtwording van dit verdrag) door me
ningsverschillen nog niet gebeurd.
Het Eurpopees parlement komt afwisse
lend bijeen in Straatsburg en Luxemburg,
terwijl men commissievergaderingen
houdt in Brussel. De Europese Raad, de
ministers van de EG-staten, komt afwisse
lend in Brussel en Luxemburg bijeen.
Mede gelet op de kosten die aan het heen
en weer reizen zijn verbonden wil het
parlement nu dat er vaste zetels worden
aangewezen.
De definitieve zetelkeuze voor het Euro
pees parlement zal overigens een moeilij
ke zaak worden. De parlementariërs zijn
het daarover allerminst eens. Fransen en
Westduitsers hebben een voorkeur voor
Straatsburg. De Nederlandse afgevaar
digde De Goede (D’66) pleitte gisteren
voor Brussel, evenals een Italiaanse en
een Belgische vertegenwoordiger.
Gisteren werd tevens bekend dat een
groep die alle partijen in het Europese
parlement vertegenwoordigt een resolutie
heeft ontworpen waarin wordt aange
drongen op violating van de 80-jarige
Duitse oorlogsmisdadiger Rudolf Hess.
Deze zit gevangen in de Westberlijnse
Spandaugevangenis onder geallieerde
verantwoordelijkheid. De Sovjet-Unie
verzet zich tot nu toe tegen vrijlating van
Hess.
