Delegatie in Spaanse hoofdstad Madrid
Complot tegen Mao
m proces toegegeven
Weizman uit partij gezet
Beperking staalimport
niet-EG-landen bepleit
Waarschuwing Egypte
aan adres Reagan
Tweede tribunaal in Peking
Europese Commissie vraagt bevoegdheid
Sadat vreest harde lijn VS
Westduitse PTT
werkt weer
Westduitse steun
voor Greenpeace
Grote hoeveelheid
uraniumerts in
Egypte ontdekt
Brand Las Vegas
door kortsluiting
VN wil geen
wijzigingen Golan
Syrië bang voor
nieuwe as tussen
Amman en Bagdad
9H
I
)d
mg
melt
■nde,
isad-
Maar
nder
oefje
unse
no-
rten-
telte-
me
isjes
te en
m en
•n is
v en
r en
iheid
i van
dsel-
2
MAANDAG 24 NOVEMBER
1980
BINNEN- EN BUITENLAND
(Van onze redactie buitenland)
in
een
die
ver-
jen
un je
jefde
1 ge-
hun
-igen-
in”,
n „de
Ik
e cu-
rand
t niét
r, dat
kken
n de
>f die
niet
n, of
«ren.
MADRID Otto Matulessy,
de woordvoerder van
Zuidmolukse delegatie
momenteel in Madrid
blijft, heeft zaterdag op een
persconferentie in een Madri-
leens hotel verklaard dat de
Nederlandse regering in sa
menwerking met Indonesië
volkerenmoord bedrijft tegen
over de Zuidmolukse gemeen
schap in Nederland.
Zuidmolukkers: Nederland
volkenmoord
schuldig aan
voor
ringt
BRUSSEL (Reuter). De Eruopese Commissie, het dagelijks bestuur van
de Europese Gemeenschap, heeft de Europese ministerraad gevraagd om
bevoegdheid tot onderhandelen over vermindering van de staalimport uit
landen buiten de EG.
CVan onze redactie buitenland)
WASHINGTON-CAIRO. Als de toekomstige Amerikaanse president
Ronald Reagan ten aanzien van Egypte een politiek van de harde lijn zou
toepassen, verliest hij de sympathie van Egypte.
(Van onze redacteur in Israel Jaap van Wessel)
JERUZALEM. De Israëlische oud-minister van Defensie, Ezer Weizman, is
gisteravond uit de Cheroet-partij van premier Begin gezet, nadat hij afgelopen vrijdag
bekend had gemaakt van plan te zijn een eigen partij op te richten. Het partijbestuur
besloot hiertoe na een vijf uur durende discussie. Weizman had eerder op de avond zijn
bezwaren tegen de regeringspolitiek voor het partijbestuur uiteengezet.
Weizman steunde de afgelopen week een motie van wantrouwen tegen de regering.
Een besluit hem te royeren werd onvermijdelijk nadat hij vrijdagavond op de
Israëlische televisie bekend maakte dat hij een nieuwe partij wil oprichten waarvoor hij
naast oud-premier Rabin ex-minister van Buitenlandse Zaken Mosje Dayan als leider
en toekomstige premier uitnodigde.
Dayan heeft geantwoord vooralsnog geen parlementszetel meer te ambiëren, terwijl
Rabin met partijvoorzitter Peres verwikkeld is in een politiek gevecht om het leider
schap van de oppositionele Arbeiderspartij.
moet komen voor hulp aan overtollige
staalarbeiders in de vorm van herscholing
en financiering van deeltijdarbeid. Een
aantal EG-landen is daar echter tegen
omdat het een nieuwe aanslag zou beteke
nen op de toch al zwaar belaste EG-begro-
ting van ongeveer 48 miljard gulden. Zij
vrezen bovendien dat werknemers in an
dere zwakke bedrijfstakken, zoals de tex
tielindustrie, dan ook om hulp zullen
vragen.
De Amerikaanse delegatieleider, Grif
fin Bell, maakte blijkens de tekst van zijn
HANNOVER (SPA(. Twee Westduitse
uitgevers hebben de internationale mi-
lieu-organisatie Greenpeace in Amster
dam 80.000 mark aangeboden voor de
aankoop van een schip voor de Noordzee.
Een woordvoerder van de uitgeverijen
2001 en Petra Nettelbeck heeft dit zater
dag in het Westduitse Cuxhaven bekend
gemaakt.
Het gaat bij het geldbedrag om een
aandeel in de opbrengst van de verkoop
van de zogenoemde Deutschlandberichte
die sociaal-democraten in de nazitijd in
het geheim hebben opgeschreven ter in
formatie van het buitenland.
FRANKFURT (REUTER). - De leiding
van de Westduitse bond van postbeamb
ten heeft vanmorgen vroeg de regerings
voorstellen aanvaard om een eind te ma
ken aan een staking waardoor vrijwel de
gehele postbestelling in het land stil was
komen te liggen.
laar
ood
ose-
JOOt
hte,
:aar,
en
tien
vat
)ok
?eft
am
wel
dat
oer
de-
erp
a kt,
er
den
md
zen
;are
een
s al
wel
is
ver-
t>nt-
van
toe-
aar-
oen
Het' bereikte resultaat, waarvoor in to
taal 32 uur onderhandeld is, houdt in één
tot vier extra vakantiedagen per jaar. De
vakbondsleiding drong er bij de leden op
aan onmiddellijk weer aan het werk te
gaan om de enorme stapels brieven en
pakjes weg te werken die zijn ontstaan in
de vier dagen dat de staking duurde.
rijven
blice-
it mij
i had-
ippen
appen
k ver-
itie te
>s (so
iense-
g het
it ook
tar als
twee
ikken
lezen,
en le-
wor
se hre-
zeker.
Tevens gaf hij toe dat hij betrokken is
geweest bij een mislukte poging tot een
staatsgreep. Wu Faxian verscheen giste
ren voor het „tweede tribunaal” van de
speciale rechtbank die vijf gewezen hoge
militairen en vijf burgers moet berechten
in China’s „proces van de eeuw”.
Het tweede tribunaal behandelt de za
ken van de militairen en een eerste tribu
naal zal de burgers berechten. Dit tribu-
reld er niets aan. De geschiednies herhaalt
zich en bovendien is 45 jaar nog niet erg
lang geleden”, zo zei Bell.
Zweden heeft op de Europese veilig-
heidsconferentie gevraagd om een nieuw
onderzoek naar het lot van de Zweedse
diplomaat Raoul Wallenberg, die op het
einde van de Tweede Wereldoorlog in het
door de Sovjet-Unie bezette Hongarije
verdween.
De Zweedse afgevaardigde, Jan Lund-
vik, verklaarde op de conferentie dat Wal
lenberg, die nu ongeveer 70 jaar zou zijn,
op het einde van de oorlog werd ontvoerd.
r bij
de
i de
gge-
bril-
jere-
r te
het
Itijd
ucht
Van
;t in
nds,
Igiê:
Igië.
De genocide tegenover de Zuidmoluk
kers in Nederland bestaat volgens Matu-
lessy uit twee zaken die funest zijn voor
het behoud van de eigen identiteit. Ener
zijds dwingt de Nederlandse regering de
Zuidmolukkers tot integratie in de Neder
landse samenleving, waardoor de Zuid
molukkers verplicht worden „Hollands te
worden”; anderzijds biedt de Nederland
se regering de Nederlandse Zuidmoluk
kers de mogelijkheid te repatriëren naar
de Zuidmolukse eilanden, waar de „immi
granten” gedwongen worden de Indonesi
sche nationaliteit aan te nemen.
Wallenberg wordt de redding van 30.000
joden toegeschreven. Hij gaf hun Zweed
se reispapieren toen hij verbonden was
aan de Zweedse ambassade in Boedapest
tijdens de oorlog.
De Sovjet-Unie heeft gezegd, en houdt
vól, dat de diplomaat in 1947 in een gevan
genis in Moskou overleed, maar Zweden
beschikt over ooggetuigenverslagen dat
Wallenberg in later jaren is gezien in Rus
sische gevangenenkampen.
verklaring, die hij na afloop van de (beslo
ten) plenaire zitting verstrekte van de ge
legenheid gebruik om namens de Ver
enigde Staten opnieuw tegen de Sovjet-
Unie van leer te trekken op het punt van
de mensenrechten en de inval in Afgha
nistan, zij het minder fel dan co-voorzitter
Max Kampelman, die vorige week maan
dag had verklaard, dat de Verenigde Sta
ten tot herbewapening waren genoopt,
omdat het Kremlin de ontspanning in
gevaar had gebracht. Bell wees de stelling
van de Sovjet-Unie af, dat haar staat van
dienst op het “punt van de mensenrechten
en de inval in Afghanistan de conferentie
niet aangaan. Het argument, dat dergelij
ke kwesties in het niet zinken tegenover
het allesoverheersende belang van vrede
en ontspanning werd 45 jaar geleden ook
gehoord. „Toen luidden de antwoorden
evenals nu weer, dat mensenrechten en de
soevereiniteit van staten niet van wezen
lijk belang zijn”, maar de geschiedenis
heeft aangetoond dat zij wel degelijk van
belang zijn, zo zei Bell, die in een nadere
toelichting zei met zijn waarschuwing te
hebben gedoeld op de invallen door Adolf
Hitler in andere landen. „Toen werden de
mensenrechten ontkend en deed de we-
PEKING (UPI/Reuter). Wu Faxian, de 65-jarige voormalige commandant
van de Chinese luchtmacht, heeft gisteren bekend dat hij heeft deelgenomen
aan een samenzwering die ten doel had Mao Tse-toeng te vermoorden.
naai komt vandaag bijeen met Wang
Hongwen, het jongste hd van de zoge
naamde Bende van Vier, in de beklaag
denbank. Alle tien beklaagden, onder wie
de weduwe van Mao, Jiang Qing, werden
afgelopen donderdag voorgeleid op de
openingszitting van de speciale rechtbank
om de 20.000 woorden tellende aanklacht
aan te horen.
De aanklacht bevat 48 specifieke be
schuldigingen, waaronder het vervolgen
en doden van duizenden mensen, een sa
menzwering om Mao van het leven te
beroven en de macht te grijpen, en een
komplot voor een opstand in Sjanghai.
Niet alle beschuldigingen hebben betrek
king op iedere individuele beklaagde, of
schoon alle beklaagden een mogelijke
doodstraf wacht.
Wu Faxian zei gisteren: „Ik weet zeker
dat ik ook een grote misdaad heb begaan.
De aanklacht is zeer juist en maakt duide
lijk welke misdaden werden begaan door
wie.” Wu, die Mao nog vergezelde op de
beroemde „lange mars” is ervan beschul
digd dat hij de gewezen minister van
Defensie wijlen Lin Piao heeft geholpen
bij een samenzwering die tot doel had
Mao te vermoorden en de macht in China
te grijpen.
Wu zei dat hij in 1969 Lin Piao in zijn
huis bezocht om de zaak met hem te
bespreken. Wu maakte Lin toen - nadat
deze nog maar twee jaar had gediend in
de luchtmacht - tot waarnemend operatie-
hoofd en waarnemend bevelhebben van
de Chinese luchtmacht.
Aan het einde van de zitting gisteren
verklaarde de rechtbank: „De feiten zijn
duidelijk. Het bewijs is voldoende.” Maar
zij sprak nog geen oordeel uit. Onofficiële
berichten zeggen dat de rechtbank daar
mee wil wachten totdat alle tien beklaag
den zijn berecht om vervolgens een ge
meenschappelijk vonnis tc vellen.
Wu is een van de vijf beklaagden die
hun schuld hebben toegegeven. De wedu
we van Mao, Jiang Qing, heeft tot dusver
re halsstariig geweigerd te bekennen.
De autoriteiten in Peking en de oostelij
ke provincie Anhui hebben gewaar
schuwd tegen mogelijke pogingen China’s
„proces van de eeuw” te saboteren. De
waarschuwing werd geuit in een hoofdar
tikel in het Pekingse Volksdagblad en in
een uitzending van het provinciale radio
station van Anhui.
CAIRO (DPA/UPI). In een woestijn
gebied ten oosten van de Nijl zijn „aan
zienlijke hoeveelheden” uraniumerts ont
dekt. Naar het blad Rose El Joussef giste
ren berichtte, heeft Egypte de hulp van
Canada ingeroepen om de ertslagen te
ontginnen.
Een aantal landen is met de EG op basis
van vrijwilligheid overeenkomsten aange
gaan over de omvang van de staalleveran-
ties en de Europese Commissie wil nu dat
de daarin vastgelegde importcontingen-
ten met vijftien procent worden vermin
derd. De commissie verwacht dat de staal-
produktie van de EG in het eerste kwar
taal van 1981 ten opzichte van dezelfde,
periode van dit jaar met hetzelfde percen
tage zal afnemen.
Intussen heeft een woordvoerder van de
Europese Commissie verklaard dat het
aandeel van West-Duitsland in de totale
staalproduktie van de EG onveranderd
ruim 32 procent zal blijven. Hij reageerde
daarmee op een verklaring van de West
duitse minister van Economische Zaken,
Otto Lambsdorff, dat het aandeel van zijn
land zou worden verlaagd tot dertig pro
cent. Dat zou neerkomen op een vermin
dering van de Westduitse staalproduktie
met tien procent. De woordvoerder zei dat
over de beslissing van de commissie met
betrekking tot de produktiecontingenten
niet meer valt te onderhandelen met rege
ringen of ondernemingen nu de minister
raad op 31 oktober toestemming heeft
gegeven voor uitvoering van het crisisbe-
leid.
De conferentie heeft dit weekeinde haar
algemene beschouwingen afgerond. Zij
maakte zich op om in de nieuwe week te
beginnen met de gedetailleerde bespre
king en uitwerking van voorstellen in spe
ciale commissies betreffende het geheel
van de drie zogenaamde „manden” van de
slotakte van Helsinki. De derde en laatste
mand, waarover vrijdag inleidend werd
besproken, betreft „samenwerking op hu
manitair en ander gebied”.
Dit heeft president Sadat van Egypte
gezegd in een vraaggesprek dat gisteren
door het Egyptische persbureau voor het
midden-Oosten is gepubliceerd.
Sadat, die de huidige betrekkingen tus
sen de VS en Egypte vriendschappelijk en
hartelijk noemde, zegt dat er zonder hulp
van de VS geen regelingen in het Midden-
Oosten kunnen komen. „Mijn voorstel een
topgesprek te houden met Reagan en de
Israëlische premier Begin over het weer
op gang brengen van de besprekingen
inzake de onafhankelijkheid van de Pales-
tjjnen geldt nog steeds”, aldus Sadat.
Koning Hoessein van Jordanië heeft in
een dagbladinterview verklaard te ver
wachten dat de VS onder Reagan de for
mule van Camp David overboord zullen
zetten, en zullen komen met een nieuwe
benadering voor een algemene vreedzame
oplossing in het Midden-Oosten.
Hoessein heeft altijd veel kritiek gehad
op de akkoorden van Camp David, die
onder auspiciën van Carter tussen Egypte
en Israel tot stand zijn gebracht. „Deze
akkoorden gaan namelijk niet over de
Palestijnse kwestie, over de kwestie van
de bezette arabische gebieden en over de
kwestie Jeruzalem”, aldus Hoessein in het
interview.
De Duitse bondskanselier Helmut
Schmidt is vrijdag in Bonn teruggekeerd
na zijn bezoek aan de Verenigde Staten.
Kort voor zijn vertrek verzekerde
Schmidt dat de Bondsrepubliek in 1981
een verhoging van circa drie procent van
de defensiebegroting in acht zal nemen.
Schmidt kon daarmee de Amerikanen ge
rust stellen over de Westduitse bedoelin
gen op defensiegebied. Schmidt was te
vens het eerste buitenlandse staatshoofd
dat met de toekomstige president Reagan
sprak.
Reagan heeft inmiddels vastgesteld dat
de overgang van het oude naar het nieuwe
bewind in de VS „van een leien dakje
gaat”. Reagan zei dit aan het eind van een
vierdaags bezoek aan Washington. De toe
komstige president verklaarde verder dat
hij de basis had gelegd voor goede betrek
kingen met het congres.
Het verzoek zal morgen worden voorge
legd aan de ministers van Buitenlandse
Zaken van de EG. Het is echter de vraag
of de ministers het zullen inwilligen. Voor
al West-Duitsland voelt er weinig voor
derde landen te betrekken bij het crisis
plan van de commissie voor de Europese
staalindustrie. Dit voorziet in produktie-
beperkingen tussen dertien en twintig
procent voor ongeveer tachtig procent
van de verschillende staalprodukten. Tot
de betrokken derde landen behoren be
langrijke lidstaten van de Europese Vrij
handelsassociatie (EFTA), alsmede Ja
pan, Brazilië, Spanje, Zuid-Afrika en Aus
tralië.
De ministers zullen morgen ook praten
over de vraag of meer geld beschikbaar
Ottawa wil wel assistentie verlenen,
mits het uranium uitsluitend voor vreed
zame doeleinden gebruikt wordt. De
Egyptische regering betaalde de mijnwer
kers, die op de aders waren gestuit, een
premie van 14.000 gulden per persoon.
Het blad haalt een Egyptische geoloog
aan, die opriep het onderzoeksgebied (nu
10 km in het vierkant) tot 100 km in het
vierkant uit te breiden „omdat er een
goede kans bestaat dat er nog meer ura
niumerts onder de grond zit”.
De Zuidmolukse delegatie, die speciaal
naar Madrid is overgekomen ter gelegen
heid van de conferentie voor veiligheid en
samenwerking in Europa, gaf een verkla
ring uit waarin de westerse democrati
sche deelnemers aan deze bijeenkomst
werden opgeroepen een commissie te vor
men die een onderzoek moet instellen
naar de problematiek van de Zuidmoluk
se gemeenschap in Nederland.
(Door onze redacteur in Libanon
Rienko Wilton)
AMMAN. De jaarlijkse arabische
topconferentie, morgen in de Jor
daanse hoofdstad Amman, gaat
door, maar zonder deelname van
onder meer Syrië.
Dit bleek zaterdag na afloop van de
voorbereidingstop van 21 arabische
ministers van buitenlandse Zaken, die
in Amman bijeen waren ter vaststel
ling van de agenda en het formuleren
van aanbevelingen voor de grote top
van staatshoofden en regeringslei
ders. De Syrische minister van Bui
tenlandse Zaken, Khaddam, verliet na
de ^temming, die sterk in het voordeel
was van het op tijd laten beginnen van
de grote top, boos de zaal en verklaar
de tegenover de pers dat de arabische
top in Amman een fiasco zou worden
„omdat Syrië er niet aan meedoet”.
Daar zit een kern van waarheid in: Siriës
boycot van de komende elfde arabi
sche topconferentie doet de politieke
betekenis van de top afnemen, omdat
Syrië ondanks alles een zeer belang
rijke positie inneemt in de arabische
wereld. Syrië is na het wegvallen van
Egypte militair het grootste confron-
tatieland tegen Israel, Damascus is in
hoge mate politiek en militair betrok
ken in Libanon, Syrië heeft recente
lijk een vriendschapsverdrag afgeslo
ten met de Sovjet-Unie, het heeft grote
invloed op de Palestijnen en is leider
van het Front van Standvastigheid
(Algerije, Libië, de PLO en Zuid-Je-
men), de arabische vrienden van Sy
rië, welke Damascus nu probeert over
te halen om ook de top in Amman te
boycotten.
Syrië wenste uitstel van de top vanwege
de duidelijk aan het licht getreden
onderlinge arabische tegenstellingen
ten gevolge van de Iraaks-Iraanse oor
log, die de arabische wereld in twee
kampen heeft verdeeld. Damascus
meent dat de noodzaak om deze tegen
stellingen op te lossen groter is dan
een herbevestigen van de gemeen
schappelijke arabische politieke con
frontatie met Israël.
De overgrote meerderheid der arabische
landen is dat duidelijk oneens met de
Syriërs, vandaar dat de top in Amman
gewoon zal doorgaan en de arabieren
hun oude stellingen zullen herbevesti
gen. Dat wil zeggen: alleenvertegen
woordiging van de Palestijnen door
de PLO, Israëlische terugtrekking tot
de grenzen van 1967 inclusief arabisch
Oost-Jeruzalem, blijvend arabisch
verzet tegen Camp David (Egyptisch-
Israelisch vredesverdrag en „beperk
te autonomie” voor een klein deel der
Palestijnen), en afwijzing van de VN-
resolutie 242 op grond van het feit dat
deze resolutie de Palestijnen alleen
maar noemt als „vluchtelingenpro
bleem” in plaats van als een volk dat
legitieme nationale rechten heeft. Wat
dit betreft moet van de elfde arabi
sche topconferentie weinig werkelijk
nieuws verwacht worden.
Het grote punt blijft onder welke politie
ke omstandigheden in de arabische
wereld de top werd voorbereid. Syriës
wantrouwen geldt op de eerste plaats
Jordanië en larak. Volgens de Syriër’s
(en de pro-Syrische pers in Libanon)
zou koning Hoessein, aangemoedigd
door lark, Saoedi-Arabië en Koeweit,
de top in Amman willen aangrijpen
om het recht op te eisen namens de
Palestijnen te mogen spreken, daar
mee de PLO naar het tweede plan
verwijzend. Dit om tegemoet te komen
aan de plannen van de nieuwe Ameri
kaanse president Reagan, die de kaart
van de „Jordaanse optie” schijnt te
willen spelen omdat hij de PLO als
een „groep terroristen” blijft be
schouwen.
Volgens conferentiekringen in Amman
is het Syrische wantrouwen inzake
Hoesseins vermeende bereidheid om
in te gaan op Reagans „Jordaanse
optie” niet gerechtvaardigd. Als het
wel waar zou zijn, dan zou PLO-leider
Arafat, die gisteren in Syrië was, „al
lang een haraanval” gekregen moeten
hebben. Bovendien zullen de arabie
ren, alleen om Reagan (en de Israëli’s)
een plezier te doen, niet zo maar de
hoeksteen van hun buitenlandse poli
tiek van de laatste 6 jaar in 1974
werd de PLO erkend als enige wettige
vertegenwoordiger van het Palestijn
se volk overboord werpen en Hoes
sein laten onderhandelen namens de
Palestijnen.
Nee, Syrië’s wegblijven van de arabi
sche top moet veel eerder als een
bevestiging gezien worden van Dama
scus’ angst voor de nieuwe as Amman-
Bagdad, en het niet willen accepteren
dat de combinatie Jordanië-Irak een
nieuw machtscentrum in de arabische
wereld heeft gecreëerd dat een bedrei
ging vormt voor Syrië’s opgeëiste lei
dersrol in het anti-Camp-Davidfront.
l/Vu Faxian, de voormalige commandant van de Chinese luchtmacht, in de beklaagdenbank.
Hij bekende gisteren te hebben deelgenomen aan een samenzwering tegen Mao en aan een
mislukte staatsgreep.
LAS VEGAS (UPI/AFP). De brand in
het MGM-Grand Hotel in Las Vegas, die
vrijdag uitbrak en aan zeker 83 mensen
het leven kostte, is veroorzaakt door kort-
"isluiting in elektrische leidingen in het
plafond van de grote zaal van het casino.
Dit heeft het hoofd van de brandweer van
Las Vegas zaterdag bekendgemaakt.
Vermoedelijk was de brand in het pla
fond op kleine schaal al enige uren aan de
gang, voordat hij zich door het plafond
had heengevreten en door de plotselinge
toevoer van verse zuurstof binnen een
halve minuut de hele zaal in lichterlaaie
zette. Volgens de brandweerchef zijn de
meeste slachtoffers gevonden in de liften
en de trappenhuizen, waar de vlammen
direkt doorheen kropen. Als de gasten
allemaal in hun kamers waren gebleven
zou het aantal slachtoffers volgens hem
veel minder zijn geweest.
Bij de brand zijn 584 mensen gewond
geraakt.
NEW YORK (REUTER). De politieke
commissie van de Algemene Vergadering
van de VN heeft bij voorbaat verklaard,
dat alle wetgevende en bestuurlijke maat
regelen die Israel zou kunnen nemen om
de status van de hoogvlakte van Golan te
wijzigen, van nul en gener waarde zijn.
Een resolutie van deze strekking werd
aangenomen met 97 stemmen voor, twee
tegen (Israel en de VS) en 21 onthou
dingen.
Het in stemming brengen van deze reso
lutie was ingegeven door berichten dat het
Israëlische parlement een wetsontwerp
overweegt om de hoogvlakte van Golan,
die Israel in de oorlog van 1967 heeft
bezet, te annexeren. In de resolutie wordt
een beroep op Israel gedaan af te zien van
een dergelijke wet.
F x
