TWEEHONDERD PATIËNTEN ALLEEN OVERDAG
Twee zolen en een
half ons spijkers
Jfc
11
>1
Pok’m,
die
karakter
volle
I
wat vertel je me nou?
l//
CLAUDIA
STRATER
OVER IJMUIDEN GESPROKEN
kort
ijmondnicuws
j
M
naaicursus
antiekbeurs
huurders
film
fotoclub
Heemskerk zet streep
door geldende
vervoersregeling
strandloop
8
9
WOENSDAG 26 NOVEMBER
IJMOND
1980
w
J
Bell-huisje
De Kolonie
(Van een onzer verslaggeefsters)
WIJK AAN ZEE. De revali-
datie-dagbehandeling in Helio
mare heeft zich ontwikkeld tot
een, zowel in kwaliteit als kwanti
teit, belangrijk onderdeel van het
revalidatiecentrum. Naast de 140
patiënten, die vorig jaar voor kli
nische behandeling zijn opgeno
men, werd dagelijks, met uitzon
dering van de vakantieperiode,
aan ongeveer tweehonderd pa
tiënten dagbehandeling verleend.
Ö.1
f
o 1
van Baarsel 4.
(ADVERTENTIE)
snel uit
(ADVERTENTIE)
Het revalidatiecentrum in de duinen.
WWV, 'S/t,
Onze ski-mode
ZACHTHEID MET KARAKTER
Dagbehandeling Heliomare groeit
tot omvangrijke afdeling
[EXTRA ZACHT
De heer W. P. de Boer: „De afbraak
van Oud-IJmuiden nadert over niet al te
lange tijd haar voltooiing. Dan zal er
niets tastbaars meer overblijven van wat
eens Oud-IJmuiden was. Maar het is nog
niet te laat. Er zijn enkele dingen die nog
niet gesloopt zijn en die ter nagedachte
nis aan Oud-IJmuiden- kunnen worden
bewaard. Ik denk met name aan het
Bell-huisje in de Visseringstraat. Dit kan
een pracht van een monument zijn, om-
De contacten met de Gemeenschappelij
ke Medische Dienst werden via de kanto
ren van Alkmaar en Haarlem versterkt,
uitmondend in betere procedures op het
gebied van bijvoorbeeld de rolstoelver-
strekkingen, de keuken- en woningaan
passingen en de autorijlessen.
dat het een van de oudste huisjes is.”
(Ter toelichting: De telefoon werd in
1881 in Nederland geïntroduceerd. In
dat jaar werd in Amsterdam de Neder-
landsche Bell Telephoon Maatschappij
opgericht. Het door de lezer genoemde
Bell-kantoorgebouwtje in Oud-IJmui-
den werd op 4 november 1896 officieel in
gebruik genomen. Daarmee werd voor
zien in een grote behoefte omdat voor
taan algemeen gebruik kon worden ge
maakt van de interlokale verbindingen.
Voor degenen die over de suggestie van
de h^er W. P. de Boer van gedachten
willen wisselen, diens adres is Dolfijn-
straat 232, IJmuiden. - JvB).
DIE KANS KWAM toen, Deelder er
mee wilde stoppen. Van de Keizer Wil-
helmstraat had Deelder zijn schoenma-
terie van economische zaken geen kosten
dekkende prijs aangeeft.
Op de kinderafdeling, waar kinderen
meestal langer dan drie tot vier maanden,
vaak een jaar, verblijven, bestaan plan
nen om met verbouwingen tot een inde
ling te komen die een betere leefsfeer
mogelijk maakt.
De outillage van de verpleegafdelingen
heeft in de jaren de nodige aanpassingen
ondergaan. Alle kamers van het centrum
zijn nu modern. Een probleem blijft dat
het verblijf op vijf- en vierpersoons ka
mers, gedurende gemiddeld een periode
van drie tot vier maanden, voor iedere
revalidant een opgave is. Aan de behoefte
aan „privacy” is maar ten dele tegemoet te
komen.
Het ontwerp brandveiligheidsvoorzie
ningen voor Heliomare wordt in fasen
uitgevoerd. Voor de uitvoering van de
eerste fase is door het ministerie toestem
ming verleend. Uitvoering van het gehele
plan zal ruim 1.600.000,- gaan kosten.
Groot binnen te stappen. Deze knikte
direct wat het huren betreft, maar keek
heel vreemd toen de schoenmaker de
lening ter sprake bracht. Gerrit moest
over een paar dagen maar ’ns terug
komen.
amsterdam/alkmaar/den haag/
haarlem/nijmegen/rotterdam/utrecht
In de maand december gaan in centrum
De Schans in Beverwijk twee naai- en
knipcursussen van start. Belangstellen
den kunnen zich opgeven in het centrum,
telefoon 02510-23106.
In het ontmoetingscentrum De Nieuwe
Slof in Beverwijk is het komend weekend
een antiekbeurg. Ruim veertig antiquairs
uit het gehele land brengen een keur aan
antiek en spullen uit grootmoederstjjd op
de beurs. Vrijdagavond is het ontmoe
tingscentrum geopend van vijf tot tien
uur, zaterdag van elf tot vijf uur en zon
dag van elf tot zes uur.
Deze unieke foto van de zangvereniging
Looft den Heer, genomen in het jaar 1901,
werd ons ter beschikking gesteld door me
vrouw Pietje Dedecker, geboren op 16 sep
tember 1885, nu bewoonster van het bejaar
dencentrum Rustoord in Lisse. Op de foto
staat ze als tweede van links in de achterste
rij. Ze herinnert zich als organist bij het koor
de heer Falk, viskoper te IJmuiden. Achter
het orgel staat de dirigent van de zangver
eniging, de heer Bijkerk, hoofdonderwijzer
in IJmuiden. Degenen die nog eens contact
met mevrouw Dedecker willen opnemen,
kunnen dit doen via de familie H. Hoekstra.
Sluisplein 24, IJmuiden, telefoon 02550-
11718.
Het Beverwijks Overlegorgaan en de
Heemskerkse werkgroep Huurdersbelan-
gen houden maandag 1 december spreek
uur in buurthuizen De Lichtboei aan de
Luxemburglaan en De Schans in Bever
wijk, alsmede in buurthuis De Zandkraai
aan de Handellaan in Heemskerk. Huur
ders kunnen hier hun vragen voorleggen
van ’s avonds half acht tot negen uur.
De heer W. Koomen: „De Kolonie - dat
was een wit gebouwtje met een klein
torentje in IJmuiden-Oost. Daar 'kwa
men kinderen uit Amsterdam hun va
kantie doorbrengen. Er werd ook wel
eens een fancy-fair gehouden. En er was
een zondagschool. Daar gingen wij dan
wel eens heen. We kregen een cent mee
maar die ging gewoonlijk voor snoep
naar „Soeap” (de twee mannen met de
naam Eriks) op de hoek van de Groene
weg en de Platanenstraat.”
(Reacties op deze rubriek: schriftelijk
aan dit blad met vermelding „IJmuiden
wat vertel je me nou?”, telefonisch 023-
378601).
’SESJ’
Volgens het jaarverslag heeft de afde
ling arbeidsexploratie sinds 1977 een
eigen afdeling een intensiever contact
opgebouwd met het bedrijfsleven, met
name Hoogovens. De ervaring heeft ge
leerd dat de arbeidsexploratie en beroeps
ontwikkeling van gehandicapten in nau
we samenhang met bedrijfsleven en on
derwijsinstituten dient plaats te vinden,
met name in de eigen regio.
digde ’s avonds om negen uur (’s zater
dags om elf uur). De vroege avond was
heel belangrijk voor de verkoop van
schoenen. Förch stuurde zijn jonge
knecht er dan regelmatig op uit, met een
mandvol, op de bagagedrager van de
fiets. Gerrit moest ermee naar de „ge
goede” klanten, zoals aan de Koningin
Wilhelminakade of in de paar huizen
over de brug. De klanten maakten thuis
in alle rust hun keuze. Na een half uur
kwam Gerrit terug om te vragen of ze
daarin waren geslaagd. Hij hoopte maar
ai te graag van wel. Anders moest hij
opnieuw een mand met schoenen halen
en brengen en nóg eens terugfietsen om
te horen of er iets naar zin was gevon
den. Die boodschappen tot een uur of
negen leidden ertoe dat Gerrit de avond
school maar een paar keer kon bezoe
ken. Z’n vader hoorde dat pas aan het
einde van het schooljaar, en moest het
toen wel accepteren.
HET WEEKLOON VAN Gerrit was
vijf kwartjes. Hij wilde graag wat meer
verdienen en stapte daarom over naar
schoenmaker Vodegel. Deze had zijn
zaak vlakbij het politiebureau, in de
Prins Hendrikstraat, naast de modezaak
van Böttger. Na een poosje hield de
leerling het ook daar voor gezien. Een
beter baantje wachtte hem bij Post in de
Hadleystraat, met een tweede zaak in de
Van de Pollstraat. Nog altijd had Gerrit
echter zijn draai niet helemaal gevon
den. Vandaar dat hij ging werken bij
Bosman in Velsen-Noord. Hij had het
vak intussen geheel onder de knie. Het
liefst zou hij meteen een eigen zaak gaan
beginnen.
jongensschoenen had te repareren. Ze
moesten wel dezelfde middag klaar zijn.
Gerrit werkte er, nu hij wist dat hij zijn
huur en aflossing zou kunnen betalen,
met extra veel plezier aan. Toen de klant
om vier uur terugkwam stonden de
schoenen, glimmend als een spiegeltje,
kant en klaar. „Mooi werk”, zei de klant,
„hier heb je twee kwartjes. Man, kijk
niet zo raar. Bij Deelder ging het nooit
anders, twee kwartjes per week. Zater
dag zie je me wel weer, met de volgende
vijftig spie.” ’s Maandags had de schoen
maker maar zeven gulden bij elkaar
voor bakker Jan de Groot. Daarom
vroeg Gerrit een kameraad drie gulden
te leen. Dat lukte. Maar hoe moest het
nou de volgende week?
NA DE EERSTE zorgen ging de een
manszaak zich redelijk ontwikkelen. Tot
de strenge winter inviel, een van de
ergste die Nederland ooit had meege
maakt. De mensen kwamen zo weinig
mogelijk op straat en de zolen sleten dus
nauwelijks. Daarna kreeg Oldenburg
weer voldoende werk. Maar al in 1930
deed de economische crisis zich steeds
meer gelden. Bovendien brak er in 1933
een staking uit die het gehele visserijbe
drijf lamlegde, een half jaar lang. Gerrit
had zijn zaak intussen verplaatst- naar
de Van de Pollstraat. Er kwamen wel
klanten maar wat kon je nog voor je
werk vragen: zolen en hakken voor de
r
F
if
O- V
F
Modieus en functioneel,
een inspirerend avontuur;
ook voor après ski of een
stevige winterwandeling.
Compleet met mooie
bijpassende accessoires.
In buurthuis De Lichtboei aan de
Luxemburglaan in Beverwijk draait za
terdagavond de speelfilm „The last rema
ke of Beau Geste” met in de hoofdrol de
Engelse komiek Marty Feldman. De film
vertoning begint om negen uur.
II
Jongeren vanaf 16 jaar, die belangstel
ling hebben voor fotografie, kunnen zich
alsnog opgeven voor de cursus fotografie
voor beginners. Deze cursus wordt op de
donderdagavonden gehouden in buurt
huis De Lichtboei aan de Luxemburglaan
in Beverwijk. Gegadigden kunnen zich
aanmelden bij het buurtcentrum; telefoon
02510-44944.
„HET IS tegenwoordig een koekie van
een cent. Alles gaat met de machine. Wat
had je er dan vroeger een werk aan. De
zolen naaien, met de hand, met pikdraad
jawel. En al die houten pennen die je
voor een zool nodig had. Eerst moet je de
pennen goed drogen - op een éénpitspe-
troleumstelletje of met behulp van een
spiritusvlammetje. Daarna kon je ze pas
goed gebruiken. Ik denk ook aan de
nieuwe neuzen'die je op schoenen zette;
de spullen werden niet zo gauw afge
dankt in die tijd. En dan de lapjes die je
op schoenen moest aanbrengen, wan
neer de mensen geen geld hadden om
nieuwe te kopen.
,,’S MORGENS ZAT JE de schoenen
te maken en de hele middag was je met
de afwerking bezig. Eerst raspen. Daar
na afschrapen met stukjes glas. En als
dat gebeurd was nog ’ns extra met fijn
schuurpapier. Dan was het zover dat je
de schoenen kon insmeren, met bruine
of zwarte verf. Je liet alles goed drogen.
Vervolgens pakte je blokjes was - dat
spul bracht je aan met een heet boutje.
Was ook dat gedaan dan ging je alles nog
een keer goed uitwrijven met een wollen
doek. Klaar was kees.
„EEN ERG MOOI vak, geen twijfel
aan. Ik heb er m’n brood mee verdiend,
maar dat was het niet alleen. Je kreeg
leuke dingen te doen. En je was altijd
onder de mensen. Als ik opnieuw kon
beginnen? Dan koos ik weer datzelfde
oude vak.” Aan het woord is Gerrit Ol
denburg, tweeënzeventig jaar, geboren
(aan de Koningin Wilhelminakade) en
getogen in Oud-IJmuiden. „Wat voor
werk wil je eigenlijk gaan doen?” vroeg
zijn vader hem zestig jaar geleden. Ger
rit had zijn schooltijd achter de rug en
het werd dus tijd om een baantje te gaan
zoeken. „Schoenmaker!”, antwoordde
Gerrit. „Wat haal je nou in je hoofd?”
reageerde z’n vader zeer verwonderd,
„kun je geen beter baantje bedenken?”
Nadat de zoon dagenlang voet bij stuk
had gehouden kreeg hij het fiat van
Oldenburg senior. „Op één voorwaar
de”, zei deze, „en dat is dat je meteen ook
de avondschool gaat volgen, drie winters
achter elkaar, bij meneer Atema - je
weet wel, die meneer met het baardje.”
Dat werd afgesproken. Maar er kwam
weinig van terecht.
DE EERSTE BAAS van Gerrit werd
schoenmaker Förch in de Keizer Wil-
helmstraat, een heel gezellige straat
waar Klaassie van der Gracht zijn
groentezaak annex drukbeklante snoep
winkel had en waar vlakbij nog een
andere schoenmaker was gevestigd,
Deelder. Gerrit moest om acht uur ’s
morgens beginnen. En zijn werkdag ein-
(Van een onzer verslaggevers)
HEEMSKERK. Een nieuwe alarme-
rings- en vervoersregeling krachtens de
Wet Ambulancevervoer is voor Heems
kerk aanleiding het lopende contract hier
voor met de vervoersonderneming Taxi
Drieduizend stop te zetten. De gemeente
raad krijgt hiervoor donderdag een voor
stel ter goedkeuring voorgelegd.
Taxi Drieduizend regelt sinds 1970 het
gewondenvervoer en ook de eerste-hulp-
verlening in de gemeenten Beverwijk en
Heemskerk. De gemeente Castricum
werd in 1976 bij de vervoersactiviteiten
betrokken. Taxi Drieduizend werd in 1976
bij de vervoersactiviteiten betrokken.
Taxi Drieduizend wordt pas van de con
tractuele verplichtingen ontheven zodra
een nog in te richten Centrale Post Ambu
lancevervoer (CPS) voor Midden- en Zuid-
Kennemerland operationeel wordt. Haar
lem wordt daarvoor althans wat de alar
mering betreft het zenuwcentrum.
kerswerkplaats overgebracht naar de
President Krugerstraat nummer 4, maar
het liep er niet naar wens. Gerrit ging
eens met hem praten. Hij schrok toen hij
de condities hoorde: hij kon de huur
alleen ovememen wanneer hij de com
plete inventaris zou kopen. De spullen
stelden weinig voor: een naaimachine,
een leerwals en wat handgereedschap,
dat alles beslist niet in beste staat. Toch
vroeg Deelder er tweehonderdvijftig
gulden voor. Waar haalde je in die tijd
zoveel geld vandaan? Een goede beken
de gaf Gerrit de raad: „Ga ’ns met bak
ker Jan de Groot in de Bloemstraat
praten, want die is de eigenaar van het
pand. Vraag hem of je het kunt huren en
meteen of hij je dat geld voor Deelder
wil lenen.” Gerrit liep heel wat straten
om voor hij de moed had om bij De
mannen van 1,75 tot 2,25, voor de
vrouwen niet meer dan 1,25, een hak
alleen 35 cent - en dan werd er flink
gemopperd dat het allemaal te duur was.
Veel mensen repareerden zelf. Ze haal
den bij Oldenburg leer en een half ons
spijkertjes. Dat leer deed Gerrit eerst in
water. Vervolgens klopte hij het uit op
een harde, blauwe steen (van de Kanaal
dijk, jawel). Daarna was het zaak pa
troontjes van zolen te maken en alles zo
voordelig mogelijk uit te snijden.
PAS IN DE TIJD van de mobilisatie
werd het beter. Oldenburg kreeg veel
opdrachten voor het maken van de
schoenen der militairen; gemobiliseerde
schoenmakers hielpen hem daarbij.
Toen de Duitsers IJmuiden bezetten
werd Gerrit naar hotel Augusta geroe
pen waar een officier hem vertelde dat
hij schoenreparaties voor de Duitse mili
tairen kon verrichten. „Ik heb geen ma
teriaal en ik heb geen geld voor materi
aal”, reageerde hij. „Daar zorgen wij wel
voor”, antwoordde de officier. De
schoenmaker ging niet op het aanbod in.
Het gevolg was dat er in het begin van
1942 spullen bij hem werden gevorderd,
een uitpoetsmachine en een penma
chine.
NA DE BEVRIJDING heeft Olden
burg anderhalf jaar in Amsterdam ge
werkt. Daarna begon hij weer een zaak
in IJmuiden waar hij ook sportartikelen
ging verkopen. Hij verzorgde graag de
spullen voor de voetballers van Storm
vogels, de club waarover al dagelijks
druk werd gesproken toen hij zijn werk
plaats nog in de President Krugerstraat
had. Na de oprichting van Telstar ging
hij daar zijn goede diensten bewijzen,
ook bij de uitwedstrijden. Gerrit Olden
burg denkt dikwijls aan die tijd terug,
mede door de vele reizen naar het bui
tenland. Maar ook de tijd in het vooroor
logse IJmuiden is vaak in zijn gedach
ten: „Wat moest je toch werken, van
vroeg tot laat. En wat was je blij wan
neer je nieuwe spullen kon besteÜen. Ik
weet nog hoe ik m’n eerste uitpoetsma
chine kocht, bij een firma in Alkmaar. Ik
moest vijf gulden per week betalen.
Man, wat was dat een hoop geld.”
Toerclub Le Champion houdt zondag
de twaalfde Sint Nicolaas strandloop op
het strand bij Wijk aan Zee. De start is
nabij het dorpshuis De Moriaan in Wijk
aan Zee rond half elf. Verdere informatie
verstrekt de heer A. Bloem 02982-5402.
B
De school van Heliomare werd in het
verslagjaar met drie klassen, een handen-
arbeidlokaal en een kookklas uitgebreid.
Het is nu een school voor buitengewoon
onderwijs met zeventien klassen, toegan
kelijk voor zowel interne als externe leer
lingen van vier tot twintig jaar. Daarnaast
is er een peuterzaal voor driejarigen. De
minister van onderwijs en wetenschappen
heeft Heliomare bovendien bij wijze van
experiment een afdeling voor
volwassenenonderwijs toegestaan.
Dat blijkt uit het jaarverslag over 1979
van de Stichting Katholieke Herstellings
oorden, waaronder Heliomare ressor
teert.
De autorijschool voor gehandicapten
heeft frappante resultaten geboekt. De
samenwerking met de Gemeenschappelij
ke Medische Dienst en het Centraal Bu
reau Rijvaardigheidsbewijzen verliep
blijkens het jaarverslag volledig naar
wens. Niet minder dan 170 revalidanten
zijn aan een zogenoemd restreint-rijbe-
wijs geholpen voor een aangepaste auto of
met speciale bepalingen waarbij rekening
wordt gehouden met de betreffende han
dicap. Elf revalidanten hebben een nieuw
rijbewijs gehaald. Daarbij zijn in prak
tisch alle gevallen auto-aanpassingen ge
adviseerd. Betreurd wordt, dat het minis-
„WE DOEN HET ZO”, zei bakker de
Groot bij het tweede gesprek, je betaalt
me zeven gulden vijftig huur per week
en een rijksdaalder extra voor de aflos
sing. Maandag is de betaaldag.” Op een
vrijdagmorgen in het jaar 1928 ging de
werkplaats van Oldenburg in de Presi
dent Krugerstraat open. Al gauw merkte
Gerrit dat hij het geen vliegende start
kon noemen. Waar bleven de klanten?
Ook op zaterdagmorgen was het erg
dunnetjes. Maar gelukkig kwam er laat
op de ochtend iemand die drie paar
ijmuiclen