Saoedi-Arabië stuurt bemiddelaar
Thatcher haalt
uit naar Heath
Bani-Sadr meldt omvangrijke zeeslag
Irak ontkent verovering
China: voldoende
oliehaven door Iran
Cuba ontkent
Mmusi: 1,3 miljard gulden toegezegd
Economische conferentie
Bern tot meer
Mapoeto succes genoemd
hulp gemaand
aanwezigheid
in Afghanistan
Verkiezingswinst
Franse socialisten
bewijs tegen
vijf generaals
en Palestij nen
Vice-president
Egypte wil beleid
Reagan peilen
Bonn meldt meer
rechts-radicalen
Amnesty: situatie
Chili slechter
„Goede relatie
Nederlanders
Brussel verwacht
weinig van
tweedaagse top
19 80
DECEMBER
MAANDAG 1
terie
otje
Idie
3raas
2
Gaza,
(Van onze redactie buitenland)
JORDANIË
iotta
vele
SYRIË
'G0LAN
AMMAN-DAMASCUS.
Saoedi-Arabië heeft gisteren
een uiterste poging onderno
men een oorlog tussen Syrië
en Jordanië te voorkomen.
TRANS x'
'Ijordanië
©AMMAN
CIS-
JORDANIË
^======^LIBANON
129 741
~Tel Avivj
JERUZALEM
Hebron:
[Dode Zee
I
PARIJS (AFP/Reuter/DPA). De Fran-
Poging oorlog Syrië en
Jordanië te voorkomen
kostte
le smid
i Zwaï-
lekker
dienl
lie vai
Volgens McNamara doet Zwitserland in
vergelijking met andere industrielanden,
uitzonderlijk weinig aan ontwikkelings
hulp. Hij gaf de Zwitsers daarom de raad
erover na te denken op welke wijze de
regering de hulp aan de armste landen
kan uitbreiden.
BAGDAG, TEHERAN (Reuter, UPI, AFP). Irak heeft gisteren ontkend
dat de grote Iraakse oliehaven Al-Bakr in Iraanse handen zou zijn gevallen.
Radio-Teheran had zaterdag bericht dat deze oliehaven door Iran was
veroverd na twee dagen van hevige gevechten, waarbij elf Iraakse oorlogs
schepen vernietigd zouden zijn.
De economische crisis, de werkloosheid,
de zeer onevenwichtige handel met
Japan staan ook op de agenda. Ge
makkelijke oplossingen zijn op deze
gebieden niet voorhanden, maar er zal
wel beter samengewerkt kunnen wor
den bij het beleid op langere termijn.
socialisten in de oppositie zijn.
Van de drie andere zetels die op het spel
stonden, bleef er een bij de linkse radica
len en gingen er twee naar de gaullisten,
die ze veroverden op de UDF.
Veel communistische kiezers die bij de
eerste stemronde van vorige week op ei
gen kandidaten stemden, die echter zijn
afgevallen, hebben ditmaal op de socialis
ten gestemd.
De Iraanse president toonde zich bui
tengewoon optimistisch over de Iraanse
kansen in de nu al meer dan twee maan
den durende oorlog. Hij verwacht dat Iran
spoedig het door Irak veroverde noord-
Wel bevestigt Irak dat zaterdag een felle
strijd in de lucht en ter zee heeft gewoed
in het noordelijk deel van de Perzische
Golf waar de Iraniërs meerdere gevechts
vliegtuigen verloren, aldus Bagdad. Aan
Iraakse kant waren twee kanonneerboten
beschadigd.
Westerse diplomaten in Damascus lie
ten zaterdag weten, dat zo’n 20.000 man
Syrische troepen en 600 tanks de afgelo
pen drie weken zijn samengetrokken
langs de zuidelijke grens.
Syriërs vermoord. Jordanië ontkent de
beschuldigingen.
In feite is slechts ongeveer 120 miljoen
gulden extra toegezegd. Nederland gaf
daarvan een aanzienlijk deel: 31 miljoen.
Radio Teheran heeft zaterdag melding
gemaakt van een „betrekkelijk ernstige”
aardbeving met de kracht van 5,7 graad
op de schaal van Richter in het zuidoosten
van het land. De havenstad Bandar Abbas
bij de Straat van Hormoez zou erdoor zijn
opgeschrikt.
Van schade of slachtoffers is geen mel
ding gemaakt.
De Verenigde Staten bijvoorbeeld zegden
tenslotte weliswaar 50 miljoen gulden
voor het komende jaar toe. Maar zij bon
den dit wel aan voorwaarden: eerst moet
het Congres zich erover uitspreken en
bovendien moet verder onderzoek wor
den gedaan naar de economische haal
baarheid van de aangeboden projecten.
Tijdens zijn bezoek aan het front bij Aba
dan verplaatst de Iraanse president Bani-Sadr
zich achterop een brommer.
Ook de Wereldbank eiste deze garantie.
De totale plannen voor zuidelijk Afrika
belopen ongeveer vier miljard gulden.
Maar, aldus nogmaals Mmusi, de strijd
om economische bevrijding van zuidelijk-
Afrika zal veel meer tijd kosten dan het
gevecht om politieke vrijheid.
Volgens Chissano nam zijn regering nog
geen definitieve beslissing over toetreding
tot dit voornamelijk uit Oost-Europese
staten bestaande handelsblok. Maar, zo
zei hij, als we lid worden dan drijven we
directe handel met de socialistische staten
en dan zullen we ook in de besluitvor
mingsorganen van deze organisatie zitting
hebben.
Even tevoren zei Chissano dat zijn land
tijd nodig heeft om te bekijken of een
toetreding tot de akkoorden van Lomé
voordelig is. De Akkoorden van Lomé
houden een samenwerkingsverband in
tussen de negen landen van de EG en een
aantal Afrikaanse, Caribische en Zuidzee-
landen.
Chissano vond voorts dat het van de
zuidelijke Afrikaanse landen te veel of
fers eist om Zuid-Afrika te boycotten. Het
is aan de Europese landen om tot zo een
besluit te komen, aldus Chissano.
De toestand in Polen zal aan de orde
komen tijdens het fameuze „praatje
aan het haardvuur” van de regering
schefs en hun ministers van Buiten
landse Zaken. Volgende week komen
de ontwikkelingen in Polen in de
NAVO ter sprake als de ministers van
Buitenlandse Zaken van de vijftien
NAVO-landen in Brussel bijeen ko
men. Naar buiten toe en officieel zal
allebei de keren daar maar weinig van
blijken, zo wordt in EG-kringen ver
wacht.
De Negen kunnen hun economische
hulp in de vorm van soepele kredie
ten coördineren en gezamenlijk
meer geld ter beschikking stellen om
de economische nood in Polen wat te
lenigen, maar veel meer kunnen ze
niet doen. Ze zullen zeker de indruk
vermijden, dat ze een regime willen
steunen dat een anti-Russische koers
inslaat. Als dat laatste gebeurt, wordt
een Russisch ingrijpen waarschijnlijk
en daarmee zou de ontspanning in
Europa een zware klap krijgen.
De Negen moeten in Luxemburg beslis
sen hoe het verder moet met hun Euro
pese initiatief inzake het Midden-Oos-
ten. Dat werd aangekondigd in een
verklaring over het Midden-Oosten
van de Negen op hun laatste Europese
raad, half juni in Venetië. De afgelo
pen maanden is de Luxemburgse mi
nister van Buitenlandse Zaken Gaston
Thorn in het Midden-Oosten op reis
geweest. Op basis van zijn bevindin
gen moeten de Negen nu politieke con
clusies trekken.
De missie van Thorn heeft naast conclu
sies ook veel nieuwe vragen opgele
verd. Onduidelijk is nog of de nieuwe
Amerikaanse president Reagan het
Camp David-vredesproces van zijn
voorganger Carter wil voortzetten of
dat hij een meer pro-Israelische koers
zal inslaan, zoals hij tijdens zijn ver
kiezingscampagne het blijken.
De Arabische landen zijn als gevolg van
de oorlog tussen Irak en Iran heviger
verdeeld dan de laatste jaren het geval
was. Al deze factoren maken dat de
tijd nog niet rijp is voor een initiatief
van de Negen, zo is de opvatting van
de meeste EG-landen. Alleen Frank
rijk wil meer haast maken met de
eigen rol voor Europa in het Midden-
Oosten.
uurlijk
at kar
«ft de
ijnlijk
ielher-
5p toe,
regel:
md ’n
Nabloes
edje is
maar
identi
ek het
en lied
39-1876)
isephus
i, daar
ren en
i daar-
ïjodel
n klap
lopen
n by ’r
oof dat
3 zit!”
(Van onze redacteur in België,
Jan Gerritsen)
De „eigen rol” voor de Europese
Negen in het vredesoverleg tussen
Israel en de Arabische landen en
de gespannen situatie in Polen
zijn de belangrijkste onderwer
pen op de Europese top die van
daag in Luxemburg begint en tot
en met morgen duurt. In Brussel
wordt verwacht dat het halfjaar
lijkse beraad tussen de regerings
leiders van de Negen ditmaal bit
ter weinig concrete resultaten zal
opleveren.
rscholei
asliedje
nog nie
n datzj
moorden
bekend
geraas"
en met
„Maan
vij voot
niet alle
Zo wordt er veel gepraat over de ont
wikkeling van speerpuntindustrieën,
maar het kan geen kwaad als de negen
regeringschefs eerst vaststeken wélke
industrieën daarmee bedoeld worden
en höe die ontwikkelingen worden
aangepakt: gecoördineerd en planma
tig of ieder voor zich.
Premier Van Agt en minister Van der
Klaauw (Buitenlandse Zaken) zullen
het interne functioneren van de Euro
pese Gemeenschap aan de orde stel
len. De regeringsleiders moeten nu
maar eens praten over het rapport van
de „drie wijzen” waarom ze zelf ge
vraagd hebben, vindt men in Den
Haag. In het rapport staan allerlei
aanbevelingen, die Nederland nuttig
acht, bijvoorbeeld over de vraag wat
er met de adviezen van het Europees
parlement moet gebeuren. Maar de
andere EG-leiders willen dit rapport
wegstoppen in de stoffige kast, waarin
menig EG-document in vergetelheid
rust.
In Brussel houden de EG-waamemers
het erop dat besloten zal worden tot
een tweede ronde van besprekingen
met de Arabische landen, Israel, de
PLO en de Arabieren op de Westelijke
Jordaanoever. Waarschijnlijk wordt
deze taak toevertrouwd aan een hoge
diplomaat uit het land dat het EG-
voorzitterschap vervult. In de eerste
helft van volgend jaar is dat Neder
land. Op de volgende Eurotop, in
maart in Maastricht, zou dan opnieuw
bekeken kunnen worden of de tijd rijp
is voor een Europees initiatief.
agGnde onale Vergadering, in vier districten de
fneerderheid behaald. Twee zetels behiel-
vergee jen zy e*n twee kregen er by, een van
Conferentievoorzitter Mmusi het zich
door deze cijfers niet ontnuchteren. Hij
verwachtte een „sneeuwbaleffect”. De
Mozambiquaanse minister van Transport
en Communicatie voegde hieraan toe, dat
„niets het succes van de economische con
ferentie in Mapoeto nog in de weg staat”.
'j Door Israël bezet
0Km100
De Saoedi-Arabische prins Abdoellah
Bin Abdel Aziz, bevelhebber van de Natio
nale Garde én een van de vice-premiers in
zijn land, sprak gisteren in de Syrische
hoofdstad Damascus met president Assad
over de crisis tussen de twee buurlanden
Jordanië en Syrië. Hij overhandigde de
president ook een boodschap van koning
Khaled van Saoedi-Arabië. Verwacht
wordt, dat Aziz vandaag laat of anders
morgen naar koning Hoessein van Jorda
nië zal reizen. Dit laatste land heeft intus-
°P 1 'een gaullist en de andere van de UDF, de
sed, ei 'partij van president Giscard d’Estaing.
mtwin- Dat zijn twee regeringspartijen, terwijl de
in zijn
Spelen
i twee
zome-
nndere
Zie de
1 Heije
bei op
men te
lie van
je, dus
naar ze
:ompli-
rt voor
BERN (DPA). De president van de
Wereldbank, Robert McNamara, vindt dat
Zwitserland zijn hulpverlening aan de
landen van de Derde Wereld moet uitbrei
den. Hij maakte dat dit weekeinde duide
lijk in een toespraak voor de Zwitserse
genootschappen voor buitenlandse poli
tiek en economie.
De dreigende situatie tussen beide lan
den heeft intussen internationaal be
zorgdheid gewekt. Israel liet weten de
ontwikkelingen aan zijn noordoostelijke
flank „nauwgezet in het oog te houden
terwijl een woordvoerder van het Ameri
kaanse ministerie van Buitenlandse Za
ken het weten, dat „Jordanië als een be
vriende mogendheid wordt beschouwd,
waarvan de veiligheid voor de VS van
belang is.”
Syrië geldt als de trouwste bondgenoot
van de Sovjet-Unie in het Midden-Oosten.
i zinnet
lasliedjf
>iste. It
ie Sint
vendiet
el „Kut
t is vat
e Annie
van de
i maat
nde het
voorden
gewoon
verant-
„Heb je
oord?”), uithaalde naar de voormalige eerste mi-
ire kna-
los, de
scheep
je voer-
reed”), premjer
Er bestaat een grote kans dat Mozambi
que zich aansluit bij de Comecon. Dit
heeft de Mozambiquaanse minister van
Buitenlandse Zaken, Joaquim Chissano,
dit weekeinde gezegd op een persconfe
rentie in de hoofdstad van zijn land,
Mapoeto.
nister Edward Heath.
In een radiovraaggesprek zei Thatcher
over Heath, die felle kritiek leverde op
haar economische pohtiek, dat deze toen
hij in het begin van de jaren zeventig
was, geprobeerd had de werk
loosheid te bestrijden door geld in de
economie te pompen. ”Dat deed de con
servatieve partij enorm veel kwaad”.
Zij zei dat haar regering zou vasthouden
aan haar strenge monetaire beleid tenein
de Groot-Brittanië te maken tot ”het for
midabelste land in de Westelijke gereld”.
UTRECHT. „Een paar jaar geleden
moesten we nog stiekem het land zien
binnen te komen en oppassen voor de
politie, nu krijgen we van diezelfde pohtie
tijdens deze manifestatie bescherming.
Een beter voorbeeld van de betrekkingen
tussen Nederlanders en Palestijnen kan ik
niet geven”. Dit zei Khaled Al Hassan, lid
van het centrale comité van de PLO, za
terdagavond op de Palestijnse manifesta
tie in de Utrechtse veemarkthallen.
De manifestatie, die was georganiseerd
door de Palestijnse Vereniging, de PSP,
het Palestina-comité, en de Utrechtse
Raadskelder, werd door ruim 1500 men
sen bijgewoond. Leden van het Israelco-
mité, het Genootschap Nederland-Israel
en de Nederlandse Zionistenbond hielden
tegelijkertijd bij de ingang van het Veem-
arktterrein een tegendemonstratie. Zij
droegen spandoeken met teksten als
„PLO handen af van Israel” en „Ver
kwansel Israel niet”. Tot confrontaties
tussen de twee groepen kwam het niet.
Mmusi liet weten dat in totaal 650 mil
joen dollar (zo’n 1,3 miljard gulden, over
een periode van vijf jaar is toegezegd door
de zogeheten „donorlanden” uit de geïn
dustrialiseerde wereld. Daarnaast zijn
toezeggingen gedaan voor de vérdere toe
komst. „Dit was geen conferentie van
woorden, maar van daden”, aldus Mmusi.
Maar hij vergat de bedragen te specifi
ceren. Had Mmusi dat wel gedaan, dan
was gebleken dat van dit enorme bedrag
slecht een fractie bestaat uit reële nieuwe
toezeggingen. In wezen bestaat het meren
deel uit bedragen, die al eerder zijn be
loofd aan geheel zwart zuidelijk Afrika en
die de donorlanden nu bij elkaar hebben
opgeteld om in ieder geval goede sier te
kunnen maken. Dit om aan te geven dat ze
LONDEN. (Reuter). Een ruzie binnen
de regerende conservatieve partij in
Groot-Brittannië inzake het economisch
beleid, heeft gisteren het hoogste niveau
bereikt toen premier Margaret Thatcher
CAIRO (UPI). De Egyptische vice-
president Hosni Mubarak is zaterdag naar
Washington gevlogen om het eerste con
tact op hoog niveau te leggen met de
toekomstige Amerikaanse president Ro
nald Reagan. Daarnaast heeft Mubarak
een afscheidsboodschap van president
Sadat bij zich voor Jimmy Carter.
Egyptische functionarissen in Cairo zei
den dat het bezoek van een week van
Mubarak is ingegeven door de wens van
Sadat het beleid van Reagan ten aanzien
van het Midden-Oosten te peilen, om een
versnelling te bewerkstelligen van Ameri
kaanse wapenleveranties aan Egypte en
om Carter te bedanken voordat hij in
januari het Witte Huis verlaat. Naar ver
luidt zal Mubarak ontmoetingen hebben
met vooraanstaande republikeinen die
dicht bij Reagan staan, zoals de toekom
stige vice-president George Bush, ex-pre
sident Gerald Ford en oud-minister van
Buitenlandse Zaken Henry Kissinger. Mu
barak heeft morgen een ontmoeting met
Carter en zal hem een boodschap van
Sadat overhandigen waarin dank wordt
uitgesproken voor het beleid dat Carter
ten aanzien van het Midden-Oosten heeft
gevoerg en dat heeft geleid tot het Egyp-
tisch-Israelisch vredesverdrag van 1979
en vervolgens tot onderhandelingen over
Palestijnse autonomie. Het verdrag en de
onderhandelingen, die overigens nog niet
veel hebben opgeleverd, zijn het directe
resultaat van de Camp-David-top van
1978 tussen Carter, Sadat en de Israëli
sche premier Begin. Mubarak zal tevens
gesprekken voeren met vice-president
Mondale, met minister van Buitenlandse
Zaken Edmund Muskie en met minister
van Defensie Harold Brown. Volgens
Egyptische functionarissen zal Mubarak
het verzoek van Egypte hernieuwen, dat
hijzelf vorige maand tijdens een bezoek
aan Washington had ingediend, om een
versnelling van de wapenleveranties. Het
gaat daarbij dan met name om 40 F-16
gevechtsvliegtuigen en 244 tanks van het
type M-60.
(Van onze redactie buitenland)
MAPOETO. De conferentie over
economische samenwerking in de
hoofdstad van Mozambique Mapoe
to, die was bedoeld om negen landen
in zuidelijk Afrika minder afhanke
lijk te maken van Zuid-Afrika, is vol
gens conferentievoorzitter Mmusi
uiteindelijk toch nog een succes ge
worden.
MEXICO-CITY (AFP/UPI) Cuba
heeft zaterdagavond officieel de berich
ten tegengesproken dat Cubaanse solda
ten meevechten in Afghanistan aan de
kant van de Sowjet-Unie. In een verkla
ring van het ministerie van Buitenlandse
Zaken die werd verspreid door het natio
nale persbureau Prensa Latina, zijn deze
berichten afgedaan als ’’pure verzinsels”
en ’’leugens”.
In Pakistan doen al enige tijd in kringen
van Afghaanse opstandelingen de geruch
ten de ronde, dat Cubaanse soldaten zou
den zijn ingezet. Zaterdag meldden enkele
Westerse diplomaten dat ze aanwijzingen
hadden voor Cubaanse aanwezigheid in
Afghanistan. Waarnemers twijfelden aan
de geruchten omdat de Cubaanse presi
dent Fidel Castro de Russische interven
tie niet openlijk steunde en omdat de
Cubaanse minister van Buitenlandse Za
ken Isidoro Malmierca bemiddelde tussen
de islamitische opstandelingen en het
door de Sowjet-Unie gesteunde bewind in
Kaboel.
het streven naar economische verzelfstan
diging van zuidelijk Afrika onder
schrijven.
westelijke en grootste deel van de haven
stad Khorramsjar zal heroveren. De
Iraanse marine viel volgens Bani-Sadr
donderdagavond de Iraakse oliehavens Al
Bakr en Aboe Maye aan. Daarbij werden
tien Irakezen gedood en nog eens tien
gevangen genomen. In een gecombineer
de actie van marine en luchtmacht even
eens donderdagavond op de Sjatt-El-Arab
werden tien Iraakse oorlogsschepen tot
zinken gebracht, vier ervan waren gelei-
de-wapens-dragers, aldus Bani-Sadr.
Voorts werden twee Iraakse Migs naar
beneden gehaald.
issiëren
leid (en
lie lied-
tijd een
heid is
deinste se socialisten hebben gisteren in de twee-
van de de stemronde voor zeven zetels in de Nati-
acpnde onale Vergadering,
Zaterdag liet de Iraanse president Bani-
Sadr weten, dat het Iraanse leger in de
oorlog met Irak het initiatief heeft geno
men en in de aanval is gegaan. In de
omstreden Sjatt-El-Arab zijn bij een ge
combineerde aanval van luchtmacht en
marine tien Iraakse oorlogsbodems tot
zinken gebracht. De positie van de Iraak
se troepen in Khoezestan is aanmerkelijk
verzwakt, zo meldde de Iraanse president
na een bezoek aan het front.
WEST-BERLIJN (DPA). Het aantal
rechts-extremistische organisaties in de
Duitse Bondsrepubliek is van 69 aan het
eind van vorig jaar gestegen tot 75. Dit is
in West-Berljjn bekendgemaakt tijdens
een bijeenkomst van de ministers van
Binnenlandse Zaken van de deelstaten.
Volgens het ministerie van Binnenland
se Zaken in Bonn waren er eind 1979
rechts-extremistische organisaties met
17.300 leden. In de eerste zes maanden van
dit jaar is het aantal leden licht gestegen.
LONDEN (DPA). De situatie van de
rechten van de mens in Chili is de laatste
tijd weer somberder geworden. Sinds juli
zijn 2.000 mensen op politieke gronden
gevangen genomen en velen van hen zijn
gefolterd, aldus een bericht dat Amnesty
International vandaag gepubliceerde.
Volgens berichten uit Chili worden de
arrestanten gebhndoekt naar foltercentra
in kazernes gebracht. De dagenlange ver
horen gaan gepaard met langdurige mis
handelingen. Zo worden de slachtoffers
vaak op een metalen rooster gebonden en
met elektroschokken bewerkt, aldus
Amnesty.
PEKING (DPA, UPI). Het bijzon
der gerechtshof waarvoor in Peking
tien voormalige Chinese leiders terecht
staan, acht de bewijsvoering van een
van de hoofdpunten van de aanklacht
rond. Dit heeft het Chinese persbureau
Nieuw China gistermiddag meege
deeld.
Het hof acht de bewijsvoering rond
van het gedeelte van de aanklacht
waarin vijf voormalige Chinese gene
raals ervan worden beschuldigd te
hebben gecomplotteerd om voorzitter
Mao te vermoorden en een staatsgreep
te plegen in 1971. Ook is volgens Nieuw
China de bewijsvoering in de zaak van
Chen Boda rond. Het hof sloot de on
dervraging van Chen zaterdag af en
spreekt later een vonnis uit. Ook ver
scheidene generaals uit de „kliek van
Lin Piao” zullen niet meer voor het hof
verschijnen, aldus Nieuw Cnina dat
niet de namen van deze generaals be
kendmaakte.
Van de tien beklaagden in het proces
bekenden tot not toe acht schuld. De
weduwe van Mao, Jiang Qing en haar
collega-lid van de Bende van Vier ga
ven geen schuld toe aan de hun ten
laste gelegde aanklacht.
sen reservisten opgeroepen, de bescher
ming burgerbevolking gemobiliseerd, de
brandstofvoorraden op peil gebracht en
de vliegveld- en grensbewaking opge
voerd. Volgens doorgaans goedingelichte
zegslieden is Jordanië tevens bezig met
het overbrengen van troepen en militaire
uitrusting naar de grens met Syrië.
In de Syrische pers worden intussen de
aanvallen op Jordanië opgevoerd en in de
hoofdstad Damascus maken woordvoer
ders er geen geheim van, dat het uit een
oogpunt van nationale veiligheid noodza
kelijk kan zijn een militaire operatie tegen
Jordanië uit te voeren. De belangrijkste
grief van het bewind in Damascus is, dat
Jordanië guerrilla’s opleidt en financiert,
die lid zijn van de in Syrië verboden
Mohammedaanse Broederschap en in dat
land regelmatig infiltratieacties onderne
men. Volgens Syrië hebben deze guerril
la’s de afgelopen maanden meer dan 200
